!""#$%&"'() >%5:,?%)(""#)%-)+%-)$%&"%0%) 0,-),#+*%-) Richtlijnen van de Orde: websites, reclame, publicaties, televisieprogramma s en andere!

Transcriptie

1 !""#$%&"'() Richtlijnen van de Orde: websites, reclame, publicaties, televisieprogramma s en andere! prof. dr. Patrick Cras! Vakgroep neurowetenschappen UA! Voorzitter Ethisch Comité UA & UZA! Plaatsvervangend lid Prov. Raad OGA! Lid Raadgevend Comité Bio-ethiek! (%)*+,-(.'-+%-)(/%)0%#1"-(/2()3"#(%-)/-) (%4%)0""#(#,5&+)4/6-)(%4%)0,-)(%)*.#%1%#)%-) -/%+)(%4%)0,-)(%)7#(%)(%#)8%-%%*&%#%-) (%)*.#%1%#)&%%9)4/5&)2%$,*%%#()".)(%)5"(%) 0,-)(%).:/5&+%-:%%#;)(%),(0/%4%-)0,-)(%) <,="-,:%)>,,(;)(%)3%+2%0/-2)".)(%) #%5:,?%)2%0"%#()(""#)0#/6%)$%#"%.%-)%-) *+,-(,,#(3%#1%-)"0%#)?%(/*5&%) de notie reclame is uiterst ruim gedefinieerd als "iedere vorm van mededeling bij de uitoefening van een vrij beroep die rechtstreeks of onrechtstreeks tot doel heeft de afzet van goederen of diensten te bevorderen, met inbegrip van onroerende goederen, van rechten en verplichtingen en met uitsluiting van de door de wet voorgeschreven mededelingen B""#)%-)+%-)$%&"%0%)0,-),#+*%-) C/%1%-&'/*#%5:,?%) D#+*%-)3%+%-*5&,..%#* >%5:,?%)(""#)%-)+%-)$%&"%0%) 0,-),#+*%-)

2 B%"-+":"2/*5&)0%#,-+3""#(A) 8%%-)*'55%*P) E-)4/6-)0%#2,(%#/-2)0,-)F)*%.+%?$%#)GHHI)&%%9)(%)<,="-,:%)>,,()(%) 3%$*/+%)333J(%*.%5/,:/*+%-3/64%#J$%)$%*.#"1%-J) B%4%)3%$*/+%)".2%#/5&+),:*)4'*+%#*/+%)0,-)(%)3%$*/+%) 333J(%*.%5/,:/*+%-3/64%#J-:)&%%9)%%-)5"??%#5/%%:)""2?%#1)K)(%) 0%#&'#/-2)0,-)3%$#'/?+%),,-),#+*%-L*.%5/,:/*+%-J)) B%)<,="-,:%)>,,()/*)0,-)?%-/-2)(,+)(%4%)?,-/%#)0,-)0""#*+%::/-2) -%%#1"?+)".)&%+)#"-*%:%-)0,-).,=M-+%-J)B%)$%-,?/-2)N(%) *.%5/,:/*+%-3/64%#N)/*)0,-),,#()(%).,=M-+)+%-)"-#%5&+%)+%)("%-)2%:"0%-) (,+),::%),#+*%-L*.%5/,:/*+%-)%#/-)4/6-)".2%-"?%-;)+%#3/6:)(/+)&%:%?,,:)-/%+) &%+)2%0,:)/*J)O%+).#/-5/.%)0,-)(%)0#/6%)1%'4%)0,-)(%),#+*)(""#)(%).,=M-+) 3"#(+)&/%#(""#)"-(%#?/6-(J) O%+)2%0":2)0,-)(/+),(0/%*A) Q,,#)""1)-/%+)/-),-(%#%):,-(%-) R'$:/5/+%/+) O""S(*+'1)EEE)0,-)(%)T"(%)0,-)(%).:/5&+%-:%%#) Art. 12 Mits naleving van de bepalingen van dit hoofdstuk kunnen 2%-%%*&%#%-)&'-)?%(/*5&%),5=0/+%/+) 1%-$,,#)?,1%-),,-)&%+)publiek. " Art De verstrekte informatie dient waarheidsgetrouw, objectief, relevant, verifieerbaar, discreet en duidelijk te zijn. Zij mag in geen geval misleiden. Zij mag niet vergelijkend zijn. " Resultaten van onderzoeken en behandelingen mogen niet voor publicitaire doeleinden worden aangewend. "

