VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Transcriptie

1 Nr.xx VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft over de ontwerp-wijziging van de algemene maatregel van bestuur Schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidswetten (szw ) de navolgende vragen ter beantwoording aan de regering voorgelegd. Deze vragen, alsmede de daarop op.. gegeven antwoorden, zijn hieronder afgedrukt. De voorzitter van de commissie, Hamer Adjunct-griffier van de commissie, Esmeijer Vragen van de leden van de fracties van PvdA, VVD en GroenLinks Kan de regering aangeven welke concrete en meetbare doelstellingen zij met het Schattingsbesluit nastreeft? Kunnen genormeerde indicatoren worden gepresenteerd waardoor meerjarig de uitvoering van het Schattingsbesluit kan worden gevolgd? Met welke periodiciteit zal de Kamer worden geïnformeerd worden over de uitvoering van het Schattingsbesluit?Aan welke indicatoren denkt de regering bij de informatieverstrekking aan de Kamer? De doelstelling van het nieuwe Schattingsbesluit is een werkwijze vast te leggen waarmee meer dan nu het geval is, bepaald kan worden wat iemand nog wél kan, zodat de mate van arbeidsongeschiktheid beter vastgesteld kan worden en mensen niet nodeloos een arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangen. Deze doelstelling is kwalitatief van aard, en zal ook kwalitatief gemonitord worden. Dit gebeurt met behulp van het reguliere kwaliteitsborgingsinstrumentarium van het UWV, waarmee de kwaliteit van de uitvoering van de claimbeoordeling voortdurend beoordeeld wordt. Onderdeel van dit instrumentarium is vergelijking tussen professionals onderling en tussen vestigingen, intercollegiale toetsing. Op die manier wordt gestreefd naar verhoging van de kwaliteit en naar meer uniformiteit in de uitvoering. De uitvoering van de claimbeoordeling wordt thans gemonitord op aantallen, tijdigheid en resultaat. Deze zelfde indicatoren worden gehanteerd bij de monitoring van de herbeoordelingsoperatie, waarbij de tijdigheid in relatie tot de cohortindeling, de ingezette reïntegratieinstrumenten en het resultaat daarvan (dit laatste op termijn) extra aandachtspunten zijn. Rapportage hierover zal geschieden via de kwartaalverslagen van het UWV, die naar de Kamer gestuurd worden. Vragen van leden van de fracties van de PvdA en de VVD. 1

2 Kan de regering kwantificeren om hoeveel personen het uit het her te beoordelen bestand gaat, die hun arbeidsongeschiktheidsuitkering verliezen danwel verlaagd zien als gevolg van het aanpassen van het arbeidsplaatsencriterium? Vanwege de complexe samenhang tussen de verschillende onderdelen van het Schattingsbesluit kan de financiële besparing en het aantal personen dat geconfronteerd wordt met een uitkeringsverlaging niet evident worden opgesplitst naar de verschillende onderdelen. In de Nota van Toelichting bij de wijziging van het Schattingsbesluit is er voor gekozen om de partiële effecten van de verschillende onderdelen te presenteren om op deze wijze meer inzicht te geven in de besparingen. Hieruit kan worden afgeleid dat het aanpassen van het arbeidsplaatsencriterium in kwantitatieve termen een belangrijk aspect is van de wijzigingen in het Schattingsbesluit. Voor het grootste gedeelte van de personen, waarvoor de uitkering verlaagd wordt, zal het arbeidsplaatsencriterium een rol spelen. Het partieel effect van het arbeidsplaatsencriterium is afgeleid uit simulatieresultaten van UWV. Als het Schattingsbesluit uitsluitend op het arbeidsplaatsencriterium zou worden aangepast dan zou het aantal personen dat met een uitkeringsverlaging geconfronteerd wordt, circa personen bedragen. Opmerkingen en vragen van de leden van de PvdA-fractie De leden van de PvdA-fractie ondersteunen de visie van de regering dat binnen het arbeidsongeschiktheidsstelsel de nadruk moet komen te liggen op arbeidsgeschiktheid en de mogelijkheden tot werken in plaats van arbeidsongeschiktheid. Deze leden betwijfelen echter of deze AmvB leidt tot meer arbeidsparticipatie. Vooralsnog lijken de nieuwe criteria slechts te leiden tot een nog meer theorie in de keuringspraktijk. Deze theoretische benadering staat totaal los van de praktische mogelijkheden tot werken. Het leidt tot minder mensen in de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen en meer verborgen arbeidsongeschiktheid in de WW en bijstand waardoor deze mensen nog moeilijker aan de slag komen. Veel gedeeltelijk arbeidsgeschikten die werken zullen een deel van hun inkomen verliezen en een andere groep verdwijnt helemaal uit het zicht doordat ze hun recht op een uitkering vervalt zonder dat het perspectief op werk verbetert. Deze leden willen meer inzicht hebben in de concrete doelstellingen en prestatie-indicatoren die de regering hanteert. Het is de bedoeling dat arbeidsongeschikten die bij een herbeoordeling hun uitkering geheel of gedeeltelijk verliezen, voldoende ondersteuning bij reïntegratie krijgen. Er wordt daarvoor ook een budget ter beschikking gesteld. Maar voor veel mensen is dit ofwel niet van toepassing of zal dit nauwelijks iets kunnen betekenen. Zij worden slechts geconfronteerd met een inkomensachteruitgang zonder zicht op (meer) werk. Wat betekenen de voorstellen voor die grote groep gedeeltelijk arbeidsongeschikten die werkt (meer dan 50%) en die door de nieuwe criteria een lager percentage arbeidsongeschiktheid krijgen en een deel van hun inkomen verliezen? Verwacht de regering dat de arbeidsproductiviteit van deze werknemers na de herbeoordeling toegenomen is? Verwacht de regering dat de werkgevers het loon zullen verhogen? Waarop baseert de regering haar verwachtingen? Welke ondersteuning is er voor deze groep werknemers en werkgevers die getroffen worden door de strengere criteria? Wat betekent de ondersteuning bij reïntegratie in de praktijk voor de kansen op werk van de groep langdurig arbeidsongeschikten? Hoe schat de regering hun reïntegratiekansen in? Hoe verhoudt dit zich tot het maximale slagingspercentage van 35% dat tot nog toe voor deze groep gold? 2

