CHEMIE BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE BIOLOGIE LEUVEN

Transcriptie

1 CHEMIE BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE BIOLOGIE LEUVEN

2 INFOMOMENTEN EN OPENLESDAGEN OKTOBER NOVEMBER DECEMBER JANUARI OPENLESDAGEN OPENLESDAGEN oktober 2017 (herfstvakantie) 3 november 2017 (herfstvakantie) FEBRUARI MAART OPENLESDAGEN februari 2018 (krokusvakantie) INFOBEURS LEUVEN 25 februari 2018 INFODAG FACULTEIT WETENSCHAPPEN 17 maart 2018 APRIL MEI JUNI JULI AUGUSTUS SEPTEMBER INFOBEURS LEUVEN 10 september 2018 > INFODAG Hét infomoment dat je niet mag missen. Kom een kijkje nemen in je toekomstige faculteit. Je kunt infosessies en rondleidingen volgen, spreken met studenten, proffen en studiebegeleiders... > INFOBEURS Bezoek de infobeurs in Leuven waar je op één plaats informatie krijgt over de opleidingen en studenten - voorzieningen. > OPENLESDAGEN Volg les tussen de studenten en snuif de sfeer op van je toekomstige studieomgeving. <

3 3 INHOUD Wetenschappen studeren: chemie, biochemie en biotechnologie, biologie 8 CHEMIE 10 Beginprofiel 13 Bacheloropleiding 14 Opbouw 14 Studieprogramma 16 Week van een student chemie 18 Stage 21 Eindprofiel en loopbaan 23 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 26 Beginprofiel 28 Bacheloropleiding 31 Opbouw 31 Studieprogramma 32 Week van een student biochemie en biotechnologie 34 Stage 37 Eindprofiel en loopbaan 39 BIOLOGIE 42 Beginprofiel 45 Bacheloropleiding 47 Opbouw 47 Studieprogramma 48 Week van een student biologie 50 Eindprofiel en loopbaan 53 STUDEREN AAN DE FACULTEIT WETENSCHAPPEN 56 Opleidingsonderdelen van de eerste bachelor chemie, biochemie en biotechnologie, biologie 56 Studiebegeleiding 64 Internationale ervaring 67 Masteropleidingen 69 Verderstudeermogelijkheden na de master 80

4 4 BEGIN VOORBEREID 84 STUDEREN IN LEUVEN 90 Praktisch 90 Inschrijven 90 Sociale Dienst 90 Huisvestingsdienst 90 Gelijke kansen 91 Overzicht academiejaar Student aan de Faculteit Wetenschappen 94 Student in Leuven 98 Stadsplan en contactgegevens 100 Nuttige websites 102

5 5

6 6 WAAROM KIEZEN VOOR EEN OPLEIDING WETENSCHAPPEN IN LEUVEN? Wetenschappers zijn gedreven door de passie om steeds meer te weten. Wetenschappen studeren betekent feno - menen en processen, die dikwijls met behulp van de nieuwste technologieën waargenomen worden, begrijpen en verklaren. De nieuwsgierige wetenschappers streven naar diepgang in hun inzichten waardoor nieuwe kennis gecreëerd wordt. Hierdoor leveren ze een belangrijke bijdrage aan het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken zoals klimaat verandering en duurzame ontwikkeling. De resultaten van het wetenschappelijk onderzoek kunnen in de nabije of verre toekomst leiden tot innovatie en nieuwe, onverwachte toepassingen in de maatschappij. Door hun grondige kennis en observationele, analytische en communicatieve vaardigheden, verworven tijdens hun sterk op onderzoek gebaseerde studies, worden wetenschappers overal sterk gewaardeerd. Na hun studies zijn de studenten wetenschappen dan ook klaar voor een job in diverse takken van onze maatschappij zoals het bedrijfsleven, de diensten - s ector, de onderzoekswereld en het onderwijs. De Faculteit Wetenschappen van de KU Leuven vormt daarom een ideale plek om je toekomst uit te bouwen. Philippe Muchez Decaan Faculteit Wetenschappen

7 7 Studeren aan de KU Leuven Studeer je aan de KU Leuven, dan volg je een opleiding die gebaseerd is op wetenschappelijk onderzoek. Je krijgt les van docenten die gerenommeerd expert zijn in hun vakgebied, zowel binnen het wetenschappelijk onderzoek als in de klinische praktijk. Je wordt uitgedaagd om je te verdiepen in het studiedomein van jouw keuze. Zo ontplooi je je tot een kritische zelfstandige student. De verwondering staat centraal bij wetenschappers: de verbazing over wat we zien, de wil om ook te overzien wat te klein of te groot of te veraf is. Voortdurend streven naar diepgang De Faculteit Wetenschappen staat voor hoog - staand onderzoek in de departementen Wiskunde, Natuurkunde en Sterrenkunde, Chemie, Biologie en Aard- en Omgevingswetenschappen. Binnen hun vakgebied trekken 160 professoren, 130 post - doctorale onderzoekers en 630 doctoraat - s tudenten op onderzoek uit, met de vaste wil om natuurfenomenen te verklaren en ook te voorspellen. Wetenschappers houden ervan om nieuwe kennis te genereren, verbanden te zoeken en zo ook bij te dragen tot de technologie van de toekomst. Brede en interdisciplinaire opleidingen in een multi - disciplinair klimaat Je krijgt een brede opleiding in de wiskunde, informatica, fysica, chemie, biochemie en biotechnologie, biologie, geologie of geografie. Na de bachelor kun je doorstromen naar een masteropleiding, eventueel in een andere discipline dan je oorspronkelijk gekozen had en al dan niet met behulp van een voorbereidingsprogramma. Voor een volledig overzicht van de doorstroom - mogelijkheden, neem een kijkje op p. 96. De faculteit organiseert niet alleen discipline - specifieke masteropleidingen, maar biedt ook interdisciplinaire masters aan, zoals de master in de sterrenkunde, statistiek, toerisme, Space Studies of Digital Humanities. De unieke combinatie van diepgang en interdisciplinariteit bereidt je beter voor op de praktijk, die zich vaak in een multidisciplinaire omgeving bevindt. p. 69 Leuven Chem&Tech en Leuven NanoCentre Eind 2014 verhuisden 450 onderzoekers in de chemie, chemische technologie, nano - weten schappen en nano technologie naar het gloednieuwe Leuven Chem&Tech en Leuven Nano centre gebouw. Toponderzoekers uit ver - schillende departementen komen er bij elkaar. Dat leidt tot hechtere en nieuwe samen werkingen: de creatiefste ideeën ontstaan immers vaak in de wandelgangen met wetenschappers en ingenieurs onder hetzelfde dak. Ideale ligging De Campus Exacte Wetenschappen ligt groten - deels in Heverlee, in de groene omgeving van het Arenbergpark en Egenhoven Bos. p. 100 Bacheloropleidingen in de wiskunde, informatica, fysica, biologie en chemie kun je ook in Kortrijk volgen. Studiebegeleiding De KU Leuven schenkt veel aandacht aan een goede studiebegeleiding. Je kunt rekenen op persoonlijke ondersteuning tijdens je hele studie - loopbaan. p. 64

8 8 WETENSCHAPPEN STUDEREN: CHEMIE, BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE, BIOLOGIE Passie voor begrijpen is wat wetenschappers fundamenteel drijft. Al eeuwen lang. De zoektocht naar het moment van inzicht of de lichtschakelaar in de donkere kamer. Niet tevreden zijn met de vaststelling dat alle pogingen mislukken of net wel lukken, maar zoeken naar waarom het zo is. En het antwoord vinden. Dat is de ultieme kick, de aha-erlebnis, het Eureka!, het einde van een zoektocht, en vaak het begin van een nieuwe speurtocht. (Professor Paul Igodt) Wetenschappers zijn gedreven door verwondering en nieuws - gierigheid. Ze zitten voortdurend vol vragen. Wat gebeurt er met ons klimaat? Hoe vindt Google zijn zoekresultaten? Heeft digitale informatie een massa? Kunnen we het fileprobleem aanpakken met behulp van wiskundige modellen? Kun je één molecule zien? Wetenschappers willen de dingen graag grondig begrijpen, ze willen fenomenen kunnen verklaren en voorspellen. Ze analyseren wat ze zien en weten als geen ander hun waarnemingen te vertalen in modellen. Zo liggen ze aan de basis van nieuwe kennis, nieuwe verbanden en inzichten, en uiteindelijk van de technologie van de toekomst. In de bacheloropleiding bouw je een goede basiskennis op, waardoor wetenschappelijke disciplines sterk doorwegen. Je scherpt je intellectuele vaardigheden aan en maakt je een wetenschappelijke aanpak eigen. In alle bacheloropleidingen van de Faculteit Wetenschappen kies je naast je hoofdrichting ook een minor die inzoomt op een domein dat verwant is aan je hoofdrichting. Overweeg je om leraar te worden, dan kun je de minor onderwijs kiezen. Je verdiept je in wetenschapseducatie en neemt in je bachelor en master al een heel aantal studiepunten op (een kwart in de bachelor- en de helft in de masteropleiding) die ook deel uitmaken van de lerarenopleiding. Ben je geïnteresseerd in het bedrijfsleven of overweeg je om zelf ondernemer te worden, dan is de minor Business & Innovation iets voor jou. Je leert de basisbegrippen van de economie en ontmoet via workshops gastdocenten uit de industrie. Je voert ook een project uit waarin je innoverende wetenschappelijke kennis omzet in de praktijk van een onderneming. In de masteropleiding wordt de aandacht toegespitst op je training als onderzoeker. Onderzoek gebeurt vaak in teamverband. Je leert de resultaten dan ook communiceren naar docenten, medestudenten en andere onderzoekers. Er is ook aandacht voor de maatschappelijke context en impact van wetenschap.

9 9 Hoeveel tijd besteed ik aan wat? Welke vaardigheden ontwikkelen onze studenten tijdens hun opleiding, en hoeveel tijd besteden zij daaraan? Hieronder zie je de tijdsverdeling voor bachelor- en masterstudenten verdeeld over zeven competenties. De optelsom is telkens gelijk aan 100 %. Wetenschappelijke disciplines Onderzoeken Ontwerpen Wetenschappelijke benadering Intellectuele basisvaardigheden Samenwerken/communiceren Context n Bachelor n Master < Binnen de domeinen van wetenschap en technologie zijn vijf onderwijs - profielen te onderscheiden: burgerlijk ingenieur(-architect), industrieel ingenieur, bio-ingenieur, wetenschapper en architect interieurarchitect stedenbouwkundige. Deze vijf profielen hebben gemeenschappelijke kenmerken, maar ook duidelijke verschillen. Ontdek de verschillende profielen op

10 10 CHEMIE Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master en de verschillende keuzes die je kunt of moet maken. Beginprofiel p. 13 Bacheloropleiding Bachelor in de chemie (180 sp.) p. 14 1e bachelor p. 56 2e bachelor 3e bachelor Minor biochemie en biotechnologie Minor chemische technologie Minor verbreding Minor onderwijs Minor Business & Innovation

11 CHEMIE 11 Masteropleidingen Master in de chemie (N/E) (120 sp.) p.69 Optie onderwijs Optie onderzoek Professionele optie Andere masteropleidingen Master in de biochemie en de biotechnologie (120 sp.) p.70 Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology (120 sp.) p.71 Master in de bio-informatica (N/E) (120 sp.) p.76 Master in de bio-ingenieurswetenschappen: levensmiddelentechnologie (120 sp.) p.71 Master in de bio-ingenieurswetenschappen: katalytische technologie (120 sp.) p.70 Master in de bio-informatica (N/E) (120 sp.) p.76 Eindprofiel p.23 (E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.

12 12 Creatief bezig zijn met atomen en moleculen, nieuwe materialen ontwerpen, synthetiseren en hun eigenschappen onderzoeken, het is en blijft voor een chemicus een ontzettend boeiende bezigheid! Maar je kunt daarbij nog een stapje verder gaan. Waarom heeft een molecule of materiaal net die specifieke eigenschappen? Op zoek naar verklaringen dus, de passie voor het begrijpen van de eigenschappen van bepaalde materialen en die kennis gebruiken om betere materialen te ontwerpen. (Prof. Luc Van Meervelt)

13 CHEMIE 13 BEGINPROFIEL Is chemie iets voor jou? Je hebt een grote interesse in wetenschappen en wil ook zelf onderzoeken en begrijpen hoe alles in elkaar zit (herken jezelf op p.86). Je wil weten hoe het gedrag en de eigenschappen van de materie bepaald worden door haar componenten en onderlinge interacties tot op het niveau van de moleculen en atomen. Je wil je zin voor experimenteren en je observatie - vermogen verder ontwikkelen. Je wil zelfstandig leren werken in een laboratorium. Je vindt het belangrijk daarbij veiligheid en milieu te respecteren. Je hebt de ambitie om totaal nieuwe stoffen te maken die de mens en de maatschappij zullen vooruit helpen (geneesmiddelen, betere halfgeleiders, nano - materialen...). Je wil de eigenschappen van stoffen analyseren en doorgronden om bij te dragen aan gerichte verbeteringen. De chemie is stevig verankerd in de basis weten - schappen. Ook wie interesse heeft voor wiskunde en informatica, kan er zijn gading vinden. De computer - simulatie van moleculen die je in het lab hebt gemaakt, wint in de actuele chemie immers steeds meer aan belang. Je houdt van logische verbanden en wil die vastleggen in een wetenschappelijke taal. Je hebt een vooropleiding genoten met een voldoende groot pakket wiskunde. Je wil de moleculaire bouwstenen en het funda men - teel begrip leveren voor de materialen, medicijnen en chemicaliën van de toekomst. < BEGIN VOORBEREID Wil je weten of je voldoende voorkennis, wiskundige vaardigheden en inzichten bezit om te starten in deze bacheloropleiding, neem dan deel aan de ijkingstoets. Daarnaast biedt KU Leuven ook tests en cursussen aan om je goed voor te bereiden op je studie.

14 14 BACHELOROPLEIDING Chemie is overal. Terwijl je dit leest, spelen er zich in je lichaam belangrijke processen af waarbij chemische reacties gebeuren. Chemici dringen door tot de geheimen van de moleculaire wereld. Met die kennis ontwerpen ze nieuwe stoffen die recycleerbaar, milieuvriendelijker en energiebesparend zijn. Chemie studeren heeft dus een belangrijke maatschappelijke relevantie. Chemie speelt een rol in andere wetenschappelijke disciplines zoals fysica, biologie, farmacie en geneeskunde. Tijdens de opleiding komen deze raakvlakken tot uiting en kun je chemie via een minor met een andere wetenschap combineren. Opbouw De eerste bachelor is volledig gemeenschappelijk voor alle chemie - studenten en biedt een algemene vorming in de wetenschappen van de materie (chemie en fysica), van het leven (biochemie en biotechnologie) en van de aarde (geologie). Verder volg je een opleidingsonderdeel wiskunde en een opleidingsonderdeel wijsbegeerte. Er is ook een opleidingsonderdeel veiligheid en laboratorium - praktijk, een belangrijke stap in het aanleren van professionele vaardigheden. Chemie is immers niet alleen een wetenschap, maar ook een beroep waarin je grote verantwoordelijkheden voor milieu en veiligheid opneemt. In de tweede en derde bachelor wordt het studieprogramma flexibel. Via een pakket keuzeopleidingsonderdelen (30 studie - punten van de volledige programma s) vul je zelf het profiel van je opleiding in. Je hebt de keuze uit de minors biochemie en biotechnologie, chemische technologie, verbreding, onderwijs en Business & Innovation. Bachelor/master chemie en lerarenopleiding De specifieke lerarenopleiding natuurwetenschappen (opties fysica, chemie, biologie en aardrijkskunde) is een aparte opleiding van 60 studiepunten die je voorbereidt op het beroep van leraar in het secundair onderwijs. In de minor onderwijs van de bachelor kun je hiervan al 15 studiepunten opnemen. In de master kun je via een doordachte keuze de resterende 45 studiepunten van de lerarenopleiding opnemen en zo tegelijkertijd ook het leraars diploma behalen. Zie verder op p.80.

