FRANSE TAAL EN LITERATUUR HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

Transcriptie

1 FRANSE TAAL EN LITERATUUR HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de staatsexamens voortgezet onderwijs en draagt zorg voor de kwaliteit en het niveau van de examens. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is belast met de praktische uitvoering en organisatie van de staatsexamens. Met vragen over deze vakinformatie kunt u contact opnemen met de afdeling Examendiensten van DUO: (050) of staatsexamens@duo.nl. pagina 2 van 21

3 Inhoud 1 Kernpunten 5 2 Centraal examen 5 3 College-examen 5 4 Schema examenstof 8 Bijlage 1 Beschrijving examenstof 9 Bijlage 2 Toelichting schrijfvaardigheid 11 Bijlage 3 Posterpresentatie 14 Bijlage 4 Voorwaarden lijst gelezen werken 15 Bijlage 5 Voorblad 16 Bijlage 6 Keuzelijst 17 Bijlage 7 Hulpmiddelen 19 Bijlage 8 Tips 20 pagina 3 van 21

4

5 top 1 Kernpunten Het examen bestaat uit een centraal examen en een college-examen. Het collegeexamen heeft een schriftelijk en een mondeling examen. Voor het mondeling college-examen moet de kandidaat thuis een presentatie in het Frans voorbereiden en hiervoor een poster meebrengen naar het examen. Een deel van het mondeling college-examen gaat over literatuur. De kandidaat dient een exemplaar van de lijst met gelezen werken inclusief de korte samenvattingen en eventueel de gedichten mee te nemen naar het examen. De lijst gelezen werken moet vóór 1 april 2018 gereed zijn, en zijn opgestuurd of ingeleverd. De kandidaat moet zelf woordenboeken meebrengen. Tips voor dit examen staan in de bijlage. De berekening van het eindcijfer staat in een overzicht. 2 Centraal examen Het centraal examen bestaat uit een schriftelijk examen dat betrekking heeft op leesvaardigheid (zie: Schema examenstof). De kandidaat krijgt teksten met vragen. Overzicht centraal examen wat toetsing leesvaardigheid hulpmiddelen basispakket en woordenboek(en) tijdsduur 150 minuten cijfer A 3 College-examen Schriftelijk college-examen Het schriftelijk college-examen betreft schrijfvaardigheid (zie: Examenstof). De kandidaat krijgt schrijfopgaven die kunnen bestaan uit een formele brief of en/of een informele brief of . Bij de beoordeling van de schrijfopdracht wordt gelet op: inhoud, grammaticale correctheid, spelling/lay-out/interpunctie, woordkeus en coherentie. Bovendien wordt gelet op het aantal woorden. Het minimum aantal te gebruiken woorden bij de schrijfopdracht is: 200. pagina 5 van 21

6 Overzicht schriftelijk college-examen wat toetsing schrijfvaardigheid hulpmiddelen basispakket en woordenboek(en) tijdsduur 120 minuten cijfer deelcijfer a Mondeling college-examen Het mondeling college-examen betreft spreekvaardigheid, gespreksvaardigheid en literatuur. Het onderdeel luistervaardigheid wordt niet apart getoetst, maar is verweven met het toetsen van de gespreksvaardigheid (zie: Schema examenstof). Dit examen bestaat uit drie delen, die na elkaar worden afgenomen. In totaal duurt het examen 25 minuten. Hieraan voorafgaand krijgt de kandidaat gedurende 20 minuten de tijd om zich voor te bereiden aan de hand van een casus (een artikel en/of afbeelding) die hij in het voorbereidingslokaal ontvangt. spreekvaardigheid De kandidaat houdt in het Frans een presentatie over een thuis voorbereid onderwerp. De kandidaat maakt hierbij gebruik van een poster. In de bijlage staat uitgebreide informatie over de posterpresentatie. spreken en luisteren Daarna volgt een gesprek in het Frans over de casus die bestudeerd is in de voorbereidingstijd. Kennis van land en volk komt hierbij aan bod. Tijdens het gesprek mogen geen aantekeningen worden gebruikt. literatuur De kennis van de literatuur wordt getoetst aan de hand van de lijst met gelezen werken. In de bijlage staan de voorwaarden waaraan deze lijst moet voldoen. Naar keuze van de kandidaat is de toetsing in het Frans of Nederlands. De vragen die gesteld worden, kunnen betrekking hebben op: - auteur; tevens de relatie auteur en periode waarin hij leeft/leefde - genre - inhoud - structuur - titel (eventueel ondertitel), motto, thema, plaats van handeling, tijd en ruimte en de personages - rijm, metrum, beeldspraak bij de gedichten - leeservaringen: de kandidaat moet beargumenteerd verslag kunnen uitbrengen van zijn mening, gevoelens en ideeën over de gelezen werken pagina 6 van 21