3 Waar het om gaat is dat bij de claimbeoordeling wordt vastgesteld wat iemand met zijn beperkingen kan verdienen. Of betrokkene dit loon in de praktijk ook kan verwerven, staat buiten de claimbeoordeling als zodanig. De reden hiervoor is dat als er wel rekening gehouden zou worden met de vraag of iemand dergelijke arbeid ook daadwerkelijk zou verwerven, dit verdiscontering van werkloosheid in de arbeidsongeschiktheidsregelingen zou betekenen. Juist om dit tegen te gaan, is in artikel 18 WAO de bepaling opgenomen dat bij de vaststelling van de mate van arbeidsongeschiktheid buiten beschouwing wordt gelaten of de werknemer de arbeid feitelijk kan verkrijgen. Dit is een algemeen punt dat los staat van de herbeoordelingsoperatie of het nieuwe Schattingsbesluit. Voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten die werken voor hun resterende verdiencapaciteit, en die door een herbeoordeling een lager arbeidsongeschiktheidspercentage en een lagere uitkering krijgen, is het volgende van belang. Een deel van deze groep is meer arbeidsgeschikt omdat zij meer uren kunnen werken vergeleken bij de vorige claimbeoordeling. Zij kunnen hun werkuren uitbreiden bij hun werkgever (indien daartoe mogelijkheden bestaan) of zij kunnen een andere baan zoeken met een grotere omvang. Een ander deel van deze groep kan volgens de arbeidskundige schatting hetzelfde aantal uren werken als voorheen, maar met een hoger uurloon. Deze personen kunnen werk zoeken met een hoger loon. Op deze manier kunnen zij het inkomensverlies dat optreedt door een lagere uitkering compenseren. Herbeoordeelde gedeeltelijk arbeidsgeschikten kunnen bij hun reïntegratie een beroep doen op ondersteuning door het UWV. Het UWV zal een reïntegratievisie uitvoeren om te bepalen welke arbeidsongeschikten van wie de uitkering wordt verlaagd hulp nodig hebben bij reïntegratie. Bij deze reïntegratievisie wordt gekeken of iemand al aan een traject bezig is of er recent één afgerond heeft. Ook beoordeelt het UWV of de betreffende personen zelfstandig werk hebben hervat of op korte termijn werk zullen hervatten. Voor personen die hulp nodig hebben, beoordeelt het UWV welke vorm van reïntegratie het meest geschikt is. In het algemeen zal een reïntegratietraject ingezet kunnen worden door het UWV. Desgewenst kan de betrokkene gebruik maken van een individuele reïntegratieovereenkomst. Naast reïntegratietrajecten kunnen werknemers en werkgevers gebruik maken van de reïntegratie-instrumenten zoals die zijn opgenomen in de Wet REA. Werkgevers die een herbeoordeelde gedeeltelijk arbeidsgeschikte werknemer in dienst nemen, maken bijvoorbeeld aanspraak op de no risk polis en op een premiekorting. Daarnaast kan zowel de werknemer als de werkgever in aanmerking komen voor werkplekaanpassingen of andere voorzieningen zoals die zijn opgenomen in de Wet REA. De regering streeft ernaar om de reïntegratie zo efficiënt en effectief mogelijk gestalte te geven. Marktwerking is een middel om dit te bereiken. Met elkaar concurrerende reïntegratiebedrijven hebben de juiste prikkels om te streven naar de beste prijs - kwaliteit verhouding. Daartoe is met de Wet Structuur uitvoering werk en inkomen (SUWI) geregeld dat reïntegratietrajecten door private partijen worden uitgevoerd. Middels een aanbestedingsprocedure contracteert het UWV op een transparante wijze die reïntegratiebedrijven die de beste offerte aanbieden. De regering is van mening dat hiermee de randvoorwaarden zijn gecreëerd om een efficiënte en effectieve reïntegratie te bewerkstelligen. In de eerste kwartaalrapportage van 2004 presenteert het UWV de volgende resultaten van reïntegratietrajecten die in 2001 zijn ingekocht (deze trajecten zijn inmiddels allemaal beëindigd en lenen zich derhalve goed voor een resultaatsmeting). Reïntegratietrajecten WAO Contractjaar 2001 Bruto instroom

4 Niet gestarte trajecten Netto instroom Beëindigd zonder plaatsing Plaatsing Plaatsingspercentage 39% Normpercentage 30% Verschil + 9% Bron: UWV, 1 e kwartaalrapportage 2004 De Wet SUWI is op 1 januari 2002 in werking getreden. De reïntegratiemarkt is derhalve nog in ontwikkeling. Jaarlijks worden de gevolgen van de aanbestedingsprocedure geëvalueerd. Tweejaarlijks wordt de werking van de reïntegratiemarkt geëvalueerd. Zonodig volgen hieruit aanpassingen ten behoeve van het kabinetsbeleid inzake de reïntegratiemarkt. Deze beleidscyclus heeft tot doel de reïntegratiemarkt op de voet te volgen en indien mogelijk de effectiviteit te verhogen. De regering streeft ernaar dat reïntegratietrajecten ten opzichte van 2003 in 2007 moeten leiden tot 25% meer uitstroom naar regulier werk. Door de ongunstige economische situatie is de arbeidsmarkt op dit moment instabiel. Uit een brief van MKB Nederland bleek dat dit een belangrijke reden voor werkgeversorganisaties was om geen handtekening onder het zogenoemde convenant voor de reïntegratie te zetten. Wat betekent dit voor de kansen op de arbeidsmarkt van de herbeoordeelden? Welke concrete maatregelen neemt de regering die er toe leiden dat werkgevers gedeeltelijk arbeidsongeschikten wel gaan aannemen en een handtekening onder een dergelijk convenant gaan zetten? De regering stelt dat de no-riskpolis de arbeidsmarktkansen vergroot. Hoe is deze no-riskpolis precies vormgegeven? Wat is het verschil met de bestaande no-riskpolissen? Waardoor wordt de arbeidsmarktkans vergroot ten opzichte van de huidige situatie? Hoe verhoudt dit zich tot de relatief ongunstige arbeidsmarkt? Hoe heeft het gebruik van de bestaande no-riskpolissen zich de afgelopen jaren ontwikkeld? Hoe worden deze no-riskpolissen beoordeeld door de werkgevers? Naar aanleiding van de brief van MKB-Nederland heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, gelet op het maatschappelijk belang van reïntegratie, de werkgeversorganisaties uitgenodigd om de mogelijkheden te verkennen om de inschakeling van gedeeltelijk arbeidsgeschikten te stimuleren. Op 19 mei 2004 heeft dit overleg plaatsgevonden. In dat gesprek is de inzet van werkgevers voor de reïntegratie van gedeeltelijk arbeidsgeschikten aan de orde gekomen. Afgesproken is om knelpunten en belemmeringen die werkgevers ervaren bij reïntegratie in kaart te brengen en waar mogelijk weg te nemen. Daarnaast is gesproken over de noodzaak tot intensivering van de voorlichting over de verschillende reïntegratie-instrumenten die de overheid inzet. Reeds eerder is toegezegd dat de Kamer hierover voor 1 juli 2004 nader geïnformeerd zal worden. De no risk polis biedt bescherming tegen de mogelijke kosten van uitval van de werknemer als gevolg van ziekte of arbeidsongeschiktheid. Een verwacht hoger ziekteverzuim en de daarmee gepaard gaande kosten spelen een rol als overweging om een arbeidsgehandicapte wel of niet aan te nemen, zo blijkt uit het CWP-rapport Onbekend maakt onbemind. De no risk polis vergoedt in het geval van ziekte de kosten van loondoorbetaling door de werkgever. De werknemer ontvangt een ZW-uitkering tijdens ziekte. In het geval van arbeidsongeschiktheid voorkomt de no risk polis een hogere pembapremie. De no risk polis sluit dus aan op een door werkgevers ervaren belemmering bij reïntegratie en verbetert zo de uitgangspositie van arbeidsgehandicapten op de arbeidsmarkt. Het gebruik van 4

