Arbo opnieuw in beeld
|
|
- Pieter-Jan de Smedt
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Arbo opnieuw in beeld
2 Arbo opnieuw in beeld Een boekje over arbo. Dat is alweer een tijdje geleden. Tussen 2005 en 2007 verschenen allerlei brochures en nieuwsbrieven over belangrijke arbothema s. Bijvoorbeeld over fysieke en psychosociale belasting. Maar ook over preventie en aangifte doen. In die tijd liep het arboconvenant voor de ambulancezorg. Werkgevers- en werknemersorganisaties hadden daar allebei hun handtekening onder gezet. Kort geleden hebben partijen opnieuw overeenstemming bereikt, dit keer over een zogenaamde arbocatalogus. Daarin zijn allerlei, bepaald niet vrijblijvende, afspraken op een rijtje gezet die gemaakt zijn over bijvoorbeeld tillen. Dat is natuurlijk handig, als naslagwerk. Een ander voordeel is dat de Arbeidsinspectie na goedkeuring de catalogus als uitgangspunt neemt. Dat betekent dat beoordeling van de gang van zaken in ambulanceorganisaties gebeurt op grond van wat de sector zelf goede afspraken vindt! En dat is niet alleen voor werkgevers belangrijk, maar zeker ook voor werknemers. Door een periodieke keuring te ondergaan weet je bijvoorbeeld dat je gezond genoeg bent om het werk aan te kunnen. De arbocatalogus is te vinden op de site van Ambulancezorg Nederland, Dit boekje is gemaakt voor ambulanceverpleegkundigen, -chauffeurs en centralisten. Om weer even aan arbo en de belangrijkste thema s herinnerd te worden. Fysieke belasting, psychosociale belasting, arbeidstijden, ziekteverzuim, preventie, geluid, veiligheid en biologische agentia komen in beeld een mini-naslagwerk. 2
3 Inhoudsopgave 1 Fysieke belasting Psychosociale belasting Arbeidstijden Ziekteverzuim Preventie Geluid Veiligheid Biologische agentia Directie, OR en P&O De blik van werknemers en werkgevers
4 Fysieke belasting Tip: duwen is over het algemeen beter dan trekken; duw altijd recht en gebruik je lichaamsgewicht. Ambulancemensen tillen, duwen of trekken gemiddeld 34 keer per dienst meer dan 25 kilo Iedereen weet dat zwaar tillen of lang in een moeilijke houding werken niet goed is. Natuurlijk helpen goede til- en/of transfertechnieken. Maar om nou te zeggen dat je dan alles aankunt Uit onderzoek blijkt dat de kans op bijvoorbeeld rugklachten door gebruik van de juiste technieken maar iets kleiner wordt. Daarom zijn de praktijkrichtlijnen zo belangrijk. Ook voor jou! De praktijkrichtlijnen in het kort Niet meer dan 25 kg tillen Dus: hulpmiddelen gebruiken (PAT-slides, tilliften, glijzeilen en dergelijke), spullen lichter maken en de patiënt stimuleren zelf actief te zijn Niet langer dan 4 minuten met meer dan 30 graden gedraaide, en/of zijwaarts of voorovergebogen romp werken Dus: hoog-laag materiaal gebruiken, goede zitvoorzieningen inzetten en je houding afwisselen Niet langer dan 2 uur aaneengesloten en maximaal 5 tot 6 uur per dienst zittend werk en/of beeldschermwerk doen Dus: werken op een goed ingerichte werkplek met goede zitvoorzieningen en je houding afwisselen > Nico Knibbe, LOCOmotion Uit onderzoek van LOCOmotion blijkt dat alle brancards die nu gebruikt worden te zwaar zijn. Dat is zelfs het geval bij de elektrisch in hoogte verstelbare brancards die via een hefplateau in en uit de ambulance worden gereden en daardoor dus geen probleem qua tillen opleveren. Een industrieel vormgever in Nijmegen onderzoekt samen met studenten of het punt waarop gedragen wordt, opgeschoven kan worden. Als de poten later inklappen is het gewicht van de patiënt over het zwaartepunt heen. Dat zou mogelijk ook een oplossing zijn, maar er blijft altijd overbelasting bestaan bij het omhoog zetten van de brancard als de patiënt erop ligt. Soms zijn oplossingen heel simpel. Ik ken een ergocoach die van metalen kleerhangers voor z n collega s harpjes maakte waarmee je op locatie makkelijk een infuus kan ophangen, bijvoorbeeld aan de schemerlamp. In Arnhem verzorgen ergocoaches een cursusonderdeel in de regionale bij- en nascholing. Rob s tasje begint, heb ik begrepen, al een begrip te worden in Limburg. Dat is een klein heuptasje, genoemd naar de ergocoach die het als onderdeel van zijn eindopdracht in het kader van de opleiding presenteerde. Er zitten spullen in die je direct nodig kunt hebben. Dat scheelt gesjouw met de koffer. Een andere ergocoach kwam tijdens de opleiding met twee platen van perspex met twee handvatten. Het is een alternatief voor een glijzeil en wordt vooral gebruikt bij het overzetten van een patiënt van de brancard naar het bed. In Hollands Midden zijn meerdere ergocoaches actief. Eén persoon stuurt ze aan en zorgt voor hun (continue) opleiding. Ook zijn alle medewerkers drie uur getraind. > Niet meer dan 20 tot 25 kilo duw- of trekkracht inzetten Dus goede entrees, automatische deuren, betere wielen, motortjes Rugklachten zijn sneaky, ze komen langzaam en ze verdwijnen langzaam, tot ze op een slechte dag niet meer weggaan 6 7
5 Gemiddeld tilt een ambulancemedewerker minimaal 1112 kilo per dag; met z n tweeën heb je dus elke dag een kleine ambulance te pakken In grote gebouwen zitten vaak zogenaamde evac-chairs aan de muur. Tegenwoordig zijn die stoelen er met rupsbanden zodat je bij rechte trappen kunt rijden. Steeds meer ergocoaches proberen dat type evac-chairs als vast onderdeel van de uitrusting in de auto te krijgen. Een ander initiatief zijn tilmatten voor eenmalig gebruik (disposable flites). Ik weet dat in het noorden van het land hiermee wordt geëxperimenteerd. Je legt de patiënt op de tilmat en tilt hem of haar daarna met zo veel mogelijk mensen op de brancard. Dan is het afgelopen met het tillen. In het ziekenhuis kan de mat aan een plafondlift worden gehaakt. Dezelfde mat is van de IC, de operatiekamer en de verpleegafdeling tot in het mortuarium te gebruiken. Er is al over gepubliceerd; de resultaten lijken goed. De kracht van ergocoaches is en blijft dat ze collega s zijn en samen met andere ambulanceverpleegkundigen en -chauffeurs aan het werk zijn; dat betekent coachingsmogelijkheden on the job. Ik denk dat de praktijkrichtlijnen en de (training