zoektechnieken en -strategieën

Transcriptie

1 zoektechnieken en -strategieën eric GITP PAO - november 2017

2 oriëntatie opdracht Je bent op zoek naar informatie over: behandeling van alcoholverslaving bij jongeren en jong volwassenen waarbij je graag wilt weten hoe succesvol dat is Opdracht 1 Formuleer hiervoor een probleemstelling en schrijf uit hoe je de zoekstrategie gaat aanpakken (zoektermen, te gebruiken zoekmachine/database,...)

3 oriëntatie opdracht Opdracht 2 Voer een zoekactie uit in het bestand PsycInfo (OvidSP) Zoek in 20 minuten: zoveel mogelijk tijdschriftartikelen in het Engels en Nederlands verschenen vanaf 2010 over therapie bij alcoholverslaving van jongeren en jong volwassenen (hoe succesvol?) Noteer de echt gebruikte zoektermen, je aanpak en verkregen (tussen)resultaten (aantallen en eventueel hoe relevant)

4 vraagafhandeling Vraaganalyse aspecten v/d zoekvraag materiaaltype doel: orientatie, volledigheid, precisie? Bestandskeuze webzoekmachine, bibliografische database, etc Zoeken syntax, opties, filters Beoordeling zoekresultaten zoekproces

5 vraaganalyse ontleden van de vraag in aspecten Therapie bij alcoholverslaving van jongeren en jong volwassenen Therapie Alcoholverslaving Jongeren en jong volwassenen? Succes? Centrale aspect is: alcoholverslaving

6 zoektermen synoniemen voor elk aspect therapie alcoholverslaving jongeren jong volwassenen behandeling medicijnen psychotherapie etc. drankverslaving drankmisbruik alcoholisme etc. jeugd adolescenten pubers etc.

7 zoektermen synoniemen voor elk aspect - Engelstalig! therapy alcohol addiction youth young adults treatment drugs psychotherapy etc. alcohol abuse alcoholism alcohol addiction etc. youngsters adolescents youth etc. Vakterminologie ontlenen aan: tekstboeken, vakwoordenboeken, thesauri, etc.

8 zoektermen synoniemen voor elk aspect - Engelstalig! (quasi)synoniemen samenstellingen deelbegrippen vervoegingen enkel-/meervoud woordvormen spellingsvarianten antoniemen [therapy >> treatment] [therapy >> psychotherapy] [therapy >> drugs] [treat >> treating, treated] [therapy >> therapies] [therapy >> therapeutic] [behavior >> behaviour] [mortality >> survival] [success >> failure]

9 zoeken maak gebruik van mogelijkheden van het bestand! webzoekmachine (ook Google Scholar) bibliografische database geen veldenstructuur gestructureerd zoeken in velden vaak full-text vaak alleen metadata (ti, ab) geen gecontroleerd vocabulaire wel gecontroleerde terminologie (met explode op narrower terms) bedenk zelf om OR te gebruiken stimuleert gebruik van OR soms automatisch synoniemen zelf synoniemen bedenken geen truncatie (wel vaak automatisch enkel/meervoud) wel truncatie

10

11 zoeken gebruik metadata bij bibliografische database velden bij PsycINFO (OvidSP) >> Database Field Guide gecontroleerde terminologie: Descriptoren Onderwerpspecifiek SH of DE: Subject Headings AG: Age Groups PG: Population Group ongecontroleerde terminologie: Titel en samenvatting Ongecontroleerde trefwoorden TI: AB: ID: inperkingen: Publicatiejaar Document type Taal Land Methode YR: Year of Publication DT: Document Type LG: Language LO: (Population) location MD: Methodology

12 zoeken gebruik gecontroleerde terminologie (trefwoorden) automatisch (veel) synoniemen gevangen fine-tunen onderwerp expansie door "explode" (ook op narrower terms gezocht) focus (term als hoofdonderwerp van publicatie) automatische vertaling zoektermen naar trefwoorden

13 PsycInfo / OvidSP neemt automatisch synoniemen en thesaurusterm mee zoekt naar thesaurusterm(en) die beste correspondeert met gebruikte zoekterm; die kun je dan bekijken

14 PsycInfo / OvidSP via Search Tools > Map terms / Thesaurus (letterlijk)

15 PsycInfo / OvidSP gestandaardiseerde "age groups" (en andere elementen) via zoekveld of achteraf via filters/limits

16 PubMed NB Als je dat niet bewust "uitzet", zal in PubMed standaard explode op trefwoorden worden uitgevoerd

17 PubMed filters / limits

18 vergelijking PsycInfo/PubMed/Scholar PsycInfo (Ovid) PubMed Scholar metadata metadata full-text - enkel/meervoud nee (trunceren) nee (trunceren) auto - woordstammen nee (trunceren) nee (trunceren) auto - synoniemen nee nee auto - Engels/US spelling nee (trunceren) auto nee ja nee wat wordt doorzocht free-text zoeken gecontroleerd vocabulaire ja - vervangend zoeken (> juiste term) hulp bij kiezen auto -- - generiek zoeken (explode) zelf aangeven auto -- - domeinspecifieke filters populatie, leeftijd, methodiek m/v, mens/dier, -leeftijd, soort studie beperkt nee citatie zoeken ja

