Inleiding 4. I. ICT en Onderzoek 10

Transcriptie

1 Meerjarenplan ICT

2 Inhoudsopgave Inleiding 4 I. ICT en Onderzoek High Performance Computing Data handling (servers + procedures) en snel netwerk voor schijftoegang Visualisatie e-science web services Humanoïde robots Human Resources Gebruik LOFAR-Supercomputer Energiebesparing 18 II. ICT en Onderwijs Open Course Ware Interne kwaliteitszorg en externe verantwoording Studievoortgangsregistratie en roosterinformatie Toetsing Videocolleges Multichannel informatievoorziening Facilitering invoering Bindend Studie Advies Vrije ruimte 27 2 III. ICT en Wetenschappelijke Informatievoorziening Geavanceerd navigatie- en searchtool: PurpleSearch Inrichting van Learning Grids in de Universiteitsbibliotheek Inrichting van een Informatiepunt Auteursrechten, ondersteuning van de Readerregeling en de vervaardiging van e-readers Digitalisering van bronmateriaal Opzetten van een project op het gebied van ranking 34 IV. ICT en Organisatie Service Oriented Architecture Procesgericht De rol van gebruikers en technici Datamanagement en databeveiliging Change Management Fasering SOA-project Datawarehouse Self Services 43 V. ICT en Infrastructuur Netwerkinfrastructuur Bandbreedte Draadloos netwerk Serverinfrastructuur Upgrade capaciteit rekenhallen Universitair data- en servergrid Werkplekinfrastructuur UWP Messaging and collaboration Doorontwikkeling webplatform 51 VI. Begroting Meerjarenplan ICT Lijst van afkortingen en begrippen 54

3 content Introduction 4 I. IT and Research High Performance Computing Data handling (servers + procedures) and fast network for drive access Visualization e-science web services Humanoid robots Human Resources Use of the LOFAR supercomputer Energy savings 19 II. IT and Teaching Open Courseware Internal quality management and external accountability Study progress registration and timetable information Assessment Video lectures Multichannel information Facilitating the introduction of the Binding Study Advice system Budget reserve 27 III. IT and Academic Information Services Advanced navigation and search tool: PurpleSearch Provision of Learning Grids in the University Library Setting up a Copyright Information Centre, support for the Reader regulation and production of e-readers Digitization of source material Setting up a project in the field of ranking 35 3 IV. IT and Organization Service Oriented Architecture Process-oriented The role of users and technicians Data management and data security Change Management Phasing of the SOA project Data warehouse Self-Service 43 V. IT and Infrastructure Network infrastructure Bandwidth Wireless network Server infrastructure Upgrade of data-centre capacity University data and server grid Workstation infrastructure UWP Messaging and collaboration Continued development of the web platform 51 VI. Budget for the Long-term IT Plan Glossary of terms and abbreviations 56 Meerjarenplan ICT

4 Inleiding 4 Introduction

5 De Rijksuniversiteit Groningen kan zich op veel gebieden meten met de beste universiteiten ter wereld. In ranglijsten die samengesteld worden op basis van gegevens over de kwaliteit van het onderzoek en onderwijs behoort zij steevast tot de mondiale top. De universiteit is daarmee wereldwijd zichtbaar en dat is belangrijk in een tijdsgewricht waarin het esse percipi est meer geldt dan ooit. Toponderwijs en toponderzoek zijn alleen mogelijk als de docenten, studenten en onderzoekers gebruik kunnen maken van concurrerende voorzieningen op het gebied van ICT. De rekenfaciliteiten, de opslagfaciliteiten, de hulpmiddelen om informatie te zoeken en met elkaar te delen moeten meer dan alleen maar goed, betrouwbaar en robuust zijn. Ze moeten het de onderzoekers, docenten en studenten mogelijk maken om deel te nemen aan de meest vooruitgeschreden onderzoeks- en onderwijsprojecten ter wereld. Om deze reden stelt de ICT-Strategiecommissie in dit rapport voor om in de komende planperiode een aantal gerichte investeringen te doen, die het de RUG-onderzoekers, -docenten en -studenten mogelijk maken de tak van sport die wetenschap heet op het hoogste niveau te blijven uitoefenen en zo mondiaal zichtbaar te blijven. Zoals u in het onderstaande zult lezen, acht de ICT-Strategiecommissie het noodzakelijk om in de komende vijf jaar forse impulsen te geven aan de voorzieningen voor robotica aan de RUG, aan de faciliteiten voor High Performance Computing en Visualisatie, aan de verbetering van de elektronische leeromgeving en aan de wereldwijde publicatie van RUG-cursussen als Open Course Ware en aan de doorontwikkeling van methodes om snel, efficiënt en doelgericht te zoeken in het zich steeds sneller uitdijende heelal van de wetenschappelijke informatie. Strategische planning ICT Om haar toppositie te handhaven moet de RUG scherp blijven. Dat geldt niet alleen voor onderzoek en onderwijs, maar ook voor de ICT-ondersteuning daarvan. Om deze reden heeft de Rijksuniversiteit Groningen een cyclus van ICTplanning in het leven geroepen. Om de vijf jaar presenteert de ICT-Strategiecommissie een ICT-meerjarenplan aan de instelling. Na besluitvorming over het plan draagt de ICT-Strategiecommissie ook zorg voor de uitvoering ervan. Halverwege de planningscyclus vindt een evaluatie van het plan plaats en mede op basis van de resultaten daarvan wordt een nieuw plan opgesteld. Het eerste ICT-meerjarenplan kwam in 1999 tot stand. Dit Meerjarenplan ICT is het derde in de rij. Het heeft als motto: bouwen aan ICT-voorzieningen en -dienstverlening voor onderwijs en onderzoek waarmee de Rijksuniversiteit Groningen internationaal zichtbaar blijft. 5 In many areas, the University of Groningen is the equal of the best universities in the world. It consistently achieves high rankings in international university league tables based on the quality of teaching and research. This means that the university has worldwide visibility, which is important at a time when esse percipi est is truer than ever. Top-level teaching and top-level research are only possible if lecturers, students and researchers have access to competitive facilities in the field of IT. The computing and storage facilities and the tools for retrieving and sharing information must therefore be more than simply good, reliable and robust. They must be of a standard that enables researchers, lecturers and students to take part in the most advanced research and teaching projects in the world. This is why, in this report, the IT Strategy Committee proposes a number of dedicated investments in the coming planning period that will enable the University s researchers, lecturers and students to continue practising the academic disciplines at the highest level and remain visible in the global arena. As you will read below, the Committee considers it necessary to give a strong boost in the next five years to robotics at the University of Groningen, to facilities for high-performance computing and visualization (HPC/V), to improving the electronic learning environment, to the worldwide publication of University of Groningen course units as Open Courseware, and to the continuing development of methods for searching faster, more efficiently and more effectively in the ever more rapidly expanding universe of scientific information. Strategic planning for IT The University of Groningen needs to stay alert in order to maintain its top position. This applies not only to teaching and research but also to the IT systems that support them. For this reason, the University has implemented an IT planning cycle. Every five years, the IT Strategy Committee will present a long-term IT plan to the institution. After the decision-making process relating to the plan, the IT Strategy Committee is also responsible for its implementation. The plan will be evaluated halfway through the planning cycle and, partly on the basis of the results, a new plan will be formulated. The first longterm IT plan was implemented in The Long-term IT Plan is the third successive plan. Its motto is to: Build IT facilities and services for teaching and research that will help to maintain the international visibility of the University of Groningen. The IT Strategy Plan was based on five domains in which IT is deployed. These are: IT and Research, IT and Teaching, IT and Scientific Information Services, IT and Organization, and IT and Infrastructure. This plan is structured in the same way. Experience has shown that, within each of these domains, IT has its own specific themes and developments. The five sections, each dealing with one domain, have therefore been compiled under the responsibility Meerjarenplan ICT