5 de no risk polis is de laatste jaren licht toegenomen. Op grond van voorlopige cijfers van UWV is bekend dat in 2003 ca keer een ZW-uitkering in dit verband is verstrekt. De no riskpolis wordt door werkgevers in het algemeen zeer gewaardeerd als middel om ervaren belemmeringen weg te nemen. Het criterium langdurig onvermogen tot basale sociale activiteiten waarbij afgezien wordt van een arbeidsdeskundig onderzoek, is na de stelselherziening van 1993 ingesteld omdat de arbeidsdeskundige voor deze groep vrijwel altijd wel een paar functies kon vinden die iemand in theorie kon vervullen. Dit bleek inderdaad pure theorie en daarom is er besloten bij deze categorie af te zien van een arbeidsdeskundige duiding. Nu wordt dit criterium aangescherpt en geoperationaliseerd als onvermogen tot persoonlijk en sociaal functioneren en dient er weer eerder een arbeidsdeskundige duiding te komen. Kan de regering voorbeelden geven van theoretische functies waarvoor deze groep in aanmerking komt.? Voor welke functie kan iemand geduid worden die niet in staat is tot zelfverzorging en het onderhouden van sociale contacten buiten het gezin incl. het onderhouden van werkrelaties maar wel functioneert binnen een samenlevingsverband met bijvoorbeeld een ouder? Veel ernstig psychiatrische patiënten steunen op een netwerk van mantelzorgers, zonder wie het echt fout zou gaan. Wordt dit ook verstaan onder een samenlevingsverband en dus vermogen tot persoonlijk en sociaal functioneren? De regering staat erop om aan het gebrek aan zelfredzaamheid als gevolg van ernstige psychische stoornissen toe te voegen ondanks de kritiek van het UWV dat de regering hierdoor afwijkt van de al in de wet gestelde voorwaarde dat dit een objectief medisch vaststelbaar gevolg van ziekte of gebreken moet zijn. Wat betekent dit voor de uitvoerbaarheid door het UWV? Wat was de reactie van het UWV op het vasthouden aan de oorspronkelijke tekst? Hoeveel mensen die nu wel onder dit criterium vallen omdat het een gevolg is van een objectief medisch vaststelbaar ziekte of gebrek, vallen er straks niet meer onder, omdat hun ziekte geen ernstige psychische stoornis is? Om welke ziekte en gebreken gaat het? De bepalingen in artikel 2, waarin wordt aangegeven in welke gevallen een arbeidskundig onderzoek niet zinvol is en kan vervallen, is in het Schattingsbesluit opgenomen in 2000 op verzoek van de Kamer. Voor die tijd stond een dergelijke bepaling in de standaard geen duurzaam benutbare mogelijkheden van het Lisv. Breed bestond de opvatting dat het beter was dit te regelen op het niveau van een algemene maatregel van bestuur. De essentie van de bepaling is echter hetzelfde gebleven. Het doel is enerzijds een overbodige uitvoeringshandeling (het zoeken naar banen voor iemand waarvan het duidelijk is dat hij niet kan werken, omdat hij bijvoorbeeld bedlegerig is) te voorkomen en anderzijds zeker te stellen dat verzekeringsartsen niet te makkelijk overgaan tot het vaststellen van volledige arbeidsongeschiktheid op medische gronden. De bepaling onvermogen tot persoonlijk en sociaal functioneren was ook opgenomen in de Lisv-standaard. Waar het hier om gaat is dat niet te lichtvaardig moet worden aangenomen dat iemand niet kan werken, en dat in gevallen waarin dit niet evident vaststaat, wel een arbeidskundig onderzoek moet worden verricht. Uiteraard kan dit er altijd in resulteren dat juist geen banen gevonden worden en dat iemand volledig arbeidsongeschikt is, maar dan op arbeidskundige gronden. Sinds de invoering van het CBBS kunnen de mogelijkheden van mensen wat betreft hun psychisch functioneren beter omschreven worden dan ten tijde van het oude systeem, het FIS. Er bestaat geen risico op het vinden van louter theoretische banen. Als iemand met zijn mogelijkheden op grond van 5

6 arbeidskundig onderzoek een baan kan vervullen, dan is dat alleen theoretisch in zoverre dat hij de baan op dat moment niet daadwerkelijk vervult. Dat hij daarvoor de capaciteiten heeft is niet denkbeeldig, maar daadwerkelijk onderzocht. In het geval van psychische niet-zelfredzaamheid (artikel 2, lid 5, onderdeel d) gaat het om mensen die disfunctioneren in hun zelfverzorging in het dagelijks leven (het zelfstandig initiatief kunnen nemen tot noodzakelijke handelingen tot behoud van zaken als hygiëne, dagritme en structurering van het dagelijks leven), het samenlevingsverband en de sociale contacten buiten het gezin (waaronder werkrelaties). In de bepaling als zodanig wordt door de voorgestelde wijziging van het Schattingsbesluit niets veranderd, alleen in de voorwaarde dat er sprake moet zijn van een psychische ziekte. Veelal zal dit nu ook al het geval zijn. Door de toevoeging wordt de duidelijkheid bevorderd, en wordt voorkomen dat mensen onterecht geen arbeidskundig onderzoek krijgen. Als een psychiatrisch patiënt functioneert in een samenlevingsverband, alleen omdat daarin sprake van intensieve begeleiding en toezicht door mantelzorgers (hetzij ouders, hetzij professionals) dan is er geen sprake van zelfredzaamheid. De betreffende bepaling voorziet juist in een dergelijke situatie. In dit voorbeeld zou er dan geen arbeidskundig onderzoek plaatsvinden. Een voorbeeld van een theoretische functie voor de groep die niet-zelfredzaam is, is niet te geven omdat voor deze groep geen arbeidskundig onderzoek plaatsvindt. De toevoeging geeft geen problemen voor de uitvoerbaarheid, omdat het UWV nu ook vaststelt van welke ziekte sprake is. Het is niet aan te geven hoeveel personen die nu volledig arbeidsongeschikt zijn tengevolge van niet-zelfredzaamheid op psychische gronden, terwijl er geen sprake is van een psychische ziekte, straks wel arbeidskundig onderzocht worden. Nogmaals zij opgemerkt dat een arbeidskundig onderzoek niet betekent dat iemand niet volledig arbeidsongeschikt zou kunnen zijn. Bij een psychische ziekte kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een psychose. Wat is het effect is van de wijziging van het maatmaninkomen in termen van reïntegratie en uitstroom naar werk? Kan een inschatting worden gegeven in hoeverre het te herbeoordelen bestand op dit moment hinder ondervindt bij een eventuele werkhervatting van de huidige bepalingen met betrekking tot het maatmaninkomen? De wijziging in de bepaling van het maatmaninkomen waar deze leden op doelen, heeft betrekking op de situatie dat een arbeidsongeschikte hervat heeft in een lager betaalde baan. Indien hij dan door ziekte uitvalt (binnen vijf jaar en door dezelfde oorzaak), heeft hij de garantie dat zijn nieuwe uitkering wordt berekend met behulp van het oude, hogere maatmanloon. Hierdoor wordt een mogelijke belemmering om een dergelijke baan te aanvaarden weggenomen, omdat het risico van een lagere uitkering bij nieuwe uitval niet meer bestaat. Met andere woorden, de wijziging is reïntegratiebevorderend. Uitkeringsgerechtigden zullen sneller zelfstandig werk hervatten. Hoe vaak werken is tussen 0:00 en 06:00 uur incidenteel en wanneer wordt dit als nachtwerk gezien? Om wat voor functies gaat dit? Nachtwerk is gedefinieerd als arbeid tussen 0.00 en 6.00 uur. Mensen die voor hun ziekte niet in nachtwerk werkten, worden niet geschat op functies met nachtwerk, tenzij het gaat om een functie waarbij incidenteel s nacht gewerkt wordt. Nachtwerk kan in veel functies voorkomen, bijvoorbeeld in de gezondheidszorg, de beveiliging of het hotelwezen. Onder 6