7 Overzicht mondeling college-examen wat voorbereiding toetsing spreekvaardigheid hoe bestuderen van de casus in het voorbereidingslokaal presentatie met een poster toetsing gespreksvaardigheid en luistervaardigheid gesprek naar aanleiding van de casus toetsing literatuur bespreking lijst gelezen werken taal Frans Frans naar keuze van kandidaat Nederlands of Frans hulpmiddelen basispakket en woordenboek(en) tijdsduur 20 minuten ca. 5 minuten ca. 10 minuten ca. 10 minuten cijfer deelcijfer b deelcijfer c Overzicht berekening eindcijfer wat wegingsfactor cijfer (afgerond op één decimaal) eindcijfer (afgerond op een geheel getal) centraal examen 1 A college-examen - deelcijfer a 0,3 - deelcijfer b 0,4 - deelcijfer c 0,3 B (A + B) gedeeld door 2 terug naar top pagina 7 van 21

8 4 Schema examenstof Franse taal en literatuur havo Domein A: Leesvaardigheid Domein B: Kijk- en luistervaardigheid Domein C: Gespreksvaardigheid Domein D: Schrijfvaardigheid Domein E: Literatuur Gesprekken voeren Spreken Taalvaardigheden Strategische vaardigheden Literaire ontwikkeling centraal examen X college-examen schriftelijk mondeling Domein F: Oriëntatie op studie en beroep X* X X X X X X * Oriëntatie op studie en beroep wordt alleen geëxamineerd in combinatie met een profielwerkstuk Hierna volgt een beschrijving van de examenstof en het vereiste niveau. Bij het bestuderen van de examenstof is het raadzaam gebruik te maken van een lesmethode of examenkatern. terug naar top pagina 8 van 21

9 Bijlage 1 Beschrijving examenstof Domein A: Leesvaardigheid Bij het lezen van een tekst in de doeltaal kunt u: - aangeven wat voor een tekst het is; - aangeven hoe de tekst is opgebouwd; - relaties tussen delen van de tekst aangeven; - de belangrijkste informatie eruit halen; - relevante informatie opzoeken; - details begrijpen; - de bedoeling, de opvatting of het gevoel van de auteur begrijpen. Domein B: Kijk- en luistervaardigheid U kunt tijdens een gesprek in de doeltaal: - vragen begrijpen die door een andere spreker gesteld worden; - informatie begrijpen die door een andere spreker gegeven wordt; - strategieën toepassen om de gesprekspartner (beter) te begrijpen; - conclusies trekken met betrekking tot bedoelingen, opvattingen en gevoelens van de spreker(s); - anticiperen op het meest waarschijnlijke vervolg van het gesprek. Domein C: Gespreksvaardigheid Gesprekken voeren U kunt tijdens een gesprek in de doeltaal: - adequaat reageren; - informatie vragen en geven; - uw mening en gevoelens uiten, en argumenten formuleren; - zaken, personen en situaties beschrijven; - strategieën toepassen om het gesprek gaande te houden. Spreken U kunt mondeling in de doeltaal: - informatie die u verzameld heeft, presenteren en daarbij rekening houden met doel en publiek; - zaken, personen en situaties beschrijven; - standpunten en argumenten verwoorden. Domein D: Schrijfvaardigheid Taalvaardigheden U kunt schriftelijk in de doeltaal: - adequaat reageren in contacten met andere doeltaalgebruikers; - informatie vragen en geven; - uw mening en gevoelens uiten; - standpunten en argumenten formuleren; - zaken, personen en situaties beschrijven. pagina 9 van 21