3 T"(%)0()R:/5&+%-:%%#)L)O""S(*+'1)EEE) T"(%)0()R:/5&+%-:%%#)L)O""S(*+'1)EEE) 2. Publiciteit mag het algemeen belang inzake de volksgezondheid niet schaden. Zij mag niet aanzetten tot overbodige onderzoeken of behandelingen. Ronseling van patiënten is niet toegelaten. De campagnes voor preventie en vroegdetectie dienen wetenschappelijk onderbouwd te zijn en vereisen de voorafgaande toelating van de bevoegde ordinale instantie. " 3. Bij het voeren van publiciteit dienen de geneesheren de regels van het medisch beroepsgeheim te eerbiedigen." Andere regels: zoals commercialisering! Art. 14 De verwoording en vormgeving van de publiciteit evenals de hierbij gebruikte methoden en technieken inclusief internetsites, naamborden, briefhoofden en vermeldingen in gidsen moeten beantwoorden aan de bepalingen van artikel 13. " Art. 15 Geneesheren dienen zich daadwerkelijk te verzetten tegen elke door derden gevoerde publiciteit, betreffende hun medische activiteit, die de bepalingen van dit hoofdstuk niet naleeft. " Zoals door de ziekenhuizen: de Medische Raad heeft belangrijke functie!

4 De beoefenaars van vrije beroepen zijn slechts gebonden door de wet voor zover hun plichtenleer hen toelaat reclame te maken. Bijvoorbeeld : - voor de advocaten is het voeren van persoonlijke reclame toegelaten door zowel de Ordre des barreaux francophones et germanophone (O.B.F.G.) als de Vereniging van Vlaamse Balies. Het reglement van de O.B.F.G. betreffende reclame verbiedt evenwel het ronselen van klanten; - voor de architecten is reclame toegelaten volgens artikel 13 van het Reglement van Beroepsplichten en was reclame ook het voorwerp van de aanbeveling van 16 juni 1989; - De Code van Geneeskundige Plichtenleer laat de artsen toe hun activiteit ter kennis van het publiek te brengen via de reclame (artikel 12 en volgende); - artikel 23 van het Reglement van Plichtenleer van het B.I.B.F. verbiedt het ronselen van klanten, maar laat de boekhouders toe hun diensten op een publieke wijze te vermelden (zie beslissing van de Nationale Raad van 10 juli 1998). De wet verbiedt alle misleidende reclame, met andere woorden "elke vorm van reclame die op enigerlei wijze, daaronder begrepen de opmaak ervan, de personen tot wie ze zich richt of die ze aanbelangt, misleidt of kan misleiden en die door haar misleidend karakter hun economisch gedrag kan beïnvloeden, of die daardoor aan een concurrent schade toebrengt of kan toebrengen". De elementen en aanwijzingen die in aanmerking moeten worden genomen om te kunnen bepalen of reclame misleidend is of niet, worden op niet-beperkende wijze opgesomd. Het gaat om: - de kenmerken van de goederen of diensten, zoals beschikbaarheid, aard, uitvoering, samenstelling, procédé en datum van fabricage of levering, geschiktheid voor het gebruik, gebruiksmogelijkheden, hoeveelheid, specificatie, geografische of commerciële herkomst, van het gebruik te verwachten resultaten, ; - de prijs of de wijze van prijsberekening, en de verlening van de diensten; - de hoedanigheid, kwalificaties en rechten van de adverteerder, zoals zijn identiteit en zijn vermogen, zijn bekwaamheid en zijn industriële, commerciële of intellectuele eigendomsrechten of zijn bekroningen en Daarnaast wordt rekening gehouden met het weglaten van essentiële inlichtingen over de bovenvermelde punten, zelfs bij ontbreken van elke intentie om derden op een dwaalspoor te brengen. Reclame die "objectief" als misleidend kan worden beschouwd, wordt echter slechts als zodanig bestraft indien de cliënt aantoont dat de misleidende elementen van deze reclame hem op een dwaalspoor hebben gebracht en zijn economische gedrag hebben beïnvloed. Andere vrije beroepen: kan wel, kan niet! Boekhouders (1998): kan wel de identiteit van de boekhouder, zijn inschrijvingsnummer, zijn diploma's en andere titels, het logo, het adres en de openingsuren van zijn kantoor, ), kan niet het verstrekken van informatie, op initiatief van de boekhouder, die melding maakt van prijsvoorwaarden, van speciale dienstaanbiedingen, van vergelijkingen met diensten die worden voorgesteld door zijn confraters Advocaten: kan wel moet beperkt zijn tot objectieve elementen en alle regels van plichtenleer van het beroep naleven, en met name het beroepsgeheim en het principe van onafhankelijkheid van de advocaat, kan niet alle persoonlijke reclame aan de hand waarvan de cliënten van de advocaat of de door hem behandelde zaken kunnen worden geïdentificeerd, of waarin gewag wordt gemaakt van het aantal behandelde zaken, de behaalde resultaten, een slaagpercentage of zijn omzet. Artsen: kan wel vorm van informatie die waarheidsgetrouw, objectief, relevant, controleerbaar, discreet en duidelijk is, en waarin het medische beroepsgeheim en het algemene belang op het vlak van volksgezondheid worden gerespecteerd. Kan niet aansporen tot overbodige onderzoeken en!%#2%:/61%-(%)#%5:,?%k)1,-)-/%+p)!%#2%:/61%-(%)#%5:,?%k)1,-)-/%+p) Vergelijkende reclame is elke vorm van reclame waarbij een concurrent dan wel door door een concurrent aangeboden goederen of diensten uitdrukkelijk of impliciet worden genoemd. De vergelijkende reclame kan echter verboden of beperkt worden indien ze de waardigheid en de deontologie van het betrokken vrije beroep schade zou kunnen toebrengen. Vergelijkende reclame is uitdrukkelijk verboden voor geneesheren (artikel 13, 1, al. 2 van de Code van Geneeskundige Plichtenleer), architecten (volgens de voorwaarden van de aanbeveling van 16 juni 1989) en advocaten (zie artikel 3 in fine van het reglement van de O.B.F.G. en artikel 2 van het reglement van de Orde van Vlaamse Balies). Kunnen de beroepsordes het voeren van reclame reglementeren zonder het principe van de vrije economische mededinging aan te tasten. Deze beperkingen mogen niet zover gaan dat ze de vrije keuze van de cliënten belemmeren.

