Fundamenteel. Keuzestress? Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 95, maart 2017

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Fundamenteel. Keuzestress? Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 95, maart 2017"

Transcriptie

1 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 95, maart 2017 Fundamenteel Woord van de voorzitter Keuzestress? Hoe makkelijk is het om uw vakkennis inzake parodontologie op peil te houden? Heel makkelijk, als u gebruik maakt van de voordelen van uw NVvP-lidmaatschap. Allereerst zijn er onze congressen, waarvan u er in 2017 weer twee kunt verwachten en die u als NVvP-lid natuurlijk met korting bezoekt. Toegegeven, het wordt lastig om de successen van 2016 te evenaren het voor- en najaarscongres in ons lustrumjaar konden op grote belangstelling rekenen -, maar het NVvP-voorjaarscongres 2017 On the Edge maakt de hooggespannen verwachtingen ongetwijfeld waar. In één dag bent u volledig op de hoogte van de wetenschappelijke concensus aangaande de interactie tussen cariës en parodontitis. Het programma is buitengewoon interessant, boeiend voor elke tandarts en mondhygiënist en altijd direct klinisch toepasbaar. Echt weer een aanrader dus, in deze Fundamenteel treft u de last call. Dit congres is overigens het eerste visitekaartje van nieuw NVvP-bestuurslid Ilara Zerbo. Verderop in deze editie stelt zij zich nader aan u voor. Voorafgaand aan het congres overleggen wij graag met u over ons strategisch plan U heeft het concept inmiddels ontvangen, samen met de stukken van de ALV. U leest er onder andere hoe wij als vereniging in 2017 willen proberen om studenten tandheelkunde meer bij onze congressen te betrekken, zodat zij geïnteresseerder raken in ons vakgebied én onze vereniging. Dit onderwerp vormt slechts één van de aandachtspunten in ons nieuwe vijfjarenplan. We zijn heel benieuwd wat u ervan vindt en horen uw reactie graag tijdens de ALV. Naast het bezoeken van onze congressen kunt u ook online aan kennisvermeerdering werken. Neemt u vooral een kijkje op de site van de EFP, de federatie waar u indirect via de NVvP deel van uitmaakt. Op deze site vindt u in de rubriek JCP Digest samenvattingen van klinische studies, prettig leesbare en volledig op de practicus geënte Abstracts. Selecteer bijvoorbeeld eens Peri-implantitis onset and pattern of progression en u begrijpt wat ik bedoel ( publications/jcp-digest/index.php). Meteen uw vakkennis opfrissen? In elke Fundamenteel presenteert parodontoloog NVvP Menke de Smit een wetenschappelijk Abstract. In deze editie staat het verband tussen Aggregatibacter actinomycetemcomitans en autoimmuniteit in reumatoïde artritis centraal, op onze site vindt u haar Abstracts uit de vorige edities van Fundamenteel. Wilt u tot slot de kennis over parodontologie bij uw patiënten vergroten? Ook daarbij zijn wij u graag van dienst: met een totaal vernieuwde site (die ook voor uw patiënten interessant is) èn met diverse aantrekkelijke folders, die vanaf nu in elke Fundamenteel afzonderlijk belicht worden. Als NVvP-lid koopt u ze vanzelfsprekend met korting. Kortom: het NVvP-lidmaatschap biedt voordelen te over. Last van keuzestress? Geen zorgen. U kunt met álle mogelijkheden uw voordeel doen. Monique Danser, voorzitter NVvP-bestuur P.S. De voorbereidingen voor EuroPerio9, dat van juni 2018 in Amsterdam plaatsvindt, zijn in volle gang. De openingsact wordt ongekend spectaculair en op zaterdagochtend betreedt een verrassende spreekster het podium, voor een meesterlijk ontroerende lezing die de aanwezigen lang zal heugen. U bent er toch zeker ook bij?! nr. 95 Fundamenteel 1