10 Strategische vaardigheden U kunt tijdens het schrijven adequaat gebruik maken van: - informatie uit gegeven bronnen; - een woordenboek. Domein E: Literatuur Literaire ontwikkeling - U kunt een gesprek voeren over uw leeservaringen aan de hand van literaire werken geschreven in de doeltaal. U kunt uitleggen wat uw ideeën zijn over een werk en uw mening geven. - U kunt vertellen over de auteur, het genre, de inhoud, de personages, de plaats en tijd van handeling, het thema, de titel. - Bij gedichten kunt u vertellen over inhoud, rijm, metrum, en beeldspraak. Domein F: Oriëntatie op studie en beroep Vereist niveau taalbeheersing Frans havo: Domein A leesvaardigheid: 5% A2, 85% B1 en 10% B2 Domein B kijk- en luistervaardigheid: B1 Domein C gespreksvaardigheid: B1 Domein D schrijfvaardigheid: A2+ Beschrijving niveaus: Europees Referentie Kader, Een uitgebreide beschrijving van de examenstof staat op: - examenblad.nl, Frans havo, syllabus 2018 moderne vreemde talen - mvt.slo.nl, handreikingen terug naar top pagina 10 van 21

11 Bijlage 2 Toelichting schrijfvaardigheid 1. Informele brief: Adres van de afzender: wordt niet in het briefhoofd vermeld. Adres van de geadresseerde: wordt niet in het briefhoofd vermeld. Datering: De datum wordt boven in de brief vermeld. Vermeld de plaats waarvandaan je de brief schrijft, gevolgd door een komma en de datum. De maandnamen schrijf je met een kleine letter. De datumaanduiding begint met het lidwoord le. Alleen de eerste van de maand krijgt het achtervoegsel er. Voorbeeld: La Haye, le 1er janvier 2018 Nimègue, le 3 avril 2018 Aanhef: Cher Marc, Chère Marianne, Afsluiting: Amitiés, Marc Amicalement, Marianne NB. Gebruik van spreektaal in de afsluiting (b.v. à plus tard) is niet correct Lay out Houd de linkerkantlijn aan voor het uitlijnen van de brief. pagina 11 van 21

12 2. Formele brief Voorbeeld: Maasstad Nederland BV Postbus AA Amsterstad Pays-Bas Université de Paris ATTN : M. Claude DUJARDIN 200, Avenue de République PARIS France Objet: lettre La Haye, le 19 mars 2018 Madame, Monsieur, En réponse à votre lettre du 8 mars 2018, dans laquelle vous m'interrogez au sujet de la mise en page correcte d'une lettre, je vous fais parvenir le modèle ci-joint ainsi qu'un mot d' explication. Une lettre doit être composée d alinéas avec un alinéa d introduction, suivi d'un deuxième ou troisième alinéa et un alinéa final. En haut de la page vous mentionnez votre nom et votre adresse, ainsi que le nom et l adresse du destinataire et la date. Vous terminez votre lettre par une formule de politesse et votre signature. Ci-joint, vous trouvez un mot d'explication concernant le corps de la lettre. En espérant vous avoir ainsi suffisamment informé je vous prie d'agréer l expression de mes sentiments distingués. Bianca JANSSEN Sécretariat Annexe: l explication pagina 12 van 21