5 U%(%-1/-2%-)$/6)&%+)S'-5="-%#%-)0,-) (%)7#(%)(%#)8%-%%*&%#%-) C/%1%-&'/*#%5:,?%) C/%1%-&'/*#%5:,?%) R#"."#="-,:/+%/+)

6 @,+)?,--%-)$%4/2) &"'(+P) T"-*/*+%-+)?%+)?/**/%)!:,1)0""#)(%)0"%+$,:3%(*+#/6()0#"%2)(%)*+,(/"-)*.%,1%#)"S)(%)&%%#)U'/+%-(/61)-,,#)&%+) V:"+%#0,,#+)4/%1%-&'/*)3/:(%)2,,-;)3,-+)4/6-)43,-2%#%)0#"'3)3,*)".)3%2)-,,#)(,+) 4/%1%-&'/*J)) E-)(%)#'*+)3%#()"?2%#"%.%-)"S)(%)&%%#)U'/+%-(/61)-')?%+)*."%()-,,#)&%+)V:"+%#0,,#+) 4/%1%-&'/*)3/:(%)1"?%-)3,-+)(%)3%%M-)3,#%-)/-?/((%:*)$%2"--%-J) Q%+)*+,#+)G%)&%:9)3%#()"?2%#"%.%-)(,+)?%0#"'3)U'/+%-(/61)/-)&%+)V:"+%#0,,#+) 4/%1%-&'/*)/-?/((%:*)$%0,::%-)3,*)0,-)%%-)4""-J) O%+)V:"+%#0,,#+)4/%1%-&'/*)/*)&%+)%%#*+%)W%-)+"+)".)&%(%-X)%-/2%)4/%1%-&'/*)?%+)%%-).#/0,+%)%/2%-,,#)/-)<%(%#:,-(J)Y-)+"%0,::/2)""1)-"2)/-)D?*+%#(,?J)Y-):,,+) 0%#:"*1'-(%)-')-%+)%%-)*.%%#.'-+)4/6-P)J)!""#)&%+)V:"+%#0,,#+)0%#*'*)Z(%),-(%#%)4/%1%-&'/4%-)/-)D?*+%#(,?[)*+,,+)&%+)/-)/%(%#) 2%0,:)\LH]) V."-*"#/-2)/-)4/%1%-&'/4%-) <%(%#:,-(*%)4/%1%-&'/4%-)2%$#'/1%-) 2%*."-*"#(%)#":*+"%:%-) Y%-)0,-)(%)0""#3,,#(%-)(/%)&%+)4/%1%-&'/*) *+%:(%)3,*)(,+)%#).,**%-(%)#%5:,?%)".)(%) #":*+"%:%-)4"')1"?%-)%-)(,+)(/%)-/%+)/-)*+#/6()?"5&+)4/6-)?%+)^(%)2"%(%)4%(%-^J)D(0%#+%-=%*) 0""#)#"1%-;)*+%#1%)(#,-1)"S)'/+0,,#+0%#4%1%#/-2%-) 3,#%-)(,-)""1)+,$"%;)4")3%#()0""#,S)?%+)(%) :%0%#,-5/%#)5"-+#,5+'%%:)0,*+2%:%2(J) C/%1%-&'/*#%5:,?%)