15 CHEMIE 15 In de eerste twee minors verdiep je je naast chemie in een aanverwante discipline. De minor Business & Innovation is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan. Je bent echt interdisciplinair gevormd, wat zich vertaalt in extra doorstroommogelijkheden. < In de bachelorproef definieer je, plan je, doe je en rapporteer je werkelijk nieuw wetenschappelijk onderzoek. Dit alles doe je in teamverband in de onderzoeksgroepen van het departement chemie. De bacheloropleiding chemie leidt ook tot het Eurobachelorlabel. Weken, maanden en jaren braaf naar de les komen, zouden niet kunnen vervangen wat we tijdens ons bachelorproject bijgeleerd hebben. Prijzige apparaten als de NMR, de UV-Vis en de spectro - fluorometer werden reeds snel onontbeerlijke kameraden, maar ook onze band met Endnote, Web of Science en SciFinder werd heel wat hechter. Zouden we nu al echte weten schappers zijn? (Cedric, Robina, Jorik, Flip, Karen en Dries (Team BODIPY))

16 16 Studieprogramma Meer info over de opleidingsonderdelen vind je vanaf p.56. Je krijgt er een omschrijving van alle opleidings - onderdelen van de eerste bachelor. Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleiding en voor het uurrooster: Eerste bachelor 1e SEMESTER 60 studiepunten 27 SP. Grondslagen van de chemie (9) Geologie (6) Wiskunde I (6) 2e SEMESTER Algemene natuurkunde I (3/9) Celbiologie en biochemie (3/9) 33 SP. ITC* (3) VLP** (3) Bio-organische chemie (6) Wiskunde II (6) Algemene natuurkunde I (6/9) Celbiologie en biochemie (6/9) Wijsbegeerte (3) Tweede bachelor 3e SEMESTER ± 60 studiepunten ± 30 SP. Analytische basistechnieken (6) Metalen en katalyse (6) Chemische thermodynamica (6) P*** (3/6) Algemene natuurkunde II (6) Minor (±3) 4e SEMESTER ± 30 SP. Organische chemie (6) Moleculaire architectuur (6) P*** (3/6) WCOM**** (3) Minor (±12) * ITC: Industriële en technische chemie ** VLP: Veiligheid en laboratoriumpraktijk *** P: Practicum: synthese & karakterisatie **** WCOM: Wetenschapscommunicatie n n n n chemie ondersteuning algemene vorming minor

17 CHEMIE 17 Derde bachelor 5e SEMESTER ± 60 studiepunten ± 29 SP. Polymer Materials (6) Computationele chemie (6) P* (4/9) Bachelorproef (1/6) Statistiek & dataanalyse (3) Minor (±9) 6e SEMESTER ± 31 SP. Bachelorproef (5/6) Spectroscopische meettechnieken (6) P* (5/9) Moleculaire herkenning (6) RZL**(3) Minor (±6) * P: Practicum gevorderde synthese en karakterisatie van moleculen en materialen ** RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing Mogelijke minors: verbreding, biochemie en biotechnologie, chemische technologie, onderwijs, Business & innovation < OPLEIDINGSONDERDEEL Officiële term voor vak STUDIEPUNT (SP.) Drukt de omvang van een opleiding (bv. 180 sp.) of een opleidings - onderdeel (bv. 5 sp.) uit. Het aantal studiepunten staat voor de totale studietijd die een gemiddelde student aan dat opleidings onderdeel moet besteden om het grondig te verwerken: les volgen, voorbereidingen maken, studeren, opzoekwerk... Eén studiepunt komt overeen met 25 à 30 uur studietijd. Een pakket van 60 studiepunten komt overeen met één jaar voltijds studeren.

18 18 Week van een student chemie Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studie omvat niet enkel lessen volgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie... Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning. Een overzicht van het academiejaar vind je op p. 92. MAANDAG 9-12 u. Grondslagen van de chemie (practicum) u. Algemene natuurkunde I (hoorcollege) u. Wiskunde I (oefeningen) 18 u. Sportkot DONDERDAG u. Wiskunde I (hoorcollege) u. Algemene natuurkunde I (oefeningen & practica) u. Grondslagen van de chemie (oefeningen) 22 u. t.d. Chemika DINSDAG u. Geologie (hoorcollege) u. Lunch Alma u. Celbiologie en biochemie (practicum) VRIJDAG u. Monitoraatssessie u. Grondslagen van de chemie (hoorcollege) u. Geologie (hoorcollege) WOENSDAG u. Celbiologie en biochemie (hoorcollege) u. Wiskunde I (oefeningen) 13 u. Boeken campusbib! u. Grondslagen van de chemie (hoorcollege) u. Geologie (oefeningen) ZATERDAG u. Oefeningen grondslagen van de chemie u. Practicum celbiologie voorbereiden ZONDAG u. Scouts 21 u. Naar Leuven TO DO Labojas en veiligheidsbril meenemen

19 CHEMIE 19 Alles is chemie, dat zeggen we graag. En dat is ook zo: in chemie leerde ik hoe de kleinste moleculen je hele lichaam controleren, dat enkele stoffen mengen in een potje de basis is voor het zonnepaneel van de toekomst, of ook hoe je een transistor maakt ter grootte van een miljardste van een centimeter. Ja, dat is allemaal chemie, maar chemie is toch ook nog zoveel meer. En dat is precies wat mij interesseerde toen ik 17 was en voor chemie koos: ik wou de wereld rond me begrijpen en snappen waarom de dingen zijn zoals ze zijn. Als ik nu, in mijn 4e jaar, rond me kijk, zie ik geen statische, harde wereld, maar een dynamisch en chemisch allegaartje van moleculen en reacties. Iedere dag opnieuw heb ik het gevoel de wereld iets beter te begrijpen dan de dag ervoor. Mijn interesse is echter nog lang niet gesmoord: ieder antwoord wekt weer tien nieuwe vragen op. Het is dan ook aan onze generatie om werk te maken van de chemie van de toekomst. Chemie geeft ons de middelen om die toekomst tegemoet te gaan, laten we er gebruik van maken. (Jan-Willem Clerix, student)

20 20 Birgitt synthetiseert nieuwe potentiële geneesmiddelen De eerste keuze die ons werd gesteld, was die tussen een interne of externe stage. Ik wilde graag ervaring opdoen binnen een bedrijf, omdat ik later in de bedrijfswereld hoop te werken. Tijdens je masterproef in de tweede masterfase doe je al ervaring op binnen de academische wereld, dus de keuze voor bedrijfsstage in de eerste masterfase was snel gemaakt. Een stage in de medicinale chemie leek mij enorm interessant, zo kwam ik na enkele telefoontjes en mails terecht bij Galapagos NV in Mechelen. Galapagos NV is een clinical stage biotechnology bedrijf dat gespecialiseerd is in de ontdekking en ontwikkeling van geneesmiddelen. De twee voornaamste redenen waarom ik graag stage wilde doen binnen dit bedrijf, zijn dat ze zich vooral richten op zeldzame en moeilijk te genezen ziekten en dat ze trachten de ziekte bij de oorzaak aan te pakken in plaats van enkel de symptomen te behandelen. In mijn stageproject lag de focus op het onderzoek naar de ontwikkeling van een geneesmiddel voor een bepaalde ziekte. Dat hield in dat ik zoveel mogelijk verschillende moleculen synthetiseerde die erna gekarakteriseerd werden via LCMS, HNMR, NOESY Elk molecule werd naar de afdeling biologie gestuurd voor screening, hier werd de biologische activiteit onderzocht van de molecule tegen het target dat de ziekte veroorzaakt. Tijdens de stage werd ik zeer goed begeleid door mijn mentor, ik kon altijd bij haar terecht met eventuele vragen. Maar ook de andere collega s stonden altijd klaar om te helpen. Behalve ik waren er nog enkele andere studenten, wat de sfeer enkel ten goede kwam. De eerste twee weken was wat zoeken, maar eens ik goed ingewerkt was, kreeg ik ook steeds meer zelfstandigheid. Een keer per week was er een teammeeting met je eigen team en een keer per maand presenteer je je vorderingen voor het volledige R&D-team. Wegens het internationaal diverse R&D-team, is kennis van het Engels onontbeerlijk, alle communicatie verliep immers in het Engels. Tijdens deze stage heb ik enorm veel bijgeleerd, niet enkel op wetenschappelijk vlak, maar ook qua zelfstandigheid en het leren werken in een internationaal bedrijf. Dit is veruit mijn beste ervaring tot nu, dus voor hen die nog twijfelen over de externe bedrijfsstage: zeker doen! Birgitt Timmermans 1ste master chemie Stageplaats: Galapagos NV Mechelen

21 CHEMIE 21 STAGE Kies je voor de optie professionalisering, dan loop je tijdens het volledige tweede semester van je eerste master stage. De stage eindigt midden of einde juni en je hebt dan ook geen examens op het einde van dit tweede semester. Het is de uitdrukkelijke vraag van de industrie om te kiezen voor een voldoende lange stageperiode van minstens 15 weken. Tijdens deze externe (bedrijfs)stage in binnen- of buitenland maak je kennis met de beroepspraktijk van de master in de chemie in een industriële of onderzoeksomgeving. Het is tegelijk een goede gelegenheid om te ontdekken hoe je kennis in de praktijk inzetbaar is. Je doet ervaring op met bedrijfsstructuren, bedrijfsmentaliteit en de verschillende functies van een master in de chemie in een bedrijf of onderzoeksinstelling. Chemie is een classificerende wetenschap die zelf per jaar een miljoen nieuwe stoffen produceert die geclassificeerd moeten worden! Deze immense genererende capaciteit daagt het onderscheid uit dat gemaakt wordt tussen wetenschap en technologie. (J. Schummer, 1997) Hierdoor vergroot je niet alleen je wetenschappelijke kennis, maar ook je technisch inzicht, kritisch en probleemoplossend vermogen en je vaardigheden op niveau van teamwerk, communicatie en inventiviteit. Concreet oefen je afhankelijk van het type stageinstelling onder andere volgende competenties: een werkplan opmaken, afspraken maken en communiceren binnen een team, resultaten mondeling en schriftelijk presenteren, juridische aspecten (patenten) en veiligheids- en milieuaspecten. Mogelijk zal de stage door je ervaring en contacten de schakel of brug tussen je studie en de arbeidsmarkt vormen.

22 22 < Een degelijke veiligheidsopleiding vanaf de eerste bachelor De bedrijven in de chemische sector streven continu naar een verbetering van hun prestaties op het vlak van milieu, veiligheid en gezondheid. De opleiding chemie aan de KU Leuven volgt die positieve trend en introduceert het principe van responsible care (verantwoordelijke zorg) al vanaf de eerste bachelor in het practicum veiligheid en laboratoriumpraktijk. Met behulp van onze departementale veiligheidscd-rom en veiligheids website leer je zelf de veiligheids problematiek in een aantal concrete situaties te doorgronden. Verder voer je risicoanalyses van een experiment uit en leer je een experiment plannen en nauwkeurig noteren in een laboschrift. Je oefent de belangrijkste scheidingstechnieken zoals gefractioneerde destillatie en extractie, en voert enkele syntheses uit. Voor elk uit te voeren experiment ga je onder begeleiding op zoek naar de beste werkwijze en opstelling. Als kroon op het werk van de eerste bachelor lanceer je een water fles - raket. Als brandstof gebruik je, net zoals bij de spaceshuttle, zuurstof- en waterstofgas. Tijdens je verdere opleiding en niet in het minst tijdens je latere loopbaan wordt die veilige en milieubewuste omgang met chemicaliën consequent doorgetrokken. Via een stage in een binnen- of buitenlands chemie - bedrijf krijg je tijdens je masteropleiding de kans ervaring op te doen in een industriële omgeving. Door deze totaal vernieuwde aanpak waarbij groepswerk ook een belangrijke rol speelt leer je vanaf de eerste bachelor verantwoord en creatief met chemicaliën omgaan. Een troef die je latere werkgever zal appreciëren!

23 CHEMIE 23 EINDPROFIEL EN LOOPBAAN Als afgestudeerde master heb je heel wat kennis en competenties verworven. Je bent zowel persoonlijk als professioneel gegroeid, waardoor je een eigen bijdrage kunt leveren aan de maatschappij. Dat eindprofiel kun je zelf meer vormgeven door je keuze voor een afstudeerrichting, stage, buitenlandervaring Niet alleen binnen je eigen vakgebied kun je een meerwaarde betekenen. Met je masterdiploma heb je een hele waaier aan loopbaan mogelijkheden, waarvan hieronder slechts enkele geïllustreerd zijn. Eindprofiel Als master in de chemie heb je een nieuwe kijk op de wereld ontwikkeld en beschik je over volgende interesses en competenties. Je hebt een brede wetenschappelijke vorming en de kennis en vaardigheden om als wetenschapper een actieve rol in de maatschappij op te nemen. Je hebt kennis van en inzicht in de aangrenzende basiswetenschappen wiskunde, fysica, bio- en geowetenschappen. Je hebt uitgebreide kennis van en inzicht in de belangrijkste deelfacetten van de chemie. Via de masterproef heb je diepgaande kennis over minstens één gespecialiseerd chemieonderwerp. Je hebt een theoretische en praktische basiskennis van zowel basis- als gevorderde chemische synthese- en karakteriseringstechnieken. Je hebt kennis gemaakt met de praktijk in een industriële, onderwijs- of onderzoeksomgeving. Je hebt actief wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd in minimaal een van de onderzoeksgroepen van het Departement Chemie. Je kunt gespecialiseerde chemische en aanverwante informatie zelfstandig opzoeken, verwerken, interpreteren en rapporteren, gebruikmakend van moderne informaticatechnologie. Je hebt een wetenschappelijke attitude wat betreft milieu- en veiligheids - aspecten. Als expert met chemische kennis van zaken kun je bijdragen aan een welvarende, duurzame maatschappij. Je bedenkt daarvoor recepten vanuit moleculair oogpunt. Je bent een ontdekker en wil als specialist langs baanbrekend weten schappelijk onderzoek de fundamentele inzichten verwerven die aan de basis liggen van de technologieën van de toekomst.

24 24 Wij rapporteren over de luchtkwaliteit in België, ook in realtime waarbij actuele metingen bijna onmiddellijk via het internet worden verspreid. Een van de taken waar voor IRCEL het meest bekend is, is het verwittigen van de bevolking voor periodes met te veel lucht veront - reiniging (smogepisodes). Dan is het belangrijk om ingewikkelde problemen eenvoudig en duidelijk te communiceren aan de geschreven en audio - visuele media. (Frans Fierens, administratief directeur, IRCEL) Loopbaan De opleiding chemie staat garant voor gevarieerde loopbaan - mogelijkheden. Uiteindelijk zal meer dan de helft van de afgestudeerde chemici terechtkomen in het bedrijfsleven, daarnaast vervullen ze functies in het onderwijs en bij de overheid. Veel afgestudeerden kiezen er voor om na het behalen van het masterdiploma via een doctoraatsopleiding eerst nog enkele jaren wetenschappelijk onderzoek te doen aan de universiteit. Masters in de chemie kunnen natuurlijk ook direct doorstromen naar wetenschappelijke of technische functies binnen de industrie (chemie, petrochemie, farmaceutische industrie, agrochemie, voedings - industrie ), de overheid (ministeries, provinciale of stedelijke diensten, internationale organisaties) en wetenschappelijke instellingen van de overheid. Als je aan de slag wil als leraar in het secundair of hoger onderwijs (waar een grote nood is aan gedreven chemieleraren) dan is de combinatie met de specifieke lerarenopleiding die je al grotendeels binnen de master chemie kunt volgen een aanrader. < Meer weten over loopbaanmogelijkheden? Bekijk de brochure Wetenschappers op de werkvloer via wet.kuleuven.be/publicaties/alumniprofielen.pdf

25 CHEMIE 25 < Industrie Chemische industrie Voedingsindustrie Micro-elektronica Financiële instellingen Informaticabedrijven Onderzoek Onderzoeker aan de universiteit (Inter)nationale onderzoeksinstellingen Onderwijs & overheid Docent hogeschool Leraar chemie Overheidsinstellingen Een studentenjob? Vrijwilligerswerk of een vrijwillige studiestage? Je eigen bedrijfje opstarten? Hulp bij de overstap naar de arbeidsmarkt? Het Student Career Center geeft je advies en helpt je graag aan praktijkervaring naast je studie. Daarnaast biedt deze dienst ook hulp bij je zoektocht naar een boeiende job en de voorbereiding op het solliciteren. Lcie, de community van KU Leuven die studenten met innovatieve en ondernemende ideeën stimuleert, maakt ook deel uit van het Student Career Center. studentcareercenter studentcareercenterkuleuven Onderzoek in de farmaceutische industrie is een goed alternatief voor academische research en daarom ben ik bij het onderzoeksteam van Janssen gestart. Medicinale chemie vergt een multi - disciplinaire aanpak, die zowat je hele wetenschappelijke kennis mobiliseert. Bovendien is medicinale chemie een directe toepassing van organische synthese, die creatief denken en een brede kijk op structurele diversiteit vereist. Ook een degelijke kennis van analytische fysicochemie en van biologie, biochemie en farmacologie komt van pas. (Lieven Meerpoel, global head of compound logistics and analytical sciences at Janssen R&D)

26 26 BIOCHEMIE EN BIOT Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master en de verschillende keuzes die je kunt of moet maken. Beginprofiel p. 28 Bacheloropleiding Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (180 sp.) p.31 1e bachelor p.56 2e bachelor 3e bachelor Minor biologie Minor chemie Minor verbreding Minor onderwijs Minor Business & Innovation

27 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 27 ECHNOLOGIE Masteropleidingen Master in de biochemie en de biotechnologie (120 sp.) p. 70 Optie onderwijs Optie onderzoek Professionele optie Andere masteropleidingen Master in de biologie (N/E) (120 sp.) p.72 Master in de chemie (N/E) (120 sp.) p.69 (Erasmus Mundus) Master of Theoretical Chemistry and Computational Modelling (120 sp.) p.69 Eindprofiel p.39 (E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.

