IPL Prijsvraag INNOVATIE

Transcriptie

1 L U C H T K W A L I T E I T IPL Prijsvraag INNOVATIE PROGRAMMA Vegetatie voor betere luchtkwaliteit: meten is weten Disclaimer De Dienst Weg- en Waterbouwkunde van Rijkswaterstaat (DWW), en degenen die aan deze publicatie hebben meegewerkt, hebben de in deze publicatie opgenomen gegevens zorgvuldig verzameld naar de laatste stand van wetenschap en techniek. Desondanks kunnen er onjuistheden in deze publicatie voorkomen. In geval van eventuele tegenstrijdigheden tussen deze publicatie en het aanbestedingsdocument is de tekst in het aanbestedingsdocument bindend. IPL juli 2007 DWW

2 1. INLEIDING 3. DE OPZET VAN DE PRIJSVRAAG HET INNOVATIEPROGRAMMA LUCHTKWALITEIT Het Innovatieprogramma Luchtkwaliteit (IPL) werkt in opdracht van de ministeries van Verkeer en Waterstaat en VROM aan innovatieve oplossingen die bijdragen aan verbetering van de luchtkwaliteit op en rond snelwegen. De focus ligt op snelwegen bij dichtbevolkte gebieden (zgn. hot spots ). Daar zal bronbeleid pas op termijn toereikend zijn om de luchtkwaliteit wat betreft NO x en PM 10 (fijn stof) aan de normen te laten voldoen. IPL-maatregelen kunnen ondertussen zorgen dat aan de normen wordt voldaan. Rijkswaterstaat voert het programma uit. Met het beschikbare onderzoeksbudget identificeert, selecteert, stimuleert en beproeft het Innovatieprogramma Luchtkwaliteit kansrijke ideeën voor oplossingen. Deze worden tot en met 2009 onderzocht en beproefd. INZET VEGETATIE VOOR EEN BETERE LUCHTKWALITEIT In het Innovatieprogramma Luchtkwaliteit wordt onder andere het effect van vegetatie op de luchtkwaliteit onderzocht. 2. HET PROJECT EERDER UITGEVOERD ONDERZOEK Uit literatuuronderzoek is gebleken dat vegetatie een positieve bijdrage kan leveren aan het verbeteren van de luchtkwaliteit in de omgeving van wegen. Deze positieve bijdrage wordt met name gerealiseerd door het beperken van de overdracht van fijn stof. Beplanting filtert NO x, roet en fijn stof uit de lucht door opname via de huidmondjes en/of neerslag op het bladoppervlak. De mate waarin dit gebeurt, is van veel verschillende factoren afhankelijk. Meer inzicht in de relatie Vegetatie-Luchtkwaliteit is nodig om tot een goed beeld te komen van de mogelijkheden om vegetatie langs wegen in te zetten voor een verbetering van de luchtkwaliteit. Dit is dan ook de reden dat Rijkswaterstaat deze prijsvraag Vegetatie voor betere luchtkwaliteit: meten is weten initieert. Voor de start van de aanbesteding van dit project is het Kennisdocument Vegetatie-Luchtkwaliteit ten behoeve van het uitvoeren van een pilotproject langs rijkswegen opgesteld. In dit kennisdocument wordt geconcludeerd dat er al onderzoek is gedaan naar het effect van vegetatie op luchtkwaliteit, maar dat dit effect nog niet goed in bestaande luchtkwaliteitsmodellen is ingebouwd. Dit rapport is via de website te raadplegen. TOELICHTING PERCELEN Voor de start van de aanbesteding van dit project is het Kennisdocument Vegetatie-Luchtkwaliteit ten behoeve van het uitvoeren van een pilotproject langs rijkswegen opgesteld. In het kennisdocument is de relatie tussen vegetatie en luchtkwaliteit beschreven en is aangegeven hoe dit project kan worden uitgevoerd. Verder is een wetenschappelijke onderbouwing gegeven van de effecten van beplanting op de luchtkwaliteit. In dit rapport staat ook vermeld op welke wijze de modellering kan worden uitgevoerd