2 NVvP Nieuwsbrief / nr. 95 Abstract Colofon NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 95, maart 2017 Secretariaat, ledenadministratie Postbus ZG Avenhorn telefoon: telefax: secretariaat@nvvp.org Website: Voor correspondentie aangaande het Consilium Parodontologicum, aanvragen erkenning parodontoloog etc: Simone Binnema Molenweg TG Eenrum Mobiel: consilium@nvvp.org Inhoudsopgave: In deze NVvP-Nieuwsbrief treft u onder andere de volgende onderwerpen aan: Abstract Vijf vragen aan... Ilara Zerbo EFP Nieuws 'On the Edge', bent u erbij?! De vernieuwde NVvP-website Uit de paropraktijk Aggregatibacter actinomycetemcomitans en autoimmuniteit in reumatoïde artritis 1 Dit Abstract werd verzorgd door Menke de Smit, parodontoloog (NVvP). Vragen of opmerkingen kunt u mailen via secretariaat@nvvp.org. Sinds lange tijd wordt gedacht dat bacteriële infectie, in het bijzonder parodontale infectie, een rol speelt in de pathogenese van reumatoïde artritis (RA). RA is een systemische auto-immuunziekte gekenmerkt door ontsteking en beschadiging van synoviale gewrichten en antistoffen gericht tegen gecitrullineerde eiwitten (ACPAs). Verlies van tolerantie tegen gecitrullineerde eiwitten (eiwitten gemodificeerd door peptidylarginine deiminase (PAD) enzymen) speelt een belangrijke rol in initiatie en progressie van RA. Het is nog onbekend welke factoren ten grondslag liggen aan dit verlies van tolerantie. Het feit dat Porphyromonas gingivalis een uniek bacterieel PAD enzym bezit, zorgde ervoor dat onderzoek naar een mogelijke relatie tussen parodontitis en RA zich vooral concentreerde op deze paropathogeen. Moleculaire mimicry tussen gecitrullineerde eiwitten van de gastheer en gecitrullineerde microbiële eiwitten werd gezien als een potentiële aanjager van de ACPA-respons, alhoewel sluitend bewijs hiervoor nog ontbreekt. Andere belangrijke paropathogenen werden tot nu toe niet onderzocht. Redactie: Hankie Bulthuis SACHA tekst & pr met medewerking van: Menke de Smit Simone Botman Agenda 10 Doel en methoden Om te onderzoeken of paropathogenen een mogelijke omgevingsfactor zouden kunnen zijn in het ontwikkelen van auto-immuniteit in RA, werd in deze studie eerst gekeken naar de antigene samen- perforatie en dysregulatie van het calciumafhankelijke PAD-enzym van de neutrofiel. Aangetoond is dat dergelijke membraanperforatieroutes ook leiden tot hypercitrullinatie in het synovium van een RA-gewricht 2. Vormgeving: Aat Doek bno stelling van gingivocreviculaire vloeistof (GCF) en het subgingivale microbioom van zes patiënten met en zes patiënten zonder parodontitis, o.a. door middel van massa-spectrometrie. In verdere experimenten toonden de auteurs aan dat het spectrum van gecitrullineerde eiwitten (citrullinoom) na LtxA-gemedieerde lysis van neutrofielen opmerkelijke overeenkomsten vertoont met Mission Statements NVvP De Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) is een wetenschappelijke organisatie van tandheelkundige zorgverleners. De NVvP streeft naar algemene erkenning van het inzicht dat gezonde weefsels rond tanden, kiezen en tandheelkundige implantaten deel zijn van/horen bij een goede algemene gezondheid en de basis vormen voor duurzame tandheelkundige zorg. De NVvP spant zich ervoor in noodzakelijke parodontale en peri-implantaire zorg voor iedereen toegankelijk te maken. De NVvP ondersteunt tandheelkundige en andere medische zorgverleners bij het verkrijgen van kennis op het gebied van de parodontologie en peri-implantologie. De NVvP: een gezond fundament. Resultaten GCF van parodontitispatiënten liet heel veel verschillende gecitrullineerde eiwitten zien (hypercitrullinatie), wat erg veel leek op de antigene samenstelling zoals eerder werd gezien in synoviale vloeistof uit een RA-gewricht 2. In GCF van patiënten zonder parodontitis was citrullinatie nauwelijks aanwezig. Hypercitrullinatie in GCF was geassocieerd met aanwezigheid van verschillende paropathogenen (P. gingivalis, Tannerella forsythia, Treponema denticola, Fusobacterium nucleatum species, Prevotella intermedia en Aggregatibacter actinomycetemcomitans). Bestudering van het effect van deze paropathogenen op neutrofielen, met hun PAD-enzym de grootste bron van gecitrullineerde autoantigenen in RA en de meest voorkomende afweercel in de parodontale pocket, liet zien dat alleen Aggregatibacter actinomycetemcomitans (Aa) een dergelijk hypercitrullinatiepatroon kon veroorzaken. Een belangrijke virulentiefactor van Aa is leukotoxine A (LtxA). LtxA kan het membraan van een doelwitcel perforeren en zo leiden tot een ongecontroleerde instroom van extracellulair calcium. De auteurs van deze studie hypothetiseren dat LtxA hypercitrullinatie kan veroorzaken door membraan- het citullinoom van het synovium van een RA-gewricht 2. Met andere woorden: LtxA-gemedieerde lysis kan leiden tot productie van RA auto-antigenen. Blootstelling aan leukotoxische Aa-stammen in 196 RA-patiënten werd bevestigd door het meten van serum-antistoffen tegen LtxA. Seropositiviteit voor anti-ltxa was in deze patiënten geassocieerd met seropositiviteit voor zowel ACPA alsook de reumafactor. Conclusie Een rol voor Aa en andere membraanperforerende toxines in het genereren van RA auto-antigenen kan van grote betekenis zijn voor ontwikkeling, primaire preventie en therapeutische strategie voor de chronische auto-immuunziekte RA. Referenties 1. M. F. Konig, L. Abusleme, J. Reinholdt, R. J. Palmer, R. P. Teles, K. Sampson, A. Rosen, P. A. Nigrovic, J. Sokolove, J. T. Giles, N. M. Moutsopoulos, F. Andrade, Aggregatibacter actinomycetemcomitans induced hypercitrullination links periodontal infection to autoimmunity in rheumatoid arthritis. Sci. Transl. Med. 8, 369ra176 (2016). 2. V. Romero, J. Fert-Bober, P. A. Nigrovic, E. Darrah, U. J. Haque, D. M. Lee, J. van Eyk, A. Rosen, F. Andrade, Immune-mediated pore-forming pathways induce cellular hypercitrullination and generate citrullinated autoantigens in rheumatoid arthritis. Sci. Transl. Med. 5, 209ra150 (2013). 2 NVvP, een gezond fundament nr 95 Fundamenteel 3

3 Interview EFP Nieuws Vijf vragen aan... Ilara Zerbo 'Een blijvend gemotiveerde patiënt is zó belangrijk' Ze werd in de praktijk gegrepen door de kracht van de parodontologie en heeft volgens eigen zeggen een prachtig beroep: parodontoloog. Ilara Zerbo trad eind vorig jaar toe tot het NVvP-bestuur. Vijf vragen aan een gedreven vakgenoot: We moeten meer jonge mensen enthousiast zien te krijgen voor parodontologie. 1 Hoe ben je in de parodontologie terechtgekomen? Ilara Zerbo: Ik studeerde tandheelkunde in Londen en vond parodontologie eigenlijk niet zo interessant. Implantologie trok me meer, ik ben gepromoveerd op botaugmentatie. Tijdens mijn promotie ben ik gaan werken in de praktijk bij Gert de Lange, één van mijn co-promotoren. Daar zag ik hoeveel mensen baat hadden van parodontologie, merkte ik welke ongekende verbeteringen haalbaar waren. Het weefselherstel was geweldig om te zien! Dus besloot ik om me te specialiseren tot parodontoloog. 2 Waar ben je werkzaam? Ik werk vier dagen in de Parodontologische Kliniek Den Haag. Daarnaast ben ik één dag als docent werkzaam bij ACTA aan de opleiding tot parodontoloog. 3 Wat vind je het belangrijkste in je werk? Alles draait om gebalanceerd teamwork, met collega s én patiënten. De patiënt staat hierbij natuurlijk centraal. Goed luisteren naar de patiënt, horen wat de problemen zijn en vooral een duidelijke voorlichting zijn onmisbaar om op lange termijn succes te behalen. Een blijvend gemotiveerde patiënt is zó belangrijk. 4 Welke taak heb je in het NVvPbestuur? Ik ben verantwoordelijk voor de congresorganisatie, heb dat stokje van Mark Timmerman overgenomen. Ik ben ervoor Naam: Ilara Zerbo Tandheelkunde gestudeerd in: Londen (afgestudeerd in 1996) Gepromoveerd: in 2004, bij ACTA, afdeling Celbiologie: Histology of bone regeneration in the human maxilla Gespecialiseerd tot parodontoloog: bij ACTA (afgestudeerd in 2009) Privésituatie: getrouwd Houdt werk en privé in balans: lekker koken Wordt enthousiast van: ontmoetingen met vrienden Wil ooit nog eens: meer van de wereld zien Levensmotto: Failing to prepare is preparing to fail Leuk om te weten: de vader van Ilara is gepensioneerd tandarts, woont in Verona en trad daar regelmatig op als operazanger. gevraagd, vond dat een eer en een grote uitdaging. Daarnaast vind ik het niet meer dan logisch dat ik iets terug kan doen voor de parodontologie. Sinds november 2016 maak ik deel uit van het bestuur en dat bevalt tot nu toe prima. Ik leer in en buiten Nederland veel nieuwe mensen kennen, erg leuk. 5 Welke uitdagingen staan de parodontologie volgens jou te wachten? Voor het vakgebied is de ouderenzorg denk ik een pittige uitdaging. Mensen worden ouder en behouden steeds vaker eigen dentitie, maar daarbij kan het voor veel mensen lastiger worden om die dentitie zelf goed te onderhouden. Daar ligt een belangrijk aandachtspunt. Voor de NVvP als vereniging is het een uitdaging om jonge vakgenoten enthousiast voor het vakgebied en onze vereniging te krijgen. Ik vind het prettig dat ik daaraan vanuit de NVvP kan bijdragen. Nieuws De agenda voor 2017 van de EFP is gevuld met activiteiten die niet alleen als doel hebben om professionele kennis te verbeteren, maar ook om parodontale gezondheid bij een groter publiek onder de aandacht te brengen. Allereerst organiseerde de EFP samen met de International Diabetes Federation (IDF) op 19 en 20 februari in Madrid een workshop om de relatie tussen parodontale aandoeningen en diabetes te onderzoeken. Tijdens de workshop bekeken veertien experts (zeven vanuit de EFP en zeven vanuit de IDF) met een kritische blik wetenschappelijk bewijs met betrekking tot deze relatie. Vanuit de wetenschappelijke commissie van de EFP schreven prof. P. Madianos en prof. L. Shapira, samen met associate professor F. Graziani (gekozen lid van de executive committee), een achtergrondartikel over drie gebieden die in deze workshop aan de orde kwamen: 1. Biologie van verhoogde vatbaarheid voor het ontwikkelen van diabetes in patiënten met parodontitis, 2. Epidemiologisch bewijs en 3. Effect van interventiestudies op metabole parameters. Kort daarna, op 3 en 4 maart in Malta, namen ongeveer 600 mensen deel aan de Perio Master Clinic 2017, om kennis te nemen van de laatste wetenschappelijke inzichten en klinische innovaties op het gebied van peri-implantaire infecties. Bewustwording en globalisering Op 1 april houdt de EFP zijn algemene vergadering in Santiago de Compostela, waar de agenda bestaat uit discussie en goedkeuring van het strategisch plan 2017 tot Dit plan wordt gepresenteerd door de executive committee en stelt doelen als professionalisatie, bewustwording en globalisering centraal. In mei staat bewustwording ook bovenaan de agenda, wanneer de EFP en zijn 29 geaffilieerde verenigingen verschillende activiteiten op de European Gum Health Day (12 mei) organiseren. World Perio Workshop in Chicago In de tweede helft van 2017 vormt de World Perio Workshop on the classification of periodontal and peri-implant diseases het belangrijkste evenement. Deze workshop wordt georganiseerd door zowel de EFP alsook de American Academy of Periodontology, vindt plaats in november in Chicago en zal waarschijnlijk voor de komende jaren van grote betekenis in de parodontologie zijn. Menke de Smit, parodontoloog (NVvP), Emmen 4 NVvP, een gezond fundament nr 95 Fundamenteel 5