28 28 BEGINPROFIEL DNA is like a computer programme but far, far more advanced than any software ever created. (Bill Gates) Is biochemie en biotechnologie iets voor jou? Je hebt een grote interesse in wetenschappen en wil ook zelf onderzoeken en begrijpen hoe alles in elkaar zit (herken jezelf op p.86). Je wil biologische fenomenen begrijpen op moleculair niveau en je hebt interesse in DNA-technologie om biomoleculen te maken en biologisch processen te sturen. Je hebt een ruime wetenschappelijke interesse, waar - door je je gemakkelijk in andere disciplines inwerkt. Je inspiratie komt grotendeels uit de biologie en de chemie, maar je vindt het leuk om methoden uit de fysica te gebruiken. Voor de analyse van gegevens ga je behoorlijk wat wiskunde nodig hebben. < BEGIN VOORBEREID Wil je weten of je voldoende voorkennis, wiskundige vaardigheden en inzichten bezit om te starten in deze bacheloropleiding, neem dan deel aan de ijkingstoets. Daarnaast biedt KU Leuven ook tests en cursussen aan om je goed voor te bereiden op je studie.

29 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 29 < Biochemie en biotechnologie, biologie, bio-ingenieur of biomedische wetenschappen? Er zijn raakpunten maar ook grote verschillen tussen deze opleidingen. In de opleiding biochemie en de biotechnologie bestudeer je echt de moleculaire basis van het leven met behulp van biochemische, biofysische en moleculair - biologische technieken. Je bewandelt wellicht onbekende paden en komt volledig nieuwe mechanismen op het spoor. In de opleiding biologie komen die zaken ook aan bod, maar steeds met de studie van concrete levende organismen als uitgangspunt, en met minder nadruk op de chemische aspecten. De opleiding bio-ingenieur ziet leven als een systeem dat gemodelleerd en gestuurd kan worden voor productie - doeleinden. Bij biomedische wetenschappen staat het onderzoek van de menselijke gezondheid en wat daarmee mis kan gaan centraal. Op p.86 vind je de profielen van wetenschap en technologie.

30 30

31 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 31 BACHELOROPLEIDING Biochemie en biotechnologie zitten in een breed raakveld tussen biologie, chemie en biofysica. Het is de wetenschap van de bio - moleculen. In de opleiding kies je of je dichter bij de chemie wil aanleunen, en dus vooral de moleculen zelf wil bestuderen of nieuwe moleculen (bijvoorbeeld als geneesmiddel) wil ontwerpen, of eerder bij de biologie of biofysica, waarbij je de moleculen in hun context en interactie met elkaar gaat bekijken. De levenswetenschappen zitten in een stroomversnelling. Door snelle technologische ontwikkelingen worden er dingen mogelijk waarvan we enkele decennia geleden niet durfden te dromen. We kunnen steeds beter en fijner begrijpen hoe cellen en biomoleculen werken. Hier kan biochemie - biotechnologie ongetwijfeld bijdragen tot oplossingen voor belangrijke globale problemen zoals voedsel- en energievoorziening en gezondheidszorg. Ik ben er van overtuigd dat plantenbio - technologie een fantastisch middel is om onze voedselproductie efficiënter, ecologischer en veiliger te maken. (Marnix Peferoen, vice president Product Development, Crop Design N.V.) Opbouw Biochemie en biotechnologie zijn sterk interdisciplinaire weten - schappen. De opleiding steunt dan ook op een brede kennis van de basiswetenschappen. Het eerste semester van de eerste bachelor omvat belangrijke componenten (bio)chemie, fysica en wiskunde en daarnaast ook celbiologie. Vanaf de tweede bachelor worden de biochemie en de biotechnologie verder uitgediept. Je kiest voor een minor biologie, chemie, verbreding of onderwijs. Je kunt ook kiezen voor de minor Business & Innovation. Deze is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan. Met je minor geef je een eigen accent aan je opleiding. Na je bacheloropleiding kun je doorstromen naar de master biochemie en biotechnologie. Afhankelijk van je minor kun je ook doorstromen naar andere masters. Bachelor/master biochemie en biotechnologie en lerarenopleiding De specifieke lerarenopleiding natuurwetenschappen (opties fysica, chemie, biologie en aardrijkskunde) is een aparte opleiding van 60 studiepunten die je voorbereidt op het beroep van leraar in het secundair onderwijs. In de minor onderwijs van de bachelor kun je hiervan al 15 studiepunten opnemen. In de master kun je via een doordachte keuze de resterende 45 studie - punten van de lerarenopleiding opnemen en zo tegelijkertijd ook het leraarsdiploma behalen. Zie verder op p.80.

32 32 Studieprogramma Meer info over de opleidingsonderdelen vind je vanaf p.56. Je krijgt er een omschrijving van alle opleidings - onderdelen van de eerste bachelor. Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleiding en voor het uurrooster: Eerste bachelor 1e SEMESTER 60 studiepunten 30 SP. Celbiologie en biochemie (3/9) Grondslagen van de chemie (9) Structurele en fysiologische biologie (9) Wiskunde I (6) Algemene natuurkunde I (3/9) 2e SEMESTER 30 SP. Bio-organische chemie (6) Celbiologie en biochemie (6/9) V&L* (3) Genetica (3) Wiskunde II (6) Algemene natuurkunde I (6/9) Tweede bachelor 3e SEMESTER ± 60 studiepunten ± 30 SP. Analytische biochemie (6) Microbiologie (6) Moleculaire biologie (6) Algemene natuurkunde II (6) Minor (±6) 4e SEMESTER ± 30 SP. Dynamische biochemie (6) Geïntegreerd practicum (6) Chemie van natuurproducten (6) Wijsbegeerte (3) WCOM** (3) Minor (±6) * V&L: Veiligheid en laboratoriumpraktijk ** WCOM: Wetenschapscommunicatie n n n n BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE ondersteuning algemene vorming minor

33 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 33 Derde bachelor 5e SEMESTER ± 60 studiepunten ± 30 SP. Gentechnologie (6) Immunological Biotechnology (6) Eindproject (3/6) Chemische thermodynamica (6) S&D* (3) Minor (±6) 6e SEMESTER ± 30 SP. Bio-informatica (6) Spectroscopy of Biomolecules (6) Eindproject (3/6) RZL* (3) Minor (±12) * S&D: Statistiek en data-analyse ** RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing Mogelijke minors: biologie, chemie, verbreding, onderwijs, Business & Innovation < OPLEIDINGSONDERDEEL Officiële term voor vak STUDIEPUNT (SP.) Drukt de omvang van een opleiding (bv. 180 sp.) of een opleidings - onderdeel (bv. 5 sp.) uit. Het aantal studiepunten staat voor de totale studietijd die een gemiddelde student aan dat opleidings onderdeel moet besteden om het grondig te verwerken: les volgen, voorbereidingen maken, studeren, opzoekwerk... Eén studiepunt komt overeen met 25 à 30 uur studietijd. Een pakket van 60 studiepunten komt overeen met één jaar voltijds studeren.

34 34 Week van een student biochemie en biotechnologie Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studie omvat niet enkel lessen volgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie... Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning. Een overzicht van het academiejaar vind je op p.92. MAANDAG 8-13 u. Celbiologie en biochemie (practicum) u. Algemene natuurkunde I (hoorcollege) u. Wiskunde I (oefeningen) DINSDAG u. Monitoraatssessie u. Structurele en fysiologische biologie I (hoorcollege) u. Grondslagen van de chemie (practicum) 20 u. sportkot WOENSDAG u. Celbiologie en biochemie (hoorcollege) u. Wiskunde I (oefeningen) 13 u. Langs cursusdienst u. Grondslagen van de chemie (hoorcollege) u. Algemene natuurkunde I (oefeningen & practica) DONDERDAG u. Wiskunde I (hoorcollege) u. Grondslagen van de chemie (oefeningen) 22 u. t.d. Chemika VRIJDAG u. Structurele en fysiologische biologie I (hoorcollege) u. Grondslagen van de chemie (hoorcollege) 15 u. Naar huis ZATERDAG u. Practicum chemie voorbereiden ZONDAG u. Chiro 19 u. Naar Leuven TO DO Waterstaal meebrengen

35 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 35 DNA lezen, DNA schrijven? Het lezen van het DNA kunnen we steeds beter en sneller, maar kunnen we de taal van het DNA ook gebruiken om zelf te schrijven? In de jaarlijkse International Genetically Engineered Machines (igem) competitie, georganiseerd door het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Boston USA, staat die vraag centraal. Tijdens de wedstrijd werken multi - disciplinaire studententeams van over heel de wereld tijdens de zomermaanden aan de bouw van een genetische machine. Met behulp van gestandaardiseerde genetische bouwstenen schrijven zij de broncode van een bacterie die een nieuwe gespecialiseerde taak uitvoert. Landmijnen detecteren, bierbrouwen, patiënten genezen of zelfs een taak zoals een foto maken: er zijn bijna geen grenzen. Sinds 2008 nemen studenten van de KU Leuven aan deze gerenommeerde wedstrijd deel, onder impuls van studenten en docenten biochemie en biotechnologie en het BioSCENTer. Dankzij hun creativiteit, kennis en vaardigheden wonnen de leden van het KU Leuven-team al elk jaar een prestigieuze Gold Medal. Daarmee bewijzen ze bij de internationale top te horen. Zin om zelf de uitdaging aan te gaan? Blijf op de hoogte via

36 36 Sofie loopt stage bij Aratana Therapeutics In het tweede semester van de eerste master biochemie en biotechnologie heb ik gekozen voor een externe onderzoeksstage omdat dit een zeer leerrijke ervaring is waardoor je een zicht kunt krijgen op het reilen en zeilen van een biochemisch bedrijf. De zoektocht naar een stageplaats startte met het opstellen van een sollicitatiebrief, wat ook een goede voorbereiding is voor na mijn studies. Het bedrijf waar ik voor gekozen heb, was Okapi Sciences, dat nu samengesmolten is met het Amerikaanse bedrijf Aratana Therapeutics. Het voormalige Okapi Sciences gelegen in Haasrode werkt voornamelijk rond het ontwikkelen van antivirale middelen voor dieren, met name huisdieren en vee. Ik kreeg de mogelijkheid om mee te werken aan twee interessante projecten omtrent de klassieke varkenspest en het katten-calicivirus. Zo heb ik veel ervaring opgedaan met betrekking tot de verschillende stadia van onderzoek en heb ik verschillende nieuwe technieken kunnen aanleren, waaronder RT-qPCR en andere algemene labtechnieken, wat mij in de toekomst zeker nog van pas zal komen. Ook heb ik bepaalde detectiemethodes, die essentieel zullen zijn voor het verdere verloop van het onderzoek, geoptimaliseerd. Door de combinatie van die twee projecten was het werk heel afwisselend. Ik heb veel tijd in het labo kunnen doorbrengen, afgewisseld met een zelfstandige literatuurstudie. Ik werd beschouwd als een volwaardige werknemer en zo heb ik een aantal vergaderingen mogen bijwonen waar ik de vooruitgang van het onderzoek mocht weergeven aan de hand van korte PowerPoint-presentaties. De werksfeer in het bedrijf was zeer aangenaam, het is een relatief klein bedrijf met leuke collega s. Iedereen was zeer behulpzaam en de samenwerking verliep vlot. Ik kan het bedrijf zeker aanraden aan andere studenten die de komende jaren een stage willen aanvangen. Sofie Molenberghs 1e master biochemie en biotechnologie Stageplaats: Aratana Therapeutics Haasrode

37 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 37 STAGE Kies je voor de optie professionalisering, dan loop je tijdens het volledige tweede semester van je eerste master stage. Ook in de optie onderzoek behoort een stage tot de mogelijkheden. De stage eindigt midden of einde juni en je hebt dan ook geen examens op het einde van dit tweede semester. Het is de uitdrukkelijke vraag van de industrie om te kiezen voor een voldoende lange stageperiode van minstens 15 weken. Tijdens deze externe stage in binnen- of buitenland maak je kennis met de beroepspraktijk van de master in de biochemie en biotechnologie in een industriële omgeving of aan een onderzoekscentrum. Het is tegelijkertijd een goede gelegenheid om te ontdekken hoe je kennis in de praktijk inzetbaar is. Je doet ervaring op met bedrijfsstructuren, bedrijfsmentaliteit en de verschillende functies van een master in de biochemie en biotechnologie in een bedrijf of onderzoeksinstelling. Hierdoor vergroot je niet alleen je wetenschappelijke kennis, maar ook je technisch inzicht, kritisch en probleemoplossend vermogen en je vaardigheden op niveau van teamwerk, communicatie en inventiviteit. Concreet oefen je afhankelijk van het type stage-instelling onder andere volgende competenties: een werkplan opmaken, afspraken maken en communiceren binnen een team, resultaten mondeling en schriftelijk presenteren, juridische aspecten (patenten) en veiligheids- en milieu - aspecten. Mogelijk zal de stage door je ervaring en contacten de schakel of brug tussen je studie en de arbeidsmarkt vormen.

38 38 In mijn functie valt er steeds iets te beleven, steeds iets nieuws te leren. Een brede algemene wetenschappelijke basis, een gezonde nieuws - gierigheid en een getrainde kritische geest zijn daarom onontbeerlijk. Mijn opleiding aan de KU Leuven heeft me een solide basis gegeven om te starten. De rest is een kwestie van open blijven staan om steeds opnieuw bij te leren en nieuwe uitdagingen aan te gaan. (Lieve Declercq, vice president basic science research Europeand Asia at Estée Lauder Companies)

39 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 39 EINDPROFIEL EN LOOPBAAN Als afgestudeerde master heb je heel wat kennis en competenties verworven. Je bent zowel persoonlijk als professioneel gegroeid, waardoor je een eigen bijdrage kunt leveren aan de maatschappij. Dat eindprofiel kun je zelf meer vormgeven door je keuze voor een afstudeerrichting, stage, buitenlandervaring Niet alleen binnen je eigen vakgebied kun je een meerwaarde betekenen. Met je masterdiploma heb je een hele waaier aan loopbaanmogelijkheden, waarvan slechts enkele hieronder geïllustreerd zijn. Eindprofiel Als master in de biochemie en biotechnologie beschik je over volgende interesses en competenties. Je hebt een brede wetenschappelijke vorming en de kennis en vaardigheden om als wetenschapper een actieve rol in de maatschappij op te nemen. Je hebt een brede fundamentele kennis van en inzicht in de basis weten - schappen biologie, chemie, fysica en wiskunde. Je beschikt over een grondig begrip van de moleculaire biowetenschappen biochemie, moleculaire biologie, genetica, celbiologie, fysiologie, immunologie en bio-informatica, en je beheerst de relevante courant gebruikte technieken. Je hebt inzicht in de structuur, reactiviteit en functie van biomoleculen, hun bouw en hun werking in de cel en in de natuurlijke processen die plaatsgrijpen op niveau van cel, weefsel en organisme. Je bent handig in het gebruik van publieke sequentie- en structuurdatabanken. Je kunt zelfstandig biochemische en biotechnologische experimenten opzetten en uitvoeren. Je hebt een onderzoeksattitude die rekening houdt met de chemische en biologische veiligheid van mens en omgeving. Je kunt analytisch en conceptueel denken en je kennis creatief integreren in de oplossing van een complex probleem. Je kunt zelfstandig werken en bent in staat om zelfstandig bij te blijven in een discipline in volle evolutie.