en wat de achtergronden van de landschappelijke inpassing van beplanting langs rijkswegen zijn. Het doel van perceel 1 van dit pilotproject is om, op basis van luchtkwaliteitsmetingen op de proeflocatie, gevalideerde modelsimulaties te genereren die het effect van de daar aanwezige vegetatie op luchtkwaliteit zo goed mogelijk weergeven. Voor perceel 2 dient de opdrachtnemer vegetatie voor een betere luchtkwaliteit te ontwerpen/ontwikkelen op een door hem te selecteren locatie langs een snelweg. De opdrachtnemer van perceel 2 dient vervolgens gevalideerde modelsimulaties te genereren die het effect van de door hem ontworpen vegetatie op luchtkwaliteit zo goed mogelijk omschrijven. Perceel 2 omvat dezelfde werkzaamheden als perceel 1. Perceel 2 is echter meer uitgebreid in de zin dat de opdrachtnemer hiervoor zelf een proeflocatie langs een snelweg dient te zoeken en de vegetatie voor deze proeflocatie zelf dient te ontwerpen/ontwikkelen en te realiseren. PRAKTIJKPROEVEN Vanaf februari 2008 dienen, in een voor het project ingerichte proeflocatie in Vaassen (perceel 1) of op een door de inschrijver te bepalen locatie (perceel 2), metingen aan de vegetatie te worden verricht en dient het gerealiseerde model te worden gevalideerd. PRIJSVRAAG Het Innovatieprogramma Luchtkwaliteit wil marktpartijen daarom, middels een prijsvraag, uitnodigen om ideeën en oplossingen aan te dragen voor vegetatie die een zo groot mogelijk positief effect heeft op de luchtkwaliteit. Per geselecteerd idee wordt een budget beschikbaar gesteld (zie ook hoofdstuk 7). Deze brochure gaat in grote lijnen in op de prijsvraag. Alle benodigde informatie, inclusief het inschrijfformulier, om deel te kunnen nemen aan de prijsvraag staat in het aanbestedingsdocument. U kunt dit document downloaden vanaf de website: 2 3

3 4. PERCEEL 1 FASERING Perceel 1 van het onderzoeksproject Vegetatie voor betere luchtkwaliteit: meten is weten is onderverdeeld in drie fasen (zie figuur 1): 1. Het bedenken van een oplossing in een projectvoorstel (ideefase/aanbestedingsfase); 2. Het uitwerken van het model en het voorbereiden van de oplossing met een plan van aanpak voor de meet- en validatiefase (ontwikkelfase); 3. De meet- en validatiefase, waarin de daadwerkelijke metingen plaatsvinden en het model wordt gevalideerd. Deze meet- en validatiefase wordt afgerond met een rapport waarin de opdrachtnemer de resultaten van de validatie en de wetmatigheden die zijn geconstateerd ten aanzien van de invloed van vegetatie op luchtkwaliteit omschrijft. De resultaten van de metingen worden openbaar gemaakt. Gezien de complexiteit van het project wordt ondernemers geadviseerd om in de ideefase contact te zoeken met partijen die over de gewenste competenties beschikken. Ideefase/ aanbestedingsfase Ontwikkelfase Meet- en validatiefase fase 1 fase 2 fase 3 Figuur 1 IDEEFASE De ideefase is in principe de aanbestedingsfase. Geïnteresseerde ondernemingen kunnen tot uiterlijk vrijdag 5 oktober 2007 om uur ideeën indienen die door een jury worden beoordeeld. Ondernemingen mogen voor perceel 1 maximaal één inschrijving indienen (maximaal één inschrijving per concern). De onderneming met de beste inzending krijgt van Rijkswaterstaat de mogelijkheid om het idee verder uit te ontwikkelen. Dit betekent dat er bij deze prijsvraag één opdracht wordt vergeven voor perceel 1. De documenten die de inschrijver voor de ideefase