De Micropajot PRAC. Pajottenlandse Radio Amateurs. Eerste kwartaal. Lente 2003 ON4RL. Driemaandelijks tijdschrift. Jaargang 21 Aflevering nr.

Transcriptie

1 Afzender ON4RL Langestraat Asse Bestemmeling België P.B Londerzeel 1 BC 4470 PRAC De Micropajot Driemaandelijks tijdschrift Pajottenlandse Radio Amateurs Lente 2003 Eerste kwartaal VRA Jaargang 21 Aflevering nr. 79 Verantwoordelijke uitgever : C. De Ganck Langestraat Asse Postkantoor : 1840 Londerzeel 1 P2A8527

2 HET BESTUUR VAN DE PRAC Voorzitter ON7YQ Yvo Meert 0495 / Ondervoorzitter ON1AOX Stefaan De Coninck 02 / Secretaris ON4RL Chris De Ganck 02 / Penningmeester ON4CCK Eddy Van Campenhout 052 / QSL Manager ON1DVJ Jean - Pierre De Vos 052 / Technical manager ON1DFF Walter Croes 016 / Shack manager ON1DDZ Greta Moens 052 / Micropajot ON4RL Chris De Ganck 02 / Kursus radio ON7CI Guido Clinck lie 02 / Bib. Manager ON6ZJ Leon Claeys 02 / Repeater manager ON6FP Ronny Michiels 02 / Raadslid ON1DMU Geert Van Nieuwenhuyze 053 / Frequenties Mhz Mhz ON0VBT ( Mhz ) Lidmaatschap 10 op rekening PRAC shack Holle Eikstraat 1 Afrit Londerzeel Industrie Antwerpen A12 Brussel Steenhuffel Imde Londerzeel Lichten

3 Editoriaal. De winter met z n koude dagen is bijna voorbij en we merken dat de lente eraan komt door het langer worden van de dagen. En juist die winterdagen zorgden in de PRAC en de energieke nieuwe bestuursploeg (zowel de linkse als de rechtse fractie!) voor veel nieuwe ideeën. Eerst even een terugblik op het voorbije jaar. Het afgelopen jaar hebben we niet stilgezeten en waren er heel wat verschillende klassieke activiteiten zoals de PRRC, vossenjacht, VHF-velddag + antenne testen, fietsdodentocht Bornem, enz.. Maar er waren ook meerdere nieuwe zoals de niet onbelangrijke Ladies night, de samenwerking met de UBA (tot nu toe)-sectie van Grimbergen op de HF-contest, de PRAC-website en de Guldensporenviering. Hiervoor wens ik de voorbije bestuursploeg te bedanken voor de stuk voor stuk allemaal toffe dagen en door de verscheidenheid kwam iedere radio-amateur aan z n trekken. Dank aan Stefaan voor het al het werk belooft minstens even goed te worden; dit jaar bestaat de PRAC 20 jaar, op 5 juli 1983 werd de PRA boven de doopvont gehouden door de stichtende leden: ON7GY, ON7CI, ON8RG, ON7XM & ON1AJL en het spreekt voor zicht dat dit op een gepaste manier gevierd moet worden. Meer info volgt nog. Maar er moet nog gevierd worden en wel omdat dit jaar ons relaisstation (dat is een kast met antennes die bij ON6FP, Ronny z n slaapkamer verwarmt) 10jaar wordt. Dus weeral een reden om te feesten! Zoals in de inleiding melding is gemaakt van veel nieuwe ideeën wil ik er enkele kort overlopen. Er is werk van gemaakt om onze vereniging te beschrijven in het informatieblad van Londerzeel, bovendien komen we ook in de algemene activiteitenkalender in het infoblad. Een kwestie van wat reclame te maken voor onze hobby. Daar bovenop zijn zo ongeveer alle personen aangeschreven die ooit lid waren om ook nog eens wat reclame te maken over de prachtige upajot (ja toch?), de activiteiten en de nieuwe QSL kaart. En ja meerder hebben de draad ondertussen weer opgepikt. En verder wil ik u graag door mijn gedachten leiden voor 2003 (toch wat betreft het radioamateurisme). Graag zou ik iets meer de PC in de hobby benadrukken, vermoedelijk zijn vele OM en YL s bijvoorbeeld geïnteresseerd over PC- en virusbeveiligingen? Ten tweede proberen we samen met de Scouts De Geuzen van Ternat om het radio-amateurisme bij de jeugd aan te moedigen door bijvoorbeeld een vossenjacht? En ten derde wil ik graag de samenwerking met onze naburige clubs wat verder uitbreiden. Ik denk dan aan HF en VHF activiteiten met Grimbergen maar waarom niet samen een expeditie organiseren of een iets gevoeliger onderwerp; een revanche voetbalmatch met de Lara? De Micropajot Lente 2003 Pag : 3

4 Zoals u merkt zijn er heel wat plannen voor 2003, maar vergeet niet dat de activiteiten er zijn voor u en dat het dankzij uw inbreng is dat we tot een leuke agenda kunnen komen. Ideeën zijn altijd welkom! Als laatste wil ik nog van de gelegenheid (mis-)gebruik maken om jullie allemaal uit te nodigen voor een privé-fuif die ik samen met enkele klasgenoten van 18 jaar geleden organiseer ter gelegenheid van onze 30ste verjaardag (details zie verder). Iedereen welkom die de benen eens wil strekken! Het beste voor , de kersverse voorzitter, Yvo Meert De Micropajot Lente 2003 Pag : 4