40 40 Bij de keuze van een functie of een job speelt er volgens mij een paradigma: enerzijds rol je er in en anderzijds kun je maar vinden wat je zoekt. In mijn opleiding heb ik heel wat zaken geleerd die een goede voorbereiding waren op mijn loopbaan: het analytisch, conceptueel denken, een creatieve, thinking out of the box approach, het vermogen om gegevens om te zetten in actionable information. (Daniel Lips, CEO, Alma KU Leuven) Loopbaan Als master in de biochemie en de biotechnologie kun je onder andere terecht in biotechnologische en farmaceutische bedrijven, in onderzoeks instellingen, in openbare diensten of in de tweede en de derde graad van het secundair onderwijs. Een overzicht van diensten en sectoren waar je je biochemische vaardigheden kunt toepassen: de gezondheidssector (ontwikkeling van geneesmiddelen, antibiotica, vaccins, diagnostische testen ); de agrarische sector (veredeling van gewassen en rassen, productie van groeiregulatoren, veevoeders en meststoffen...); de voedings- of levensmiddelensector (fermentatie, productie van additieven, vitamines, suikers, gist, bier, yoghurt...); de energiesector (energieconversie van biomassa, bioconversie van afvalstoffen tot methanol en waterstof...); de milieusector (afbraak van vervuilende stoffen, recuperatie en recyclage van gebruikte materialen of afval, zuivering van water...); de biotechnologiesector (ontwikkeling van biosensoren, nieuwe enzymen, antilichamen en andere bioproducten via genetische manipulatie ); de wetenschappelijke onderzoekslaboratoria aan de KU Leuven of andere instellingen. < Meer weten over loopbaanmogelijkheden? Bekijk de brochure Wetenschappers op de werkvloer via wet.kuleuven.be/publicaties/alumniprofielen.pdf

41 BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE 41 < Industrie Bio-informatica Voedingssector Milieusector Agrarische sector Farmaceutische sector Gezondheidssector Biotechnologiesector Onderzoek (Inter)nationale onderzoeksinstellingen Onderzoeker aan de universiteit Onderwijs Leraar biologie - chemie Docent hogeschool Een studentenjob? Vrijwilligerswerk of een vrijwillige studiestage? Je eigen bedrijfje opstarten? Hulp bij de overstap naar de arbeidsmarkt? Het Student Career Center geeft je advies en helpt je graag aan praktijkervaring naast je studie. Daarnaast biedt deze dienst ook hulp bij je zoektocht naar een boeiende job en de voorbereiding op het solliciteren. Lcie, de community van KU Leuven die studenten met innovatieve en ondernemende ideeën stimuleert, maakt ook deel uit van het Student Career Center. studentcareercenter studentcareercenterkuleuven Overheid Onderzoekslaboratoria Controlelaboratoria

42 42 BIOLOGIE Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master en de verschillende keuzes die je kunt of moet maken. Beginprofiel p.45 Bacheloropleiding Bachelor in de biologie (180 sp.) p.47 1e bachelor p.56 2e bachelor 3e bachelor Minor biochemie en biotechnologie Minor geologie Minor humane biologie Minor milieu en duurzame ontwikkeling Minor onderwijs Minor Business & Innovation

43 BIOLOGIE 43 Masteropleidingen Master in de biologie (N/E) (120 sp.) p.72 Optie onderwijs (N) Optie onderzoek (E) Professionele optie (N) Andere masteropleidingen Master in de biochemie en de biotechnologie (120 sp.) p.70 Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology (120 sp.) p.71 Eindprofiel p.53 (E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.

44 44 < Biologie, biochemie en biotechnologie, biomedische wetenschappen of bio-ingenieur? Er zijn raakpunten maar ook grote verschillen tussen deze opleidingen. In de biologie (de wetenschap van het leven) bestudeer je leven in al zijn aspecten en interacties en is het vergelijkende en integrerende aspect bepalend. Je aandacht gaat naar de algemene eigenschappen van het leven. De chemische basis van leven komt daarbij aan bod, maar dan gekaderd in een biologische achtergrond van functionele cellen, organismen, populaties of ecosystemen. Ook in de opleiding biochemie en biotechnologie komt die chemische basis van het leven aan bod, maar daar spitst je studie zich expliciet toe op de chemische en moleculaire aspecten van het leven met de bijhorende technologie en toepassingen. Bij biomedische wetenschappen staat het onderzoek van de menselijke gezondheid en wat daarmee mis kan gaan centraal. De opleiding bio-ingenieur ziet leven als een systeem dat gemodelleerd en gestuurd kan worden voor productiedoeleinden. Op p.86 vind je de profielen van wetenschap en technologie.

45 BIOLOGIE 45 BEGINPROFIEL Is biologie iets voor jou? Je hebt een grote interesse in wetenschappen en wil ook zelf onderzoeken en begrijpen hoe alles in elkaar zit (herken jezelf op p.86). Je hebt belangstelling voor het leven in al zijn aspecten: ecologie, evolutie, biodiversiteit, celbiologie, moleculaire en functionele biologie Je hebt niet alleen interesse in de biologie, maar ook in de andere positieve wetenschappen. Nauwkeurigheid, observatievermogen en taalvaardig - heid zijn belangrijke troeven voor een bioloog. < BEGIN VOORBEREID Wil je weten of je voldoende voorkennis, wiskundige vaardigheden en inzichten bezit om te starten in deze bacheloropleiding, neem dan deel aan de ijkingstoets. Daarnaast biedt KU Leuven ook tests en cursussen aan om je goed voor te bereiden op je studie.

46 46 In de les diversiteit van dieren worden alle verschillende dierenklassen overlopen. Iedereen denkt bij dier nogal snel aan een zoogdier of een andere gewervelde. Er zijn echter tal van dieren waar ik niets over wist voor deze les, zoals het Portugees oorlogs - schip of de fluwelen zeemuis. Dat de prof de leuke gewoonte heeft om de documentaires van David Attenborough boven te halen wanneer hij maar de kans krijgt, is natuurlijk ook mooi meegenomen. (Jens, student)

47 BIOLOGIE 47 BACHELOROPLEIDING Biologie is meer dan ooit een brede opleiding. Dankzij nieuwe technologische ontwikkelingen kan de bioloog een antwoord bieden op de actuele noden van het onderzoek en van de maatschappij. Biologen lopen vandaag niet voortdurend op gebaande wegen, maar vertrekken op een reis met onbekende bestemming. Opbouw Je bestudeert de levende wezens in al hun diversiteit: dieren (m.i.v. de mens), planten en micro-organismen. Je hebt aandacht voor vorm, structuur, functies, gedragingen, ecologie, verwantschap en evolutie. Je onderzoekt hoe die immense diversiteit van het leven in relatie staat tot de universele moleculaire, biochemische, biofysische en fysiologische wetmatigheden. Je krijgt inzicht in de processen die zich afspelen binnen een brede waaier van organisatieniveaus, van cellulaire processen tot het functioneren van hele ecosystemen. Je doet experimenteel onderzoek naar het functioneren van organismen en hun relaties met de omgeving. Tijdens de eerste bachelor ligt de nadruk vooral op inzicht en kennis in de grondslagen van de biologie en in de ondersteunende basiswetenschappen. De moderne wetenschap speelt zich meer en meer af op het grensvlak van verschillende disciplines. Daarom worden er in de opleiding biologie verbredings - opleidingsonderdelen en minors ingebouwd. Zo kun je je bijvoorbeeld verdiepen in de minor humane biologie of in de minor milieu en duurzame ontwikkeling. Je kunt ook kiezen voor de minor Business & Innovation. Deze is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan. Bachelor/master biologie en lerarenopleiding De specifieke lerarenopleiding natuurwetenschappen (opties fysica, chemie, biologie en aardrijkskunde) is een aparte opleiding van 60 studiepunten die je voorbereidt op het beroep van leraar in het secundair onderwijs. In de minor onderwijs van de bachelor kun je hiervan al 15 studiepunten opnemen. In de master kun je via een doordachte keuze de resterende 45 studiepunten van de lerarenopleiding opnemen en zo tegelijkertijd ook het leraarsdiploma behalen. Zie verder op p.80.

48 48 Studieprogramma Meer info over de opleidingsonderdelen vind je vanaf p.56. Je krijgt er een omschrijving van alle opleidings - onderdelen van de eerste bachelor. Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleiding en voor het uurrooster: Eerste bachelor 1e SEMESTER 60 studiepunten 28 SP. Celbiologie en biochemie (3/9) Inleiding in de ecologie en evolutie (3) Grondslagen van de chemie (9) Biofysica (8) WMBW* (5) 2e SEMESTER 32 SP. Bouw en functie van dieren (8) Bouw en functie van planten (6) Celbiologie en biochemie (6/9) Genetica (3) Bio-organische chemie (6) Wijsbegeerte (3) Tweede bachelor 3e SEMESTER ± 60 studiepunten ± 30 SP. Microbiologie (6) Analytische biochemie (6) Statistiek & dataanalyse (3) WCOM** (3) Minor (±12) 4e SEMESTER ± 30 SP. Diversiteit van dieren (6) Diversiteit van wieren, schimmels en planten (6) Ecologie (6) GVBE*** (3) Minor (±9) * WMBW: Wiskundige methoden voor biomedische wetenschappen ** WCOM: Wetenschapscommunicatie *** GVBE: Geïntegreerd veldwerk biodiversiteit en ecologie n n n n biologie ondersteuning algemene vorming minor

49 BIOLOGIE 49 Derde bachelor 5e SEMESTER ± 60 studiepunten ± 30 SP. Bachelorproef Plant Physiology (6) Moleculaire biologie (6) Fysiologie van dieren (6) (3/6) GIP* (3) Biologische dataanalyse (3) Minor (±3) 6e SEMESTER ± 30 SP. Vergelijkende ontwikkelingsbiologie (6) Bachelorproef (3/6) Evolutiebiologie (6) Conservatiebiologie (3) Stage & excursies** (3) RZL*** (3) Minor (±6) * GIP: Geïntegreerd practicum: moleculaire technieken in functioneel onderzoek ** Stage & excursies: Ecologische stage en excursies *** RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing Mogelijke minors: biochemie en biotechnologie, humane biologie, milieu & duurzame ontwikkeling, geologie, onderwijs, Business & Innovation < OPLEIDINGSONDERDEEL Officiële term voor vak STUDIEPUNT (SP.) Drukt de omvang van een opleiding (bv. 180 sp.) of een opleidings - onderdeel (bv. 5 sp.) uit. Het aantal studiepunten staat voor de totale studietijd die een gemiddelde student aan dat opleidings onderdeel moet besteden om het grondig te verwerken: les volgen, voorbereidingen maken, studeren, opzoekwerk... Eén studiepunt komt overeen met 25 à 30 uur studietijd. Een pakket van 60 studiepunten komt overeen met één jaar voltijds studeren.

50 50 Week van een student biologie Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studie omvat niet enkel lessen volgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie... Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning. Een overzicht van het academiejaar vind je op p.92. MAANDAG u. Biofysica (hoorcollege) u. Inleiding in de ecologie & evolutie (hoorcollege) DINSDAG 8-13 u. Celbiologie en biochemie (practicum) u. Lunch Alma u. Wiskundige methoden voor biomedische wetenschappen (hoorcollege) u. Cursus afhalen op CUDI u. Biofysica (hoorcollege) u. Les chemie voorbereiden WOENSDAG u. Celbiologie en biochemie (hoorcollege) u. Monitoraatssessie u. Grondslagen van de chemie (hoorcollege) u. Werkzitting biofysica voorbereiden 22 u. Fakbar Bios DONDERDAG u. Biofysica (werkzitting) u. Biofysica (hoorcollege) u. Practicum voorbereiden u. Grondslagen van de chemie (practicum) VRIJDAG u. Wiskundige methoden voor biomedische wetenschappen (werkzitting) u. Grondslagen van de chemie (hoorcollege) 14 u. Studeren in bib ZATERDAG 13 u. Volleybaltornooi ZONDAG u. Biofysica studeren Foto's bewerken TO DO Excursie: regenlaarzen en -jas meenemen

51 BIOLOGIE 51 Biologie is een zeer diverse wetenschapsdiscipline Biologie is een zeer diverse wetenschapsdiscipline, die gaat van pure ecologie over evolutiemechanismen tot studies op cellulair en moleculair niveau. Die combinatie maakt biologie zo interessant. Het is als het ware een interdisciplinaire discipline op zichzelf. Zelf werk ik voortdurend samen met bio-ingenieurs en biomedici. De complementariteit en de profilering van de verschillende richtingen is belangrijk, zeker voor de toekomstige studenten, maar echt vaste grenslijnen zijn er niet. In principe kun je stellen dat biologen van de Faculteit Wetenschappen meer op fundamentele kennis zijn gericht, bio-ingenieurs meer op toepassingen in de industrie, en biomedici meer op toepassingen in de gezondheidssector. In de praktijk zijn dat allemaal zeer goede opleidingen voor wie deel wil uitmaken van de biologische revolutie; daar zit geen foute studiekeuze tussen. Er zijn trouwens biologen die in keiharde industriële sectoren terechtkomen en bio-ingenieurs die een uitstekende neus hebben voor fundamenteel onderzoek. Maar voor iemand die de diversiteit binnen de biologie boeiend vindt en graag het hele plaatje ziet, is biologie echt de juiste studierichting. (Professor Joris Winderickx)

52 52

53 BIOLOGIE 53 EINDPROFIEL EN LOOPBAAN Als afgestudeerde master heb je heel wat kennis en competenties verworven. Je bent zowel persoonlijk als professioneel gegroeid, waardoor je een eigen bijdrage kunt leveren aan de maatschappij. Dat eindprofiel kun je zelf meer vormgeven door je keuze voor een afstudeerrichting, stage, buitenlandervaring Niet alleen binnen je eigen vakgebied kun je een meerwaarde betekenen. Met je masterdiploma heb je een hele waaier aan loopbaanmogelijkheden, waarvan slechts enkele hieronder geïllustreerd zijn. Eindprofiel Als master in de biologie beschik je over volgende interesses en competenties. Je hebt een brede wetenschappelijke vorming en de kennis en vaardigheden om als wetenschapper een actieve rol in de maatschappij op te nemen. Je hebt inzicht in de diversiteit van en de evolutionaire verwant - schap tussen organismen en je hebt kennis van de bijhorende systematische termen en classificaties. Je hebt inzicht in de verschillende niveaus van organisatie van levende organismen en hoe deze niveaus op elkaar inwerken. Je bezit fundamentele kennis rond levende organismen, hun inter - actie met elkaar en met hun niet-levende omgeving. Je begrijpt hogere organisatieniveaus op basis van moleculaire en functionele mechanismen. Je kunt de verschillende deeldisciplines van de biologie integreren. Je beschikt over relevante kennis van andere wetenschapstakken, met name biochemie, chemie, fysica, wiskunde en statistiek, en je kunt deze integreren binnen de biologie. Daardoor heb je een breed inzicht in de werking van levende systemen op alle niveaus. Je kunt zelfstandig wetenschappelijk onderzoek plannen en uitvoeren en bent in staat om continu bij te blijven in een discipline in volle evolutie. Je hebt veel ervaring met teamwerk in internationaal verband. Je ontwikkelde een sterk vermogen tot kritisch en analytisch denken. Je bezit sterke mondelinge en schriftelijke communicatieve vaardigheden rond biologische thema's zowel in het Nederlands als in het Engels.