6 In het ICT-strategieplan is een indeling gemaakt in vijf domeinen waarbinnen ICT toegepast wordt. Deze domeinen zijn: ICT en Onderzoek, ICT en Onderwijs, ICT en Wetenschappelijke Informatievoorziening, ICT en Organisatie en ICT en Infrastructuur. Deze indeling wordt in dit plan gehandhaafd. De ervaring heeft geleerd, dat binnen ieder van deze gebieden de toepassing van ICT haar eigen specifieke thema s en ontwikkelingen kent. De vijf hoofdstukken die ieder één van deze domeinen tot onderwerp hebben, zijn daarom ook binnen die domeinen voorbereid onder verantwoordelijkheid van het UOCG (ICT en Onderwijs), prof. dr. L.R.B. Schomaker (ICT en Onderzoek), de UB (ICT en Wetenschappelijke Informatievoorziening), het Bureau van de Universiteit (ICT en Organisatie) en het CIT (ICT en Infrastructuur). Dat neemt niet weg, dat tussen deze gebieden duidelijke raakvlakken en verbindingen bestaan. De ICT-Strategiecommissie presenteert daarom dit plan nadrukkelijk als een geheel en alle leden van de ICT-Strategiecommissie hebben over alle domeinen mee gediscussieerd. In alle overwegingen en in de besluitvorming heeft steeds de vraag centraal gestaan: aan welke eisen moeten de ICT-voorzieningen binnen de RUG voldoen om het de onderzoekers, docenten en studenten mogelijk te maken in een internationaal concurrerende omgeving het beste uit zichzelf te halen en in inspirerend onderzoek en onderwijs aan de grenzen van het weten te participeren. Daarbij is het van groot belang zo nauwkeurig mogelijk in te schatten in welke omvang de RUG in ICT-voorzieningen in de genoemde gebieden moet investeren. Te lage investeringen kunnen ertoe leiden dat onderzoekers en docenten wel goede ideeën en plannen hebben, maar te weinig middelen om die uit te voeren. Binnen de huidige (internationale) concurrentieverhoudingen tussen instellingen kan dat ertoe leiden dat de RUG langzaam maar zeker terrein verliest. Te hoge schattingen kunnen echter ook een averechts effect hebben. Door middelen voor ICT-voorzieningen te bestemmen, worden deze middelen tenslotte uiteindelijk onttrokken aan direct voor Onderwijs en Onderzoek bestemde middelen. De ICT-Strategiecommissie heeft het daarom niet alleen als haar taak gezien te inventariseren op welke (mondiale en technologische) ontwikkelingen de RUG in de komende planperiode moet reageren, maar ook en vooral in welke omvang de RUG dat moet doen en hoe ze dat zo efficiënt en effectief mogelijk kan doen. Domeinen Binnen de domeinen Onderzoek, Onderwijs en Wetenschappelijke Informatievoorziening ligt in de planperiode het accent heel duidelijk op de verbetering van de zichtbaarheid van de RUG, waarbij het overigens wel zo is dat het woord zichtbaarheid in ieder domein zijn eigen specifieke betekenis krijgt. Binnen het domein Organisatie ligt de nadruk op de 6 of the UOCG (IT and Teaching), Prof. L.R.B. Schomaker (IT and Research) the University Library (IT and Scientific Information Services), the Office of the University (IT and Organization) and the CIT (IT and Infrastructure). This does not alter the fact that there are clear overlaps and connections between these areas. The IT Strategy Committee therefore presents this plan expressly as a coherent whole, and all members of the committee have jointly discussed all the areas. All discussions and decision-making have focused on the same question, namely the requirements that the IT facilities at the University of Groningen must meet to enable its researchers, lecturers and students to develop their talents to the full in a competitive international environment and to participate in inspirational teaching and research at the frontiers of knowledge. In this respect it is very important to estimate as accurately as possible the scale of investment that the University needs to make in IT facilities in the named domains. If investment is too low, resources for researchers and lecturers may well be insufficient to realize the good ideas and plans they have. Given the competitive environment in which institutions operate, this could mean that the University of Groningen will slowly but surely lose ground. However, estimates that are too high could have the opposite effect. Resources that are allocated to IT facilities will, ultimately, not be available for research and teaching. The IT Strategy Committee therefore sees it as its task not only to identify the global and technological developments that the University needs to respond to in the coming planning period, but also and, above all, to establish the scale on which this is necessary and how to do so as efficiently and effectively as possible. Domains With regard to the Research, Teaching and Scientific Information Services domains there is a clear emphasis in the planning period on improving the visibility of the University of Groningen, whereby visibility has a specific meaning in each domain. In the Organization domain, the emphasis is on adapting the information architecture to the requirements of the Teaching domain and the Scientific Information Services domain. The Infrastructure, after all, provides the foundation, the supercomputers and the clusters, servers and networks that are necessary to ensure that researchers, lecturers and other staff at the University have the work resources they require. The IT Strategy Committee proposes a total investment of K 18,645 for all these domains. The committee is aware that this is a considerable sum, even bearing in mind that it relates to investments over a period of five years. The committee is of the opinion that this proposal meets the requirements in terms of allocating an appropriate sum to provide the required facilities. Allocating fewer resources to IT would mean that researchers, lecturers and students