5 Inhoudstafel. Editoriaal ** ** ** ** Pag : 3 Inhoudstafel ** ** ** Pag : 5 Elementaire getransistoriseerde ontvanger ** Pag : 6 Gratis en voor niets ** ** ** Pag : 9 Driekoningen avond 2003 ** ** Pag :10 Microgolf oven experimenten ** ** Pag :11 Radio amateurs in Londerzeel ** ** Pag :14 Dertigers fuif ** ** ** Pag :15 Feestjaar 2003 ** ** ** Pag :16 Ladies Night ** ** ** Pag :18 Komende PRRC ** ** ** Pag :19 Wist u datjes ** ** ** Pag :21 Agenda ** ** ** ** Pag :22 Examenvragen ** ** ** Pag :23 Ledenlijst ** ** ** ** Pag :34 De Micropajot Lente 2003 Pag : 5

6 Elementaire getransistoriseerde ontvanger door ON7CI U moet het toegeven: het is een prachtige titel. Het is gewoon de vertaling van de titel van een artikel in het Amerikaanse CQ van juli In dat - overigens zeer korte artikel - stond het schema van een zeer oude kristal ontvanger met... versterker! De versterker was een CK722, een Germanium transistor vanuit "desekes tijd". In vorige Micropajot stond de vraag of iemand die transistor kende. Gelukkig zijn er nog een paar mensen, misschien zelfs drie of vier, die de Micropajot lezen. Eén van die mensen is Oscar, ON4AFB (soms met YL te zien op het Driekoningenfeest van de PRA). Oscar zond mij per e-post enkele equivalente mogelijkheden voor deze CK722. Bedankt Oscar. Nu kon ik de veredelde "Galènepost" in mekaar steken en uittesten. Want de vervang transistoren zijn zeer populair. De eenvoudige kristalontvanger We hebben al menig kristalontvanger gebouwd en besproken in de Micropajot. De reden is dat het een uiterst eenvoudige klus is om zo'n AM ontvanger zelf te bouwen. Hij werkt bovendien altijd en verbaast menig oningewijde omdat die radio kan "spelen" zonder batterij. De nodige energie wordt gewoon via de antenne uit de ether gehaald. We kennen een PRA-er uit Londerzeel die zijn Galène postje dag en nacht laat aanstaan. Het speelt zó luid omdat hij zó dicht bij de antenne woont. Fig. 1. Eenvoudige kristalontvanger De Micropajot Lente 2003 Pag : 6

7 In figuur 1 staat een variante van de kristalontvanger die zeer weinig stroom uit de antenne trekt en derhalve veel geluid produceert. De reden is dat de afstemspoel niet rechtstreeks met de rest van de schakeling verbonden is. De afstemspoel kan een beetje van alle maten zijn. Ik heb er gewonden (met gelakte koperdraad van oude transformatoren) op (lege) WC papier rollen, op lege ijskreemdozen, op stukjes plastiek buis (opletten: eerst testen in de microgolfoven of er geen koolstof in de plastiek zit: het stukje buis in de microgolfoven leggen - naast een glas water om de oven te beschermen, maar dat wist u al door de voorstelling van ON7YQ - en de buis mag niet warm worden), op een rolletje papier rond een ferrietstaaf. De aftakking van het signaal gebeurt met een tweede reeks windingen die (geïsoleerd) bovenop de eerste gelegd wordt. Dit kan door bijvoorbeeld een grotere WC rol te gebruiken, de windingen erop te leggen en die tweede spoel dan over de eerste te schuiven. De eerste (dunnere spoel) is met antenne en aarde verbonden, de tweede met de rest van de schakeling. Gemakkelijk is een spoel aan één kant van een ferrietstaaf en de tweede spoel op het andere uiteinde. Het aantal windingen op de spoel is zeer afhankelijk van de omstandigheden (welke frequenties men wil ontvangen) en de beschikbare afstemcondensator. Voor de middengolf en een variabele condensator van rond de 400 pf, blijkt bij een verhouding van 3 tot 4 windingen op de afstemspoel voor 1 winding op de aftakspoel, goed te werken. Op de afstemspoel op de ferrietstaaf leg ik rond de 60 windingen. Voor de andere spoel is een 20 windingen OK. Afstemmen De afstemspoel samen met de variabele condensator vormen de (parallelle) afstemkring. Bij resonantie is de weerstand van die kring zeer groot en gaat alle stroom (via de aftakspoel) naar de detector (het kristal dat als diode werkt - een Germanium diode doet het dus ook) en naar de koptelefoon. Ik zeg al gans de tijd "aftakspoel" omdat het ook mogelijk is om een 60-tal windingen te leggen op de spoelvorm, dan een lus te maken met de draad van een 2 cm lengte, en dan verder te winden tot een totaal van bijvoorbeeld 80 windingen. De onderste kant van de spoel is dan de aftakspoel. Wanneer men met 2 spoelen werkt, is de correcte benaming "inductieve aftapping". Terug naar de afstemkring. De keuze van het aantal windingen hangt dus eigenlijk af van de waarde van de condensator die men ter beschikking heeft. Want: Fr = 1/(2 L C) De Micropajot Lente 2003 Pag : 7