4 NVvP op youtube / Websitenieuws / Last call: NVvP voorjaarscongres 2017 Social media / Oproep Het NVvP youtube-kanaal! On the Edge: de onderwerpen Het NVvP-voorjaarscongres 2017 bestaat uit vier lezingen, waarin vier interessante onderwerpen aan bod komen. Hoe beïnvloeden biofilm, lifestylefactoren en leeftijd de orale gezondheid? En wat heeft dit voor gevolg voor onze aanpak van cariës en parodontitis? NVvP op social media Sinds vorig jaar is de NVvP ook actief op social media. Dagelijks worden interessante berichten gepost. Interesse? Join us on Facebook en LinkedIn! Wist dat de NVvP een eigen youtube-kanaal heeft? U vindt er verschillende boeiende filmpjes, zoals deze sfeerimpressie van het lustrumcongres paro 8.0 & partners: Websitenieuws U heeft m wellicht al bezocht: de totaal vernieuwde NVvP-website. Frisse vormgeving, duidelijk toegankelijk en voorzien van heel veel informatie. Ook Fundamenteel heeft er een eigen plek! Het NVvP-bestuur heeft ervoor gekozen om de nieuwsbrief Fundamenteel voortaan twee maal per jaar per post te versturen: dat gebeurt in de maanden maart en september. De andere twee edities, te weten de juni- en decemberuitgave, ontvangt u voortaan digitaal. U krijgt dan per mail een beknopte nieuwsbrief met daarin enkele inleidende tekstjes. Wilt u meer lezen? Dan klikt u snel en eenvoudig via een link door naar de website, waar u het complete artikel leest. De eerste digitale editie van Fundamenteel is halverwege februari naar alle leden verstuurd. Heeft u m gelezen? We zijn erg nieuwsgierig naar uw reactie! Deze is welkom bij secretariaat@nvvp.org. Dat geldt voor al uw suggesties en opmerkingen betreffende Fundamenteel EDE The boundaries between caries and periodontal diseases Last Call: NVvP voorjaarscongres 31 maart 2017 On the Edge, bent u erbij?! Uw dagelijkse werk is feitelijk gecentreerd rondom twee aandoeningen: cariës en parodontologie. Ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, maar waar eindigt de ene aandoening en begint de andere? Welke factoren spelen hierbij een bepalende rol? En wat kunt u met die kennis in uw praktijk? In de twaalfde EFP-workshop On the Edge formuleerde Europa s fine de fleur op wetenschappelijk gebied onlangs een evidence based state of the art inzake de relatie tussen cariës en parodontitis. De essentie daarvan staat centraal tijdens het NVvP voorjaarscongres 2017, dat op 31 maart aanstaande in Cinemec (Ede) plaatsvindt. Zes sprekers, vier lezingen, twee moderators en één doeltreffende uitkomst: wetenschappelijke concensus aangaande de interactie tussen cariës en parodontitis. Het meest actuele antwoord op deze vragen krijgt u van vier deskundige Europese wetenschappers, die tijdens de twaalfde EFP-Workshop in Spanje hun kennis presenteerden. De essentie daarvan wordt u bij de NVvP in Ede op een presenteerblaadje aangeboden. Boeiend voor elke tandarts en mondhygiënist, direct klinisch toepasbaar. Grenzeloos inspirerend Bent u benieuwd waar de grens tussen cariës en parodontitis in úw praktijk ligt? Kom naar On the Edge voor een grenzeloos inspirerende kennisupdate. Oproep! Kunt u iets voor ons doen? De kracht van onze vereniging schuilt met name in de talloze vrijwilligers die zich voor de NVvP hebben ingezet of dat nog steeds doen. Zo bouwen we samen verder aan een stevig fundament. Als vereniging willen we graag verder groeien. En daarbij kunnen we altijd extra ondersteuning gebruiken. Heeft ú misschien ideeën die we kunnen benutten? Welke kant moeten we met onze vereniging op? En kunt of wilt u daarin misschien iets voor ons betekenen? Met uw inzet levert u een essentiële bijdrage aan de bloei van onze vereniging. Wilt u meer weten over wat u voor de NVvP kunt betekenen? Neemt u dan contact op met ons secretariaat. Uw hulp wordt zeer gewaardeerd! Meer weten? Kijk op 6 NVvP, een gezond fundament nr 95 Fundamenteel 7