van) ergocoaches absoluut effect hebben gehad. Een ambulancechauffeur die ook ergocoach is vertelde me laatst dat hij en zijn collega bij een circusverlamming vroeger eigenlijk altijd tilden. Dan gaat het om situaties waarin een patiënt zich volledig passief opstelt zodra de ambulance is gearriveerd. Sinds een paar jaar doen ze dat niet meer. Ook het tillen met een glijzeil of een tillift, als die bijvoorbeeld in een verpleeghuis beschikbaar is, is steeds meer gemeengoed geworden. En het tillen van patiënten met extreem overgewicht is helemaal verleden tijd; daarvoor wordt de brandweer ingezet. < De regel Deze regel is speciaal voor de ambulancezorg ontwikkeld. Want natuurlijk zal zwaar tillen of lang in een moeilijke houding werken in jullie vak altijd voor blijven komen. Maar met een stap voor stap-benadering kun je iets doen. Niet alle ritten zijn spoed. En als een patiënt gestabiliseerd is kun je ook rekening houden met je eigen gezondheid. Daarom is er onderscheid gemaakt in 0-, 1- en 2-situaties. In 2-situaties moet je gewoon handelen; in 1- en zeker in 0-situaties is er tijd voor overleg en het inzetten van hulptroepen of hulpmiddelen. Ergocoaches Ergocoaches zijn ambulancemedewerkers die een extra taakgebied hebben, namelijk ergonomie. In de nieuwe CAO voor de ambulancezorg is vastgelegd dat in elke organisatie één of meer ergocoaches zijn. In de afgelopen jaren zijn tientallen ergocoaches getraind, met name door LOCOmotion. Nico Knibbe vertelt over de laatste ontwikkelingen in zijn vakgebied. 0-, 1- en 2-situaties 0-situaties: Het tillen van een patiënt van brancard naar onderzoekstafel op de SEH Een zware, immobiele patiënt moet via een smalle trap van drie hoog naar beneden Dus: kijk wat de patiënt zelf kan, gebruik hulpmiddelen, vraag hulp van de brandweer, zet omstanders en collega s van andere hulpdiensten in 1-situaties: Een patiënt is gevallen in een hoekje van het toilet Controles uitvoeren bij een patiënt tijdens een rit Een reanimatie op de grond Dus: gebruik een goede til- en transfertechniek, wissel houdingen af, zet je beweging rustig in gang (niet explosief), neem -als dat kan- de tijd voor overleg 2-situaties: Rampen Patiënt in een acute noodsituatie Patiënt in een gevaarlijke of complexe omgeving Dus: probeer op je til- en transfertechniek te blijven letten en zorg ervoor dat je lichaam enigszins is opgewarmd 8 9
6 Tip: til, trek of duw nooit met een flinke ruk: dat kan 60% van de belasting van je rug, polsen en nek schelen Een ergocoach aan het woord De brandweer over tilassistentie > Gijs Beerends, RAV Frysân > Wilfred Zuidhof, Brandweer Kennemerland Ik heb de opleiding gedaan. In onze organisatie werken we met vier ergocoaches. We geven bijvoorbeeld les aan collega s in het kader van de regionale bij- en nascholing. We doen dan het werken met glijzeilen voor en demonstreren verschillende tiltechnieken. Uit een enquête waarbij mensen anoniem mochten reageren kwamen toch meer rug- en schouderklachten naar voren dan je over het algemeen hoort. De aandacht voor de transfer en het tillen van patiënten is echt toegenomen. Dat is positief. Je merkt dat mensen die nog niet zo lang in het vak zitten dat normaal vinden. De oude garde kijkt anders; die heeft jaren lang getild. Ik merk ook dat collega s de ergocoaches beter weten te vinden. Ze komen steeds meer ook persoonlijk om advies vragen. We zijn begonnen in eigen tijd. Maar met de resultaten van de enquête en een meer feitelijke meting in de hand is er meer draagvlak ontstaan op het niveau van directie en management. Nu krijgen we onze ergocoach-uren betaald en zijn we bijvoorbeeld betrokken bij de aanschaf van nieuwe monitoren. Als ergocoaches kunnen we niet alles oplossen, maar we kunnen wel aandacht voor bepaalde zaken vragen. Het gebruik van glijzeilen blijft voor sommige collega s lastig. De instructies tijdens de training vergeet je snel weer als je ze niet regelmatig gebruikt. We zijn nu werkbegeleiders aan het trainen in de hoop dat de glijzeilen daardoor makkelijker worden gepakt. En we blijven natuurlijk zelf het goede voorbeeld geven. We krijgen bijvoorbeeld een aanvraag via de meldkamer als een patiënt horizontaal vervoerd moet worden vanuit een appartement op de vierde verdieping. We komen dan met een ladderwagen of hoogwerker en hijsen af. Dat komt wel een paar keer per week voor en is voor ons dus de gewoonste zaak van de wereld. De meldkamer beoordeelt, op basis van het verhaal van het ambulanceteam, of onze inzet -in de vorm van een redvoertuig of gewoon extra handjes- een oplossing biedt; dat is een prima situatie. Steeds vaker zijn er problemen met patiënten met veel overgewicht. Vorige week nog hadden we te maken met een man van 270 kilo. We lossen t samen met de ambulancecollega s op maar het verdient, vind ik, geen schoonheidsprijs als je iemand in een soort container moet vervoeren. Er wordt nog gezocht naar een betere, structurele aanpak. De zeven redvoertuigen van onze regio hebben nu allemaal een universele brancarddrager; dat betekent dat we bijna alle typen brancards aan kunnen. < We leveren als ergocoaches regelmatig een stukje aan voor ons personeelsblad over bijvoorbeeld tillen. < Foto s: Dennis van Ingen Schenau (achtergrond), Bob Oosterhof (hierboven) 10 11