8 Voor 60 windingen op een WC rol is de waarde van L ongeveer 100 µh. In een vroegere Micropajot stond de formule voor het berekenen van L: L = 0.027D 2 N 2 /(D+3L) L in µh, D is de diameter in cm, N is het aantal windingen en L is de lengte van de spoel in cm. Voor mijn ijskreemdoos met een gemiddelde diameter, (L + B)/2, van 21 cm, 24 windingen en spoellengte van 4.5 cm geeft dit 200 µh. Die spoel van 200 µh samen met een variabele condensator van een 400 pf, ingesteld op 200 pf, geeft een resonantiefrequentie van 1000 khz, Radio 1 dus van de VRT. (Precieze frequentie 927 khz). Ingesteld op 200 pf vloeien dus alle andere frequenties naar massa en blijft alleen Radio 1 over (in theorie, want kristalontvangers zijn niet erg selectief - meerdere stations komen tegelijk binnen). De keuze van de spoel hangt dus volledig af van de beschikbare condensator wil men een bepaalde frequentie ontvangen. Hogere L waarden (meer windingen bijvoorbeeld) laat het gebruik toe (of instelling) van lagere condensator waarden. Het is wel zo dat hoe groter de spoel is, hoe groter de kwaliteitsfactor en hoe selectiever de ontvanger wordt (men haalt de verschillende stations gemakkelijker uit elkaar). Transistor detectie en versterking Een snuggere gast heeft een transistor gebruikt voor de detectie. Zijn schema staat in Figuur 2. Fig. 2. Elementaire Transistor Radio De Micropajot Lente 2003 Pag : 8

9 De spoel ligt op een ferrietstaaf gewonden en ik gebruikte een apart spoeltje van een 30 windingen voor de aftapping. De koptelefoon is best een hoogohmig exemplaar maar de klassieke oorbeesten werken ook, maar minder luid. Een kleine luidspreker geeft ook (klein) geluid. De reden dat dit werkt is de versterking door de transistor (gevoed met 3 volt, maar 1.2 volt en 3.6 volt gaat ook). Zoals gezegd, de oorspronkelijke transistor was een CK722 van Raytheon. Maar op aanwijzing van ON4AFB vond ik in de rommelbak een AC125 en een AC126 en ze werken beide. Oscar zei dat een OC71 of een 2N2429 ook moet werken. Ik heb alleen de twee AC's getest en het resultaat is dat geproduceerde volume zo sterk is dat men de koptelefoon wegschuiven moet. Het klopt dus wel wat de originele ontwerper van dit schema zei: de versterking geeft 5 tot 10 maal meer volume dan de basis kristal AM ontvanger. De detectie gebeurt in de basis-emitter junctie. Het moet dus een Germanium transistor zijn waar de overgang typisch 0.3 volt is. Als men vlak onder de antenne woont, zal een Silicium ook wel gaan zeker. De versterking gebeurt in de collector-emitter overgang. Mijn boekje zegt dat de versterking tussen de 80 en de 170 ligt. De versterking van de AC126 ligt tussen de 130 en 300. Besluit Die kristalontvangers zijn zeer eenvoudig te maken (want ook ik kan het), laten zeer gemakkelijk experimenteren met spoelen toe en zijn fascinerend in hun resultaat. ON7CI Gratis voor niets! ON1BOI is zijn kelder aan het opruimen en struikelde over een groepje KRISTALLEN. Hij schenkt die allemaal aan zijn geliefkoosde vereniging, de PRA. De kristallen liggen in de shack en wie geïnteresseerd is, moet zich wenden naar ON6ZJ. Leon is de hoeder van deze kristallen. ON7CI De Micropajot Lente 2003 Pag : 9

10 Driekoningenfeest 10 januari 2003 De eerste PRAC-activiteit dit jaar, was opnieuw het Driekoningenfeest. Van de ledenopkomst heeft het bestuur zeker en vast geen klagen. Het Driekoningenfeest blijft goed scoren. Ook de XYL s (en de partners van de vrouwelijke leden niet te vergeten) zijn elk jaar talrijker aanwezig ; het is bijna een mini-ladies Night. Het Driekoningenfeest blijft de ideale gelegenheid om ook eens met deze gezichten bij te praten ; hun wederhelft zien we immers vaker. Onze nieuwe voorzitter Yvo, ON7YQ, begon zijn toespraak met een humoristische opener; het ijs was meteen gebroken. Yvo keek terug op de talrijke activiteiten van het voorbije jaar. Hij stelde eveneens ons nieuwe bestuurslid Jean-Pierre, ON1DVJ, voor en ontrolde enkele plannen voor Het wordt immers een feestjaar ; de PRAC bestaat 20 jaar en 10 jaar geleden werd ons relais ON0VBT boven de doopvont gehouden. Gebeurtenissen die we niet zomaar kunnen laten passeren. De komende maanden verneemt u hier meer over. Na de speech werd de traditionele Driekoningentaart aangesneden ; gevolgd door de verloting van de geschenkjes en kon er nog gezellig nagekaart worden. ON4CCK Eddy DEGCON Your link to automation Langestraat Asse Tel: 02/ Automatisering : Uw probleem, onze oplossing Gebaseerd op industriële PLC's die volgende taken aankunnen : Digitale ingangen en uitgangen Analoge ingangen en uitgangen Timers van 1 msec tot...en Tellers Alle wiskundige berekeningen met inbegrip van logarithmen en goniometrische functies Seriële communicatie met andere PLC's of randapparatuur Klok functie : vooraf ingestelde processen starten automatisch Standaard apparatuur, met een hoge, industriële betrouwbaarheid Automatiserigsproblemen : contacteer ons vrijblijvend via telefoon of e- post Referenties : users.skynet.be/degcon Contact : info@degcon.be De Micropajot Lente 2003 Pag : 10

