Perspectief WSW onder de Participatiewet

Transcriptie

1 Perspectief WSW onder de Participatiewet

2

3 Amsterdam, december 2017 Uitgevoerd met subsidie van Instituut Gak Perspectief WSW onder de Participatiewet Eerste rapportage december 2017 Lucy Kok Lennart Kroon Marloes Lammers SEO Economisch Onderzoek - Roetersstraat WB Amsterdam - T (+31) secretariaat@seo.nl ABN-AMRO IBAN: NL14ABNA BIC: ABNANL2A - ING: IBAN: NL96INGB BIC: INGBNL2A KvK Amsterdam BTW NL B01

4 De wetenschap dat het goed is SEO Economisch Onderzoek doet onafhankelijk toegepast onderzoek in opdracht van overheid en bedrijfsleven. Ons onderzoek helpt onze opdrachtgevers bij het nemen van beslissingen. SEO Economisch Onderzoek is gelieerd aan de Universiteit van Amsterdam. Dat geeft ons zicht op de nieuwste wetenschappelijke methoden. We hebben geen winstoogmerk en investeren continu in het intellectueel kapitaal van de medewerkers via promotietrajecten, het uitbrengen van wetenschappelijke publicaties, kennisnetwerken en congresbezoek. SEO-rapport nr ISBN Informatie & Disclaimer SEO Economisch Onderzoek heeft op de verkregen informatie en data geen onderzoek uitgevoerd dat het karakter draagt van een accountantscontrole of due diligence. SEO is niet verantwoordelijk voor fouten of omissies in de verkregen informatie en data. Copyright 2017 SEO Amsterdam. Alle rechten voorbehouden. Het is geoorloofd gegevens uit dit rapport te gebruiken in artikelen, onderzoeken en collegesyllabi, mits daarbij de bron duidelijk en nauwkeurig wordt vermeld. Gegevens uit dit rapport mogen niet voor commerciële doeleinden gebruikt worden zonder voorafgaande toestemming van de auteur(s). Toestemming kan worden verkregen via

5 PERSPECTIEF WSW ONDER DE PARTICIPATIEWET i Samenvatting De Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) is per 1 januari 2015 gesloten voor nieuwe instroom. Van de WSW ers met een vast ultimo 2014 is eind 2016 nog 91 procent aan het werk. Van de WSW ers met een tijdelijk ultimo 2014 is twee jaar later nog 85 procent aan het werk. Vaak is hun tijdelijke (na afloop) door de gemeente omgezet in een voor onbepaalde tijd. Onder personen op de wachtlijst op 31 december 2014 is het aandeel werkenden toegenomen van 9 procent eind 2014 tot 17 procent eind De komst van de Participatiewet heeft voor veranderingen gezorgd in het sociale domein. Eén van die veranderingen is het sluiten van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) voor nieuwe instroom. Mensen met een arbeidshandicap met arbeidsvermogen vallen vanaf 2015 onder de Participatiewet. Wat heeft de Participatiewet betekend voor personen in de WSW op 31 december 2014? Dit onderzoek bestudeert werksituatie, uitkeringsafhankelijkheid, ontvangen dienstverlening van de gemeente, onderwijsdeelname en thuissituatie van (voormalig) WSW ers in 2015 en Hierbij zijn de WSW ers opgesplitst naar personen met een vast SW-, een tijdelijk SW- en personen op de WSW-wachtlijst, ultimo WSW ers (ook met tijdelijk ) blijven in de SW werken Van de WSW ers met een vast ultimo 2014 is eind 2016 nog 91 procent aan het werk. Van de WSW ers met een tijdelijk ultimo 2014 is twee jaar later nog 85 procent aan het werk. Van de laatste groep heeft ongeveer de helft een vast in 2016 en werkt het overgrote deel nog steeds in de WSW. Een aanzienlijk deel van de aflopende SW-en wordt door gemeenten verlengd en/of omgezet in een vast. Van de werkenden in de WSW werkt een groot deel in deeltijd. Aanvullend ontvangt ongeveer de helft een uitkering. Dit aandeel verandert nauwelijks in de tijd. Het gaat voornamelijk om Wajong- en andere arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Aandeel werkenden onder WSW ers op de wachtlijst groeit Er is qua werk een substantiële groei te zien voor wachtlijsters tussen 2014 (9 procent werkt), 2015 (11 procent werkt) en 2016 (17 procent werkt). Meestal gaat het dan om een deeltijdbaan bij een reguliere werkgever. Bij 3 procent van de wachtlijsters is gemeentelijke dienstverlening ingezet in 2015 en 2016, zoals loonkostensubsidie en een jobcoach. Van eind 2014 tot eind 2015 is de uitkeringsafhankelijkheid gedaald van 88 procent naar 87 procent. Het gaat vooral om bijstands-, Wajong- en andere arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Klein deel van de WSW ers volgt onderwijs Het aandeel onderwijsvolgers is klein onder WSW ers (minder dan 4 procent) en neemt ook sterk af in 2015 en Alleen van de WSW ers met een tijdelijk en wachtlijsters volgt in 2016 nog een deel onderwijs. Dit kan verklaard worden door het feit dat deze twee groepen gemiddeld jonger zijn dan de personen met een vast SW- op 31 december Het onderwijs dat in 2016 nog gevolgd wordt bestaat vrijwel uitsluitend uit MBO-opleidingen.

6 ii Aandeel thuiswonenden onder wachtlijsters neemt af Qua thuissituatie is voor geen van de drie groepen een grote verschuiving te zien. Het aandeel thuiswonenden onder wachtlijsters en WSW ers met een tijdelijk neemt af tussen 2014 en 2016: zij worden ouder en verlaten het ouderlijk huis.