7 aanpassing van de informatiearchitectuur aan de eisen die het Onderwijsdomein en het domein Wetenschappelijke Informatievoorziening stellen. Het domein Infrastructuur, tenslotte, levert de harde ondergrond, de supercomputers, de clusters, de servers en de netwerken, die nodig zijn om de onderzoekers, de docenten en de overige medewerkers aan de RUG de door hun gewenste werkplekken te verschaffen. Het totaal van de investeringen die de ICT-Strategiecommissie voor al deze domeinen voorstelt, bedraagt ruim k De commissie is zich ervan bewust dat dit een hoog bedrag is, ook als bedacht wordt dat het hier om investeringen gaat voor een periode van vijf jaar. Ze is echter van mening dat met dit voorstel voldaan wordt aan de eis het goede bedrag voor de goede voorzieningen te bestemmen. Minder middelen ter beschikking stellen aan ICT zou tot gevolg hebben dat onderzoekers, docenten en studenten in hun werk en studie belemmerd gaan worden en dat de zichtbaarheid van de RUG in nationale en internationale verbanden langzaam maar zeker zou eroderen. Met het voorgestelde beleid wordt naar de mening van de ICT-Strategiecommissie de RUG ICT-infrastructuur geschikt gemaakt voor de uitdagingen die de medewerkers en studenten van de RUG in de komende jaren te wachten staan. In de hoofdstukken hierna vindt u de onderbouwing van deze bewering. Aansluiting bij het Strategisch Plan van de RUG Het Meerjarenplan ICT sluit aan bij de ambities uit het Strategisch Plan van de RUG. Door voortzetting van de investeringen in HPC/V en nieuwe investeringen in Open Course Ware wordt de nationale en internationale zichtbaarheid van de RUG vergroot. Investeringen in high performance computing hebben in het verleden de rekenfaciliteiten van LOFAR naar Groningen gehaald. Dit project groeit intussen uit tot een groot internationaal project door sensorvelden in Duitsland, Frankrijk, Engeland en Zweden en een daarbij passende internationale organisatie. Dit maakt Groningen zeer kansrijk als een van de grote rekenfaciliteiten voor SKA (Square Kilometer Array), de opvolger van LOFAR met gigantische antennevelden in Australië of Zuid-Afrika. De door NL-Grid gefinancierde Grid computing-faciliteiten bij het CIT en het Target-project kunnen gezien worden als spin-offs van de rekenfaciliteiten rond LOFAR. De aanwezigheid van diverse architecturen en rekenfaciliteiten maken de RUG een aantrekkelijke vestigingsplaats voor wetenschappers vanuit de gehele wereld en een aantrekkelijke partner. De virtuele werkplek maakt de RUG een echte internationale werk- en studieplek. Deze maakt de universitaire werkplek, rekenfaciliteiten en dataopslag via het web toegankelijk vanuit de gehele wereld ( anytime, 7 are hindered in their work and studies, and the national and international visibility of the University of Groningen would be slowly but surely eroded. In the view of the IT Strategy Committee, the proposed policy would enable the IT infrastructure of the University of Groningen to meet the challenges that staff and students will face in the years to come. This assertion is substantiated in the sections that follow. Relationship to the University of Groningen Strategic Plan The Long-term IT Plan dovetails with the ambitions in the University s Strategic Plan for the period Continued investment in HPC/V and new investments in Open Courseware will increase the visibility of the University of Groningen. Past investments in highperformance computing (HPC) have attracted the central computing systems of LOFAR to Groningen. This has now expanded into an international project with sensor fields in Germany, France, Sweden and the UK, with the appropriate international organizational structure. As a result, Groningen has great potential as one of the main computing facilities for the SKA (Square Kilometre Array), LOFAR s successor with gigantic antenna fields in Australia or South Africa. The Grid computing facilities at the CIT funded by NL-Grid and the Target project can be see as spin-offs of the LOFAR computing facilities. The fact that the University of Groningen has several architectures (for) computing facilities makes it an attractive location for researchers from all over the world, and an attractive partner. Thanks to the virtual workstation (VWP), the University of Groningen is a truly international work and study location. The University workstation (UWP), computing facilities and data storage can be accessed via the web from anywhere in the world ( any time, any place, anyhow ), thereby facilitating cooperation with international partners in teaching and research. Investing in video lectures means that Groningen students spending time abroad can still follow course units and will lose fewer ECTS credit points during that period. This can also be achieved through digital assessment, which should also lead to remote assessment in the long term. Digital assessment also offers many new possibilities and can lead to efficiency gains. The Long-term IT Plan contains proposals for investment in quality management that are important for the forthcoming institutional accreditation. A good information system is essential for this. This category also includes investment in degree programme evaluations for faculties that do not yet have them. In this context, funding has been allocated to the introduction of the BSA (Binding Study Advice) system. Reliable data need to be gathered for the BSA system, and the correct tools must be implemented Meerjarenplan ICT

8 anyplace, anyhow ). Deze vergemakkelijkt de samenwerking met internationale partners in onderwijs en onderzoek. Door investeringen in videocolleges kan het onderwijs op afstand worden gevolgd, waardoor (internationaal) mobiele studenten minder studiepunten hoeven te missen bij de uitvoering van hun activiteiten. Hetzelfde doel wordt bereikt door digitaal toetsen, dat op termijn ook toetsen op afstand mogelijk moet maken. Los hiervan biedt digitaal toetsen veel nieuwe mogelijkheden en kan het leiden tot efficiencywinst. Het Meerjarenplan ICT bevat voorstellen voor investeringen in kwaliteitszorg die belangrijk zijn voor de ophanden zijnde instellingsaccreditatie. Een goed informatiesysteem is daarbij essentieel. Hieronder vallen ook investeringen in cursusevaluaties voor faculteiten die daar nog niet over beschikken. Voorts is in dit verband geld uitgetrokken om de invoering van het BSA (Bindend Studie Advies) te faciliteren. Het BSA vereist verzameling van betrouwbare data en door inzet van de juiste tools moet extra werk voor het ondersteunend personeel zoveel mogelijk worden beperkt. Het Meerjarenplan ICT in perspectief De tabel in figuur 1 geeft de verdeling binnen de achtereenvolgende ICT-plannen over de verschillende domeinen en de omvang van de middelen per planjaar ten opzichte van de Algemene inkomsten (volgens de instellingsbegroting) in het eerste planjaar. De tabel laat zien dat de omvang van het Meerjarenplan ICT als aandeel in de Algemene inkomsten ten opzichte van de vorige plannen verder afneemt. De aandelen van de verschillende domeinen verschuiven ook wat. Het domein ICT en Onderzoek levert weer wat in na de grote toename in het vorige plan. ICT en Onderwijs neemt als absoluut bedrag een fractie af, en het aandeel loopt drie procentpunten terug. ICT en Wetenschappelijke Informatievoorziening (WIC) komt terug op het aandeel in het voorvorige plan en het domein ICT en Infrastructuur zet zijn opmars voort. Het is onjuist hieruit te concluderen dat Infrastructuur toeneemt ten koste van Onderwijs en Onderzoek, de core business van de RUG. De voorgestelde investeringen in Infrastructuur komen direct ten goede aan Onderzoek en vooral aan Onderwijs. De infrastructurele investeringen bevatten investeringen voor vergroting van de bandbreedte van het netwerk, nodig voor snellere toegang tot data, applicaties en rekenfaciliteiten voor onderwijs en onderzoek. De investeringen in draadloze toegang zijn vooral voor studenten en dus voor onderwijsdoeleinden. Hetzelfde geldt voor de omvangrijke investeringen in de virtuele werkplek, in messaging en collaboration en in mobiele toegang (met devices). Het onder het domein ICT en Organisatie voorgestelde Multichannel Customer Interaction Management System (Trinicom) had 8 in order to minimize the amount of extra work for support staff. The Long-term IT Plan in perspective The table in figure 1 shows the allocation of resources in successive IT plans, and the level of resourcing for each plan year in relation to general revenues (according to the institutional budget) in the first plan year. The figures show that the Long-term IT plan is continuing to decrease in relation to previous years as a proportion of general revenues. There has also been a shift in the proportions of the various domains. The Research domain has been curbed in comparison to the substantial increase in the previous plan. Teaching is slightly lower in absolute figures, and its share has decreased by three percentage points. The share of IT and Scientific Information Services has decreased in relation to the previous plan, and the Infrastructure domain continues to grow. It is incorrect to conclude from this that Infrastructure is increasing at the expense of Teaching and Research, the core business of the University of Groningen. The proposed investments in Infrastructure will directly benefit Research and, above all, Teaching. The infrastructure investments involve investments for increasing the bandwidth of the network, which is necessary for faster access to data, applications and computing facilities for teaching and research. The investments in wireless access are primarily for students, and therefore for teaching purposes. The same applies to the substantial investments in the virtual workstation, in messaging and collaboration and in mobile access (with devices). Trinicom, the proposed multi-channel customer interaction management system under the Organization domain, could equally have been included under the Teaching domain. It is therefore important to interpret the figures carefully. Allocation criteria It is difficult to indicate, so far in advance, the precise sums that will be involved in realizing the various objectives in the plan. Neither can it be ruled out that, over time, priorities will shift or circumstances will change as a result of cost developments. The sums stated here are guideline amounts to be taken into account in financial planning. When submitting the definitive proposals to the Board of the University, the IT Strategy Committee will pay attention to the following criteria: 1. The verifiable contribution of a proposal to one or more objectives of the University of Groningen Strategic Plan and/or other concrete objectives relating to teaching and research. 2. The level of possible internal or external co-financing. 3. The relationship of the proposal to other University policy, cooperation with other units within the University, or the acquisition of major projects (e.g. large IT projects