bij inschrijving moet indienen, zijn omschreven in paragraaf 3.2. van het aanbestedingsdocument. ONTWIKKELFASE De ontwikkelfase betreft het uitwerken van het plan van aanpak en het model, het uitvoeren van modelruns voor de reeds uitgevoerde pilotprojecten, parametrisering van het model en de voorbereiding van de plaatsing van de meetapparatuur. Aan het eind van de ontwikkelfase van perceel 1 wordt een omschrijving van de volgende zaken verwacht: Een omschrijving van de uit te voeren metingen en de aan te brengen meetapparatuur (type en locatie); Een omschrijving van de werking van het model en een onderbouwing van de gehanteerde Een analyse van de modelruns voor pilotprojecten met de reeds uitgevoerde veldmetingen; Een omschrijving van de eventuele finetuning van de gemaakte parametrisaties die heeft plaatsgevonden na de vergelijking met de modelruns; Een analyse van de verwachte invloed van de in de proeflocatie aanwezige vegetatie op de lucht-kwaliteit (PM 2,5 en PM 10 en NO 2 ) in relatie tot de 0-situatie op basis van de geoptimaliseerde Een draaiboek waarin onder meer is aangegeven wanneer de meetapparatuur wordt geplaatst, wanneer deze wordt verwijderd, wanneer wordt gemeten, wanneer het model wordt gevalideerd en wanneer de eindrapportage wordt afgerond. De ontwikkelfase leidt tot het leveren van een uitgewerkt rapport over de door de opdrachtnemer voorgestelde oplossing met betrekking tot het meten, modelleren en valideren en een plan van aanpak met een planning voor de uitvoering van de praktijkproef. 4 MEET- EN VALIDATIEFASE Tijdens de meet- en validatiefase dienen de metingen aan de vegetatie te worden verricht en dient het voorspellingsmodel te worden gevalideerd. De meet- en validatiefase start in februari 2008 en duurt tot oktober

4 5. PERCEEL 2 FASERING Perceel 2 is onderverdeeld in vier fasen (zie figuur 2): 1. Het bedenken van een oplossing in een projectvoorstel (ideefase/aanbestedingsfase); 2. Het uitwerken van het model, het voorbereiden van de oplossing met plan van aanpak voor de meet- en validatiefase en het voorbereiden van de realisatie van de vegetatie (ontwikkelfase); 3. Het realiseren van de vegetatie voor een betere luchtkwaliteit; 4. De meet- en validatiefase, waarin de daadwerkelijke metingen plaatsvinden en het model wordt gevalideerd. Ideefase/ aanbestedingsfase Ontwerp/ Ontwikkelfase Realisatiefase Meet- en validatiefase REALISATIEFASE In deze fase dient de opdrachtnemer de vegetatie te plaatsen op de door hem gekozen proeflocatie. De proeflocatie betreft grond direct naast een stuk snelweg waar het effect van de te realiseren vegetatie op de immissies PM 2,5 en PM 10 en NO 2 wordt beproefd. De vegetatie dient in april 2008 te worden gerealiseerd op de proeflocatie. MEET- EN VALIDATIEFASE Tijdens de meet- en validatiefase dienen de metingen aan de vegetatie te worden verricht en moet het voorspellingsmodel worden gevalideerd. De meet- en validatiefase start in april 2008 en duurt tot december Deze meet- en validatiefase wordt afgerond met een rapport waarin de opdrachtnemer de resultaten van de validatie en de wetmatigheden die zijn geconstateerd ten aanzien van de invloed van vegetatie op luchtkwaliteit omschrijft. De resultaten van de metingen worden openbaar gemaakt. Figuur 2 fase 1 fase 2 fase 3 fase 4 IDEEFASE De ideefase is in principe de aanbestedingsfase. Geïnteresseerde ondernemingen kunnen tot