54 54 Ik leid een onder zoeks - groep in AgriBio. Dit is een gloednieuw, modern landbouwkundig onderzoeksinstituut in Australië. Hier onder - zoeken we de rol van hormonen in de embryonale ontwikkeling, groei en stress van gewervelde dieren via een combinatie van endocrinologie, neuro - biologie, ontwikkelingsbiologie, genetica en moleculaire biologie. (Bert De Groef, docent, AgriBio La Trobe University) Loopbaan Een bioloog beschikt over een brede waaier van loopbaanmogelijk - heden binnen onderwijs, wetenschapscommunicatie, wetenschappelijk onderzoek, overheid, industrie en ngo s. Als bioloog kun je aan de slag in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs en in het hoger onderwijs. De toekomst - mogelijkheden liggen gunstig. In de loop van de volgende jaren zal de nood aan leraren, ook aan leraren biologie, alleen nog maar toenemen. Biologen met een kritische en analytische houding en met een grote dosis doorzettingsvermogen kunnen terecht in het wetenschappelijk onderzoek. Door de grote interesse van de maatschappij voor biologische vraagstukken worden veel jonge onderzoekers tewerkgesteld in universitaire, overheids- en bedrijfslaboratoria. Een beperkt aantal biologen maakt, nadat ze hun graad van doctor in de wetenschappen hebben behaald, carrière in de academische wereld. De meeste doctors in de biologie vinden een baan in het toegepast industrieel onderzoek, bij de overheidsadministratie of in aanverwante sectoren. Bij gemeentelijke, provinciale, federale, nationale en internationale overheden vind je ook heel wat biologen. Het beheer van landbouw, zee, bosgebieden en natuur, ruimtelijke ordening, voeding en gezondheid vereist een uitgebreid kader van goed opgeleide mensen. Biologen worden in de biotechnologische en de medische sector ingeschakeld in het voorbereidend wetenschappelijk werk voor de agro-industrie en de farmaceutische industrie. Ze kijken onder andere na welke stoffen biologisch actief zijn en hoe ze functioneren, ze begeleiden klinische voorstudies, of ze vinden een functie in de toelevering van medische en wetenschappelijke apparatuur of in de geneesmiddelenindustrie. In al die sectoren groeien ook veel biologen door naar hogere kader- en managementfuncties. Een beperkt aantal biologen komt als werknemer terecht in ontwikkelingslanden, waar ze meehelpen aan de opbouw en de ondersteuning van het onderwijs, van projectbegeleiding en van wetenschappelijk onderzoek. Een universitair diploma opent ook de deur voor tewerkstelling in heel wat andere sectoren. Informatica, bankieren, gespecialiseerde pers, advies en zelfstandig ondernemen: biologen vind je op vele plaatsen.

55 BIOLOGIE 55 < Onderwijs, ngo s & wetenschapspopularisering Leraar biologie Docent hogeschool Natuureducatieve centra Wetenschapsjournalist Onderzoek (Inter)nationale onderzoeksinstellingen (VIB, KBIN, zoo...) Onderzoeker aan de universiteit Overheid Milieu-inspecteur Milieuambtenaar Datamanagement Begeleiden van wetenschappelijke programma s Een studentenjob? Vrijwilligerswerk of een vrijwillige studiestage? Je eigen bedrijfje opstarten? Hulp bij de overstap naar de arbeidsmarkt? Het Student Career Center geeft je advies en helpt je graag aan praktijkervaring naast je studie. Daarnaast biedt deze dienst ook hulp bij je zoektocht naar een boeiende job en de voorbereiding op het solliciteren. Lcie, de community van KU Leuven die studenten met innovatieve en ondernemende ideeën stimuleert, maakt ook deel uit van het Student Career Center. studentcareercenter studentcareercenterkuleuven Industrie Environmental Consultancy Patentenbeheer Clinical Research Associate Medisch vertegenwoordiger < Meer weten over loopbaanmogelijkheden? Bekijk de brochure Wetenschappers op de werkvloer via wet.kuleuven.be/publicaties/ alumniprofielen.pdf

56 56 STUDEREN AAN DE F WETENSCHAPPEN OPLEIDINGSONDERDELEN VAN DE EERSTE BACHELOR CHEMIE, BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE, BIOLOGIE In deze brochure vind je telkens per opleiding onder Studieprogramma een opsomming van de verplichte opleidingsonderdelen. De opleidingsonderdelen van de eerste bachelor vind je in onderstaande lijst terug, met een omschrijving van de inhoud door de beste critici: je (toekomstige) collega-studenten. Deze opleidingsonderdelen staan gegroepeerd per discipline, niet per bachelor - opleiding. Zo vind je bijvoorbeeld onder de discipline wiskunde opleidingsonderdelen die zowel door studenten gevolgd worden van de bachelor in de chemie als van de bachelor in de biochemie en biotechnologie. Wiskunde WISKUNDE I Voor studenten chemie, biochemie en biotechnologie, geologie, informatica, geografie Je begint met een herhaling van de belangrijkste begrippen uit het secundair onderwijs. Professor Kuijlaars diept gekende begrippen als functies, afgeleiden en integralen verder uit. Daarna maak je kennis met belangrijke nieuwe begrippen zoals differentiaalvergelijkingen en functies met meerdere veran - derlijken. De nadruk ligt eerder op toepassingen dan op de theoretische achtergrond. Er is voldoende ondersteuning voorzien voor dit opleidingsonderdeel, in de vorm van hoorcolleges, een uitgebreide en duidelijk geschreven cursus en heel wat oefensessies. Bij deze laatste aanwezig zijn, is dan ook essentieel om alle begrippen en technieken onder de knie te krijgen.

57 57 ACULTEIT WISKUNDE II Voor studenten chemie, biochemie en biotechnologie, geologie In de tweede helft van het semester worden eerder geziene concepten verder uitgediept. Zo bestudeer je onder andere meervoudige integralen, vector - velden en Fouriertransformaties. Bovendien maak je kennis met het wiskundig computerprogramma MATLAB. Nog steeds ligt de nadruk op het kunnen toepassen van de leerstof, en is het bijwonen van de oefenzittingen een absolute aanrader. WISKUNDIGE METHODEN VOOR BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN Voor studenten biologie Dit is een wiskundeopleidingsonderdeel in de bachelor opleiding biologie. De nadruk ligt op verschillende populatiemodellen en toepassingen. De professor gebruikt slides en een Engelstalig handboek. Tijdens de werkzittingen wordt de theorie omgezet in oefeningen. Op het examen mag er voor één deel een portfolio gebruikt worden dat je zelf maakt. Dit portfolio vul je het best elke week aan, zo heb je hier tijdens de blokperiode bijna geen werk meer aan. Studenten die uit een wiskundige richting komen (ongeveer zes uur wiskunde per week), hebben een vrij grote slaagkans, mits enige inzet. Voor de studenten die een minder sterke wiskundige achtergrond hebben, worden er vier monitoraatsessies georganiseerd waarin enkele noodzakelijke wiskundige technieken (bv. een integraal uitwerken) worden herhaald. Fysica ALGEMENE NATUURKUNDE I Voor studenten chemie, biochemie en biotechnologie, geologie, geografie Natuurkunde is een heel belangrijk opleidingsonderdeel voor elke wetenschapper. Vele natuurlijke verschijnselen zijn immers te verklaren aan de hand van een beperkt aantal basisformules en logische redeneringen. De professor legt de belangrijkste afleidingen duidelijk uit tijdens de colleges. Mede dankzij de oefeningen en practica krijg je een goed beeld over golven, krachten, wetmatigheden en materie. Je leert fysische fenomenen analyseren en begrijpen.

58 58 BIOFYSICA Voor studenten biologie Biofysica is een algemeen wetenschappelijk opleidingsonderdeel in de biologie. Het is ook het enige nagenoeg zuivere fysicaopleidingsonderdeel in de bachelor biologie. Professor Wagner gebruikt slides en een Nederlandstalig handboek. Tijdens de hoorcolleges noteer je bij de slides. In het handboek staat alles uitgewerkt en duidelijk beschreven, zodat je met de nodige inzet niet al te veel moeite hebt met het theoriegedeelte. Dit opleidingsonderdeel behandelt de basisbeginselen van de fysica en hun toepassing op biologische systemen. Zo krijg je inzicht in de principes van de overdracht van energie en van elektrische signalen, met toepassing op prikkelgeleiding langs een axon. Naast de theoretische hoorcolleges vinden er ook werkzittingen plaats waarin oefeningen worden gemaakt (te vinden op Toledo). Af en toe leg je (aangekondigde) tussentijdse toetsen af hou dus zeker tijdens het jaar de oefeningen bij! Die tussentijdse toetsen tellen ook voor een deel mee voor je eindresultaat. Aangezien het examen grotendeels uit oefeningen bestaat, zijn de testen handig om eventuele kennisgebreken te ontdekken en aan te pakken. Daarnaast horen er ook een drietal verplichte practica bij dit opleidingsonderdeel over elektrische fenomenen. De practica en de verslagen die je erover moet schrijven, vormen ook een klein onderdeel van je eindresultaat.

59 59 Chemie GRONDSLAGEN VAN DE CHEMIE Voor studenten chemie, biochemie en biotechnologie, biologie, geologie, geografie De meeste wetenschappers krijgen in hun opleiding te maken met chemische reacties. Een goede basiskennis van de chemie is dan ook belangrijk om zulke reacties in voldoende mate te kunnen begrijpen. Daarom leer je in dit opleidings - onderdeel over de belangrijkste chemische principes. Het opleidingsonderdeel bestaat uit een theoretisch gedeelte om de concepten duidelijk te maken en een praktisch gedeelte en oefeningengedeelte waarin de berekeningen en juiste labovaardigheden worden aangeleerd. INDUSTRIËLE EN TECHNISCHE CHEMIE Voor studenten chemie Dit opleidingsonderdeel gaat over de chemie van het dagelijks leven. Je bestudeert een aantal industriële processen zoals de productie van zwavel - zuur of polymeren, van de ontginning van grondstoffen tot aan de recyclage. Energiegebruik, katalysatoren, stabilisatoren: je leert denken als een industriële chemicus. In het tweede deel van de cursus krijg je seminaries van verschillende proffen, die elk vanuit hun specialiteit aantonen hoe de maatschappij doordrongen is van chemie. Er is ook een bedrijfsbezoek aan een van de chemiereuzen in Vlaanderen. BIO-ORGANISCHE CHEMIE Voor studenten biologie, biochemie en biotechnologie, chemie In deze algemene inleiding tot de organische chemie komen ook biologische/ biochemische toepassingen aan bod. De basisreactiemechanismes worden theoretisch uitgelegd tijdens de hoorcolleges en uitgebreid toegepast tijdens de oefenzittingen. De practica over de geziene theorie tellen mee voor het examen. VEILIGHEID EN LABORATORIUMPRAKTIJK Voor studenten chemie, biochemie en biotechnologie Tijdens dit wekelijkse practicum word je vertrouwd gemaakt met de belangrijkste handelingen die nodig zijn in een laboratorium. Denk hierbij aan destillaties, extracties, chromatografieën... Dit opleidingsonderdeel heeft geen examen maar wordt wel permanent geëvalueerd.

60 60 Biologie CELBIOLOGIE EN BIOCHEMIE Voor studenten biologie, biochemie en biotechnologie, chemie, geologie Dit opleidingsonderdeel bestaat uit twee delen, gespreid over twee semesters. Professor Van Dijck volgt vrij letterlijk het verloop van het boek, maar de nuances of de verbanden worden wat duidelijker benadrukt tijdens de hoorcolleges. Je raakt vertrouwd met de (bio)chemische samenstelling en structurele opbouw van levende cellen en je leert de processen kennen die leiden tot groei, deling en differentiatie van cellen, en ook hoe bijvoorbeeld virussen zich kunnen vermeerderen. Daarnaast maak je ook kennis met allerlei transport-, stof wisselingsen informatieverwerkingsprocessen die zich afspelen in levende cellen. Tijdens het eerste semester leg je een tussentijdse toets af over een deel van de leerstof. Je resultaat telt voor een deel mee voor je eindtotaal. Naast de hoorcolleges zijn er per semester ook enkele practica. Deze bereid je het best goed voor. Na elke set van practica wordt er telkens één verslag gemaakt. Dat verslag wordt ook gequoteerd en telt mee voor een deel van je eindtotaal. GENETICA Voor studenten biologie, biochemie en biotechnologie Tijdens de colleges van professor Volckaert zie je hoe de genetica, een relatief jonge wetenschap, zich ontplooide om vele fenomenen te verklaren. Het gaat dan ook vooral om het waarom van de dingen en hoe alles werkt. Tijdens de colleges maak je ook regelmatig oefeningen. Je neemt ook deel aan een discussieles over genetica en de maatschappij, waarbij vooral de ethische aspecten worden besproken. Voor drie studiepunten is het iets meer werk dan je zou verwachten, maar het opleidingsonderdeel is heel interessant en wordt enthousiast gedoceerd. BOUW EN FUNCTIE VAN PLANTEN Voor studenten biologie Dit opleidingsonderdeel bestaat uit twee delen, gegeven door twee professoren (professor Rolland en professor Van Soom): bouw van planten en functie van planten, waarbij het eerste deel het grootste is. De structuren van planten worden besproken aan de hand van verschillende voorstellingen en microscopische coupes, van het niveau van de cel over weefsels tot de anatomie en morfologie van de volledige plant. Het is uitermate belangrijk dat je die schematische tekeningen volledig begrijpt.

61 61 Het tweede deel, de functie van planten, gaat over fysiologie: je leert over de rol van plantenhormonen, plantenvoeding, transport in planten en dergelijke meer. Naast de hoorcolleges bekijk je tijdens practica coupes met een microscoop, waarna je vervolgens de structuren overtekent en benoemt. Je resultaat en je inzet tijdens het practicum worden bijgehouden en tellen deels mee voor je eindcijfer. Tijdens het examen krijg je twee sets van vragen bij de respectievelijke professoren. BOUW EN FUNCTIE VAN DIEREN Voor studenten biologie Dit college wordt algemeen ervaren als een zeer interessant opleidingsonderdeel waarin enkele inleidende onderwerpen in de dierenwereld worden aangeraakt (bv. excretie- en afweersysteem). De cursus is duidelijk opgebouwd met goed afgebakende hoofdstukken, wat het bijhouden van het opleidings - onderdeel heel makkelijk maakt. Elk hoofdstuk behandelt een specifiek probleem waarmee een dier in zijn milieu geconfronteerd wordt (bv. het verwerken van voedsel, het verwijderen van schadelijke afvalstoffen) en vooral de manier waarop en de variatie waarmee dit probleem aangepakt wordt. Tijdens de practica bekijk je coupes met een microscoop en/of voer je dissecties uit op dieren. Je tekent de structuren op correcte manier uit en beantwoordt een aantal vragen. Enige voorbereiding is dus nodig, ook omwille van de wekelijkse quotering van elk practicumdeel. Tijdens een excursie naar de Zoo van Antwerpen volg je een geleid bezoek en moet je in groepjes een vooraf gekozen thema uitwerken, dat verband houdt met de inhoud van de hoorcolleges. Voor wie dit opleidingsonderdeel goed bijhoudt, zal het examen geen groot probleem vormen. INLEIDING IN DE ECOLOGIE EN EVOLUTIE Voor studenten biologie In dit opleidingsonderdeel, gedoceerd door professor De Meester, krijg je een basis in ecologisch en evolutionair denken. Je leert de samenhang tussen organismen en hun milieu zien, je krijgt inzicht in de relaties van organismen ten opzichte van het abiotische milieu en in biotische interacties zoals competitie, predatie, parasitisme en mutualisme. Je leert de basisconcepten kennen van ecologische processen op het niveau van populaties, gemeenschappen en ecosystemen, en je ziet hoe dat te maken heeft met zaken als de biodiversiteitscrisis, globale klimaatsverandering en pollutie. Je krijgt ook inzicht in evolutionaire biologie. Zolang je dit opleidingsonderdeel niet onderschat, heb je een vrij grote slaagkans.