7 PERSPECTIEF WSW ONDER DE PARTICIPATIEWET Inhoud Samenvatting... i 1 Inleiding Aanleiding en doelstelling Relevante regelgeving Onderzoeksaanpak Leeswijzer Wat gebeurt er met de WSW? Kenmerken van de WSW Gevolgen van de Participatiewet voor WSW ers Verklarende factoren baankans Conclusies Literatuur Bijlage A Samenstelling analysebestand Bijlage B Tabellen... 21

8

9 PERSPECTIEF WSW ONDER DE PARTICIPATIEWET 1 1 Inleiding De Wet Sociale Werkvoorziening is per 1 januari 2015 gesloten voor nieuwe instroom. Wat betekent dit voor de arbeidsgehandicapten die op 31 december 2014 een SW-indicatie hadden? Blijven zij bij het SW-bedrijf, vinden ze elders werk of vallen ze terug op een uitkering? En in hoeverre ontvangen zij dienstverlening van de gemeente? 1.1 Aanleiding en doelstelling Onderdeel van de komst van de Participatiewet is het sluiten van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) voor nieuwe instroom, per 1 januari De WSW is een voorziening bedoeld voor mensen met een beperking (lichamelijk, psychisch of verstandelijk) die niet in staat zijn zonder aangepaste omstandigheden arbeid te verrichten. In het kader van deze voorziening verrichten arbeidsgehandicapten werk in een aangepaste werkomgeving of onder begeleiding bij een reguliere werkgever. Eén van de doelstellingen van de Participatiewet is om arbeidsgehandicapten meer te integreren op de reguliere markt. 1 Uiteraard heeft dit invloed op arbeidsgehandicapten die vanaf 1 januari 2015 op de arbeidsmarkt beginnen, maar ook op de arbeidsgehandicapten die op 31 december 2014 een indicatie voor de WSW hadden. In dit rapport wordt deze laatste groep tot en met 2016 gevolgd. Hierbij wordt gekeken naar werk, uitkering, dienstverlening van de gemeente, onderwijs en thuissituatie. Bovendien wordt een onderscheid gemaakt naar WSW ers met een vast, een tijdelijk en WSW ers op de wachtlijst op 31 december Volgend jaar volgt een tweede rapportage waarin dezelfde groep wordt gevolgd tot en met Relevante regelgeving De Wet Sociale Werkvoorziening De Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) is een voorziening ontworpen om mensen met een handicap die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen, toch een arbeidsplek te kunnen bieden. In de meeste gevallen gaat een arbeidsgehandicapte een dienstverband aan bij de gemeente, de verantwoordelijke partij voor de uitvoering van de WSW. Gemeenten werken samen met sociale werkvoorzieningen (SW-bedrijven), die arbeidsgehandicapten een arbeidsplaats kunnen bieden. Personen met een WSW-indicatie (WSW er) kunnen ook een arbeids aangaan met een reguliere werkgever. In dat geval biedt het SW-bedrijf begeleiding en krijgt de reguliere werkgever een subsidie voor het aannemen van de arbeidsgehandicapte. WSW ers onder bij de gemeente werken bij het SW-bedrijf zelf (beschut werk) of worden door het SW-bedrijf gedetacheerd bij een ander (regulier) bedrijf. Niet voor alle arbeidsgehandicapten die van het UWV een SWindicatie krijgen, is direct een arbeidsplek beschikbaar. Deze personen komen op de WSW-wachtlijst. 1 Brief van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid d.d betreffende brief uitvoering Participatiewet. Kenmerk

10 2 HOOFDSTUK 1 De WSW bood arbeidsgehandicapten veel zekerheid. Het overgrote deel van de SW-en waren en voor onbepaalde tijd en boden de arbeidsgehandicapte in principe tot pensionering zekerheid op werk en een vast inkomen van minimaal het minimumloon. Voor de arbeidsgehandicapte was er daarom geen prikkel om uit de WSW uit te stromen. De uitstroom uit de WSW bestond dan ook met name uit natuurlijke uitstroom door pensioen en beëindiging van tijdelijke en (Tempelman et al., 2012). De WSW is vanaf 1 januari 2015 afgesloten voor nieuwe instroom. Het aantal arbeidsgehandicapten in een sociale werkvoorziening ( in 2014) wordt langzaam afgebouwd door natuurlijke uitstroom door pensioen en beëindiging van tijdelijke en. In de structurele situatie zal er niemand meer in de WSW zitten. Om de daling van de werkgelegenheid in de sociale werkvoorziening te compenseren hebben gemeenten met ingang van de Participatiewet de ruimte om beschut werk te organiseren. 2 In de Participatiewet is voorzien dat het aantal mensen in beschut werk via gemeenten langzaam zal oplopen tot Als een gemeente iemand beschut werk wil aanbieden dan vraagt de gemeente advies aan UWV. Ook arbeidsgehandicapten zelf kunnen sinds 1 januari 2017 zo n advies aanvragen. Als UWV van oordeel is dat de arbeidsgehandicapte uitsluitend in beschut werk werkzaam kan zijn dan geeft UWV een Advies indicatie beschut werk af. De gemeente heeft dan een zware inspanningsverplichting ook daadwerkelijk een beschutte werkplek aan te bieden. 3 De Participatiewet De Participatiewet is per 1 januari 2015 van kracht geworden en valt daarmee samen met het sluiten van de WSW voor nieuwe instroom. De Participatiewet vervangt de WSW, de Wet werk en bijstand (Wwb) en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong). Jonggehandicapten met arbeidsvermogen stromen vanaf 1 januari 2015 in de Participatiewet. Het doel hiervan is om arbeidsgehandicapten zoveel mogelijk aan het werk te helpen en daarmee ook meer bij de samenleving te betrekken. Voor degenen die geen werk vinden, is er een bijstandsuitkering. Jonggehandicapten met arbeidsvermogen vallen door de Participatiewet onder dezelfde regeling als bijstandsgerechtigden zonder handicap. Wel hebben gemeenten de verplichting om personen voor wie een arbeidshandicap is vastgesteld, speciale begeleiding te geven. Hiervoor hebben gemeenten instrumenten tot hun beschikking zoals jobcoaching, loonkostensubsidies en beschut werk. Het is aan de gemeenten zelf hoe zij de ondersteuning van arbeidsgehandicapten invullen. Dit betekent ook direct meer verantwoordelijkheid voor de gemeenten. Waar vóór de Participatiewet gemeenten de uitvoering van het re-integratiebeleid voor arbeidsgehandicapten grotendeels via de WSW uitbesteedden aan SW-bedrijven, dragen zij na het stopzetten van de WSW meer directe verantwoordelijkheid voor mensen met een beperking. Bovendien was UWV in het oude systeem verantwoordelijk voor alle jonggehandicapten, ook voor degenen met arbeidsvermogen. Met de 2 De daling van de werkgelegenheid in de sociale werkvoorziening wordt ook gecompenseerd door werk (met loonkostensubsidie) bij reguliere werkgevers. De personen met een WSW-indicatie komen in het doelgroepregister en krijgen de eerste jaren voorrang bij het plaatsen op een reguliere (gesubsidieerde) arbeidsplek. 3 Art 10b, lid 3 Participatiewet. Zie ook beantwoording Schriftelijke vragen in het kader van de voorhangprocedure van het ontwerpbesluit advisering beschut werk, Tweede Kamer 7 november 2014.