13 Adres van de afzender: Wordt links bovenaan de brief vermeld. Adres geadresseerde: Vermeld de geadresseerde (voor wie de brief bedoeld is). Vermeld ook de afdeling en/of de naam van degene aan wie u de brief schrijft. Onder de bedrijfsnaam schrijft u voluit de naam van de persoon aan wie de brief gericht is, gebruik van initialen is toegestaan. À l attention de betekent ter attentie van. Voorafgaand aan de naam schrijft u Monsieur M. (met punt) of Madame Mme (zonder punt). Achternamen worden vaak in hoofdletters geschreven. Het huisnummer wordt gevolgd door een komma en de straatnaam. De postcode bestaat uit vijf cijfers en staat voor de plaatsnaam. Een postbus heet Boîte Postale (BP). Plaatsnamen worden in het Frans en met hoofdletters geschreven. Voorbeeld: Université de Paris ATTN: M. Claude DUJARDIN 200, Avenue de la République PARIS FRANCE Betreft: Boven de datering vermeld je met objet of concerne in een paar woorden het onderwerp. Voorbeeld: objet : obtention du diplôme Datering: zie informele brief Aanhef: Madame, Monsieur, Mesdames, Messieurs, Monsieur le directeur, Monsieur Dujardin Slotalinea De traditionele afsluiting bestaat uit drie delen: 1. Opening (bijv. Nous vous prions d agréer, of recevoir; of : Acceptez, ; Recevez, ;Agréez, ) 2. Herhaling van de aanhef (Monsieur, Madame, Monsieur le directeur, Monsieur Dujardin) 3. Het toegewenste (Nos salutations distinguées; l expression de nos sentiments respectueux) Voorbeeld: Veuillez agréer, Monsieur, l assurance de mes sentiments distingués. terug naar top pagina 13 van 21

14 Bijlage 3 Posterpresentatie Het mondeling examen begint met uw posterpresentatie. U houdt uw presentatie in de taal waarin u examen doet. Na afloop kan de examinator u enkele vragen over uw onderwerp stellen. De presentatie met eventuele vragen zal circa 5 minuten duren. Onderwerp: U bent vrij in uw keuze van het onderwerp maar er moet wel een directe relatie zijn met het gebied of de cultuur waarin de vreemde taal wordt gesproken. Voorbeelden: Che Guevara (Spaans), Hadrian s Wall (Engels). De diepgang van uw onderwerp komt overeen met het niveau waarop u het examen aflegt: vmbo, havo of vwo. Poster: minimaal A3-formaat Op de poster staan een titel, illustraties en maximaal 10 trefwoorden. U mag geen powerpoint- of prezi-presentatie gebruiken. Presentatie: U houdt uw presentatie aan de hand van uw poster. U mag geen aantekeningen gebruiken; uw poster is voldoende steun. Beoordeling: Uw presentatie wordt beoordeeld op thema en niveau, opbouw (introductie, hoofdelementen, argumentatie, afsluiting), taalgebruik (grammaticale correctheid, woordenschat, uitspraak, etc), de beantwoording van eventuele vragen en algemene presentatievaardigheden. terug naar top pagina 14 van 21

15 Bijlage 4 Voorwaarden lijst gelezen werken SAMENSTELLEN literair gehalte taal zie de keuzelijst met geadviseerde boeken volledige en oorspronkelijk Franstalige werken niet toegestaan zijn scholieren-of studentenuitgaven bewerkingen worden alleen geaccepteerd als het vertalingen betreft van een oude variant van het Frans van vóór 1700 naar de hedendaagse variant aantal vier werken een van de werken mag vervangen worden door ten minste vijf gedichten vijf fabels van De la Fontaine worden samen als één werk gezien variatie in genres één titel per auteur één titel per periode Op de lijst vermeldt u per gelezen werk: - de schrijver - de titel - het jaar van eerste publicatie - het aantal bladzijden (niet bij de gedichten) - een samenvatting van minimaal 10 tot ca. 15 regels in het Nederlands of in het Frans (niet bij de gedichten) De werken dienen per genre in chronologische volgorde te worden vermeld. Ga hierbij uit van het eerste jaar van uitgave. U neemt de teksten van de gedichten in drievoud mee naar het examen (voor de examinatoren en uzelf). OPSTUREN Het onderwerp van de presentatie en de lijst met gelezen werken moeten op papier in tweevoud vóór 1 april 2018 worden opgestuurd naar: DUO staatsexamens VO, Postbus 30158, 9700 LK Groningen. Gebruik het voorblad voor het noteren van uw gegevens. Neem contact op met Examendiensten als u na 3 weken nog geen ontvangstbevestiging hebt ontvangen. Kandidaten die geen lijst van gelezen werken voor een taal hebben opgestuurd worden voor dat vak niet opgeroepen voor het mondeling examen. Bovenstaande regeling geldt alleen voor reguliere staatsexamenkandidaten. Kandidaten uit het vso sturen de lijst niet op, maar hebben die wel op school klaarliggen, uiterlijk op 1 april. U mag na het opsturen van de lijst één werk vervangen door een ander werk. Voorwaarde is dat u de gewijzigde lijst op de dag van het examen uiterlijk 9.30 uur in drievoud inlevert bij het secretariaat. Wie geen gewijzigde lijsten inlevert wordt geëxamineerd aan de hand van de lijst die hij vóór 1 april heeft ingestuurd. terug naar top pagina 15 van 21

