Mozes 1 - de uitverkoren bevrijder

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Mozes 1 - de uitverkoren bevrijder"

Transcriptie

1 Mozes 1 - de uitverkoren bevrijder Zes Bijbellessen die geschikt zijn om aan kinderen te vertellen hoe God hun leven leidt. Oorspronkelijke titel: Moses, chosen deliverer Geschreven door Judy Fondren Illustraties door Ray Craighead Aangepast voor Europa door Lorna Warwick Lay-out en verwerking door het IKEG literatuurteam ATTENTIE! De platen bij deze serie kunnen bij de meeste IKEG adressen en/of webshops gekocht worden. Kijk voor een overzicht van de IKEG-adressen en webshops in Europa op en klik op Adressen. Deze handleiding, met bijbehorende platen, mag niet tegen vergoeding uitgeleend worden zonder schriftelijke toestemming van het IKEG. Met toestemming vertaald en uitgegeven in het Nederlands door Stichting Kinder-Evangelisatie Genootschap (IKEG) (de Nederlandse tak van Child Evangelism Fellowship). 2e Wormenseweg 84, 7331 VH Apeldoorn, telefoon (055) Alle rechten voorbehouden. Deze handleiding mag alleen gebruikt worden voor persoonlijke, non-profit en niet-commerciële doeleinden. Bezoek voor de volledige voorwaarden van deze toestemming Copyright 2001 by Child Evangelism Fellowship Inc. All right reserved. This book or parts thereof, may not be reproduced in any form by branches of CEF or others, without written permission of the publisher. Published by Child Evangelism Fellowship Press. Warrenton, Missouri U.S.A Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Postbus 20029, 7302 HA Apeldoorn

2 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Inhoud Wie bereikt de kinderen met het Evangelie?... 3 Waarom Kinder Bijbelclubs?... 3 De relatie tussen het IKEG en de plaatselijke gemeenten/kerken... 4 Voorbereidingen voor de Bijbellessen... 5 Hoe leg je het Evangelie aan een kind uit? Hoe leer je een gelovig kind de Heere Jezus te volgen? Les 1 De geboorte van Mozes Les 2 God roept Mozes Les 3 Mozes brengt Gods boodschap over Les 4 Mozes ziet Gods macht Les 5 De triomfantelijke oversteek Les 6 Het volk klaagt, God voorziet Aanleertekst les Aanleertekst les Aanleertekst les Aanleertekst les Aanleertekst les Aanleertekst les Tekstkaartjes

3 Wie bereikt de kinderen met het Evangelie? Kinderen hebben de Heere Jezus nodig. Kinderen moeten over Hem leren, maar nog belangrijker is dat zij in Hem moeten gaan geloven als hun Verlosser. Zelfs jonge kinderen kunnen begrijpen dat zij een Verlosser nodig hebben. Maar wie vertelt hen, wie deze Verlosser is? Bent u dat? Veel Christenen willen de verlorenen in hun buurt, hun woonplaats, en zelfs de niet-gelovigen in hun kerken bereiken - maar ze weten niet hoe. Bijgaande lessen kunnen u hierbij helpen. In deze serie wordt duidelijk uitgelegd dat de Heere Jezus Christus de enige Verlosser is. Deze serie bevat zes lessen en is ontworpen voor Bijbelclubs, maar kan ook gebruikt worden in de zondagsschool, catechisatie of andere gelegenheden. Deze lessen lijken complex door de hoeveelheid informatie die er in staat, maar zijn eenvoudig in gebruik. Waarom Kinder Bijbelclubs? Een Kinder Bijbelclub is een geweldige manier om het evangelie aan buitenkerkelijke kinderen te verkondigen. Het IKEG is echter wel van mening dat het evangelie duidelijk uitgelegd moet worden aan de kinderen voor zij tot geloof kunnen komen. Het doel van een Bijbelclub: Een Bijbelclub heeft een drieledig doel: 1) het verkondigen van het evangelie aan niet gelovige kinderen (evangelisatiewerk) 2) de kinderen die tot geloof gekomen zijn, bekend maken met de (grond)principes van het geloof en voedsel geven om geestelijk te kunnen groeien. 3) kinderen onder te brengen in Bijbelgetrouwe kerken (versterking van de plaatselijke gemeenten. Vrucht van een Bijbelclub: 1) De clubs (Goed Nieuws Club of gemeenteclubs) zijn een goede manier om de omgeving te beïnvloeden. De Kinder Bijbelclub is ook een manier om het gemeenschapsgevoel in een buurt te bevorderen, doordat het de kinderen met elkaar verbindt en de gezinnen waaruit ze komen. Zo kan het huis van een leid(st)er voor hen een veilige haven zijn, waar kinderen met hun moeilijkheden kunnen komen. En als een kind leert van een positieve liefdevolle volwassene, zal het de Bijbelse normen in zijn of haar omgeving introduceren. Ouders staan vaak heel open voor de club als ze de verandering zien in het leven van hun kinderen. 2) Een uitstekende manier om gemeenten te versterken. Clubkinderen die in de Heere Jezus gaan geloven worden aangemoedigd een Bijbelgetrouwe plaatselijke gemeente te bezoeken. Dit is voor de kerk een gelegenheid om hele gezinnen te bereiken. 3) Een manier om betrokken te raken. Gemeenteleden die clubs houden, groeien in hun eigen geloof, en kunnen anderen ertoe aanzetten ook een GNC te starten en zo de verlorenen te zoeken. Een Bijbelclub brengt het zendingsveld bij u op de stoep. Zo wordt het makkelijker om de kinderen bij u in de buurt te bereiken. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 3

4 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Waarom begint u niet met een Goed Nieuws Club? Goed Nieuws Clubs (GNC ) worden over de hele wereld gehouden en zijn gebaseerd op de principes van het CEF (Child Evangelism Fellowship). De Nederlandse tak hiervan is het IKEG. Een Goed Nieuws Club is een goede manier om kinderen te bereiken, die nooit naar een kerk gaan of op een andere manier het evangelie horen. GNC s worden, behalve in de zomermaanden, wekelijks, tweewekelijks en soms maandelijks gehouden in particuliere huizen, klaslokalen, buurthuizen enz. Kinderen luisteren naar een Bijbelles en zendingsverhaal, leren teksten uit het hoofd, zingen liedjes en doen mee aan andere activiteiten en verwerkingen. Deze clubs zijn erop gericht dat kinderen tot geloof in de Heere Jezus komen. Door de nazorg, die ook bij de GNC hoort, ontvangen deze kinderen een degelijke Bijbelse ondergrond, die hen steunt in hun groei naar geestelijke volwassenheid. De relatie tussen het IKEG en de plaatselijke gemeenten/kerken Het IKEG wil graag de plaatselijke gemeenten dienen. Het is belangrijker voor ons om te vragen hoe we de kerken kunnen helpen om meer kinderen te bereiken dan hoe de kerken ons kunnen helpen. Uiteindelijk wil IKEG zich niet onmisbaar maken maar overbodig! Dit dienen kan bestaan uit: 1. Nieuw leven inblazen: Het IKEG staat er voor open kerkelijk werk te versterken, de kinderwerkers te bemoedigen en om ze zo te helpen dat ze met nieuwe motivatie, visie en ideeën aan de slag kunnen gaan. 2. Verbeteren: Het IKEG geeft, indien daarom gevraagd wordt, advies en/of training om zo het kinderwerk binnen de kerken en/of gemeenten te verbeteren. 3. Stimuleren om nieuw clubwerk op te zetten: Het IKEG is bereid om kerken te helpen om nieuwe clubs op te zetten. Want ons hoofddoel is om zoveel mogelijk kinderen te bereiken met het evangelie. (Wilt u meer informatie over hoe het IKEG uw gemeente kan helpen om kinderen te bereiken, neem dan gerust contact met ons op.) 4

5 Voorbereidingen voor de Bijbellessen Stap 1 - Bestudeer het lesschema Bij iedere les staat een lesschema, dat u mag kopiëren. U kunt het gebruiken bij de voorbereiding van uw Bijbelles, en daarna bij het bijbehorende Bijbelgedeelte in uw Bijbel leggen. Iedere les bevat een lesoverzicht en een lesschema. Bijbelvertaling: Voor wat betreft namen van plaatsen en personen (en Bijbelboeken) gebruiken we de Herziene Staten Vertaling. Als de kinderen thuis zelf een Bijbel hebben kunnen ze mogelijk een andere vertaling hebben. U kunt ze hier even op wijzen. Bijbelgedeelte(n): Een lesoverzicht bevat het volgende: De belangrijkste gedeelten in de Bijbel waar de les is uit gehaald. Bijbeltekst om aan te leren: Dit is de tekst, die in de club aangeleerd wordt, zodat kinderen hem uit het hoofd leren. Doel van de les: Het algemene doel - wat wilt u dat kinderen zullen weten en doen als resultaat van het luisteren naar de Bijbelles. Centrale waarheid: De Centrale Waarheid (CW) is de hoofdgedachte van dit gedeelte. Het is de les die u de kinderen mee wilt geven naar huis, die ze moeten onthouden; deze waarheid wordt in het clubuur uitgewerkt. Tijdens het geven van de Bijbelles wordt een toepassing van de CW gegeven zowel op het leven van het gelovige kind als op het leven van het niet gelovige kind. Verder wordt de CW herhaald bij het zingen en bij het aanleren van de Bijbeltekst. Om het geleerde nog sterker te benadrukken worden kaarten gebruikt waarop de CW is geschreven. Deze kaarten kunt u op eenvoudige manier zelf maken door de CW op een vel dik papier te schrijven. Waar de CW in de les gebruikt wordt, wordt dit met een symbool weergegeven. Daarnaast ziet u of de CW alleen vermeld wordt of dat de CW op het gelovige of niet gelovige kind toegepast wordt. Welk onderdeel van het evangelie (indien van toepassing) wordt ook aangegeven. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 5

6 Toepassing voor het gelovige en het niet-gelovige kind: Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding De toepassing is om het kind te helpen de Centrale Waarheid te begrijpen en toe te passen in zijn/haar leven. Er zijn steeds twee soorten toepassingen: voor het gelovige en voor het niet-gelovige kind. We moeten ervoor waken de kinderen te laten denken dat ze vanzelf bij de Heere Jezus horen. Dat is misleidend. Wanneer we duidelijk een verschil maken tussen deze twee groepen kinderen, dan zal de Heilige Geest het kind overtuigen of hij/zij al dan niet gelooft. Toepassing voor het niet-gelovig kind + uitnodiging. Dit is voornamelijk een uitnodiging om zich te bekeren en in de Heere Jezus te geloven als Verlosser. (Marcus 1:14-15) Stel uzelf beschikbaar: Omdat u graag persoonlijk contact met de kinderen wilt, is het goed om uzelf beschikbaar te stellen. Dit houdt in dat u aanbiedt tijd te willen nemen voor een pastoraal gesprek met een kind. Dit kan zijn over elk onderwerp, maar ook over wat het inhoudt om je te bekeren en in de Heere Jezus te gaan geloven. Geef duidelijk aan waar ze u kunnen vinden. U kunt bijvoorbeeld zeggen: Misschien heb je vragen over wat je nu hebt gehoord. Het kan zijn dat je je afvraagt wat het betekent om in de Heere Jezus te geloven of je begrijpt iets niet goed. Heb je zulke, of andere vragen waar je mee zit, dan mag je na de club bij mij komen. Ik sta dan hier bij het flanelbord. (of andere geschikte plaats). Als je dan bij me komt weet ik dat je met me wilt praten. (Zorg dat u er dan ook staat, al komen er geen kinderen op u af. Het is ook niet de tijd om dan met andere personen van de leiding te praten.) U kunt op elk tijdstip in het programma zeggen dat u beschikbaar bent. Op een geschikt tijdstip in het verhaal (Let wel - niet na de uitnodiging), tijdens het aanleren of na het zingen van een lied, tijdens het aanleren van een Bijbelvers of zelfs na een antwoord bij het herhalingsspel/quizspel. Lesschema s: Deze zijn erbij gevoegd om u een overzicht te geven van de Bijbelles. U zult merken dat de les in vier onderwerpen is verdeeld. De inleiding vangt de aandacht van uw gehoor voor het onderwerp van uw les. De ontwikkeling van de gebeurtenissen volgt de Bijbelles langs alle onderdelen van het verhaal. De climax is de ontknoping van het verhaal. Het einde bevat een korte afronding. Na deze gedeelten wordt een uitnodiging aan het niet gelovige kind gedaan om in geloof op de Evangelieboodschap in te gaan. Soms volgt ook een oproep voor het gelovige kind om de Centrale waarheid van dit gedeelte in zijn/haar leven meer/beter toe te passen. 6

7 Voorgesteld clubprogramma: Ontvangst kinderen Spel omlijsting - zie achter in deze handleiding Zingen van een aantal liederen Gebed Aanleren van themalied Bijbelles Zingen (van onder andere het themalied) Bijbeltekst aanleren Zingen Kort zendingsverhaal (of iets anders wat u de kinderen wilt leren) Herhalingsspel Zingen Verwerking. (Dit kan zijn een spel, waarin het geleerde verwerkt wordt, of een werkje) Afsluiten met gebed en eventueel het themalied. Pastoraal gesprek met kinderen die erop ingegaan zijn toen u zich beschikbaar gesteld heeft. U kunt dit programma naar eigen inzicht variëren en er andere onderdelen aan toevoegen. Onze ervaring is dat de bovengenoemde elementen in het clubprogramma voor een afwisselend geheel zorgen. Stap 2 - Verzamel het materiaal Bij iedere les wordt aangegeven welk materiaal u nodig heeft. Als u zelf ideeën heeft, kunt u ze erbij schrijven. Alle hulpmiddelen zijn bij het IKEG verkrijgbaar, tenzij anders staat vermeld. U kunt vrijblijvend en gratis een catalogus aanvragen bij: Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap (IKEG) Postbus HA Apeldoorn tel. (055) info@ikeg.nl Stap 3 - Voorbereiding van de Bijbelles en de andere activiteiten Begin de voorbereiding van de les met de geschiedenis in de Bijbel te lezen. Let hierbij in het bijzonder op de karakters, de plaatsen waar het zich afspeelt en het tijdperk in de geschiedenis. Als u zich vertrouwd heeft gemaakt met het verhaal, leest u de handleiding door; let daarbij op de centrale waarheden en de toepassingen waar een symbool voor staat. Deze symbolen geven ook aan waar de nadruk op gelegd wordt en, bij het aangeven van de Centrale Waarheid, voor welke kinderen deze toepassing bestemd is. Hieronder staat de verklaring van de symbolen: Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 7

8 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding De persoon van God en Zijn liefde voor het kind. De eigenschappen van God God is de schepper - Hij heeft jou gemaakt God is heilig - in alles volmaakt God houdt van jou In de Bijbel staat: Want zo lief heeft God de wereld gehad (Johannes 3:16) Het kind en zijn probleem dat hij/zij zondig voor God staat Zonde is op je eigen manier willen leven, i.p.v. op Gods manier. Zonde is opstand of rebellie tegen God Wij zijn als zondaar geboren In de Bijbel staat: Want allen hebben gezondigd (Romeinen 3:23) Zonde is bijvoorbeeld... Gods straf voor de zonde is de dood, dat is voor altijd van God gescheiden zijn Gods oplossing - vergeving van zonden door de Heere Jezus Christus De Heere Jezus is God de Zoon en dus eeuwig God De Heere Jezus werd mens De Heere Jezus leefde volmaakt De Heere Jezus leed; gaf aan het kruis Zijn leven om de straf voor onze zonden op Zich te nemen. (Verzoening) In de Bijbel staat: En het bloed van Jezus Christus, Zijn Zoon, reinigt ons van alle zonde. (1 Johannes 1:7) De Heere Jezus stierf en stond weer op Hij leeft nu in de hemel Toepassing voor het niet-gelovig kind. Dit is voornamelijk een uitnodiging om zich te bekeren en in de Heere Jezus als Verlosser te gaan geloven. (Markus 1:14-15) Iemand die tot geloof en bekering komt: Heeft toegeven er spijt van te hebben dat hij/zij gezondigd heeft (Bekering) Gelooft dat de Heere Jezus aan het kruis voor hem/haar gestorven is Zegt dat tegen Hem en vraagt Hem om zijn/haar zonden te vergeven en weet uit de beloften van Gods Woord dat hij een kind van God is In de Bijbel staat: Geloof in de Heere Jezus Christus en u zult zalig worden. (Handelingen 16:31) Toepassing voor het gelovige kind. Een toepassing uit de les, met een bijbehorende tekst om het gelovige kind te helpen groeien in zijn relatie met de Heer. Bestudeer deze toepassingen en let op waar ze in de les staan. Bij het vertellen van het Bijbelverhaal maakt u regelmatig een uitstapje om de geestelijke lessen te benadrukken die in het Bijbelgedeelte naar voren komen. Verbindingszinnen voor en na de toepassing zorgen ervoor dat u gemakkelijk overstapt. (Doet u de toepassingen pas aan het einde van het verhaal, dan bent u de aandacht snel kwijt.) Vertel de geschiedenis in uw eigen woorden, glijd als vanzelf in de toepassingen, zo zult u op een effectieve manier de kinderen het evangelie onderwijzen. 8

9 Uitnodiging We moeten niet-gelovigen uitnodigen om tot God te gaan (niet tot u). Dit doen ze niet door uiterlijk iets te doen: bijvoorbeeld handen om hoog te steken of iets dergelijks. Kinderen zijn gemakkelijk te manipuleren. Geloof en bekering houdt ook veel meer in dan alleen een gebaar of actie. Nodig daarom de kinderen altijd uit om tot God te gaan. Dit kunnen ze doen door middel van stil gebed nu of later wanneer ze alleen zijn. Dit is altijd een deel van de verkondiging van het evangelie. Het evangelie is niet iets waar ze neutraal naar kunnen zitten luisteren. Men omhelst het of verwerpt het. Oefen geen druk uit op de kinderen. (LET WEL: Vertel nooit wanneer/waar u beschikbaar bent direct na de uitnodiging. Kinderen hoeven niet naar ons te komen om in de Heere Jezus te gaan geloven. Ze kunnen op elk moment tot God gaan of u er bent of niet. Uzelf beschikbaar stellen is om er voor hen te zijn - om na te kunnen praten. Deze twee aspecten moeten duidelijk gescheiden worden. - zie lesoverzicht over jezelf beschikbaar stellen.) De Bijbeltekst Dit is een onmisbaar onderdeel van het programma. (1 Petrus 1:23 en Jakobus 1:18). Bijbelteksten worden aangeleerd volgens de methode Inleiding, Presentatie, Uitleg, Toepassing, Aanleren. U zult ontdekken, dat dit een effectieve en leuke manier is om de Schrift in te prenten. Kinderen moeten begrijpen wat zij leren en moeten ook de gelegenheid krijgen om de tekst op de club zo goed mogelijk te kennen/zoveel mogelijk uit het hoofd te leren. Als uw kinderen moeite hebben de teksten uit het hoofd te leren, gebruik dan niet elke les een nieuwe tekst, maar kies twee of drie teksten uit die u verdeelt over de hele serie. Tips bij het aanleren van een Bijbeltekst: Begin nooit met: Nu gaan we een Bijbeltekst aanleren... Maar met een leuke inleiding. Dit pakt de aandacht van de kinderen. (Inleiding) Zorg dat de kinderen altijd duidelijk weten dat de tekst in de Bijbel staat en waar ze hem kunnen vinden (bv. OT of NT). Laat het visuele hulpmiddel zien waarop de Bijbeltekst staat. (Presentatie) Leg niet de hele tekst in één keer uit, maar iedere keer een stukje, door de uitleg te vermengen met het aanleren van de tekst. (Uitleg) Help de kinderen om niet alleen de Bijbeltekst uit het hoofd te leren - (aanleren), maar ook toe te passen in hun leven (toepassing). Let op dat er een aparte toepassing is voor het gelovige en het niet-gelovige kind. Wissel de methode van aanleren af. (Aanleren) In de kantlijn staan de tekentjes voor de toepassing naar het niet gelovig kind en de uitleg van het evangelie en voor de toepassing voor gelovige kinderen. Ze geven aan waar u in de les daar de gelegenheid voor heeft. Evangelisatie lessen moeten gericht zijn op de uitleg van het evangelie met een aanvullende les voor het gelovige kind, en lessen op groei gericht moeten op hun beurt een boodschap hebben voor het nietgelovige kind. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 9

10 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Visuele hulpmiddelen: Flanelfiguren of platen helpen u om de geschiedenis voor de kinderen zichtbaar te maken. Als u zich vertrouwd heeft gemaakt met de vertelling, gaat u met de flanelfiguren of het platenboek oefenen. Bij deze IKEG serie horen zowel flanelfiguren als een platenboek. U kunt kiezen wat u wilt gebruiken. Er wordt telkens duidelijk aangegeven wanneer u de flanelfiguren of platen moet veranderen. Achter in deze handleiding vindt u een overzicht van de flanelfiguren en hoe u ze bij elke les moet plaatsen op het flanelbord. Tips bij het gebruik van het platenboek: Probeer de bladzijden zo om te slaan, dat het kind alleen de plaat te zien krijgt die aan de beurt is en niet alvast de volgende plaat. Dit vereist enige oefening. U hoeft niet de hele tijd de plaat te laten zien. Door het platenboek af en toe neer te leggen en dan weer op te pakken kunt u de aandacht erbij houden. Let erop dat u zelf niet naar de platen kijkt maar naar de kinderen. Oefen de les hardop met gebruik van het platenboek, totdat de vertelling samen met dit hulpmiddel soepel verloopt. Tips bij het gebruik van de flanelfiguren: Knip de figuren uit langs de dikke lijnen en berg de flanelplaten dan per les op, in bijv. een showmap. Maak een lijst van de figuren die in meerdere lessen worden gebruikt. Oefen de les hardop, met gebruik van de figuren, totdat het opzetten van de platen tijdens de vertelling soepel verloopt. Sta aan één kant van het bord en plaats de figuren snel, terwijl u zoveel mogelijk oogcontact met de kinderen houdt. Houd de figuren liever niet bij het hoofd vast en sla ze ook niet op het flanelbord. Kantlijn Suggesties in de kantlijn, zowel in de linker als in de rechter geven achtergrondinformatie en aanwijzingen hoe u de les boeiender kunt maken. Deze ideeën helpen de kinderen om het beter te begrijpen. Ze richten zich vaak op verschillende leermogelijkheden van de kinderen. Kinderen leren: door te zien: visuele hulpmiddelen; door te horen, bijvoorbeeld: gesprekjes; door aan te raken en te ruiken (voorwerpen); door te doen, bijvoorbeeld door middel van activiteiten die ze door de week kunnen doen of in de verwerking van de les zoals hieronder vermeld. Niet alle aspecten komen altijd in iedere serie aan de orde. U kunt niet alle suggesties in uw clubuur volgen. Kies datgene uit wat het beste bij uw groep kinderen past. Liederen Liederen worden gedurende het hele clubuur gezongen, om het geleerde te benadrukken en om de aandacht vast te houden. Kies liederen uit die passen bij de Centrale Waarheid. Het versterkt uw onderwijs. Als u een lied aanleert, zorg dan dat u het zo doet, dat kinderen zullen 10

11 begrijpen wat ze zingen. De methode Inleiding, Presentatie, Uitleg, Toepassing, Aanleren, die u bij de tekst gebruikt, is ook goed te gebruiken bij het aanleren van liederen. Herhalingsspelletjes Herhalingsspelletjes en leeractiviteiten staan er iedere keer bij, namelijk om het geleerde beter in te prenten. Herhalingsspelletjes zijn ontworpen om bij de vragen na de les te gebruiken. De leeractiviteiten zijn een andere mogelijkheid om de les op een leuke manier te herhalen. Kleuters In de kantlijn staan ook tips en leeractiviteiten speciaal voor kleuters (niet bij elke les of serie). Jonge kinderen houden van actief meedoen. Laat hen voorwerpen aanraken en tellen. Wees er bij het geven van de uitnodiging alert op dat kleuters graag iemand een plezier willen doen en eerder zullen doen wat u wilt, dan wat zij er zelf van denken. Leg ze het evangelie uit en verwacht dat de Heilige Geest het uitwerkt in hun hart; maar wees zorgvuldig en voorzichtig in uw pastoraal gesprek. Vermijd dat kleuters u na gaan zeggen. Gebruik van CW kaarten Kaart met Centrale Waarheid wordt gebruikt om deze extra in het geheugen te prenten. De kaarten kunt u zelf maken door de Centrale Waarheid op een stevig vel papier te schrijven. In de kantlijn staat wanneer u deze kaarten kunt laten zien en hoe u het toe moet passen. Verwerking van de Bijbelles Romeinen 10:17 Zo is dan het geloof uit het gehoor en het gehoor door het Woord van God. Het IKEG is van mening dat, wanneer men het Evangelie verkondigt, het voornamelijk een vertelling (verbale communicatie) moet blijven. Visuele hulpmiddelen zijn er om de Bijbelles (verbale communicatie of vertelling) te versterken en begrijpelijk te maken. (Zo heeft de Heere Jezus het ook gedaan). Sketches, drama en mime kunnen soms als inleiding tot de Bijbelles gebruikt worden, maar het liefst voor of na het programma als verwerking van de Centrale Waarheid. Ze vervangen nooit de Bijbelles (vertelling) zelf. Ook adviseren we u om niet het Bijbelgebeuren uit te spelen, want dan stapt u over naar visuele verkondiging. Alhoewel het leuk is voor de kinderen, is het niet zoals God het bedoeld heeft. Laat de kinderen liever de Centrale Waarheid, thema en/of dagelijkse situaties waar ze mee te maken hebben uitspelen, of op andere manieren verwerken. Zorg ook dat uw visuele hulpmiddelen passen bij de aard van de Bijbel en de grootheid van God en dat uw uitgangspunt voornamelijk is - wat is tot eer van God, in plaats van wat vinden de kinderen leuk; anders zijn ze geen hulpmiddel meer, maar een hindernis om de ware Bijbelse boodschap over te dragen. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 11