7 incidenteel voorkomend nachtwerk kan bijvoorbeeld verstaan worden een functie waarbij soms een uur langer dan gewerkt moet worden, of waarbij incidenteel eerder begonnen moet worden dan 6 uur s morgens. De regering heeft, mede op advies van het UWV, de term algemeen gebruikelijke bekwaamheden nader geconcretiseerd. Algemeen gebruikelijke bekwaamheden zijn nu ingevuld met onder andere mondelinge beheersing van de Nederlandse taal. Hieronder wordt verstaan: luisteren, spreken, gesprekken voeren en opdrachten begrijpen op en eenvoudig niveau. Deze bekwaamheden moeten binnen 6 maanden kunnen worden verworven. Hoe groot is de groep arbeidsongeschikten is die de Nederlandse taal niet beheerst en hierdoor het recht op een uitkering verliest? Hoe gaat de regering om met de reïntegratie van deze groep en welke termijnen en bedragen zij hiervoor reserveert? Wat betekent het als binnen deze groep mensen niet de vaardigheid hebben om de Nederlandse taal binnen een half jaar als voorgeschreven te beheersen? Hoe gaat de regering om met wachtlijsten voor taalcursussen? Hoe verhoudt dit zich tot de verplichte inburgeringscursussen? Kan de regering aangeven om hoeveel personen het uit het her te beoordelen bestand gaat, die hun arbeidsongeschiktheidsuitkering verliezen danwel verlaagd zien als gevolg van het ontbreken van de bekwaamheid tot eenvoudig computergebruik? Wat wordt hieronder verstaan? De omvang van de groep die de uitkering zou verliezen omdat zij niet voldoen aan het vereiste van het onvoldoende mondeling beheersen van de Nederlandse taal is niet aan te geven, omdat dan bekend zou moeten zijn in hoeveel gevallen bij een vorige schatting functies verworpen zijn alleen omdat betrokkene niet aan dit vereiste voldeed en de mate van arbeidsongeschiktheid daardoor bepaald is. Dergelijke gegevens worden door UWV niet bijgehouden. Wel kan aangegeven worden in welke groep de onvoldoende taalbeheersing het meest voor zal komen. Dit zal vooral het geval zijn onder allochtonen in de arbeidsongeschiktheidsregelingen. Binnen deze groep komt onvoldoende taalbeheersing waarschijnlijk vooral voor onder de eerste generatie niet-westerse allochtonen. In de arbeidsongeschiktheidsregelingen betreft dit circa personen ofwel circa 8% van het totale bestand. Een gedeelte van deze groep zal een taalachterstand hebben en potentieel geconfronteerd worden met een uitkeringsverlaging. Voor deze groep is geen specifiek budget gereserveerd. Betrokken personen kunnen uiteraard een reïntegratietraject aangeboden krijgen om de betreffende bekwaamheid te verwerven, maar dit zal niet in alle gevallen nodig zijn, bijvoorbeeld als betrokkene al in een reïntegratietraject zit. Daarnaast is het mogelijk dat iemand in een baan aan de slag kan waarvoor de betreffende bekwaamheid niet nodig is. Omdat het hier om fictief aangenomen bekwaamheden gaat, zou het kunnen voorkomen dat na verloop van tijd blijkt dat iemand de bekwaamheid niet verworven heeft. Op de betreffende bepaling wordt een uitzondering gemaakt ingeval het niet kunnen verwerven juist samenhangt met de handicap. Mondelinge taalbeheersing kan op verschillende wijze verworven worden: binnen een reguliere cursus, binnen een traject of anderszins. Het is aan het reïntegratiebedrijf om de afweging te maken of taalonderwijs zal bijdragen aan een duurzame plaatsing op de reguliere arbeidsmarkt. Gezien de systematiek van financiering (alleen betaling bij plaatsingsresultaat en vaste voorafgesproken prijzen) zal het reïntegratiebedrijf de taalcursus alleen inzetten indien deze nodig is en als zodanig zal het reïntegratiebedrijf ook voor een snelle aanvang van 7