11 INLEIDING 3 komst van de Participatiewet komt ook deze laatste groep onder de hoede van de gemeenten. Personen die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn, krijgen wel nog steeds hun uitkering van het UWV. 4 Gemeenten krijgen vanaf 2008 subsidie van de Rijksoverheid voor de uitvoering van de WSW. Tot en met 2014 was de jaarlijkse subsidie gebaseerd op het aantal WSW ers in hetzelfde jaar. Vanaf 2014 is de jaarlijkse subsidie gebaseerd op het voorspelde aantal WSW ers in het jaar, waarbij de voorspelling is gebaseerd op het aantal WSW ers op 31 december van het voorafgaande jaar. Een daling van het aantal WSW ers levert daarom voor de gemeente geen structurele besparing op. Lopende SW-en op 31 december blijven ook na de invoering van de Participatiewet geldig. Voor de personen met een SW- voor onbepaalde tijd betekent dit dat zij in principe tot pensionering of overlijden van de WSW gebruik blijven maken. Er is geen prikkel om de zekerheid die de WSW biedt te verruilen voor meer onzekerheid die voor hen met de Participatiewet gepaard gaat. Voor de WSW ers met een voor onbepaalde tijd zal er door de komst van de Participatiewet daarom praktisch niet veel veranderen. Het is echter de vraag wat er gebeurt met de WSW ers met een tijdelijk en de personen op de WSW-wachtlijst. WSW ers met een tijdelijk behouden hun WSW-indicatie. Hun kan beëindigd worden, maar kan ook verlengd worden of omgezet in een vast. Wachtlijsters verliezen hun WSW-indicatie. Komen of blijven deze groepen onder de Participatiewet aan het werk? Doen zij vaker of juist minder vaak een beroep op een uitkering? En in hoeverre ontvangen zij dienstverlening van de verantwoordelijke gemeenten? Deze vragen worden beantwoord in Hoofdstuk 2. De banenafspraak In het Sociaal Akkoord dat de sociale partners in 2013 zijn overeengekomen met het kabinet is vastgelegd dat werkgevers en overheid gezamenlijk extra banen realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking oplopend tot 2026 (Wet banenafspraak). Aan het behalen van deze doelstelling is de quotumwet verbonden. De quotumwet houdt in dat wanneer werkgevers niet voldoende mensen uit het doelgroepregister in dienst hebben, zij een boete kunnen krijgen. De quotumwet treedt alleen in werking wanneer de jaarlijkse quota voor de realisatie van de banenafspraak niet gehaald worden. Voor degenen die opgenomen zijn in het doelgroepenregister geldt een noriskpolis: de werkgever heeft bij ziekte van de werknemer geen extra kosten in de vorm van een loondoorbetalingsperiode of een hogere premie voor de Ziektewet of de WIA. Mensen met een WSW-indicatie worden opgenomen in het doelgroepregister. Mensen die op 31 december 2014 op de WSW-wachtlijst stonden, en hun WSW-indicatie verliezen, komen ook in het doelgroepregister en de afspraak is gemaakt dat zij door gemeenten de eerste jaren met voorrang naar een baan worden begeleid. Iemand die is opgenomen in het doelgroepregister, komt in aanmerking voor één van de extra banen uit het Sociaal Akkoord. De toegang tot het landelijk doelgroepregister kan op drie manieren verlopen: 1. De gemeente of de klant vraagt een Aanvraag Beoordeling Arbeidsvermogen (ABA) aan bij UWV. Als uit het onderzoek van UWV blijkt dat de klant kan werken, maar door ziekte of gebrek niet in staat is zelfstandig het wettelijk minimumloon te verdienen, dan krijgt de klant 4 Personen die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn, vallen onder de WIA of de Wajong en daarmee onder de verantwoordelijkheid van het UWV.

12 4 HOOFDSTUK 1 de indicatie banenafspraak. UWV beoordeelt het arbeidsvermogen op basis van een aantal drempelfuncties; 2. Sinds 1 januari 2017 geeft ook de Praktijkroute toegang tot het doelgroepregister. De Praktijkroute betreft arbeidsgehandicapten die door gemeenten aan het werk zijn geholpen met een loonkostensubsidie. De gemeente kan een loonwaardemeting uit laten voeren op de werkplek en wanneer daaruit blijkt dat de klant minder dan 100 procent van het wettelijk minimumloon kan verdienen, dan volgt opname in het doelgroepregister; 3. Leerlingen die het Praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs hebben gevolgd, worden zonder beoordeling opgenomen in het doelgroepregister. Zij moeten echter wel de Aanvraag Beoordeling Arbeidsvermogen (ABA) bij UWV indienen. De school helpt daar in de regel bij. 1.3 Onderzoeksaanpak Dit onderzoek combineert een kwantitatieve aanpak met een kwalitatieve aanpak. Het kwantitatieve deel brengt uitkomsten in beeld van WSW ers die op 31 december 2014 een vast of tijdelijk hadden of op de wachtlijst stonden. In het kwalitatieve deel wordt middels een literatuurstudie en casestudies bij gemeenten een beeld geschetst van de inspanningen van gemeenten om (voormalig) WSW ers te re-integreren naar (beschut) werk. De resultaten van het kwalitatieve onderzoek zijn voor deze eerste rapportage nog niet beschikbaar. Kwantitatief deel In het kwantitatieve gedeelte van deze eerste rapportage worden de WSW ers die op 31 december 2014 werkten of op de wachtlijst stonden tot en met 2016 gevolgd. In de tweede rapportage wordt deze groep gevolgd tot en met Er wordt gekeken of deze personen werk hebben een jaar en twee jaar na het sluiten van de WSW. Daarbij wordt onder andere een uitsplitsing gemaakt naar soort dienstverband (voltijd of deeltijd), type (bepaalde of onbepaalde tijd) en soort werkgever (reguliere markt of WSW). In het naar werk begeleiden van arbeidsgehandicapten is een belangrijke taak (en verplichting) weggelegd voor de gemeenten. Het kwantitatieve gedeelte geeft daarom ook een inzicht in de mate van inzet van dienstverlening van gemeenten aan de WSW ers die op 31 december 2014 werkten of op de wachtlijst stonden. Ook wordt gekeken of de arbeidsgehandicapten onderwijs volgen, een beroep doen op uitkeringen 5 en wat hun thuissituatie is. Hierbij wordt steeds een onderscheid gemaakt naar personen met een vast WSW-, een tijdelijk WSW- en personen op de WSW-wachtlijst op 31 december Kwalitatief deel De uitkomsten van het kwalitatieve gedeelte van dit onderzoek zijn op het moment van schrijven nog niet beschikbaar. Zij vormen wel onderdeel van de eindrapportage die naar verwachting ultimo 2018/begin 2019 beschikbaar is. 5 Op het moment van schrijven zijn gegevens over uitkeringen beschikbaar tot en met het jaar 2015 bij het CBS. Gegevens over uitkeringen in 2016 ontbreken daarom in deze rapportage.