62 62 STRUCTURELE EN FYSIOLOGISCHE BIOLOGIE Voor studenten biochemie en biotechnologie Dit opleidingsonderdeel wordt door twee proffen gedoceerd: het gedeelte over planten door professor Van Den Ende en het gedeelte over dieren door professor Vanden Broeck. Het gedeelte over planten bestaat uit een stevige map vol (goede) slides. Je leert er over het plantenrijk, over ecosystemen en alles wat daar bij komt kijken. Het gedeelte over dieren bestaat uit het dubbele aantal slides en een cursustekst op Toledo. Je leert er het dierenrijk kennen met al zijn specifieke kenmerken en functies. Voor beide delen heb je ook nog een biologiehandboek dat de lessen aanvult. (Dit handboek wordt bij andere opleidingsonderdelen ook gebruikt.) Het examen bestaat uit twee aparte mondelinge gedeelten. Opgelet: je moet voor elk deel van het examen geslaagd zijn! Je onderschat dan ook het best de hoeveelheid leerstof niet. Geologie - Geografie GEOLOGIE Voor studenten chemie, geologie, geografie Geologie is de wetenschap die het systeem aarde bestudeert. In deze inleidende cursus bespreekt professor Speijer bijna de volledige breedte van de geologie en de relatie met tal van maatschappelijke aspecten. Op alle schaalniveaus, van de structuur van kristallen tot de beweging van tektonische platen en over een tijdspanne van 4,5 miljard jaar aardse geschiedenis, wordt het belang van de geologie geleidelijk aan steeds duidelijker. Tijdens de practica krijg je letterlijk hands-on ervaring in de specifieke geologische aanpak van het identificeren van mineralen, gesteenten en fossielen. Met die ervaring kun je tijdens je volgende vakantie in de bergen of weekend in Ardennen zelf aan de slag om te begrijpen waaruit de ondergrond is opgebouwd. Humane opleidingsonderdelen WIJSBEGEERTE Voor studenten biologie, chemie, fysica, geografie, geologie, informatica, biochemie & biotechnologie, wiskunde Tijdens dit opleidingsonderdeel komen de belangrijkste fasen in de historische ontwikkeling van de westerse wijsbegeerte en de wetenschappen aan bod. Daarnaast leer je kritisch na te denken over de relatie tussen de wetenschappen en de bredere maatschappij.

63 63 < Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidings onderdelen van de volledige bacheloropleiding en voor het uurrooster:

64 64 STUDIEBEGELEIDING Tijdens je studie word je aan de KU Leuven op verschillende manieren begeleid om zelfstandig te leren studeren. Naargelang je vragen of wensen kun je gebruikmaken van verschillende begeleidingsformules, zowel aan je faculteit als bij de Dienst Studieadvies. Studiebegeleiding aan de faculteit Als student aan de Faculteit Wetenschappen word je tijdens je eerste bachelor niet aan je lot overgelaten. wet.kuleuven.be/monitoraat/faculteit-wetenschappen wet.kuleuven.be/studenten/studiebegeleiding Monitoraat Studieloopbaanbegeleider Het monitoraat staat klaar om je te begeleiden. Je krijgt extra uitleg en begeleiding bij de belangrijkste opleidings - onderdelen, je krijgt feedback over je tussentijdse toetsen en kunt er terecht met vragen rond je studieaanpak. Je studieloopbaanbegeleider informeert en adviseert je over je studievoortgang, over studiekeuzemogelijkheden bij scharnier momenten en begeleidt je bij de inhoudelijke samenstelling van je studietraject. Ombuds Studentenkring Met allerlei vragen en eventuele klachten kun je terecht bij je ombuds (aanspreekpunt tijdens het hele academiejaar én de blok- en examenperiode). Die brengt het probleem in kaart, bemiddelt waar nodig en zoekt samen met jou een passende oplossing. Ook de studentenkring zorgt ervoor dat je snel wegwijs raakt in Leuven. Elke kring vertegenwoordigt je in allerlei onderwijs raden en zorgt natuurlijk ook voor amusement, cultuur en sport. De overkoepelende studentenkring Scientica heeft bovendien een goed georganiseerde eigen cursusdienst.

65 65

66 66 Studiebegeleiding door de Dienst Studieadvies De KU Leuven organiseert studieloopbaanbegeleiding op twee vlakken: als student kun je altijd terecht op de faculteit, maar ook de Dienst Studieadvies heeft een actueel aanbod aan workshops. Vind je het bijvoorbeeld moeilijk om dikke cursussen verwerkt te krijgen? Zoek je een manier om studie en ontspanning goed te combineren? Twijfel je over je studiekeuze? Wil je in het buitenland studeren? De adviseurs van de Dienst Studieadvies ondersteunen je graag. Al voor je start aan de KU Leuven staat de dienst voor je klaar om je te ondersteunen bij het maken van een goede studiekeuze: op de website staat heel wat nuttige informatie, zoals het Luci-platform (online hulp bij je studiekeuze, p. 88) en je kunt een individueel gesprek aanvragen.

67 67 INTERNATIONALE ERVARING Zin om je grenzen te verleggen? Tijdens je derde bachelor of tijdens de eerste of tweede master (afhankelijk van je gekozen opleiding) kun je een semester of een volledig jaar studeren aan een buitenlandse universiteit. In de loop van de tweede bachelor worden alle studenten geïnformeerd over de uitwisselingsmogelijkheden. De Leuvense universiteit biedt namelijk Erasmus+ aan, waarbij studenten en professoren tussen Europese (en in een aantal gevallen ook niet- Europese) universiteiten worden uitgewisseld. Een verblijf in het buitenland geeft je KU Leuven-diploma een extra dimensie en een schat aan levenservaringen. Je maakt immers kennis met een andere taal, een andere cultuur en een ander onderwijssysteem en/of een andere gezondheidszorg. Kies je voor een buitenlandse studieperiode, dan maakt die deel uit van je opleiding. Het verlengt je studieduur dus niet. wet.kuleuven.be/internationalisering I would recommend every student to go on an Erasmus exchange, because it will change your life! Not only will you meet a lot of new people from all over the world, you will also become more independent, learn a new language and really get the chance to discover yourself. Most importantly: you will have the time of your life! (Lore De Winter, op Erasmus naar Stockholm University) Studying abroad gives you a chance to expand your horizon, keep growing and at the same time reset your mind and give yourself the chance to start all over again with other people than those at home. This experience is extremely rich and gives you the time to reflect on many different aspects of your life. I can only recommend every student to do it if financial and other crucial factors are not an issue. For every future Erasmus student: choose a destination that sparks your curiosity and that can offer you the academic career you are aiming towards. But most of all, have a good time! (Andreas Cecelja, op Erasmus naar Uppasla University)

68 68

69 69 MASTEROPLEIDINGEN Een bacheloropleiding van de Faculteit Wetenschappen geeft rechtsreeks toegang tot meer dan één master. Hieronder vind je een overzicht van die masters, met vermelding van de bacheloropleidingen die ertoe leiden. MASTER IN DE CHEMIE (E) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de chemie Na bachelor in de biochemie en biotechnologie, minor chemie Als chemicus sta je altijd in nauw contact met wetenschappelijk onderzoek. De masteropleidingen laten je toe om die kennis binnen diverse domeinen te valideren. Tijdens de opleiding kies je een van de drie opties: onderwijs, onderzoek of de professionele optie. Bij deze laatste optie loop je een externe stage in een zelfgekozen onderzoeks instelling of bedrijf. De Engelstalige master in de chemie biedt enkel de optie onderzoek aan. MASTER OF THEORETICAL CHEMISTRY AND COMPUTATIONAL MODELLING (ERASMUS MUNDUS) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de fysica Na bachelor in de chemie Na bachelor in de biochemie en biotechnologie, minor chemie Deze specifieke Europese masteropleiding is inhoudelijk gefocust op de theoretische aspecten van de chemie en op het gebruik en de ontwikkeling van computationele technieken in de moleculaire wetenschappen. Daarnaast is internationale uitwisseling tussen de partneruniversiteiten belangrijk. Deze mobiliteit garandeert een Europese blik op het onderwerp, wat zowel het niveau van de opleiding als de mogelijk - heden van tewerkstelling in onderzoekscentra of in innovatieve farmaceutische en petrochemische bedrijven positief beïnvloedt. (E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.

70 70 MASTER IN DE BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN: KATALYTISCHE TECHNOLOGIE (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de chemie, minor chemische technologie De verwerking van natuurlijke producten tot levensmiddelen en basisproducten voor de chemische, agrochemische, oleochemische en farmaceutische industrie staat in deze opleiding centraal. De omzetting van petroleum tot benzine of van ethyleen tot polyethyleen is daar een mooi voorbeeld van. MASTER IN DE BIOCHEMIE EN DE BIOTECHNOLOGIE (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de biochemie en biotechnologie Na bachelor in de chemie, minor biochemie en biotechnologie Na bachelor in de biologie, minor biochemie en biotechnologie Je wordt getraind om zelfstandig problemen in verband met het gedrag van biomoleculen in levende systemen aan te pakken. Je bestudeert grondig de eigenschappen van biomoleculen, hun activiteiten, hun interacties met andere moleculen op cellulair en hoger niveau. Je kunt biomoleculen naar je hand te zetten en gebruiken in onderzoek en praktische toepassingen. Je raakt ook vertrouwd met de hogedoorvoeranalyse van biomoleculen zoals dat gebeurt in genoom- en proteoomanalyse. Je leert databanken te raadplegen en te gebruiken, en strategieën te ontwikkelen om problemen te onderzoeken. Geregeld moet je problemen en mogelijke oplossingen rapporteren en presenteren aan je collega s. Je leert in groep werken en nieuwe inzichten in je vakgebied analyseren en verwerken. Je kiest voor een van de drie finaliteiten die je voorbereiden op een specifiek beroep. In de optie onderwijs, waarin het theoretische deel van de lerarenopleiding is opgenomen, kun je je kwaliteiten als leraar ontplooien. Kies je voor de optie onderzoek, dan behoort een onderzoeksstage van een semester in een onderzoeksinstelling buiten de KU Leuven tot de mogelijkheden. Ambieer je een carrière in de privésector of bij de overheid, dan is de professionele optie het meest aangewezen. Deze finaliteit omvat een stage van een semester in een biotechbedrijf.

71 71 MASTER OF BIOPHYSICS, BIOCHEMISTRY AND BIOTECHNOLOGY (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de biochemie en biotechnologie Na bachelor in de fysica Na bachelor in de chemie, minor biochemie en biotechnologie Na bachelor in de biologie met bij voorkeur minor biochemie en biotechnologie Deze Engelstalige masteropleiding leidt specialisten op in de analyse van biomoleculaire structuren, in het modelleren van moleculen en supramoleculen en in het manipuleren van biomoleculen voor onderzoek en praktische toepassingen. Je bestudeert hun werking in vitro, als onderdeel van complexe biologische machines en in de levende cel. Je maakt je hiervoor vertrouwd met hoog technologische biochemische en biofysische methoden. Je leert bovendien hoe je in groep aan onderzoek doet en hoe je de verkregen resultaten toelicht aan collega s. MASTER IN DE BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN: LEVENSMIDDELENTECHNOLOGIE (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de chemie, minor chemische technologie Je leert hoe primaire landbouwproducten en voedingsstoffen zoals graan, melk en vlees omgezet worden tot levensmiddelen, bestemd voor consumptie. Voorbeelden zijn brood, kaas, yoghurt en bier. Je leert de technieken om die levensmiddelen te bewaren en chemisch te analyseren. MASTER IN DE NANOWETENSCHAPPEN, NANOTECHNOLOGIE EN NANO-ENGINEERING (ERASMUS MUNDUS) (E) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de fysica Na bachelor in de chemie en na geschiktheidsonderzoek Na bachelor in de biochemie en biotechnologie en na geschiktheidsonderzoek Het programma is erg interdisciplinair opgevat en combineert opleidingsonderdelen uit de toegepaste biologie, de basiswetenschappen, de materiaalwetenschappen en de elektronica. Deze master richt zich tot studenten met een brede interesse in de basiswetenschap en de technologie. Je hebt ook een actieve belangstelling voor nieuwe toepassingen in de micro- en nanotechnologie voor ICT-toepassingen. Verder worden de nanowetenschap en -technologie ook gebruikt in nieuwe materialen en in de biologische sector, zowel in de bedrijfswereld als in de onderzoekswereld. (E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.

72 72 MASTER IN DE BIOLOGIE (E) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de biologie Na bachelor in de biochemie en biotechnologie, minor biologie of mits opname van specifieke opleidingsonderdelen in keuzeruimte van master Je leert de biologie in al haar facetten op een gespecialiseerd niveau kennen. Je onderscheidt daarbij de kennisdomeinen integratieve fysiologie, moleculaire celbiologie, evolutiebiologie en diversiteit, ecologie en natuurbehoud. In jouw vakgebied leer je onder andere heel wat nieuwe ontwikkelingen kennen en verwerf je de vaardigheden om alle informatie met de nodige diepgang en met een kritisch oog te evalueren. Je stelt je eigen nieuwe inzichten en resultaten voor aan medestudenten. In de Nederlandstalige masteropleiding biologie kies je tussen twee finaliteiten die je optimaal voorbereiden op een job in een specifieke sector. Ambieer je een carrière in de industrie of de wetenschapsadministratie, dan is de professionele finaliteit voor jou het meest aangewezen. Ook het onderwijs is op zoek naar goede biologen die hun kennis aan de volgende generatie willen overdragen. De Engelstalige masteropleiding biologie is onderzoeksgericht. MASTER IN DE BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN: LANDBEHEER (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de biologie en na voorbereidingsprogramma Deze opleiding vormt bio-ingenieurs die om het even waar ter wereld het landschap en de open ruimte duurzaam kunnen beheren. Je bouwt tijdens de opleiding een diepgaande kennis van de natuurlijke hulpbronnen bodem, water, ecosysteem en biodiversiteit op. Je kiest een van beide majors: bos en natuur of bodem en water. (E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.

73 73 MASTER IN DE BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN: LANDBOUWKUNDE (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de biologie en na voorbereidingsprogramma Je legt je toe op taken van beheer, onderzoek en ontwikkeling in de land- en tuinbouwproductie, inclusief de toelevering naar de sector en de afzet van de producten. Je hebt de keuze tussen de majors gewasproductie en dierproductie. De major gewasproductie focust op het veilig stellen van de plantproductie, met aandacht voor aspecten van gezondheid, milieu, duurzaamheid en economische haalbaarheid. In de major dierproductie leg je het verband tussen de grond, de plant, het dier en zijn omgeving. Je onderzoekt onze vee- en pluimveeteelt, in het bijzonder hun voeding, huisvesting, welzijn, selectie en bescherming tegen besmettelijke ziekten. Beide disciplines worden ondersteund door de Dienst Agro-ondersteuning (het Zoötechnisch Centrum, het Fruitteeltcentrum en de serres) van de faculteit.