7 Psychosociale belasting Vaak denken mensen dat psychosociale overbelasting komt door iemand s persoonlijkheid of privésituatie. Maar het werk of de sfeer op het werk kan dat ook veroorzaken. Zeker in geval van hoge werkdruk of als je traumatische gebeurtenissen meemaakt. Maar ook als je te maken krijgt met agressie en geweld. Tips: praat met iemand die je vertrouwt deel nare ervaringen met collega s mopper niet alleen, maar zoek samen naar oplossingen voor werkdruk Een BOT in actie Iemand van het BOT van een RAV in Nederland vertelt over hun werkwijze en resultaten. Wat zijn de signalen van psychosociale overbelasting? Gedrag veel overwerk fouten sociale isolatie te weinig ontspanning (bijvoorbeeld in hobby s of sport) Psychosociale signalen prikkelbaar/agressief snel schrikken niet gemotiveerd vergeetachtig angstig gevoel van mislukking Lichamelijke signalen oververmoeid schommelingen in gewicht huiduitslag hoofdpijn hoge bloeddruk > Ellie Bontes, Bedrijfs Opvangteam Ambulancezorg Fryslân Ons BOT bestaat sinds Ik zit er nu vijf jaar in en heb een speciale training gevolgd. Mijn ervaring is dat vooral de jongere collega s het belangrijk vinden dat ze met iemand kunnen praten. Veel ouderen lijken vaak al hun eigen manier gevonden te hebben om met traumatische incidenten om te gaan. Mijn collega s en ik benaderen zelf mensen die iets meemaken wat onder onze inzetcriteria valt. Medewerkers worden wel gestimuleerd om uit eigen beweging contact te zoeken, maar dat gebeurt haast niet. De meldkamer brengt ons op de hoogte van voorvallen die van belang zijn. Doorverwijzing naar bijvoorbeeld een psycholoog komt niet vaak voor. Ik heb het nu twee keer meegemaakt. Beide keren is dat heel goed bevallen. Ons team heeft in 2008 ruim 300 BOT-inzetten gehad. < Inzetten van het BOT ernstig ongeval dodelijk ongeval suïcide reanimatie kinderreanimatie Angst kan een goede raadgever zijn; volg je intuïtie 12 13
8 Goed omgaan met agressie betekent weten waar je zelf van door het lint gaat Op het BOT afgestapt I > Peter Hartman, Ambulancezorg Rotterdam-Rijnmond Ik heb meerdere keren gebruik gemaakt van het BOT. Bijvoorbeeld naar aanleiding van een situatie waarin ik met mijn collega met de ambulance moest vluchten. Jongeren waren aan het vechten, sprongen op de auto en sloegen de spiegels eraf. Op een gegeven moment braken ze door het politiecordon. We zagen dat de agenten zich bedreigd voelden en op het punt stonden hun wapen te trekken. Dan wil je je verhaal wel kwijt. Ik vind dat er vanuit de meldkamer meer rekening gehouden moet worden met het werk van het BOT. Ik heb één keer meegemaakt dat we tijdens een bespreking van een incident als ambulanceteam een oproep kregen voor een kinderreanimatie. Je moet echt uit dienst worden gehaald; bij de brandweer en de politie is dat standaard. Contact met het BOT is niet altijd en niet voor iedereen nodig. Toen ik, op 5 december, een geslaagde suïcide van een elfjarig kind meemaakte trok ik dat goed. Dat heeft te maken met het feit dat je, hoe tragisch de situatie ook was, toch het gevoel hebt dat het een goede hulpverlening was. < Het regelen van goede opvang na een traumatisch incident zit in het takenpakket van je baas Schelden doet geen pijn, behalve als je moeder net aan kanker is overleden 14 15
9 68% van de centralisten is wel eens (ernstig) bedreigd door patiënten Op het BOT afgestapt II > Henk Pieterse, Ambulancezorg Rotterdam-Rijnmond Ik heb één keer gebruik gemaakt van het BOT. Het ging om een situatie waarin een tiener in aanraking was gekomen met stroom. We hebben hem met succes kunnen reanimeren. Mijn collega wilde na afloop het BOT inschakelen en ik ging mee. En toen kreeg ik pas door hoe nodig dat was. Blijkbaar liep de emmer na 27 jaar bij dit incident over. Er heeft geen tweede gesprek met het BOT plaatsgevonden, maar ik heb er daarna nog veel met collega s en individuele leden van het BOT over gesproken. In onze organisatie word je bij een ernstig incident uit dienst gehaald en vindt er als het even kan nog dezelfde dag een gesprek plaats met iemand van het BOT. Het is heel belangrijk dat dat direct gebeurt. Het BOT raakt steeds meer geaccepteerd, maar er blijft toch nog een drempel. Ik denk dat het goed zou zijn als er vanuit de organisatie actief een gesprek met het BOT wordt aangeboden. En dat moet dan tijdig. Het is niet goed als een incident pas naar aanleiding van de ritformulieren bij de leiding in beeld komt. < Aangifte doen Veel ambulanceverpleegkundigen, -chauffeurs en centralisten krijgen in hun werk te maken met agressie en geweld. Als mensen lichamelijk gewond raken is natuurlijk medische zorg nodig. Voor het verwerken van een gebeurtenis is vooral belangrijk dat er ruimte is om erover te praten. Daarbij helpt het als er een heldere lijn binnen de organisatie is over wat geweld of agressie precies inhoudt. Is stijf gescholden worden een punt of doen we daar niet moeilijk over? Duidelijkheid geeft mensen een steuntje in de rug. Je hoeft t niet te pikken en je collega s doen dat ook niet. Met aangifte doen van een incident meld je een strafbaar feit bij de politie. Daardoor ontstaat een basis voor het aanpakken van de dader. In Nederland zijn de bevoegdheden van de politie per situatie verschillend. Het is logisch dat de politie minder kan doen in het geval van een belediging dan wanneer er sprake is van(zware) mishandeling. Soms wil een ambulancemedewerker anoniem aangifte doen. Het is mogelijk de adresgegevens van de dienst te laten noteren zodat je minder goed vindbaar bent. Bij een rechtzaak kan de rechter bepalen dat andere persoonsgegevens niet gevraagd worden. Dat gebeurt als overlast dreigt of iemand gehinderd wordt in het uitoefenen van zijn of haar beroep. Tenslotte, aangifte doen is niet hetzelfde als registratie. In de ambulancesector bestaat de mogelijkheid incidenten te laten registreren. Daarmee krijgen we een goed beeld van wat er in het land gebeurt. Dus meld incidenten bij je leidinggevende! Een BOT is er niet voor niets. 54% van de ambulancemensen heeft wel eens steun gezocht bij iemand van het BOT. 8 van de 10 waren daar (zeer) tevreden over (cijfers 2007) Ook op landelijk niveau wordt gewerkt aan de bescherming van onder andere ambulancepersoneel. Het Ministerie van BZK heeft het initiatief genomen voor een campagne die het publiek ervan bewust moet maken dat mensen met een publieke taak veilig hun werk moeten kunnen doen. Foto: Politie Noord-Holland Noord, Patrick Hesse 16 17