13 INLEIDING Leeswijzer Hoofdstuk 2.1 geeft een overzicht van enkele kenmerken van het WSW-bestand op 31 december De situatie van het WSW-bestand op 31 december 2014 in december 2015 en 2016 met betrekking tot werk, uitkering, dienstverlening, onderwijs en thuissituatie is beschreven in Hoofdstuk 2.2. Hoofdstuk 2.3 verklaart de baankans van WSW ers in 2015 en 2016 uit hun kenmerken in Hoofdstuk 2.4 concludeert.

14

15 PERSPECTIEF WSW ONDER DE PARTICIPATIEWET 7 2 Wat gebeurt er met de WSW? WSW ers met een vast op 31 december 2014 stromen nauwelijks uit de WSW in de twee volgende jaren. Ook WSW ers van wie het tijdelijke afloopt blijven veelal werken onder de hoede van het SW-bedrijf. Dienstverlening van de gemeente richt zich met name op personen op de WSW-wachtlijst, die relatief vaak zonder werk zitten. Zij doen dan ook vaak een beroep op een uitkering. Dit hoofdstuk gaat na wat er gebeurd is met de WSW ers die op 31 december 2014 ofwel een baan hadden of op de wachtlijst stonden. Hierbij zijn drie groepen onderscheiden, WSW ers met een vast, met een tijdelijk en WSW ers die op de wachtlijst stonden. Deze groepen zijn gevolgd tot eind Kenmerken van de WSW Het WSW-bestand op 31 december 2014 bestaat voor het grootste gedeelte (72 procent) uit WSW ers met een vast. Zij zijn gemiddeld ouder (48,8 jaar) dan WSW ers met een tijdelijk (42,3 jaar) en WSW ers op de wachtlijst (40,4 jaar). Tabel 2.1 laat dit zien. De hogere gemiddelde leeftijd verklaart ook deels waarom WSW ers met een vast minder vaak bij hun ouders of alleen wonen en vaker samenwonen met een partner. Ook zijn ze vaker autochtoon (81 procent) dan WSW ers met een tijdelijk (72 procent) of op de wachtlijst (69 procent) en iets vaker man - 70 procent t.o.v. 64 procent voor WSW ers met een tijdelijke en 63 procent voor WSW ers op de wachtlijst. De arbeidsgehandicapten op de wachtlijst ontvangen meestal een uitkering (88 procent), op 31 december Het gaat dan met name om bijstands- (37 procent) en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (22 procent WIA en 22 procent Wajong). Van de arbeidsgehandicapten met een baan ontvangt iets minder dan de helft een uitkering (47 procent van de groep met een vast, 48 procent van de groep met een tijdelijk ). Bij de groep met een vast WSW- bestaat dit logischerwijs met name uit arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (17 procent Wajong en 26 procent WIA). Van degenen met een tijdelijk gaat het naast arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (Wajong 20 procent, WIA 14 procent) ook om bijstandsuitkeringen (10 procent). Opvallend is dat van de WSW ers die 31 december 2014 op de wachtlijst stonden, toch 9 procent in december 2014 een baan heeft. 6 Zij hebben een WSW-indicatie gekregen maar in afwachting van een WSW-werkplek hebben ze enige vorm van (betaalde) arbeid op de reguliere arbeidsmarkt verricht. De groep met een vast werkt vaker voltijd (55 procent) dan de groep met een tijdelijk (32 procent) en de groep op de wachtlijst (27 procent). 7 6 Als een baan wordt beschouwd: enig inkomen uit arbeid in december Dit kan ook inkomen zijn uit een dienstbetrekking van bijvoorbeeld 1 uur per week. 7 Bij bepalen van onderscheid tussen voltijd en deeltijd banen is rekening gehouden met de handicapfactor. Voor WSW ers met een zware handicap is die factor 1,25 en telt 28,8 uur als voltijd.