11 ON7YQ over MICROGOLFOVENS De shack was wel niet gans gevuld maar het publiek reageerde des te meer enthousiast op de voorstelling van Yvo, ON7YQ over microgolfovens op 7 februari De voordracht bestond uit twee delen: een technisch gedeelte over de werking van een microgolfoven en een demo gedeelte. Yvo had zeer evident de PRA kursus Spreken in het publiek gevolgd! Theorie Het hart van een microgolfoven is de zendermodule (klystron) die de hoogfrequent straling opwekt. Die bestaat uit een anode en een kathode onder hoge spanning, zo n 1000 volt. Hierdoor ontsnappen elektronen uit de kathode die door een sterk magnetisch veld naar een antenne geleid worden. Die antenne straalt dan een elektromagnetisch veld uit van 2450 MHz. Die frequentie is gekozen omdat die het minst interfereert met andere apparatuur. Bij 2000 MHz neemt water de HF energie op (OH trillingen die warmte veroorzaken). Tegen de 3000 MHz nemen OH verbindingen in vlees die energie op. Vandaar een gemiddelde frequentie van 2540 MHz. De spanning van 1000 (tot zelfs 4000) volt staat op de kathode en moet dus als 1000 volt geschreven worden; de anode ligt aan massa. Die spanning staat borg voor gemiddeld 1000 watt HF vermogen. Er moet altijd iets in de oven staan dat de energie kan absorberen anders keert die energie terug naar de zender en hebben we een slechte SWR toestand. Demonstraties Blokjes ijs De eerst demonstratie was al direct zeer spectaculair als onverwacht. Enkele ijsblokjes werden naast een glas water in de oven gezet. Toen het water al kookte waren de ijsblokjes virtueel onveranderd gebleven. Dat heeft te maken met het feit dat om 1 gram ijs te doen smelten er 80 calorieën nodig zijn en slechts 1 calorie per gram om vloeibaar water met 1 graad te doen stijgen maar dan weer 540 calorieën om 1 gram water te doen koeken. Maar het heeft ook te maken met het feit dat de OH verbindingen in ijs veel vaster liggen dan in water. Ontvriezen van voedsel vergt dus zeer veel energie. De Micropajot Lente 2003 Pag : 11

12 Metaal Metaal in de microgolf oven is alleen gevaarlijk als het in zeer fijne vorm aanwezig is (een metalen biesje op een bord bijvoorbeeld). Een lepel levert geen gevaar omdat die tegen de hoge stroom opgewassen is, maar de gloeidraad van een (zelfs kapotte) lamp gloeit in de microgolfoven (ook een spaarlamp gloeit maar dan omdat de coating oplicht) zoals spectaculair gedemonstreerd werd. Tin folie snippers gloeien. Meerdere CD s werden opgeofferd om de gloed van het dunne laagje metaal te demonstreren. Uit de kleur van het uitgestraalde licht van elke CD kon men zien dat er minstens drie soorten metaal gebruikt werden voor het vervaardigen van de CD s. Gevaren Microgolven zijn gevaarlijk voor de gezondheid vooral door hun vermogen om menselijk weefsel op te warmen. De deuren van de ovens zijn gemaakt van geperforeerde plaat (om erdoor te kunnen kijken). Op een afstand die 3 maal groter is dan de afstand tussen de gaten in de deur, is er geen gevaar meer. De deur moet wel altijd zeer goed gesloten zijn bij gebruik van de oven. Er mag dus niet het minste vuil tussen deur en deurlijst zitten. De Micropajot Lente 2003 Pag : 12

13 Grand finale Yvo trok handschoenen aan, zette zijn veiligheidshelm en bril op voor het bouquet. Een sopje (zeep in water) werd verwarmd in een beker tot aan het kookpunt, uit de oven gehaald en een lepel werd in de beker gegleden. Gevolg: een enorme schuimontwikkeling veroorzaakt door de vloeistof in oververhitte toestand. Spectaculair. Maar daar eindigde het niet. Yvo slaagde erin een heus plasma te ontwikkelen door een brandende kaars (bron van fijne koolstofdeeltjes) in de microgolfoven te zetten. Na enkele pogingen om de beste plaats te vinden in de oven, zagen we allemaal een prachtig plasma. Bedankt Tnx Yvo voor het prachtige plasma en de mooie voordracht. Na de voordracht werd nog lang nagekaart over microgolfoven experimenten. Zo leerden we van ON1ABG dat zijn YL de golflengte bepaalt van de HF golven door een natte doek in de oven te leggen met daarbovenop een vel warmtegevoelig papier. Uit de afstand tussen de zwarte punten moet men de golflengte kunnen bepalen waarop de microgolf oven werkt. Ik heb het thuis geprobeerd zonder succes. De bodem in onze oven thuis draait rond... ON7CI De Micropajot Lente 2003 Pag : 13