8 de cursus zorgen. Eventuele wachtlijsten voor taalcursussen vormen binnen deze systematiek derhalve geen probleem. Er is in zoverre een relatie met verplichte inburgeringscursussen dat indien het gaat om een arbeidsongeschikte "oudkomer" waarvan gebleken is dat die onvoldoende de Nederlandse taal beheerst, hij zich in de toekomst ook via de verplichte inburgeringscursus moet bekwamen in de beheersing van de Nederlandse taal. Een inburgeringscursus zal echter meer omvatten en een hoger niveau van taalbeheersing vereisen dan het wordt bedoeld in het Schattingsbesluit. Taal kan derhalve zowel onderdeel zijn van een reïntegratietraject als onderdeel uitmaken van een inburgeringscursus. Onder eenvoudig computergebruik wordt verstaan dat iemand een computer moet gebruiken als ondersteuning voor bepaalde activiteiten, bijvoorbeeld om een opdracht of de verwerking daarvan vast te leggen. Een uitkeringsverlaging waarbij algemeen gebruikelijke bekwaamheden een rol spelen, zal waarschijnlijk altijd samengaan met andere aspecten zoals de aanpassing van het arbeidsplaatsencriterium. Partieel gezien zullen de algemeen gebruikelijke bekwaamheden een rol spelen bij circa 5% van de herbeoordeelde uitkeringsgerechtigden. Kan ten aanzien van het aantal te schatten functies aangegeven worden hoeveel functies er zitten in het totale systeem? In 1993 is een ondergrens van 30 arbeidsplaatsen aangebracht om te voorkomen dat het schattingssysteem te theoretisch werd. Kan de regering onderbouwen waarom zij hier nu van afwijkt en de schatting nog theoretischer wil maken? In het CBBS zijn ca. 320 beroepen opgenomen. Dit zijn klusters van gelijksoortige functiebeschrijvingen. De beroepen verschillen onderling duidelijk van elkaar omdat bij de schatting drie verschillende beroepen geduid moeten worden. Ieder beroep komt in alle vijf regio s van Nederland voor. In het Schattingsbesluit wordt voor het woord beroep het begrip functie gebruikt. Binnen de beroepen zijn 7500 functiebeschrijvingen opgenomen. Bijvoorbeeld het beroep portier kent allerlei soorten functiebeschrijvingen (bijvoorbeeld portier bij een disco of een vijf-sterrenhotel, binnen/buiten werken, staand/zittend werken, vreemde talen beheersen, telefoon bedienen, bagage tillen). Iedere soort portier is in het CBBS opgenomen met een aantal arbeidsplaatsen zoals die voorkomen bij de betreffende onderzochte werkgever. Bij de schatting wordt gekeken hoeveel portiersfuncties iemand kan vervullen, en worden de arbeidsplaatsen van de verschillende beschrijvingen opgeteld. Deze optelling is van belang voor het beantwoorden van de vraag of een beroep geduid kan worden met voldoende arbeidsplaatsen (namelijk drie). In het CBBS zijn zowel grote bedrijven als kleine bedrijven opgenomen, in totaal 3500 bedrijven. Per functiebeschrijving zitten er tussen de 1 en 30 à 40 arbeidsplaatsen in. Alle functiebeschrijvingen samen kennen arbeidsplaatsen. Door de procedure die het UWV volgt bij het vullen van het CBBS is gegarandeerd dat het CBBS een representatieve afspiegeling is van de Nederlandse arbeidsmarkt met zijn 7 miljoen banen. Het CBBS geeft zo een operationalisering van het begrip gangbare arbeid. De arbeidsdeskundige beziet dus of hij drie beroepen (functies) met minimaal drie arbeidsplaatsen per functie kan vinden die betrokkene ondanks zijn beperkingen kan verrichten. Het loon van de functie dat qua hoogte het gemiddelde is van de drie functielonen, wordt de resterende verdiencapaciteit genoemd. Door een vergelijking te maken van het uurloon voor ziekte en het uurloon van de resterende verdiencapaciteit wordt het arbeidsongeschiktheidspercentage bepaald. 8

9 De regering is niet van mening dat de schatting theoretischer wordt door het aantal arbeidsplaatsen te verminderen. Door de vulling van het CBBS is immers gegarandeerd dat het systeem een afspiegeling is van de arbeidsmarkt. Het gaat om reële banen die in geheel Nederland voorkomen, niet om zogenaamde witte raven-banen. De regering wil het aantal benodigde arbeidsplaatsen terugbrengen om mensen meer te kunnen aanspreken op wat zij nog wél kunnen. De leden van de PvdA fractie constateren dat er geen beslistermijnen zijn voor de herbeoordelingen. Dit kan leiden tot grote onzekerheden bij mensen die herbeoordeeld worden. Hoe wil de regering deze onzekerheid voorkomen en hoe spreekt zij het UWV aan op een tijdige keuring en bijbehorende beoordeling? Het UWV zal een strakke planning hanteren bij het oproepen voor de cohortsgewijze herbeoordelingen en de afhandeling ervan. Mensen worden opgeroepen in een zodanige volgorde en tempo dat gegarandeerd is dat de hele procedure vlot kan verlopen. Om die reden is ook gekozen voor de indelingen van de te herbeoordelen personen in twee cohorten. De regering spreekt het UWV aan op het tijdig uitvoeren van de herbeoordelingen in de afgesproken cohorttijdvakken. Vragen van de leden van de fracties van de VVD en GroenLinks Kan een concrete datum worden gegeven wanneer de Kamer het advies van de Raad van State op het Schattingsbesluit tegemoet kan zien? Direct na het afronden van de voorhangprocedure wordt de wijziging van het Schattingsbesluit aan de Raad van State voor advies voorgelegd. Er zal om een spoedadvies verzocht worden, zodat het advies in augustus verwacht kan worden. Kan de regering in aantallen aangeven hoe groot de weglek is naar de WW en de bijstand in de periode ? Het aantal WW-uitkeringen, dat een uitkeringsdaling van de WAO compenseert loopt onder de in de Nota van Toelichting gepresenteerde voorwaarden naar verwachting op tot circa 45 á 50 duizend in 2005 en Daarna loopt dit aantal snel af in verband met werkhervatting en vanwege de duur beperking van de WW. De raming van de mate van werkhervatting is gebaseerd op twee onderzoeken van het Lisv (hiervoor wordt verwezen naar de vraag van de ChristenUnie over dit onderwerp). Het aantal extra uitkeringen in de bijstandsregelingen loopt op naar circa 12 duizend in Vervolgens zal het aantal extra uitkeringen jaarlijks met circa á uitkeringen dalen. Kan de regering aangeven, gespecificeerd naar de groepen volledig arbeidsongeschikten en gedeeltelijk arbeidsongeschikten, hoeveel personen door het nieuwe Schattingsbesluit het arbeidsongeschiktheidpercentage verlaagt zien met 3 klassen, 2 klassen en 1 klasse en hoeveel personen geen uitkering meer zullen krijgen? In de Nota van Toelichting is inzicht gegeven in de partiële effecten van de wijzigingen in het Schattingsbesluit. In totaliteit wordt verwacht dat circa personen als gevolg van de wijzigingen in het Schattingsbesluit met een uitkeringsverlaging geconfronteerd worden. Binnen deze groep zullen er circa 10 á gedeeltelijk arbeidsongeschikten en tevens circa 10 á volledig arbeidsongeschikten zijn, waarvoor de uitkeringsverlaging het verlies van de uitkering betekent. De overige 80 á uitkeringsgerechtigden behouden 9