16 8 HOOFDSTUK 2 Tabel 2.1 Het WSW-bestand op 31 december 2014 bestaat met name uit WSW ers met een vast Kenmerk Wachtlijst Vast Tijdelijk Totaal Aandeel in totale WSW 10% 72% 18% 100% Persoonskenmerken Vrouw 37% 30% 36% 32% Gemiddelde leeftijd 40,4 jaar 48,8 jaar 42,3 jaar 46,8 jaar Autochtoon 69% 81% 72% 78% Woonsituatie op 31 december 2014 Thuiswonend 16% 9% 15% 11% Alleenwonend 47% 39% 43% 40% Wonend met partner 32% 44% 36% 42% Wonend in instelling 4% 6% 4% 5% Niet bekend/overig huishouden 1% 2% 1% 2% Heeft een uitkering ontvangen in december 2014** 88% 47% 48% 51% Wajonguitkering 22% 26% 20% 24% WIA 22% 17% 14% 17% Werkloosheidsuitkering 10% 0% 2% 2% Bijstandsuitkering 37% 2% 10% 7% Overige sociale voorziening*** 2% 1% 2% 1% Pensioen 2% 4% 2% 3% Had een baan in december 2014 Waarvan: 9% 100% 100% 91% - Voltijd 4% 59% 38% 50% - Flexibel dienstverband 2% 0% 0% 0% - Gesubsidieerde sector (WSW)**** 3% 96% 90% 86% Aantal personen (N) * Bron: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. * De aantallen van de drie groepen tellen niet op tot het totaal. Voor 593 WSW ers (minder dan 1 procent) is de soort niet bekend. Deze personen kunnen daarom niet in een van de drie groepen worden ingedeeld. ** Personen kunnen meerdere uitkeringen tegelijkertijd ontvangen. De afzonderlijke uitkeringen tellen daarom op tot meer dan het totaal. *** Overige sociale voorziening: IOAW/IOAZ/BBZ/WWIK/oorlogs- en verzetspensioenen of uitkeringen waarvan de herkomst onbekend is bij het CBS. **** Verondersteld mag worden dat WSW ers die door het CBS zijn ingedeeld bij de gesubsidieerde sector een dienstverband hebben bij een SW-bedrijf. De gesubsidieerde sector bestaat uit privaatrechtelijke bedrijven die door subsidie of via wettelijk vastgestelde bijdragen worden gefinancierd, voor zover zij niet tot de overheid behoren. Het gaat hierbij onder meer om het grootste deel van de gezondheids- en welzijnszorg, de uitvoeringsorganen voor de sociale verzekeringen en de sociale werkplaatsen. 2.2 Gevolgen van de Participatiewet voor WSW ers De instroom in de WSW is per 1 januari 2015 stopgezet. Mensen met een vast WSW- behouden in principe hun recht op deze arbeidsplek. Wel blijft de periodieke herindicatie op hen van toepassing. In de praktijk vindt uitstroom uit de WSW voor mensen met een vast echter met name plaats door pensionering of overlijden (Tempelman et al., 2012). Als een tijdelijk WSW- afloopt na 1 januari 2015, is de gemeente niet verplicht dit te verlengen.

17 WAT GEBEURT ER MET DE WSW? 9 Ze kunnen dit echter wel doen en ze blijven voor deze plek in dat geval ook een WSW-subsidie ontvangen van het Rijk. WSW ers met een dienstverband ultimo 2014 behouden hun indicatie. Dit geldt niet voor WSW ers op de wachtlijst, zij verliezen hun WSW-indicatie per 1 januari Wel worden zij, net als de WSW ers met een dienstverband, automatisch voor onbepaalde tijd in het doelgroepregister voor de banenafspraak opgenomen. Voor de drie onderscheiden groepen (WSW er met ultimo 2014 een vast, tijdelijk of op de wachtlijst) gelden dus verschillende regels. In deze paragraaf worden de drie groepen naast elkaar gelegd en vergeleken op het gebied van werk, uitkering, ontvangen dienstverlening van de gemeente (of UWV), onderwijs en woonsituatie. Informatie over uitkeringen in 2016 ontbreekt op het moment van schrijven nog. Werk Opvallend is dat WSW ers met een tijdelijk in 2015 en 2016 veelal in de WSW actief blijven zij vinden niet vaak regulier werk (zie ook Figuur 2.1). Deels zullen deze tijdelijke en nog doorlopen maar een groot deel krijgt ook een vast aangeboden (27 procent in 2015 en 48 procent in 2016). De WSW ers met een tijdelijk blijven dus vaak onder de hoede van de SW-bedrijven. Financieel is het voor gemeenten vermoedelijk gunstiger om arbeidsgehandicapten in de WSW te houden. Zo besparen ze op een mogelijke bijstandsuitkering, terwijl ze een WSWsubsidie krijgen op basis van het aantal WSW ers in de gemeente. De uitstroom van werkenden is voor de WSW ers met een tijdelijk groter (85 procent werkend in 2016) dan voor WSW ers met een vast (91 procent werkend in 2016). Deze uitstroom komt met name door pensionering en overlijden (ongeveer de helft van de uitstroom uit de WSW wordt veroorzaakt door overlijden, pensioen of 2 jaar ziekte zie Tempelman et al., 2012). De wachtlijsters komen met name in 2016 vaker aan het werk (9 procent in 2014, 11 procent in 2015 en 17 procent in 2016). Dit is mogelijk een gevolg van de inspanningen van de gemeente: Figuur 2.3 laat zien dat gemeenten in 2016 meer loonkostensubsidies en participatieplaatsen hebben gerealiseerd voor WSW ers op de wachtlijst dan in Doordat de WSW vanaf 2015 voor wachtlijsters is gesloten gaan zij meestal aan de slag bij een reguliere werkgever (niet-wsw). Er zijn toch nog enkele wachtlijsters die instromen in de WSW, omdat zij eerder een WSW-dienstverband hebben gehad met een terugkeergarantie (Harteveld et al., 2017).

18 10 HOOFDSTUK 2 Figuur 2.1 WSW ers met een tijdelijk blijven relatief vaak aan het werk Bron: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. Toelichting: De figuur is gebaseerd op Tabel B.1 in Bijlage B. Opvallend is dat onder alle groepen het aandeel dat voltijd werkt klein is. Van degenen met een vast werkt ongeveer de helft in deeltijd. Van de werkenden die een tijdelijk hadden eind 2014 of op de wachtlijst stonden werkt ongeveer twee derde in deeltijd. Deze aandelen zijn stabiel in de tijd. Uitkering Figuur 2.2 laat zien dat niet alleen degenen op de wachtlijst, maar ook degenen met een vast of tijdelijk een groot beroep doen op uitkeringen. Voor de werkenden zijn dit aanvullingen op het deeltijdsalaris. Het aandeel met een uitkering neemt licht toe voor de groep met een vast (van 47 procent in 2014 tot 48 procent in 2015) en een tijdelijk (48 procent in 2014 versus 49 procent in 2015). Dit komt doordat het aandeel werkenden in deze groepen afneemt (zie Figuur 2.1), onder andere door pensionering. De toename van het aantal uitkeringen is minder dan de afname van het aantal werkenden. Kennelijk heeft een deel van de WSW ers die uitstromen geen recht op een uitkering, of ontvingen zij ook tijdens hun werk als WSW er al een (aanvullende) uitkering. Het aandeel wachtlijsters met een uitkering neemt licht af (87 procent in 2015 versus 88 procent in 2014). Dit komt met name door een afname van het aandeel met een werkloosheidsuitkering (6 procent in 2015 versus 10 procent in 2014). Hun WW-uitkering is afgelopen en/of zij hebben werk gevonden. Het aandeel werkende wachtlijsters neemt immers toe - Figuur 2.1 laat dit zien. Op dit moment kunnen, door ontbreken van uitkeringsdata over 2016 alleen de jaren 2014 en 2015 vergeleken worden.