16 Bijlage 5 Voorblad Franse taal en literatuur staatsexamen havo (inzenden vóór 1 april 2018) Onderwerp presentatie: Lijst gelezen werken Gegevens kandidaat ED-nummer: Naam en voorletters: Postcode en woonplaats: pagina 16 van 21

17 Bijlage 6 Keuzelijst De genoemde werken in de boekenlijst hieronder zijn een garantie voor een lijst met een duidelijk voldoende literair gehalte en moet als een advieslijst gezien worden. Andere literaire werken zijn ook acceptabel. 17 e eeuw Corneille: de la Fayette: de la Fontaine: Molière: Perrault: Racine: Le Cid La princesse de Clèves Fables Le malade imaginaire, Le bourgeois Gentilhomme L Avare, Les Précieuses ridicules Les Contes de ma mère l Oye Andromaque, Phèdre 18 e eeuw Beaumarchais: de Lamartine: Marivaux: Montesquieu: Voltaire: Rousseau: Le barbier de Séville, Le mariage de Figaro Les Méditations (gedichten waaronder: Le Lac) Le jeu de l amour et du hasard Les lettres Persanes Candide L Emile 19e eeuw de Balzac: Baudelaire: Daudet: Flaubert: de Maupassant: Rimbaud: Rostand: Sand: Stendhal: Verlaine: Zola: Le père Goriot Les fleurs du mal Contes Madame Bovary Contes Saison en Enfer Cyrano de Bergerac La mare au diable Le rouge et le noir Sagesse, Fêtes Galantes L Assommoir 20e eeuw Bauby: Le scaphandre et le papillon (vanaf 2018) de Beauvoir: Une mort très douce Camus: L étranger Carrère: La classe de neige Cauwelaert: Un aller simple Le Clézio: Lullaby pagina 17 van 21

18 Duras: Ernaux: Gary: Ionesco: Jardin: Joffo: Lainé: Modiano: Pennac Prévert: Romains: Sagan: de Saint-Exupéry: Sartre: Tournier: Queneau: Hiroshima mon amour, L Amant, Un barrage contre le Pacifique La place, la Honte La vie devant soi, Education européenne La cantatrice chauve, La leçon, Le Rhinocéros Fanfan, Le Zèbre Bille en tête La dentellière Une jeunesse, Dora Bruder L œil du loup Paroles Knock ou le triomphe de la médicine Bonjour tristesse, Un certain sourire Le petit prince Huis Clos, La P.. respectueuse, Les jeux sont faits Vendredi ou la vie sauvage, L Air du muguet Zazie dans le métro 21e eeuw Claudel: Gavalda: Grimbert: Jelloun: Kristof Laroui: Nothomb: De Rosnay De Rosnay Roze: Schmitt: La petite fille de monsieur Linh, Le rapport Brodeck, Les Âmes Grises Je l aimais, Je voudrais que quelqu'un m'attende quelque part, L échappée belle Un secret Le Premier amour est toujours le dernier Le grand cahier Une année chez les Français, La vieille dame du riad Stupeurs et tremblements Elle s appelait Sarah, le voisin Laroui: Une année chez les Français, la vieille dame du riad Elle s appelait Sarah, le voisin Parle-moi Oscar et la dame rose, L Enfant de Noë, Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran terug naar top pagina 18 van 21