5 Uit de paropraktijk / Jacqueline Speelman Uit de paropraktijk / Jacqueline Speelman Uit de paropraktijk Voortgang behandeling Regeneratie met toepassing van Emdogain bij botverlies tot aan de apex Het streven naar regeneratie van parodontale aanhechting die verloren is gegaan, wordt gezien als het ultieme doel van een parodontale behandeling. Vandaag de dag zijn er verschillende technieken en materialen die ten behoeve van weefselregeneratie gebruikt worden. Emdogain is daar één van. Het preparaat valt onder de stoffen die biomodificatie van het worteloppervlak bewerkstelligen. Tijdens de ontwikkeling van het parodontale ligament worden matrixproteïnen (amelogeninen) aangemaakt. Deze proteïnen worden op het worteloppervlak afgezet en bevorderen de cementvorming en de aanleg van het parodontaal ligament. Deze glazuurmatrixeiwitten zijn verwerkt in Emdogain. Emdogain wordt tijdens de chirurgische behandeling, na demineralisatie van het worteloppervlak met EDTA, aangebracht op of in het defect waar de regeneratie wordt beoogd. Er wordt gestart met initiële parodontale behandeling en een bacteriologisch onderzoek. Op basis van de kweekuitslag (Pg +++, Tf +++, Pm ++, Fn ++) wordt de initiële behandeling met Metronidazol ondersteund. Bij de herbeoordeling is er bij het merendeel van de elementen een aanzienlijke pocketreductie opgetreden. Het ontstekingsniveau (de bloedingsindex) is sterk afgenomen. Diepe restpockets (8 mm) zijn bij de 37 distaal blijven bestaan. Het niveau van de mondhygiëne is goed. Intake consult Een 65-jarige vrouw wordt verwezen voor parodontaal onderzoek en behandeling. Patiënte heeft geen klachten, afgezien van bloedend tandvlees. In het verleden is zij door een mondhygiënist behandeld. De medische anamnese wijst een voorstadium van osteoporose uit, maar medicatie is nog niet nodig. Bij de 37 is er sprake van een ernstige persisterende parodontitis; bij vitaliteitstest van het element is er een positieve reactie op koude Parodontiumstatus intake Er is sprake van gegeneraliseerd verdiepte ontstoken pockets (4-10 mm), furcatieproblemen en gingivarecessies, in een goed verzorgde dentitie. Het niveau van de mondhygiëne is heel redelijk. De prognose van de 37 wordt als uiterst dubieus tot slecht ingeschat A=1 wandig botdefect B= 2 wandig botdefect C= 3 wandig botdefect Bij de flapoperatie 37 blijkt er (zoals verwacht) een éénwandig diep en breed botdefect aanwezig te zijn; het botverlies is tot aan de apex voortgeschreden. Emdogain wordt aangebracht en patiënte wordt opnieuw geïnformeerd over de ernst van de situatie en het onvoorspelbare behandelresultaat. Bij de postoperatieve controles blijkt de genezing probleemloos te verlopen. De patiënt komt vervolgens 3- tot 4-maandelijks voor parodontale nazorg. Röntgenfoto s intake Clinical Periodontology and Implant Dentistry Fifth edition; J. Lindhe and T. Karring 8 NVvP, een gezond fundament De jaren nadien wordt er 4-maandelijks een parodontale nazorgbehandeling uitgevoerd; iedere 1 tot 2 jaar vindt er een evaluatie consult plaats. Na 4 jaar wordt er van de regio 37 een nieuwe röntgenfoto gemaakt. Het behandelresultaat is op langere termijn stabiel. Gezien het belang van behoud van de 37 wordt voorgesteld om een flapoperatie met toepassing van Emdogain uit te voeren. Regeneratie is gezien het éénwandige botdefect in dit geval niet voorspelbaar. Er is 10-50% botverlies waarneembaar; bij de 37 is het botverlies tot nabij de apex voortgeschreden. In vergelijkende onderzoeken blijkt de toepassing van Emdogain als regeneratietechniek even effectief te zijn als de toepassing van membranen bij 'guided tissue regeneration (GTR)'. Wanneer beide technieken samen worden toegepast, wordt geen significante verbetering gezien ten opzichte van het gebruik van Emdogain zonder GTR Patiëntencasus Het is van belang om de factoren te onderkennen die het succes van de behandeling beïnvloeden. Patiëntgerelateerde factoren die daarbij een rol spelen, zijn o.a.: het niveau van de mondhygiëne, roken, de aanwezigheid van systemische aandoeningen en stress. Maar er zijn ook factoren die voor de voorspelbaarheid van de behandeling gerelateerd zijn aan het te behandelen defect: de diepte van het angulaire defect, de hoek tussen het worteloppervlak en de botwand en het aantal resterende botwanden. Het defect dient dieper dan 3 mm te zijn; hoe smaller het defect is en hoe meer wanden het heeft, des te meer voorspelbaar zal de toepassing van Emdogain zijn Ruim 1 jaar later zien wij haar terug voor de postoperatieve evaluatie; er wordt een röntgenfoto regio 37 gemaakt. De parodontiumstatus laat zien dat er een bijna gezond maar gereduceerd parodontium is bewerkstelligd. De diepte van de pockets bedraagt nu 2-5 mm, het ontstekingsniveau is laag (< 10%). Bij de 37 is sprake van verdere pocketreductie; röntgenologisch is aanzienlijk botherstel waarneembaar Voorlopig is het behoud van een brugpijler met een uiterst dubieuze prognose mogelijk gebleken. In 2011 is er een artikel verschenen van de groep van Cortellini waarin hopeless teeth met verschillende regeneratietechnieken werden behandeld. Van de 25 behandelde elementen vertoonden 23 een duidelijke klinische en radiologische verbetering. Het behandelresultaat bleef bij de meeste elementen stabiel gedurende een periode van 5 jaar. Zij concludeerden dat Regenerative therapy can be applied at hopeless teeth and has the potential to change their prognoses. Cortellini et al. J Clin Periodontol 2011; 38: Jacqueline Speelman, parodontoloog (NVvP), Parodontologische Kliniek Den Haag nr 95 Fundamenteel 9