19 WAT GEBEURT ER MET DE WSW? 11 Figuur 2.2 Wachtlijsters relatief vaak in de bijstand, ook in 2015 Bron: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. Toelichting: De figuur is gebaseerd op Tabel B.2 in Bijlage B. Dienstverlening gemeenten Dienstverlening van de gemeenten wordt logischerwijs alleen ingezet voor WSW ers zonder baan, namelijk WSW ers op de wachtlijst en WSW ers wiens tijdelijke afloopt. De inzet van instrumenten door gemeenten is het grootst bij wachtlijsters, maar in omvang nog zeer gering. De inzet van loonkostensubsidies neemt voor wachtlijsters toe: 0,5 procent in 2015 en 0,7 procent in Ook de inzet van participatieplaatsen neemt toe voor deze groep (0,30 procent in 2015 en 0,35 procent in 2016). Figuur 2.3 De inzet van loonkostensubsidie neemt in 2016 toe voor de wachtlijsters Bron: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. Toelichting: De figuur is gebaseerd op Tabel B.3 in Bijlage B. Onderwijs Een klein deel van het WSW-bestand op 31 december 2014 staat in oktober van 2014 nog ingeschreven in het onderwijs. Logischerwijs is het aandeel hoger onder de groep op de wachtlijst en

20 12 HOOFDSTUK 2 de groep met een tijdelijk. Zij zijn jonger en werken minder vaak dan WSW ers met een vast. Het aandeel onderwijsvolgers loopt ook terug in 2015 en Voor alle groepen is het aandeel onderwijsvolgers in 2016 minder dan de helft van het aandeel in Het grootste gedeelte van het gevolgde onderwijs in 2015 en 2016 bestaat uit MBO. De terugloop in het speciaal onderwijs en het praktijkonderwijs is logisch. Deze onderwijsvormen zijn immers leeftijdsgebonden. Volwasseneneducatie is bedoeld voor 18+ ers om een diploma voor het voortgezet onderwijs te behalen en loopt logischerwijs ook terug naarmate de (voormalig) WSW ers ouder worden. Figuur 2.4 Het kleine deel van het WSW-bestand dat onderwijs volgt, bestaat in 2015 en 2016 met name uit MBO ers Bron: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. Toelichting: De figuur is gebaseerd op Tabel B.4 in Bijlage B. Woonsituatie Tabel 2.1 liet al zien dat WSW ers met een vast in december 2014 vaker samenwonen dan WSW ers op de wachtlijst en WSW ers met een tijdelijk. Dit hangt waarschijnlijk sterk samen met de hogere leeftijd van de groep met een vast. Figuur 2.5 laat zien dat de thuissituatie van WSW ers zich nauwelijks ontwikkelt. Wel woont de groep op de wachtlijst in 2016 minder vaak thuis dan in 2014 (13 procent in 2016 versus 16 procent in 2014). Ditzelfde geldt voor de WSW ers met een tijdelijk (12 procent in 2016 versus 15 procent in 2014). Ook dit hangt vermoedelijk weer sterk samen met de leeftijd van beide groepen. Het lijkt er dus niet op dat WSW ers op de wachtlijst door afschaffing van de WSW genoodzaakt zijn vaker thuis te blijven wonen.

21 WAT GEBEURT ER MET DE WSW? 13 Figuur 2.5 WSW ers met een tijdelijk en WSW ers op de wachtlijst wonen in 2015 en 2016 iets minder vaak thuis dan in 2014 Bron: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. Toelichting: De figuur is gebaseerd op Tabel B.5 in Bijlage B. 2.3 Verklarende factoren baankans Tabel 2.2 geeft een overzicht van kenmerken die samenhangen met de baankans ultimo 2015 en Uiteraard is de situatie op 31 december 2014 bepalend voor de kans op werk in 2015 en Personen met een WSW-dienstverband ultimo 2014 (vast of tijdelijk) hebben een significant hogere kans om ultimo 2015 en 2016 te werken dan personen op de WSW-wachtlijst. 8 Het verschil tussen personen met een WSW-dienstverband en personen op de wachtlijst is groter in 2015 dan in In 2016 is een groter gedeelte van de mensen met een vast uitgestroomd door pensionering of natuurlijke uitstroom dan in Ook het aantal tijdelijke en dat is afgelopen is in 2016 groter dan in Bovendien vindt een deel van de wachtlijsters ultimo 2016 juist een baan (zie Figuur 2.1). De baankans voor een WSW er met een vast is hoger dan de baankans van een WSW er met een tijdelijk. Een deel van de tijdelijke en loopt immers af in 2015 of De WSW ers wiens tijdelijk afloopt krijgen grotendeels een (vaste) verlening (zie vorige paragraaf), maar een deel heeft geen baan ultimo 2015 en WSW ers die ultimo 2014 individueel gedetacheerd zijn hebben een hogere kans op een baan ultimo 2015 en 2016 dan WSW ers die vallen onder begeleid werken/groepsdetachering/geen detachering. De WSW ers die niet gedetacheerd zijn, hebben de laagste baankans. In de meeste gevallen zijn dit WSW ers die beschut werken. Dit zijn vaak zware gevallen, personen die niet (met begeleiding) op de reguliere arbeid geplaatst kunnen worden. Personen die in december 2014 begeleid werken, hebben minder vaak een baan in 2015 en 2016 dan de WSW ers die door een SW-bedrijf zijn 8 Op basis van de regressie coëfficiënten is niet direct een baankans te bepalen. Wel betekent een positief/negatieve coëfficiënt een hogere/lagere baankans ten opzichte van de referentiegroep. Een hoger coëfficiënt betekent bovendien een groter verschil in baankans.