12 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Het IKEG heeft bij iedere les werkjes beschikbaar die u kunt bestellen. (Meestal voor oudere en jongere kinderen.) Deze kunnen ook goed als verwerking gebruikt worden, ze sluiten aan bij de Centrale Waarheid of lesinhoud. Wanneer de kinderen met het werkje bezig zijn, kunt u als leiding vaak van deze tijd gebruik maken om persoonlijk bij de kinderen langs te gaan en verder door te praten over wat ze gehoord hebben. Persoonlijk contact blijft het belangrijkste. 12

13 Hoe leg je het Evangelie aan een kind uit? 1. Verlossing is des Heeren. (Jona 2:9; Efeze 2:8) Wees ervan overtuigd dat verlossing het werk van de God is. Zijn Geest overtuigt van zonde, geeft berouw in het hart van het kind en brengt het kind tot geloof. (Johannes 6:63, 16:8). De Heere wil u echter als instrument gebruiken om het evangelie uit te leggen. (Romeinen 10: 14) 2. Leg het kind uit dat hij verlossing nodig heeft. Zijn grootste probleem is zijn zonde die scheiding maakt tussen hem en God. Daardoor kan hij niet naar de hemel gaan. Niemand is van zichzelf goed genoeg om in de hemel te komen. (Romeinen 3:23; Romeinen 5:12; Jesaja 59:2). 3. Vertel het kind door Wie en hoe hij gered kan worden. De Heere Jezus heeft in zijn plaats de straf voor de zonden aan het kruis gedragen. Hij is gestorven, begraven en na drie dagen opgestaan. (1 Korinthe 15: 3, 4) God wil het kind vergeving schenken en het redden. (2 Petrus 3:9, Johannes 6:40). God nodigt het kind uit dit geschenk, (nl. de vergeving van zijn zonden en het eeuwige leven in Zijn Zoon Jezus Christus), te ontvangen door zich te bekeren en het goede nieuws te geloven. (Markus 1:15; Romeinen 10:13; Handelingen 16:31; Johannes 1:12) Het kind mag door gebed tot God gaan om Hem te vragen zijn zonden te vergeven en om hem Zijn kind te maken. (Jesaja 1:18; Lukas 18:13,14; Hebreeën 4:7b, 16) 4. Vertel het kind wat God in Zijn Woord zegt over de zekerheid van zijn verlossing. (Romeinen 8:15,16) Zekerheid komt door het werk van de Heilige Geest in het leven van het kind doordat Hij het kind wedergeboorte geschonken heeft. De Heilige Geest gebruikt verder Gods Woord om de zekerheid te bevestigen. (1 Johannes 5:12, 13; Johannes 3: 36). U kunt het kind niet die zekerheid geven, laat God het doen door Zijn Woord. U kunt wel het kind aanmoedigen om God op Zijn Woord te vertrouwen, want Zijn Woord is waar. Wijs het kind op de beloften in Gods Woord hierover. (bijvoorbeeld Romeinen 10:13; Johannes 1:12; Handelingen 16:31.) 5. Leer het kind om getuigenis af te leggen van zijn geloof. Eerst aan u of een andere medewerker, dan aan familie, vriendjes en wellicht in de gemeente. (Mattheüs 10: 32) Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 13

14 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Hoe leer je een gelovig kind de Heere Jezus te volgen? 1. Vraag aan het kind of hij in de Heere Jezus gelooft als zijn Verlosser. (Een ja/nee antwoord is niet voldoende.) Wanneer hij hierover onduidelijk is, dan heeft hij het Evangelie misschien nog niet begrepen. Leg het Evangelie uit zoals hiervoor beschreven. 2. Wanneer het kind zijn vertrouwen op de Heere Jezus gesteld heeft,leer hem dan om zich helemaal aan God toe te wijden, door God in alles te gehoorzamen. (Romeinen 12: 1 of 1 Korinthe 6: 19, 20) 3. Leg het kind uit dat de Heilige Geest in Gods kinderen woont. (1 Corinthiërs 6: 19; 1 Johannes 3: 24) Door de Bijbel spreekt de Heilige Geest tot hem en vertelt hem hoe hij moet leven. (Johannes 14: 26) Dit is bijvoorbeeld door zijn ouders gehoorzaam zijn te zijn (Kolossenzen. 3: 20), een getuige van Christus te zijn (Handelingen 1: 8), tijd nemen om de Bijbel te lezen en te bidden (1 Timotheüs 2: 1-5; 4: 15; 2 Timotheüs 2: 15) en bij alles wat hij doet te leven zoals God het wil. (1 Timotheüs 4: 12) 4. Wanneer je met het kind over deze dingen gesproken hebt, ga dan samen met hem in gebed. Laat het kind aan de Heere Jezus vertellen dat hij Hem wil gehoorzamen en volgen. 5. Vertel het kind wat het moet doen als het gezondigd heeft. Leg uit dat het God zijn zonden mag belijden en dat de Heere hem/haar dan vergeeft. Help het kind te begrijpen hoe hij/zij dan God weer kan gehoorzamen. Leer om God de eerste plaats te geven in zijn/haar leven. (1 Johannes 1: 9; Spreuken 3: 5, 6) 14

15 Les 1 De geboorte van Mozes Lesoverzicht Bijbelgedeelte: Exodus 1:1 2:10 Bijbeltekst om aan te leren: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Ieder die de zonde doet, is een slaaf van de zonde. Johannes 8:34 Centrale Waarheid: Toepassing gelovig kind: Zonde is een wrede meester. Dank de Heere Jezus dat Hij jou heeft bevrijd. Toepassing niet-gelovig kind: Ga vandaag in de Heere Jezus geloven Hij alleen heeft de macht om jou van de zonde te bevrijden. Visuele hulpmiddelen: Platen: 1:1-6 Flanelfiguren: MC 1-13; MC 16, MC 17 Foto van meisjesbaby Woordstrook zonde Beschikbaar stellen: Verwerking: Stel uzelf beschikbaar voor een pastoraal gesprek met de kinderen tijdens één van de programma onderdelen. Kleurbouwplaat het biezen mandje & Pyramide Mozes en zijn volk a & b Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 15

16 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Lesschema I. INLEIDING De geboorte van een baby. II. ONTWIKKELING VAN DE GEBEURTENISSEN A. Amram en Jochebed verwachten een baby. B. De Egyptenaren zijn bang voor het volk Israël. C. De Israëlieten worden slaven. D. Dood alle jongentjes! E. De baby van Amram en Jochebed wordt geboren. F. De baby wordt drie maanden verborgen gehouden. G. Jochebed maakt een mandje voor de baby. H. Mirjam houdt een oogje in het zeil bij de rivier. I. Een prinses vindt de baby. J. Mirjam biedt aan een verzorgster te zoeken. III. CLIMAX De prinses brengt de baby bij Jochebed. IV. EINDE Amram en Jochebed brengen hun zoon naar het paleis. 16

17 Bijbeltekst om aan te leren Ieder die de zonde doet, is een slaaf van de zonde. Johannes 8:34 Inleiding Wie van jullie weet wat een slaaf is? Een slaaf is het bezit van zijn meester en hij moet precies doen wat zijn meester zegt. De Israëlieten waren slaven van de Egyptenaren. Of ze het nu leuk vonden of niet, ze moesten voor de Egyptenaren werken. Wij zijn geen slaven van de Egyptenaren, maar wij zijn wel slaven van iets anders. Ik ga nu een zin uit de Bijbel voorlezen en let goed op of je het woord slaaf hoort. Presentatie Lees de tekst voor uit uw Bijbel of laat een kind de tekst oplezen. Vraag de kinderen hun hand op te steken als ze het woord slaaf horen. Laat dan de aanleertekst zien en zeg hem één keer met elkaar op. Uitleg Een ieder die de zonde doet, is een slaaf van de zonde. Johannes 8:34 Wat is zonde? (laat kinderen reageren) Zonde is dat jij je niet aan de regels van God houdt. Bijvoorbeeld dat je niet mag liegen, en toch liegen een heleboel kinderen en ook grote mensen. Een andere regel is dat je elkaar niet mag uitschelden. Schelden kinderen elkaar wel eens uit? De Egyptenaren waren zo sterk dat de Israëlieten er niet tegenop konden. Op dezelfde manier is de zonde zo sterk dat wij er niet tegenop kunnen. Het erge is dat wij voor die zonde straf van God verdienen en dat is een verschrikkelijke straf. Iemand moet ons bevrijden van de zonde. Toepassing Niet gelovig kind: De Heere Jezus kan jou bevrijden van de zonde. Toen de Heere Jezus aan het kruis stierf droeg Hij die verschrikkelijke straf die God aan ons had moeten geven. Als jij in de Heere Jezus gelooft, hoef jij die vreselijke straf niet te krijgen en mag jij later bij de Heere Jezus in de hemel komen. Gelovig kind: Als jij gelooft komt de Heere Jezus in jou wonen. Hij bevrijdt jou van de macht van de zonde en Hij helpt jou te vechten tegen de zonde. Denk daaraan als jij in de verleiding komt iets verkeerds te doen. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 17

18 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Aanleren Maak een keten van bijvoorbeeld krantenpapier. Knip stroken uit, plak de uiteinden op elkaar, steek steeds een strook door de vorige ring, voordat u die aan elkaar plakt. Tien ringen is genoeg. Zeg de tekst met elkaar op. Iedere keer als de kinderen de tekst hebben opgezegd knipt u een ring door. Als de laatste ring nog intact is, vraagt u een kind wie hem alleen kan opzeggen. Doet hij of zij dat goed dan knipt u de laatste ring door. Wissel het opzeggen af door:alleen kinderen die iets roods aan hebben, iets groens aan hebben, gymschoenen aan en wat u verder kunt bedenken. BIJBELLES Inleiding Een meisje! Zij heeft geen waarde voor ons, we moeten haar kwijt zien te raken! Misschien heb je wel een klein zusje. En ik denk dat je vast van haar houdt. Stel je nu eens voor dat iemand zegt: Zorg dat je haar kwijtraakt! Helaas zijn er landen waar deze dingen echt gebeuren. Ze zijn blij als er een jongen geboren wordt, maar een meisje zien ze alleen maar als een last. Een jongen vinden ze belangrijk, een meisjes is voor hen niets waard. Vaak worden die naar weeshuizen gebracht, soms worden ze vermoord, of zomaar ergens neergelegd zodat ze vanzelf sterven. Duizenden jaren (heel lang) geleden woonden de Israëlieten in Egypte. We gaan nu horen over twee van hen. In de Bijbel staat dat ze Amram en Jochebed heetten. Ze verwachtten een baby. Ze hadden al een zoon en een dochter, maar toch waren ze ontzettend blij dat er nog een kind in hun gezin geboren zou worden. Maar wat als het een jongetje zou zijn? In Egypte waren in die tijd niet de Israëlische meisjes, maar juist de Israëlische jongens in gevaar. In de wet van Egypte stond dat Israëlitische jongensbaby s in de rivier de Nijl gegooid moesten worden. Waarom was er zo n wrede wet? Waarom is er nu zo veel wreedheid in deze wereld? Waarom is er zoveel kwaad? God geeft ons het antwoord in de Bijbel. Het komt door de zonde. Plaats de woordstrook zonde. Weet jij wat zonde is? Zonde is dat we doen wat God niet goed vindt, en dat we niet doen wat we juist wél moeten doen. De Bijbel, Gods Woord, vertelt ons dat de zonde in de wereld kwam doordat Adam en Eva, de eerste mensen op aarde, God niet gehoorzaamden. Laat een foto van een meisjesbaby zien. Eventuele achtergrond: Binnenshuis. Plaats Amram (MC-2), Jochebed (MC-1), Mirjam (MC-3) en Aäron (MC- 4) op het flanelbord. 18

19 Ze woonden in een mooi paradijs en God had gezegd dat ze van alle bomen de vruchten mochten eten, behalve van één boom; dan zouden ze moeten sterven. Adam en Eva deden het toch. Laat de kinderen Egypte en Gosen aanwijzen op een landkaart. Verwijder alle flanelfiguren. Eventuele achtergrond: Buiten. Plaats een Egyptenaar (MC-16) en een Israëliet (MC-17) op het flanelbord. Sinds dat moment is iedereen behalve de Heere Jezus geboren met een zondige natuur en daardoor zondigen we allemaal. Wat zegt de Bijbel daarover? Lees Romeinen 3:23: Want allen hebben gezondigd en missen de heerlijkheid van God En de Heere Jezus zegt: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Ieder die de zonde doet, is een slaaf van de zonde. (Johannes 8:34) Als we de Heere Jezus niet kennen, zijn we een slaaf van de zonde. Omdat we deze verkeerde dingen doen die we eigenlijk niet willen. De zonde is dan de baas over ons, onze meester Plaat 1-1 Het volk Israël, Gods eigen volk, leed vreselijk onder een ruwe, wrede meester. Het was de Farao, de koning van Egypte.Dat was niet altijd zo geweest. Er was een tijd waarin de Israëlieten in Egypte een goed leven hadden. Één van hun voorvaders, Jozef, was door God gebruikt om Egypte te helpen in een tijd van hongersnood. Alle familieleden van Jozef waren toen in Egypte gaan wonen, in een landstreek die Gosen heette. In die tijd waren ze met ongeveer zeventig personen. Maar door de jaren heen had God Zijn volk gezegend met heel veel kinderen, en 400 jaar later waren er al ongeveer twee miljoen Israëlieten in Egypte. De Egyptenaren begonnen bang voor hen te worden. Er kwam een nieuwe koning, die niets van Jozef wist. Voor hem waren deze vreemdelingen een bedreiging voor de veiligheid van Egypte. Wat als er een oorlog zou uitbreken? Ze zouden zich kunnen aansluiten bij de vijand! Het was duidelijk dat er iets moest gebeuren. Plotseling veranderde het leven van de Israëlieten. Farao vond, dat ze maar voor hem moesten gaan werken. Zo werden ze slaven van de Egyptenaren. Farao stelde wrede opzichters over hen aan. Wat lieten zij de Israëlieten ontzettend hard werken! Van s morgens vroeg tot s avonds laat werkten ze in de steenfabrieken. Wat was Farao een wrede meester. Wie is die andere wrede meester waar je van gehoord hebt? Juist, de zonde. Misschien denk je dat je helemaal geen meester hebt. Je bent vrij. Is dat echt zo? Misschien schreeuwde je vandaag tegen je moeder onder het eten, toen ze tegen je zei dat je na schooltijd Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 19

20 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding direct naar huis moest komen. Behandel me toch niet altijd als een baby! Toen rende je naar buiten en smeet de deur dicht. De Bijbel zegt dat kinderen hun ouders moeten eren en gehoorzamen. Als je dat niet doet is dat zonde. Wat zei de Heere Jezus?: Een ieder die de zonde doet is een slaaf der zonde. Is er iemand in jouw klas die altijd gepest wordt? Misschien heb je wel eens meegedaan. Misschien heb je tegen iemand gezegd: Jij bent echt de allerdomste van de klas! Dat doet de ander echt pijn. Kun je je voorstellen hoeveel pijn je iemand daarmee doet? De Heere Jezus wil echter, dat je zó met anderen moet omgaan, als dat jij wilt dat anderen met jou omgaan. Ben jij vrij, of heb jij ook de zonde als meester? Zonde is een wrede meester. Laten we eens kijken wat Gods Woord zegt: Lees Romeinen 6:23a: Want het loon van de zonde is de dood. Dat betekent, dat als je blijft leven met de zonde als meester, je voor altijd van God gescheiden zult zijn, in een plaats, die de hel genoemd wordt, waar mensen gestraft worden. Ja, zonde is een heel wrede meester. Farao, de koning van Egypte, was ook een heel wrede meester en mensen als Amram en Jochebed moeten zich erg hulpeloos gevoeld hebben. Jochebeds baby was geboren en was het een jongen of een meisje? Lees Exodus 2:2a. ( Toen zij hem zag, dat hij mooi was, verborg zij hem drie maanden. ) Plaat 1-2 Het was een jongen! Eigenlijk zouden ze nu heel blij moeten zijn, maar in plaats daarvan waren ze bang, dat hun zoontje gedood zou worden door de wrede Farao. Tegen zo n heerser waren ze machteloos. Was er iemand sterk genoeg om de Israëlieten te bevrijden? Kon er iemand zo n wrede en machtige meester als Farao overwinnen? Ja, de Heere God. Hij is machtiger dan alle koningen en heersers. De Bijbel zegt dat niets of niemand machtiger is dan God. Hij is ook de Enige die sterker is dan de zonde. Hij alleen kan jou bevrijden van deze wrede meester. Je kunt nooit jezelf bevrijden. Het wonderlijke is dat Gods plan om het Israëlitische volk te bevrijden alles te maken had met deze kleine, hulpeloze baby. God wilde daarvoor het jongetje gebruiken dat bij Amram en Jochebed geboren was. Zouden ze hun zoontje niet in de rivier de Nijl moeten gooien? Ja, maar luister eens naar wat er gebeurde. Verwijder alle flanelfiguren. Plaats Amram (MC-2), Jochebed (MC-1), Mirjam (MC- 3), Aäron (MC-4) en de baby Mozes (MC-5) op het flanelbord. 20

21 Kleuters kunnen ssst zeggen en doen alsof ze een baby in slaap moeten wiegen. Ook kunt u een kalender laten zien waarop ze drie maanden moeten tellen. Plaats het mandje en het deksel (MC-6 en MC-7) op het flanelbord en haal de baby (MC-5) uit de armen van Jochebed. Misschien kunt u een grote mand laten zien, die de kinderen ook kunnen aanraken. Eventuele achtergrond: rivier. Plaats Jochebed (MC-1), Mirjam (MC-3), de baby in het mandje (MC-6 en MC-7) en de rietkragen (MC-8 en MC-9). Lees Hebreeën 11:23. ( Door het geloof werd Mozes, toen hij geboren was, drie maanden lang door zijn ouders verborgen, omdat zij zagen dat het een heel bijzonder kindje was. En zij waren niet bevreesd voor het bevel van de koning. ) Amram en Jochebed vertrouwden op Degene die veel groter en machtiger is dan de Farao. Het zal zeker niet gemakkelijk geweest zijn om een baby drie maanden te verbergen. Want ook kleine baby s maken veel geluid. Misschien probeerde Mirjam, zijn zus, hem wel stil te houden door veel met hem te spelen. Niemand mocht horen dat de baby huilde, want als de Egyptenaren hem zouden vinden, was hij in groot gevaar. Na drie maanden was het echt onmogelijk geworden om hem nog langer in huis te verbergen. Daarom gaf God Jochebed een ander idee. Lees Exodus 2:3. ( Maar toen zij hem niet langer kon verbergen, nam zij voor hem een mandje van biezen en bestreek het met asfalt en pek. Zij legde het kind daarin en zette het tussen het riet aan de oever van de Nijl. ) Plaat 1-3 Jochebed ging een mandje maken van een soort riet, dat ze ging vlechten. Het asfalt en pek zorgden ervoor dat het mandje waterdicht was. Voorzichtig legde Jochebed haar zoontje in het mandje. Zouden ze hem nog een kusje gegeven hebben voordat hij naar de Nijl gebracht werd? Hij werd tussen het riet verborgen en Mirjam stond op een afstandje om te kijken wat er met het mandje gebeuren zou. Verwijder alle flanelfiguren. Plaat 1-4 Jochebed geloofde dat God haar kind kon bewaren, maar in haar hart zal het haar veel pijn gedaan hebben dat ze de baby moest achterlaten. Het bijzondere is dat God voor hem zorgde. De God die zo machtig is, is ook vol liefde en wil ook graag voor jou zorgen. God gaf om die kleine baby, Hij gaf om Jochebed en Hij geeft om jou. Wat een verschil met de zonde, die wrede meester, die je pijn en verkeerde gedachten in het hart geeft en uiteindelijk leidt tot de dood. God geeft zoveel om jou! Hij wil je bevrijden van die wrede meester, de zonde. Als je graag met mij wilt praten over hoe je bevrijd kunt worden van de zonde, kun je na de club nog even blijven. Als je dan op de eerste rij gaat zitten, weet ik dat je met Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 21

22 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding 22 mij wilt praten. We kunnen dan samen kijken wat de Bijbel hierover zegt. Ongeveer 2000 jaar geleden werd er een andere baby geboren. Zijn bed was net zo vreemd als dat mandje! Hij werd geboren in een stal, en Hij werd in een voerbak gelegd waar anders de dieren uit aten. Toch was dit de eniggeboren Zoon van God. Waarom zou Degene die altijd bij God in de hemel was geweest, geboren worden als een hulpeloze baby, in een stal in Bethlehem? De Bijbel zegt dat dat gebeurde omdat God van deze wereld houdt. Zijn eniggeboren Zoon zou leven en sterven in de plaats van zondaren zoals jij en ik, en weer opstaan, om die wrede meester, de zonde, te overwinnen. Ja, God geeft meer om jou dan je ooit zult kunnen begrijpen. Hij gaf ook om Jochebed en haar zoontje. Deze kleine baby, die nu in het riet verscholen lag, zou door God gebruikt gaan worden om Zijn volk te bevrijden van de Farao. Hoe zou dat kunnen gebeuren? Mirjam lette heel goed op. Plotseling hoorde ze een geluid! Het waren stemmen, wie zouden dat zijn? Lees Exodus 2:5a. ( Toen daalde de dochter van de farao af om zich te wassen in de Nijl. ) Waarom was deze prinses naar de rivier gekomen? Zou zij de baby vinden? Lees Exodus 2:5b. ( Terwijl haar dienaressen langs de kant van de Nijl liepen, zag zij het mandje midden in het riet. Zij stuurde haar slavin om het te halen. ) Mirjam hield haar adem in. Wat zou er nu gaan gebeuren? Plaat 1-5 Het mandje was nu open. Er lag een huilende baby in. Lees Exodus 2:6. ( Toen zij het open deed, zag zij hem, het kind. En zie, het jongetje huilde. Zij kreeg medelijden met hem en zei: Dit is een van de Hebreeuwse kinderen. ) Dapper kwam Mirjam uit haar schuilplaats en ze liep naar de prinses toe. Haar hart bonsde in haar keel, maar God gaf haar moed. Lees wat Mirjam zegt in Exodus 2:7: Zal ik voor u een voedster uit de Hebreeuwse vrouwen gaan roepen, die dat kindje voor u de borst kan geven? Ja, antwoordde de prinses. Is dat niet wonderlijk? De prinses van Egypte ging een Israëlitisch jongetje adopteren, terwijl haar vader had bevolen dat zo n jongetje gedood moest worden. Dit was Gods werk. De Heere God, Verwijder Jochebed (MC-1). Plaats de prinses (MC-10) en de dienstmeisjes (MC-11 en MC- 12) op het flanelbord. Vervang de prinses (MC-10) door MC-13. Haal het deksel van het mandje.