10 Arbeidstijden Ziekteverzuim Ziekteverzuim 2006: 5,1% 2007: 4,8% 2008: 4,5% Werkgevers en werknemers hebben belang bij het goed regelen van arbeids- en rusttijden. Vooral bij bijvoorbeeld aanwezigheids- en bereikbaarheidsdiensten zijn duidelijke spelregels geen overbodige luxe. Afspraken hierover staan in de Arbeidstijdenwet en in de CAO. Iedereen snapt dat vermoeidheid een grotere kans geeft op concentratieproblemen, uitval en ongelukken. Daarom is het belangrijk dat iedereen zich aan de afspraken houdt. Ondanks het feit dat het ambulancevak veel van mensen vraagt is het verzuim relatief laag. Het landelijk gemiddelde is 5,2%. Bovendien is in de sector sinds 2005 sprake van een daling van het ziektepercentage. Om dat zo te houden moet overbelasting, op fysiek en psychosociaal vlak, worden voorkomen. Preventie is dus heel belangrijk. Een goed, gezond rooster werkt preventief. Datzelfde geldt voor afspraken over bijbanen. De werknemer moet in principe vooraf toestemming vragen voor nevenwerkzaamheden. Ook moeten de gewerkte uren doorgegeven worden. De werkgever registreert die en toetst de situatie aan de regels. Alle risico s, zoals boetes, zijn voor de werknemer. Ziekte en verzuim worden vaak op één hoop gegooid en dat is niet terecht. Ziek zijn overkomt je, maar verzuimen is een keuze 18 19
11 Preventie Bij preventie draait het om het voorkomen van overbelasting. Lichamelijk en geestelijk. Aandacht voor je leefstijl is daarbij belangrijk. Dat betekent aandacht voor eten, ontspanning en slapen. Daar moet je natuurlijk vooral zelf op letten. Maar de werkgever kan hier ook aan bijdragen. Door gezond gedrag te stimuleren. Een stimulans voor gezond gedrag Een vergoeding van de werkgever voor sporten of fitness Wandelen tijdens de lunch Een Wii-spelcomputer of een stepapparaat op het werk Een competitie spinning met politie en brandweer Tips voor goede voeding Eet drie keer per dag een maaltijd en niet meer dan drie keer iets tussendoor Sla geen maaltijden over Neem de tijd om te eten Drink anderhalve liter water op Lekker slapen? Liever geen zware maaltijd, cafeïne of alcohol voor het slapen gaan Zorg voor een donkere, stille en niet te warme slaapruimte Laat je slaaptijden op werkdagen en vrije dagen niet te veel verschillen 20 21
12 Een periodieke keuring Al een paar jaar weten we dat het niet mogelijk is één leeftijd vast te stellen waarop het ambulancevak voor iedereen te zwaar wordt. Dat hangt teveel af van de persoon en zijn Wetenschappelijke blik op de PAM De PAM is ontwikkeld in 2005 en in 2007 zijn drie pilots gedraaid om ervaring op te doen met de uitvoering; begin 2010 is een laatste check gedaan De PAM is het beroepsspecifieke, preventief medisch onderzoek voor rijdend ambulancepersoneel In de PAM zijn alle aspecten van gezondheid en belastbaarheid opgenomen die direct van belang zijn in het werk (bijvoorbeeld het functioneren van ogen, oren, hart, longen en bewegingsapparaat) In de PAM komen ook psychische aspecten aan de orde die belangrijk zijn voor het oordeelsvermogen en de waakzaamheid; ook wordt gekeken naar eventuele negatieve gevolgen van emotionele piekbelasting De PAM kan worden uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van elke bedrijfsarts die bekend is met de inhoud van het protocol of haar (werk)omstandigheden. Daarom is het belangrijk dat de gezondheid van medewerkers in de ambulancezorg goed in de gaten wordt gehouden. Zowel in fysieke als in psychosociale zin. In de nieuwe CAO zijn daarover afspraken gemaakt. Bijvoorbeeld over de Periodiek Arbeidsgezondheidskundige Monitor (PAM). Dit jaar komt daarvoor een draaiboek voor ambulancediensten beschikbaar. Een keuring is een onderdeel van de PAM. Dat is voor werkgevers belangrijk maar ook voor werknemers. De keuring is niet verplicht, maar daardoor weet je natuurlijk wel dat je gezond genoeg bent om je vak goed uit te oefenen. Geluid & Teveel geluid kan je gehoor beschadigen. Ambulancewerkgevers moeten medewerkers die last hebben van het geluid van de sirene beschermingsmiddelen aanbieden. Daarbij kun je denken aan oordopjes, oorrolletjes van schuimplastic of otoplastieken (oorbeschermers op maat). Om geluidsoverlast te beperken kan het verplaatsen van de sirene naar bijvoorbeeld de gril of de bumper helpen
13 Veiligheid Biologische agentia Medewerkers moeten zo veilig mogelijk kunnen werken. Daarom is het nodig onveilige en riskante situaties in beeld te hebben en vast te leggen hoe dan te handelen. Training en oefening zijn daarbij van groot belang. In verschillende documenten zijn regels vastgelegd rond veiligheid. In de Arbowet bijvoorbeeld, maar ook in de protocollen die in de sector worden gehanteerd. Daarin komen onder andere aan de orde: Code of safety Ambulancemensen kunnen in het werk in aanraking komen met bacteriën, virussen en parasieten: biologische agentia. Met behulp van beschermingsmiddelen, een goede hygiëne en eventueel inentingen is te voorkomen dat je ziek wordt. Je hebt recht op onderzoek als de kans bestaat dat je besmet bent geraakt. De werkgever moet bovendien regelmatig vaccinatie aanbieden. Ook moet je beschermd zijn bij vervoer van (mogelijk) besmette patiënten. Het inschatten van veiligheidsrisico s. Veilig handelen bij brand, een patiënt in een voertuig, electriciteit/bliksem, gevaarlijke stoffen of een ongeval op of in het water. De veiligheidsverklaring van politie en/of brandweer. veiligheid van jezelf veiligheid van je werkterrein veiligheid van overlevenden TBC-bacterie verspreidt zich via de lucht kans op besmetting bij inademen MRSA-bacterie verspreidt zich via direct contact kans op besmetting bij aanraking, wond Scabiës mijt verspreidt zich via direct contact kans op besmetting bij aanraking, kleding, wond Hepatitis B- en C-virus verspreidt zich via bloed-bloed contact kans op besmetting bij prikken, bijten, snijden, bloedspatten Hepatitis A-virus verspreidt zich via fecaal-oraal contact kans op besmetting bij aanraking Clostridium difficile verspreidt zich via fecaal-oraal contact kans op besmetting bij aanraking HIV verspreidt zich via bloed-bloed contact kans op besmetting bij prikken, bijten, snijden, bloedspatten 24 25