22 14 HOOFDSTUK 2 gedetacheerd. Mogelijk komt dit doordat SW-bedrijven in vergelijking tot reguliere werkgevers vaker een aflopend tijdelijk verlengen of omzetten in een vast. Ook de zwaarte van de handicap en het type handicap zijn van invloed op de baankans van WSW ers. WSW ers met een verstandelijke handicap of aandoening hebben een hogere baankans dan WSW ers met een psychische aandoening. Ten slotte neemt de baankans af met de leeftijd, wat ook geldt voor gezonde ouderen op de arbeidsmarkt. Tabel 2.2 Verstandelijk gehandicapten hebben een hogere baankans in 2015 en 2016 Baankans ultimo 2015 Baankans ultimo 2016 Kenmerk Coëfficiënt Significantie Coëfficiënt Significantie Persoonskenmerken Leeftijd -0,021 *** -0,028 *** Vrouw -0,020-0,020 * Herkomst (referentie: autochtoon) Marokkaans -0,056-0,030 Turks -0,103 *** -0,115 *** Surinaams -0,020-0,038 Antilliaans -0,030-0,075 * Overig niet-westers 0,017 0,009 Overig westers -0,050 ** -0,045 ** Situatie 31 dec 2014 (referentie: WSW-wachtlijst) Vast WSW op 31 december ,131 *** 1,941 *** Tijdelijk WSW op 31 december ,609 *** 1,443 *** Type werk 31 dec 2014 (referentie: WSW-wachtlijst) Begeleid werk 1,001 *** 0,690 *** Werk bij SW-bedrijf 0,931 *** 0,613 *** Groepsdetachering 1,112 *** 0,799 *** Individuele detachering 1,145 *** 0,815 *** Type handicap (referentie: psychische aandoening) Verstandelijke handicap/aandoening 0,102 *** 0,117 *** Somatische handicap/aandoening -0,019-0,011 Zwaarte handicap (referentie: matig) Ernstige handicap -0,099 *** -0,127 *** Constante -0,392 *** 0,125 *** Bron: Toelichting: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. Significantieniveau is 1 procent (***), 5 procent (**) of 10 procent(*). 2.4 Conclusies De WSW ers die op 31 december 2014 een baan hadden, werken één en twee jaar later grotendeels nog steeds. Dit geldt voor zowel degenen met een voor onbepaalde tijd als degenen met een voor bepaalde tijd. Zij blijven veelal werken in de WSW. Opvallend is ook dat van de WSW ers met een tijdelijk in december 2014 ongeveer de helft een vast heeft in Bovendien werkt van hen het overgrote deel nog steeds in de WSW. Van de aflopende SWen wordt blijkbaar een groot deel verlengd en/of omgezet in een vast. Dit terwijl

23 WAT GEBEURT ER MET DE WSW? 15 de gemeenten deze verplichting niet hebben. Voor gemeenten is het vermoedelijk financieel voordeliger om WSW ers binnenboord te houden. Dit bespaart een mogelijk bijstandsuitkering, terwijl gemeenten WSW-subsidie krijgen van het Rijk op basis van het aantal WSW ers in de gemeente in het jaar daarvoor. Een groot deel van de werkende WSW ers op 31 december 2014 werkt in deeltijd en ontvangt aanvullend een uitkering. Het gaat met name om Wajong- en andere arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. WSW ers op de wachtlijst werken ten opzichte van WSW ers met een dienstverband ultimo 2014 logischerwijs weinig in december 2015 en 2016 maar er is wel een substantiële groei te zien tussen 2015 (11 procent) en 2016 (17 procent). Vaak gaat het dan om een baan bij een reguliere werkgever. WSW ers met een dienstverband ultimo 2014 blijven daarentegen in 2015 en 2016 veelal werken bij het WSW-bedrijf. Aangezien de wachtlijsters minder vaak werken is het ook niet verrassend dat zij vaak een beroep doen op uitkeringen, met name bijstands-, Wajong- en andere arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. De inzet van instrumenten (vooral loonkostensubsidies) door de gemeente komt voornamelijk terecht bij de wachtlijsters; zij werken immers veelal (nog) niet. De wachtlijsters en WSW ers met een tijdelijk zijn gemiddeld meer dan zes jaar jonger (respectievelijk 8,4 jaar en 6,5 jaar jonger). Deze twee groepen volgen dan ook nog relatief vaker onderwijs. Het percentage onderwijsvolgers neemt in 2015 en 2016 wel sterk af. Het onderwijs dat in 2015 en 2016 door het WSW-bestand op 31 december 2014 gevolgd wordt, is met name MBO. Omdat de wachtlijsters en WSW ers met een tijdelijk jonger zijn, neemt binnen deze groepen ook het aantal thuiswonenden af tussen 2014 en Het lijkt er dus niet op dat WSW ers op de wachtlijst door afschaffing van de WSW genoodzaakt zijn vaker thuis te blijven wonen.

24

25 PERSPECTIEF WSW ONDER DE PARTICIPATIEWET 17 Literatuur Harteveld I., Kindt M. & Flapper E. (2017) WSW-statistiek Jaarrapport. Zoetermeer; Panteia Tempelman C., Berden C., Heekelaar M. & Kok L. (2012). Bouwstenen verdeelmodel participatiebudget. Technisch eindrapport. SEO-rapport nr Amsterdam: SEO Economisch Onderzoek.

26

27 PERSPECTIEF WSW ONDER DE PARTICIPATIEWET 19 Bijlage A Samenstelling analysebestand dat gebruikt is voor de kwantitatieve analyse. AOTOTPERSOONBUS (2014, 2015). Kenmerken van uitkeringsperiodes van personen met één of meer (gelijktijdig lopende) arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. GBAHUISHOUDENSBUS (2016). Huishoudenskenmerken van in de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA) ingeschreven personen. GBAPERSOONTAB (2015). Persoonskenmerken van alle in de GBA ingeschreven personen. INSCHRWECTAB (2014 t/m 2016). Inschrijvingen van leerlingen in het speciaal onderwijs. ONDERWIJSINSCHRTAB (2014 t/m 2016). Kenmerken van inschrijvingen in diverse onderwijssoorten. SECMBUS. Sociaal Economische Categorie van personen in een bepaalde maand. SPOLISBUS (2010 t/m 2016). Banen en lonen van werknemers in Nederland. SRGVOORZIENINGPWETTAB (2015, 2016). Gegevens over inzet van dienstverlening van gemeenten aan personen vallend onder de Participatiewet. WSW (2014). Kenmerken van uitkeringsperiodes van personen met een indicatie voor de Wet Sociale Werkvoorziening. Ook is gebruikgemaakt van gegevens van het UWV over inzet van dienstverlening aan WSW ers.