19 trunceren/wildcards - exact PsycInfo (Ovid) PubMed Scholar trunceren/wildcards ja ja niet - onbeperkt mind* mind* niet - max. 1 letter mind? niet niet - max. 2 letters behavio?? niet niet - exact 1 letter organi#ation niet niet exact phrase binge drinking "binge drinking" "binge drinking" exact woord (geen woordstam/synoniemen) niet (n.v.t.) "colour" "adolescents" PubMed: bij gebruik van truncatie GEEN mapping met thesaurustermen Scholar: geen truncatie mogelijk, maar zoekt al automatisch op woordstam met standaard uitgangen

20 combineren - AND PsycInfo (Ovid): alcoholism AND therapy PubMed: of alcoholism alcoholism AND therapy alcoholism therapy Google Scholar: alcoholism therapy therapy

21 combineren - OR PsycInfo (Ovid): alcoholism OR binge drinking PubMed: alcoholism alcoholism OR binge drinking Google Scholar: alcoholism OR "binge drinking" binge drinking

22 combineren - NOT PsycInfo (Ovid): alcoholism NOT binge drinking PubMed: alcoholism alcoholism NOT binge drinking Google Scholar: alcoholism -"binge drinking" binge drinking

23 combineren - AND/OR PsycInfo (Ovid): (alcoholism OR binge drinking) AND (therapy OR treatment) (1 OR 2 OR 3) AND (5 OR 7) PubMed: (alcoholism OR binge drinking) AND (therapy OR treatment) (#1 OR #2 OR #3) AND (#5 OR #7) Google Scholar: alcoholism OR "binge drinking" therapy OR treatment (no set numbers)

24 zoeken bouwsteen-methode synoniemen / trefwoorden voor alle aspecten van zoekvraag combineer zoektermen per aspect met OR combineer resultaten van alle aspecten met AND therapy treatment OR drugs psychotherapy alcohol addiction alcohol abuse OR alcoholism AND youth young adults OR youngsters adolescents AND

25 citatiezoeken je hebt een goed artikel of goede webpagina over je onderwerp twee manieren om op basis daarvan verder te zoeken; volg verwijzingen "met de stroom mee" dat is eenvoudig: in document genoemde referenties opzoeken in digitaal artikel "reference link" aanklikken in web-pagina links aanklikken zwem "tegen de stroom in": waar wordt naar dit document verwezen? daarvoor heb je hulpmiddelen nodig: citatieindex in artikelen-database backlink zoekmogelijkheid bij webzoekmachine Altmetric hulpmiddel voor mentions in sociale media

26 citatiezoeken je kent een goed artikel over je onderwerp in welke latere artikelen is dat aangehaald/"geciteerd"? die zullen dan vaak ook relevant zijn voor het onderwerp omdat ze op dat artikel voortborduren, omdat ze een andere invalshoek kiezen, omdat ze het tegenspreken,... soms bij digitale versie van artikel bij uitgever in beperkte mate in PsycInfo citatie-index in multidisciplinaire databases Web of Science en Scopus citaties in Google Scholar artikel zelf of bibliografische gegevens dienen als uitgangspunt

27 ## citaties/ aangehaald als dit artikel interessant is, dan (een deel van) deze 391 recentere waarschijnlijk ook

28 als 391 citerende artikelen wat veel is kun je daarbinnen ook nog met zoekwoorden verder filteren

29 werkt vaak niet goed

30 citatiezoeken op het web je hebt een goede webpagina over je onderwerp in welke andere pagina's wordt daarnaar gelinkt (backlinks)? die zullen dan vaak ook relevant zijn voor het onderwerp bij Google gewoon op het URL zoeken, omdat URL's ook zichtbaar in de tekst genoemd worden bij Google op het DOI (Digital Object Identifier) van dat artikel zoeken Bij Altmetric via DOI naar impact van artikel op sociale media zoeken; daarvoor is ook een bookmarklet te installeren (meer hulpmiddel voor bepalen impact, dan voor vinden nieuwe info) webadres (URL of DOI) dient als uitgangspunt

31

32 andere zoekalternatieven op basis van informatie die je wel al hebt gevonden: wie zijn belangrijke auteurs/onderzoekers bij dit onderwerp? wat hebben die nog meer geschreven? hebben die een eigen homepage met meer informatie? hebben die een eigen weblog of een Twitter-account?... wat is een belangrijk bedrijf, instituut, laboratorium, organisatie, faculteit op dit gebied? heeft dat een website met informatie? heeft dat een documentatiecentrum met informatiediensten?... wat is een belangrijk tijdschrift op dit gebied (of specifieke aflevering) waar misschien nog meer in staat?...

33 hulp PsycInfo database guide voor Ovid zoeksysteem: PsycInfo database guide voor ProQuest zoeksysteem: Handleiding PsycInfo voor EBSCO zoeksysteem (LUMC): PubMed hulp (UB Utrecht): PubMed hulp (LUMC): Veelgestelde vragen PubMed (LUMC): Google Scholar hulp (UB Utrecht):