23 die veel groter is dan de Farao en elke andere heerser, had een plan om Zijn volk te bevrijden uit de slavernij van Egypte, en deze baby was een deel van dat plan. Verwijder Mirjam (MC-3). Plaats Jochebed (MC-1) en Mirjam (MC-3) op het flanelbord. God heeft ook voor een manier gezorgd waarop jij bevrijd kunt worden uit de slavernij van de zonde. Zijn Zoon, de Heere Jezus Christus, die zonder zonde was, betaalde voor jouw zonden toen Hij stierf aan het kruis. Hij heeft die wrede meester, de zonde, verslagen. Wij weten dat, omdat de Heere Jezus ook weer opstond uit de doden en nu voor eeuwig leeft. Wat moet jij nu doen? Als je met heel je hart vrij wilt zijn van de zonde, maar je beseft dat je nooit jezelf kunt bevrijden, ga dan naar de Heere Jezus. Vetrouw alleen op Hem. Alleen Hij kan je redden. In Johannes 8:36 heeft Hij gezegd: Als dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult u werkelijk vrij zijn. Mirjam rende naar huis. Ze mocht geen tijd verliezen! Misschien schreeuwde ze van veraf al: Mama, mama, je moet meteen meekomen naar de rivier. De baby is veilig. De prinses zal hem adopteren. Ze wil nu iemand die voor de baby kan zorgen, kom gauw! Terwijl Jochebed met Mirjam terugrende, zal ze in haar hart God gedankt hebben, omdat haar baby veilig was. Plaat 1-6 Het leek allemaal wel een wonderlijke droom. Zou Jochebed even in haar arm geknepen hebben om zeker te weten dat het echt was? Dit was geen droom, dit was Gods werk. En hoewel de prinses wel kon vermoeden dat Jochebed de moeder van de baby was, zei ze toch tegen haar: Neem deze baby mee naar huis en verzorg hem, en ik zal u daarvoor betalen. De zoon van Amram en Jochebed was veilig. Voor een poosje mochten zij voor hem zorgen, en in die tijd wilden ze hem zoveel mogelijk leren over de enige ware God. De dag dat ze hem naar het paleis moesten brengen kwam voor zijn ouders veel te vroeg. Ze droegen hem over aan de prinses, en hij werd haar zoon. Ze noemde hem Mozes, dat betekent: Ik heb hem uit het water gehaald. Wat zal er gaan gebeuren met Mozes? Hoe zal God hem gebruiken om Zijn volk te bevrijden? Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 23

24 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Wie is jouw meester? Denk nog maar eens aan de woorden van de Heere Jezus: Ieder die de zonde doet, is een slaaf van de zonde (Johannes 8:34). Zou je graag vrij willen zijn? Dat kan! Je kunt vandaag nog in de Heere Jezus gaan geloven met je hele hart, zodat de macht van de zonde in jouw leven verbroken wordt. Vraag de Heere Jezus of Hij jou je zonden wil vergeven. Zoek een rustig plekje op; misschien thuis op je kamer. Vertel Hem dat je spijt hebt van je zonden. Dan neemt Hij je zonden weg en ben je niet langer een slaaf van de zonde maar en kind van Hem. Als je al in de Heere Jezus gelooft, mag je Hem danken dat je geen slaaf van de zonde meer bent, maar dat Hij je heeft vrijgemaakt. 24

25 Mandenspel Als een kind een vraag goed beantwoordt, mag het een zacht voorwerp in een mand proberen te gooien. Als dit lukt krijgt het punten. U kunt hier zelf ook varianten voor bedenken. Vragenspel 1. Zeg Johannes 8:34 op. Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Ieder die de zonde doet, is een slaaf van de zonde. ) 2. Wat is zonde? (Zonde is ongehoorzaam zijn aan God. We zondigen als we doen wat Hij verboden heeft of als we niet doen wat we volgens Hem wél moeten doen). 3. Welk woord ontbreekt in deze zin? De Heere Jezus zegt: Ieder die de zonde doet, is een.. van de zonde. (Slaaf) 4. Welke groep mensen waren in Egypte slaaf? (De Israëlieten). 5. Waarom wilde de koning van Egypte dat alle jongetjes gedood zouden worden? (De Farao was bang omdat er zoveel Israëlieten waren en dat ze met de vijand zouden meevechten als Egypte in oorlog zou komen). 6. Wie was de Enige die sterk genoeg was om de Israëlieten van de wrede Farao te bevrijden? (De Heere God). 7. Wie is de Enige die sterk genoeg is om ons van de zonde te bevrijden? (De Heere God). 8. Wat voor manier bedacht de Heere God zodat zondaren vergeven en bevrijd kunnen worden? (God gaf Zijn eniggeboren Zoon, de Heere Jezus Christus, die stierf in de plaats van zondaren en de straf voor hun zonden op Zich nam). 9. Hoe weten we zeker dat de Heere Jezus de zonde en de satan versloeg, toen Hij stierf aan het kruis? (Hij stond op uit de doden en leeft nu voor eeuwig). 10. Amram en Jochebed geloofden dat God hun pasgeboren zoontje kon beschermen. Hoe deed de Heere God dat? (Zijn moeder legde hem in een mandje in de rivier de Nijl en de prinses vond hem). 11. Wat deed Mirjam toen ze zag dat de prinses haar broertje had gevonden? (Ze bood aan om iemand te zoeken die de baby voor haar kon verzorgen). 12. Waarom vonden Amram en Jochebed het zo fijn dat ze nog een poosje voor het kind mochten zorgen? (Omdat ze hem dan over God konden vertellen). 13. Hoe noemde de prinses de baby en wat betekent die naam? (Mozes, ik heb hem uit het water gehaald). Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 25

26 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Kringgesprek Louise was een meisje van acht jaar oud. Elke dag dacht ze: Vanaf nu doe ik het anders. Voortaan ga ik alles goed doen. Nooit meer liegen, nooit meer gemene dingen zeggen, nooit meer een slecht humeur hebben. Louise wilde echt graag veranderen, maar hoe goed ze het ook probeerde, het mislukte altijd. Waarom? Louise kon niet stoppen met zondigen, omdat ze niet vrij was. Zonde was haar meester. Ze had Iemand nodig die sterker was dan de zonde, om haar te kunnen bevrijden. Voor jou geldt precies hetzelfde. Was Louise blij met haar gedrag? Wat probeerde ze te doen? Kon ze dat ook? Waarom niet? Wist ze dat ze niet vrij was? Wie kan Louise vrijmaken? Verwerking Het IKEG heeft de volgende werkjes beschikbaar: a b 26

27 Les 2 God roept Mozes Lesoverzicht Bijbelgedeelte: Exodus 2:10 4:18; Handelingen 7:22-35; Hebreeën 11:24-27 Bijbeltekst om aan te leren: Gods weg is volmaakt. 2 Samuël 22:31 Centrale Waarheid: Toepassing gelovig kind: Gods weg is volmaakt. God heeft een plan met je leven; vertrouw Hem. Toepassing niet-gelovig kind: De Heere Jezus is de Enige Weg tot God, en Hij wil graag dat jij door de Heere Jezus tot Hem komt. Visuele hulpmiddelen: Platen: 2:1-6 Flanelfiguren: MC 1, 10, 12, Beschikbaar stellen: Verwerking: Stel uzelf beschikbaar voor een pastoraal gesprek met de kinderen tijdens één van de programma onderdelen. Kleur/draaiplaat brandende struik & draaischijf God roept Mozes a & b Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 27

28 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding I. INLEIDING II. III. IV. Lesschema Is God Zijn volk vergeten? ONTWIKKELING VAN DE GEBEURTENISSEN A. Mozes gaat in het paleis wonen. B. God maakt hem klaar om Hem te dienen. A. Mozes doodt een Egyptenaar. B. Een Israëliet vraagt: Ga jij mij ook vermoorden? C. Mozes vlucht weg van de Farao. D. Mozes woont bij de familie van Jethro. E. Hij trouwt met Jethro s dochter en werkt daar veertig jaar. F. De brandende braamstruik. G. God vertelt Mozes dat hij Zijn volk uit Egypte moet leiden. J. Mozes verzint uitvluchten. K. God geeft Mozes tekenen: staf slang, hand met zweren, water bloed. CLIMAX God wordt boos op Mozes. EINDE God beantwoordt Mozes vragen. Nu moet hij naar Egypte gaan. 28

29 Bijbeltekst om aan te leren U kunt een plattegrond van uw woonplaats meenemen. Gods weg is volmaakt; 2 Samuël 22:31 Inleiding Vader en moeder Schepers waren met de kinderen Lizzy, Sally en Jon op weg naar een camping waar ze de hele vakantie zouden blijven. Nu wist pappa niet meer hoe hij moest rijden. Er is hier dichtbij een camping, weet u hoe we daar moeten komen? vroeg mamma aan een voorbijganger. Volgens mij moet u linksaf! zei die. Er kwam iemand anders bij staan en die zei: Nee, u moet rechtsaf. Er kwam nog iemand bij staan en die zei: U moet omdraaien en dan helemaal tot aan de rotonde rijden. Wie had gelijk? Pappa reed een eindje door toen ze ineens aan de kant van de weg een plattegrond zagen. Mamma stapte uit om er op te kijken en kwam met een blij gezicht terug. Binnen tien minuten waren ze op de camping. Waarom vertrouwden pappa en mamma Schepers wel op de plattegrond en niet op wat de mensen zeiden? (verwacht antwoord) Er is nog iets waar je je hele leven op kunt vertrouwen. Dat ga ik jullie nu uit de Bijbel voorlezen. Presentatie Ik lees nu een zinnetje uit de Bijbel voor dat zegt naar wie we moeten luisteren. (Lees zelf of laat een van de kinderen de tekst hardop voorlezen. Laat dan de aanleertekst zien en lees die met elkaar op.) Uitleg Wie weet wat volmaakt betekend? (Volmaakt is helemaal goed, zonder fouten.) Met Gods weg wordt niet bedoeld een straatweg die je moet gaan om ergens te komen; het betekent de manier van leven die God van ons wil. Deze manier vinden we in de Bijbel. Daarom vertellen we jullie verhalen uit de Bijbel, zodat jullie leren hoe God wil dat wij zullen leven. Toepassing Niet gelovig kind: Jij begint op Gods manier te leven als jij begrijpt dat het nodig is dat de Heere Jezus jouw zonden vergeeft en je gelooft dat Hij jouw zonden wil vergeven. Heb je de Heere Jezus al gevraagd jouw zonden te vergeven? Gelovig kind: Als de Heere Jezus jouw zonden heeft vergeven, omdat jij in Hem gelooft, leert Hij jou op Gods manier te leven. Dat gaat niet in één keer, ook niet in één jaar, dat duur je hele leven. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 29

30 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Aanleren Zeg de tekst drie keer met elkaar op. Begin met de tekst plaats. Laat de kinderen de tekstplaats de eerste keer fluisteren, de tweede keer zachtjes zeggen, en de derde keer hard. Dan zeggen ze de tekst op, en dan de tekstplaats weer eenmaal. God is ons vergeten! BIJBELLES Inleiding Zouden de Israëlitische mensen dat hebben gedacht? Zou God hen dan nooit leiden uit Egypte, waar Farao hen zo wreed behandelde? Was God Zijn volk vergeten? Nooit! God zou Zijn volk gaan bevrijden, maar op Zijn tijd en op Zijn manier. Gods Woord zegt ons: Gods weg is volmaakt (2 Samuël 22:31). Wie van jullie kan mij vertellen wat er gebeurde met het baby tje dat in het riet bij de rivier de Nijl verborgen was? Wie werd er betaald om de baby te verzorgen? Toen de tijd was gekomen dat Mozes in het paleis moest gaan wonen, waren zijn ouders, zijn zus en zijn broer wel verdrietig omdat ze hem nu bijna nooit meer zouden zien. Maar ze waren toch ook God erg dankbaar dat God de prinses gebruikt had om Mozes leven te redden. Denk er nog maar eens aan wat er staat in 2 Samuël 22:31: Gods weg is volmaakt. Lang, heel lang voordat Mozes geboren werd, had God al beloofd om Iemand te sturen die mensen kon bevrijden uit de slavernij van de zonde. Wie kan mij vertellen wat zonde is? Hoe noem je iemand die nog steeds zonde doet? (Een slaaf van de zonde.) Wat gebeurt er met de mensen die niet bevrijd worden van de zonde? Kun je nu begrijpen hoe belangrijk het was dat God een Redder naar de aarde stuurde? De vraag was alleen nog: wanneer? Er gingen honderden jaren voorbij, er gingen zelfs duizenden jaren voorbij, en Hij kwam maar steeds niet! Was God het dan vergeten? Nee, dat is onmogelijk! Was God dan van gedachten veranderd? Ook niet. De Bijbel zegt ons, dat God op het juiste moment Zijn Zoon als Verlosser naar de aarde heeft gestuurd (Galaten 4:4). Dit was Gods volmaakte weg, en God zou ook op het juiste moment Zijn volk bevrijden uit de slavernij van Egypte. Eventuele achtergrond: Paleis. Plaats Jochebed (MC-1), Mozes (MC-14), de prinses (MC-10) en het dienstmeisje (MC-12). 30

31 Verwijder alle figuren. Eventuele achtergrond: buiten. Plaats Mozes (MC-15) op het flanelbord. Plaats een Israëliet (MC-17) en een Egyptenaar (MC-16) op het flanelbord Wat de Israëlieten niet wisten, was dat God al iemand aan het voorbereiden was op de belangrijke taak om het volk uit Egypte te leiden. En wie zou er geloven dat die voorbereiding plaatsvond in het paleis van de Farao?! God had Mozes uitgekozen om de Israëlieten uit Egypte te leiden, en hij groeide op als kleinzoon van de Farao! Zou jij ooit zo n plan bedacht hebben? God zegt dat Zijn wegen niet onze wegen zijn, dat Hij dingen op een andere manier doet dan dat wij het zouden doen. Zijn wegen zijn veel beter, ze zijn volmaakt. Jongens en meisjes, zo is Gods weg voor jullie leven ook volmaakt. Plaat 2-1 Wat was Mozes leven toch anders dan dat van andere jonge Israëlieten. Hij had prachtige kleren aan. Hij was een echte prins. Hij kreeg het beste onderwijs dat er was. Dacht hij wel eens aan zijn volk dat zo erg leed onder de slavernij? En als hij zag dat de Egyptenaren afgoden aanbaden, dacht hij dan aan wat zijn ouders hem hadden geleerd over de enige ware God? Op de één of andere manier wist hij dat God een plan voor hem had dat veel verder ging dan prins zijn in Egypte. Weet je wat Gods plan voor jouw leven is? De Bijbel vertelt ons dat God graag wil dat jij Hem kent en van Hem houdt. Maar er staat ook in dat de zonde in jouw leven tussen jou en God instaat. Het wonderlijke is dat God voor een manier heeft gezorgd waarop zonden vergeven kunnen worden en waarop je Hem kunt leren kennen. Johannes 14:6 laat Gods manier zien. De Heere Jezus zegt daar: Ik ben de weg niemand komt tot de Vader dan door Mij. De Heere Jezus Christus is Degene die God beloofd had naar de aarde te sturen als de Verlosser. Alleen Hij kan jou bevrijden van de zonde die in jouw leven de baas is, zodat jij de Heere God kunt leren kennen, liefhebben en dienen. Wil jij Gods weg gaan? Weet je nog, Gods weg is volmaakt! Mozes wilde Gods weg gaan. De Bijbel zegt dat hij ervoor koos God te gehoorzamen. Hij weigerde nog langer de zoon van de prinses genoemd te worden. Mozes wilde zijn volk helpen. In de Bijbel staat dat hij bij de steenfabrieken ging kijken, waar de Israëlieten als slaven moesten werken. Op een dag zag hij daar, dat een Egyptische opzichter een Israëliet sloeg, (misschien omdat hij volgens de opzichter niet hard genoeg werkte). Plotseling werd Mozes zo ontzettend kwaad op die Egyptenaar! Hij keek eens goed om zich heen, en hij dacht dat niemand hem kon zien. Toen sloeg hij die opzichter zó hard, dat hij stierf. Snel groef Mozes een kuil in het zand, gooide het lichaam van de Egyptenaar erin en ging weer terug naar het paleis. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 31

32 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding De volgende dag, toen hij weer bij zijn volk was gaan kijken, zag hij dat er twee Israëlieten met elkaar aan het vechten waren. Hij liep er naar toe en schreeuwde: Hé, stop daarmee! Maar één van de twee keek hem aan en zei: Wie heeft jou als onze baas en rechter aangesteld? Of wil je mij soms ook doodslaan, net zo als die opzichter gisteren? Mozes schrok ontzettend! Er was dus toch iemand die de vorige dag gezien had wat er gebeurd was. Stel je voor dat iemand het aan Farao zou vertellen! Dan zou die hem laten oppakken en dan zou hij zeker de doodstraf krijgen. En het duurde niet lang, voordat Farao inderdaad te horen kreeg wat er gebeurd was. Farao werd toen heel boos en zei dat Mozes gevangen genomen en gedood moest worden. Mozes kon natuurlijk niet meer in het paleis blijven wonen, hij kon niet naar zijn volk, want daar wisten ze ook wat er gebeurd was. Hij moest vluchten. Ver weg, de woestijn in. Mozes had zijn volk willen helpen, maar hij deed het op de verkeerde manier. Hij volgde hier zijn eigen weg. Jaren later zou God aan Mozes de wet geven, waarin staat: U zult niet doodslaan. Mozes had iets gedaan wat God niet wilde. Was daarmee Gods plan om de Israëlieten te redden mislukt? Nee! God ging met Mozes mee, en Hij wilde Mozes juist in de woestijn verder voorbereiden op de belangrijke taak die God voor hem had. Want iemand die zomaar iemand doodslaat is niet geschikt als leider over een volk! God wilde Mozes nog steeds gebruiken, maar Hij moest Mozes wel veranderen. Daarvoor gebruikte God de tijd dat Mozes in de woestijn was. Misschien denk jij wel dat God jou niet kan gebruiken, omdat je vaak verkeerde dingen doet. Misschien ben jij ook wel driftig, net als Mozes. Misschien zeggen anderen dat je dom of onhandig bent, en denk je dat God ook zo over jou denkt. Maar dat is niet zo! God heeft ook een plan met jouw leven, en dat plan is volmaakt. Uit de geschiedenis van Mozes, maar ook uit andere Bijbelteksten, kunnen we leren dat God ons gaat veranderen naar Zijn beeld.) Mozes had zijn volk willen helpen, maar ze wezen hem af. De Bijbel vertelt ons nog over Iemand anders die afgewezen werd door de mensen die Hij juist wilde helpen. De meeste Joodse leiders wilden niet geloven dat de Heere Jezus de Verlosser was die door God naar aarde was gestuurd. In het begin waren er veel mensen die de Heere Jezus volgden, maar toen ze goed luisterden naar wat Hij hun leerde, ontdekten ze dat Zijn weg niet de gemakkelijkste was, en ze keerden zich van Hem af. Op een afschuwelijke dag werd de Heere Jezus voor een grote menigte mensen in Jeruzalem geleid. De Romeinen, die toen in Israël de baas waren, hadden Pilatus aangesteld als stadhouder (een soort burgemeester) over Juda. Hij zei tegen de mensen: Hier is jullie koning! En wat zeiden al die mensen toen? Vervang de Egyptenaar (MC-16) door een Israëliet (MC-18). 32

33 Lees Johannes 19:15a. Weg met Hem, kruisig Hem! Verwijder alle figuren. Eventuele achtergrond: buiten. Zet Mozes bij de bron in Midian (MC-19), met de dochters van Jethro (MC-22), de herders (MC-23) en de schapen (MC-20 en MC-21). U kunt de kinderen Midian laten aanwijzen op een landkaart. Kleuters kunnen spelen dat ze water voor de schapen moeten putten. Jethro was de priester van Midian.. Verwijder alle figuren. Dit was de Heere Jezus, de eniggeboren Zoon van God, en Hij wilde dit allemaal verdragen om zondaren zoals jou en mij te kunnen redden. Hij wist dat dit Gods weg was. Hij moest lijden en sterven in de plaats van zondaren, maar op de derde dag stond Hij weer op uit de doden. Gods weg voor jou is dat je niet zult lijden onder de straf die je voor je zonden verdient. Zijn verlangen is dat je gaat geloven in Degene die leed en stierf in jouw plaats. Hij wil graag dat je je afkeert van de dingen waarmee je Hem verdriet doet en dat je naar de Heere Jezus gaat, en dat je alleen op Hem vertrouwt als jouw Redder en Heer. Als je nog niet goed begrijpt hoe je dan kunt doen, mag je na de club naar me toekomen. God zegt niet dat Zijn weg gemakkelijk is, maar wel dat Zijn weg volmaakt is. Gods weg voor Mozes was ook niet gemakkelijk. Toen Farao hoorde dat Mozes een Egyptenaar had gedood, zei hij dat Mozes ook gedood moest worden. Voor Mozes was er geen andere keus dan te vluchten. Plaat 2-2 Nadat Mozes een hele tijd door de woestijn en de bergen had gelopen, kwam hij eindelijk op een plek waar hij veilig was. Moe en dorstig kwam hij aan bij een put in het land Midian. Hij zag dat een paar meisjes probeerden hun schapen water te geven, maar ruwe herders joegen hen bij de bron weg. Mozes hielp de meisjes om hun kudde water te geven. Toen de meisjes thuiskwamen, vroeg hun vader: Hoe komt het dat jullie vandaag zo vroeg terug zijn? Ze vertelden, dat iemand hun geholpen had. Hun vader, Jethro, liet Mozes ophalen en zo kwam Mozes in het gezin van Jethro terecht. Na een poosje trouwde hij met één van die meisjes en werkte hij voor zijn schoonvader. Plaat 2-3 Veertig jaren gingen voorbij. De eerste veertig jaar van Mozes leven was hij een prins geweest. De veertig jaren daarna werkte hij als schaapherder. Vraag jij je ook af, of hij nog wel eens terugdacht aan Egypte en aan zijn volk, dat daar als slaven moest werken? Hij had daar toch helemaal niets meer mee te maken? Zo zag God het niet. De veertig jaren in het paleis waren een deel van Zijn plan met Mozes, en dat gold ook voor de veertig jaren dat hij op de schapen paste in de woestijn. God was Mozes aan het voorbereiden op zijn taak om de Israëlieten uit Egypte te leiden. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 33

34 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Als je God hebt leren kennen door Zijn Zoon, de Heere Jezus, dan mag je er zeker van zijn, dat God Zijn volmaakte plan voor jouw leven zal uitvoeren. Hij zal daarvoor zowel de fijne als de moeilijke periodes gebruiken, zoals Hij dat ook deed in Mozes leven. Plaat 2-4 Op een dag leidde Mozes de schapen naar de berg Sinaï. Plotseling kwamen er vlammen uit één van de bosjes. De vlammen waren echt, maar toch verbrandden de braamstruik niet. Mozes stond ernaar te kijken. Wat gebeurde er? Hij wist toen nog niet dat vuur een teken van Gods aanwezigheid was. Hij dacht: Ik ga er een beetje dichter bij staan om beter te kunnen zien wat er aan de hand is. Maar toen hoorde hij plotseling een stem! Mozes. Mozes. Wie zei dat? Lees Exodus 3:4 en moedig de kinderen aan te vertellen Wie er tot Mozes sprak. En wat zei de Heere God tegen Mozes? Lees het gesprek rechtsreeks voor uit de Bijbel, of vraag een kind dat goed kan lezen om dit te doen. Exodus 3:5 en 6a: Kom hier niet dichterbij. Doe uw schoenen van uw voeten, want de plaats waarop u staat, is heilige grond. ( ) Ik ben de God van uw vader, de God van Abraham, de God van Izak en de God van Jakob. Hoe voelde Mozes zich toen? Luister maar. Lees Exodus 3:6b en moedig de kinderen opnieuw aan om de vraag te beantwoorden. En Mozes bedekte zijn gezicht, want hij was bevreesd God aan te kijken. Het was terecht dat Mozes God vreesde, want God is zo groot en machtig! Soms maken kinderen grappen over God. Ze lachen om wat er in de Bijbel staat. Ze maken mensen, die God liefhebben, belachelijk. Ze zeggen: Wie heeft God nou nodig? Wij kunnen precies doen waar we zin hebben. De Bijbel zegt dat zij dwaas zijn, en dat ze op een dag tegenover God zullen moeten verantwoorden hoe ze hebben geleefd. De Bijbel zegt ook dat mensen die God wel vrezen, wijs zijn. Dat betekent niet dat we bang moeten zijn voor God, want dat is niet nodig als je in de Heere Jezus gelooft en je zonden vergeven zijn. Wel betekent het dat we ontzag voor Hem moeten hebben. Mozes was wijs. Hij vreesde God en luisterde naar Gods stem. Plaats Mozes (MC-24), de staf (MC-25) en de schapen (MC-20 en MC-21) op het flanelbord Plaats de brandende braamstruik (MC-26) In de Bijbel symboliseert vuur vaak Gods aanwezigheid, als teken van oordeel of loutering. Kleuters kunnen hun schoenen uitdoen en hun gezicht verbergen. Vervang Mozes (MC-24) door MC-27. Let op de gestippelde lijn aan de rechterkant, waar de staf (MC-25) doorheen kan. 34

35 De naam JHWH is een vorm van het werkwoord zijn en wordt vertaald met Ik ben, wat ernaar verwijst dat God de Aanwezige is, Hij Die is. Gevangenen in een vreemd land, die misschien het gevoel hadden dat God hen in de steek had gelaten, zouden door dit nieuws weer moed krijgen. God was zelfs aanwezig in Egypte. (The Children s Ministry Recourse Bible, Thomas Nelson Publishers, Nashville, TN, 1993). De Heere God zei: De Israëlieten lijden nog steeds in Egypte. Ik wil hen verlossen van de Egyptenaren en hen uit dat land bevrijden. Ik heb jou uitgekozen. Ik wil dat je teruggaat naar je volk en hen uit het land zult leiden. Hoe denk je dat Mozes reageerde? Lees Exodus 3:11 Wie ben ik, dat ik naar de farao zou gaan en de Israëlieten uit Egypte zou leiden? Weet je nog, dat toen Mozes nog een prins was in Egypte, hij dacht dat hij wel sterk genoeg was om zijn volk te helpen? Na veertig jaren in de woestijn had Mozes geleerd hoe zwak hij was, maar hij moest nóg iets leren. Luister maar naar Gods woorden. Lees Exodus 3:12a. En Hij (de Heere God) zei: Voorzeker, Ik zal met u zijn. Uit zichzelf kon Mozes inderdaad nooit de Israëlieten bevrijden, maar hij moest begrijpen dat hij dat in Gods kracht wél kon. Dat was Gods weg. Hoe zit dat met jou? Heb jij ook geleerd dat je nooit door eigen kracht met de zonde kunt breken? Dat is goed, maar God wil ook dat je weet hoe groot Hij is. Gods weg is, dat je niet op je eigen kracht vertrouwt, maar op de Heere Jezus. Hij alleen kan de zonde in jouw leven wegnemen. Hij alleen heeft de macht om jou te bevrijden. Alleen als je Hem aanneemt als je Verlosser en Heer, kun je de weg volgen die God jou laat zien in Zijn Woord, de Bijbel. Ondanks deze woorden van God, had Mozes nog niet genoeg vertrouwen om Gods weg te durven gaan. Hij vroeg: Als ik straks bij de Israëlieten kom en ze vragen mij Wie mij gestuurd heeft, wat moet ik dan zeggen? God zei: IK BEN DIE IK BEN. Dit moet u tegen de Israëlieten zeggen: IK BEN heeft mij naar u toegezonden. Zeg hen dat Ik de God ben van hun voorouders, de God van Abraham, Izak en Jakob. Hoe denk je dat Mozes zich nu voelde? Lees Exodus 4:1. Maar zie, zij zullen mij niet geloven en niet naar mijn stem willen luisteren, want zij zullen zeggen: De Heere is niet aan u verschenen? Het lijkt wel of Mozes helemaal niet wilde gaan! De Heere God had gelukkig heel veel geduld met hem en Hij gaf Mozes een paar tekenen, waarmee hij de Israëlieten kon overtuigen dat God hem gestuurd had. Luister eens goed en probeer de drie tekenen te ontdekken. Lees Exodus 4:2, 3, 4, 6, 7 en 9. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 35