74 74 MASTER OF WATER RESOURCES ENGINEERING (INTERUNIVERSITAIRE SAMENWERKING KU LEUVEN / VUB) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de biologie met bij voorkeur minor milieu en duurzame ontwikkeling en na geschiktheidsonderzoek Na bachelor in de geologie Na bachelor in de geografie Deze opleiding richt zich op het waterbeheer voor zowel ontwikkelings- als ontwikkelde landen. Als hydroloog werk je oplossingen uit voor waterbehoeften en problemen in verband met drinkwater, industrie, landbouw, waterkracht, recreatie, natuurbehoud en bevaarbaarheid. Dat betekent dat de mechanismen van de watercyclus worden bestudeerd. Daarnaast komt ook het integrale waterbeheer in een sociologische, politieke en economische context aan bod, waarvoor moderne modelleringstechnieken en ICT de belangrijkste werkinstrumenten zijn. MASTER IN DE BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN: MILIEUTECHNOLOGIE (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de chemie Na bachelor in de biochemie en biotechnologie Na bachelor in de biologie met bij voorkeur minor milieu & duurzame ontwikkeling en na geschiktheidsonderzoek Na bachelor in de geologie Na bachelor in de geografie Deze master bezorgt ingenieurs een grondige kennis over de gangbare remediëringsprocessen voor bodem-, water- en luchtzuivering en voor het beheer van afvalstromen. Je leert zelf maatregelen ontwerpen om milieuverontreiniging te voorkomen en om het risico dat met een verontreiniging gepaard gaat, in te schatten. De benadering door de ingenieur is gekarakteriseerd door een kennis van processen op microschaal (biologisch, biochemisch, chemisch en fysisch). Hij gebruikt die kennis om de macroschaal te beschrijven, te analyseren en te modelleren. MASTER OF MOLECULAR BIOLOGY (INTERUNIVERSITAIRE SAMENWERKING KU LEUVEN / VUB / UA) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de chemie en na geschiktheidsonderzoek Na bachelor in de biochemie en biotechnologie en na geschiktheidsonderzoek Na bachelor in de biologie met bij voorkeur minor biochemie en biotechnologie en na geschiktheidsonderzoek

75 75 Deze Engelstalige master is bedoeld voor jonge wetenschappers, vooral uit ontwikkelingslanden, die betrokken zijn bij het onderwijs en het onderzoek van de humane geneeskunde, dierlijke of plantaardige productie. De studenten krijgen via colleges, practica, zelfstudie, schriftelijke en mondelinge rapportering en laboonderzoek een theoretische en praktische opleiding in de moleculaire biologie. Dit programma leidt hen op tot bekwame, kritische en zelfstandige wetenschappers, die de mogelijkheden van de moleculaire biologie en de biotechnologie in hun eigen land kunnen toepassen. MASTER IN DE BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN (E) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de biochemie en biotechnologie en na een verkorte bachelor Na bachelor in de biologie en na een verkorte bachelor Je kiest voor de afstudeerrichting onderzoek in de biomedischewetenschappen of onderzoek, management en communicatie in de biomedische wetenschappen. De eerste stoomt je klaar voor een latere carrière als wetenschappelijk onderzoeker. Wil je de band met het wetenschappelijk onderzoek behouden, maar je daarnaast ook toeleggen op communicatie (bv. specifieke lerarenopleiding) of management (bv. economie, overheidsbeleid en octrooibeheer), dan is de tweede afstudeer - richting geknipt voor jou. MASTER IN DE GENEESMIDDELENONTWIKKELING (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de chemie en na voorbereidingsprogramma Na bachelor in de biologie en na voorbereidingsprogramma Je legt je toe op de taken en de professionele omgeving van de geneesmiddelen - specialist in de gezondheidszorg, het onderzoek en in de industrie. Tijdens de eerste master breng je een heel semester door in een onderzoekslaboratorium. Je werkt er mee aan lopende onderzoeksprojecten in het domein van de biomedische en farmaceutische wetenschappen. Binnen deze masteropleiding kun je je kennis tijdens een zes maanden durende industriestage (afstudeerrichting industrie) toetsen aan de praktijk. Je kunt deze stage ook vervangen door een apotheekstage. Na zo n stage krijg je de beroepstitel van apotheker (afstudeerrichting apotheek). (E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.

76 76 MASTER IN DE FARMACEUTISCHE ZORG (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de biochemie en biotechnologie en na voorbereidingsprogramma Na bachelor in de biologie en na voorbereidingsprogramma Tijdens deze opleiding tot communicatief geneesmiddelenspecialist komen volgende onderwerpen aan bod: geneesmiddelenkennis, farmaco-economie, farmaceutische zorg, communicatie, bereiding van geneesmiddelen, farmaceutische ethiek, farmaceutische wetgeving en deontologie In de eerste master kies je uit vier weken stage op een patiëntenafdeling of in een ziekenhuisapotheek, in de tweede master loop je zes maanden stage in een apotheek naar keuze (afstudeerrichting apotheek). De masterproef bestaat uit een kritische, wetenschappelijk onderbouwde literatuur - studie gekoppeld aan een project rond farmaceutische zorg en uitgevoerd in samenwerking met verschillende beroepsomgevingen. Deze master leidt tot de beroepstitel apotheker. Die heb je nodig om de functie van apotheker in een openbare apotheek uit te oefenen of om het diploma zieken huis - apotheker of klinisch bioloog (in een master-na-masteropleiding) te behalen. MASTER IN DE BIO-INFORMATICA (E) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de informatica Na bachelor in de fysica Na bachelor in de biochemie en biotechnologie Na bachelor in de wiskunde Na bachelor in de chemie minors biochemie en biotechnologie of chemische technologie Na bachelor in de biologie en na geschiktheidsonderzoek Na bachelor in de geologie Na bachelor in de geografie Moleculair biologische experimenten in het domein van de bio-informatica resulteren vaak in een uitgebreide en erg complexe datastroom. Om uit dergelijke datasets het maximum aan informatie te halen, zijn krachtige analysemethoden nodig. De opleiding bio-informatica biedt een stevige basis toegepaste wiskunde (bv. statistiek en systeemmodellering) en informatica. Het is natuurlijk belangrijk dat je weet wat je analyseert en de context van het experiment niet uit het oog verliest. Inzicht in de genetische opbouw en de werking van levende systemen is dus essentieel. Om daaraan tegemoet te komen, bevat de opleiding bio-informatica een flinke brok genetica, moleculaire biologie en biotechnologie.

77 77 Het unieke aan deze masteropleiding is het verenigen van dat biologische inzicht met de mogelijkheden van de informatietechnologie en de analysetechnieken uit de toegepaste wiskunde en de statistiek. Op die manier ben je als bio-informaticus in staat om, in overleg met moleculair biologen en informatici, complexe en grootschalige experimenten te ontwerpen en te interpreteren. MASTER IN DE STATISTIEK (E) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de wiskunde Na bachelor in de informatica Na bachelor in de fysica Na bachelor in de chemie Na bachelor in de biochemie en biotechnologie Na bachelor in de biologie Na bachelor in de geologie Na bachelor in de geografie Het programma biedt een brede opleiding in de statistiek, op een degelijk wetenschappelijk niveau en gericht op enkele belangrijke toepassingsgebieden: biomedische statistiek, statistiek in sociale wetenschappen, statistiek in de industrie en de overheid. Je wordt getraind in de theoretische en de praktische aspecten van de statistiek. Je leert basisconcepten en -methodes hanteren en een probleem - oplossende houding aannemen. De docenten komen uit verschillende departementen en faculteiten en doen actief onderzoek. Ze verrijken je opleiding door aan te tonen in welke disciplines de statistiek beoefend wordt en op welke domeinspecifieke manier dat gebeurt. MASTER IN DE STERRENKUNDE (E) (120 STUDIEPUNTEN) Na bachelor in de fysica Na bachelor in de wiskunde, minor fysica en sterrenkunde Na bachelor in de chemie en na voorbereidingsprogramma Aan de KU Leuven kun je een master in de sterrenkunde van twee jaar volgen. Je kunt dat na een bachelor in de fysica of een bachelor in de wiskunde (minor fysica en sterrenkunde). Studenten uit de richtingen chemie, biochemie en biotechnologie, biologie, geologie en geografie moeten een voorbereidings - programma volgen dat bepaald wordt aan de hand van hun reeds afgelegde curriculum. Alle bacheloropleidingen in de wetenschappen zijn zodanig opgevat dat de studenten aangespoord worden om over het muurtje van de eigen discipline te kijken.

78 78 Tijdens de bacheloropleiding in de fysica verwerf je de nodige kennis van fysica en wiskunde, samen met de basiskennis van chemie, om het heelal te kunnen bestuderen en de kosmische processen te kunnen begrijpen en beschrijven. In deze bacheloropleiding kun je twee specifieke opleidingsonderdelen sterrenkunde kiezen en practica over meettechnieken en signaal verwerking in de sterrenkunde. Studenten in de bachelor wiskunde, chemie of geografie kunnen ook al een opleidings onderdeel sterrenkunde kiezen. Voor afgestudeerden uit andere bachelorrichtingen die zich nog niet in de sterrenkunde verdiepten, geldt een soepele instapregeling. Tijdens de masteropleiding verdiep je je volledig in de sterrenkunde. Mogelijke onderwerpen zijn sterstructuur en -evolutie, waarnemingstechnieken in de sterrenkunde, fysica van planeten, steroseismologie, galactische structuur, melkwegstelsels en kosmologie. Daarnaast zijn er ook practica en een projectwerk in de sterrenkunde voorzien, met de mogelijkheid tot een stage aan een internationaal observatorium. Je kunt je ook verder verdiepen in de fysica, wiskunde, informatica, chemie, geografie en geologie. De masterproef van de master in de sterrenkunde omvat een origineel onderzoekswerk in een van de hierboven aangehaalde thema s en heeft als doel je op te leiden tot een zelfstandige, kritische, praktische en interdisciplinaire onderzoeker. De lerarenopleiding in het vakgebied van je bachelor volgen, is een andere mogelijkheid.

79 79

80 80 VERDERSTUDEERMOGELIJKHEDEN NA DE MASTER Bijkomend masterdiploma Heb je na het behalen van je masterdiploma nog zin om verder te studeren? Dan zijn er aan de KU Leuven heel wat mogelijkheden. Wil je een bijkomend masterdiploma behalen, dan kan dat voor een aantal opleidingen rechtstreeks, en voor andere via een verkort bachelortraject of via een voorbereidings - programma. Daarnaast kun je je kennis verder uitdiepen via een master-na-masteropleiding. Die zijn enkel toegankelijk op basis van bepaalde masterdiploma s. Lerarenopleiding Ben je geïnteresseerd om je kennis en passie voor je vakgebied te delen met jongeren? Dan is leraar worden iets voor jou. Aan de universiteit kun je een specifieke lerarenopleiding (SLO) volgen. De SLO is een aparte opleiding van 60 studiepunten en combineert theorie en praktijk, waardoor je optimaal wordt voorbereid op alle aspecten van het lerarenberoep. Ook buiten het onderwijs komen die sociale en communicatieve vaardigheden van pas. In de Faculteit Wetenschappen kun je de lerarenopleiding volledig integreren in je bachelor- en masteropleiding, en zo tegelijkertijd met je masterdiploma ook het leraarsdiploma behalen. Daarvoor neem je in de minor onderwijs van de bachelor al 15 studiepunten van de lerarenopleiding op. In de optie onderwijs van de master neem je dan de resterende 45. Je kunt er ook voor kiezen om de SLO in één jaar voltijds te volgen, bv. na je master, of al enkele SLO-opleidingsonderdelen op te nemen in je bachelor- of masterprogramma, waardoor je nadien in kortere tijd je leraarsdiploma behaalt. Je kunt de lerarenopleiding ook starten na het afstuderen als master of in combinatie met een beroepsactiviteit. Binnen de Faculteit Wetenschappen kun je als toekomstig leraar de afstudeer - richtingen wiskunde en natuurwetenschappen (met opties in fysica, chemie, biologie en aardrijkskunde) volgen. Je kunt ook een tweede vakdidactiek toevoegen. Als je voldoende relevante studiepunten hebt, kun je zelfs opties als technologie, economie, geschiedenis of natuurwetenschappen kiezen.

81 81 Doctoreren Wie weet krijg je tijdens je opleiding de microbe voor het wetenschappelijk onderzoek helemaal te pakken en wil je gaan doctoreren. Een doctoraat geeft je de gelegenheid om zelf een actieve bijdrage te leveren binnen een bepaald onderzoeksdomein. Onder de begeleiding van een promotor maak je creatief gebruik van wat je tijdens je opleiding geleerd hebt en breid je je kennis uit door het volgen van opleidingsonderdelen, het lezen van artikels, bijwonen van congressen Je maakt op basis van zelfstandig wetenschappelijk onderzoek een doctoraatsverhandeling. Daarnaast omvat de doctoraatsopleiding cursussen, seminaries en studiedagen. Je verstrekt ook zelf onderwijs. set.kuleuven.be/phd Postgraduaten - permanente vorming Permanente Vorming van de KU Leuven biedt een uitgebreid aanbod aan bijscholingsmogelijkheden, gaande van postgraduaat- en andere opleidingen met getuigschrift over kortlopende cursussen in dagof avondonderwijs tot lezingen en studiedagen. Daarmee biedt de KU Leuven een antwoord op de vraag van professionelen en andere geïnteresseerden naar academische opfrissing, bijscholing of heroriëntering. Ook uitbreiding van de algemene kennis uit persoonlijke interesse behoort tot de mogelijkheden. Postgraduaten en permanente vormingsopleidingen met getuigschrift vullen je diploma aan met een getuigschrift afgeleverd door de KU Leuven. Er zijn veel afge stu - deerden uit biochemie en biotechnologie die een doctoraat maken, en dat is ergens wel logisch. De opleiding is gebaseerd op onderzoek en we worden opgeleid tot onderzoekers. Dan is de universiteit een prachtige omgeving om wat je geleerd hebt ook uit te voeren. Het taken pakket van een doctoraatsstudent is heel divers, je ontwikkelt nog bijkomende skills die achteraf zeker van pas komen. Je werkt in een team, in een netwerk van andere labo s, je gaat naar congressen, je wordt ook ingeschakeld in onderwijs. (Lies De Groef, oud-student) De Faculteit Wetenschappen biedt het postgraduaat wetenschaps - onderwijs en -communicatie aan. De opleiding geeft geïnteresseerden de mogelijkheid zich te verdiepen en te bekwamen in verschillende aspecten van communicatie en onderwijs. Het programma combineert praktijk en reflectie en richt zich tot een ruim publiek van communi - catoren, van leraars tot wetenschapsjournalisten. wet.kuleuven.be/pwetenschapscommunicatie

82 82 Na een opleiding master in de medische stralings fysica bestaat de mogelijkheid om het postgraduaat in de medische stralingsfysica te volgen. Dit postgraduaat - jaar biedt een verdere vervolmaking met een theoretische specialisatie in de radiologie, nucleaire geneeskunde of radiotherapie, en een uitgebreide praktijkervaring via een stage in een van deze drie domeinen in een van de erkende ziekenhuizen. Hierna kun je bij het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (F.A.N.C.) het certificaat van deskundige in de stralingsfysica verkrijgen. Met dit certificaat kun je als medisch stralingsfysicus aan de slag in ziekenhuizen en gespecialiseerde centra.

83 83

84 84 BEGIN VOORBEREID KU Leuven biedt verschillende tests, cursussen om je goed voor te bereiden op je studie. IJkingstoets De ijkingstoets van de Faculteit Wetenschappen helpt je achterhalen of je de vereiste voorkennis hebt. Je studieresultaten in het secundair onderwijs geven alvast een goede indicatie over je mogelijkheden, maar ook je motivatie en studie - methode zijn belangrijk. Bovendien moet je over voldoende wiskundige en wetenschappelijke bagage beschikken. Deelname aan de ijkingstoets is niet verplicht, maar wordt wel sterk aangeraden. Je krijgt dankzij het advies een beter zicht op je voorkennis en je kunt je beter voorbereiden op een goede start aan de universiteit. wet.kuleuven.be/ijkingstoets Voorbereidende cursussen Twijfel je of je wel aan alle begintermen voldoet, dan heb je de keuze uit een reeks algemene of meer specifieke cursussen. De zomercursussen van de Faculteit Wetenschappen geven een opfrissing van geziene leerstof en staan ook stil bij begrippen en technieken die voor sommige studenten nieuw zijn. Niet iedereen heeft immers dezelfde voorkennis. WISKUNDE De cursus is bedoeld voor toekomstige studenten wetenschappen, bio-ingenieurs - wetenschappen, ingenieurswetenschappen en biomedische wetenschappen. Of je nu wetenschapper of ingenieur wil worden, wiskunde heb je altijd nodig. Het is dan ook geen overbodige luxe om met een stevige bagage je studie aan te vatten. Tijdens deze cursus van één week worden een aantal belangrijke wiskundige methoden en begrippen opgefrist. Dagelijks worden zowel theorie als oefeningen op een actieve manier in verschillende modules doorgenomen, met aandacht voor je studiemethode.

85 85 CHEMIE Chemie staat op het programma van de meeste bacheloropleidingen wetenschappen, bio-ingenieurswetenschappen en ingenieurswetenschappen. Als je uit een studierichting komt waarin chemie niet zo uitgebreid aan bod kwam (één uur per week of minder) of als je je kennis wil opfrissen, is deze zomercursus misschien iets voor jou. set.kuleuven.be/zomercursus Luci, online hulp bij je studiekeuze Op het Luci-platform vind je een selectie van online tools die je helpen een realistisch beeld te vormen van de opleidingen en van je eigen profiel. Ga aan de slag met demo s van ijkingstoetsen, taaltesten of en andere voorkennistesten, teksten uit cursussen van de eerste bachelor, video s van lessen en labo s en bekijk getuigenissen van afgestudeerden en slaagcijfers per opleiding. Nog geen goed zicht op je eigen interesses en vaardigheden? Op het Luci-platform vind je ook testen die je hierbij kunnen helpen.