14 Directie, OR en P&O De arbocatalogus brengt verplichtingen voor iedere ambulancedienst met zich mee. De directeur moet, samen met de P&O-er, nadenken over wat de werkgever allemaal moet regelen. De OR houdt in de gaten of de werknemers echt in beeld zijn. Bij Connexxion Ambulancezorg zijn Michiel Wildschut (directeur) en Reinald Bakker (voorzitter OR) gezamenlijk aan zet. Hoe pakken zij het aan? > Michiel Wildschut Een leven lang fit staat bij ons hoog op de agenda. We hebben dus een helder en duidelijk levensloopbeleid. Dat geldt overigens ook voor bijvoorbeeld afspraken in de sfeer van preventie. Preventie betekent voor mij het terugdringen van tillen en dus de aanschaf van de juiste, ergonomisch verantwoorde middelen. Op het mentale vlak zijn een goede meldingsprocedure en het BOT denk ik heel belangrijk. We zijn bezig met het aanschaffen van nieuwe auto s. De arbotechnische kant daarvan wordt, samen met mensen uit de praktijk, goed bekeken. Graag willen we de materialen die we gebruiken standaardiseren. Dan zijn mensen en middelen beter uitwisselbaar en kunnen we gunstiger inkopen. < Connexxion Ambulancezorg omvat inmiddels vier diensten, twee in Gelderland, één in Zeeland en één in Noord-Holland. Voor wat betreft arbo willen we toe naar één standaard voor alle organisaties. Dat betekent eigen BOT s en eigen ergocoaches. Maar ook aandacht voor de preventie van psychosociale en fysieke overbelasting via Achmea, waarmee we een contract hebben op HRM-gebied. Ambulancezorg is binnen Connexxion natuurlijk deel van een groter geheel. Dat betekent dat je dingen breder kunt aanpakken. Aandacht voor de aanpak van agressie bijvoorbeeld kun je richting de overheid goed neerzetten. Maar ook een idee als het uitrusten van de auto s met camera s kan mee in wat we in het busvervoer al doen. > > Reinald Bakker De Arbeidsinspectie is het afgelopen jaar bij alle ambulancediensten op bezoek geweest. Wij hebben prima zaken met hen kunnen doen. Ik verwacht veel van de verbinding met een grotere organisatie. Ons BOT krijgt op landelijk niveau ondersteuning via uitwisselingsbijeenkomsten. Dat werkt prima. Dus ik ga ervan uit dat dat op HRMgebied ook gaat gebeuren. Voor mensen die (tijdelijk) wat minder zwaar werk moeten doen hebben we nu veel mogelijkheden. We kunnen ze inzetten op de meldkamer of breder binnen de Connexxion-organisatie. Een grote organisatie biedt op dit punt meer mogelijkheden dan we lokaal konden bieden. < 26 27
15 De blik van werknemers en werkgevers Werkgevers- en werknemersorganisaties hebben hun handtekening onder de arbocatalogus gezet. Hans de Jong (directeur Witte Kruis, Den Haag) en Sonja Baljeu (projectmedewerker arbocatalogi, CNV) vertellen waarom dat belangrijk is. Hoe pakken zij het aan? > Sonja Baljeu > Hans de Jong Als werkgevers in de sector ambulancezorg hebben we de vruchten geplukt van het arboconvenant. Alles wat er toen is uitgevonden en ontwikkeld staat nu in de arbocatalogus. Daar staat onze handtekening onder en dus moet je je zaken regelen. Dan kan de Arbeidsinspectie rustig langskomen. Als sector hebben we op arbogebied iets neergezet en dat moeten we vasthouden. Daar bovenop kunnen we dan verder vernieuwen. Ik denk ook mee met de arbocatalogus van de verzekeraars, de beveiligingsbranche, de huisartsen, de dierenartsen, de politie en de zuivelsector. Wat in de ene sector goed helpt kan soms ook ergens anders een oplossing zijn. Meer en betere hulpmiddelen gebruiken betekent ook gedragsverandering. Je moet ze willen gebruiken ook al kost het soms iets meer tijd en vraagt het handigheid. De arbocatalogus is een goed instrument. Het is een reminder en een overzicht van afspraken, oplossingen en beschikbare hulpmiddelen. De arbocatalogus is voor iedereen toegankelijk maar ik denk dat vooral P&O-ers en ergocoaches er gebruik van zullen maken. Het is belangrijk dat we als werkgevers en werknemers samen aan de catalogus hebben gewerkt. Er kwam van beide kanten input en daardoor ontstaat meer draagvlak; dat beeld zie je in steeds meer sectoren. Ik zie dat ambulancemedewerkers zich bewuster zijn gaan worden van tillen. Ze werken met de regel. Dat betekent hulpmiddelen gebruiken, maar ook patiënten zelf in beweging laten komen als dat kan. Fabrikanten nemen ook steeds meer hun verantwoordelijkheid. Dat zie je bijvoorbeeld aan de ontwikkeling en het gebruik van de LUCAS maar ook aan het feit dat autofabrikanten de ambulances beter isoleren om geluidsoverlast tegen te gaan. < Een goed arbobeleid in een sector betekent voor werkgevers een laag verzuim en voor werknemers een grote kans dat ze op een gezonde manier hun vak tot hun pensioen kunnen uitoefenen. < 28 29
16 Colofon Deze arbobrochure is ontwikkeld door Ambulancezorg Nederland in opdracht van werkgevers- en werknemersorganisaties. Ambulancezorg Nederland Veerallee 68 Postbus AL Zwolle T F info@ambulancezorg.nl Tekst Huising Communicatie- & BeleidsAdvisering, Tiel met gebruikmaking van teksten van LOCOmotion en PCO Redactie Nadiene Toby Vormgeving Vormix, Maarssen Illustraties Auke Herrema Druk Stimio Consultants Drukwerk & Design, Tiel Zwolle, mei
17 Arbo opnieuw in beeld
Alles over de ambulance Lesboekje voor groep 5 & 6
Alles over de ambulance Lesboekje voor groep 5 & 6 1 1 Colofon Dit lesboekje is uitgegeven door: Ambulancezorg Nederland Veerallee 68 Postbus 489 8000 AL Zwolle T 038 422 57 72 F 038 422 26 47 info@ambulancezorg.nl
Nadere informatiehet Red-je-rug-boekje Wat je moet weten over het voorkómen en vóórkomen van nek, rug- en schouderklachten in de ambulancezorg
het Red-je-rug-boekje Wat je moet weten over het voorkómen en vóórkomen van nek, rug- en schouderklachten in de ambulancezorg Goed tillen? Met een goede til- of transfertechniek kun je zware handelingen
Nadere informatieGezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand.
Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand. Advies en informatie voor werknemers Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand. Gezond en veilig werken, je goed voelen en dat blijven doen,
Nadere informatieEen werkgever is ook verplicht zich aan allerlei wetten te houden. Een van die wetten is de Arbeidsomstandighedenwet, kortweg de Arbo-wet.
Arbo Inhoud Arbowet Als werknemer in een winkel heb je samen met de werkgever afspraken genaakt over het werk dat je doet. Dat zijn niet de enige regels waaraan een bedrijf zich moet houden. We gaan het
Nadere informatiePsychisch verzuim voorkomen kán! Zo werk je prettiger!