uiterlijk vrijdag 5 oktober 2007 om uur ideeën indienen die door een jury worden beoordeeld. Ondernemingen mogen voor perceel 2 maximaal één inschrijving indienen (maximaal één inschrijving per concern). De onderneming met de beste inzending krijgt van Rijkswaterstaat de mogelijkheid om het idee verder uit te ontwikkelen. Dit betekent dat er bij deze prijsvraag in totaal maximaal één opdracht wordt vergeven voor perceel 2. ONTWIKKELFASE De ontwikkelfase betreft het uitwerken van het plan van aanpak en het model, het uitvoeren van modelruns voor de reeds uitgevoerde pilotprojecten, parametrisering van het model, voorbereiden van de plaatsing van de meetapparatuur en voorbereiding van de realisatie van de vegetatie. Aan het eind van de ontwikkelfase van perceel 2 wordt een omschrijving van de volgende zaken verwacht: Een omschrijving van de aan te brengen vegetatie inclusief tekeningen; Een omschrijving van de uit te voeren metingen en de aan te brengen meetapparatuur (type en locatie); Een omschrijving van de werking van het model en een onderbouwing van de gehanteerde Een analyse van de vergelijking van de modelruns voor pilotprojecten met de reeds uitgevoerde veldmetingen; Een omschrijving van de eventuele finetuning van de gemaakte parametrisaties die heeft plaatsgevonden na de vergelijking van de modelruns; Een analyse van de verwachte invloed van de in de proeflocatie te realiseren vegetatie op de luchtkwaliteit (PM 2,5 en PM 10 en NO 2 ) in relatie tot de 0-situatie op basis van de gefinetunede Een draaiboek waarin onder meer is aangegeven wanneer de vegetatie wordt gerealiseerd, wanneer de meetapparatuur wordt geplaatst, wanneer deze wordt verwijderd, wanneer wordt gemeten, wanneer het model wordt gevalideerd en wanneer de eindrapportage wordt afgerond. De ontwikkelfase leidt tot het leveren van een uitgewerkt rapport over de door de opdrachtnemer voorgestelde oplossing met betrekking tot het meten, modelleren en valideren en een plan van aanpak met een planning voor de uitvoering van de praktijkproef. 6 7

5 6. INSCHRIJVINGSVEREISTEN EN GUNNINGSCRITERIA INSCHRIJVINGSVEREISTEN De eisen waar de inschrijvers op de prijsvraag aan moeten voldoen zijn omschreven in het aanbestedingsdocument dat is te downloaden van De inschrijvingsvereisten voor de percelen 1 en 2 zijn gelijk voor wat betreft de uitsluitingcriteria, beroepsbekwaamheid en financiële en economische draagkracht. Voor wat betreft de technische bekwaamheid gelden er verschillende eisen voor perceel 1 en perceel 2. GUNNINGCRITERIA VOOR DE JURY De inzendingen worden door een onafhankelijke jury beoordeeld. Deze jury bepaalt welke inzendingen in aanmerking komen voor verdere uitwerking. Bij de beoordeling worden de volgende criteria gehanteerd: PERCEEL 1 Nauwkeurigheid c.q. representativiteit van de meetmethode/meetapparatuur; De mate waarin de metingen, meetopstelling en meetmethode realistisch worden verwerkt in het model; PERCEEL 2 De mate waarin de (voor luchtkwaliteit) cruciale vegetatie eigenschappen logisch en goed onderbouwd in het model zijn ondergebracht. De verwachte effectiviteit van de te realiseren vegetatie op de luchtkwaliteit (PM 2,5 en PM 10 en NO 2 ) ter plaatse van de proeflocatie; Nauwkeurigheid c.q. representativiteit van de meetmethode/meetapparatuur die de inschrijver voorstelt om de invloed van vegetatie op de luchtkwaliteit (PM 2,5 en PM 10 en NO 2 ) op de proeflocatie te meten; De mate waarin de metingen, meetopstelling en meetmethode realistisch worden verwerkt in het model; De mate waarin de (voor luchtkwaliteit) cruciale vegetatie eigenschappen logisch en goed onderbouwd in het model zijn ondergebracht. 