36 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Wat waren de drie tekenen? Plaat 2-5 Mozes staf werd een slang. Mozes hand werd bedekt met zweren, door melaatsheid. Dat is een vreselijke ziekte die de huid aantast. En het water in de rivier zou veranderen in bloed. Mozes had Gods grote macht gezien. Nu zou hij toch zeker wel klaar zijn om de Heer te vertrouwen en Zijn weg te gaan. Ben jij dat? De Heere God noemt Zichzelf IK BEN. Dat betekent dat Hij altijd Dezelfde zal blijven. Misschien ben jij zoals Michiel. Michiel wilde graag christen worden en Gods weg gaan, maar hij was bang. Stel dat zijn vrienden hem zouden uitlachen? Wat als ze zijn vrienden niet meer wilden zijn? En als God hem nu zou vragen om iets moeilijks te doen?zou hij daar dan sterk genoeg voor zijn? Toen besefte Michiel dat hij helemaal niet bang hoefde te zijn. Hij had wel gelijk, hij zou inderdaad nooit sterk genoeg zijn om voor God te kunnen leven! Maar dat was ook niet Gods weg. Michiel zag dat Gods weg voor hem niet was dat hij op zichzelf moest vertrouwen. Als hij dat zou doen, zou het helemaal mislukken. Gods weg voor Michiel was om alleen op de Heere Jezus te vertrouwen; dat Hij hem van de zonde zou bevrijden en hem kracht zou geven om elke dag voor God te leven. Maar weet je wat Mozes zei, zelfs nadat hij die tekenen had gezien? Omdat ik niet zo goed kan praten, denk ik dat ik niet zo geschikt ben om naar de koning te gaan. Daarop zei God: Wie heeft de mens een mond gegeven? Wie kan mensen doof maken of ervoor zorgen dat mensen kunnen praten? Of Wie maakt dat iemand wel of niet kan zien? Ik ben het! Dus ga nu maar en Ik zal je helpen bij wat je moet zeggen. Maar Mozes smeekte: Heere God, wilt U alstublieft iemand anders sturen? Toen werd God boos. Je broer Aäron kan wel goed praten. Hij zal spreken en dan moet jij die tekenen met je staf doen. God had al Mozes vragen beantwoord. Gods weg voor hem was om naar Egypte te gaan en de Israëlieten uit dat land te leiden. Het zou niet gemakkelijk zijn, maar hij had Gods belofte dat God bij hem zou zijn bij elke stap. Nu moest Mozes gehoorzamen en op God vertrouwen voor kracht om Zijn weg te kunnen gaan. Ga je Gods weg? Misschien heb je wel al aan de Heere Jezus gevraagd om je zonden te vergeven. Maar weet je dat je elke dag moet vragen of God jou wil helpen om Zijn weg te gaan. Verwijder de staf (MC-25) en plaats de slang (MC-28). 36

37 Radio Egypte Als u geen microfoon hebt, kunt er één maken van b.v. een WC-rol en een tennisbal, omwikkeld met aluminiumfolie. Doe alsof u een verslaggever bent van Radio Egypte. U loopt een beetje zoekend rond naar iemand die u alles over Mozes kan vertellen. Voor kleuters: Stippen Zet met een viltstift negen stippen (drie rijtjes van drie) op een vel papier. Als iemand een vraag goed beantwoordt, mag hij een lijn trekken tussen twee stippen. Wie daardoor een hokje kan maken, mag er een lachebekje in tekenen. Ga met dit spel door zolang de aandacht en tijd het toelaten. Als je nog nooit aan de Heere Jezus hebt gevraagd om jou je zonden te vergeven, dan mag je dat vandaag doen. Dan belooft God jou eeuwig leven en dan is Hij altijd bij je. Hij zal je de weg wijzen die je moet gaan. Je mag dat zo meteen doen als we gaan bidden, of bijvoorbeeld vanavond als je op je kamer bent. Sluit af met gebed en betrek beide groepen kinderen hierin. Vragenspel 1. Kan iemand mij vertellen uit welk volk Mozes komt? Heeft hij broers en zussen? Van wie hoort Mozes van God? (Israëlitische familie/broer Aäron en zus Miriam/Van zijn ouders). Houd de microfoon voor het kind dat de vraag beantwoordt. U kunt alles ook opnemen met een cassetterecorder. Op de volgende club kunt u dan afstemmen op Radio Egypte en luisteren naar de antwoorden van de kinderen als een terugblik op deze les. 2. Ik heb gehoord dat Mozes een aantal jaar in het paleis heeft gewoond en eruit zag als een prins. Kan iemand mij uitleggen hoe iemand vanuit een eenvoudig Israëlitisch gezin in het paleis van de Farao terecht kan komen? (Verstopt in een mandje in de rivier de Nijl. Gevonden door een prinses die besloot hem te adopteren). 3. Ze zeggen dat Mozes plotseling Egypte moest verlaten had dat iets te maken met een gevecht? Weet iemand wat er precies gebeurd is? (Hij doodde een Egyptenaar die een Israëlitische slaaf had geslagen). 4. Ons is verteld dat Mozes een vrouw en andere familie heeft in Midian. Weet iemand met wie hij getrouwd is en hoe hij haar ontmoet heeft? (Getrouwd met één van de dochters van de priester van Midian/Heeft haar ontmoet bij een waterput. Mozes keerde zich tegen de herders die de meisjes geen kans gaven hun kudde water te geven. Toen hun vader dit gehoord had nodigde hij Mozes bij hun thuis uit). 5. Wat deed Mozes in Midian voor de kost? (Hij paste op de schapen van zijn schoonvader). 6. We hebben geruchten gehoord over een struik die in brand stond! Kan iemand mij dat uitleggen? (Mozes zag een brandende braamstruik bij de berg Sinaï. Hoewel de struik brandde, werd deze niet aangetast door het vuur. De Heere God sprak tot Mozes door de brandende struik). Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 37

38 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding 7. Dus jij beweert dat God Zelf tot Mozes sprak? Weet je dan ook wat Hij tegen Mozes zei? (Hij vertelde Mozes dat Hij hem had uitgekozen om zijn volk uit Egypte te leiden). 8. Mozes had zeker bewijzen nodig om de mensen ervan te overtuigen dat God echt tot hem gesproken had! Had hij die ook? (Tekenen: staf werd slang, melaatse hand, water uit de Nijl werd bloed als het uitgegoten werd). Dit exclusieve interview werd u live gebracht door Radio Egypte. Luister volgende keer weer voor meer nieuws over dit wonderlijke verhaal! Opdracht voor thuis Zorg dat u voor iedereen een vel papier heeft met vier vakken. Stel de kinderen voor om met drie simpele tekeningen een soort stripverhaaltje te maken, waarin tot uiting komt hoe zij Gods weg in hun leven kunnen volgen. Laat een grote voorbeeldtekening zien van uw eigen levensverhaal op b.v. een rol behang of een schoolbord. Voorbeeld: 1. Biddend poppetje: Vertrouwen stellen op de Heere Jezus als Verlosser. 2. Poppetje met open Bijbel: de Bijbel bestuderen. 3. Twee poppetjes: het Evangelie delen met anderen. Lees het Bijbelvers en vertel wat er op elk plaatje gebeurt. Praat over situaties waarover kinderen in hun stripverhaaltje kunnen tekenen. Naam: 2 Samuël 22:31 Gods weg is volmaakt. Scène 1 Scène 2 Scène 3 38

39 Verwerking Het IKEG heeft de volgende werkjes beschikbaar: a b Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 39

40 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Les 3 Mozes brengt Gods boodschap over Lesoverzicht Bijbelgedeelte: Exodus 4:18-6:9 Bijbeltekst om aan te leren Hij Die u roept is getrouw, Hij zal het ook doen. 1Thessalonicenzen 5:24 Centrale Waarheid: Toepassing gelovig kind: God wil dat je Hem gelooft en vertrouwt. God wil dat jij Hem iedere dag vertrouwt. Toepassing niet-gelovig kind: Geloof in de Heere Jezus, dan bevrijdt Hij jou van de zonde. Visuele hulpmiddelen: Platen: 3:1-6 Flanelfiguren: MC 20, 21, 24, 25, Beschikbaar stellen: Verwerking: Stel uzelf beschikbaar voor een pastoraal gesprek met de kinderen tijdens één van de programma onderdelen. Kleur/zoekplaat God wil jou leiden; & Zoek de weg a & b 40

41 Lesschema I. INLEIDING II. III. IV. Een belofte die niet waargemaakt kon worden. ONTWIKKELING VAN DE GEBEURTENISSEN CLIMAX A. God stuurt Mozes naar Egypte. B. God stuurt Aäron om Mozes te ontmoeten. C. Mozes en Aäron reizen naar Egypte. D. Ze vertellen Gods plan aan hun eigen volk. E. Mozes komt bij Farao. F. De mensen moeten nog harder werken. G. Farao zegt nee op hun vraag om hen tegemoet te komen. H. De mensen geven Mozes de schuld van hun problemen. I. Mozes vraagt God om hulp. God zegt tegen Mozes en de Israëlieten dat Hij de Heer is en dat Hij hen zal bevrijden. EINDE Mozes kon God vertrouwen en de Israëlieten konden God vertrouwen. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 41

42 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Bijbeltekst om aan te leren Hij Die u roept, is getrouw: Hij zal het ook doen. 1 Thessalonicenzen 5:24 Inleiding Schrijf het woord getrouw op en vraag de kinderen wat het betekent. Waarschijnlijk denken ze aan het woord getrouwd. Als de kinderen het niet snel kunnen raden legt u uit dat getrouw een ouderwets woord is en dat het trouw betekent. Wanneer is iemand getrouw. Ik zeg vier zinnetjes en als iemand getrouw is dan doen jullie je duim omhoog en anders je duim naar beneden. Je vriendje zegt dat je mee mag met een uitstapje met zijn ouders, maar als het zover is vergeten ze jou. Oma belooft jou op jouw verjaardag een (verzin iets dat de kinderen mooi vinden) te geven. En als je jarig bent dan krijg je het. Jij belooft jouw vriendje, dat verhuisd is, elke week een mail te sturen en je doet het ook. Jij belooft bij een vriendje te gaan spelen, maar op het laatste moment heb je er geen zin in en je komt niet. Mensen zijn niet altijd getrouw, maar er is Eén die altijd getrouw is. Presentatie Ik ga nu een tekst uit de Bijbel voorlezen, zodra jullie het woord getrouw horen steken jullie je hand op. Lees de tekst op, laat daarna de aanleertekst zien en zeg die één keer met elkaar op. Uitleg Wie wordt bedoeld met Hij Die. (De Heere God) God riep Mozes om het volk Israël te bevrijden uit de slavernij in Egypte en Hij beloofde dat ze in een mooi land zouden komen. Dat is later ook gebeurd. Toepassing Niet gelovig kind: God roept jou om te gaan geloven dat de Heere Jezus jouw Verlosser is. Als jij echt in de Heere Jezus gaat geloven, belooft God jou dat jij op een dag bij de Heere Jezus in de hemel mag komen wonen. Is God getrouw? Gelovig kind: Als jij in de Heere Jezus gelooft komt de Heere Jezus in jouw leven en dan roept Hij jou om Hem te volgen, dat betekent dat de Heere Jezus de koning in jouw leven wordt. Als jij dat doet, dan helpt Hij jou tegen de zonde te vechten, geeft Hij jou raad als jij niet weet wat je moet doen, en troost Hij jou als je verdrietig bent. 42

43 Kies een situatie die van toepassing is op de kinderen van uw club. Eventuele achtergrond: berg. Plaats de schapen (MC-20 en MC-21) en Mozes (MC-24) met zijn staf (MC-25) op het flanelbord. Aanleren Verdeel de groep in drieën. Een fluister groep, een groep die op normale toon spreekt en een groep die iets harder spreekt. (Laat een groep nooit schreeuwen.) Zeg de tekst op en wijs steeds een andere groep aan. Bekijk hoe moeilijk u het kunt maken, door sneller te wisselen en door het wisselen minder voorspelbaar te maken. Na tien keer kennen ze de tekst, naar alle waarschijnlijkheid, uit het hoofd. BIJBELLES Inleiding Maar je hebt het beloofd! Je hebt gezegd dat we op vakantie zouden gaan. Het is niet eerlijk. Ik heb iedereen al verteld dat we naar Euro Disney gaan. Ze zullen nu zeggen dat ik dat zomaar heb verzonnen. Het is niet eerlijk! Je hebt het beloofd! Nathan was boos. Zijn ouders probeerden hem uit te leggen dat ze de plannen wel moesten veranderen. Toen ze vorig jaar gesproken hadden over een vakantie in Frankrijk wisten ze niet dat het bedrijf waar Nathans vader werkte zou sluiten. Nu zat hij zonder werk en hadden ze niet genoeg geld om op vakantie te gaan. Soms gebeurt het dat zelfs ouders of je beste vrienden dingen beloven die ze niet waar kunnen maken. Niet dat ze je graag willen teleurstellen, maar soms gebeuren er dingen die buiten hun macht liggen, zoals Nathans vader die zijn baan kwijtraakte. Luister nu eens wat in de Bijbel, Gods Woord, staat. Lees Jozua 23:14 En u weet met heel uw hart en met heel uw ziel dat er geen enkel woord van al de goede woorden die de HEERE, uw God, over u gesproken heeft, onvervuld gebleven is. Is het niet geweldig om te weten dat God altijd Zijn beloften houdt? Niets wat er gebeurt kan daar iets aan veranderen. Niets ligt buiten Zijn macht, want God is sterker en machtiger dan alles en iedereen. God houdt van Zijn kinderen. Hij zal Zijn beloften aan hen altijd waarmaken. God hield ook van Zijn volk dat als slaven werkte in Egypte. Misschien dachten ze dat God hen vergeten was, maar dat was niet zo. God zou Zijn belofte aan hen houden. Hij zou hen bevrijden. Ze konden op Hem vertrouwen. God had Mozes de opdracht gegeven om het volk Israël uit Egypte te leiden. God had ook beloofd met Mozes te zijn en hem te helpen. God wilde dat Mozes Hem vertrouwde. 43 Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap

44 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding 44 God wil ook dat jij Hem vertrouwt. Herinner je je nog de eerste les? We leerden toen dat God heeft beloofd dat ieder die gelooft in de Heere Jezus bevrijd wordt van die wrede meester, de zonde. Vertrouw jij de Heere Jezus Christus? Hij komt Zijn beloften altijd na. Je mag er zeker van zijn dat jij op een dag bij Hem in de hemel zult zijn als je nu in Hem gelooft. Weet je nog wat Mozes allemaal zei toen God hem vroeg naar Farao te gaan? Ik kan niet zo goed praten had Mozes gezegd. Hij leerde dat hij voor dit probleem op God kon vertrouwen. Want wat had de Heere God geantwoord? Je broer Aäron kan wel goed praten. Ik zal hem toestaan om te spreken en dan moet jij die tekenen met je staf doen. Maar hoe zou Mozes ooit Aäron kunnen vinden? Het was heel, heel lang geleden dat hij iemand van zijn eigen familie had gezien. Er was toen nog geen telefoon of waardoor je contact kon houden. En er waren ook nog geen postbodes die brieven of kaarten bezorgden. Opnieuw liet God Mozes zien dat hij Hem kon vertrouwen. De Heere God sprak met Aäron en zei hem precies waar hij heen moest gaan om Mozes te ontmoeten. Het was een lange reis voor Aäron, van Egypte naar Midian. Hij had geen wegenkaart nodig, want God wees hem de weg. God wil dat wij Hem vertrouwen dat Hij ons de juiste weg zal wijzen. Hij zal ons laten zien wat we moeten doen. Als je nog geen vergeving gevraagd hebt voor je zonden, als de Heere Jezus nog niet jouw Verlosser is dan kan Hij jou nog niet leiden op Zijn weg. Maar als je in Hem gaat geloven, dan geldt deze belofte ook voor jou; dat Hij jou zal leiden!. Lees Psalm 119:105. Uw Woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad. Hoe leidt God Zijn kinderen nu? God gebruikt daar Zijn Woord voor, de Bijbel. De Bijbel zal je nooit op de verkeerde weg brengen. Je kunt op God vertrouwen. Hij zal je laten zien hoe jij een leven kunt leiden waar Hij blij mee is, in plaats van het leven voor je oude meester, de zonde. Plaat 3-1 God leidde Aäron naar de berg Sinaï, waar Hij met Mozes gesproken had vanuit de brandende braamstruik. Het moet een bijzondere ontmoeting geweest zijn voor de twee broers die elkaar jarenlang niet gezien hadden. Ik denk dat Mozes veel gevraagd heeft over hoe het ging met zijn ouders en met zijn zus Miriam. Maar wat nog belangrijker was, was dat Mozes Aäron moest vertellen over de Moedig de kinderen aan te reageren. Laat kort Aäron (MC-29) zien. U kunt op een kaart Egypte en Midian laten zien terwijl u vertelt over Aärons reis. Verwijder alle figuren. Plaats Mozes en Aäron (MC-30) op het flanelbord.

45 wonderlijke manier waarop God met hem gesproken had. Misschien heeft hij zoiets als dit gezegd: Eventuele achtergrond: buiten.verwijder alle figuren. Plaats Aäron (MC-29) en Mozes (MC-31) met de staf (MC-25) op het flanelbord. Moedig de kinderen aan te zeggen hoe Farao zou kunnen reageren. Aäron, de God van onze voorouders heeft tot mij gesproken vanuit een brandende struik op deze zelfde berg. (Hij heeft gezegd dat wij naar ons volk en naar de Farao moeten gaan). Dan moet jij met Farao spreken. Ik zal met mijn staf de tekenen doen, zodat de mensen ons zullen geloven. Als je al in God gelooft, zou je zeker ook wel willen dat God op zo n bijzondere manier tot jullie sprak? Toch kunnen jullie ook nu precies weten wat God tegen jullie wil zeggen. God sprak op deze speciale manier tot Mozes, en de andere Israëlieten kregen dat via Mozes te horen. Ze hadden hem nodig om Gods weg te kennen. Als je de Heere Jezus kent als jouw Verlosser en Heer, heb je vast ook wel een Bijbel, Gods Woord. Alles wat in de Bijbel staat, is geschreven door God voor jou. Dus als jij wilt weten wat God zegt, moet je regelmatig de Bijbel lezen, eigenlijk iedere dag. Denk erover wat je leest, en pas het met Gods hulp toe in je eigen leven. Het is Gods Woord, dus je kunt het vertrouwen. Ook Mozes en Aäron moesten vertrouwen dat God hen zou leiden. Terwijl de broers de lange weg terug liepen naar Egypte, zal Aäron Mozes waarschijnlijk alles verteld hebben over hun familie en vrienden. En natuurlijk wilde Aäron ook alles weten over het leven van Mozes in Midian. Wat had hij daar toch veertig jaar gedaan? Maar denk je niet dat ze onderweg ook veel gedacht en gepraat hebben over de enorme opdracht die God hen gegeven had? Ze moesten eerst de Israëlieten ervan overtuigen dat God hen had gestuurd om Zijn volk uit Egypte te leiden! Daarna moesten ze naar Farao toe en hem vertellen dat hij het volk moest laten gaan. Hoe zou Farao daarop reageren? En dan moesten ze ook nog het hele volk vanuit Egypte naar een nieuw land brengen. Mozes en Aäron wisten dat ze met hun hele hart op God moesten vertrouwen, want Hij alleen kon ervoor zorgen dat de Farao het volk zou laten gaan. Alleen de Heere God kon hen naar een nieuw land brengen. Ook jij moet met je hele hart op God vertrouwen. Alleen Hij kan je bevrijden van de slavernij van de zonde. De Heere Jezus overwon de zonde door sterven op Golgotha en weer op te staan uit de doden. Door in Hem te geloven word je Gods kind. Maar om elke dag te kunnen leven zoals Hij dat van je vraagt in Zijn Woord, moet je steeds weer op Hem vertrouwen. Is het niet geweldig om te weten dat God je niet zal teleurstellen, maar dat Hij altijd doet wat Hij belooft? Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 45

46 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Als je hier vragen over hebt en met mij wilt praten mag je (noem tijd en plaats) naar me toekomen. Plaat 3-2 Toen de twee mannen in Egypte aankwamen waren, praatte iedereen al snel over hen. Die vreemdeling die naast Aäron loopt, is dat niet die man die als prins in het paleis leefde? Probeerde hij niet ons te helpen door een Egyptenaar te doden? Waarom is hij nu hier? Is hij onze bevrijder? Mozes en Aäron riepen de Israëlitische leiders bij elkaar. Aäron voerde het woord namens Mozes. De God van uw voorouders heeft tot Mozes gesproken. Hij heeft uw ellende gezien. God heeft beloofd u vanuit Egypte te leiden naar een goed land waar meer dan genoeg te eten is. Kan dat waar zijn? vroegen de mensen zich af. Gaan we na al deze jaren eindelijk uit dit verschrikkelijke land weg? De leiders konden het maar moeilijk geloven. Herinner je je nog de tekenen die God Mozes had gegeven bij de braamstruik om aan het volk te laten zien? Mozes gooide zijn staf op de grond. Het werd een slang! Hij pakte vlug de staart vast en het werd weer een staf! Mozes deed zijn hand in zijn mantel en toen hij zijn hand weer liet zien zat deze onder de zweren. Toen hij zijn hand terugstak in zijn mantel en weer tevoorschijn haalde, waren de zweren verdwenen! Denk je dat de leiders nu geloofden dat God met Mozes had gesproken toen ze deze wonderen zagen? Ja, ze geloofden hem. Ik ga pas in God geloven als ik ook zulke wonderen zie. Denk jij misschien zo? Je hebt gehoord dat de Heere Jezus je kan redden en je leven kan veranderen, maar je weet niet zeker of dat wel echt waar is. Hoe kan ik weten dat ik God kan vertrouwen? Als ik nou ook zulke tekenen te zien zou krijgen als de Israëlieten! Kijk eens om je heen, naar de lucht, de bossen, de zee. Denk eens aan alle soorten dieren en planten die er op aarde zijn. Dat kan niet toevallig ontstaan zijn; het is allemaal gemaakt door God. Zou je Degene Die dit allemaal gemaakt heeft niet kunnen vertrouwen? Laten we Johannes 3:16 lezen. Denk er nu eens over na, dat de Heere Jezus, Gods enige zoon, stierf aan een kruis om zondaren zoals jij en ik te redden. God hield zo ontzettend veel van Zijn Zoon, en toch offerde Hij Hem op om ons te kunnen redden. Waarschijnlijk zul je geen tekenen zien zoals God die aan Mozes gaf voor de Israëlieten, maar God heeft als teken van Zijn liefde Zijn Zoon voor jou overgegeven. Hij vraagt vandaag van jou in Hem te geloven. Eventuele achtergrond: buiten. Plaats de Israëlieten (MC-32) op het flanelbord. Lees dit vers voor of laat een van de kinderen het voorlezen. Verwijder alle figuren 46

47 De Israëlieten geloofden Mozes en Aäron, maar zou Farao het ook geloven? Eventuele achtergrond: paleis. Plaats Aäron (MC-29), Mozes (MC-31) met zijn staf (MC-25) en de koning (MC-33) op het flanelbord. Kleuters kunnen doen alsof ze stro verzamelen om stenen te kunnen maken. Geef de kinderen gelegenheid om te antwoorden. Plaat 3-3 Mozes en Aäron spraken zonder angst tegen de koning van Egypte. Wat zeiden ze? Lees Exodus 5:1 Zo zegt de Heere, de God van Israël: Laat Mijn volk gaan. En hoe reageerde Farao? Lees Exodus 5:2 Wie is de Heere, naar Wiens stem ik zou moeten luisteren door Israël te laten gaan? Ik ken de Heere niet en ik zal Israël ook niet laten gaan. Farao was boos. Deze mensen probeerden het volk van hun werk in de steenfabrieken af te houden! Dus wat deed hij? Lees Exodus 5:6, 7 Daarom gaf de faro op diezelfde dag het bevel aan de slavendrijvers onder het volk en de voormannen ervan: U mag voortaan geen stro meer aan het volk verstrekken om de bakstenen te maken, zoals voorheen. Laten zij zelf maar stro gaan verzamelen. Wat had God gezegd dat Mozes moest doen? Mozes had God gehoorzaamd. Hij geloofde dat God hem gestuurd had om het volk te bevrijden en dat God hem ook naar Farao geleid had, maar nu was het leven van de Israëlieten nog veel moeilijker geworden! Hun werk was nog zwaarder geworden, omdat ze nu ook zelf het stro moesten verzamelen en toch net zoveel bakstenen moesten maken als voor die tijd. Had God toch iets fout gedaan? Nee, God doet nooit iets fout. Kon de Heere God Zijn volk dan wel redden uit de slavernij van Egypte? Ja, Hij had de macht om hen te bevrijden. Weet je de les van vorige week nog? Wie kan deze zin afmaken? Gods weg is. (volmaakt). Hij wil dat we Hem geloven en vertrouwen! Vele, vele jaren nadat Mozes gestorven was, kwam de Heere Jezus naar deze aarde. Zijn volgelingen vertrouwden Hem. Ze waren er zeker van dat Hij de Messias was, de Verlosser, Die door God gestuurd was. Wat waren ze ontdaan en bang toen de Heere Jezus werd gearresteerd, verhoord en gekruisigd! Hoe had dat kunnen gebeuren? Het leek alsof God iets verkeerd had gedaan. Later begrepen ze het pas. De Heere Jezus moest lijden en sterven in de plaats van zondaren, zodat iedereen die op Hem vertrouwt, bevrijd kan worden. Dit was Gods volmaakte plan. Nadat de Heere Jezus uit de doden was opgestaan begrepen ze het allemaal, maar op het moment dat het gebeurde was het moeilijk en teleurstellend. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 47