Psychisch verzuim voorkomen kán! Zo werk je prettiger! Vooraf Psychisch verzuim Problemen. Op het werk of privé. Die Psychisch verzuim is ziekteverzuim vanwege hebben we allemaal wel eens. Uw psychische
Nadere informatiehet Sta-even-stilbij-stress-boekje Wat je moet weten over het voorkómen en vóórkomen van psychische overbelasting in de ambulancezorg
het Sta-even-stilbij-stress-boekje Wat je moet weten over het voorkómen en vóórkomen van psychische overbelasting in de ambulancezorg Maak je vaak overuren? Ben je regelmatig prikkelbaar? Heb je vaak last
Nadere informatieImago-onderzoek ambulancezorg
07-2012 Imago-onderzoek ambulancezorg Imago-onderzoek ambulancezorg 2 Het onderzoek 4 Wat verwachten Nederlanders? 6 Wat weten Nederlanders? 7 In aanraking met ambulancezorg 8 Conclusies 9 Aandachtspunten
Nadere informatieBeleidsinstrumenten. fysieke belasting. Praktijkrichtlijnen. fysieke belasting. ambulancezorg
Beleidsinstrumenten fysieke belasting Praktijkrichtlijnen fysieke belasting ambulancezorg Praktijkrichtlijnen fysieke belasting ambulancezorg Bronnen van fysieke belasting De norm Mobiliteit van de patiënt
Nadere informatieOmgaan met fysieke belasting in de zorgsector
Omgaan met fysieke belasting in de zorgsector Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van klachten en uitval door lichamelijk zwaar werk 1 Inhoud Inleiding 3 A Omgaan met fysieke belasting
Nadere informatiePROJECTPLAN INSPECTIEPROJECT. Ambulancezorg A 895. Onderwerpen:. Fysieke belasting.. Agressie & geweld (PSA). Biologische agentia
PROJECTPLAN INSPECTIEPROJECT Ambulancezorg A 895 Onderwerpen:. Fysieke belasting. Agressie & geweld (PSA). Biologische agentia. Arbeidstijden Inspectieperiode 1 september 2008 tot en met 31 december 2008
Nadere informatieHANDIG ALS EEN HOND DREIGT
l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT
Nadere informatieFrontline. Versterken van mentale weerbaarheid! Talent & Result. Vitaliteit Activering Loopbaan
Frontline Versterken van mentale weerbaarheid! Talent & Result Vitaliteit Activering Loopbaan 2012 Talent & Result 03/10/2012 2 1 Frontline, versterken van mentale weerbaarheid Onze aanpak: Spiegelen (MWI)
Nadere informatiewww.tijdvoornu.nl Gezond samen werken Zelfsturende teams in de zorg zijn zelf verantwoordelijk voor de eigen resultaten, kort samengevat:
Gezond samen werken Zelfsturende teams in de zorg zijn zelf verantwoordelijk voor de eigen resultaten, kort samengevat: - tevreden cliënten - tevreden medewerkers - financieel gezond Gezond samen werken
Nadere informatieVeerkracht bij Agressie en Geweld
Veerkracht bij Agressie en Geweld Alle Conferentie- Tweets In Beeld De veerkracht van werknemers. Na tegenslag, een nare of bedreigende situatie. Het was de inzet van een spannende bijeenkomst. Georganiseerd
Nadere informatiePraktijkrichtlijnen fysieke belasting ambulancezorg
Praktijkrichtlijnen fysieke belasting ambulancezorg Bronnen van fysieke belasting De norm Hoe kunnen we dit helderder maken? De situatie en/of de patiënt (operationalisatie) De Praktijkrichtlijn(en) Deze
Nadere informatieErgonomie. Thema. 1 Inleiding
Thema 8 Ergonomie 1 Inleiding Dit thema gaat over ergonomie. Het woord is je misschien niet bekend, maar ergonomisch werken doe je als het goed is wel. Als zorghulp probeer je zo te werken dat je je lichaam
Nadere informatieFEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus
FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding
Nadere informatieInformatie. beveiliging in de ambulancezorg
Informatie beveiliging in de ambulancezorg De norm voor informatiebeveiliging in de zorg, NEN 7510, is niet vrijblijvend L Vertrouwelijke informatie Werk je in de sector ambulancezorg? Dan is het belangrijk
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatiePraktijkrichtlijnen voor fysieke belasting. RI&E Thuiszorg. RI&E Thuiszorg. HZ-Meter. TilThermometer. Ga door met. vraag 3. geleden. n.v.t.
A. Inschatting van de situatie 1 Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) a Kwam fysieke belasting als knelpunt naar voren uit de/een RI&E? voor medewerkers verpleging en verzorging RI&E Thuiszorg voor
Nadere informatieGezond Blijven Werken in de Zorg
Gezond Blijven Werken in de Zorg Drs Hanneke Knibbe Drs Nico Knibbe LOCOmotion 1 Veel samengevat in... 2 1. Probleem 2. Arboconvenanten (CAO AG voor de V&V) 3. Bronaanpak 4. Normen 5. Arbocatalogus 3 Arbocatalogi:
Nadere informatievervolg plaatsen cv ketel/boiler/radiator
Hoe ongunstiger de houding en hoe hoger de tilfrequentie des te lager het maximale tilgewicht mag zijn. Effecten op de gezondheid Door langdurige en zware lichamelijke arbeid (een combinatie van houding,
Nadere informatieMet een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.
Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar
Nadere informatieBijlage 6 Voorbeeldstellingen teampeiling
Bijlage 6 Voorbeeldstellingen teampeiling Fysieke arbeidsbelasting Iedere zorgmedewerker heeft te maken met lichamelijke inspanning. Denk hierbij bijvoorbeeld aan specifieke lichaamshoudingen, (herhaalde)
Nadere informatieProblemen? Praat erover! Zo werk je prettiger!
Problemen? Praat erover! Zo werk je prettiger! Vooraf Problemen. Iedereen heeft ze wel eens. Je zit de hele dag te piekeren en slaapt slecht. Gelukkig lossen veel problemen zich vanzelf op. En hoeft je
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieSubject: Taak 1.2.20
Taak 1.2.20 Tutor : vd Biggelaar Mentor : vd Biggelaar Klas : MT1A Gemaakt door : Tommy & Paul van der Linden 1 Inhoud! Taak 1.2.20 Inhoud!... 2 Inleiding... 3 Trekken en Duwen... 4 Tillen... 4 Zitten...
Nadere informatie1Wat is examenvrees eigenlijk?
8 1Wat is examenvrees eigenlijk? Lars is bang voor spinnen. Toen hij de foto op dit werkboek zag, kreeg hij kippenvel en ging hij anders ademhalen. Toen we Lars vroegen of de spin hem kon bijten, riep
Nadere informatie!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?
Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt
Nadere informatieMijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd
Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen
Nadere informatieAmbulancezorg, veilige zorg
Introductie toolkit Patiëntveiligheid Ambulancezorg Ambulancezorg, veilige zorg Het programma Patiëntveiligheid Ambulancezorg is er gekomen omdat wij als sector, net als de overheid overigens, de veiligheid
Nadere informatie7. Tillen en Dragen. Tillen en Dragen. Fysieke belasting. Het arbothemablad Tillen en Dragen is onderdeel van de Arbocatalogus Tuincentra.
Het arbothemablad is onderdeel van de Arbocatalogus Tuincentra. Het is bedoeld voor werkgevers en medewerkers om te voldoen aan de verplichtingen uit de Arbo-wet. Het arbothemablad geeft oplossingen voor
Nadere informatieMEDEWERKERS VRAGENLIJST BRANCHE-RIE TECHNISCHE GROOTHANDEL
1 Betrekken medewerkers bij de uitvoering van de RI&E. Medewerkers zijn een belangrijke bron van informatie over veiligheid en gezondheid op het werk. Zij hebben belang bij veilige en gezonde werkomstandigheden.
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieDé VCA-specialist van Zuid-Nederland
Toolbox: Fysieke belasting Het doel van een toolboxmeeting is om de aandacht en motivatie voor veiligheid en gezondheid binnen het bedrijf te verbeteren. Wat verstaan we onder fysieke belasting? De door
Nadere informatieArbocatalogus Grafimedia
Arbocatalogus Grafimedia Van werkdruk naar werkplezier Presentatie voor gebruik in eigen bedrijf Arbocatalogus Grafimedia Van Werkdruk naar Werkplezier Presentatie voor gebruik in het eigen bedrijf Deze
Nadere informatiePreventie van werkdruk in de bouwsector. Werknemer
Preventie van werkdruk in de bouwsector Werknemer Inhoud Wat is werkdruk/stress? Welke factoren bevorderen stress op het werk? Hoe herken ik stress-symptomen bij mezelf? Signalen van een te hoge werkdruk
Nadere informatieplastraining voor kinderen adviezen voor ouders
plastraining voor kinderen adviezen voor ouders Uw kind start met een plastraining op de polikliniek Kindergeneeskunde van het OLVG. Uw kind volgt de training omdat hij problemen heeft met zijn blaas.