19 Bijlage 7 Hulpmiddelen Basispakket - schrijfmateriaal - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geodriehoek - vlakgum - rekenmachine Ook is het toegestaan om hulpmiddelen mee te brengen die geen relatie hebben met de exameneisen maar wel functioneel kunnen zijn, zoals: markeerstift, puntenslijper, leesliniaal (loep). Woordenboeken Nederlands-Nederlands (eendelig) óf Nederlands-thuistaal van de kandidaat (eendelig) en Frans-Nederlands en Nederlands-Frans (een- of tweedelig) Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. De hulpmiddelen van het basispakket zijn toegestaan bij alle examens. Zij zijn niet alle nodig. Uitgebreide informatie over hulpmiddelen voor de centrale examens staat in de Regeling toegestane hulpmiddelen. Kies: examenblad.nl, 2018, havo, onderwerpen, hulpmiddelen terug naar top pagina 19 van 21

20 Bijlage 8 Tips Centraal examen het is belangrijk als voorbereiding heel veel te lezen en veel oefenopgaven te maken; oude examens vindt u op examenblad.nl lees eerst de instructies goed voordat u met de opdracht begint, met name de aanwijzingen die de open vragen betreffen u moet een open vraag altijd in het Nederlands antwoorden, behalve als om een citaat gevraagd wordt, dan antwoordt u in de vreemde taal geef bij een open vraag heel precies antwoord op de gestelde vraag: niet te kort of te vaag u moet over een gedegen passieve woordenschat beschikken en niet alleen op het gebruik van een woordenboek vertrouwen Schriftelijk college-examen lees de aanwijzingen goed en volg ze op pas de briefconventies goed toe vertrouw niet alleen op het gebruik van een woordenboek, maar zorg voor een gedegen actieve woordenschat verdiep u bij de voorbereiding in de grammatica en maak veel grammaticaoefeningen maak een voldoende aantal oefenopgaven, laat deze corrigeren en bespreek ze met de leraar/opleider; er staan oefenopgaven op de site: duo.nl, staatsexamenkandidaat, oefenen Mondeling college-examen bekijk de informatiefilm over het mondeling college-examen op de site: duo.nl, staatsexamenkandidaat, Hoe het staatsexamen vo werkt zorg ervoor dat u beschikt over een gedegen, actieve woordenschat verdiep u vooraf in de grammatica en maak grammaticaoefeningen oefen hardop op een goede uitspraak; voer bijvoorbeeld gesprekken in de vreemde taal met andere mensen en oefen veel; voorkom hakkelen, denkpauzes, het mengen van de vreemde taal met Nederlands besteed zorg aan de poster voor de presentatie: kies sprekende afbeeldingen en pakkende trefwoorden (maximaal tien) oefen het onderdeel gespreksvaardigheid met de voorbeeldcasus op de site: duo.nl, staatsexamenkandidaat, oefenen vergeet niet uw eigen woordenboeken mee te brengen Literatuur lees vooraf goed de eisen die gesteld worden ten aanzien van periodes, genres, categorieën, stromingen, vertalingen enz. alleen het boek lezen is niet genoeg; er wordt van u verwacht dat u het boek in een historische context kunt plaatsen vorm zorgvuldig uw eigen ideeën en mening over een werk; leg verbanden tussen de boeken zorg ervoor dat boeken op uw lijst van niveau zijn zorg ervoor dat u ook kennis hebt over de schrijver van het boek raadpleeg naslagwerken en recensies over het boek en de schrijver, waarmee u meer verdieping aan kunt brengen in het examen terug naar top pagina 20 van 21

21

22 pagina 22 van 21