10 een deel van hun arbeidsongeschiktheidsuitkering. De gemiddelde daling van de uitkering bedraagt 2 á 3 klassen. Voor volledig arbeidsongeschikten is de achteruitgang waarschijnlijk gemiddeld groter dan voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Opmerkingen en vragen van de leden van de VVD-fractie Kan de regering aangeven of het mislukken van het voorjaarsoverleg nog van invloed is op de inhoud van de onderhavige ontwerpwijziging? Kan de regering daarbij specifiek ingaan op het arbeidsplaatsvereiste van 3 arbeidsplaatsen per functie dat thans in de ontwerpwijziging staat.? Is de regering van plan om het oude plan om het arbeidsplaatsvereiste op 1 arbeidsplaats per functie te stellen weer uit de kast te halen? De VVD- fractie gaat hier wel vanuit. Er is geen relatie tussen het voorjaarsoverleg en de wijziging van het Schattingsbesluit. Aanvankelijk was de regering voornemens het arbeidsplaatsencriterium te wijzigen naar één arbeidsplaats per geduide functie. De regering heeft oog gehad voor de motivering van de SER in zijn advies van 20 februari Om die reden heeft het kabinet voorgesteld om niet uit te gaan van één arbeidsplaats per functie, maar van drie. Op die wijze wordt recht gedaan aan de argumenten van de SER én worden de mogelijkheden tot het verrichten van arbeid meer dan nu het geval is bij de schatting betrokken. Wordt het Schattingsbesluit ook formeel geëvalueerd? Het Schattingsbesluit als zodanig wordt niet formeel geëvalueerd. Wel wordt de herbeoordelingsoperatie nauwlettend gevolgd zodat deze eventueel bijgestuurd kan worden. De regering formuleert de groep die niet het vermogen heeft tot persoonlijk en sociaal functioneren als zijnde mensen bij wie het onvermogen tot persoonlijk en sociaal functioneren het rechtstreekse gevolg is van een ernstige psychische stoornis. Worden bij de per 1 oktober 2004 te starten herbeoordeling van het zittend bestand WAO psychiaters (verplicht) ingeschakeld als ondersteuning van de verzekeringsartsen? Zo ja hoe vaak zal hier sprake van zijn? Verwacht de regering dat door de inschakeling van psychiaters bij de herbeoordelingen de wachtlijsten in de gezondheidszorg met betrekking tot psychische / psychiatrische consultatie zullen toenemen? Zijn de verzekeringsartsen van het UWV in staat om een psychische stoornis bij de te herbeoordelen personen te onderkennen? Kan aangegeven worden wat onder een ernstige psychische stoornis moet worden verstaan? Bij de herbeoordelingsoperatie zullen niet direct en altijd psychiaters worden ingeschakeld indien sprake is van psychische niet-zelfredzaamheid. De regering heeft oog voor de argumentatie die het UWV in zijn uitvoeringstoets gaf. Om die reden zal eerst nader onderzocht worden in welke gevallen inschakeling van een psychiater zinvol is en hoe dit dan zou moeten verlopen. De regering gaat er van uit dat met behulp van deze procedure een manier gevonden zal worden waardoor inschakeling van een psychiater zinvol is en waardoor bereikt wordt dat de uitvoering van het Schattingsbesluit op dit punt correct zal verlopen. Het is om deze reden nog niet aan te geven hoe vaak een psychiater ingeschakeld zal worden. Inschakeling van psychiaters zal gebeuren met een procedure waarbij deze inschakeling efficiënt zal verlopen; hiertoe zullen afspraken gemaakt worden juist om capaciteitsproblemen te voorkomen. Verzekeringsartsen zijn in het algemeen zeer wel in staat een psychische 10

11 stoornis te onderkennen bij de personen die voor een claimbeoordeling in aanmerking komen. Desalniettemin kunnen zich er situaties voordoen die een meer specialistische kennis vereisen. De te ontwikkelen procedure zal er op gericht zijn protocollen te ontwikkelen waardoor verzekeringsartsen in staat worden gesteld dergelijke situaties onderkennen. Onder een ernstige psychische stoornis kan bijvoorbeeld verstaan worden een psychose. Het nieuwe Schattingsbesluit gaat er vanuit dat er ook functies geduid kunnen worden die algemeen gebruikelijke bekwaamheden, die in het algemeen binnen 6 maanden kunnen worden verworven vereisen. Onder bekwaamheden worden tenminste verstaan mondelinge beheersing van de Nederlandse taal en eenvoudig computergebruik. Voorts kan de Minister nog nadere regels stellen omtrent bekwaamheden die onder bovenstaande bepaling vallen. Kan de regering aangeven wanneer zij invulling gaat geven aan deze nadere regelgeving? Is de regering van plan om deze regels in ieder geval nog voor de herbeoordelingsoperatie te stellen? Kan de regering aangeven om hoeveel personen het uit het her te beoordelen bestand gaat, die hun arbeidsongeschiktheidsuitkering verliezen danwel verlaagd zien als gevolg van het ontbreken van algemeen gebruikelijke bekwaamheden? De regering is thans bezig samen met UWV de bepalingen omtrent de algemeen gebruikelijke bekwaamheden nader in te vullen zodat het UWV deze op een goede manier kan uitvoeren. Mocht hier behoefte aan bestaan dan zal een ministeriële regeling getroffen worden die de bepaling nader concretiseert. Op dit moment lijkt dit echter niet noodzakelijk. Ook zouden in de toekomst nog andere bekwaamheden dan de genoemde kunnen worden uitgewerkt. Een uitkeringsverlaging waarbij algemeen gebruikelijke bekwaamheden een rol spelen, zal waarschijnlijk altijd samengaan met andere aspecten zoals de aanpassing van het arbeidsplaatsencriterium. Partieel gezien zullen de algemeen gebruikelijke bekwaamheden een rol spelen bij circa 5% van de herbeoordeelde uitkeringsgerechtigden. De regering stelt een centrale landelijke UWV-commissie in (tijdelijk) die een eindoordeel moet geven met betrekking tot het al of niet afzien van nader arbeidskundig onderzoek. Dit leidt op termijn tot verdere uniformering en verdere ontwikkeling van objectieve criteria ter beoordeling van arbeidsongeschiktheid. De regering wekt hiermee de indruk dat zij verdere verlaging van het GDBM-criterium beoogt. Is deze indruk een correcte? Kan de regering nader omschrijven hoe de landelijke UWV- commissie die ingeroepen kan worden bij de beoordeling of iemand niet het vermogen heeft tot persoonlijk en sociaal functioneren wordt vormgegeven? Welke personen (met bijbehorende disciplines) zullen deel uitmaken van deze commissie? Kan de regering een inschatting geven van het aantal gevallen dat de commissie naar verwachting zal gaan behandelen? De regering geeft aan dat het hier om een gericht aan tal zal gaan. Het UWV geeft echter aan dat de landelijke commissie de komende twee jaar ca gevallen moet gaan beoordelen. Is de regering niet bevreesd dat het instellen van een dergelijke commissie weer nieuwe bureaucratie in de hand werkt? Kan de regering al meer informatie verschaffen omtrent de pilots die in het kader van de invoering van de landelijke commissie worden georganiseerd? 11