6 Agenda congressen / symposia / cursussen / Oproep Sponsorinformatie / NVvP informatieve folders Sponsors Agenda Deze agenda wordt samengesteld uit gegevens zoals bekend bij de NVvP en het PAOT. Cursusgegevens voor deze rubriek kunt u inzenden naar het secretariaat NVvP. Congressen, symposia On the Edge, NVvP-voorjaarscongres 17 maart 2017, Cinemec, Ede NVM-voorjaarscongres 2017, Patiënt Centraal, get on that train 7 april 2017, Rijtuigenloods, Amersfoort Op de website van de EFP ( vindt u alle internationale congressen in de parodontologie. Cursussen, compact clinics, workshops april t/m juni 2017 Nazorg bij implantaten, speciaal gericht op tandartsen vanaf 7 april 2017, ACTA, Amsterdam Het Torque gevaar, oorzaak en gevolg van gingivarecessie 11 mei 2017, KvPA, Amsterdam Algemene gezondheid en parodontitis 12 mei 2017, LabOral, Houten Parodontale chirurgie in de algemene praktijk vanaf 12 mei 2017, ACTA, Amsterdam Parodontitis en Diabetes mellitus: wie doet wat? 18 mei 2017, KvPA, Amsterdam Klinische parodontologie, part 1 19 mei 2017, NVM, Breukelen Paroworkshop voor de algemene en mondhygiënepraktijk vanaf 20 mei 2017, ACTA, Amsterdam Plastische parochirurgie, recessiebedekking, mucogingivale en esthetische chirurgie 22 mei 2017, KvPA, Amsterdam Over orale infecties, focale infecties,profylaxe en antibiotica 24 mei 2017, KvPA, Amsterdam Klinische parodontologie, part 2 9 juni 2017, NVM, Breukelen Klinische parodontologie, Masterclass 23 juni 2017, NVM, Breukelen Voor actuele informatie verwijzen wij u naar de websites van de betreffende cursusaanbieders. Kijk voor meer informatie op: Oproep! Oproep kandidaten voor de NVvP - Oral B - preventieprijs De NVvP Oral-B Preventieprijs is ingesteld door de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) met de bedoeling om mondhygiënisten te stimuleren zich in te zetten voor het vakgebied van de mondhygiëne en/of het werkterrein van de mondhygiënist. De prijs, die door de firma Procter & Gamble (Oral B ) ter beschikking wordt gesteld, wordt 1x per 2 jaar uitgereikt. Voor de prijs, ten bedrage van 900,00, komen in Nederland werkzame mondhygiënisten in aanmerking, lid van de NVvP, die zich in de afgelopen jaren met betrekking tot de bovenstaande focus uitzonderlijk hebben onderscheiden. Kent u een mondhygiënist die voor deze prijs in aanmerking komt, dan nodigt de NVvP u van harte uit diegene voor te dragen. Past u als mondhygiënist zelf in het profiel, dan mag u dat ook aan het bestuur van de NVvP kenbaar maken. Stuur hiervoor een uitgebreide motivatie vóór 26 september 2017 aan het Bestuur van de NVvP, Postbus 34, 1633 ZG Avenhorn of secretariaat@nvvp.org. Kijk op voor de Reglementen en de procedure! De prijs wordt uitgereikt tijdens het najaarscongres van de NVvP op 24 november 2017 in de CineMec te Ede. NIEUW Geistlich Bio-Gide Compressed: hét Alternatief voor het Origineel De nieuwe keuze in membranen: Geistlich Bio-Gide Compressed. Door de collageen experts van Geistlich zó ontworpen, dat deze perfect aansluit op uw persoonlijke voorkeur. Het membraan heeft een gemodificeerde oppervlaktestructuur en is gemakkelijker te knippen. Wilt u een membraan met dezelfde onovertroffen biologische eigenschappen als Bio-Gide, maar met een steviger gevoel, kies dan voor de nieuwe Geistlich Bio-Gide Compressed. Geistlich Bio-Gide is al meer dan 20 jaar het vertrouwde en bewezen nr. 1 membraan 1 in de regeneratieve tandheelkunde. Met 91,9% implant survival rate na jaar 2 in bot geregenereerd met Geistlich Bio-Gide en Geistlich Bio-Oss. Bij grote defecten volgens de Urban Sausage Technique na meer dan 2 jaar een survival rate van 100%. 3 Niet voor niets de ultieme keuze voor betrouwbare resultaten. 2 Voor meer informatie neem contact met ons op via verkoop@dent-medmaterials.nl of Data Research Inc., US and European Dental Bone Graft Substitutes and other Biomaterials Market, Jung R, et al. Clin Oral Implants Res Oct;24(10): Urban I, et al. Int J Periodontics Restorative Dent. 2013;33(3): Meer informatie: info@dent-medmaterials.nl, T Korting voor NVvP-leden Uw tandvlees krijgt een cijfer Bij de NVvP kunt u diverse informatieve folders bestellen die een waardevolle ondersteuning bieden bij de uitoefening van uw praktijk. Ter opfrissing van uw kennis biedt de vereniging u tevens de keuze uit verschillende wetenschappelijke naslagwerken. Extra aantrekkelijk: als NVvP-lid krijgt u korting op uw bestelling. Eén van de folders die hun nut in de praktijk duidelijk bewijzen, is de folder Uw tandvlees krijgt een cijfer. In deze folder wordt helder uitgelegd waarom u bij uw patiënt een DPSIscore bepaalt en wat die score dan vervolgens voor het gebit van deze patiënt betekent. Kort, overzichtelijk en praktisch, een waardevolle ondersteuning dus voor uw praktijkvoering! Bestellen kan snel en simpel Als NVvP-lid krijgt u vanzelfsprekend een aantrekkelijke korting, op deze èn de andere folders van de NVvP. 'Bestellen kan snel en simpel via de NVvP webwinkel: De bestelling wordt zo snel mogelijk per post bij u thuisbezorgd nadat uw betaling is ontvangen. Voor de ledenkorting dient u in te loggen. Extra voordeel dus van uw NVvP lidmaatschap!' Meer weten? Kijk op Hoofdsponsors 2017 van de NVvP Platina: Braun Oral B Goud: Dentaid BeNeLux (Perio.Aid, Halita, Desensin R, Interprox ) Zilver: Philips Oral Health Care (Sonicare ) Brons: Colgate-Palmolive Company Sponsors: EMS Electro Medical Systems Dent-Med Materials (Geistlich Bio-Gide Perio, Bio-Oss Collagen,Mucograft en Mucograft Seal) Laboral Diagnostics (microbiologische en genetische diagnostiek bij parodontitis, cariës- en legionella-onderzoek) Straumann BV (Emdogain ) Zimmer Biomet Henry Schein Oral Comp Nobel Biocare Nederland BV GSK Waterpik Memodent Dentalair Hu-Friedy 10 NVvP, een gezond fundament nr 95 Fundamenteel 11

7

Paro-info januari 2013

Paro-info januari 2013 Paro-info januari 2013 Geachte lezer, De Parodontologische Kliniek Den Haag bestaat 25 jaar. Wij zullen dit jubileum vieren met het thema Van jong tot oud zonder bloedend tandvlees. Dit zal blijken uit

Nadere informatie

Paro-info april 2013

Paro-info april 2013 Paro-info april 2013 Geachte lezer, Hierbij presenteren wij u de 2e Paro-Info van ons jubileumjaar. In het kader van het vijfentwintig jarig bestaan van de Parodontologische Kliniek Den Haag organiseren

Nadere informatie

Paro-info augustus 2013

Paro-info augustus 2013 Paro-info augustus 2013 Geachte lezer, Het jubileumjaar 2013 is inmiddels voor de helft verstreken. Nog even en dan vieren wij graag met u ons 25 jarig bestaan in Diligentia te Den Haag. U heeft hiervoor

Nadere informatie

Strategisch plan NVvP

Strategisch plan NVvP Strategisch plan NVvP 2017-2022 Inleiding Doel In de zomer van 2016 heeft het bestuur van de NVvP besloten om de toekomstvisie 2012-2017 te vervangen en aan te passen voor de komende periode van 2017 2022.