7. BESCHRIJVING AANBESTEDINGSPROCES De aanbesteder heeft gekozen voor een Europese openbare procedure middels een prijsvraag conform het Besluit Aanbestedingsregels voor Overheidsopdrachten (BAO). Een openbare aanbesteding is een aanbesteding die algemeen bekend wordt gemaakt en waarbij een ieder kan inschrijven. Na aanbesteding wordt van de partij die in aanmerking komt voor de opdracht bezien in hoeverre deze aan de gestelde eisen en criteria voldoet. PLANNING VAN DE AANBESTEDING De beoogde planning voor onderhavige aanbesteding is als volgt : Inlichtingenbijeenkomst maandag 10 september 2007 om uur Uiterste datum stellen schriftelijke vragen vrijdag 14 september 2007 Nota van inlichtingen beschikbaar vrijdag 21 september 2007 Sluiting inschrijving vrijdag 5 oktober 2007 om uur Bekendmaken voorgenomen gunning week 44 van 2007 INLICHTINGEN Voor het verkrijgen van nadere informatie wordt er een inlichtingenbijeenkomst georganiseerd. Op maandag 10 september 2007 worden vanaf uur inlichtingen verstrekt ten kantore van Rijkswaterstaat Dienst Weg- en Waterbouwkunde, Van der Burghweg 1 te Delft. Inschrijvers kunnen zich tot 6 september 2007 aanmelden voor deze bijeenkomst via aad.vanden.burg@rws.nl (met vermelding van het aantal personen). Daarnaast bestaat de mogelijkheid om tot en met vrijdag 14 september 2007 schriftelijk vragen te stellen. Van de op de inlichtingenbijeenkomst verstrekte inlichtingen en de gestelde schriftelijke vragen zal een nota van inlichtingen worden opgemaakt, die vanaf 21 september 2007 ter inzage ligt op bovengenoemd adres. Een kopie van de nota van inlichtingen kan worden gedownload van de website De aanbestedende dienst kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor de ontvangst. De gegadigden worden geacht met de inhoud van de nota bekend te zijn. Elke informatie, advies of wijziging, die wordt gegeven of goedgekeurd en welke het gevolg is van vragen van één van de gegadigden, wordt aan alle gegadigden verstrekt, zonder dat de identiteit van de desbetreffende vragensteller bekend wordt gemaakt. ALGEMEEN De inschrijver dient de aanbieding te doen overeenkomstig de bepalingen van het BAO en met inachtneming van de bepalingen en gegevens zoals deze zijn omschreven in het aanbestedingsdocument en de nota van inlichtingen. GUNNING Het gunningcriterium is de economisch meest voordelige inschrijving. De inschrijvingen worden anoniem beoordeeld door een onafhankelijke jury (zie artikel 74 en 75 BAO), die zal worden samengesteld uit natuurlijke personen die onafhankelijk van de deelnemers zijn. Op de website wordt omschreven vanuit welke organisaties deelnemers in de jury plaats gaan nemen. De jury zal de inschrijvingen beoordelen op basis van de in dit document vastgestelde beoordelingscriteria en zal haar bevindingen vastleggen in een door de juryleden ondertekend verslag. FINANCIËLE BIJDRAGE In perceel 1 wordt per geselecteerd idee een budget van EUR ,-- inclusief omzetbelasting beschikbaar gesteld. Dit bedrag is gesplitst in EUR ,-- voor de ontwikkelfase en EUR ,-- voor de meet- en validatiefase. Het totale bedrag van EUR ,-- is bedoeld als een redelijke bijdrage