12 Het doel van de landelijke commissie is meer uniformiteit te bereiken in de toepassing van artikel 2. Op die manier wordt de kwaliteit van de beoordeling verhoogd en is er meer garantie dat het artikel op de juiste manier worden toegepast. Het UWV is op dit moment bezig met de voorbereiding van de toepassing van het nieuwe Schattingsbesluit en ook met de voorbereiding van de opzet en de werkwijze van de landelijke commissie. De gekozen werkwijze zal eerst getest worden in een regio en als de werkwijze uitgekristalliseerd en geëvalueerd is, zal deze landelijk worden toegepast. Op dit moment zijn er nog geen details bekend over de pilots. In de commissie zullen in ieder geval verzekeringsartsen, arbeidsdeskundigen en juristen zitting hebben. In 2002 en 2003 werd circa een kwart van de toegekende WAO-uitkeringen vanwege volledige medische arbeidsongeschiktheid toegekend. In het nieuwe stelsel zal het aandeel volledig medisch arbeidsongeschikt vanwege de aanpassingen mogelijk dalen. In de herbeoordelingsoperatie zal het percentage waarschijnlijk hoger zijn, omdat de te herbeoordelen groep al langer in de WAO zit en gemiddeld zieker zal zijn. De commissie zal dus niet al deze personen behandelen, omdat de commissie nog niet direct landelijk zal werken. De regering is niet bevreesd dat door de instelling van de commissie er meer bureaucratie zal komen. De werkwijze zal juist zo zijn, dat met een minimum aan administratieve rompslomp een maximum aan resultaat bereikt zal worden. De beste werkwijze zal in de praktijk worden beproefd. Ook moge verwezen worden naar de Landelijke Loonsanctiecommissie, waarmee goede resultaten behaald worden. Kan de regering nadere informatie verstrekken omtrent de uitvoeringskosten van het UWV en uitvoeringskosten in het kader van de Wet Werk en Bijstand die het aanscherpen van het Schattingsbesluit met zich meebrengt? Het aanscherpen van het Schattingsbesluit brengt eenmalige implementatiekosten met zich mee ter grootte van 5,6 miljoen. Het betreft kosten in verband met aanpassing van het CBBS-systeem, in verband met scholing en opleiding van personeel en in verband met voorlichting (brochures en mailing). Daarnaast is sprake van kosten wegens de invoering van de landelijke GDBM-commissie. De structurele meerkosten samenhangend met deze commissie worden voorzien op 13,7 miljoen per jaar. De exacte hoogte van de jaarlijkse kosten van deze commissie zijn echter afhankelijk van de nadere vormgeving en wijze van implementatie (fasering) van deze commissie. Het aanscherpen van het schattingsbesluit leidt tot een toename van de bijstandsuitgaven in de WWB. Over de mate waarin dit leidt tot een stijging van de uitvoeringskosten bij gemeenten is geen specifieke informatie beschikbaar, omdat de uitvoeringskosten van de bijstand per gemeente sterk kunnen verschillen Kan de regering duidelijk maken hoe, gefaseerd in de tijd, reïntegratie van de mensen gaat verlopen die te maken krijgen met het aangescherpte schattingsbesluit? Waar zijn de cijfers bovendien op gebaseerd? Hoe groot acht de regering de kans dat aantallen veel hoger of lager uitvallen? In de tijd uitgezet vindt circa 55% van de herbeoordelingsoperatie plaats in 2005, 30% in De overige 15% was voorzien voor de 2 e helft 2004, maar zal door de latere ingangsdatum voor de helft verschuiven. De spreiding van de personen die met een uitkeringsverlaging te maken krijgen zal grofweg hetzelfde patroon hebben. Voor deze personen wordt aansluitend aan de herbeoordeling een reïntegratievisie uitgevoerd. Naar verwachting zullen circa hulp bij werkhervatting nodig hebben door middel van een reïntegratietraject. Het is de bedoeling deze trajecten zo snel mogelijk na de herbeoordeling te starten. Reïntegratietrajecten kennen een duur die kan variëren tussen enkele weken of 12

13 maanden tot twee jaar. De reïntegratievisies en toekenning van reïntegratietrajecten betreffen maatwerk door UWV, waardoor er van wordt afgezien hiervan een nadere invulling in de tijd te geven. Hoe beoordeelt de regering de door werkgevers geuite bezwaren met betrekking tot de (on-) mogelijkheden van reïntegratie? Vindt zij deze terecht? Zo niet, waarom niet? Deelt de regering de opvatting dat de huidige stand van de economie succesvolle reïntegratie in de weg staat? Het kabinet onderkent de lastige economische omstandigheden en de gevolgen die dat heeft voor werkgevers. Tegelijkertijd is het kabinet van mening dat reïntegratie maximaal kans van slagen moet hebben. Daarom heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de gezamenlijke werkgeversorganisaties uitgenodigd om, gegeven de lastige economische situatie, maar ook gelet op het maatschappelijk belang van reïntegratie, de mogelijkheden te verkennen om de inschakeling van gedeeltelijk arbeidsgeschikten te stimuleren. De Kamer wordt hierover voor 1 juli 2004 geïnformeerd. De regering stelt een budget van 288 miljoen beschikbaar voor de reïntegratie van de betrokken mensen. Kan de regering aangeven waaruit dat budget precies is opgebouwd.? Is dit budget inclusief het bestaande REA-instrumentarium of bestaat het budget geheel uit extra middelen? Hoe gaat de regering er voor zorgen dat dit budget effectief en doelmatig wordt besteed? UWV zal reïntegratievisies uitvoeren om te bepalen welke arbeidsongeschikten van wie de uitkering wordt verlaagd, hulp nodig hebben bij reïntegratie. Bij deze reïntegratievisie wordt gekeken of iemand al aan een traject bezig is of er recent één heeft afgerond. Ook beoordeelt UWV of de betreffende personen zelfstandig werk hebben hervat of op korte termijn zullen hervatten. Voor personen die hulp nodig hebben beoordeelt UWV welke vorm van reïntegratie het meest geschikt is om de arbeidsmarktpositie te verbeteren. De Regering is van mening dat op deze wijze het budget effectief en doelmatig wordt besteed. De voor reïntegratie beschikbare middelen bestaan voor de WAO, WAZ en Wajong tezamen uit circa reïntegratietrajecten in de periode tot en met De gemiddelde netto trajectprijs bedraagt Het beschikbare budget bedraagt circa 336 mln. Dit is inclusief de intensivering van 100 mln die ter beschikking is gesteld vanwege de herbeoordelingsoperatie. Wat gaat de regering doen om de ronduit slechte beeldvorming (o.a. onderzoek commissie werkend perspectief) omtrent mensen met een handicap, chronische ziekte of psychische aandoening weg te nemen? In het overleg met de werkgeversorganisaties is voorlichting en beeldvorming één van de gespreksonderwerpen. Het wegnemen of van slechte beeldvorming of het verbeteren van de beeldvorming omtrent mensen met een handicap, chronische ziekte of psychische aandoening is een langdurend proces. Het verbeteren van de beeldvorming is een van de hoofdtaken van van de Commissie Werkend Perspectief (CWP). De CWP is derhalve ook uitgenodigd mee te denken met kabinet en werkgevers om te bezien hoe reïntegratie van gedeeltelijk arbeidsgeschikten te verbeteren. 13