9 net zo goed ondergebracht kunnen worden bij het domein ICT en Onderwijs. Een zorgvuldige interpretatie van de cijfers is dus van belang. Toewijzingscriteria Het is moeilijk om lang van te voren precies aan te geven welke bedragen gemoeid zijn met het realiseren van de verschillende doelstellingen achter dit plan. Ook is het niet uitgesloten dat er in de loop van de tijd verschuivingen ontstaan in de prioriteiten of als gevolg van kostenontwikkelingen. De genoemde bedragen hebben het karakter van richtbedragen waar in de financiële planning rekening mee moet worden gehouden. Bij het indienen van de definitieve voorstellen aan het College van Bestuur zal de ICT-Strategiecommissie aandacht besteden aan de volgende criteria: 1. de toetsbare bijdrage van het voorstel aan een of meer doelstellingen van het Strategisch Plan RUG en/of andere concrete doelstellingen op het gebied van onderwijs en onderzoek. 2. de omvang van eventuele interne of externe medefinanciering. 3. de samenhang van het voorstel met ander beleid van de RUG, de samenwerking met andere eenheden binnen de RUG of het binnenhalen van grote projecten (bijvoorbeeld grote ICT-projecten zoals SKA, continuering Target, Grid computing, e-science projecten, enz.). Verdeling ICT-plannen per domein en omvang ten opzichte van de Algemene inkomsten K Onderzoek % % % Onderwijs % % % WIC 492 4% 330 2% 790 4% Organisatie % % % Infrastructuur 967 7% % % Totaal ICT-plan Totaal Alg.Ink.jr %plan/jaar/a.i. 1,22% 1,15% 1,02% figuur 1 9 such as SKA, continuation of Target, Grid computing, e-science projects). Distribution of IT plans by domain and proportion of General Revenues (GR) K Research % % % Teaching % % % Acad. Info Services 492 4% 330 2% 790 4% Organization % % % Infrastructure 967 7% % % IT Plan total Total GR in.yr %plan/yr/gr 1,22% 1,15% 1,02% figure 1 Meerjarenplan ICT

10 ICT en Onderzoek 10 IT and Research

11 Voor het domein ICT en Onderzoek geldt, dat krachtige rekenvoorzieningen, de mogelijkheid tot computersimulatie en -visualisatie en voorzieningen om grote hoeveelheden data snel op te slaan en te analyseren een conditio sine qua non vormen voor veel takken van wetenschap. Onderzoeksgroepen die expertise hebben in het gebruik van deze voorzieningen en die daar een goede toegang toe hebben, zijn aantrekkelijk als partners in de samenwerkingsverbanden tussen instellingen, overheid en bedrijfsleven, waarin de belangrijke onderzoeksprojecten tot stand komen en uitgevoerd worden. In dit plan vindt u daarom het voorstel met een aantal gerichte investeringen de High Performance Computing en Visualisatie-faciliteiten aan de RUG uit te bouwen en te moderniseren, de behoeftes aan (snelle en grote) opslagfaciliteiten te honoreren en de RUG voor te bereiden op de ontwikkelingen die op het gebied van Grid computing en e-science zullen plaatsvinden. In dit opzicht is dit plan een continuering van het succesvolle beleid van de afgelopen planperiode. Daarvoor is ook investering nodig in menskracht om de toegang tot de voorzieningen te ondersteunen. Nieuw element is het voorstel een robotplatform binnen de RUG te introduceren. De humanoïde robotica is aan de RUG een veelbelovend onderzoeksgebied en het zal met dit platform een grote stimulans krijgen. Overigens geldt dat uiteraard ook voor het onderwijs in dit vakgebied. Een stateof-the-art-robotplatform zal niet alleen op vooraanstaande onderzoekers maar ook op getalenteerde studenten een grote aantrekkingskracht uitoefenen. De Nederlandse ICTinfrastructuur wordt internationaal erkend als world leading. Groningen neemt in deze structuur een vooraanstaande positie in 1. Met de voorgestelde investeringen zal de RUG haar zichtbaarheid in de nationale en internationale gremia kunnen verbeteren. 1. High Performance Computing De rekenfaciliteiten zijn te verdelen in de volgende typen: (a) een groot cluster met generieke Linux-systemen, met laagdrempelige toegang en gedoseerd gebruik op basis van wachtrijen; (b) shared-memory -systemen, waarbij een groot aantal processoren kijkt naar een gedeeld geheugen zodat met minimale programmeerinspanning complexe modellen kunnen worden doorgerekend door specifieke gebruikersgroepen; (c) systemen met zeer grote aantallen processoren voor de verwerking van brede signaalstromen of het oplossen van specifieke rekenproblemen die goed gepartitioneerd kunnen worden en (d) Grid computing. 11 In the IT and Research domain, for many branches of science, powerful computing facilities, possibilities for computer simulation and visualization, and facilities for the fast storage and analysis of large volumes of data are a condition sine qua non. Research groups that have expertise in using these facilities and have good access to them are attractive to collaborate with in the partnerships between institutions and the public and private sectors where important research projects are conceived and implemented. This plan therefore includes the proposal to expand and modernize the University of Groningen s High Performance Computing and Visualization facilities, to meet the needs in terms of facilities for fast and large-scale data storage, and to prepare the University for future developments in grid computing and e-science. In this respect, the plan is a continuation of the successful policy implemented in the previous planning period. This also requires investment in staff to support access to these facilities. A new element is the proposal to introduce a robot platform at the University of Groningen. Humanoid robotics is a promising research area of the University, and the platform will provide a significant stimulus. This also applies to teaching in that area. A state-of-the-art robot platform will have a strong appeal, not only for prominent researchers but also for talented students. The Dutch IT infrastructure is internationally recognized as world-leading. Groningen has a prominent position in that infrastructure 1. The proposed investments will enable the University to improve its visibility in national and international platforms. 1. High Performance Computing The computing facilities can be divided into the following types: (a) a large cluster with generic Linux systems, with low-threshold access and queuing, (b) shared-memory systems, whereby a large number of processors look at a shared memory, so that specific user groups can run complex models without having to do a great deal of programming, (c) systems with very large numbers of processors for processing large data streams or solving specific computing problems that can be easily partitioned, and (d) grid computing. Ad a. Linux-cluster The use of the Linux cluster has been a great success. The system is used by many research groups in several faculties. This regularly results in congestion and therefore queuing. There is also an increasing need for memory for each processor. For these reasons the cluster was modernized and expanded in the period The committee proposes that funds be reserved at the end of the next planning period for expansion and modernization. Meerjarenplan ICT