14 Radioamateurs in Londerzeel Met deze titel verscheen onlangs een voorstelling van onze club in het Londerzeelse Gemeentelijke Informatieblad GIL. Al de verenigingen die gevestigd zijn in Londerzeel krijgen van het gemeentebestuur de kans zichzelf bekend te maken via het Gemeentelijk Informatieblad Londerzeel. Vermits onze clubshack inmiddels reeds vier jaar in Londerzeel gevestigd is, hebben we deze kans gegrepen om ons via dit medium in de belangstelling te plaatsen. Het GIL heeft een oplage van exemplaren en belandt in alle brievenbussen van Groot-Londerzeel (Centrum, Sint-jozef, Malderen en Steenhuffel). Om onze leden die buiten dit gebied wonen, niet te onthouden van dit artikel, hebben we het hierna opgenomen. En nu maar hopen op talrijke reacties ON4CCK De Micropajot Lente 2003 Pag : 14

15 De Micropajot Lente 2003 Pag : 15

16 2003 is een feestjaar voor de PRA! Inderdaad, dit jaar mag er worden gefeest in de PRA. Op 5 juli 1983 werd in Bekkerzeel de PRA boven de doopvont gehouden en een eenvoudige telling leert ons dat het dit jaar dus exact 20 jaar is dat de PRA bestaat. Door de jaren heen zijn er heel wat onvl en OM de revue gepasseerd maar de PRA is, denk ik, nog steeds de radio-club zoals die gesticht werd door ON7GY (Roger), ON7CI (Guido), ON8RG (René), ON7XM (Jules) & ON1AJL (Hans) in En nog is er reden om te feesten. We vieren niet alleen de geboorte van de PRA, maar dit is het 10de jaar dat ons relaisstation ON0VBT ( MHZ) non-stop in de lucht is en ten dienste staat van alle radio-amateurs. Het was onder de drijvende kracht van ON5WZ (Stefan) en met de deskundige hulp van ON4AG (André),ON7CQ (Ronald), ON7XM (Jules) en ON4AWQ (Pedro) dat het relais er is gekomen. We mogen ook niet de andere talloze helpende handen vergeten zoals ON6FP (Ronny) die het relais hoogst persoonlijk bewaakt en gedurende al die jaren up to date heeft gehouden. Om de twee bovenvermelde redenen wil ik u van harte uitnodigen om samen met enkele prominente personen een hapje te degusteren tijdens een galafeest met koud buffet. Zodoende wensen we iedereen te eren die zich zo goed heeft ingezet. Afspraak dus op vrijdagavond 6 juni om 20u in de shack in Londerzeel. Niet vergeten, das of strikje verplicht Iedereen welkom. 73, Yvo De Micropajot Lente 2003 Pag : 16

17 Voor al wat van belang is, doet u 'n beroep op specialisten. Dat doet u dan toch ook voor uw leningen? persoonlijke leningen autofinancieringen hypothecaire leningen Voor elk krediet een sprankelende oplossing. Mechelsesteenweg Antwerpen - 03/ De Micropajot Lente 2003 Pag : 17

18 Ladies Night op 4 april 2003 Na het overweldigende succes van de Night of the Ladies van vorig jaar, moest het er ook dit jaar zeker van komen. De Ladies Night heeft zoals ondermeer de PRRC zijn vast plaatsje op de PRA-agenda gekregen en dat is de eerste vrijdag van de maand april. Dit jaar leggen we onze Ladies (voor de vrouwelijke leden is dat dus hun Gentleman) in de watjes op 4 april eerstkomend. Net als vorig jaar dus een gezellig samenzijn met onze respectievelijke partners, waar we het radioamateurisme voor één avond thuis laten; of is er toch terug een OM die stiekem zijn nieuw speelgoedje binnensmokkelt? Dit jaar hebben we een hoekje besproken in het rustiek kader van de taverne Den Haas, gelegen onder de VRT-mast te Slozen op de baan van Londerzeel, over Imde, naar Wolvertem. Het juiste adres is Temsesteenweg 3 te 1861 Meise-Wolvertem. We spreken af om 20 uur in het zaaltje van de taverne. Diegenen die het niet zo goed weten te vinden, kunnen die avond terecht op de gekende clubfrequenties. Hieronder vindt u eveneens een plannetje. De clubshack te Londerzeel blijft die avond gesloten. Het is dus opnieuw aan de heren om te trakteren. Tijdens het nuttigen van een snack of iets uitgebreider, is er gelegenheid genoeg om de laatste nieuwtjes uit te wisselen. Het ijsje achteraf wordt ook nu door de clubkas aangeboden aan de dames. Belangrijk. Voor de goede gang van zaken, dient er wel te worden ingeschreven. Dit kan bij ON4CCK, Eddy, via telefoon op het nummer 052/ (0495/ ) of on4cck@pandora.be. Zal ook dit jaar de belangstelling groot zijn? We rekenen er op. Tot 4 april De Micropajot Lente 2003 Pag : 18