Nadere informatie

Paro-info maart 2016

Paro-info maart 2016 Paro-info maart 2016 Geachte lezer, In deze Paro-info willen wij een aantal bijzondere casussen onder de aandacht brengen. Als afsluiting laten wij u een röntgenfoto zien. Degene die weet wat hier atypisch

Nadere informatie

Paro-info. mei 2011. vaststellen risicoprofiel

Paro-info. mei 2011. vaststellen risicoprofiel Paro-info mei 2011 vaststellen risicoprofiel Na zorg komt nazorg Voor de behandeling van mensen met parodontitis werken wij in Nederland volgens het Paro-protocol. De DPSI bepaalt daarbij tot welke behandelcategorie

Nadere informatie

Paro-info januari 2017

Paro-info januari 2017 Paro-info januari 2017 Geachte lezer, Voor u ligt de eerste Paro-info van 2017. Het team van de Parodontologische Kliniek wenst u allen een voorspoedig en gezond 2017 toe. In deze Paro-info treft u aan

Nadere informatie

Paro-info E N NA RO P E R. Verslagen EuroPerio7. september 2012

Paro-info E N NA RO P E R. Verslagen EuroPerio7. september 2012 september 2012 RO P E R VI IO EU Paro-info E N NA Verslagen EuroPerio7 Geachte collegae, Voor u ligt een nieuwe paro-info; dit keer met een aantal samenvattingen van interessante voordrachten, gehouden

Nadere informatie

KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING

KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING In de klinische praktijkrichtlijn Peri-implantaire infecties komen de volgende onderwerpen aan de orde: 1. Preventie van peri-implantaire infecties 2. Diagnostiek

Nadere informatie

Paro-info december 2018

Paro-info december 2018 Paro-info december 2018 Geachte Lezer, Voor u ligt onze laatste Paro-info van 2018. Hierin leest u o.a. over een verrassende achterzijde van de medaille voor de Olympisch sporter en treft u onze kerstwens

Nadere informatie

Geachte Lezer, 5,1% 28,6% 1,5% 64,7% Nee (5,1% nvt (28,6%) Geen antwoord (1,5%) Ja (64,7%

Geachte Lezer, 5,1% 28,6% 1,5% 64,7% Nee (5,1% nvt (28,6%) Geen antwoord (1,5%) Ja (64,7% Paro-info juni 2015 Geachte Lezer, Met gepaste trots benaderen wij u in deze editie van de Paro -info met een samenvatting van de uitslag van onze patiënten tevredenheidsenquête. Met de uitslag van de

Nadere informatie

Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya

Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya Samenvatting en conclusie In vele studies is een verband aangetoond tussen

Nadere informatie

Fundamenteel. Tot ziens in Hoorn! Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 91, maart 2016

Fundamenteel. Tot ziens in Hoorn! Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 91, maart 2016 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 91, maart 2016 Fundamenteel Woord van de voorzitter Tot ziens in Hoorn! Hoe groot uw behoefte aan een richtlijn peri-implantitis is, werd duidelijk tijdens de

Nadere informatie

samenvatting Peri-implantaire infecties vormen een risico voor de overleving en het succes op lange termijn van tandheelkundige implantaten. Infectie beperkt tot de peri-implantaire mucosa wordt peri-implantaire

Nadere informatie

Fundamenteel. Óp naar Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 97, september 2017

Fundamenteel. Óp naar Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 97, september 2017 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 97, september 2017 Fundamenteel Woord van de voorzitter Óp naar 2018 Er zijn nog weliswaar drie maanden te gaan in 2017, maar vanaf deze plek wil ik toch alvast

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health.

Patiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. Patiënteninformatie Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. In actie tegen parodontitis: Voor aantrekkelijkheid en welzijn. Mooie tanden en

Nadere informatie

Dutch Periodontal Screening Index - DPSI. Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket

Dutch Periodontal Screening Index - DPSI. Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket Dutch Periodontal Screening Index - DPSI Categorie A Index 0, 1, 2 Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket Categorie C Index 3 Positief = met recessies boven de diepste

Nadere informatie

Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes?

Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes? Updatedag Assistenten 05 juni 2015 Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes?.. ja.... de tandarts zegt dat mijn achterste kies links-boven eruit moet.... maar ik heb

Nadere informatie

Paro-info april 2019

Paro-info april 2019 Paro-info april 2019 Geachte lezer, Voor u ligt wederom een nieuwe Paro-info. In deze editie leest u een vooraankondiging over de nieuwe classificatie voor parodontitis, zoals geïntroduceerd bij Euro Perio

Nadere informatie

Prestatiebeschrijvingen met bijbehorende tarieven 2019*

Prestatiebeschrijvingen met bijbehorende tarieven 2019* Prestatiebeschrijvingen met bijbehorende tarieven 2019* Aanvullende informatie Wij proberen zoveel mogelijk rekening te houden met de tarieven van uw zorgverzekering. Mondhygiënistenpraktijk Oog in Al

Nadere informatie

Is Parodontitis een risicofactor voor bisfosfonaat gerelateerde necrose van de kaak?