12 Ad a. Linux-cluster Het gebruik van het Linux-cluster is een groot succes. Een groot aantal onderzoeksgroepen, verdeeld over meerdere faculteiten, maakt gebruik van het systeem. Regelmatig treedt hierdoor congestie op, die tot wachttijden leidt. Ook neemt de behoefte aan geheugen per processor toe. In de periode is het cluster om deze reden al gemoderniseerd en vergroot. De ICT-Strategiecommissie stelt voor ook aan het eind van de volgende planperiode gelden te reserveren voor de uitbreiding en modernisering. Aanbeveling 1: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan: Ten behoeve van de continuering en modernisering van het Linux-cluster in 2013 k ter beschikking te stellen uit het ICT-strategiefonds. een bijdrage uit het ICT-strategiefonds te leveren aan de personele ondersteuning ten behoeve van het gebruik van het Linux-cluster van 1 fte voor 5 jaar (zie Human Resources-paragraaf). Ad b. Octopus: Shared-memory systemen (opvolging Cray ) De behoefte aan shared memory -systemen voor simulation based research, bijvoorbeeld het doorrekenen van stromingsmodellen, is gegrond. Deels wordt de behoefte aan shared memory -systemen (ooit: Cray) inmiddels elders ingevuld (door SARA). Voor Groningse onderzoekers zal ten behoeve van de middelgrote simulaties en experimenten gewerkt worden aan een compromisoplossing waarbij nodes uit het generieke Linux-cluster worden uitgebreid met extra processoren en extra geheugen. Echter, de behoefte aan lokaal geheugen op een enkel bord beloopt inmiddels 1 Terabyte (TB) binnen dit toepassingsgebied. Dit is momenteel uiterst kostbaar. Te verwachten is dat het in de periode steeds gemakkelijker zal zijn om aan deze behoefte te voldoen. Experimenten met prototypes met 128 Gigabyte (GB) hebben in 2008 uitgewezen dat de gebruikers over het algemeen zeer tevreden zijn. Voor sommigen is echter een minimumcapaciteit van 1TB nodig om concurrerend onderzoek te kunnen doen. Het is van groot belang, vooral in de vroege ontwikkelingsfase, een laagdrempelige toegang tot dergelijke machines te realiseren binnen de Groningse rekenfaciliteiten. Verder dient worden opgemerkt dat de tevredenheid van gebruikers op het pilotsysteem ook in hoge mate veroorzaakt is door het interactieve gebruik van de testsystemen waardoor zij direct (grafisch) de resultaten van zeer grote experimenten konden volgen. Met het verdwijnen van de Cray als duidelijk fysieke representant van de specifieke rekenbehoefte wordt deze minder zichtbaar en benoembaar. Daarom wordt voorgesteld het conglomeraat van high-end nodes binnen het cluster met de codenaam Octopus aan te duiden. In tegenstelling 12 Recommendation 1: The IT Strategy Committee recommends: To make available K 1,000 from the IT strategy fund in 2013 for the continuation and modernization of the Linux cluster. To make a contribution from the IT strategy fund to provide support staff (1 FTE) for the use of the Linux cluster for 5 years (see Human Resources section). Ad b. Octopus: Shared-memory systems (successor to Cray ) The need for shared-memory systems for simulation-based research (e.g. running flow models) is justified. The need for shared-memory systems (formerly Cray) is now being partly met elsewhere (by SARA). A compromise solution will be developed for Groningen researchers for medium-sized simulations and experiments. The solution will involve adding extra processors and extra memory to nodes in the generic Linux cluster. However, the need for local memory on a single board is now 1 Terabyte (TB) for such purposes. This is currently very expensive. The expectation is that it will become increasingly easy to meet this need in the period In general, users were very satisfied when they carried out experiments with 128 Gigabyte (GB) prototypes in Some researchers, however, require a minimum capacity of 1TB in order to carry out competitive research.it is very important, particularly in the early development phase, to ensure that the University s computing facilities provide easy access to such systems. It should also be noted that, to a large extent, user satisfaction with the pilot system was also due to the interactive nature of the test systems, which meant that they could continuously monitor the results (presented graphically) of very large experiments. When Cray is no longer there as an obvious physical manifestation of the need for such specific computing capacity, the need itself will become less prominent and evident. The proposal is therefore to use the code name Octopus for the collection of high-end nodes in the cluster. Unlike Cray a system with continuous availability the Octopus system will, in essence, be part of the queuing mechanism in the Linux cluster. This solution is not acceptable for all research groups. For operational management purposes it will therefore be necessary to develop physical reservation methods for processors and equipment comprising a number of processors. This applies in particular to compute services that are permanently available via the internet. Recommendation 2: The IT Strategy Committee recommends: That the sum of K 1,300 be made available from the IT strategy fund in order to develop high-end computing nodes. These resources would be made available in phases. First

13 tot de continu beschikbare Cray zal het Octopus-systeem in essentie deel uitmaken van het wachtrij - (queuing) mechanisme binnen het Linux-cluster. Dit is niet voor alle onderzoeksgroepen een acceptabele oplossing zodat een vorm van fysieke reservering van (machines met) een aantal processoren in de bedrijfsvoering ontwikkeld zou moeten worden. Dit geldt met name voor permanent via internet beschikbare compute services. Aanbeveling 2: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan: Ten behoeve van de ontwikkeling van high-end computing nodes k ter beschikking te stellen uit het ICTstrategiefonds. deze middelen gefaseerd ter beschikking te stellen. Eerste tranche (memory upgrades, aanschaf cores, interconnect) k 400; tweede tranche 2013 k 900 (vervanging Octopus-cluster). Ad c. Blue Gene Voor de rekenfaciliteit Blue Gene kan geconstateerd worden dat deze zeer goed gebruikt wordt door externe partijen (vooral, maar niet uitsluitend, LOFAR). Ook is er lokaal gebruik van de Blue Gene. Het is echter nog niet gelukt om een laagdrempelige toegang te realiseren zoals die bij het Linuxcluster al een feit is. In het algemeen, maar in het bijzonder rond Blue Gene is het naar de mening van onderzoekers opvallend dat personele programmeerondersteuning bij de migratie van experimenten en modellen beter zou kunnen. Hierdoor is het effectieve lokale (RUG-) gebruik minder dan gehoopt. Groepen die van het Linux-cluster naar Blue Gene zouden kunnen migreren, worden hierin geremd. Ook voor Blue Gene geldt dat interactiviteit, d.w.z. snelle toegang tot rekenresultaten op harde schijf of via het netwerk een aantrekkelijke eigenschap zal zijn voor potentiële gebruikers. In de planperiode ( ) zal er een trend zijn waarbij de rekenomgeving op Blue Gene-systemen steeds minder zal afwijken van wat de gebruiker gewend is op het huidige Linux-cluster. Voor het verbeteren van de huidige Blue Gene/P-faciliteit en haar aantrekkelijkheid zou gestreefd moeten worden naar de realisatie van een volledig rack (1024 processoren). De aan het eind van de planperiode beschikbaar komende Blue Gene/Q zal nog beter aansluiten op de rekenbehoefte. De gevraagde subsidiëring omvat twee componenten: (1) het inlossen van verplichtingen en energiekosten t.b.v. de huidige Blue Gene/P om het lopende gebruik zeker te stellen (k 875 leasekosten + k 150 energiekosten); (2) uitbreiding van de huidige RUG-capaciteit met een half rack à k 375 en participatie in de Blue Gene/Q in 2014 voor k 600. De inzet van deze capaciteit is nuttig voor de positionering van Groningen en kan ingezet worden als 13 Meerjarenplan ICT