19 Portable Radio Reporting Contest 2 mei 2003 Zoals u wellicht al weet, bestaat de PRA dit jaar 20 jaar; inderdaad onze vereniging werd gesticht op 5 juli Maar daar leest u elders in deze Micropajot alles over. Enkele maanden na de officiële openingsvergadering, die op 21 oktober 1983 plaatsvond, ging in mei 1984 de eerste PRRC door. Dat wil zeggen dat we op vrijdag 2 mei eerstkomend, het vierde lustrum van deze wereldunieke contest vieren. Na rondzwervingen in onder meer Mazenzele, Asse, Sint- Ulriks-Kapelle, Grimbergen, Londerzeel, Buggenhout-Bos en Sint-Amands vorig jaar, zijn we nu in Mollem aanbeland. Vorig jaar zaten we dus aan de schilderachtige bochten van de Schelde; dit jaar mogen we de prachtige, landelijke, heuvelachtige streek rond Mollem verkennen. Eén van de ondergetekenden, trouwens de winnaars van vorig jaar (zie actiefoto), heeft een reputatie hoog te houden; de deelnemers zijn gewaarschuwd. Een beetje kaartlezen, een beetje elektronica, een beetje luisteren en zenden zijn zeker de basisingrediënten. De briefing van de PRRC start om uur LT en we verzamelen op het plein voor de kerk van Mollem. Mollem is een deelgemeente van Asse en ligt er ten Noordoosten van. Inpraten kan op MHz (je zou het niet meer denken, maar toch nog altijd onze clubfrequentie) en via ON0VBT op MHz. Omstreeks uur zal zeker iedereen terug op het vertrekpunt zijn, zodat we dan richting Londerzeel kunnen rijden om het traditionele vervolg van de PRRC aan te vatten. De gueuze van brouwerij Girardin zal ook dit jaar rijkelijk vloeien. De hongerige magen kunnen zich tegoed doen aan de boterhammen met diverse soorten kop en mosterd. De kleine bijdrage in de kosten bedraagt ook dit jaar 4 euro. Tijdens dit tafelfestijn zal ook de uitslag en prijsuitreiking gebeuren. De harde kern PRRC-ers zullen na 19 deelnames ondertussen wel reeds weten wat ze zeker moeten meebrengen, maar voor de anderen en ter opfrissing dit lijstje: - draagbaar toestel met opgeladen batterij; desnoods reserve batterij - indien het slecht weer zou zijn: regenkledij - stevige wandelschoenen - kompas - schrijfstok. Iedere deelnemer is vrij dit volgens eigen behoefte uit te breiden (encyclopedie, laptop met draadloze internettoegang, slimme schoonbroer, GPS, Wap-GSM, ). De ouwe getrouwen zijn zeker op post; we hopen de andere leden die nog geen PRRC hebben meegemaakt ook te mogen begroeten. Het is zeker en vast de moeite waard om naar Mollem af te zakken. Tot dan. ON7CI en ON4CCK De Micropajot Lente 2003 Pag : 19

20 Elektriciteit Metaalconstructies Centrale verwarming Croes Haachtsesteenweg 17 steenokkerzeel Tel : De Micropajot Lente 2003 Pag : 20

21 Wist u dat Marc, ON5CE, bij de XYL tekst en uitleg heeft moeten geven wegens zijn prominente aanwezigheid in deze rubriek van de vorige editie van dit tijdschrift. Deze rubriek trouwens niet valt onder de verantwoordelijkheid van de verantwoordelijke uitgever. Klachten omtrent deze rubriek dienen aangetekend en in zevenvoud aan het clubbestuur te worden verstuurd, waarna de voorzitter de betreffende klachten aan de verantwoordelijke van deze rubriek zal bezorgen. De papieren vliegertjes op de bestuursvergaderingen een test zijn in een nieuwe vorm van draadloze communicatie. De tiksnelheid van ON7YQ nu werkelijk ongekende hoogten bereikt. Dit valt af te leiden uit de twee fouten in de ene zin die hij heeft geschreven voor een herinnering aan de voormalige leden. Naar verluid is die hoge tiksnelheid een vereiste vermits zijn PC regelmatig uitvalt. De soap van de VHF PA reeds een aanvang heeft genomen in 1990, in de vorige eeuw dus. We nochtans in een editie uit anno 1995 van dit tijdschrift konden lezen dat de VHF PA zeker deze eeuw nog zal afgewerkt zijn, mogelijk zelf nog dit jaar Er in elke editie van dit tijdschrift één of meerdere taal of spellingsfouten worden geplaatst om te testen in welke mate dit tijdschrift wordt gelezen, en om de rabiate taalfanaat te verwennen. Zoek de foud. Dat er momenten zijn dat de halve PRAC aan artikels voor dit tijdschrift werkt, en dat de hoofdredacteur ondertussen zag dat het goed was. Deze strategie kadert immers in de moderne management technieken waar delegeren centraal staat. De PRA er aan denkt om, naast radio amateurlessen, nu ook danslessen te organiseren. Naar we in de wandelgangen opvangen is er hier voldoende interesse voor. Inschrijven kan bij ON7YQ ON7YQ nu ook zijn microgolfoven gebruikt om CD s mee te branden. Kwestie van zijn CD- RW station een beetje te sparen. Spijtig genoeg gaan er nog teveel blanco CD s letterlijk naar de bliksem. Er leden zijn voor wie dit misschien de laatste Micropajot is. Diegenen die een herinnerings brief of mail kregen en hier nog niet op reageerden worden vriendelijk verzocht tot betaling over te gaan op de gekende PRA bankrekening. De penningmeester dankt u. De PRA een zeer actieve vereniging is, de activiteitenkalender staat immers al vol tot begin Axel ( ON1AQU ) en Ingrid ( ON2AJE ) een zoontje hebben die de naam Lars heeft. Gefeliciteerd. De Micropajot Lente 2003 Pag : 21