Is Parodontitis een risicofactor voor bisfosfonaat gerelateerde necrose van de kaak? Paro-info juli 2014 Geachte lezer, Vanaf medio juli a.s. zal Conroy Faber, MSc student parodontologie ACTA, stage lopen bij de Parodontologische Kliniek Den Haag. Hij zal onder begeleiding van Ilara Zerbo

Nadere informatie

Fundamenteel. Aandacht voor detail. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 88, juni 2015

Fundamenteel. Aandacht voor detail. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 88, juni 2015 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 88, juni 2015 Fundamenteel Woord van de voorzitter Aandacht voor detail In ons vak is aandacht voor detail cruciaal. Dat geldt niet alleen tijdens onze dagelijkse

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting 147 148 De tandheelkundige implantologie heeft zich de afgelopen vijfendertig jaar sterk ontwikkeld. Aanleiding tot deze ontwikkeling was de toenemende behoefte aan verbeterde behandeling

Nadere informatie

Antibiotica beïnvloeden de indicatie voor parodontale chirurgie

Antibiotica beïnvloeden de indicatie voor parodontale chirurgie Abbas en Van Winkelhoff: Parodontale chirurgie en antibiotica Antibiotica beïnvloeden de indicatie voor parodontale chirurgie F. Abbas 1 A.J. van Winkelhoff In dit artikel wordt de rol van orale antibiotica

Nadere informatie

Ontstoken tandvlees. Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne

Ontstoken tandvlees. Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Ontstoken tandvlees Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees (gingivitis en

Nadere informatie

Geachte lezer, Voor u ligt de tweede Paro-info van 2017 met o.a. informatie over recessiebedekking met een casusbespreking.

Geachte lezer, Voor u ligt de tweede Paro-info van 2017 met o.a. informatie over recessiebedekking met een casusbespreking. Paro-info juni 2017 Geachte lezer, Voor u ligt de tweede Paro-info van 2017 met o.a. informatie over recessiebedekking met een casusbespreking. Maar eerst nog uw aandacht voor het volgende. Afgelopen februari

Nadere informatie

Uitnodiging. endo richt lijn. Een evidence based handvat voor de endodontische behandeling

Uitnodiging. endo richt lijn. Een evidence based handvat voor de endodontische behandeling Uitnodiging De endo richt lijn Een evidence based handvat voor de endodontische behandeling Voorjaarscongres NVvE Zaterdag 7 maart 2015 Hotel Okura Amsterdam Met medewerking van de universiteiten van Nijmegen,

Nadere informatie

Paro-info. Uitslag enquête Peri-implantitis Verwijzersavond

Paro-info. Uitslag enquête Peri-implantitis Verwijzersavond Paro-info Uitslag enquête Peri-implantitis Verwijzersavond januari 2011 Geachte collega, Wij willen deze Paro-info aanvangen met de allerbeste wensen voor 2011. Uitslag verwijzers enquête Vervolgens willen

Nadere informatie

Valkuilen in diagnostiek en behandeling van parodontale aandoeningen

Valkuilen in diagnostiek en behandeling van parodontale aandoeningen F. Abbas, A.J. van Winkelhoff Valkuilen in diagnostiek en behandeling van parodontale aandoeningen In dit artikel wordt ingegaan op de complexe etiologie, de gevolgen en de faalrisico s bij de diagnostiek

Nadere informatie

Chapter 9 Samenvatting

Chapter 9 Samenvatting Samenvatting Marcel D. Posthumus SAMENVATTING Reumatoïde artritis (RA) is een aandoening die voorkomt bij 0,5-1% van de bevolking en die gekenmerkt wordt door een chronische ontsteking van meerdere gewrichten

Nadere informatie

Paro-info. december 2013

Paro-info. december 2013 Paro-info december 2013 Succesvol jubileumjaar bijna om Het 25-jarig jubileum van de Parodontologische Kliniek Den Haag heeft het jaar 2013 speciaal gemaakt. Verwijzers, medewerkers en patiënten hebben

Nadere informatie

implantologie 2017 nsoi post academisch onderwijs implantologie

implantologie 2017 nsoi post academisch onderwijs implantologie implantologie 2017 de essentie nsoi post academisch onderwijs implantologie implantologie 2017 de essentie WAT ALLE PRAKTIJKMEDEWERKERS MOET LEREN ZIEN EN WETEN NSOI CURSUSSEN OP LOCATIE: DE KENNIS KOMT

Nadere informatie

implantologie 2018 VOORKOMEN EN BEHANDELEN VAN COMPLICATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie

implantologie 2018 VOORKOMEN EN BEHANDELEN VAN COMPLICATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie he het vervolg VOORKOMEN EN BEHANDELEN VAN COMPLICATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie het vervolg VOORKOMEN EN BEHANDELEN VAN COMPLICATIES PERIODIEK ONDERHOUD: VOORWAARDE VOOR LANGDURIG

Nadere informatie

KENNIS DELEN IS KENNIS OPDOEN!

KENNIS DELEN IS KENNIS OPDOEN! De PvPI Nijmegen/Horst organiseert: TOP LEZINGEN 2018 KENNIS DELEN IS KENNIS OPDOEN! 15 MEI 19 SEPTEMBER 12 NOVEMBER Na de succesvolle thema-avonden uit eigen praktijk, die we in 2017 voor u verzorgden,

Nadere informatie

Bijlage 9 Resultaten Commentaarronde: gerichte benadering

Bijlage 9 Resultaten Commentaarronde: gerichte benadering Bijlage 9 Resultaten Commentaarronde: gerichte benadering 1 Opzet gerichte benadering De KNMT en respectievelijk de NVM en de ONT hebben steekproeven getrokken van tandarts-algemeen practici, tandarts-implantologen,

Nadere informatie

Fundamenteel. Opmerkelijk. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 93, oktober 2016

Fundamenteel. Opmerkelijk. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 93, oktober 2016 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 93, oktober 2016 Fundamenteel Woord van de voorzitter Opmerkelijk Het blijft wonderlijk om te zien hoe media in de zomertijd nieuws maken van een berichtje dat

Nadere informatie

Een gezonde mond in een gezond lichaam

Een gezonde mond in een gezond lichaam Een gezonde mond in een gezond lichaam Jubileumsymposium Ter gelegenheid van haar vijfentwintig jarig bestaan organiseert de Parodontologische Kliniek Den Haag een jubileumsymposium op vrijdag 27 september

Nadere informatie

Atlas van de parodontale diagnostiek

Atlas van de parodontale diagnostiek Atlas van de parodontale diagnostiek Atlas van de parodontale diagnostiek Dr. Johan van Dijk Dr.FredSpijkervetendr.JanTromp Houten 2011 Ó 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle

Nadere informatie

Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou

Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou Thesis Prevention and Treatment of Peri-implant Diseases Cleaning of titanium dental implant

Nadere informatie

Sterk bot voor een mooi en gezond gebit Patiënteninformatie I Botherstel met Geistlich Bio-Oss en Geistlich Bio-Gide. www.kunstbot.