48 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Gods volk in Egypte was ook enorm teleurgesteld. Ze konden nog maar moeilijk op God vertrouwen. Plaat 3-4 Een paar Israëlitische leiders gingen naar Farao. Lees Exodus 5:15b-16a Waarom behandelt u uw dienaren zo? Stro wordt uw dienaren niet gegeven, en toch zeggen zij tegen ons: Maak bakstenen! En zie, uw dienaren worden geslagen.. Had Farao medelijden? Nee! Lees Exodus 5:17,18 Maar hij zei: Lui bent u, lui! Daarom zegt u: Laat ons gaan! Laat ons offer brengen aan de Heere! Nu dan, ga aan het werk! Stro wordt u niet gegeven, toch moet u hetzelfde aantal bakstenen leveren. Plaat 3-5 Toen de leiders het paleis uitliepen, schreeuwden ze tegen Mozes en Aäron die buiten stonden te wachten: Het is allemaal jullie schuld! Wij hopen dat God jullie zal straffen voor al onze problemen! Waarom geven ze mij de schuld? zal Mozes zich wel afgevraagd hebben. Het leek heel oneerlijk. Vertrouwde het volk dan niet op Gods belofte om hen te bevrijden? Denk je dat Mozes zich erg ontmoedigd zal hebben gevoeld? Hij wist dat hij God gehoorzaamde, maar het leek allemaal voor niets te zijn. Voel jij je ook wel eens zo? Je hebt de Heere Jezus aangenomen als je Redder; je gelooft en vertrouwt Hem. En toch heb je het nu misschien heel moeilijk. Misschien zijn er problemen bij jullie thuis, misschien is je vader werkloos en hebben jullie eigenlijk niet genoeg geld om eten en kleren te kopen. Misschien geven je ouders je wel de schuld van iets wat je niet gedaan hebt. En dan vraag je je af waarom God dit allemaal toestaat, terwijl Hij machtig genoeg is om er iets aan te doen. Of heb je problemen op school? Vind je het moeilijk om niet bij de groep te horen? Lachen andere kinderen je uit omdat je niet alles in de tienerbladen leest of omdat je niets geeft om de nieuwste pophits? Wat deed Mozes? Hij deed wat jij ook kunt doen. Mozes ging praten met God. Plaats de koning (MC-33) en de leiders (MC-34) op het flanelbord. Verwijder alle figuren. Eventuele achtergrond: buiten. Plaats Mozes (MC-31) met zijn staf (MC-25), Aäron (MC-29) en de leiders (MC-34) op het flanelbord. Verwijder alle figuren 48

49 Eventuele achtergrond: binnen. Plaats de biddende Mozes (MC- 35) op het flanelbord. Plaat 3-6 Lees Exodus 5:22,23 Heere, waarom hebt U dit volk kwaad gedaan? Waarom hebt U mij dan gezonden? Ja, vanaf het ogenblijk dat ik naar de farao gegaan ben om in Uw Naam te spreken, heeft hij dit volk kwaad gedaan en U hebt Uw volk helemaal niet gered. En wat was het antwoord van de Heere God? Lees Exodus 6:1b,5 Ik ben de Heere Zeg daarom tegen de Israëlieten: Ik ben de Heere. Ik zal u uitleiden van onder de dwangarbeid van de Egyptenaren. Ik zal u redden uit hun slavernij en u verlossen door een uitgestrekte arm en door zware strafgerichten. Mozes kon God vertrouwen. Het volk Israël kon God vertrouwen. Hij zou zich houden aan Zijn belofte hen te bevrijden. Ook jij kunt God vertrouwen. Als jij nog niet gered bent, kun je vandaag, zelfs op dit moment, met je hele hart in de Heere Jezus gaan geloven en dan word je bevrijd van de slavernij van de zonde. In de Bijbel staat: Wanneer dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult gij werkelijk vrij zijn. Als jij de Heere Jezus kent als Verlosser van de zonde, vertrouw er dan elke dag op dat Hij je wil helpen, thuis, als je met vriendjes speelt, op school. Hij houdt zich altijd aan Zijn beloften.. dat er geen enkel woord van al de goede woorden die de HEERE, uw God, over u gesproken heeft, onvervuld gebleven is (Jozua 23:14) Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 49

50 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Vragenspel 1. Wie houdt Zich altijd aan Zijn beloften? (De Heere God) 2. Waarom gebeurt het nooit dat God een belofte niet houdt? (God liegt niet en Hij heeft alles in Zijn hand) 3. Hoe wist Aäron waar hij naartoe moest om Mozes te ontmoeten? (God leidde hem) 4. Hoe laat God ons de weg voor ons leven zien? (Door Zijn Woord, de Bijbel) 5. Welke tekenen had God aan Mozes gegeven voor het volk Israël? (Mozes staf werd een slang, zijn hand zat onder de zweren, Nijlwater dat op de grond uitgegoten werd, werd bloed) 6. Wat dachten de Israëlieten nadat Mozes en Aäron tot hen gesproken hadden en de tekenen hadden laten zien? (Ze geloofden dat God hen gestuurd had) 7. Wat zei Farao toen Mozes en Aäron hem gezegd hadden dat hij het volk moest laten gaan? ( Ik laat ze niet gaan ) 8. Wat deed Farao om het leven voor de Israëlieten nóg moeilijker te maken? (Hij beval dat ze geen stro meer mochten krijgen om stenen te maken. Ze moesten zelf stro verzamelen en evenveel stenen maken als voorheen) 9. Wie gaven de Israëlieten de schuld van hun problemen? (Mozes en Aäron) 10. Wat wil God graag dat Zijn kinderen doen als ze moeilijkheden en problemen krijgen? (Op Hem vertrouwen) 11. Wat deed Mozes toen het volk hem er de schuld van gaf dat hun leven nog moeilijker was geworden? (Hij ging praten met de Heere God) 12. Welk antwoord gaf God toen aan Mozes? ( Ik ben de Heere, Ik zal de kinderen van Israël uit Egypte leiden ) Robert praat tegen zichzelf. Kringgesprek Waarom is alles zo moeilijk? Ik houd van de Heere Jezus, Hij is mijn Redder, maar het is zo moeilijk. Kinderen uit mijn klas spieken en kopiëren elkaars huiswerk en verleiden mij om dat ook te doen. Thuis is het al niet veel beter. Mijn zus zit mij altijd te pesten met Heilig boontje. Ik heb zoveel problemen! Ontbrekende letters. Schrijf op een groot vel of een schoolbord: B P V Als een kind een vraag goed beantwoordt, mag het een letter noemen. De woorden zijn Beloften, Problemen en Vertrouwen. Als een letter in de woorden voorkomt, vult u die letter op de juiste plaatsen in en u geeft het team een punt voor elke keer dat die letter in één van de woorden voorkomt. Zo levert de t twee punten op. Als een kind aan de beurt is mag het óf een letter zeggen óf één van de woorden raden. Als het woord geraden wordt, levert dat vijf punten op. Als de woorden geraden zijn voordat alle vragen gesteld zijn, gaat u door met vragen stellen, waarbij een goed antwoord beloond wordt met een punt. Als de vragen op zijn voordat alle woorden geraden zijn, vult u steeds een letter in. Neem in elk geval de tijd om met de kinderen te praten over het belang van deze woorden in het kader van de les. Vraag uw assistent of één van de oudere kinderen de volgende sketch te spelen. 50

51 Soms lijkt het wel of God mij heeft laten vallen. Dan leest Robert uit zijn Bijbel. Hij leest Spreuken 3:5,6 en buigt dan zijn hoofd en bidt zachtjes. Praat met de kinderen Waarom was Robert verward? Hij deed twee verstandige dingen. Welke? Hoe sprak God tot Hem? Als jij net als Robert met een probleem zit, mag je er na de club met mij over praten. Blijf dan gewoon even op je stoel zitten als de andere kinderen naar huis gaan. Dan kunnen we samen kijken wat Gods Woord erover zegt en we kunnen speciaal voor jouw probleem bidden. Misschien heb je de Heere Jezus nog niet als je Redder aangenomen. Het grote probleem in jouw leven is dan de zonde. Je kunt dan ook bidden en de Heere Jezus vragen om je zonde weg te nemen. De Heere Jezus belooft in Zijn Woord eeuwig leven aan hen die op Hem vertrouwen. Als je met mij wilt praten over hoe je een Christen kunt worden, mag je ook even op je plaats blijven zitten. Verwerking Het IKEG heeft de volgende werkjes beschikbaar: a b Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 51

52 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Les 4 Mozes ziet Gods macht Lesoverzicht Bijbelgedeelte: Exodus 7:1 12:51 Bijbeltekst om aan te leren: Als dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult u werkelijk vrij zijn. Johannes 8:36 Centrale Waarheid: Toepassing gelovig kind: God heeft de macht om jou te bevrijden. Dank God dat Hij jou bevrijdt heeft. Toepassing niet-gelovig kind: Vraag de Heere Jezus jou te bewaren voor Gods oordeel en jou te bevrijden van de macht van de zonde. Visuele hulpmiddelen: Platen: 4:1-6 & 5-1 Flanelfiguren: MC 25, 28, 31, 33, Afbeelding van een kruis en van een leeg graf. Beschikbaar stellen: Verwerking: Stel uzelf beschikbaar voor een pastoraal gesprek met de kinderen tijdens één van de programma onderdelen. Boekje deurposten & bouw/puzzelplaat pyramide a & b 52

53 Lesschema I. INLEIDING Ik laat ze niet gaan. II. ONTWIKKELING VAN DE GEBEURTENISSEN A. Eerste plaag: water wordt bloed. B. Plagen: kikkers, muggen en steekvliegen. C. Plagen: veepest en zweren. D. Plagen: hagel en sprinkhanen. E. Duisternis. F. Laatste waarschuwing voor Farao. G. Voorbereidingen voor het Pascha. H. De eerstgeboren Egyptische zonen sterven. III. CLIMAX De Israëlieten moeten van Farao vertrekken. IV. EINDE De uittocht. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 53

54 Bijbeltekst om aan te leren Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Als dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult u werkelijk vrij zijn. Johannes 8:36 Inleiding Als de Israëlieten bevrijd zouden worden uit Egypte en er zouden dan een aantal Egyptenaren tegen hen zeggen: ga terug naar Egypte en stenen bakken. Zouden ze dat dan moeten doen. (verwacht antwoord.) Natuurlijk niet, de Egyptenaren hadden niets meer over hen te zeggen. Zo is het ook met de zonde. We gaan vandaag een zinnetje uit ons hoofd leren en dat ga ik nu oplezen. Let op hoe vaak het woord vrij er in voorkomt. Presentatie Lees de tekst voor uit uw Bijbel en vraag de kinderen hoe vaak het woord vrij er in voorkomt. Laat dan de aanleertekst zien en lees hem een keer met de kinderen op. Uitleg Wat betekent het woord vrijgemaakt? (verwacht antwoord) Je bent ergens van bevrijd. Het liefst wil jij bevrijd worden van je vijand en onze grootste vijand is de zonde. Door de zonde maken we anderen verdrietig en anderen maken ons verdrietig. De Heere Jezus maakt ons vrij van twee dingen. Ten eerste: de straf van de zonde. Als jij in de Heere Jezus gelooft zal God jou niet Zijn vreselijke straf voor de zonde geven, want die heeft Hij al aan de Heere Jezus gegeven. Ten tweede: de macht van de zonde. Als jij in de Heere Jezus gelooft komt de Heere Jezus in jou wonen. Hij leert je en helpt jou om tegen de zonde te vechten en samen met Hem ga je het winnen van de zonde. Toepassing Niet gelovig kind: Als jij niet gelooft dat de Heere Jezus voor jouw zonden aan het kruis gestorven is, dan ben je niet vrijgemaakt van de zonde. Vraag vandaag nog aan de Heere Jezus of Hij jouw zonden wilt vergeven. Gelovig kind: zolang jij op aarde leeft, blijf je zonden doen. Maar als kind van God ga je steeds beter beseffen dat het zonde is en je mag altijd teruggaan naar de Heere Jezus en vragen of Hij die zonde wil vergeven. 54

55 Eventuele achtergrond: Paleis. Plaats op het flanelbord de slangen (MC-28 en MC-39), Aäron (MC-29) met de staf (MC-36), Mozes (MC-31) met staf (MC-25), de koning (MC- 33) en Egyptenaren (MC-37 en MC-38). Verwijder alle figuren. Eventuele achtergrond: vlakte. Plaats de afbeeldingen van de plagen op het moment dat u erover vertelt (MC 40 48). Kleuters kunnen de geluiden van kwakende kikkers en zoemende vliegen nadoen. Kikkers waren in Egypte heilige dieren, die je niet mocht doden. Farao s tovenaars herkenden Gods vinger in de plaag van de muggen (of wellicht muskieten). Deze insecten kwamen uit het stof, wat aangeeft dat ze in zeer groten getale kwamen. De vliegen staken alleen de Egyptenaren. Aanleren Zeg de tekst twee maal op en verwissel dan steeds een woord met een gebaar. Bijvoorbeeld: Zoon naar boven wijzen. Vrijgemaakt gebaar van een ketting verbreken. Werkelijk met de wijsvinger heen en weer. Vrij armen in de lucht. Laat na een aantal keren, kinderen die dat denken te kunnen, de tekst alleen opzeggen. BIJBELLES Inleiding Platen 4-1 & 4-2 Ik zal de Israëlieten niet laten gaan! Dit was keer op keer Farao s reactie geweest. Mozes had de koning de tekenen laten zien, die hij door de macht van God kon doen. Zag Farao dan niet hoe machtig God was? Hij en zijn volk leden enorm toen de Heere God het water van de rivier de Nijl in bloed veranderde. Alle vissen stierven, waardoor de rivier ontzettend stonk en de mensen geen vis meer konden eten, maar het ergste was, dat er bijna geen drinkwater meer was. Want de Egyptenaren haalden dat vooral uit de Nijl, en ál het water uit de Nijl was veranderd in bloed, zelfs als mensen het al in grote potten en kruiken thuis hadden staan! Maar wat zei Farao? Ik laat het volk niet gaan. Plaat 4-3 Misschien dachten de Israëlieten wel dat niets Farao nog van gedachten kon veranderen. Ze zouden nooit vrij worden! Maar dat was niet zo! De Heere God had de macht om hen te bevrijden, maar Hij had tegen Mozes gezegd dat dat pas zou gebeuren als de Farao had gezien hoe groot en machtig de God van Israël was. En wat deed de Heere God? Lees Exodus 8:5. Kikkers! Miljoenen waren er plotseling! En ze zaten echt overal. Farao riep Mozes en Aäron en zei: Bidt tot de Heere dat Hij de kikvorsen van mij en mijn volk wegdoe, dan zal ik het volk laten gaan, om de Heere offers te brengen. Maar toen de kikkers weg waren, trok Farao zijn belofte in. Toen stuurde God muggen miljoenen muggen. Maar Farao liet het volk niet gaan. Toen stuurde God steekvliegen. Overal in het land waren vliegen, maar niet in het land Gosen. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 55

56 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Ik zal u laten gaan zei Farao, toen God het ook in het paleis liet wemelen van de steekvliegen. Maar toen God de vliegen had weggehaald, kwam Farao op zijn woorden terug. Farao zag al snel een nieuw bewijs van Gods macht, want God stuurde een ziekte waaraan alle dieren in de weilanden van de Egyptenaren stierven. Toch bleef de koning weigeren de Israëlieten vrij te laten, en daarom zorgde God ervoor dat de mensen akelige zweren kregen. Ook de dieren in de stallen kregen deze zweren. Maar weer niet in het land Gosen. Toen kwam er een hevige hagelstorm, daarna grote zwermen sprinkhanen. Wat deed Farao? Hij weigerde het volk te laten gaan! Plaat 4-4 God stuurde een negende waarschuwing. Deze keer kwam er duisternis in het gehele land Egypte. Wat bracht de Farao een verschrikkelijk lijden over het Egyptische volk, omdat hij zich niets aantrok van de Heere God, en het ergste moest nog komen! Weet je nog wat we in de eerste les over Mozes hebben geleerd? Wie weet nog de naam van die wrede meester, die heerst in het De zonde heeft een vreselijk lijden in onze wereld gebracht. Welke akelige dingen gebeuren er allemaal door de zonde? (oorlogen, ziektes, dood.) Weet je ook nog dat het ergste van de zonde is, dat hij ons leven vernietigt, doordat hij ons ervan weerhoudt God te kennen en lief te hebben? Op een dag kan de zonde er zelfs voor zorgen dat we voor altijd van God gescheiden zijn, in een plaats van straf die de hel genoemd wordt. Nu vraag je je misschien af: Kan iemand mij bevrijden van deze verschrikkelijke meester en mij bewaren voor de vreselijke straf die de zonde met zich meebrengt? Luister dan maar naar de woorden van de Heere Jezus. Lees Johannes 8:36 Als dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult u werkelijk vrij zijn. Denk je dat je wel vrij zou willen zijn, maar weet je niet zeker wat je daarvoor moet doen? Misschien heb je de Heere Jezus gevraagd jou te bevrijden, maar weet je niet zeker of Hij dat ook echt heeft gedaan. In beide gevallen mag je na de club bij me komen om er met me over te praten. Als je op de voorste rij gaat zitten als de andere kinderen naar huis gaan, weet ik dat je met me wilt praten. Samen kunnen we dan kijken wat Gods Woord erover zegt. Die wrede meester, zonde, wil niet dat jij vrij bent. Je kunt nooit jezelf bevrijden. Is het niet geweldig om te weten dat de Heere God jou kan bevrijden? De hagel vernietigde alle gewassen die rijp waren voor de oogst. De sprinkhanen volgden daar direct op in enorme aantallen, om geheel te ruïneren wat de hagel nog had overleefd. Deze plagen stelden de macht op de proef van de Egyptische goden van het weer en de vruchtbaarheid. De plaag van de duisternis viel trof alleen de Egyptenaren. Aangezien de Farao zelf de zonnegod Ra vertegenwoordigde, werd hij persoonlijk uitgedaagd door deze plaag. 56

57 Verwijder alle figuren. Eventuele achtergrond: Paleis. Plaats Mozes (MC-31) met staf (MC-25), Aäron (MC-29) met staf (Mc-36) en de koning (MC- 33) op het flanelbord. Verwijder alle figuren. Eventuele achtergrond: vlakte. Plaats een Israëliet (MC-50), deurpost (MC-49) en de schaal (MC-51) op het flanelbord. Vraag een ouder kind of uw assistent om te lezen uit Exodus 12:3, 4a, 5a, 6, 7 en 13. Farao wilde niet dat de Israëlieten vrij zouden zijn. De Israëlieten hadden niet de macht om zichzelf te bevrijden. Hun God had beloofd hen te bevrijden en Hij zou dat nu snel gaan doen. Plaat 4-4 Mozes ging naar Farao met de laatste waarschuwing van God. Lees Exodus 11:4-6 En Mozes zei: Zo zegt de HEERE: Omstreeks middernacht zal Ik uittrekken door het midden van Egypte en alle eerstgeborenen in het land Egypte zullen sterven, van de eerstgeborene van de farao af, die op zijn troon zitten zou, tot de eerstgeborene van de slavin die achter de handmolen zit, en alle eerstgeborenen van het vee. Er zal een luid geschreeuw zijn in heel het land Egypte, zoals er nog nooit geweest is en zoals er ook nooit meer zijn zal. W En wat zou er gebeuren met de Israëlieten? God zei dat zij bewaard zouden worden. Farao wilde zeker niet dat deze ramp zou plaatsvinden. Dus hij zou de Israëlieten nu vast wel laten gaan. Maar nee, zijn hart was zo verhard, dat hij zelfs nu Israël niet wilde laten gaan. Maar de Heere God Zélf zou Zijn volk bevrijden uit de slavernij. En Farao zou Gods oneindige macht zien op een verschrikkelijke manier. Intussen waren de Israëlieten zich aan het voorbereiden om Egypte te verlaten. Mozes en Aäron hadden hen Gods opdracht gegeven, die ze moesten opvolgen om te voorkomen dat ook hun oudste zonen zouden sterven. Wat moesten ze doen? Plaat 4-5 Op de tiende dag van deze maand moet ieder voor zich een lam per familie nemen, een lam per gezin. Maar als het gezin te klein is voor een lam, dan moet hij er samen met de buurman, die het dichtst bij zijn gezin woont, één nemen U moet een lam zonder enig gebrek hebben, een mannetje van een jaar oud U moet het in bewaring houden tot de veertiende dag van deze maand, en heel de verzamelde gemeenschap van Israël zal het slachten tegen het vallen van de avond. En zij zullen van het bloed nemen en het aan de beide deurposten strijken en aan de bovendorpel, aan de huizen waarin zij het eten zullen. En het bloed zal u tot een teken zijn aan de huizen waarin u verblijft. Als Ik het bloed zie, zal Ik u voorbijgaan en er zal geen plaag onder u zijn die verderf teweegbrengt, als Ik het land Egypte zal treffen. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 57

58 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding 58 De lammetjes moesten sterven, zodat de Israëlieten mensen zouden worden bewaard voor de dood en bevrijd uit de slavernij. Dit is een geweldig beeld van Gods plan om zondaren zoals jij en ik te bewaren voor het oordeel dat we vanwege onze zonden verdienen en om ons te bevrijden uit de slavernij van de zonde. Wat voor een soort lam moest het zijn? Er mocht niets aan mankeren. De Bijbel noemt de Heere Jezus het Lam van God. Er was niets verkeerd in Zijn leven. Hij zondigde nooit in wat Hij dacht, zei of deed. Niemand anders kan ons van de zonde bevrijden, want behalve de Heere Jezus heeft iedereen gezondigd en is iedereen God ongehoorzaam geweest. Alleen de volmaakte, zondeloze Zoon van God kon het Lam zijn dat stierf om ons te redden en te bevrijden. Plaat 4-6 De Heere Jezus Christus, Die geen enkele wet had overtreden, werd gevangengenomen en verhoord en er werden leugens over Hem verteld. Wrede mannen bespotten Hem en sloegen hem hard. Uiteindelijk werd Hij aan een kruis gespijkerd alsof Hij een misdadiger was. Daar op Golgotha leed Hij veel erger dan we ons kunnen voorstellen. Zijn bloed, Zijn leven gaf Hij voor ons. Maar hadden we de vorige keer niet gehoord dat niemand machtiger is dan God? Vraag je je dan ook af waarom God niet zorgde dat al deze dingen niet gebeurden met Zijn enige Zoon, van Wie Hij zoveel hield? De Heere Jezus werd niet gekruisigd omdat God het niet kon tegenhouden, maar omdat Hij zoveel van de wereld hield. Zonde moest gestraft worden en de macht van de zonde moest gebroken worden en daarom strafte God, in Zijn ongelooflijke liefde, Zijn geliefde Zoon in de plaats van zondaren. De Heere Jezus gaf vrijwillig Zijn leven om jou te redden en te bevrijden van die wrede meester, zonde. Weet je nog wat de Israëlieten moesten doen van God om bewaard te worden voor de dood en om bevrijd te worden uit Egypte? Een lam slachten. Als iemand dat niet zou doen, zou hij onder hetzelfde vreselijke oordeel vallen als de Egyptenaren. Plaat 4-5 Toen het moment aanbrak dat het allemaal ging gebeuren, waren de Israëlieten er klaar voor. Hun God had hen beloofd hen te bewaren en te bevrijden. Ze wachtten in hun huizen. In de avondschemering werden de lammetjes geslacht. De gezinshoofden namen wat van het bloed en streken dit op de deurposten, zoals hun gezegd was. Verwijder alle figuren. Plaats de afbeelding van het kruis op het flanelbord. Verwijder de afbeelding van het kruis. Plaats de Israëliet (MC-50), de deurpost (MC-49) en de schaal (MC-51) op het flanelbord. U kunt een paar kinderen een toneelstukje laten spelen over een Israëlitische familie die zich klaarmaakt voor deze nacht.

