INVENTARIS VAN PIEDFORTS VAN DE SPAANSE NEDERLANDEN: Een oproep tot medewerking en melding van exemplaren.

Transcriptie

1 INVENTARIS VAN PIEDFORTS VAN DE SPAANSE NEDERLANDEN: Een oproep tot medewerking en melding van exemplaren. Beste muntliefhebber, Na de publicatie in 2015 van mijn recentste boek met de titel De munten van de Bourgondische, Spaanse en Oostenrijkse Nederlanden, en van de Franse en Hollandse periode ( ), bleven er vragen komen rond de uitgiften van de PIEDFORTS en de speciale uitgiften, zoals PRONKDAALDERS, tijdens de Spaanse periode in de Lage Landen. Als voorbereiding op een vervolgstudie tracht ik een wereldwijde inventaris te maken van de piedforts van de munten alsook van de speciale uitgiften die in de Lage Landen werden uitgegeven in de periode 1555 tot 1740, zijnde vanaf Filips II tot het begin van de Oostenrijkse periode (1740). Tijdens de Spaanse heerschappij in de Nederlanden werden er regelmatig door verschillende muntateliers, maar in een beperkte oplage, van de in omloop zijnde munten een reeks meervoudige gewichten geslagen voor speciale gelegenheden. De meervoudige gewichten van deze munten werden aangemaakt in goud en zilver met de muntstempels van de reguliere munten. Het gaat hier om exemplaren die even groot maar dikker en zwaarder zijn dan de normale munten. Zij hadden het gewicht van 2, 3, 4 of 5 maal het normale gewicht, uitzonderlijk zelfs meer. Daarnaast is er een serie van pronkdaalders die in de studie worden meegenomen. Deze munten kunnen voorkomen i n verschillende metalen ( meestal zilver of goud), en dragen de beeldenaars van verschillende munttypes, meestal de grotere denominaties zoals dubbele soeverein, (halve) dukaton, patagon, dubbele gulden, enz. De bij dit project betrokken muntateliers in deze periode waren Antwerpen, Arras, Brugge, Brussel, Dôle, Doornik, Dordrecht, Hasselt (Overijssel), s Hertogenbosch, Luxemburg, Maastricht, Middelburg, Mons, Namen, Nijmegen en Utrecht. Deze studie wenst het juiste gebruik van de uitgiften toe te lichten. Daar deze munten door de vorst of gezagsdragers onder andere als geschenk werden gegeven aan de toenmalige bevriende autoriteiten, hebben zij zich verspreid over de ganse wereld. De meeste van deze exemplaren zijn ondergebracht in musea of bij verzamelaars. Deze inventaris en nieuwe archiefdocumenten kunnen helpen om een passend antwoord te vinden op het hoe en waarom van deze uitgiften. Mag ik met deze toelichting elke muntliefhebber vragen om mij te informeren of er zich dergelijke munten in uw verzameling of elders bevinden? Deze gegevens worden ter studie opgenomen in de inventaris waardoor we een totaal overzicht kunnen krijgen van de resterende exemplaren en een stempelstudie mogelijk wordt. Een volledige omschrijving van dit project kan U vinden op waardoor de herkenbaarheid van de betreffende en afgebeelde munttypes duidelijker wordt. Ik dank u van harte bij voorbaat voor Uw medewerking. Met vriendelijke groeten Hugo Vanhoudt www. hugovanhoudt.be vanhoudt.hugo@gmail.com

2 PERIODE: SPAANSE NEDERLANDEN TOT 1780 Filips II ( ) 1. Filipsdaalder 2. Filipsdaalder muntplaatsen: Antwerpen, Maastricht,Hasselt,Utrecht, muntplaats: Arras, Maastricht, etc Namur, Hasselt (Overijssel), Middelburg, etc. 3. Filipsdaalder 4. Halve Filipsdaalder muntplaats: Luxemburg muntplaats: Mons, Tournai, Hasselt, etc. 5. pronkdaalder 6. pronkdaalder muntplaatsen: Antwerpen, Hasselt, Utrecht, etc. muntplaatsen: Brugge, Nijmegen, etc. 7. pronkdaalder 8. pronkdaalder muntplaats: Nijmegen muntplaats: Hasselt (Overijssel)

3 9. pronkdaalder 10. Statendaalder muntplaatsen: Antwerpen, Dordrecht, Nijmegen, etc. muntplaats: Hasselt (Overijssel) 11. HalveStatendaalder 12. gouden nobel ( ) muntplaats: Brussel, etc. muntplaats Gent, Albrecht en Isabella ( ): 13. dubbele dukaat 14. dubbele gulden, etc. muntplaatsen: Antwerpen, Tournai, etc. 15. dubbele gulden 16. gulden, etc. muntplaats: Tournai, etc.

4 17. dubbele soeverein 18. ducaton muntplaatsen: Antwerpen, Brussel, Brugge, muntplaatsen: Antwerpen, Brussel, s Hertogenbosch, Tournai, etc. Tournai, etc. 19. halve ducaton 20. patagon muntplaats : Brussel, etc. muntplaatsen: Antwerpen, Brugge, Brussel, Tournai, etc. 21. kwart patagon muntplaatsen: Antwerpen, Tournai, etc. Filips IV ( ): 22. dubbele soeverein 23. dubbele soeverein muntplaatsen: Antwerpen, Brussel, Tournai, etc muntplaatsen: Antwerpen, Brugge, Brussel, etc.

5 24. gouden kroon 25. ducaton muntplaats: Dôle, etc. muntplaatsen: Antwerpen, Arras, Brugge, Brussel, Tournai, etc. 26. halve ducaton 27. ducaton muntplaatsen : Antwerpen, Brussel, etc. muntplaatsen : Antwerpen, Brugge, Brussel, etc. 28. halve ducaton 29. patagon muntplaatsen: Antwerpen, Brussel, etc. muntplaatsen: Antwerpen, Arras, Brugge, Brussel, Dôle, Luxembourg, Maastricht, Tournai, etc. 30. schelling 31. gulden 1631 muntplaats : Antwerpen, etc. muntplaats : Antwerpen, Brussel, etc.

6 Karel II ( ) 32. dubbele soeverein 33. ducaton, etc muntplaatsen: Antwerpen, Brugge, Brussel. 34. halve ducaton 35. ducaton: muntplaatsen: Antwerpen, Brussel muntplaats: Brussel, etc. 36. ducaton 37. patagon muntplaatsen: Antwerpen, Brussel, Brugge muntplaatsen: Antwerpen, Brugge, Brussel 38. halve patagon 39. gouden ducaton muntplaats: Brussel, etc., Brugge, Brussel

7 40. halve gouden ducaton 41. dubbele soeverein muntplaats: Brugge, etc. 42. dubbele soeverein 43. ducaton muntplaats: Brussel 44. ducaton 45. patagon muntplaatsen: Brugge, Brussel, etc. muntplaatsen: Antwerpen, Brugge, Brussel Maximiliaan-Emanuel van Beieren ( ) 46. daalder muntplaats: Namur

8 Filips V ( ) 47. dubbele soeverein 48. ducaton 49. ducaton 50. patagon Karel III ( ) 51. ducaton 52. patagon

9 Karel VI ( ) 53. ducaton Maria-Theresia ( ) soevereinen soevereinen 56. ducaton 57. ducaton muntplaats Antwerpen