in de ontwikkelkosten en als stimulans voor de marktpartijen om de onderzoeksvraag op te kunnen lossen. Het beschikbaar gestelde budget moet worden gebruikt voor het meten, modelleren en valideren van de invloed van vegetatie op de luchtkwaliteit. Voor perceel 2 wordt per geselecteerd idee een budget van EUR ,-- inclusief omzetbelasting beschikbaar gesteld. Dit bedrag is gesplitst in EUR ,-- voor de ontwikkelfase en EUR ,-- voor de meet- en validatiefase. Het totale bedrag van EUR ,-- is bedoeld als een redelijke bijdrage in de ontwikkelkosten en als stimulans voor de marktpartijen om de onderzoeksvraag op te kunnen lossen. Het beschikbaar gestelde budget moet gebruikt worden voor het realiseren van vegetatie en het meten, modelleren en valideren van de invloed van deze vegetatie op de luchtkwaliteit. 8 9

6 8. GEHEIMHOUDING EN OCTROOIVERLENING Rijkswaterstaat garandeert dat bij het doen van een inzending voor de prijsvraag geen inbreuk wordt gepleegd op het octrooirecht. De behandeling van de inzendingen onder geheimhouding zorgt ervoor dat voor inzendingen die afgewezen zijn de mogelijkheid tot octrooiverlening blijft bestaan, zodat de nieuwheid in de zin van de Octrooiwet niet is geschaad. Indieners die hun inzending willen beschermen via het Industrieel Eigendomsrecht, dienen zelf te zorgen voor het indienen van een octrooiaanvraag. Omdat de inzendingen onder geheimhouding worden behandeld, kan het besluit om octrooi aan te vragen uitgesteld worden tot de beslissing van de jury bekend is. Inzendingen die door de jury voorgedragen zijn voor verdere uitwerking, worden uiteindelijk gepresenteerd aan een breed publiek. Het advies is daarom, indien het verlenen van octrooi gewenst is, tijdig een octrooiaanvraag in te dienen. 9. MEER INFORMATIE RAADPLEEG INTERNET Uitgebreide informatie staat in het aanbestedingsdocument Prijsvraag Vegetatie, voor betere luchtkwaliteit: meten is weten van 10 augustus Dit bevat ook een inschrijvingsformulier. U kunt dit document downloaden vanaf de website van het innovatieprogramma waarop u ook van de laatste ontwikkelingen op de hoogte wordt gehouden: Indien u wenst mee te doen met de aanbesteding wordt geadviseerd om deze site regelmatig te bekijken, zodat u op de hoogte blijft van de nieuwste ontwikkelingen. AANBESTEDENDE DIENST Rijkswaterstaat, Dienst Weg- en Waterbouwkunde Bezoekadres: Van der Burghweg 1, 2628 CS Delft Postadres: Postbus 5044, 2600 GA Delft Rijkswaterstaat overweegt om ideeën die niet zijn gekozen voor de ontwikkelfase toch door de inzenders te laten presenteren. Op het inschrijvingsformulier (bij het aanbestedingsdocument) moet daarom worden aangegeven of de onderneming instemt met openbaarmaking en presentatie. Wanneer men dit niet wenst, worden de inzendingen teruggezonden aan de indiener. Let op! Er bestaat al een octrooi op het gebied van Energiezuinige inrichting van terreinen octrooinummer De inschrijver dient hiermee rekening te houden. Zie pagina 85 van het kennisdocument. VRAGEN Vragen kunnen schriftelijk worden gesteld aan: Rijkswaterstaat Dienst Weg- en Waterbouwkunde t.a.v. De heer A. van den Burg Postbus GA, Delft aad.vanden.burg@rws.nl Onder vermelding van Nadere informatie/vragen Prijsvraag Vegetatie, voor betere luchtkwaliteit: meten is weten, projectnummer C413 Vragen dienen uiterlijk op 14 september 2007 te worden ingediend bij Rijkswaterstaat, Dienst Weg- en Waterbouwkunde