Nadere informatie/// de. De mensen van de. ambulance. Landelijke publiekscampagne
Landelijke publiekscampagne /// de mensen van de ambulance Op maandag 25 november kwam een groep meldkamercentralisten ambulancezorg, ambulanceverpleegkundigen en -chauffeurs bij elkaar in Utrecht. Doel
Nadere informatieOp bezoek. bij Sam op de Intensive Care
Op bezoek S bij Sam op de Intensive Care Hoi, ik ben Sam en ik lig op de Intensive Care S Ik heb een fotoboekje gemaakt. Zo kun je alvast zien waar ik ben en wat iedereen op de afdeling doet. Natuurlijk
Nadere informatieOmgaan met Psychische Klachten op de werkvloer
Omgaan met Psychische Klachten op de werkvloer Harmen Doornbos www. actiefaanhetwerk.nl/zgv Powerful Impulse Agenda Introductie Verwachtingen Op welke vragen krijg ik antwoord? Psychische klachten Wat
Nadere informatieMANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN
Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe
Nadere informatieFYSIEKE BELASTING OP JE WERK PRAAT ER EENS OVER!
FYSIEKE BELASTING OP JE WERK PRAAT ER EENS OVER! Bescherm je lijf! In de gehandicaptenzorg is veel verzuim door rug-, nek- en schouderklachten. Niet zo gek, want je tilt, manoeuvreert en duwt wat af op
Nadere informatieDieselMotorEmissie. Kijk op www.arbomobiel.nl voor meer informatie
DieselMotorEmissie DieselMotorEmissie (DME of dieselrook) is een sluipend gevaar. De kleine roetdeeltjes zijn kankerverwekkend en je hebt niet meteen in de gaten dat ze zo schadelijk zijn. Het is belangrijk
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd
Nadere informatieBehandeling chronische pijn en vermoeidheid bij tieners
Behandeling chronische pijn en vermoeidheid bij tieners Afdeling revalidatie mca.nl Inhoudsopgave Wat is chronische pijn en vermoeidheid? 3 Chronische pijn en vermoeidheid bij tieners 4 Rustig aan of toch
Nadere informatieWAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN
WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat
Nadere informatieOefening 3 Luisteren Opdracht 4 1C, 2B, 3C, 4B. Oefening 4 Luisteren Opdracht 2 1A, 2B, 3C, 4C, 5B, 6B, 7B
Hoofdstuk 5 - Sleutels Oefening 3 Luisteren Opdracht 4 1C, 2B, 3C, 4B Oefening 4 Luisteren Opdracht 2 1A, 2B, 3C, 4C, 5B, 6B, 7B Oefening 5 Luisteren Opdracht 2 1B, 2A, 3B, 4B, 5C, 6B Oefening 6 Luisteren
Nadere informatieMet het hele gezin gezond het nieuwe jaar in
Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.
Nadere informatie9-9-2013. Agenda. Bijeenkomst Veiligheidscoaches Gilde van Vrijwillige Molenaars. 1. Opening. 3. Arbowet- en regelgeving (1)
Agenda Bijeenkomst Veiligheidscoaches Gilde van Vrijwillige Molenaars Zaterdag 13 april 2013 9 september 2013 1. Opening 2. Voorstelronde (Theun) 3. Arbowet- en regelgeving op de molen (Erik) 4. Veiligheid
Nadere informatiePraktijkrichtlijnen Fysieke Belasting voor niet-cliëntgebonden werkzaamheden
Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting voor niet-cliëntgebonden werkzaamheden Bron Denk bijvoorbeeld aan: De Praktijkrichtlijnen 1. Tillen Laden en lossen, pannen, koffiecontainers, verhuizingen, waszakken,
Nadere informatieZwangerschap en veiligheid
Zwangerschap en veiligheid Als je van plan bent om zwanger te worden, zwanger bent of kortgeleden bent bevallen, kan dat invloed hebben op je werkzaamheden. Het Martini Ziekenhuis zorgt voor voorlichting
Nadere informatiePlafond- en wandmonteur
Plafond- en wandmonteur Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over het gezond en veilig monteren van wanden en plafonds Informatie voor de werknemer Zwaar werk Wanden en plafonds
Nadere informatieWil jij minderen met social media?
Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.
Nadere informatieEnquete Zwangerschaps verlof bij meerling zwangerschap
Enquete Zwangerschaps verlof bij meerling zwangerschap Een enquete onder de leden van de NVOM September 2011 Enquete response NVOM aantal leden 7000 NVOM bereik met Email uitnodiging 3500 Totaal respons
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieGevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!
Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je
Nadere informatieLes 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen?
Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vorige week zijn we begonnen met voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieHelp! Verzuim voorkomen
TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. Help! Verzuim voorkomen Een leidraad voor werkoverleg met medewerkers over verzuim Deze publicatie is
Nadere informatieSamen werken aan minder psychisch verzuim
Samen werken aan minder psychisch verzuim Tips voor de medewerker Werkgeversvereniging voor energie, kabel&telecom, afval&milieu Inleiding Als je niet goed in je vel zit Het overkomt ons bijna allemaal
Nadere informatieSecundaire traumatisering
SECTORFONDSEN ZORG EN WELZIJN Secundaire traumatisering In de welzijnssector Informatie voor werknemers Weer een verhaal over incest: ik kan er niet meer tegen Als ik zo n lieve vader op de crèche zie,
Nadere informatieDieselMotorEmissie (DME)
DieselMotorEmissie (DME) DieselMotorEmissie (DME of dieselrook) is een sluipend gevaar. De kleine roetdeeltjes zijn kankerverwekkend en je hebt niet meteen in de gaten dat ze zo schadelijk zijn. DME wordt
Nadere informatieBetrekken medewerkers bij de uitvoering van de RI&E.
Betrekken medewerkers bij de uitvoering van de RI&E. Medewerkers zijn een belangrijke bron van informatie over veiligheid en gezondheid op het werk. Zij hebben belang bij veilige en gezonde werkomstandigheden
Nadere informatieHoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid
Hersenschudding In deze folder vertellen we wat de gevolgen van een hersenschudding kunnen zijn en wat u kunt verwachten tijdens het herstel. Ook geven we adviezen over wat u het beste wel en niet kunt
Nadere informatieMeetUp Verzuim. Draag bij aan de aanpak van verzuim! INZICHTEN & AANPAK! HANDREIKING VOOR ONDERNEMINGSRADEN
MeetUp Verzuim INZICHTEN & AANPAK! Draag bij aan de aanpak van verzuim! HANDREIKING VOOR ONDERNEMINGSRADEN Inleiding Het (langdurig) verzuim in de VVT stijgt de laatste paar jaar gestaag. De sociale partners
Nadere informatieVeilig en gezond werken
Veilig en gezond werken B.E.M. Pennings 2006 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie of op andere wijze
Nadere informatieHANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG
HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG INHOUD 0. ALGEMEEN 3 Wat is de bedoeling van het beleid voor ongewenst gedrag? 3 Voor wie? 3 Hoe pak je het aan? 3 1. MAATREGELEN
Nadere informatieInventarisatie behoeften van
Inventarisatie behoeften van werkenden met een chronisch ziekte overzicht behoeften In dit deel van het onderzoek brengen we de behoefte aan praktische ondersteuning in kaart van werkenden met een chronische
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieOnline Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out
Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg
Nadere informatieSectorfonds Zorg en welzijn.