22 Agenda 4 April Ladies night 16 April Examen A 2 Mei PRRC te Mollem 6 Juni Feest ter gelegenheid van het 20 jarig bestaan 4 Juli Opstellen VHF velddag 5 en 6 Juli VHF velddag 1 Augustus Testavond APRS systeem ter voorbereiding van Bornem 3 Augustus Beveiliging fiets dodentocht te Bornem 3 september Examen B en C 5 September Avond vossenjacht 3 Oktober Algemene vergadering 22 Oktober Examen A 7 November Bezoek zenders Radio Vlaanderen Internationaal ( onder voorbehoud ) 5 December Voordracht werking van een transistor 9 Januari 2004 Driekoningen avond De Micropajot Lente 2003 Pag : 22

23 B-C-examen radioamateur : Zitting van 5 maart 2003 Reglementering B-C-Examens 1. De Q-code QRP betekent : A. Verhoog zendvermogen B. Verlaag zendvermogen C. Verhoog de seinsnelheid D. Verlaag de seinsnelheid 2. Wanneer moet de roepnaam van een amateurstation steeds worden uitgezonden? A. Bij het begin van elke uitzending B. Aan het einde van elke uitzending C. Bij het begin en aan het einde van elke uitzending en om de vijf minuten D. Om de drie minuten 3. Wat is de status van de frequentieband 1240 tot 1260 Mhz? A. Primaire dienst B. Enige en primaire dienst C. Voorlopig secundaire dienst, gedeeld met de vaste en mobiele dienst (primair) D. Secundaire dienst 4. Wanneer een station van een vereniging in werking wordt gesteld, moet de gebruiker het volgende uitzenden: A. Alleen de roepnaam van dat station B. Alleen zijn eigen roepnaam C. De roepnaam van het station gevolgd door zijn eigen roepnaam D. De roepnaam van het station gevolgd door de naam en voornamen van de gebruiker 5. Het woord "YACHT" wordt volgens het internationaal spellingsalfabet gespeld als: A. YANKEE ALPHA CHARLIE HOTEL TANGO B. YANNICK ALBERT CHRIS HUBERT TANIA C. YANKEE ALPHA CANADA HOTEL TANGER D. YANKEE ALPHA CHRIS HOTEL TANGO 6. Wat betekent het symbool /M (breukstreep gevolgd door de letter M) wanneer dit is toegevoegd aan de roepnaam van een amateurstation? A. Maritiem mobiel station B. Vast station C. Mobiel station D. Proefstation

24 7. Het maximaal vermogen dat een station van sectie B in de 430 MHz-band mag uitzenden is : A. 50 W B. 150 W C W D. 200 W 8. Welk symbool duidt de telefonie aan? A. A B. E C. D D. C 9. De ITU regio I, omvat globaal de volgende gebienden : A. Europa B. Europa, Afrika en Rusland C. Noord-Amerika D. Noord- en Zuid-Amerika 10. Wat moet met de ministeriële vergunning worden gedaan ingeval van verzaking aan of intrekking van deze titel? A. Zij mag worden afgestaan aan derden B. Zij dient onverwijld aan het BIPT teruggestuurd per aangetekend schrijven C. Zij mag worden bewaard door de titularis D. Zij mag slechts worden afgestaan aan een familielid dat onder hetzelfde dak woont

25 Technisch gedeelte B-C-Examens 1. Hoe bepaalt men in een wisselstroomschakeling de weerstand als men de spanning en de stroom kent? A. R = I / U B. R = U / I C. R = U + I D. R = U I 2. De Weber is de eenheid van: A. lichtintensiteit B. magnetische flux C. soortgelijke weerstand D. elektrische energie 3. Een ontvanger is 30 km verwijderd van een zender waarop hij is afgestemd. De frequentie is Mhz. Hoelang duurt het voor het signaal van de zender bij de ontvanger is? A. 1 ms B. 0,1 ms C. 10 ms D. 10 µs 4. Een AM-zender wordt 100% gemoduleerd met 1 enkele audiotoon. Het piekvermogen (PEP of peak envelope power) is 200 Watt. Wat is het draaggolf-vermogen? A. 200 W B. 100 W C. 50 W D. 25 W 5. Een sinusvormig signaal met een frequentie van 100 khz wordt aangelegd aan een condensator met een waarde van 25 nf. Wat is de reactantie van deze condensator (afgeronde waarde)? A. 63 ohm B. 127 ohm C. 400 ohm D. 625 ohm 6. De inductantie is de eigenschap : A. die een component heeft om zich te verzetten tegen elke stroomverandering in een kring B. die een component bezit om zich tegen elke spanningsverandering in een kring te verzetten C. die een component bezit om stroom te stabiliseren D. die een component bezit om spanning te stabiliseren

26 7. Wat is de totale weerstand van deze schakeling? A. 300 ohm B. 700 ohm C. 683 ohm D. 900 ohm 8. Welke weergavekromme komt overeen met deze van een FM detector? 9. Wat is de functie van het deel aangeduid met een X in het volgend blokschema? A. Mengtrap B. Lokale oscillator C. Frequentieverdubbelaar D. Zwevingsoscillator 10. Men wenst volgende schakeling te gebruiken als frequentieverdubbelaar. Bepaal welke de te gebruiken ingangsfrequentie is. A. 2 MHz B. 8 MHz C. 20 MHz D. 80 MHz