14 matching bij het vergaren van toegang tot rekencapaciteit elders. Deze component kan gefaseerd worden ingezet. Aanbeveling 3: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan: Ten behoeve van de uitbreiding en exploitatie van Blue Gene k ter beschikking te stellen uit het ICT-strategiefonds. een bijdrage uit het ICT-strategiefonds te leveren aan de personele ondersteuning ten behoeve van het gebruik van de Blue Gene van 1 fte voor vijf jaar (zie Human Resourcesparagraaf). Ad d. Grid computing Het principe van Grid computing is nog springlevend. Er heeft zich inmiddels een nieuwe variant aangediend onder de naam Cloud computing. Het resultaat van deze ontwikkeling is, dat het voor onderzoekers steeds eenvoudiger wordt om een specifieke rekentaak ergens in de wolken te laten uitvoeren. Daarnaast wordt op dit moment de overgang van EGEE naar het European Grid Initiative (EGI) voorbereid. Dit betekent dat het model zal veranderen van een centraal grootschalig Europees project naar een samenwerkingsverband van nationale initiatieven. Binnen Nederland spelen Big Grid en NCF hierin belangrijke rollen. Meedoen betekent hier: mee profiteren. De verplichtingen in Big Grid en EGEE en de verdere ondersteuning van de groeiende groep lokale gebruikers vergen een gecontinueerde ondersteuning van Grid computing. Aanbeveling 4: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan Grid computing vanuit het ICT-strategiefonds te stimuleren tot een bedrag van: k Data handling (servers + procedures) en snel netwerk voor schijftoegang Voor wetenschappelijk onderzoekers wordt de beschikbaarheid van opslagcapaciteit voor zeer grote databestanden steeds belangrijker. De technologische ontwikkelingen maken het mogelijk om deze behoefte te vervullen. De investeringen uit de vorige periode zijn hier zeer nuttig gebleken. Onderzoeksgroepen over de gehele wereld verzamelen en delen onderling steeds grotere bestanden en steeds grotere hoeveelheden bestanden. Onderzoekers worden daarbij verondersteld de wetenschappelijke gemeenschap inzage te geven in de ruwe data zodat de mogelijkheid tot replicatie van het onderzoek geboden wordt. Dit geldt voor alle disciplines, van Astronomie (hogeresolutiebeelden), Computerlinguïstiek (massieve tekstcorpora), machine learning (historische beeldarchieven), Bioinformatica (hoogdimensionale datasets) en medische projecten zoals 14

15 Lifelines. Onderzoek dat niet aan deze eis van transparantie voldoet, zal op enig moment niet meer als deugdelijk ervaren worden. Als gevolg van deze ontwikkeling wordt de behoefte aan robuuste archivering onvergelijkelijk veel groter dan hij nu is. Elke harde schijf vergt een archiefcapaciteit voor langetermijnopslag die minstens een grootteorde meer is, om de verschillende backup-cycli te realiseren (dagelijks, wekelijks, maandelijks). Uiteraard heeft deze ontwikkeling ook repercussies op de omvang van het dataverkeer. Voor de toegang tot grote databestanden vanuit een rekenfaciliteit is het van belang rekening te houden met piekbelasting. In tegenstelling tot het gewone, stochastisch verdeelde, asynchrone netwerkgebruik door eindgebruikers (desktop computers), zijn rekenprocessen vaak systolisch, zodat er in een kort tijdsbestek veel data moet worden verwerkt. Indien meerdere onderzoekers binnen eenzelfde tijdsbestek grote bestanden aanspreken via het netwerk, kunnen hier bottlenecks ontstaan. Een belangrijk verschil tussen de traditionele high performance computing en de moderne rekenbehoeftes is de hoeveelheid data. Terwijl men voorheen modellen probeerde door te rekenen waarbij weken of maanden rekentijd gespendeerd werden aan een - relatief gezien - klein aantal getallen, kenmerken zich veel wetenschappelijke problemen momenteel door zeer grote gegevensverzamelingen. Terwijl bij de LOFAR-toepassing sprake is van live datastromen, gaat het binnen de RUG meestal om grote collecties statische bestanden. Bij de huidige opzet van de rekenfaciliteiten kan het voorkomen dat men massieve hoeveelheden bestanden moet kopiëren van de lokale werkomgeving naar het rekencentrum, en terug, na de rekentaak. Als opzet ligt het veel meer voor de hand om een transparante toegang van bestanden te realiseren. Voor sommige onderzoeksgroepen is hier al ervaring mee. Een brede invoering van deze vorm van toegang (file serving) heeft echter grote consequenties voor de plaatsing van opslagcapaciteit en het realiseren van voldoende netwerkbandbreedte. Het is van belang om op te merken dat investeringen op dit punt deel uitmaken van een structurele (d.w.z. niet-projectmatige) realisatie van schijf- en toegangscapaciteit ten behoeve van onderzoek aan de RUG. Aanbeveling 5: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan k 900 ter beschikking te stellen uit het ICT-strategiefonds ten behoeve van de stimulering van massieve dataopslag en ontsluiting van data. 3. Visualisatie In de voorgaande periode zijn ingrijpende verbeteringen ingevoerd op het gebied van de systemen voor visualisatie. Voor de toekomst zijn er twee verwachtingen. In de eerste plaats zal de interactiviteit van de systemen in belang toenemen. Er komen steeds meer methoden om met gebaren (gestures) en 15 tranche (memory upgrades, purchase of cores, interconnect) K 400; second tranche 2013 K 900 (replace Octopus cluster). Ad c. Blue Gene It can be stated that the Blue Gene computing facility is well utilized by external parties (mainly, but not exclusively, LOFAR). It is also used locally. However, it has not yet been possible to realize low-threshold access, as is already the case with the Linux cluster. In general, and regarding Blue Gene in particular, the opinion of researchers is that staffing for programming support could be improved with regard to the migration of experiments and models. As a consequence, the level of effective local use (at the University) is less than hoped. This is a hindrance for staff wishing to migrate from the Linux cluster to Blue Gene. For Blue Gene too, interactivity (i.e. fast access to computing results on the hard drive or via the network) will be an attractive feature for potential users. The planning period ( ) will see a trend whereby the computing environment in Blue Gene systems will differ less and less from the environment to which users are accustomed in the Linux cluster. In order to improve the current Blue Gene/P facility and its appeal, the aim should be to realize a full rack (1024 processors). Blue Gene/Q, which will be available at the end of the planning period, will meet computing needs more effectively. The requested funding has two components: (1) Settlement of commitments and energy costs for the current Blue Gene/P in order to safeguard continuing use (K 875 lease costs + K 150 energy costs). (2) Increase the University s existing capacity with a halfrack extension (K 375) and participation in Blue Gene/Q in 2014 for K 600. The deployment of this capacity is necessary for the positioning of the University and can serve as match funding when acquiring access to computing capacity elsewhere. This component can be implemented in phases. Recommendation 3: The IT Strategy Committee recommends: That the sum of K 2,000 be made available from the IT strategy fund in order to extend and exploit Blue Gene. To make a contribution from the IT strategy fund to provide support staff (1 FTE) for the use of Blue Gene for 5 years (see Human Resources section). Ad d. Grid computing The principle of grid computing is still very much alive, and there is now a new variant: cloud computing. This development is making it increasingly easy for researchers to have specific computing tasks carried out somewhere in the cloud. In addition, preparations are currently under way for the transition from EGEE to the European Grid Initiative Meerjarenplan ICT