86 86 PROFIELEN WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE Interesse in wetenschap en technologie, maar twijfel je nog welke opleiding best bij jou past? Binnen het interessedomein van wetenschap en technologie zijn vijf onderwijsprofielen te onderscheiden: bio-ingenieur, burgerlijk ingenieur(-architect), industrieel ingenieur, wetenschapper en architect-interieurarchitect-steden bouw - kundige. Die vijf profielen hebben gemeenschappelijke kenmerken, maar er zijn ook verschillen: de basistaak, de maatschappelijke relevantie, de positie in de kennis- en applicatieketen, de hoofdklemtonen in de opleiding en het beroep. Wetenschapper Bio-ingenieur Ben jij een toekomstige wetenschapper (wiskunde, informatica, fysica, chemie, biochemie en biotechnologie, biologie, geografie, geologie)? Dan herken je vast volgende eigenschappen. Je bent een ontdekker, altijd op zoek naar het hoe en waarom van de wereld waarin we leven. Je bent gebeten om te achterhalen wat er zoal schuil gaat achter de schoonheid van wiskundige vergelijkingen en de kracht van computermodellen. Je bent nieuwsgierig naar het grote verhaal van de wereld van atomen en moleculen, van oerknal tot mens. Je tracht te doorgronden wat het uiterst kleine en het immens grote gemeen hebben. Je voelt je een tijdreiziger doorheen miljarden jaren kosmische en aardse evolutie. Je stelt je vragen over hoe de mens in dit grootse verhaal past. Je koppelt verschillende wetenschapsdomeinen aan elkaar. Je wil onderzoekend en innoverend door het leven gaan, waar je ook terecht komt, aan een universiteit of onderzoekscentrum, in een bedrijf of overheidsdienst, hier in Vlaanderen of waar ook in de wereld. Ben jij een toekomstig bio-ingenieur? Dan herken je vast volgende eigenschappen. Je bent geïnteresseerd in de grote maatschappelijke uitdagingen rond voedselproblematiek, hernieuwbare grondstoffen en energie, milieu problemen en wil je met jouw wetenschappelijke kennis inzetten om hiervoor duurzame oplossingen te zoeken. Je hebt aanleg voor analytisch, abstract en probleem - oplossend denken waarbij je focust op het hele systeem. Je bent geboeid door het leven; van micro-organismen, over plant, dier en mens, tot de interactie met de omgeving. Je hebt een brede wetenschappelijke interesse. Je bent gedreven, creatief en innovatief en wil nieuwe technologieën ontwikkelen, je wil uitzoeken hoe het anders en beter kan! Je bent sociaal en communicatief en je wil je tijdens je opleiding naast de typische ingenieursskills ook heel wat sociale vaardigheden en human resources management eigen maken. Je staat midden in de maatschappij. Je draagt niet alleen bij tot de uitdagingen van de 21e eeuw, maar zet ook bakens uit voor een duurzame toekomst in de 22e eeuw. Je wil je enthousiasme voor de wetenschap delen met iedereen: als leraar met de volgende generaties jongeren, of als wetenschapscommunicator met het grote publiek.

87 87 Industrieel ingenieur Burgerlijk ingenieur Ben jij een toekomstige industrieel ingenieur? Dan herken je vast volgende eigenschappen. Je wil graag weten hoe technologische realisaties werken. Je wil technologie inzetten om hedendaagse problemen op te lossen en antwoorden te bieden op toekomstige fenomenen in uiteenlopende sectoren zoals mobiliteit, voeding, (ouderen)zorg en energie. Je gelooft in technologische vooruitgang. Je wil producten en processen verbeteren, verder ontwikkelen en vernieuwing realiseren. Je bent daarbij bekommerd om het nut voor en de impact op mens, maatschappij en milieu. Je wil theoretische ontwerpen vertalen naar een concrete, bruikbare technologische innovatie. Deze ontwikkelingen implementeer je met de nodige realiteitszin (kosten, veiligheid, duurzaamheid ) en klantgerichtheid. Je vormt zo de brug tussen theorie en praktijk. Ben jij een toekomstige burgerlijk ingenieur? Dan herken je vast volgende eigenschappen. Je bent gedreven door techniek en wetenschap. Je droomt van uitvindingen en wil ze realiseren. Je bent kritisch en analytisch. Je wil de technologie van de toekomst creëren voor auto s, internet, security, nieuwe materialen, gezondheidszorg, infrastructuur, gebouwen, zuiver water, hernieuwbare energie. Je wil een teamspeler zijn. Je bent ondernemend. Je bent een probleemoplosser in hart en nieren. Je gaat Neil Armstrong achterna: (...) Engineering [science] is about what can be. De arbeidsmarkt verwelkomt burgerlijk ingenieurs met open armen! Complexe vraagstukken of problemen oplossen doe je niet alleen. Je bent sociaal en kunt samenwerken in een veelzijdig team. Daarbij heb je aandacht voor communicatieve en managementvaardigheden. Je hebt een kritische geest, creatieve ideeën en zin voor initiatief of ondernemerschap.

88 88 Burgerlijk ingenieur-architect Architect Interieurarchitect Stedenbouwkundige Ruimtelijk planner Ben jij een toekomstig burgerlijk ingenieur-architect? Dan herken je vast volgende eigenschappen. Je hebt ruime interesse in de mens, maatschappij en cultuur, wetenschap en techniek. Je bent geboeid door de unieke combinatie van mens - wetenschappen, ontwerpen en de wetenschappelijke aanpak van technische aspecten. Je bent vindingrijk, je hebt zin voor beeldende creativiteit, maatschappelijke ontwikkeling en technologische vernieuwing. Je bouwt creatief en vernieuwend aan de leefomgeving van de toekomst. Je bent kritisch en analytisch ingesteld, het waarom fascineert je en je weet van aanpakken. Je werkt graag projecten uit: van idee tot realisatie, van plan tot constructie. Je hebt ruimtelijk inzicht en kunt dat ontwerpmatig toepassen. Je bent communicatievaardig en je kunt goed luisteren. Je werkt graag in een interdisciplinair teamverband. Ben jij een toekomstige architect, interieurarchitect of stedenbouwkundige & ruimtelijk planner? Dan herken je vast volgende eigenschappen. Je bent creatief en wil ontwerpen. Je hebt een brede interesse in ruimte, cultuur en techniek. Je hebt zin voor realisatie (of je bent pragmatisch) en wil projecten uitvoeren. Je denkt kritisch na over je omgeving en wil die in samenspraak met anderen verbeteren. Je bent intuïtief, maar tegelijkertijd ook analytisch. Je wil je zowel in strategische als in conceptuele ontwerpen verdiepen. Je staat open voor een brede sociale thematiek in een historische, hedendaagse en toekomstige context. Je bent communicatief en sociaal. Samenwerken met andere disciplines vind je een uitdaging. Je wil op verschillende niveaus werken: van meubel - ontwerp tot het bepalen van een interieur, van de uitvoering van een huis tot een masterplan voor een stadsdeel.

89 89

90 90 STUDEREN IN LEUVEN PRAKTISCH Inschrijven Je allereerste inschrijving aan de KU Leuven gebeurt in twee stappen. STAP 1: ONLINE De eerste stap verloopt via het web. Je kunt dus van thuis uit aan je inschrijving beginnen, en dat al vanaf begin maart. We begeleiden je dan verder via internet. STAP 2: IN LEUVEN Je definitieve inschrijving breng je in orde in de Universiteitshal. Je hebt alleen je identiteitskaart en je diploma secundair onderwijs (of een kopie) nodig. Sociale Dienst Bij de Sociale Dienst ben je aan het juiste adres voor vragen rond studiefinanciering (studietoelage, kinderbijslag ) en rond je sociaal statuut (werkstudent, buitenland - ervaring ). Ook met persoonlijke problemen kun je bij de adviseurs van de Sociale Dienst terecht. Huisvestingsdienst Ben je op zoek naar een kot? Wil je een kamer op de privémarkt of liever in een studentenresidentie? Kom je in aanmerking voor een kot aan een verlaagde huurprijs? Heb je een vraag over je contract? Bij de Huisvestingsdienst kun je terecht met al je vragen over wonen in Leuven.

91 91 < Prijskaartje Gelijke kansen Elk individu in onze samenleving moet gelijke kansen krijgen om zich in studie, werk en vrije tijd zo veel mogelijk te ontplooien, en dat ongeacht socio-economische achtergrond, geslacht, functiebeperking, religie, etnische origine, leeftijd of seksuele geaardheid. Het gelijkekansen- en diversiteits - beleid is dan ook een prioriteit aan de KU Leuven. STUDEREN MET MIGRATIEACHTERGROND CONTACTPUNT RELIGIE EN LEVENSBESCHOUWING Naast het inschrijvingsgeld zul je tijdens je hele bacheloropleiding ongeveer 750 uitgeven aan cursussen, handboeken, kopieën... maar veel hangt af van je studiekeuze. Zo moeten studenten chemie, biologie en biochemie en -technologie bijvoorbeeld ook een labojas aankopen. Een overzicht van de studie- en leefkosten en van mogelijke financiële ondersteuning vind je hier: studiefinanciering DIENST STUDEREN EN FUNCTIEBEPERKING STUDEREN ALS TOPSPORTER STUDEREN ALS KUNSTENAAR mark.delaere@kuleuven.be Uitgebreide praktische informatie vind je vanaf januari in KU Leuven in Leuven. Praktische gids voor starters.

92 92 Overzicht academiejaar Aantal weken SEPTEMBER OKTOBER NOVEMBER 13 LESPERIODE 24 september - 21 december 2018 DECEMBER JANUARI 2 BLOKPERIODE 22 december januari 2019 (kerstvakantie) 1 BLOKPERIODE 7-13 januari EXAMENPERIODE 14 januari - 2 februari 2019 FEBRUARI 1 LESVRIJE PERIODE 3-10 februari 2019 (lesvrije week) MAART 7 LESPERIODE 11 februari - 5 april 2019 APRIL 2 LESVRIJE PERIODE 6-22 april 2019 (paasvakantie) MEI JUNI LESPERIODE 23 april - 24 mei 2019 BLOKPERIODE 25 mei - 10 juni 2019 EXAMENPERIODE juni 2019 JULI 7 LESVRIJE PERIODE 30 juni - 18 augustus 2019 (zomervakantie) AUGUSTUS SEPTEMBER 3 2 EXAMENPERIODE 19 augustus - 7 september 2019 (eventueel derde examenperiode) LESVRIJE PERIODE 8-22 september 2019

93 93

94 94 STUDENT AAN DE FACULTEIT WETENSCHAPPEN De bacheloropleidingen in de chemie, de biologie en de biochemie en biotechnologie situeren zich binnen de Faculteit Wetenschappen van de KU Leuven. Je krijgt alvast een eerste beeld van de faculteit en de universiteit waar je zult studeren. KU LEUVEN studenten, waarvan internationale studenten 78 bacheloropleidingen 205 masteropleidingen 44 master-na-masteropleidingen 10 verschillende locaties 150 nationaliteiten studeren of doen onderzoek aan de KU Leuven 1e plaats op Reuters-ranking van meest innovatieve universiteit van Europa 40e plaats op World University Rankings van Times Higher Education Meer dan onderzoekers en 100 spin-offbedrijven Deze cijfers hebben betrekking op academiejaar

95 95 FACULTEIT WETENSCHAPPEN studenten, verspreid over 64 opleidingen waarvan 991 internationale studenten 8 bacheloropleidingen 26 masteropleidingen 7 interfacultaire samenwerkingen 2 campussen Meer dan 800 onderzoekers 157 professoren

96 96 Alle opleidingen van de faculteit De Faculteit Wetenschappen van de KU Leuven biedt zowel in Leuven als in Kortrijk de volledige bacheloropleidingen wiskunde, informatica, fysica, biologie en chemie aan. In Leuven heb je binnen de faculteit nog keuze uit de bacheloropleidingen biochemie en biotechnologie, geologie en geografie. In Kortrijk kun je via doorstroomopties tijdens je bacheloropleiding overstappen naar de bachelor - opleiding farmaceutische wetenschappen na je eerste bachelor en naar de bacheloropleidingen ingenieurswetenschappen en bio-ingenieurswetenschappen na je tweede bachelor, telkens in Leuven. De masteropleidingen wetenschappen worden georganiseerd in Leuven. BACHELOR Bachelor in de wiskunde Bachelor in de informatica Bachelor in de fysica Bachelor in de chemie* Bachelor in de biochemie en biotechnologie Bachelor in de biologie* Bachelor in de geologie Bachelor in de geografie LEUVEN CAMPUS KULAK KORTRIJK l l l l l l l l l l l l l VOORBEREIDINGS- EN SCHAKELPROGRAMMA S Voorbereidingsprogramma: master in het toerisme** Voorbereidingsprogramma: master in de nanowetenschappen en nanotechnologie Schakelprogramma: master in het toerisme** Schakelprogramma: master in de toegepaste informatica Schakelprogramma: master in de chemie Schakelprogramma: master in de biochemie en biotechnologie l l l l l l MASTER Master in de wiskunde Master of Mathematics Master in de fysica Master of Physics Master in de sterrenkunde Master of Astronomy and Astrophysics Master in de chemie Master of Chemistry Erasmus Mundus Master of Theoretical Chemistry and Computational Modelling Master in de biochemie en biotechnologie Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology Master in de biologie l l l l l l l l l l l l

97 97 LEUVEN CAMPUS KULAK KORTRIJK Master of Biology Master in de geologie Master of Geology*** Master in de geografie*** Master of Geography*** Master in het toerisme** Master of Sustainable Development Master in de toegepaste informatica Master in de nanowetenschappen, nanotechnologie en nano-engineering**** Master of Nanoscience, Nanotechnology and Nanoengineering**** Erasmus Mundus Master of Science in Nanoscience and Nanotechnology**** Master in de statistiek**** Master of Statistics**** Master in de bio-informatica**** Master of Bioinformatics**** l l l l l l l l l l l l l l l MASTER-NA-MASTER Master of Artificial Intelligence Master in de medische stralingsfysica Master of Financial and Actuarial Engineering Master of Space Studies Master of Digital Humanities l l l l l LERAAR Specifieke lerarenopleiding natuurwetenschappen Specifieke lerarenopleiding wiskunde l l * In Kortrijk kun je tijdens de bacheloropleidingen in de chemie of de biologie de optie biochemie en biotechnologie volgen. Daarna kun je doorstromen naar de master in de biochemie en biotechnologie in Leuven. ** Interuniversitaire opleiding in samenwerking met hogescholen *** Interuniversitaire opleiding **** Interfacultaire opleiding

98 98 Layla Aerts STUDENT IN LEUVEN Al van in de middeleeuwen staat Leuven op de kaart als een centrum van kennis en ontwikkeling, getuige daarvan de toonaangevende universiteit en haar spin-offs, de verschillende hogescholen, baanbrekende onderzoekscentra en prestigieuze ondernemingen. Ieder academiejaar opnieuw verwelkomt Leuven zo n studenten, die het inwonersaantal doen verdubbelen. De verwevenheid van universiteit en stad wordt niet alleen duidelijk door die unieke verhouding tussen studenten en inwoners, maar vertaalt zich ook in het uitzicht van de stad: van historische monumenten als de universiteitsbibliotheek, het Groot Begijnhof en het Pauscollege tot ultramoderne realisaties als de imec-toren en het ecologische woonproject de Balk van Beel. Studenten uit heel diverse opleidingen leven er samen op een relatief kleine oppervlakte. Leuven kan dus terecht bestempeld worden als een echte universiteitsstad.

99 99 Het hele academiejaar door zijn er activiteiten voor en door studenten, zoals het Studenten welkom en themaavonden in de vele fakbars, dé populaire ontmoetingsplaatsen voor de Leuvense studenten. De uitgaans mogelijkheden in Leuven zijn talrijk, waarvan de Oude Markt ook wel bekend als de langste toog van Europa voor niemand onbekend zal blijven. Overal in de stad vind je gezellige cafés, trendy koffiebars en fuifzalen naar ieders smaak én portemonnee. Wie na het studeren gewoon wil relaxen, kan terugvallen op een ruim arsenaal aan culturele activiteiten in Het Depot, Stuk, M-Museum of 30CC. Sportievelingen kunnen in de stad meer dan 60 ver - schil lende sporten beoefenen. Maar bij de eerste zonnestralen moet je in het stadspark of op het aanpalende Ladeuze - plein zijn: honderden studenten liggen er languit, frisbeeën, proberen te studeren of genieten er gewoonweg van het studentenleven.