27 11. De frequentiezwaai van een FM-zender wordt vergroot van 2 khz naar 3 khz. Het zendvermogen van de zender: A. wordt 2/3 maal de vroegere waarde B. blijft gelijk C. wordt 3/2 maal de vorige waarde D. wordt 9/4 maal de vorige waarde 12. Wat is de lengte van het gevoede element van een yagi antenne voor 14,0 MHz? A. Ongeveer 5,2 m B. Ongeveer 9,8 m C. Ongeveer 10,7 m D. Ongeveer 20,2 m 13. Op VHF/UHF, hoever reikt de radiohorizon verder dan de optische horizon? A. Ongeveer 15 % B. Ongeveer 50 % C. Ongeveer 100% D. Ongeveer 200 % 14. Voor het juist bepalen van het zendvermogen wordt gebruik gemaakt van een fictieve antenne (dummy load). Deze kunstantenne bevat altijd: A. een capaciteit B. een zelfinductie C. een weerstand D. olie

28 Technisch gedeelte B-Examen 15. De klemspanning (U) van een bron is gegeven door (E = EMK, ρ = interne weerstand and I stroom geleverd door de bron): A. U = E - ρ. I B. U = E + ρ. I C. U = E D. U = ρ. I 16. Een sinusoïdale wisselspanning met een maximale waarde van 30 V wordt aangesloten op een weerstand van 10 ohm. Het opgenomen vermogen is A. 90 W B. 45 W C. 21,2 W D. 42,4 W 17. De frequentie van de vierde harmonische van een zender die werkt op de 20-meterband is: A. 5 MHz B. 57 MHz C. 80 MHz D. 62 MHz 18. Hoe groot moet de belasting Z zijn om een maximale vermogenoverdracht te hebben? A. 15 ohm B. 30 ohm C. 60 ohm D. < 30 ohm 19. Wat is het effect van temperatuurstijging op een weerstand gemaakt uit koolstof? A. De weerstand verandert met 20 % telkens de temperatuur stijgt met 10 graden Celcius. B. De weerstandswaarde blijft constant C. De variatie in de weerstandswaarde hangt af van de temperatuurscoefficient van de weerstand D. De weerstand verandert in functie van de tijd 20. Een transformator levert aan de secondaire zijde 75 Watt aan een belasting. De koperverliezen bedragen 10 W en de ijzerkernverliezen 15 W. Zijn rendement bedraagt : A. 87 % B. 83 % C. 75 % D. 25 %

29 21. De vereiste sperspanning voor de diodes is (in de veronderstelling dat Ei de effectieve spanning voorstelt): A. E sper = 2,82. Ei B. E sper = Ei C. E sper = 1,41. Ei D. E sper = 2. Ei 22. Wat is de waarde van Rb voor IC = 5 ma, α = β = 100, U BE = 0,5 V A. 190 Ω B. 4 kω C. 2 kω D. 390 kω 23. Wat is een bistabiele multivibrator? A. een EN (AND) schakeling B. een OF (OR) schakeling C. een flip-flop schakeling D. een klokschakeling 24. Een kwartzkristal gedraagt zich als een A. detector B. oscillator C. resonantiekring D. capaciteit 25. Wat is het doel van C3 in bijgaand schema (capaciteitswaarden in µf)? A. Vermijden van oscilleren van de schakeling B. Afvlakkking op de uitgang C. Stabiliseren voorspanning van Q1 D. Verminderen rimpel AC op uitgang

30 26. Deze transfertkarakteristiek (I a /V g ) van een zendbuis wijst op een instelling in klasse: A. A B. B C. AB D. C 27. In een overtone-oscillator zit een kristal met een grondfrequentie van 12 MHz. Deze schakeling trilt op ongeveer: A. 6 MHz B. 12 MHz C. 24 MHz D. 36 MHz 28. Wat stelt bijgaand schema voor? A. Een superheterodyne ontvanger voor AM. B. Een superheterodyne ontvanger voor EZB (SSB) C. Een superheterodyne ontvanger voor PCM D. Een superheterodyne ontvanger voor FM 29. Een FM signaal met een frequentiezwaai van 5 khz wordt gemoduleerd met een sinusoidaal signaal met een amplitude van 2,5 V en een frequentie van 1 khz. Wat is de modulatieindex? A. 0,2 B. 2 C. 5 D De EIUV (EIRP) van een station bestaande uit een zender met een vermogen van 100 Watt, een voedingslijn met een totaal verlies van 3 db, en een antenne met een winst van 10 dbi is: A. 250 W B. 500 W C W D. 750 W

31 31. Indien de antenne-impedantie afwijkt van de karakteriestieke impedantie van de voedingslijn, waar dient dan ideaal de antenneaanpassingseenheid (ATU) te worden geplaatst? A. Aan de antennekant B. Aan de zenderkant C. Aan een van beide kanten D. Om het even waar in de voedingslijn 32. Wat lees je af op de x-as van een oscilloscoop in zijn klassike toepassing? A. Spanning B. Stroom C. Tijd D. Vermogen

32 Examen B-C radioamateur : Session du 5 mars 2003 B-C-examen radioamateur : Zitting van 5 maart 2003 Réglementation : Examens B et C Reglementering B-C-Examens 1. B 2. C 3. D 4. A 5. A 6. C 7. B ou C 8. B 9. B 10. B Partie technique : Examens B et C Technisch gedeelte B-C-Examens 1. B 2. B 3. B 4. C 5. A 6. A 7. C 8. C 9. B 10. A 11. B 12. C 13. A 14. C Partie technique : Examen B Technisch gedeelte B-Examen 15. A 16. B 17. B 18. B 19. C 20. C 21. A 22. D 23. C 24. C D 27. D 28. B 29. C 30. B 31. A 32. C