14 Bij het UWV ligt de nadruk voornamelijk op het verstrekken van uitkeringen. Hoe gaat de regering er voor zorgen dat het UWV wordt geprikkeld om meer aan reïntegratie te gaan doen? Met de Wet SUWI is de reïntegratie van uitkeringsgerechtigden vorm gegeven. Reïntegratie heeft binnen het UWV een stevige basis gekregen in de vorm van de Directie Inkoop Reïntegratie. Het UWV heeft tot taak om middels een aanbestedingsprocedure reïntegratietrajecten in te kopen bij private bedrijven. Door reïntegratietrajecten door marktpartijen uit te laten voeren, verwacht het kabinet dat de randvoorwaarden zijn gecreëerd om een efficiënte en effectieve reïntegratie te bewerkstelligen. Het UWV legt per kwartaal verantwoording af over de resultaten van reïntegratie. Het gaat dan om de mate van realisatie van de prestatie-indicatoren sluitende aanpak, snelle start en plaatsingspercentage. Kan de regering in percentage aangeven hoe hoog zij de reïntegratiekans inschat van de WAO-gerechtigden die uiteindelijk door een reïntegratietraject het werk gaan hervatten? Voor het antwoord op deze vraag zij verwezen naar het antwoord op de eerste vraag van de leden van de fractie van de PvdA. Waarom gelden er voor de herbeoordelingen in het kader van de herboordelingsoperatie geen beslistermijnen? Wettelijke beslistermijnen gelden alleen voor beslissingen op aanvraag. Bij de herbeoordelingsoperatie is er sprake van ambtshalve beslissingen. Dit neemt niet weg dat het UWV streeft naar een zo kort mogelijke tijdsperiode tussen het oproepen en het kenbaar maken van de beslissing. Kan de regering de daling van het uitkeringsniveau voor de mensen die te maken krijgen met nieuwe aangescherpte schattingsbesluit ook financieel duiden? De daling van het uitkeringsniveau is afhankelijk van het oorspronkelijk verdiend loon, de mate van arbeidsongeschiktheid en de daling daarvan. Hierin zijn vele varianten mogelijk. Als voorbeeld wordt hier een hypothetisch scenario geschetst. Iemand met een oorspronkelijk loon van die volledig arbeidsongeschikt is heeft een WAO-uitkering van Als deze persoon er twee arbeidsongeschiktheidsklassen op achteruitgaat bij de herbeoordeling dan bedraagt zijn nieuwe WAO-uitkering 42% van het laatstverdiende loon in plaats van 70%. Zijn nieuwe WAO-uitkering bedraagt dan Het effect op het inkomen is nihil als er recht op een WW-uitkering ontstaat en is positief als deze persoon zal gaan werken voor zijn resterende verdiencapaciteit. Kan de regering het aantal personen (in aantallen) kwantificeren dat in potentie effect ondervindt van het gewijzigde Schattingsbesluit gespecificeerd naar de aanpassingen: aantal arbeidsplaatsen van 30 naar 9, bandbreedte, algemene vaardigheden en arbeidspatroon en feitelijke arbeid? Voor het antwoord op deze vraag wordt verwezen naar het antwoord op de laatste vraag van de fracties van VVD en GroenLinks. 14

15 Opmerkingen en vragen van de leden van de fractie van GroenLinks Kan de regering een voorstel maken waarbij aangegeven wordt hoe en wanneer zij de Kamer zal informeren over de uitvoering van de herbeoordeling met het nieuwe schattingsbesluit? De resultaten van de herbeoordelingsoperatie in termen van aantallen, tijdigheid en resultaat zullen ieder kwartaal in de kwartaalrapportage door het UWV aan mij gemeld worden. De rapportages worden aan de Kamer gezonden. Kan aangegeven worden waarom de SER nog geen reactie heeft gekregen op de kanttekeningen die zij heeft geplaatst bij onderdelen (deeltijdwerk, arbeidspatroon, bekwaamheden) van het Schattingsbesluit? De SER heeft op 20 februari 2004 geadviseerd over onder andere de wijzigingen in het Schattingsbesluit. De regering heeft, zoals te doen gebruikelijk, in reactie op dit SER-advies zijn standpunt bij brief van 12 maart aan de Kamer laten weten. Kan aangegeven worden wanneer is besloten tot aanpassing van de medische beoordeling en waarom deze wijziging geen rol heeft gespeeld bij de SER-adviesaanvraag? De adviesaanvraag was beperkt tot de hoofdlijnen van de arbeidskundige schatting. Tezelfdertijd is het gehele Schattingsbesluit nader bezien. Dit heeft geleid tot de genoemde aanpassing in het verzekeringsgeneeskundige deel en tot andere, meer technische wijzigingen in het arbeidskundige deel. Bij het aannemen van algemeen gebruikelijke bekwaamheden zijn de gevolgen voor de vooral de kwetsbare groep met een lage opleiding, lage verdiencapaciteit groot, zo stelt de regering. Kan de regering aangeven hoe deze groep haar kansen moet grijpen als het UWV niet standaard en parallel aanbiedt om deze algemeen gebruikelijke bekwaamheden te verwerven? Personen die minder arbeidsongeschikt worden tengevolge van de wijzigingen in het Schattingsbesluit en dan met name door het onderdeel dat betrekking heeft op de algemeen gebruikelijke bekwaamheden, zullen veelal een reïntegratietraject aangeboden krijgen. De genoemde bekwaamheden kunnen hier onderdeel van uitmaken. Zoals hiervoor al gesteld zal het niet in alle gevallen duidelijk zijn of de mate van arbeidsongeschiktheid veroorzaakt wordt door de betreffende bepaling terwijl dit in het verleden anders zou zijn geweest. Het is ook denkbaar dat een traject met een andere inhoud voor iemand meer aangewezen is. Daarnaast is het goed denkbaar dat iemand een baan vindt waarin de betreffende bekwaamheid geen rol speelt. Kan de regering aangeven hoe groot zij het percentage inschat van de herbeoordeelden die met de aangeboden reïntegratietrajecten daadwerkelijk een baan vindt? Voor het antwoord op deze vraag wordt verwezen naar het antwoord op de eerste vraag van de leden van de fractie van de PvdA. Kan de regering het liefst samen met het UWV maar desnoods zelf aangeven wat de winst is van het aanpassen van de medische beoordeling? Om hoeveel mensen gaat het bij de herbeoordeling die hierdoor getroffen worden en in hoeverre zal de instroom in de WAO hierdoor verminderen? 15