28

29 PERSPECTIEF WSW ONDER DE PARTICIPATIEWET 21 Bijlage B Tabellen Figuur 2.1 is gebaseerd op de cijfers in Tabel B.1. Tabel B.1 WSW ers met een tijdelijk blijven relatief vaak aan het werk Heeft een baan in december, waarvan: wachtlijst december 2014 december 2015 december 2016 Vast Tijdelijk wachtlijst Vast Tijdelijk wachtlijst Vast Tijdelijk 9,3% 100,0% 100,0% 11,2% 95,2% 90,2% 16,8% 90,7% 84,6% Vast 3,4% 100,0% 0,0% 2,8% 93,7% 27,1% 3,4% 87,7% 47,6% Flexibel dienstverband 2,0% 0,1% 0,4% 2,5% 0,1% 0,6% 3,9% 0,2% 1,1% Voltijd 3,6% 59,4% 37,8% 4,4% 58,1% 36,1% 6,4% 55,3% 34,7% Gesubsidieerde sector (WSW) 2,6% 96,4% 89,6% 2,0% 91,6% 80,7% 3,9% 87,0% 74,9% Bron: Toelichting: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. De gesubsidieerde sector bestaat uit privaatrechtelijke bedrijven die door subsidie of via wettelijk vastgestelde bijdragen worden gefinancierd, voor zover zij niet tot de overheid behoren. Het gaat hierbij onder meer om het grootste deel van de gezondheids- en welzijnszorg, de uitvoeringsorganen voor de sociale verzekeringen en de sociale werkplaatsen. Verondersteld mag worden dat WSW ers die door het CBS zijn ingedeeld bij de gesubsidieerde sector een dienstverband hebben bij een SW-bedrijf. Figuur 2.2 is gebaseerd op de cijfers in Tabel B.2. Tabel B.2 Wachtlijsters relatief vaak in de bijstand, ook in 2015 wachtlijst december 2014 december 2015 Vast Tijdelijk wachtlijst Vast Tijdelijk Ontvangt een uitkering in december, waarvan: 88,2% 46,5% 48,4% 86,6% 48,5% 49,2% Wajong 22,4% 25,6% 20,0% 22,6% 25,4% 19,9% Arbeidsongeschiktheid 22,3% 17,0% 13,7% 22,2% 16,9% 15,3% WW 9,8% 0,2% 2,2% 5,6% 0,3% 3,0% Bijstand 36,6% 2,1% 10,1% 36,5% 2,1% 9,2% Overige uitkering 2,5% 0,7% 2,3% 3,0% 0,7% 2,4% Pensioen 1,6% 3,6% 2,2% 2,3% 6,1% 3,0% Bron: Toelichting: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. Personen kunnen meerdere uitkeringen tegelijkertijd ontvangen. De afzonderlijke uitkeringen tellen daarom op tot meer dan het totaal.

30 22 BIJLAGE B Figuur 2.3 is gebaseerd op de cijfers in Tabel B.3. Tabel B.3 De inzet van loonkostensubsidie neemt in 2016 toe voor de wachtlijsters Heeft dienstverlening van de gemeente ontvangen, waarvan: wachtlijst Tijdelijk wachtlijst Tijdelijk 2,9% 1,0% 2,9% 0,5% Jobcoach 0,1% 0,0% 0,1% 0,0% Tijdelijke loonkostensubsidie 0,1% 0,1% 0,1% 0,0% Loonkostensubsidie 0,5% 0,0% 0,7% 0,1% Participatieplaats 0,3% 0,1% 0,3% 0,0% Overige dienstverlening 2,0% 0,8% 1,7% 0,5% Bron: Toelichting: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek. Personen kunnen meerdere uitkeringen tegelijkertijd ontvangen. De afzonderlijke uitkeringen tellen daarom op tot meer dan het totaal. Figuur 2.4 is gebaseerd op de cijfers in Tabel B.4. Tabel B.4 Het kleine deel van het WSW-bestand dat onderwijs volgt, bestaat in 2015 en 2016 met name uit MBO ers wachtlijst Ingeschreven voor onderwijs op 1 oktober, waarvan: oktober 2014 oktober 2015 oktober 2016 Vast Tijdelijk wachtlijst Vast Tijdelijk wachtlijst Vast Tijdelijk 4,1% 1,8% 4,3% 2,1% 0,6% 2,3% 1,2% 0,4% 1,4% Speciaal onderwijs 1,1% -* 0,3% 0,4% 0,0% -* -* 0,0% 0,0% Praktijkonderwijs 1,3% -* 0,4% 0,4% 0,0% -* -* 0,0% 0,0% MBO 1,0% 1,0% 2,9% 1,1% 0,6% 2,3% 1,0% 0,4% 1,4% Overig onderwijs 0,7% 0,8% 0,7% 0,1% 0,0% 0,1% 0,2% 0,0% 0,0% Bron: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek Toelichting Overig onderwijs bestaat uit voortgezet onderwijs, hoger onderwijs en volwasseneneducatie * Onderliggende aantallen zijn kleiner dan 10 en kunnen volgens de richtlijnen van CBS Microdata niet gepubliceerd worden.

31 TABELLEN 23 Figuur 2.5 is gebaseerd op de cijfers in Tabel B.5. Tabel B.5 WSW ers met een tijdelijk en WSW ers op de wachtlijst wonen in 2015 en 2016 iets minder vaak thuis dan in 2014 december 2014 december 2015 december 2016 wachtlijst Vast Tijdelijk wachtlijst Vast Tijdelijk wachtlijst Vast Tijdelijk Woont thuis 16,1% 9,0% 15,3% 14,2% 8,2% 13,5% 12,6% 7,6% 12,3% Woont alleen/zelfstandig 46,7% 38,9% 42,8% 47,3% 39,0% 43,6% 48,5% 39,4% 44,2% Woont samen met partner 31,6% 44,4% 36,1% 31,4% 44,2% 36,3% 31,2% 43,6% 36,5% Woont in een instelling 4,3% 5,6% 4,5% 4,9% 5,9% 4,6% 4,9% 6,1% 4,7% Thuissituatie is onbekend 1,3% 2,0% 1,3% 2,2% 2,6% 1,8% 2,9% 3,3% 2,3% Bron: CBS Microdata. Bewerkingen door SEO Economisch Onderzoek.

32