16 beweging systemen aan te sturen (LCD touch screens, LCD touch tables). Er is behoefte aan een experimentele opstelling met een touch table van de ordegrootte 80x150cm. Hierop kunnen meerdere personen tegelijk kunnen werken aan een probleem. In de tweede plaats is er een trend om naast de grote faciliteiten ook middelgrote faciliteiten aan te kunnen bieden, dichter bij de onderzoeksgroepen. Dergelijke systemen zijn nog steeds kostbaar, maar zijn door hun lokale inzetbaarheid populair. Toepassingen zijn beslissingsondersteunende systemen (visual analytics) maar ook is het in theorie mogelijk om grote rekenprocessen middels deze interactieve platformen aan te sturen (computational steering). Ook is er een toenemende interesse voor multi-user display s, systemen die door meerdere personen tegelijk kunnen worden gebruikt voor collaborative visualisation. Hiermee kan het creatieve ontwerpproces en de exploratie van nieuwe ideeën beter worden ondersteund dan nu het geval is. Het verdient aanbeveling het huidige Reality Theater door de toevoeging van touch-interactie in deze richting uit te breiden. Aanbeveling 6: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan k ter beschikking te stellen uit het ICT-strategiefonds voor de vervanging en uitbreiding van de visualisatiefaciliteiten. 4. e-science web services In vele vakgebieden is er een trend naar toenemend gebruik van gezamenlijke datacollecties en gestandaardiseerde software om (grootschalig) vergelijkbaar onderzoek te kunnen doen. Toonaangevend in deze trend waren de astronomie en de fysica. In toenemende mate volgen andere wetenschapsgebieden. Binnen machine-learning, pattern recognition, computational linguistics en in medisch onderzoek zijn er steeds meer initiatieven om gecentraliseerde opslagcapaciteit en permanente compute services aan te bieden. De benodigde opslag- en rekencapaciteit behoeft een permanente ondersteuning. Naar verwachting leveren de eerdere investeringen nu nieuwe kansen in het aantrekken van onderzoek en onderzoekers. De projectcomponent e-science maakt het mogelijk om de beschikbare middelen (opslag- en rekencapaciteit) te ontsluiten: laagdrempelig en permanent beschikbaar. Wetenschappelijke web services zullen toegang geven op data en resultaten van experimenten uit een brede reeks van disciplines. Binnen Cognitive Neuroscience wordt bijvoorbeeld binnen de nieuwe landelijke strategische plannen gestreefd naar steeds betere toegankelijkheid van volumineuze fmri-data. Aanbeveling 7: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan k 500 ter beschikking te stellen uit het ICT-strategiefonds ten behoeve van e-science web services. 16 (EGI). This means that the model will change from a central large-scale European project to a joint platform of national initiatives. In the Netherlands, Big Grid and NCF have an important role in this. Here, participation means: share in the gains. Commitments relating to Big Grid and EGEE and further support for the growing group of local users mean that grid computing must continue to be supported. Recommendation 4: The IT Strategy Committee recommends that the sum of K 400 be allocated from the IT strategy fund to promote grid computing. 2. Data handling (servers + procedures) and fast network for drive access The availability of storage capacity for very large data files is becoming increasingly important for scientific researchers. Thanks to technological advances, this need can be met. The investments made in this context in the previous plan period have proved very useful. Research groups worldwide are gathering and sharing larger and larger files, and increasingly large numbers of files. Researchers are expected to make raw data available to the scientific community so that the research can be replicated. This applies to all disciplines, from Astronomy (high-resolution images), Computer Linguistics (massive text corpora), machine learning (historical image archives), Bioinformatics (high-dimensional data sets) and medical projects such as LifeLines. At some point in the future, research that no longer meets the transparency requirement will no longer be regarded as acceptable. As a result of this development, the need for robust archiving will be incomparably greater than it is as present. Every hard drive needs an archive capacity for long-term storage that is at least one order of size larger, for the various backup cycles (daily, weekly, monthly). Obviously, this development also has repercussions for the volume of data traffic. With regard to accessing large data files from a computing facility, it important to take account of peak load. In contrast to normal, stochastically distributed asynchronous network use by end-users (desktop computers), computing processes are often systolic, which means that a large volume of data has to be processed in a short period. Bottlenecks can arise if several researchers are accessing large files via the network at the same time. An important difference between traditional high-performance computing and today s computing needs is the amount of data. Whereas, in the past, researchers attempted to run models that required weeks or months of computing time for a relatively small volume of numbers, many scientific problems today are characterized by very large data collections. While the LOFAR application uses live data streams, within the University it is mostly large collections of static files that are involved. In the current structure of computing facilities it can happen that massive amounts of data have to be