Sectorfonds Zorg en welzijn. 20.000 ergocoaches waarvan 20 % in thuiszorginstellingen en dit is gelijk aan de ziekenhuizen. Ergocoaches moeten de fysieke belasting regelmatig op de agenda laten staan.
Nadere informatieOmgaan met fysieke belasting tijdens werk
Omgaan met fysieke belasting tijdens werk Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van klachten en uitval door lichamelijk zwaar werk 1 Inhoud Inleiding 3 A Slim omgaan met fysieke belasting
Nadere informatieWerkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Werkoverleg, een aantal hulpmiddelen
Werkoverleg, een aantal hulpmiddelen Werkoverleg werkt! Opleidingsmodule Coachend Leidinggeven Tweedaagse cursus voor alle leidinggevenden: voorlieden, objectleiders en rayonleiders. De cursus wordt op
Nadere informatie32 Kwaliteitsbevordering
DC 32 Kwaliteitsbevordering 1 Inleiding In dit thema gaan we in op de begrippen kwaliteit, kwaliteitszorg en kwaliteitsbeleid. Het zijn onderwerpen die niet meer weg te denken zijn uit het Nederland van
Nadere informatieBURN- OUT RISICO CHECK
BURN- OUT RISICO CHECK Vul onderstaande vragenlijst in door ja of nee aan te kruisen. VRAAG JA NEE 1 Nemen jij en je gezin s ochtends rustig de tijd om op te staan en goed te ontbijten? 2 Zie je vaak tegen
Nadere informatieArbeidsrisico s in de ambulancezorg
Arbeidsrisico s in de ambulancezorg Gerichte inspecties in uw branche Deze brochure is een uitgave van: Arbeidsinspectie Postbus 820 3500 AV Utrecht www.arbeidsinspectie.nl Bestelnummer 645 Versie november
Nadere informatieniveau 2, 3, 4 thema 5.4
Ergonomie niveau 2, 3, 4 thema 5.4 Bedrijfscultuur Arbeidsomstandigheden Wat staat er in de Arbowet? Zitten, staan en tillen RSI Bedrijfscultuur Veel mensen hebben hun eigen werk en werken op een bepaalde
Nadere informatieWat is er aan de hand?
Wat is er aan de hand? Hieronder staan allerlei praktijksituaties die op jou van toepassing kunnen zijn. Herken je hier iets van? Als je op de items klikt, krijg je als advies welke oplossingen uit de
Nadere informatieEvaluatieverslag mindfulnesstraining
marijke markus spaarnestraat 37 2314 tm leiden Evaluatieverslag mindfulnesstraining 06 29288479 marijke.markus@freeler.nl www.inzichtinzicht.nl kvk 28109401 btw NL 079.44.295.B01 postbank 4898261 14 oktober
Nadere informatieRrugboekje. Wat kun je zélf doen om rugklachten te voorkomen
Rrugboekje Wat kun je zélf doen om rugklachten te voorkomen Iinhoud Rugklachten 5 Rugklachten; Hoe kom je eraan? Zwaar tillen 11 Verkeerde houding 19 Stress 27 Rugklachten; Wat kun je eraan doen? Ontspanning
Nadere informatieHet betrekken van medewerkers bij de uitvoering van de RI&E
Het betrekken van medewerkers bij de uitvoering van de RI&E Medewerkers zijn een belangrijke bron van informatie over veiligheid en gezondheid op het werk. Zij hebben belang bij veilige en gezonde werkomstandigheden.
Nadere informatieStenose- en/of herniaoperatie Oefeningen voor herstel
Stenose- en/of herniaoperatie Oefeningen voor herstel H15.016-01 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Vóór de operatie... 2 Thuis oefenen... 2 Lees deze adviezen vast goed door... 2 De dag van de operatie... 3
Nadere informatieE.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7
E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 1 Vera Kleuskens groep 7 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1. Wat is E.H.B.O... 5 2. E.H.B.O. vereniging... 6 3. Cursus... 7+8+9 4. Reanimatie en A.E.D....
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29
ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet
Nadere informatie4.1 Omcirkel het juiste antwoord.
4.1 Vraag 1 Het begrip vitaliteit heeft vooral te maken met... A. aankomen en afvallen B. gezondheid en geluk C. dansen en bewegen D. werk en carrière Vraag 2 Hoe vind je de meest betrouwbare informatie
Nadere informatieGlaszetter. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig glaszetten. Informatie voor de werknemer
Glaszetter Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig glaszetten Informatie voor de werknemer Zwaar werk Het dragen en plaatsen van ruiten is lichamelijk zwaar
Nadere informatieVeilig aan het werk. Woorden van deze les. Wat weet je al? Les 3 woordenschat 1F
Veilig aan het werk Woorden van deze les de werkgever de leidinggevende toezien nietsvermoedend zich realiseren een ongeluk zit in een klein hoekje de werknemer vaststellen het ongeval anoniem Wat weet
Nadere informatieLUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc.
LUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc. Twee thema s Ik, mijn ziekte en de buitenwereld Piekeren De oplossingsgerichte methode
Nadere informatieGezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft
Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische
Nadere informatiejouw gezondheid telt! Zwangerschap HAIRDRESSER
HEALTHY jouw gezondheid telt! Zwangerschap HAIRDRESSER Zwangerschap Zwangerschap is een heugelijk feit voor de medewerkster. De werkgever is verplicht om de gezondheid van de medewerkster en haar (ongeboren)
Nadere informatieGezonder. werken in de zorg. Hoe gezond werken uw medewerkers?
Gezonder werken in de zorg GEZONDER WERKEN IN DE ZORG Hoe gezond werken uw medewerkers? Doe samen met hen de test op de binnenzijde van deze pagina. Breng in drie stappen de gezondheid en werkbelasting
Nadere informatieThema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?
Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een
Nadere informatieNetwerk Ouderenzorg Regio Noord
Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid
Nadere informatieAGRESSIE OP JE WERK PRAAT ER EENS OVER!
AGRESSIE OP JE WERK PRAAT ER EENS OVER! Voel je je veilig? Heb je wel eens te maken met agressie? Hoe ga je ermee om? En wat doe je zoal om agressie te voorkomen of de gevolgen ervan te beperken? Voel
Nadere informatiePsychosociale belasting op het werk. informatie voor werknemers over o.a. seksuele intimidatie, agressie en pesten.
Psychosociale belasting op het werk informatie voor werknemers over o.a. seksuele intimidatie, agressie en pesten. Psychosociale belasting op het werk informatie voor werknemers over o.a. seksuele intimidatie,
Nadere informatie