59 Verwijder alle figuren. Plaats het lege graf op het flanelbord. Verwijder alle figuren. Het lam werd gebraden met bittere kruiden en er werd brood zonder gist gebakken. De tafel was niet gedekt voor een uitgebreid diner, o nee, de Israëlieten hadden hun mantels al aan, klaar om op reis te gaan. Het eten moest snel opgegeten worden. Niets ervan mocht tot de volgende morgen overblijven. Om middernacht ging de Engel des Heeren door het hele land Egypte. Hij was gekomen om het oudste kind in elk huis te doden. Dit was Gods straf voor het volk van Egypte. Maar als op de deurpost het bloed van een lam was aangebracht, was iedereen in dat huis veilig. God zegt ons in Zijn Woord dat iedereen Zijn straf verdient, want iedereen is Hem ongehoorzaam geweest, ook jij en ik. De straf van de zonde is de dood. Dat betekent voor altijd van God gescheiden zijn. Maar God vertelt ook over hoe jij en ik bewaard kunnen worden voor de straf en bevrijd kunnen worden van de macht van de zonde. De Heere Jezus wordt het Lam van God genoemd en door Zijn bloed (Zijn dood) hebben wij verlossing van de straf. Je hoeft dit alleen maar te geloven om eeuwig leven te krijgen. Plaat 4-6 De Heere Jezus is niet dood gebleven. Hij is opgestaan uit het graf. De Heere Jezus leeft voor altijd! Wat moet jij doen? Als je beseft dat je door de zonde in jouw leven in groot gevaar bent, dan moet je naar de Heere Jezus gaan. Vertel de Heere God dat je oprecht spijt hebt van je zonden en dat je niets meer met de zonde te maken wilt hebben. Daarna bedank je de Heere Jezus dat Hij stierf voor jouw zonden en vraag Hem jou te redden en te bevrijden van de heerschappij van de zonde. Johannes 8:36 zegt: Als dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult u werkelijk vrij zijn. Hoe ging het intussen met de Egyptenaren? Nou, op straat kon je horen dat er in de huizen gehuild werd! Van de mooiste villa s tot de armste hutjes was er enorm veel verdriet, want in elk huis was het oudste kind gestorven en zelfs in het paleis, precies waarvoor Mozes gewaarschuwd had. Wat erg dat farao niet naar God heeft willen luisteren. Het was nog nacht toen de Farao Mozes en Aäron bij zich liet komen. Wat wilde hij van ze? Lees Exodus 12:31. En hij riep Mozes en Aäron in de nacht, en zei: Sta op, ga weg uit het midden van mijn volk, zowel u als de Israëlieten, en ga weg, dien de HEERE, zoals u gesproken hebt. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 59

60 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Plaat 5-1 De Israëlieten hadden de Egyptenaren gevraagd om zilver, goud en kleren. En God had er voor gezorgd dat de Egyptenaren hen alles gaven waar ze om vroegen. Ze gaven zelfs meer dan dat, ze wilden alles wel geven als de Israëlieten maar weggingen! Ze waren zo bang. Ze smeekten de Israëlieten te vertrekken, omdat ze bang waren zelf ook te sterven. ` De Israëlieten vertrokken zo snel, dat ze niet eens tijd genoeg hadden om het brood goed te bakken. Ze namen het deeg dan maar mee. Ze verlieten Egypte. Ze lieten de slavernij achter zich. Ze waren veilig, ze waren vrij. God wil jou ook vrijmaken. Hij hield zoveel van jou dat Hij Zijn Enige Zoon gaf om te sterven voor jouw zonden. Wees niet zoals de Egyptenaren die niet luisterden naar God. Zij werden gestraft. Luister naar God en geloof in de Heere Jezus, dan zul je niet gestraft worden voor je zonden, maar ben je vrij van de straf. Wacht dus niet meer, maar doe het vandaag nog. Als je gelooft dat de Heere Jezus jou al heeft vrijgemaakt, dank Hem daarvoor met heel je hart. Sluit af met gebed en betrek beide groepen kinderen. Vragenspel 1. Wat moesten Mozes en Aäron van God aan Farao vragen? (Dat Farao het volk liet gaan) 2. Wat was het antwoord van Farao? ( Wie is de Heere? Ik laat Israël niet gaan ) 3. Noem drie van de eerste negen plagen die God over Egypte bracht. (Water werd bloed, kikkers, muggen, steekvliegen, veepest, zweren, hagel, sprinkhanen en duisternis.) 4. Wat was laatste waarschuwing die de koning kreeg? (Alle eerstgeborenen van de Egyptenaren en hun vee zouden sterven). 5. Hoe konden de Israëlieten zich beschermen tegen Gods vreselijke straf over de Egyptenaren? (Bloed van een lammetje op de deurposten van elk Israëlitisch huis.) 6. Waaraan moesten de lammetjes voldoen die geslacht werden? (ze mochten geen enkel gebrek hebben.) 7. Hoe doen deze lammetjes ons denken aan de Heere Jezus? (Hij was het zondeloze Lam van God, Dat stierf om ons te redden.) Eventuele achtergrond: Berglandschap. Plaats de Israëlieten (MC-52 en MC-53) op het flanelbord. Kleuters kunnen naspelen dat ze snel de spullen moeten pakken voor de reis. 60

61 8. Wat moet jij doen om bewaard te worden voor Gods oordeel over de zonde? (Geloof dat alleen de Heere Jezus je kan redden. Met Zijn bloed kocht Hij ons vrij van de zonde.) 9. Wat gebeurde er in dit verhaal om middernacht? (God deed wat Hij had gezegd: elke eerstgeborene in Egypte stierf.) 10. Farao liet Mozes en Aäron bij zich komen. Wat zei hij tegen hen: ( Ga weg uit mijn volk en land en neem je kinderen en dieren mee. ) 11. Wat gaven de Egyptenaren aan de Israëlieten? (Zilver, goud en kleren) 12. Wat staat er in Johannes 8:36? ( Als dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult u werkelijk vrij zijn. ) Verwerking Het IKEG heeft de volgende werkjes beschikbaar: a b Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 61

62 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Les 5 De triomfantelijke oversteek Lesoverzicht Bijbelgedeelte: Exodus 13:17 15:21 Bijbeltekst om aan te leren: Ik zal u beslist niet loslaten en Ik zal u beslist niet verlaten. Hebreeën 13:5b Centrale Waarheid: Toepassing gelovig kind: God zal Zijn kinderen nooit verlaten. Vertrouw dat de Heere Jezus altijd bij je is. Toepassing niet-gelovig kind: Als jij in de Heere Jezus gaat geloven, zal Hij je nooit verlaten. Visuele hulpmiddelen: Platen: 5:1-6 Flanelfiguren: MC 33, 37, Beschikbaar stellen: Verwerking: Stel uzelf beschikbaar voor een pastoraal gesprek met de kinderen tijdens één van de programma onderdelen. bouwplaat doortocht & bouw/puzzelplaat doortocht a & b 62

63 Lesschema I. INLEIDING II. III. IV. Eindelijk vrij! ONTWIKKELING VAN DE GEBEURTENISSEN CLIMAX A. God leidt het volk naar het beloofde land. B. Wolk- en vuurkolom. C. Farao bereidt de aanval voor. D. De Israëlieten worden bang en geven Mozes de schuld. E. De wolkkolom zorgt voor duisternis bij de Egyptenaren. F. De Rode Zee splijt in tweeën en het volk trekt er doorheen. G. De Egyptenaren worden in verwarring gebracht. Ze worden bedolven onder het water van de Rode Zee. EINDE Het volk is veilig. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 63

64 Bijbeltekst om aan te leren Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Ik zal u beslist niet loslaten en Ik zal u beslist niet verlaten. Hebreeën 13:5 Inleiding We hebben gehoord dat de Israëlieten voor de dode zee stonden en de Farao kwam met zijn leger hen achterna. Ik denk dat een heleboel Israëlieten toen gedacht hebben dat God hen alleen gelaten had en dat ze zichzelf nu maar moesten redden. Was dat zo? (verwacht antwoord)waarom niet? (laat de kinderen reageren.) Dat geldt ook voor ons als wij in de Heere Jezus zijn gaan geloven. Luister maar wat de Bijbel erover zegt. Presentatie Lees de tekst voor uit de Bijbel en laat dan de aanleertekst zien en lees hem één keer met elkaar op. Uitleg Ik lees de tekst voor en ik maak een fout en jullie moeten zeggen wat fout is. (Laat de kinderen wel naar de aanleertekst kijken) Ik zal jullie misschien niet loslaten en Ik zal jullie misschien verlaten. God zegt: beslist niet, dat betekent dat Hij het met Zijn hele hart belooft. Wat God belooft, doet Hij en daar kun je op rekenen. Toepassing Niet gelovig kind: God blijft jou de kans geven om in de Heere Jezus te geloven. En ik raad je aan: neem die kans. Je kunt nu tegen de Heere Jezus zeggen dat jij gelooft dat Hij voor jouw zonden is gestorven. Als jij dat zegt dan mag je er op rekenen dat God jouw zonden vergeeft en altijd bij jou blijft. Het kan zijn dat je verdriet krijgt in je leven en dat je het gevoel hebt dat God losgelaten heeft. Denk dan aan het Bijbelvers: Ik zal u beslist niet loslaten. Jouw gevoel kan jou bedriegen, maar de Bijbel zal jou nooit bedriegen. Aanleren Geef de kinderen drie minuten de tijd om de tekst uit hun hoofd te leren. Laat dan het tweede deel van de aanleertekst zien en lees hem met elkaar op. Vraag dan welk kind hem helemaal uit het hoofd kent. (Bij jonge kinderen kunt u één van de voorafgaande methoden gebruiken. ) 64

65 Bijbelles Eventuele achtergrond: Berglandschap. Plaats de Israëlieten (MC-52 en MC-53) op het flanelbord. Plaats de afbeelding van de wolkkolom op het flanelbord (figuur A). Plaat 5-1 Eindelijk vrij! God had Zijn volk uit Egypte geleid. Meer dan twee miljoen Israëlieten, mannen, vrouwen en kinderen, waren die nacht vertrokken. Wat nu? God had hen bevrijd, maar waar moesten ze heen? En hoe zouden ze daar komen? God had Zijn volk in Egypte Zijn grote macht laten zien. Ze hadden gezien wat een vreselijk oordeel God over de Egyptenaren had gebracht, terwijl ze zelf Gods liefde hadden ervaren. Vanaf nu zouden ze nog veel meer gaan leren over hun God. Hij had hen uit Egypte geleid en een nieuw land beloofd, en Hij zou hen daar ook naartoe leiden. Ze zouden gaan leren dat God altijd bij hen zou zijn. Hij zou hen nooit verlaten. Heb jij de Heere Jezus gevraagd jouw Redder en Heer te worden? Als je dat gedaan hebt, ben je vrij; de zonde is dan niet langer je meester en je bent veilig voor de straf die je verdiende vanwege je zonden. Maar weet je dat Gods belofte dan ook voor jou geldt? Ik zal u beslist niet loslaten en Ik zal u beslist niet verlaten. (Hebreeën 13:5b). Je kon jezelf niet redden, alleen de Heere God kon dat doen. Zo kun je ook uit jezelf niet leven zoals God dat graag wil, daar heb je Hem bij nodig. En zoals Hij bij Zijn volk, de Israëlieten, was, zo zal Hij bij jou zijn, bij elke stap die jij zet op je levensweg. Zijn belofte is: Ik zal je nooit verlaten. Misschien vraag je je nu wel af hoe je zeker kunt weten dat God bij je is. Hoe kon het volk Israël eigenlijk weten dat God bij ze was? Toen de Israëlieten de volgende morgen wakker werden, zagen ze een vreemde wolk. Het was net een hoge pilaar, die tot in de hemel kwam. De Bijbel vertelt ons dat de Heere God in die wolk was. En toen het nacht werd zagen ze dat de wolk een helder licht gaf. Zo kon deze wolk hun dag en nacht de weg wijzen! Luister eens naar wat Gods Woord zegt. Lees Exodus 13:22. Hij nam de wolkkolom overdag en de vuurkolom in de nacht niet weg voor de aanblik van het volk. De mensen konden zien dat de Heere God bij hen was. Vandaag kunnen we niet door een wolk of een vuurkolom zien dat God bij ons is, maar als je Zijn kind bent kun je er net zo zeker van zijn dat God bij je is. Hoe? Toen jij de Heere Jezus aannam als jouw Redder, kwam Zijn Heilige Geest in jou wonen. Deze Heilige Geest helpt jou er steeds weer aan te denken dat God bij jou is. Hij geeft je vrede in je hart en de zekerheid dat jij Gods kind bent. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 65

66 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Misschien twijfel je eraan of God wel altijd bij je is. Denk er op zo n moment aan dat je behalve de Heilige Geest ook Gods Woord hebt gekregen. En in Gods Woord staan beloftes waar Hij Zich altijd aan zal houden. Hij zegt: Ik zal u geenszins verlaten. Misschien voel je niet altijd dat God bij je is, maar je hebt Zijn belofte. Vertrouw Hem. De wolk en het vuur lieten het volk Israël zien dat God bij hen was en leidden het volk op de weg die God wilde dat ze zouden gaan. En hoewel ze nog geen 200 kilometer van het land waren dat God hen beloofd had, leidde God hen via een omweg, zodat ze niet door het land van hun vijanden hoefden. God wist dat als ze in oorlog zouden raken, ze er misschien spijt van zouden krijgen dat ze uit Egypte gegaan waren en weer zouden terugkeren. Plaat 5-2 Wat gebeurde er intussen in Egypte? Was de koning nog steeds verdrietig omdat zijn zoon gestorven was en om alle andere kinderen die in de Egyptische gezinnen gestorven waren? Ja, maar toen hij hoorde, dat het volk Israël gevlucht was, zei hij: Wat hebben wij gedaan, dat wij Israël uit onze dienst hebben laten gaan? Vlug verzamelde Farao zijn leger en al zijn 600 strijdwagens. Elke wagen werd getrokken door vijf paarden, en op elke wagen stonden twee soldaten. De ene mende de paarden en de andere had een zwaard en een schild bij zich om te kunnen vechten. De wagen van Farao zal zeker voorop hebben gereden om de Israëlieten te achtervolgen. Intussen had Gods volk zijn tenten opgeslagen vlak bij de zee. Hier had God hen naartoe geleid. Ze zullen vast heel blij geweest zijn: ze waren vrij en op weg naar hun eigen land dat God hen beloofd had. Maar opeens werd alles anders! Zouden ze de dreunende hoeven hebben gehoord van de honderden paarden? Zagen ze in de verte de stofwolken die ontstonden doordat het leger door de woestijn joeg? Misschien hoorden ze in de stille woestijn zelfs wel het geschreeuw van Egyptische soldaten! De Israëlieten werden doodsbang. Ze zaten in de val! Links en rechts van hen waren hoge bergen, aan de voorkant was de zee, het leek alsof ze niet konden ontkomen aan het leger van Farao. In paniek schreeuwden ze tegen Mozes: Waarom doe je ons dit aan? We hadden toch ook gewoon in Egypte kunnen sterven? Waarom breng je ons naar de woestijn om hier te sterven? Plaats op een inzet de koning (MC-33) en de ministers (MC- 37). Haal de koning en de ministers weer weg. 66

67 Moedig de kinderen aan een advies te geven op basis van wat ze al geleerd hebben. Misschien kunt u een kind Mozes bemoedigende woorden hardop laten lezen. U kunt ze duidelijk op een vel papier schrijven en het kind aanmoedigen ze met enthousiasme op te lezen. Dachten ze dat er geen moeilijkheden en gevaren meer zouden zijn nu ze uit Egypte waren getrokken? En denk jij ook, dat als je in de Heere Jezus gaat geloven, alles gemakkelijk zal zijn? Denk je dat God al je problemen zal wegnemen? Nee! Dát heeft God ons niet beloofd. Zolang je in deze wereld leeft, zul je problemen hebben. Denk je dat je oude meester, de zonde, je hier een gemakkelijke tijd wil geven? Reken er maar op dat, als je probeert tot Gods eer te leven en geen zonde te doen, je dan steeds te maken zult hebben met verleidingen, twijfels en problemen. Misschien heb je wel iets meegemaakt waardoor je nu net als de Israëlieten zegt: Ik was beter af toen ik nog geen Christen was, toen was het gemakkelijker! Stefan voelde zich ook zo. Hij had de Heere Jezus aangenomen als zijn Verlosser. Voor die tijd hoorde hij bij de groep, die altijd klierde op school. Ze pestten de kleinere kinderen en maakten het leven voor sommige onderwijzers erg moeilijk. In het begin voelde Stefan zich daar goed bij, maar God werkte in zijn leven en daardoor begon hij in te zien hoe verkeerd hij was. Uiteindelijk vroeg Stefan vergeving voor zijn zonden en stelde hij zijn vertrouwen op de Heere Jezus. Daardoor was zijn leven veranderd. Hij hoorde niet langer bij de groep die pestte en hij probeerde iets goed te maken van de pijn die hij anderen had aangedaan. Eerst lachten de anderen van de groep hem uit: Stefan is een heilig boontje geworden! Ze dachten dat dat niet zo lang zou duren en dat Stefan weer snel met hen mee zou gaan doen. Toen dat niet gebeurde, veranderde hun houding. Nu werd Stefan ineens gepest en bedreigd! Hoe denk je dat Stefan zich nu voelde? Had de Heere God hem verlaten? Hoe weet je dat? Zou hij inderdaad beter af zijn geweest als hij niet in de Heere Jezus had geloofd? Welke raad zou jij hem geven? Waren de Israëlieten al zo snel weer vergeten wat de Heere God voor hen had gedaan? Hij had hen bevrijd. Hij had hen een nieuw land beloofd. Hij was met hen! Maar hoe konden de Israëlieten ontkomen aan Farao s leger? Vóór hen lag de zee! Links en rechts van hen waren hoge bergen! Wat konden ze doen? Ze konden niets anders doen dan op de Heere God vertrouwen, Die met hen was. Want niets is te moeilijk voor Hem, weet je nog. Luister naar wat Mozes tegen de mensen zei. Lees Exodus 14:13a en 14a Wees niet bevreesd, houd stand, zie het heil van de HEERE dat Hij vandaag nog voor u zal bewerken!...de HEERE zal voor u strijden. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 67

68 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding De wolk die tot nu toe voor het volk uit gegaan was, verplaatste zich naar de achterkant van het Israëlitische kamp, zodat de wolk tussen de Israëlieten en het Egyptische leger kwam. Het was midden in de nacht en aan de Egyptische kant was de wolk donker, maar aan de Israëlitische kant gaf hij licht. God was bij Zijn volk. Plaat 5-4 De Heere God zei tegen Mozes dat hij zijn hand over de zee moest uitstrekken. God zorgde voor een stevige oostenwind, waardoor er midden in de zee een pad ontstond. Aan beide kanten van dat pad leek het water een hoge muur. Gods volk was niet langer ingesloten. Op een wonderlijke manier had God voor een vluchtweg gezorgd waardoor ze konden ontkomen aan het Egyptische leger. Wat is God toch machtig! En welke belofte geeft die geweldige God aan Zijn kinderen? Ik zal je nooit verlaten. Het is heel fijn als je ouders of andere mensen om je heen hebt die voor je zorgen en om je geven, maar hoewel zij ontzettend veel van ons houden, kunnen zij toch niet elke minuut bij je zijn. Maar in de Bijbel staat dat God nooit slaapt. Hij houdt voortdurend de wacht over Zijn kinderen. Lees Psalm 121:3b,4. uw Bewaarder zal niet sluimeren. Zie, de Bewaarder van Israël zal niet sluimeren of slapen. Onze ouders en vrienden proberen ons te bewaren voor leed, maar soms gebeuren er dingen die zij niet kunnen tegenhouden. Denk er dan aan dat niets te moeilijk is voor de Heere God en dat Hij altijd bij Zijn kinderen is. Plaat 5-5 Het leek voor de Israëlieten wel alsof ze droomden, toen ze door de Rode Zee liepen over droge grond. Hun God had hiervoor gezorgd. Wat is Hij groot en machtig. Als jij de Heere Jezus als jouw Verlosser hebt aangenomen, is deze God ook jouw God. Hij is elke dag bij jou en Hij is nog net zo machtig als toen. Is het niet geweldig om te weten dat de Heere Jezus nu leeft? Hij heeft de volle prijs betaald om ons te bevrijden van de zonde en Hij leeft nu voor eeuwig. De Bijbel zegt dat de zonde scheiding maakt tussen God en ons. Door de zonde keert Hij Zijn gezicht van ons af. Toen de Heere Jezus aan het kruis hing waren al onze zonden op Hem. Hij schreeuwde het uit: Mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten? God Verplaats de afbeelding van de wolkkolom. Plaats Mozes (MC-54) en de Rode Zee (figuur B) op het flanelbord. Vervang afbeelding B van de Rode Zee door afbeelding C. Plaats de Israëlieten (MC-55) op het flanelbord. Kleuters zullen het leuk vinden te doen alsof ze met de Israëlieten door de zee lopen. Mattheüs 27:46 Markus 15:34 68

69 kon niet naar Zijn geliefde Zoon kijken, toen Deze de straf op Zich Haal alle figuren weg. Plaats de Israëlieten en Mozes (MC-56) op het flanelbord. nam die wij verdienden. De Heere Jezus heeft de ergste pijn geleden die er bestaat, dat is gescheiden zijn van God, zodat zij die hun vertrouwen op Hem stellen altijd dicht bij God kunnen zijn. De Israëlieten hadden de hele nacht nodig om met zoveel mensen door de zee te trekken. Wat gebeurde er intussen met het Egyptische leger? De Egyptenaren achtervolgden de Israëlieten, maar de Heere God was niet met hen, Hij was tégen hen. Hij zorgde dat het bij hen donker was, niets konden ze meer zien. Toch gingen ze de Israëlieten achterna ook de zee in, maar de wielen van hun prachtige strijdwagens zakten weg in het zand. De soldaten zeiden tegen elkaar: Laten we omkeren en maken dat we wegkomen bij de Israëlieten! Want God Zelf vecht voor hen! Maar het was al te laat. Mozes strekte zijn staf uit over de Rode Zee. Het water, dat door een wonder van God als een muur was geworden, stroomde ineens weer naar beneden, bovenop de Egyptenaren, hun paarden en hun wagens. Geen enkele soldaat overleefde het! Plaat 5-6 De Israëlieten waren inmiddels veilig aan de overkant van de Rode Zee gekomen. God had voor hen gestreden. Ze hadden Gods grote macht gezien en geleerd dat Hij bij hen was. Voor Gods kinderen geldt dezelfde belofte! Hij zal je nooit verlaten. Heb jij je vertrouwen al op God gesteld? Als je gelooft dat de Heere Jezus jouw zonden heeft gedragen en je vraagt of Hij in je hart komt wonen, dan doet Hij dat en dan zal Hij jou ook nooit meer verlaten. Je mag dat nu vragen of bijvoorbeeld vanavond op je kamer maar het is heel belangrijk dat je erover nadenkt want het zou toch geweldig zijn als die machtige God, die de Israëlieten door de zee hielp, ook jou helper zou zijn. Sluit af met gebed en betrek beide groepen kinderen hierin. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 69

70 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Vragenspel 1. Hoe liet God de Israëlieten zien dat Hij bij hen was, zowel overdag als s nachts? (Wolkkolom overdag, s nachts een vuurkolom). 2. Wat belooft God Zijn kinderen in Hebreeën 13:5? ( Ik zal u beslist niet loslaten, Ik zal u beslist niet verlaten. ) 3. Waar leidde God Zijn volk heen om hun tenten op te slaan? (Tussen de bergen, bij de zee.) 4. Wat deed Farao, nadat de Israëlieten Egypte hadden verlaten? (Hij verzamelde al zijn strijdwagens en soldaten om hen te achtervolgen.) 5. Vertrouwden de Israëlieten op God? (Nee) Wat deden ze? (Ze gingen klagen bij Mozes.) 6. Op Wie mogen wij vertrouwen als er moeilijkheden zijn? (Op God.) 7. Hoe werden de Israëlieten gescheiden van en beschermd tegen de Egyptische soldaten? (De wolkkolom stond tussen hen in.) 8. Wat moest Mozes van God doen? (Hij moest zijn staf over de zee uitstrekken.) 9. Wat gebeurde er toen Mozes dit deed? (Het water ging uiteen waardoor er een pad ontstond.) 10. Hoe kon dit? (De Heere God heeft alle macht.) 11. Wat gebeurde er met het Egyptische leger toen dat probeerde de Israëlieten te volgen? (Ze werden overstroomd door het water.) 12. Wat kun je doen als je bang bent? (Aan de belofte van God denken; dat Hij altijd bij Zijn kinderen is.) Getuigenis Vraag een assistent of een gastspreker te vertellen hoe hij/zij Gods nabijheid heeft ervaren in een heel moeilijke situatie. Opdracht voor thuis Vertel de kinderen dat als ze in God geloven, dat ze dan op Hem kunnen vertrouwen, als ze bang zijn. Vraag hen de tekst uit Hebreeën 13:5b op verschillende papiertjes op te schrijven. Die kunnen ze op verschillende plekken neerleggen, bijvoorbeeld in hun slaapkamer, in hun dagboek, in hun schooltas of op hun bureau. Elke keer als ze met een probleem te maken krijgen, kunnen ze naar de tekst kijken, het lezen en God danken dat Hij bij hen is. Lachende gezichtjes. Gebruik kaartjes met een lachend gezicht aan de ene kant en een nors gezicht aan de andere kant. Elk team heeft vijf kaartjes waarop het norse gezicht te zien is. Als een kind een vraag goed beantwoord heeft, mag hij of zij een kaartje omdraaien, zodat je het lachende gezicht ziet. Het team dat als eerste allemaal lachende gezichten heeft, is de winnaar. 70

71 Verwerking Het IKEG heeft de volgende werkjes beschikbaar: a b Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 71

72 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Les 6 Het volk klaagt, God voorziet Lesoverzicht Bijbelgedeelte: Exodus 15:22 17:7 Bijbeltekst om aan te leren: Hoe zal Hij, Die zelfs Zijn eigen Zoon niet gespaard maar voor ons allen overgegeven heeft, ons ook met Hem niet alle dingen schenken? Romeinen 8:32 Centrale Waarheid: Toepassing gelovig kind: God geeft Zijn kinderen wat ze nodig hebben. Vertrouw erop dat God jou alles geeft wat je nodig hebt. Toepassing niet-gelovig kind: Vertrouw op de Heere Jezus, dat Hij je zonden wil vergeven. Visuele hulpmiddelen: Platen: 6:1-6 Flanelfiguren: MC 29, 31, 52, 53, Blauwe wol of blauw papier/karton om water uit te beelden. Beschikbaar stellen: Verwerking: Stel uzelf beschikbaar voor een pastoraal gesprek met de kinderen tijdens één van de programma onderdelen. knip/bouwplaat huis vol zegeningen & puzzel/raadsel God voorziet a & b 72

73 I. INLEIDING Lesschema II. III. IV. Waarom moesten we persé hier naartoe? ONTWIKKELING VAN DE GEBEURTENISSEN CLIMAX A. De Israëlieten smachten naar water. B. Mara het water is bitter, het volk klaagt. C. Mozes roept God aan, het water wordt zoet. D. Rustperiode in Elim. E. Honger in de woestijn, het volk klaagt. F. God spreekt door Mozes tot het volk en belooft vlees en brood. Kwartels en manna. EINDE Gods kinderen kunnen erop vertrouwen dat God hen alles zal geven wat zij nodig hebben. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 73