17 5. Humanoïde robots De laatste paar jaar heeft er een revolutie plaatsgevonden in de ontwikkeling van de hardware voor humanoïde robotica: robots met een lichaam dat sterk geënt is op dat van de mens. Geavanceerde voorbeelden betreffen robots vanaf anderhalve meter hoog, met 34 tot 41 vrijheidsgraden. Voorbeelden zijn de Honda P3, Asimo en de Reem B van PAL technologies. Dergelijke robots zijn voor afzonderlijke onderzoeksgroepen veel te duur. Het is voor de RUG echter van groot belang geavanceerde robotica binnen haar muren een plaats te geven. Dat geldt niet alleen voor het onderzoek, maar ook voor de uitstraling naar onderwijs. Robotica staat onder aankomende studenten enorm in de belangstelling en een geavanceerd robotplatform zal zeker aantrekkingskracht uitoefenen op getalenteerde studenten binnen de gedragswetenschappen, de informatica en de kunstmatige intelligentie. Binnen de Rijksuniversiteit Groningen zijn er drie groepen die reeds uitgewerkte plannen hebben voor onderzoek met een robotplatform. Dit betekent niet dat het onderzoek met het platform tot deze drie groepen beperkt zal blijven. Het platform staat voor alle onderzoeksgroepen ter beschikking. De drie groepen met concrete plannen zijn: de afdeling Bewegingswetenschappen (UMCG) heeft aangegeven grote interesse te hebben om onderzoek te doen met mensvormige robots. Deze groep onderzoekt problemen (stabiliteit, lopen, oog-handcoördinatie) die beter met robots dan met simulaties bestudeerd kunnen worden. het instituut voor Kunstmatige Intelligentie doet onderzoek naar waarneming en leren in robots. De overeenkomst in vorm tussen de humanoïde robot en de mens maakt het mogelijk om leren door het na-apen op een natuurlijke manier in deze robots onder te brengen. de derde groep betreft de experimenteel psychologen die onderzoek doen naar Brain Computer Interfacing. Het armhandsysteem van humanoïde robots kan hierbij gebruikt worden om middels het EEG te worden aangestuurd. Een investering in deze onderzoeksinfrastructuur geeft Groningen een zichtbare voorsprong op andere universiteiten. De kosten van een humanoïde robot worden geraamd op k 500. De inzet is om de helft hiervan te bekostigen uit matching. Aanbeveling 8: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan k 250 ter beschikking te stellen uit het ICT-strategiefonds ten behoeve van robotica. 17 copied from the local work environment to the computing centre and back again, depending on the computing task. The more obvious setup is to realize transparent access to files. Some research groups already have experience with this. However, the broad introduction of this form of access (file serving) has major consequences for positioning storage capacity and realizing sufficient network bandwidth. It is important to point out that investments in this area are part of the structural (i.e. non-project-based) realization of drive and access capacity for the benefit of research at the University of Groningen. Recommendation 5: The IT Strategy Committee recommends that the sum of K 900 be made available from the IT strategy fund in order to stimulate massive data storage and data access. 3. Visualization In the previous period, radical improvements were made in the area of visualization systems. There are two expectations for the future. First, interactivity will become more important for the systems. New methods are being introduced all the time to operate systems by means of gestures and movement (LCD touch screens, LCD touch tables). There is a need for an experimental setup with an 80x150cm touch table, at which several people can work on a problem at the same time. Second, there is a trend towards offering medium-sized facilities in addition to large-scale facilities, closer to the research groups. Such systems are still expensive, but popular due to the fact that they can be deployed locally. Applications are systems to support decision-making (visual analytics), but in theory it is also possible to direct large computing processes through these interactive platforms (computational steering). There is also a growing interest in multi-user displays, systems that can be used by several people at once for collaborative visualization, thereby providing more effective support than is currently the case for the creative design process and exploring new ideas. It is also recommended to extend the existing Reality Theatre in this way through the addition of touch interaction. Recommendation 6: The IT Strategy Committee recommends that the sum of K 1,700 be made available from the IT strategy fund in order to replace and expand the visualization facilities. 4. e-science web services In many subject areas there is a trend towards the increasing use of joint data collections and standardized software in order to facilitate large-scale comparative research. Astronomy and physics led the way and other areas of science are increasingly following their example. Meerjarenplan ICT

18 6. Human Resources Laagdrempelige toegang Gevraagde subsidie personele middelen ter ondersteuning van Blue Gene en Linux-cluster van totaal 2 fte ad k 75 over vijf jaar. Aanbeveling 9a: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan k 750 ter beschikking te stellen uit het ICT-strategiefonds ten behoeve van ondersteuning van onderzoekers op de rekenfaciliteiten van de RUG. 8. Energiebesparing De upgrade van de rekenhallen en de daarmee samenhangende aansluiting op de Warmte Koude Opslag (WKO) levert naar verwachting een besparing op van k 150 per jaar. Deze kan voor de helft worden toegerekend aan de onderzoekfaciliteiten. Dit levert over een periode van vijf jaar een besparing op bij de onderzoekfaciliteiten van k 375. Aanbeveling 9c: Het totale budget verlagen met k 375 door energiebesparing. 7. Gebruik LOFAR-Supercomputer De Groningse astronomen nemen eind 2009 een supercomputer van 160 Tflops in gebruik in het kader van het LOFAR-project. Deze machine kan voor ongeveer 1/3 beschikbaar worden gesteld aan andere RUG-gebruikers, vooropgesteld dat de RUG 1/3 van de energiekosten van de machine op zich neemt. Deze kosten zullen over de planperiode k 105 bedragen (bij het huidige peil van de energieprijzen). Aanbeveling 9b: De ICT-Strategiecommissie beveelt aan k 105 ter beschikking te stellen ten behoeve van het gebruik van de Graphics Processing Units machine. 18 In the fields of machine learning, pattern recognition and computational linguistics, and in medical research, there are more and more initiatives for offering centralized storage capacity and permanent compute services. The required storage and computing capacity requires permanent support. The expectation is that past investments will now produce new opportunities in terms of attracting research and researchers. The e-science project component makes it possible to provide access to the available resources (storage and computing capacity): low-threshold and permanently available. Scientific web services will allow access to data and results from experiments in a wide range of disciplines. In Cognitive Neuroscience, for example, one of the objectives of the new national strategic plans is to continually improve access to voluminous fmri data. Recommendation 7: The IT Strategy Committee recommends that the sum of K 500 be made available from the IT strategy fund to develop e-science web services. 5. Humanoid robots In the past few years there has been a revolution in the development of hardware for humanoid robotics: robots with a body that is strongly based on the human body. Advanced examples include robots at least 1.5 metres tall, with 34 to 41 degrees of freedom, such as the Honda P3, Asimo and Reem B by PAL Technologies. This type of robot is much too expensive for individual research groups. However, it is extremely important for the University of Groningen to participate in the field of advanced robotics. This applies not only to the research but also teaching. There is a high level of interest in robotics among prospective students, and an advanced robot platform will certainly attract talented students in the behavioural sciences, computer science and artificial intelligence. Three groups at the University of Groningen already have detailed plans for research with a robot platform. This does not means that research with the platform will be limited to those three groups. The platform will be available to all research groups. The three groups with concrete plans are: The Movement Sciences department (UMCG) has expressed a strong interest in carrying out research with humanoid robots. This group is researching problems (stability, gait, hand-eye coordination) that can be studied more effectively with robots than with simulations. The Institute for Artificial Intelligence is conducting research into cognition/perception and learning in robots. The similarities in form between humanoid robots and humans make it possible to get the robots to learn in a natural way by imitating people. The third group comprises experimental psychologists who are researching brain-computer interfacing. The

19 19 arm-hand system of humanoid robots can be used in this field; an EEG is used as a communication channel to control it. Investment in this research infrastructure will give Groningen a clear lead over other universities. The cost of a humanoid robot is estimated at K 500. The aim is to fund half this amount from matching. Recommendation 8: The IT Strategy Committee recommends that the sum of K 250 be made available from the IT strategy fund for robotics. 6. Human Resources Low-threshold access Total funding for 2 FTEs at K 75 over five years is requested for human resources to provide support for Blue Gene and the Linux cluster. Recommendation 9a: The IT Strategy Committee recommends that the sum of K 750 be made available from the IT strategy fund in order to provide support for researchers at the University s computing facilities. 7. Use of the LOFAR supercomputer Since the end of 2009, the University of Groningen s astronomers have been using a 160-Tflop/s supercomputer in the context of the LOFAR project. The machine can be made available to other Groningen users for approximately 1/3 of the time, provided that the University pays 1/3 of the energy costs of the machine. Based on current energy prices, this cost will be K 105 over the plan period. Recommendation 9b: The IT Strategy Committee recommends that the sum of K 105 be made available in order to fund the use of the Graphics Processing Units machine. 8. Energy savings Upgrading the data centres and the related connections to the ground source heat pump is expected to generate a saving of K 150 per year, half of which will be to the benefit of the research facilities. Over a period of five years, the research facilities thus will contribute to savings of K 375. Recommendation 9c: Reduce the total budget by K 375 through energy savings. Meerjarenplan ICT

20 ICT en Onderwijs 20 IT and Teaching