7 V"??/2%)?%#1-,?%-)3"#(%-)3%:) &%%:)*+%#1P) _`a)0,-)(%)6"-2%)?"%(%#*)(/%)(%)>"4%)b""*) 1#/62%-)0'::%-)%%-)S"#?':/%#)/-J)B,,#?%%) 2""/%-)4%)0""#)%%-)*+'1)""1)&'-).#/0,5b)+%) 2#,$$%:J)>%%(*)-,)%%-),,-+,:)?,,-(%-) "-+0,-2%-)(%)?"%(%#*)+&'/*),:)+%:%S"-/*5&%),,-$/%(/-2%-J)) c/#?,d*)("%-)%:1,,#)(%)('0%:),,-) D#+*%-)3%+%-*5&,..%#*)%-)(%)?%(/,) D#+*%-)3%+%-*5&,..%#*)

8 T"(%)0()R:/5&+%-:%%#)L)O""S(*+'1)EEE) Y%-)+%:%S""-)0,-)e%:%S,5+*) Art. 16 Geneesheren mogen hun medewerking verlenen aan de B%?%-=%)$/6)6"-2%#%-)/*)3%%#)0":".)/-)(%) media met het oog op het verstrekken van medische informatie die,5+',:/+%/+) belangrijk en nuttig kan zijn voor het publiek. Hierbij dienen de bepalingen van dit hoofdstuk nageleefd te worden. De geneesheer f,-)')"-*)%%-).,=m-+),,-$#%-2%-),:*)2%+'/2%;) zal voorafgaandelijk de provinciale raad waarbij hij ingeschreven is?,,#)(,-):/%s*+)/%?,-()?%+)1/-(%#%-)(/%)-"2)/-) inlichten over zijn medewerking met de media. " Art. 17 Wanneer patiënten door de media betrokken worden bij het (%).'$%#+%/+)0%#1%#%-A) informeren van het publiek mogen geneesheren alleen meewerken voor zover de persoonlijke levenssfeer en de waardigheid van!""#k),,-(,5&+)0""#)(%?%-=%)".)6"-2%):%%9/6(;) deze patiënten geëerbiedigd worden. In die omstandigheden :%2/=%?%)0#,,2)) dienen de geneesheren er zich van te vergewissen dat de patiënten volledig geïnformeerd werden en vrij toestemden tot e%2%-k)*:%5&+*)%-1%:%)1,-(/(,+%-)1"?%-)/-) medewerking.,,-?%#1/-2;)*+,(/'?)0,-),,-0,,#(/-2)wax;) " *+#%**%#%-()0""#)S,?/:/%*) O%+)3%+%-*5&,..%:/61%)(%$,+P) U%3'*+%)?/*5"??'-/5,=%PA)D#+*%-)3%+%-*5&,..%#*)%-)(%)?%(/,) Hersendood is een toestand die wij mensen zelf gecreeërd hebben sinds er machines zijn die het lichaam kunstmatig in leven kunnen houden. (Steven Laureys, 2009)! Physicians and society are not ready for I have brain activation therefore I am.! That would seriously put Descartes before the horse. Alan Ropper, a Boston neurologist, warning against equating neural activity with cognition after a study claimed tha patients in a vegetative state can signal yes or no via brain

9 !""#)%-)+%2%-)#%5:,?%)!""#)! D'+"-"?/%))! R,=M-+)*+,,+)5%-+#,,:)! C"#25"-*'?%-+)! U%&"%9%),,-)/-S"#?,=%)! =%) e%2%-)! 8%4"-(&%/()/*)3,,#(%0":) 2"%()! C/%1+%)/*)2#""+*+%) $%(#%/2/-2),'+"-"?/%)! V+,1%&":(%#*)&%$$%-) +%2%-*+#/6(/2%)$%:,-2%-)! E-S"#?,=%)?"%/:/61)+%) 0%#/hM#%-)