74 Bijbeltekst om aan te leren Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding 74 Hoe zal Hij, Die zelfs Zijn eigen Zoon niet gespaard maar voor ons allen overgegeven heeft, ons ook met Hem niet alle dingen schenken? Romeinen 8:32 Inleiding Nog een paar nachtjes slapen dan was Sally jarig en ze had er zo n zin in. Maar op een dag kwam ze huilend thuis. Toen mamma haar op schoot nam en vroeg wat er aan de hand was zei Sally snikkend: k wil zo graag cadeautjes op mijn verjaardag hebben en ik krijg die niet! Waarom niet? zei mamma verbaasd. Nou, de kinderen van mijn klas zeiden dat ik van jullie geen cadeautjes zal krijgen, omdat ik een pleegkind ben. Sally woonde nog maar een half jaar bij de familie Schepers. Ze had een andere vader en moeder, maar die konden niet voor haar zorgen en dus was ze bij de familie Schepers gekomen. Sally, nu moet je goed luisteren! zei mamma een beetje streng: wij hebben heel erg ons best gedaan om jou in huis te krijgen en denk je nu echt dat we jou geen cadeautjes zullen geven? Natuurlijk krijg je cadeautjes. Pappa en ik hebben ze al gekocht. In de Bijbel staat een zinnetje dat een beetje op ons verhaal lijkt. Ik ga hem nu voorlezen. Presentatie Lees de zin voor uit uw Bijbel. Laat dan de aanleertekst zien en lees hem met elkaar één keer op. Uitleg. Hoe zal Hij, Die zelfs Zijn eigen Zoon niet gespaard maar voor ons allen overgegeven heeft, ons ook met Hem niet alle dingen schenken? Romeinen 8:32 Wie is Hij? (wijs het woord aan en laat de kinderen antwoorden.) De Heere God. Wie is de Zoon van God? (Laat de kinderen reageren.) De Heere Jezus. Wat betekent gespaard? (waarschijnlijk zullen kinderen aan geld sparen denken of iets anders). Sparen betekent ook: beschermen, zorgen dat iemand niet iets ergs overkomt. De Heere God liet de Heere Jezus niet in de hemel blijven maar stuurde Hem naar de aarde. De Heere Jezus werd aan een kruis gehangen en stierf de marteldood. God gaf het liefste wat Hij had aan ons, zodat onze zonden vergeven konden worden. Als jij in de Heere Jezus gelooft mag jij straks bij Hem in de hemel wonen. Zolang je nog niet in de hemel bent, geeft God jou alles wat je

75 nodig hebt. Daar mag je ook voor bidden en als God vindt dat jij het nodig hebt, zal Hij het jou ook geven. Eventuele achtergrond: berglandschap. Plaats de Israëlieten (MC-52 en MC-53) op het flanelbord. Toepassing Niet gelovig kind: Het belangrijkste is dat jouw zonden vergeven worden. Zie je zelf in dat je dat nodig hebt? Zou je dat nu niet aan de Heere Jezus willen vragen? Gelovig kind: Voor wat voor dingen zou jij kunnen bidden? (Deze vraag kan aanleiding geven tot een kort klassengesprekje waarbij u tot de conclusie komt dat als je niet krijgt waar je voor gebeden hebt, God iets beters voor je heeft.) Aanleren Zeg de tekst een aantal keren op. Wissel het opzeggen en het uitleggen met elkaar af. Iedere keer als u de tekst opzegt, draait u de tekst een stukje, zodat hij op een gegeven moment helemaal op de kop staat. Als de kinderen de tekst vlot kunnen opzeggen vraagt u een kind naar voren te komen en met de rug naar de groep en de tekst toe te gaan staan. U zegt dan met de rest de tekst op, maar spreek van te voren een woord af dat u overslaat. Het betreffende kind moet dan raden welk woord is overgeslagen. BIJBELLES Inleiding Waarom moesten we persé hier naartoe? Ik vind het verschrikkelijk! Ik ken hier niemand! Waar we eerst woonden was het veel leuker klaagde Richard tegen zijn ouders. Hij voelde zich heel erg eenzaam en hij zag er tegenop om naar een nieuwe school te gaan. Richard had echt een vriend nodig. Herinner je je nog de belofte uit de les van vorige week? God zal Zijn kinderen nooit verlaten. Vandaag gaan we ontdekken dat de Heere God Zich ook aan een andere geweldige belofte houdt. Hij heeft beloofd dat Hij Zijn kinderen alles zal geven wat ze nodig hebben. Het volk Israël had zo n dorst! Het was nu drie dagen geleden dat ze door de Rode Zee waren gelopen. De kinderen huilden en hun ouders hadden het warm en hadden dorst. Hun kelen waren helemaal droog. O, wat wilden ze ontzettend graag water drinken! Maar om hen heen waren alleen maar grote grijze rotsen, het leek wel of ze tussen allemaal hoge muren zaten, waarvan de hoogste top wel 3 kilometer hoog was. Stap na stap liepen ze door het zand of Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 75

76 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding over een rotsachtig pad door de bergen. Ze waren nu in een lege, woeste streek. In de winter stroomde er nog wel eens een riviertje door het bergpad. Maar nu leek het een weg door de wildernis. Plaat 6-1 Oh, kijk daar! Water om te drinken. Maar wat waren ze teleurgesteld toen bleek, dat het water bitter was. Ze konden het niet drinken. God wil dat Zijn kinderen er op vertrouwen dat Hij hun alles geeft wat ze nodig hebben. Wat deden de Israëlieten? Ze mopperden tegen Mozes en zeiden: Wat moeten we nu drinken? Mozes wist wat hij moest doen. Hij riep tot de Heere en God vertelde hem precies wat hij moest doen. Lees Exodus 15:25. Plaat 6-2 God wees Mozes op een stuk hout en zei hem dat hij dat in het water moest gooien. Opeens was het water zoet geworden en konden ze het drinken. God houdt van zijn kinderen. God had hun gegeven wat ze nodig hadden. Als je in God gelooft, is het dan niet geweldig om te weten dat God in je grootste nood heeft voorzien? Het was nodig dat je zonden vergeven werden en dat jij met God verzoend werd. Dat is nog veel belangrijker dan eten dat je nodig hebt. God houdt zoveel van je dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gaf, de Heere Jezus, om jouw zonden te dragen. Je bent een kind van God geworden omdat de Heere Jezus voor je stierf en is opgestaan en omdat jij dat gelooft. In Romeinen 8 vers 32 staat: Hoe zal Hij, Die zelfs Zijn eigen Zoon niet gespaard maar voor ons allen overgegeven heeft, ons ook met Hem niet alle dingen schenken? Als de Heere Jezus je Redder is, kun je er zeker van zijn dat God je alles zal geven wat je nodig hebt. (Misschien kunt u hier ingaan op het verschil tussen wat we zouden willen en wat we nodig hebben. Leg uit dat God altijd het beste voor Zijn kinderen doet, al is dat niet altijd wat we zouden wensen.) Van Mara leidde God de Israëlieten naar Elim waar 12 bronnen met water waren en 70 palmbomen die heerlijk schaduw gaven. Daar zagen ze hoe goed God voor hen was? Ze bleven bijna een maand in Elim. Nu het zo goed ging was het wel gemakkelijk om op God te vertrouwen. Verwijder alle figuren. Eventuele achtergrond: gebruik blauwe wol of een blauwe kaart gevouwen om water te lijken. Plaats Mozes (MC-31) en Israëlieten (MC-57, 58, 59, 60 & 61) op het flanelbord. Zet opnieuw Mozes neer (MC- 31) en figuur MC-62. De kinderen kunnen de route van Mara naar Elim volgen op de kaart. 76

77 Verwijder alle figuren. Eventuele achtergrond: berglandschap. Plaats Mozes (MC-31) Aaron (MC-29) en klagende mensen (MC-60, 61, 63 & 64) op het flanelbord. Weet je nog van Richard die een vriend nodig had? Richard kende de Heere Jezus als zijn Verlosser. Op zijn oude school waren veel gelovige kinderen en elke week kwamen ze bij elkaar om samen met een leraar bijbelstudie te doen. Als andere kinderen Richard plaagden omdat hij christen was kon hem dat niet zoveel schelen omdat hij heel veel vrienden had die ook in de Heere Jezus geloofden. Het was daar wel erg gemakkelijk geweest om in God te geloven. Nu was het allemaal anders geworden. Ze hadden moeten verhuizen naar een andere stad, omdat zijn vader daar werk gekregen had. Nu voelde Richard zich erg alleen en hij was ook een beetje bang. Hij moest naar een nieuwe school waar hij niemand kende. Dat vond hij vreselijk, en in plaats van op God te vertrouwen, mopperde Richard net als de Israëlieten. Zijn ouders begrepen het wel en zijn vader herinnerde hem eraan wat God allemaal voor hem gedaan had. Hij zei: Richard, als de Heere God zoveel van je houdt dat Hij zijn Zoon gegeven heeft, denk je dan niet dat je er op kunt vertrouwen dat Hij je alles zal geven wat je nodig hebt? Laten we er voor bidden dat God je een nieuwe vriend zal geven. Misschien ben je ook gelovig en maak je je zorgen. Klaag dan niet, maar vraag de Heere of Hij jou helpt. Vertrouw erop dat Hij jou alles zal geven wat je nodig hebt. Plaat 6-3 Helaas duurde het niet lang, voordat de Israëlieten weer begonnen te klagen. De reis had hun in een volgende woestijn gebracht en daar was niet veel eten te vinden. Hun magen rammelden van de honger. We hadden beter in Egypte kunnen blijven, zeiden ze tegen Mozes. Daar hadden we net zoveel eten als we wilden. Nu hebt u ons hier gebracht om te sterven van de honger. Dachten ze er niet aan dat God hun bevrijd had van de slavernij in Egypte; dat Hij de wateren van de Rode Zee gescheiden had, zodat ze over het droge konden trekken en dat ze Hem moesten vertrouwen voor water en eten? God is verdrietig als zijn kinderen mopperen of zich zorgen maken. Hij wil dat ze Hem vertrouwen. Hij geeft hen alles wat ze nodig hebben. Let op hoe goed en geduldig God is. Ondanks al het gemopper en de ontevredenheid van de Israëlieten sprak God tot Mozes en gaf Mozes deze woorden door aan de Israëlieten. Laat iemand van de leiding of één van de kinderen lezen: Exodus 16: 6 & 7; 11-16, 19, 22a. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 77

78 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Plaat 6-4 Mozes zei: Vanavond zullen jullie weten dat God de Heere jullie uit het land Egypte heeft geleid. En morgenochtend zullen jullie de heerlijkheid van God zien, omdat Hij jullie gemopper heeft gehoord. Want ook al klaagden jullie tegen mij, eigenlijk spraken jullie tegen God. Elke avond zal God jullie vlees te eten geven. Elke morgen zal Hij jullie brood geven om te eten. Jullie mogen het brood niet bewaren tot de volgende dag. God zal je elke morgen nieuw brood geven, behalve op de Sabbath (de joodse zondag). Op de dag voor de Sabbath zal er genoeg liggen voor 2 dagen. Dus verzamel elke dag voedsel en op de zesde dag twee keer zoveel om ook wat te bewaren voor de zevende dag. Plaat 6-5 God wist wat Zijn volk nodig had en Hij was van plan daar op een wonderlijke manier in te voorzien. Vraag jij je af of dat vandaag ook nog kan? Ja, hoor. God is niet veranderd. Zijn beloftes zijn nog altijd hetzelfde. Dezelfde God die de Israëlieten nodig hadden, doet dat nu nog steeds voor Zijn kinderen. Hoe liep het met Richard af, die een vriend nodig had? Richard ging die maandag naar school en het was moeilijk! Iedereen scheen zijn eigen vrienden te hebben, en hij voelde zich erg buitengesloten. Hij en zijn ouders bleven bidden. Maar wanneer en hoe zou God antwoord geven? Het was niet gemakkelijk voor Richard om te blijven vertrouwen, maar hij bleef denken aan wat in Romeinen 8:32 staat. Hij wist ook dat God zoveel van hem hield, dat Hij zijn enige Zoon gegeven had om voor hem te sterven, dus kon Richard er ook zeker van zijn dat God hem de vriend zou geven die hij nodig had. Misschien ken je de Heere Jezus nog niet. De Heere Jezus wil jou ook geven wat je nodig hebt. Hij wil jouw zonden vergeven. Misschien weet je niet hoe dat kan. Dan mag je daar na de club met me over komen praten; dan kan ik het je uitleggen. Op een dag, een paar weken nadat Richard naar zijn nieuwe school was gegaan, kwam hij naar huis rennen. Hij had groot nieuws te vertellen! Er was nog een nieuwe jongen op school gekomen, bij hem in de klas. De leraar had hem aan Richard voorgesteld en gevraagd of hij Philip wilde helpen te wennen op school, omdat hij zelf wist hoe moeilijk dat was. En papa, zei Richard, Het is geweldig! We kunnen goed met elkaar opschieten. Philip houdt van voetbal en hockey, net als ik. Mag ik hem mee naar huis nemen? Het allerfijnste is nog dat Philip gelovig is. Misschien kunnen we samen de anderen in onze klas wel van de Heere Jezus vertellen. 78

79 Verwijden alle figuren, behalve Mozes (MC-31). Plaats op het flanelbord de Israëlieten die manna verzamelen (MC-57, 58, 65, 66 & 67). Zie je wel dat de Heere God Richard precies had gegeven wat hij nodig had? Als je Zijn kind bent kun je erop vertrouwen dat God je geeft wat je nodig hebt. Herinner je je nog wat Hij de Israëlieten beloofde? Plaat 6-6 Kijk! Ik heb er één gevangen! Kijk nog één! Daar overal. Er is genoeg voor iedereen om te eten. De Israëlieten zullen wel naar elkaar geroepen hebben. God had kwakkels gestuurd. Ze streken neer in het kamp. Nu hadden ze net zoveel vlees als ze wilden. De volgende morgen zagen ze iets op de grond liggen dat die nacht gevallen was. De hele grond was wit. Wat is dit?, vroegen ze Mozes. Dit is het brood dat God jullie te eten geeft, antwoordde Mozes. Het brood zag eruit als kleine ronde korrels, en het smaakte zo zoet en zo lekker als honing! Het was brood uit de hemel. De Israëlieten noemde het manna. De Heere God beloofde dat ze iedere dag nieuw voedsel zouden krijgen. Maar weet je wat er gebeurde? Sommige mensen geloofden dat niet, en zamelden meer in dan ze op konden. Weet je wat er mee gebeurde? De volgende morgen rook het verschrikkelijk vies, en er kropen wormen in. Hoeveel moesten de zesde dag ook weer verzamelen? Juist, genoeg voor twee dagen. Was dat voedsel nog wel goed de volgende dag? Ja hoor, want God had gezegd dat ze op de zevende dag moesten rusten. Helaas waren er ook toen weer mensen die Gods woorden niet serieus namen en op de Sabbat brood wilden verzamelen. Maar er was niets. God liet Zijn kinderen keer op keer zien dat het enige wat ze moesten doen, was vertrouwen op Hem; dan zou Hij ze alles geven wat ze nodig hadden. Weet je dat al die jaren die het volk in de woestijn doorbracht ze nooit zonder eten of drinken zijn geweest? God is niet veranderd. Ook vandaag kun je Hem vertrouwen. Je kunt er op vertrouwen, dat de Heere Jezus je zonden wil vergeven en je een kind van God mag zijn. (Je kunt dat vandaag nog aan Hem vragen. Zometeen als we gaan bidden, of bijvoorbeeld vanavond op je kamer.) Als jij een kind van God bent, mag jij vertrouwen op Zijn belofte dat Hij je alles zal geven wat je nodig hebt. Denk maar aan Romeinen 8:32. Hoe zal Hij, Die zelfs Zijn eigen Zoon niet gespaard maar voor ons allen overgegeven heeft, ons ook met Hem niet alle dingen schenken? (Je mag God daarvoor danken.) Sluit af met gebed. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 79

80 Vragenspel Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding 1. Waarom klaagde het volk over het water? (het water was bitter.) 2. Wat hadden de Israëlieten moeten doen in plaats van klagen? (op God vertrouwen.) 3. Wat deed Mozes toen de mensen klaagden? (hij ging bidden.) 4. Wat was Gods antwoord op Mozes gebed?(de Heere wees Mozes op een stuk hout. Mozes wierp deze in het water.) 5. Wat staat er in Romeinen 8:32? ( Hoe zal Hij, Die zelfs Zijn eigen Zoon niet gespaard maar voor ons allen overgegeven heeft, ons ook met Hem niet alle dingen schenken? ) 6. Wat hebben we als eerste nodig? (Dat onze zonden vergeven worden.) 7. Hoe heeft God voorzien in deze nood? (Hij heeft de Heere Jezus gezonden om in onze plaats te sterven en onze straf op zich te nemen.) 8. Wat deden de Israëlieten toen ze in de woestijn waren en geen eten hadden? (Ze klaagden tegen Mozes.) 9. Hoe ging God hem helpen? (Hij zond s avonds kwakkels en s morgens manna.) 10. Als God ons zo lief had dat Hij Zijn Zoon voor ons gaf, waarop kunnen we dan vertrouwen? Denk aan Romeinen 8:32. (Hij zal ons alles geven wat we nodig hebben.) 11. Wat is het verschil tussen wat we nodig hebben en wat we graag willen? (Wat we graag willen is niet altijd nodig.) 12. Als jij een kind van God bent, wat moet je dan doen als je iets nodig hebt? (vertrouwen dat God het zal geven.) Opdracht voor thuis Laat de kinderen die gewend zijn elke dag in hun bijbel te lezen zoeken naar beloften die God doet om te voorzien in specifieke noden, bijvoorbeeld Mattheüs 6:30, waar God belooft voor kleding te zorgen. De kinderen kunnen opschrijven welke beloften ze hebben gevonden en God daarvoor danken. Neem volgende keer de tijd om erover te praten welke beloften ze hebben gevonden. De Heere voorziet. Knip 12 plaatjes uit met de afbeelding van iets dat we nodig hebben, waar God in kan voorzien. Als een kind de vraag goed beantwoordt mag hij of zij een plaatje uitzoeken en op het bord plakken. Bijvoorbeeld: eten, water, kleren, huis, vrienden, ouders, Bijbel, kerk, ziekenhuis, dokter, verpleegster, zon & regen. 80

81 Kringgesprek 1 Rachel woont in een klein dorpje in Ethiopië. Ze heeft dezelfde dingen nodig als jij kleding, voedsel, water, onderwijs. Rachels ouders houden van de Heere Jezus en hebben Rachel over Hem verteld. Rachel gelooft in de Heere Jezus als haar Heer en Redder. Rachel heeft veel broertjes en zusjes. Ze zijn erg arm. Hoe zou God hen kunnen geven wat ze nodig hebben? Welke mensen zou God kunnen gebruiken om Rachel en haar familie te helpen (zendelingen). Hoe kunnen zendelingen hen helpen? (leren hoe ze de landbouwgrond beter kunnen gebruiken; scholen bouwen; gezondheidscentra opzetten.) Hoe kan God ons gebruiken om de zendelingen in die landen te helpen? (gebed en giften). Kringgesprek 2 Jacco woont samen met zijn moeder en zusje. Zijn vader is overleden. Zijn moeder moet hard werken om voor Jacco en zijn zusje te zorgen. Ze houdt van de Heere Jezus en zij heeft Jacco verteld dat ze blij moeten zijn dat God voor werk heeft gezorgd voor haar. Pas geleden heeft Jacco de Heere Jezus gevraagd om zijn Redder en Heer te worden. Hij doet echt zijn best om te leven zoals de Heere Jezus dat fijn vindt. Er gebeurde echter iets waarmee hij het erg moeilijk had. Op Jacco s school werd een skitocht georganiseerd. Veel van zijn vrienden zouden meegaan en hij wilde ook erg graag mee. Maar toen hij dat aan zijn moeder vroeg zei ze dat dat te duur was en dat hij niet mee kon. Dit was een teleurstelling voor Jacco. Wat zou hem kunnen helpen? Hij kan het aan God vertellen. En Hem vragen of God het toch mogelijk maakt dat hij meekan; als het Gods wil is. Hij kan God vragen hem te helpen, ook als hij niet meekan, blij te zijn met wat hij wel heeft. Hij zou misschien zelf geld kunnen verdienen met klusjes doen omdat zijn moeder niet genoeg geld heeft. Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 81

82 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Verwerking Het IKEG heeft de volgende werkjes beschikbaar: a b 82

83 Aanleertekst les 1 Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 83

84 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Aanleertekst les 2 84

85 Aanleertekst les 3 Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 85

86 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Aanleertekst les 4 86

87 Aanleertekst les 5 Mozes, de uitverkoren bevrijder Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 87

88 Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap Handleiding Aanleertekst les 6 88

Het leven van Christus deel 1

Het leven van Christus deel 1 Het leven van Christus deel 1 Zes Bijbellessen die geschikt zijn om aan kinderen te vertellen dat de Heere Jezus de beloofde Redder is en eeuwig leven schenkt. Oorspronkelijke titel: Life of Christ 1 Geschreven

Nadere informatie

Jezus geneest de verlamde man

Jezus geneest de verlamde man Jezus geneest de verlamde man Originele titel: Jesus heals the paralysed man Geschreven door Roy Harrison Illustraties door Roy Harrison 1 e vertaling door Ron van Kleeff Bewerking en lay-out door IKEG

Nadere informatie

kids en de Bijbel voorlezen of zelf lezen, samen bidden, kleuren, puzzelen en knutselen

kids en de Bijbel voorlezen of zelf lezen, samen bidden, kleuren, puzzelen en knutselen kids en de Bijbel voorlezen of zelf lezen, samen bidden, kleuren, puzzelen en knutselen Verhalen die de Here Jezus als kind hoorde: De baby Mozes De Here Jezus had al die verhalen over Jozef en zijn familie

Nadere informatie

JEZUS, MIJN VERLOSSER EN VRIEND

JEZUS, MIJN VERLOSSER EN VRIEND JEZUS, MIJN VERLOSSER EN VRIEND Vijf Bijbellessen met platen geschikt om het evangelie aan kinderen te verkondigen. Oorspronkelijke titel: Jesus My Saviour And Friend Geschreven door: Lynda Pongracz en

Nadere informatie

Het begin. Vijf Bijbellessen, die geschikt zijn om kinderen te vertellen over het ontstaan van de aarde en het leven van de eerste mensen

Het begin. Vijf Bijbellessen, die geschikt zijn om kinderen te vertellen over het ontstaan van de aarde en het leven van de eerste mensen Het begin Vijf Bijbellessen, die geschikt zijn om kinderen te vertellen over het ontstaan van de aarde en het leven van de eerste mensen Stichting Internationaal Kinder-Evangelisatie Genootschap 2 e Wormenseweg

Nadere informatie

Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER

Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER Geschreven door: E. Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Het leven van Christus, deel 2

Het leven van Christus, deel 2 Het leven van Christus, deel 2 Zes Bijbellessen om kinderen te vertellen over de Heere Jezus, hun persoonlijke Verlosser Oorspronkelijke titel: Life of Christ vol. 2 Geschreven door: Lynda Pongracz Illustraties:

Nadere informatie

DE PRINS VAN DE RIVIER

DE PRINS VAN DE RIVIER Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER Geschreven door: E. Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

ELISA. Zes Bijbellessen die geschikt zijn om aan kinderen te vertellen over Gods kracht en trouw als Voorziener en Beschermer

ELISA. Zes Bijbellessen die geschikt zijn om aan kinderen te vertellen over Gods kracht en trouw als Voorziener en Beschermer ELISA Zes Bijbellessen die geschikt zijn om aan kinderen te vertellen over Gods kracht en trouw als Voorziener en Beschermer Oorspronkelijke titel: Elisha Geschreven door: Lynda Pongracz Illustraties:

Nadere informatie

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Preek over Hebreeën 11,23-29 (Themadienst Kerk&School): Mozes kiest! Wat kies jij?

Preek over Hebreeën 11,23-29 (Themadienst Kerk&School): Mozes kiest! Wat kies jij? Preek over Hebreeën 11,23-29 (Themadienst Kerk&School): Mozes kiest! Wat kies jij? Voorzang: Opwekking voor kinderen 146 ( k Ben zo gelukkig) Opwekking voor kinderen 158 (Sta eens op, zegt Jezus) Votum

Nadere informatie

Het leven van Christus - deel 4

Het leven van Christus - deel 4 Het leven van Christus - deel 4 Zes Bijbellessen die geschikt zijn om kinderen te vertellen over de Redder die de zonde en dood heeft overwonnen. Oorspronkelijke titel: Life of Christ vol. 4 Geschreven

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 )

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 ) De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 ) Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF Bijbel voor Kinderen presenteert GOD EERT JOZEF, DE SLAAF Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Let op: Niet in elk jaar is de vierde Adventsweek een volle week. In dit Bijbelrooster wordt daar wel van uitgegaan. Je kunt de Bijbelgedeelten die overblijven op de Kerstdagen lezen of overslaan. ADVENTSWEEK

Nadere informatie

De Dordtse Leerregels. Artikel 1 t/m 5

De Dordtse Leerregels. Artikel 1 t/m 5 De Dordtse Leerregels Hoofdstuk 1 Artikel 1 t/m 5 Werkboek 1 De Dordtse Leerregels Geschiedenis Het gaat in dit werkboek over de Dordtse Leerregels, of de vijf artikelen tegen de remonstranten. In het

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Naar onszelf (leren?) kijken zoals onze hemelse Vader ons ziet. Tot ontdekking komen dat we prachtig / verbazingwekkend mooi zijn

Naar onszelf (leren?) kijken zoals onze hemelse Vader ons ziet. Tot ontdekking komen dat we prachtig / verbazingwekkend mooi zijn lij zijn met het geschenk van een kind Stilstaan bij allen die dit tot nu toe hebben moeten missen Naar onszelf (leren?) kijken zoals onze hemelse Vader ons ziet Tot ontdekking komen dat we prachtig /

Nadere informatie

Betekenis van 5 kleuren van het geloof

Betekenis van 5 kleuren van het geloof Betekenis van 5 kleuren van het geloof God is Koning, Hij heeft mij gemaakt en wil dat we voor Hem leven. Goud schittert, zo schittert God, omdat Hij zo groot en heerlijk is. Hij glanst nog véél meer dan

Nadere informatie

Les 13: Geboorte van Jezus.

Les 13: Geboorte van Jezus. Les 13: Geboorte van Jezus. kun je lezen in lukas 1 en 2 Wees gegroet, Maria, je bent begenadigd, de Heer is met je. Maria kijkt op van waar ze mee bezig is. Er staat iemand in de deuropening van het huis

Nadere informatie

Het Woordenloos Boek

Het Woordenloos Boek Het Woordenloos Boek Oorspronkelijke titel: The Wordless Book visualized Geschreven door: Ruth Overholtzer Illustraties: Ray Craighead Verwerkt en aangepast voor Nederland: IKEG literatuurteam ATTENTIE!

Nadere informatie

Welke oplossing zochten

Welke oplossing zochten Welke oplossing zochten Een baby in de Nijl deze ouders in de tijd van farao? Exodus 2:1-4 Een man uit het geslacht van Levi ging en nam een dochter van Levi tot vrouw. 2 De vrouw werd zwanger en baarde

Nadere informatie

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF Bijbel voor Kinderen presenteert GOD EERT JOZEF, DE SLAAF Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.

Nadere informatie

BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd

BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd DAG 1: God is Koning Lees Psalm 24 Is koning Willem-Alexander belangrijk? Voor Nederland wel. Maar als je naar heel de wereld kijkt,

Nadere informatie

Kolossenzen 1. Begin van de brief

Kolossenzen 1. Begin van de brief Kolossenzen 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Kolosse 1-2 Dit is een brief van Paulus aan de christenen in de stad Kolosse. Ik ben een apostel van Jezus Christus. Dat is Gods wil. Ik schrijf

Nadere informatie

Bekering van zonde deel 2. Voorwaarden om vergeving te krijgen (A)

Bekering van zonde deel 2. Voorwaarden om vergeving te krijgen (A) Bekering van zonde deel 2 Voorwaarden om vergeving te krijgen (A) We hebben geleerd dat alle mensen hebben gezondigd, en daardoor het oordeel van de eeuwige straf op zichzelf brengen. Maar door de genade

Nadere informatie

1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4).

1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4). BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 4 Les 4 - Redding: Waarom is het voor ieder mens nodig om gered te worden? In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 1) De ongelovige

Nadere informatie

Les 1: het kruis, bekering en geloof

Les 1: het kruis, bekering en geloof Les 1: het kruis, bekering en geloof Deel 1: Terugkijken 1. Omzien naar elkaar Iedereen vat kort samen hoe de afgelopen week is geweest. 2. Aanbidding Dank en prijs God met gebed en zang. 3. Visie Ontwikkel

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

David. Een man naar Gods hart

David. Een man naar Gods hart David deel 1 Een man naar Gods hart Oorspronkelijke titel: David, a man after God s hart Geschreven door: Katherine Hershey Illustraties: Sam Butcher Verwerkt en aangepast voor Nederland: IKEG literatuurteam

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld

Nadere informatie

Alstublieft voor u: Een lichtpuntje!

Alstublieft voor u: Een lichtpuntje! Alstublieft voor u: Een lichtpuntje! Worstelt u met de gevolgen van een ernstige ziekte? Voelt u zich in de steek gelaten? Bent u intens verdrietig om het verlies van iemand waar u veel van heeft gehouden?

Nadere informatie

Exodus 2:1-10 Gods is niet te stoppen!

Exodus 2:1-10 Gods is niet te stoppen! Exodus 2:1-10 Gods is niet te stoppen! Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Dan stuur ik ook de bijbehorende powerpoint

Nadere informatie

- 1 - Werkelijk vrij. Want de zonde zal over u niet heersen. U bent namelijk niet onder de wet, maar onder de genade.

- 1 - Werkelijk vrij. Want de zonde zal over u niet heersen. U bent namelijk niet onder de wet, maar onder de genade. - 1 - Werkelijk vrij Wij zijn, zoals Galaten 5:13 het noemt, tot vrijheid geroepen. We zullen achtereenvolgens behandelen: * Geen slaaf meer van de zonde. * Geen slaaf meer van mensen. * Geen slaaf meer

Nadere informatie

DAG 1: Voorbeelden Lees Johannes 13:12-17 Als je van lego iets gaat bouwen, gebruikt je vaak een voorbeeld. Dat voorbeeld maak je na. Ook op school gebruik je vaak voorbeelden. Bij schrijven, bij knutselen

Nadere informatie

Doopvragen, na alle formulieren zijn deze hetzelfde:

Doopvragen, na alle formulieren zijn deze hetzelfde: Doopvragen, na alle formulieren zijn deze hetzelfde: Geliefden in de Here Jezus Christus. God heeft de doop ingesteld om ons en onze kinderen zijn verbond te verzegelen. In dat geloof en niet uit gewoonte

Nadere informatie

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst

Nadere informatie

ONTMOETINGEN MET GOD. Studielessen voor 4-7 jarigen. HANDLEIDING

ONTMOETINGEN MET GOD. Studielessen voor 4-7 jarigen. HANDLEIDING ONTMOETINGEN MET GOD Studielessen voor 4-7 jarigen. HANDLEIDING maart 2004 Deze lessen zijn samengesteld en opgemaakt door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd

Nadere informatie

Les 1. Omgaan met elkaar als gezin. Onderwerp: Mozes te vondeling gelegd. Bijbelgedeelte: Ex. 1:22 en 2:1-10.

Les 1. Omgaan met elkaar als gezin. Onderwerp: Mozes te vondeling gelegd. Bijbelgedeelte: Ex. 1:22 en 2:1-10. Les 1 Omgaan met elkaar als gezin Onderwerp: Mozes te vondeling gelegd Bijbelgedeelte: Ex. 1:22 en 2:1-10. Memorisatietekst: I Joh. 4:7: Vrienden, laten wij elkaar liefhebben, want de liefde komt van God.

Nadere informatie

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM September 2009 In september en oktober 2009 is de Levend Evangelie Gemeente gemeentebreed bezig met het onderwerp GEBED. Op verzoek

Nadere informatie

Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou.

Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou. Voor jou! 9 Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou. Het boek gaat over geloven. Het gaat over jouw geloof! Lees en bekijk alles goed. Je

Nadere informatie

Bijbelstudie Door het geloof I

Bijbelstudie Door het geloof I Bijbelstudie 1 Bijbelstudie Door het geloof I Kaïn en Abel Genesis 4:1-16 Wat voor werk deed Kaïn? Een welk beroep deed zijn broer Abel? Kain- landbouwer Abel- schaapherder a. Waarom niet, denk je? De

Nadere informatie

Zondag 46 gaat over : Onze Vader, Die in de hemelen zijt.

Zondag 46 gaat over : Onze Vader, Die in de hemelen zijt. Zondag 46 Zondag 46 gaat over : Onze Vader, Die in de hemelen zijt. Lees de tekst van Zondag 46 Vraag 120 : Waarom heeft Christus geboden God alzo aan te spreken : Onze Vader? Antw : Opdat Hij van stonden

Nadere informatie

WAT IS HET DOEL VAN MIJN LEVEN?

WAT IS HET DOEL VAN MIJN LEVEN? VIND HET LEVEN! WAT IS HET DOEL VAN MIJN LEVEN? WIE HERKENT DEZE VRAAG NIET? Als je op een kruispunt in je leven staat. Als je een keuze moet maken voor bijvoorbeeld studie of werk. Als het in het leven

Nadere informatie

Tevredenheid 1. Tevreden over wat je hebt gedaan 8 2. Tevreden in alle omstandigheden Tevreden met weinig Tevreden met wat je hebt 14

Tevredenheid 1. Tevreden over wat je hebt gedaan 8 2. Tevreden in alle omstandigheden Tevreden met weinig Tevreden met wat je hebt 14 Inhoud Tevredenheid 1. Tevreden over wat je hebt gedaan 8 2. Tevreden in alle omstandigheden 10 3. Tevreden met weinig 12 4. Tevreden met wat je hebt 14 Angst 5. Angst voor mensen 16 6. Angst voor God

Nadere informatie

Exodus 2:1-10 - Gods is niet te stoppen!

Exodus 2:1-10 - Gods is niet te stoppen! Exodus 2:1-10 - Gods is niet te stoppen! Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Dan stuur ik ook de bijbehorende powerpoint

Nadere informatie

De eerste christenen

De eerste christenen De eerste christenen Oorspronkelijke titel: The First Christians Geschreven door: Alan D. George Bewerkt door: Lynda Pongracz Illustraties door: Sam Butcher Verwerkt en bewerking: IKEG literatuurteam ATTENTIE!

Nadere informatie

BLIJF IN DE HERE! Liturgie:

BLIJF IN DE HERE! Liturgie: BLIJF IN DE HERE! 1 Joh. 2:28 / gehouden op 31-05-2009 (openbare geloofsbelijdenis) p.1 Liturgie: Votum en groet Zingen: Gezang 147:1.3.4 Gebed Openbare geloofsbelijdenis Zingen: Gezang 10:1 Voorbede Schriftlezing:

Nadere informatie

Christus leren kennen

Christus leren kennen Christus leren kennen Oorspronkelijke titel: Knowing Christ Geschreven door: Martha Wright Aangepast voor Europa: Jennifer Haaijer (met extra ideeën vanuit de oorspronkelijke tekst) Illustraties: Ken Cooper

Nadere informatie

Vraag 1 Waar denk je aan bij het woord heilig? Schrijf dit op de briefjes Antwoord 1 Vraag naar de mening van de kinderen

Vraag 1 Waar denk je aan bij het woord heilig? Schrijf dit op de briefjes Antwoord 1 Vraag naar de mening van de kinderen Bijbelstudie 1 God is heilig Samen Bijbellezen Exodus 3: 1-15 Vraag 1 Waar denk je aan bij het woord heilig? Schrijf dit op de briefjes 1 Vraag 2 a. Wat moet Mozes doen en waarom? Mozes moet zijn schoenen

Nadere informatie

IN GESPREK MET Nieuwe Testament

IN GESPREK MET Nieuwe Testament IN GESPREK MET Nieuwe Testament Ontdekkingsreis 11: Jezus, Gods Zoon Goed nieuws! Keziah en haar moeder en vader (Alison en Peter) lezen samen dit bijbelverhaal. De 7 jaar oude Keziah heeft allerlei vragen

Nadere informatie

Abraham, Izak & Jakob

Abraham, Izak & Jakob Abraham, Izak & Jakob Vijf Bijbellessen voor kinderen van 5 12 jaar, om hen te helpen te geloven dat God al Zijn beloften vervuld. Oorspronkelijke titel: Patriarchs Geschreven door: Lynda Pongracz Illustraties:

Nadere informatie

Lees : Mattheüs 25:14-30

Lees : Mattheüs 25:14-30 De gelijkenis van de talenten Lees : Mattheüs 25:14-30 Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Vraag 96 : Wat eist God in het tweede gebod?

Vraag 96 : Wat eist God in het tweede gebod? Zondag 35 Zondag 35 gaat over het tweede gebod. Lees de tekst van Zondag 35. Vraag 96 : Wat eist God in het tweede gebod? Antw : Dat wij God in generlei wijze afbeelden en op geen andere wijze vereren,

Nadere informatie

De geboorte van Jezus

De geboorte van Jezus Bible for Children stelt voor De geboorte van Jezus Geschreven door: Edward Hughes Geïllustreerd door: M. Maillot Bewerkt door: E. Frischbutter; Sarah S. Vertaald door: Christian Lingua Geproduceerd door:

Nadere informatie

Bible for Children stelt voor. De geboorte van Jezus

Bible for Children stelt voor. De geboorte van Jezus Bible for Children stelt voor De geboorte van Jezus Geschreven door: Edward Hughes Geïllustreerd door: M. Maillot Bewerkt door: E. Frischbutter; Sarah S. Vertaald door: Christian Lingua Geproduceerd door:

Nadere informatie

Mozes, de gever van de wet

Mozes, de gever van de wet Mozes, de gever van de wet Zes Bijbellessen uit Exodus en Numeri voor kinderen van 5 tot 11 jaar Oorspronkelijke titel: Moses the lawgiver Geschreven door: Juda Fondren Aangepast voor Europa: Lorna Warwick

Nadere informatie

DAG 1: Sterfbed Lees Genesis 49:1, 2, 28-33 Zie je Jakobs zonen staan rond het bed van hun vader? Jakob is oud. Hij voelt dat hij gaat sterven. Hij roept al zijn zonen. Hij gaat zijn laatste woorden tegen

Nadere informatie

Een Verlosser voor jou

Een Verlosser voor jou Een Verlosser voor jou Oorspronkelijke titel: A Saviour for you Geschreven door: Jennifer Haaijer Illustraties: Tim Shirey Uitgave European CEF Literature and Audio- Visual Department Vertaling en bewerking:

Nadere informatie

HOE KAN IK TOT BEKERING KOMEN?

HOE KAN IK TOT BEKERING KOMEN? HOE KAN IK TOT BEKERING KOMEN? Net zoals er natuurkundige wetten zijn die het leven bepalen zijn er ook een aantal geestelijke wetten die onze relatie met God bepalen. 1. God heeft je lief en wil graag

Nadere informatie

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? Les 5 - Redding Vier feiten die je moet kennen om het Evangelie goed te begrijpen In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? In

Nadere informatie

Inleiding over het kernwoord zonde

Inleiding over het kernwoord zonde Inleiding over het kernwoord zonde Door Eline Lezen: Mattheüs 5 : 21 t/m 48 Zingen: Psalm 6 : 1 en 4 1. Waarom moeten wij weten wat zonde is? Toen ik deze inleiding begon te maken vroeg ik me af wat ik

Nadere informatie

Wie is Jezus, deel 2. les 5b FOLLOW

Wie is Jezus, deel 2. les 5b FOLLOW Wie is Jezus, deel 2 les 5b DEEL 2B FOLLOW JEZUS, DE REDDER Joh 4:7-9,22 Jezus deed in dit verhaal een aantal dingen die niet gebruikelijk waren. Hij sprak alleen met een vrouw. Dit was ook nog eens een

Nadere informatie

...een waargebeurd verhaal...

...een waargebeurd verhaal... ...een waargebeurd verhaal... In het begin was er een leeg papier. Dit behoorde toe aan de Goede Tekenaar, die zeer bekend was van het maken van volmaakte tekeningen. Op een dag begon de Tekenaar op het

Nadere informatie

Oorspronkelijke titel: Paul God s Servant. Geschreven door: Alan D. George Bewerkt door: Lynda Pongracz. Illustraties: Sam Butcher

Oorspronkelijke titel: Paul God s Servant. Geschreven door: Alan D. George Bewerkt door: Lynda Pongracz. Illustraties: Sam Butcher Paulus Gods dienaar Oorspronkelijke titel: Paul God s Servant Geschreven door: Alan D. George Bewerkt door: Lynda Pongracz Illustraties: Sam Butcher Verwerkt en aangepast voor Nederland: IKEG literatuurteam

Nadere informatie

Het koninkrijk van God vlakbij

Het koninkrijk van God vlakbij Het koninkrijk van God vlakbij Dit werkboek is van : Cellessen voor kinderen van 8-12 jaar Serie lessen voor kleine groepen; leeftijd 8-12 jaar Lessen zijn geschreven op basis van het boek Natuurlijk BOVENnatuurlijk

Nadere informatie

Mag ik jou een vraag stellen?

Mag ik jou een vraag stellen? Mag ik jou een vraag stellen? Mag ik jou, die dit leest, een zeer belangrijke vraag stellen? Stel dat je vandaag zou sterven, doordat er iets verschrikkelijks gebeurt, bijvoorbeeld een auto ongeluk of

Nadere informatie

De vroedvrouwen vreesden echter God en deden niet wat de koning van Egypte tot hen gesproken had, maar lieten de jongetjes in leven.

De vroedvrouwen vreesden echter God en deden niet wat de koning van Egypte tot hen gesproken had, maar lieten de jongetjes in leven. WOENSDAG 1 JANUARI Nieuwjaarsdag De vroedvrouwen vreesden echter God en deden niet wat de koning van Egypte tot hen gesproken had, maar lieten de jongetjes in leven. Exodus 1:17 Het zou geweldig zijn als

Nadere informatie

JEZUS IS MIJN SUPERHELD

JEZUS IS MIJN SUPERHELD JEZUS IS MIJN SUPERHELD Studielessen voor 4-7 jarigen. HANDLEIDING april 2005 Deze lessen zijn samengesteld en opgemaakt door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd

Nadere informatie

Efeziërs 1. Begin van de brief

Efeziërs 1. Begin van de brief Efeziërs 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Efeze 1 Dit is een brief van Paulus aan de christenen in de stad Efeze. Ik ben een apostel van Jezus Christus. Dat is Gods wil. Jullie horen

Nadere informatie

De kerk - negen korte gezinsmomenten - (3-13 jaar)

De kerk - negen korte gezinsmomenten - (3-13 jaar) De kerk - negen korte gezinsmomenten - (3-13 jaar) Negen gezinsmomenten om met je kinderen stil te staan bij de kerk. Kies zelf wat bij jouw kinderen het beste past: elke dag een momentje of elke week

Nadere informatie

Hoe praat je over het geloof?

Hoe praat je over het geloof? Hoe praat je over het geloof? Waarom praat je over het geloof? Ieder die de naam van de Heere aanroept, zal worden gered. 14 Maar hoe kunnen ze Hem aanroepen als ze niet in Hem geloven? En hoe kunnen ze

Nadere informatie

1 Korintiёrs 1:9. Marcus 10:45. Handelingen 4:12. Johannes 17:3. 1 Korintiёrs 3:16. Johannes 15:9,10. Psalm 32:8

1 Korintiёrs 1:9. Marcus 10:45. Handelingen 4:12. Johannes 17:3. 1 Korintiёrs 3:16. Johannes 15:9,10. Psalm 32:8 [1] [2] [3] Johannes 3:16 1 Korintiёrs 1:9 Johannes 3:19 God wil met ons omgaan God wil met ons omgaan Zonde brengt scheiding [4] [5] [6] Romeinen 3:23 Marcus 10:45 Romeinen 5:8 Zonde brengt scheiding

Nadere informatie

De Dordtse Leerregels

De Dordtse Leerregels De Dordtse Leerregels Hoofdstuk 2 Artikel 6 t/m 9 Werkboek 6 Dordtse Leerregels hoofdstuk 2 artikel 6 t/m 9 Boven artikel 6 t/m 9 schrijven we : ongeloof en geloof Over ongeloof en geloof is veel te leren.

Nadere informatie

Wie is de Heilige Geest?

Wie is de Heilige Geest? Wie is de Heilige Geest? De Heilige Geest is God, net als God de Vader en God de Zoon. Soms lijkt het of we over drie personen praten, maar het is allemaal dezelfde God. Hij is één. Net als water dat er

Nadere informatie

Hervormde gemeente Brandwijk. Naam: Zondag 4 december 2011 Ds Blenk. Waar gaat de preek over? Zingen: Stil gebed. Votum en Groet. Zingen: Tien Geboden

Hervormde gemeente Brandwijk. Naam: Zondag 4 december 2011 Ds Blenk. Waar gaat de preek over? Zingen: Stil gebed. Votum en Groet. Zingen: Tien Geboden Kerkboekje ADVENT EN KERST Hervormde gemeente Brandwijk Naam: Dit kerkboekje is speciaal gemaakt voor de morgendiensten van 7 november t/m 5 december 0. Iedere week krijg je één blad dat speciaal voor

Nadere informatie

3 Jullie moeten jezelf niet beter vinden dan een ander, of opscheppen

3 Jullie moeten jezelf niet beter vinden dan een ander, of opscheppen 3 Jullie moeten jezelf niet beter vinden dan een ander, of opscheppen over jezelf. Nee, jullie moeten bescheiden zijn, en een ander belangrijker vinden dan jezelf. 4 Denk niet alleen aan jezelf, maar zorg

Nadere informatie

JEZUS IS MIJN SUPERHELD

JEZUS IS MIJN SUPERHELD JEZUS IS MIJN SUPERHELD NAAM Studielessen voor 4-7 jarigen. Mei 2005 Deze lessen zijn geschreven door Beryl Voorhoeve, Judith Maarsen De lessen zijn geschreven om te gebruiken in kleine Bijbelstudie groepen

Nadere informatie

1 Tessalonicenzen 1. Begin van de brief

1 Tessalonicenzen 1. Begin van de brief 1 Tessalonicenzen 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Tessalonica 1 Dit is een brief van Paulus, Silvanus en Timoteüs, aan de christenen in de stad Tessalonica. Jullie horen bij God, de

Nadere informatie

God, laat ons uw liefde zien en maak ons gelukkig.

God, laat ons uw liefde zien en maak ons gelukkig. zondag 1 januari NIEUWJAARSDAG God, laat ons uw liefde zien en maak ons gelukkig. Psalm 67:2 God, laat ons uw liefde zien en maak ons gelukkig. Wees bij ons en bescherm ons. Dan zal iedereen zien dat u

Nadere informatie

de zon schijnt altijd

de zon schijnt altijd de zon schijnt altijd GEDICHTEN Klara Hobrink Inhoud 1 Achter de wolken 2 Zit men in een diep dal 3 Wat gebeurt er om ons heen? 4 U geeft antwoord 5 Loof de Heer 6 De blijdschap 7 Hem danken 8 Ken je de

Nadere informatie

Galaten 1. Begin van de brief

Galaten 1. Begin van de brief Galaten 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Galatië 1-3 Dit is een brief van Paulus aan de christenen in de provincie Galatië. Allereerst dit: Ik ben niet door mensen aangesteld als apostel,

Nadere informatie

2 Petrus 1. Begin van de brief

2 Petrus 1. Begin van de brief 2 Petrus 1 Begin van de brief Petrus groet alle christenen 1 Dit is een brief van Simon Petrus, een dienaar en apostel van Jezus Christus. Aan alle mensen die zijn gaan geloven. Jullie geloof is net zo

Nadere informatie

Het verhaal van onze kerststal

Het verhaal van onze kerststal Het verhaal van onze kerststal In dit boekje wordt het verhaal van onze kerststal verteld. Het verhaal gaat over wat er gebeurde toen Jezus geboren werd. Op onze internetpagina is iets meer te zien. Ook

Nadere informatie

DOPEN. Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t. Geloven = dopen

DOPEN. Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t. Geloven = dopen Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t DOPEN Geloven = dopen Op veel plekken in de bijbel wordt gesproken over dopen. Maar als je onbekend bent met dopen, waar moet je dan beginnen? We hopen dat

Nadere informatie

DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS

DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS Bijbel voor Kinderen presenteert DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Lazarus Aangepast door: Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd door: Bible for

Nadere informatie

Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24

Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24 Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24 Als je iets verkeerd doet, verdien je straf. Ja toch? Dat is eerlijk. Er is niemand die nooit iets

Nadere informatie

DE GEBOORTE VAN JEZUS

DE GEBOORTE VAN JEZUS Bijbel voor Kinderen presenteert DE GEBOORTE VAN JEZUS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd door:

Nadere informatie

Jaar A - Jezus! Samen op weg

Jaar A - Jezus! Samen op weg B I J L A G E B I J J A A R A Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD INHOUDSTAFEL Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde

Nadere informatie

de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf

de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf kort voordat Hij naar de hemel ging gaf hij zijn leerlingen deze opdracht: trek erop uit en maak alle volken tot mijn

Nadere informatie

Preek over Psalm 1,1 a.2 (jeugddienst): Hoe kan ik tijd met God doorbrengen?

Preek over Psalm 1,1 a.2 (jeugddienst): Hoe kan ik tijd met God doorbrengen? Preek over Psalm 1,1 a.2 (jeugddienst): Hoe kan ik tijd met God doorbrengen? Gemeente van onze Heer Jezus Christus! Ze zitten met z'n tweeën op haar kamer: Reinier en Marloes. Ze kennen elkaar al een poosje.

Nadere informatie

EEN TEMPELLEIDER KOMT OP BEZOEK BIJ JEZUS

EEN TEMPELLEIDER KOMT OP BEZOEK BIJ JEZUS Bijbel voor Kinderen presenteert EEN TEMPELLEIDER KOMT OP BEZOEK BIJ JEZUS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Byron Unger en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door:

Nadere informatie

Bijbelrooster Belijdenis mei 2019

Bijbelrooster Belijdenis mei 2019 Bijbelrooster Belijdenis mei 2019 DAG 1: BELIJDENIS Leviticus 16:1-14 Op grote verzoendag zorgde God voor verzoening van de zonden van de Israëlieten. Verzoening betekent: het komt goed tussen God en ons.

Nadere informatie

December-januari Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid. Maandag 28 december. Gedane zaken nemen geen keer. Lezen: Hebreeën 9: 23-28

December-januari Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid. Maandag 28 december. Gedane zaken nemen geen keer. Lezen: Hebreeën 9: 23-28 December-januari 205-206 Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid Maandag 28 december Gedane zaken nemen geen keer Lezen: Hebreeën 9: 23-28 Bij het abc van het christelijk geloof hoort dat een mens éénmaal

Nadere informatie

Ik werd verlost (Efeziërs 1:7; Kolossenzen 1:14)

Ik werd verlost (Efeziërs 1:7; Kolossenzen 1:14) Les 10 - Redding Ik werd verlost In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Ik werd verlost (Efeziërs 1:7; Kolossenzen 1:14) Schreef Paulus zijn brief aan de Efeziërs aan gelovigen

Nadere informatie

Dordtse Leerregels. Hoofdstuk 3 en 4. Artikel 1 t/m 4

Dordtse Leerregels. Hoofdstuk 3 en 4. Artikel 1 t/m 4 Dordtse Leerregels Hoofdstuk 3 en 4 Artikel 1 t/m 4 Werkboek 7 Dordtse Leerregels hoofdstuk 3 en 4 artikel 1 t/m 4 Hoofdstuk 3 en 4 gaat over de bekering. Hoofdstuk 3 en 4 heeft 17 artikelen. In dit werkboek

Nadere informatie

David. Deel 2. Beproevingen en overwinningen. Oorspronkelijke titel: David s reign, trials and triumps

David. Deel 2. Beproevingen en overwinningen. Oorspronkelijke titel: David s reign, trials and triumps David Deel 2 Beproevingen en overwinningen Oorspronkelijke titel: David s reign, trials and triumps Geschreven door: Katherine Hershey Verwerkt en aangepast voor Nederland: IKEG literatuurteam ATTENTIE!

Nadere informatie