Sterk bot voor een mooi en gezond gebit Patiënteninformatie I Botherstel met Geistlich Bio-Oss en Geistlich Bio-Gide. www.kunstbot. Sterk bot voor een mooi en gezond gebit Patiënteninformatie I Botherstel met Geistlich Bio-Oss en Geistlich Bio-Gide www.kunstbot.nl Inhoud Lachen is de beste manier om je tanden te laten zien Lachen is

Nadere informatie

KOPZORGEN... Stomatitis Parodontitis. Kopzorgen. Definitie: reversibele plaque geïnduceerde ontsteking van de gingiva

KOPZORGEN... Stomatitis Parodontitis. Kopzorgen. Definitie: reversibele plaque geïnduceerde ontsteking van de gingiva KOPZORGEN... Gingivitis Stomatitis Parodontitis Frans Knaake, tandheelkundig dierenarts Veterinair Specialistisch Centrum De Wagenrenk Gingivitis Definitie: reversibele plaque geïnduceerde ontsteking van

Nadere informatie

Uw tandvlees krijgt een cijfer

Uw tandvlees krijgt een cijfer Uw tandvlees krijgt een cijfer Uw tandvlees heeft een cijfer gekregen Uw tandvlees is gecontroleerd. Er is globaal onderzocht of uw tandvlees ontstoken is. De metingen zijn vastgelegd in cijfers voor zes

Nadere informatie

Als een gebit niet goed verzorgd wordt is er kans op gingivitis en paradontitis

Als een gebit niet goed verzorgd wordt is er kans op gingivitis en paradontitis Gebitsverzorging Als een gebit niet goed verzorgd wordt is er kans op gingivitis en paradontitis Gingivitis Gingivitis oftewel tandvleesontsteking ontstaat door de ophoping van tandplaque en tandsteen

Nadere informatie

implantologie 2019 nsoi post academisch onderwijs implantologie

implantologie 2019 nsoi post academisch onderwijs implantologie de essentie nsoi post academisch onderwijs implantologie de essentie WAT ALLE PRAKTIJKMEDEWERKERS MOETEN LEREN ZIEN EN WETEN NSOI CURSUSSEN OP LOCATIE: DE KENNIS KOMT NAAR U TOE! Praktijkgerichte cursus

Nadere informatie

Patiënteninformatie over: de behandeling van tandvleesontsteking. Meer dan 2 miljoen patiënten behandeld. Parodontaal herstel met Straumann Emdogain

Patiënteninformatie over: de behandeling van tandvleesontsteking. Meer dan 2 miljoen patiënten behandeld. Parodontaal herstel met Straumann Emdogain Patiënteninformatie over: de behandeling van tandvleesontsteking Meer dan 2 miljoen patiënten behandeld Parodontaal herstel met Straumann Emdogain 1 Wat weet u over tandvleesontsteking? Tandvleesontsteking

Nadere informatie

blue m producten zijn revolutionair voordelen gebruik blue m vóór operatie voordelen gebruik blue m na operatie

blue m producten zijn revolutionair voordelen gebruik blue m vóór operatie voordelen gebruik blue m na operatie blue m producten zijn revolutionair blue m maakt al jaren het verschil in mond verzorging. De unieke for mule heeft talloze mensen geholpen bij het voorkomen en verhelpen van gebits- en tandvleesproblemen.

Nadere informatie

Lustrumviering 11 januari 2019

Lustrumviering 11 januari 2019 Beste leden van de NHTV, 12 ½ jaar! Lustrumviering 11 januari 2019 De NHTV bestaat 12,5 jaar. Daar wil ik toch even bij stilstaan. De NHTV is een vereniging die al die jaren goed verzorgde cursussen en

Nadere informatie

Periodontitis and rheumatoid arthritis de Smit, Menke

Periodontitis and rheumatoid arthritis de Smit, Menke Periodontitis and rheumatoid arthritis de Smit, Menke IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version

Nadere informatie

implantologie 2018 unieke 2- daagse masterclass max. 20 deelnemers voor tandartsen en mka- chirurgen met ervaring in de implantologie

implantologie 2018 unieke 2- daagse masterclass max. 20 deelnemers voor tandartsen en mka- chirurgen met ervaring in de implantologie implantologie 2018 hoofdzaak 2-DAYS HANDS-ON HUMAN CADAVER COURSE nsoi post acamisch onrwijs implantologie implantologie 2018 hoofdzaak 2-DAYS HANDS-ON HUMAN CADAVER COURSE KENNIS EN VAARDIGHEID HET MEEST

Nadere informatie

De behandeling van een furcatie is lastig

De behandeling van een furcatie is lastig FURCATIEPROBLEMATIEK BIJ DE PROGNOSEBEPALING De behandeling van een furcatie is lastig In de parodontologie is prognosebepaling een wezenlijk onderdeel van de behandelplanning. In het parodontale plan

Nadere informatie

Wat te doen bij peri-implantitis?

Wat te doen bij peri-implantitis? Page 1 of 6 dentalinfo Volgende Wat te doen bij peri-implantitis? Ruim 800-duizend Nederland hebben één of meer implantaten. Een deel van deze groep heeft last van peri-implantitis. Hoe kunt u hiermee

Nadere informatie

Parodontologie in de Praktijk

Parodontologie in de Praktijk Parodontologie in de Praktijk Parodontologie in de Praktijk J.P. van Hoeve Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Ik ben zwanger. Heb ik meer kans op ontstoken tand- vlees? Kan ik tandplak verwijderen met een mondspoelmid- del?

Ik ben zwanger. Heb ik meer kans op ontstoken tand- vlees? Kan ik tandplak verwijderen met een mondspoelmid- del? Onstoken tandvlees Ontstoken tandvlees Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees

Nadere informatie

implantologie 2017 OVER BOT, BOTSUBSTITUTEN EN AUGMENTATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie

implantologie 2017 OVER BOT, BOTSUBSTITUTEN EN AUGMENTATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie implantologie 2017 he het fundament OVER BOT, BOTSUBSTITUTEN EN AUGMENTATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie implantologie 2017 het fundament OVER BOT, BOTSUBSTITUTEN EN AUGMENTATIES KENNIS

Nadere informatie

Fundamenteel. Horlogebandje met één gaatje. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 72, maart 2011

Fundamenteel. Horlogebandje met één gaatje. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 72, maart 2011 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 72, maart 2011 Fundamenteel Woord van de voorzitter Horlogebandje met één gaatje Het besef dat parodontitis een door bacteriën geïnitieerde aandoening is, heeft

Nadere informatie

? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie).

? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie). MONDGEZONDHEID EN ZWANGERSCHAP CASUS 1 Karin de G., een 27-jarige patiënte is al van jongs af aan in de praktijk onder controle. Tot nu toe was er altijd sprake van een zeer goede mondhygiëne en zijn er

Nadere informatie

Zeer vergevorderde parodontale afbraak

Zeer vergevorderde parodontale afbraak EXTRAHEREN KAN ALTIJD NOG Zeer vergevorderde parodontale afbraak De inschatting of een element wel of niet te behouden is, zal niet bij iedere behandelaar dezelfde zijn. De resultaten die we met onze behandelingen

Nadere informatie

E3 Rehabilitatie met brugwerk op implantaten

E3 Rehabilitatie met brugwerk op implantaten E3 Rehabilitatie met brugwerk op implantaten Trefwoorden: Parodontitis Vaste voorziening Verkorte tandboog Abrasie Frederik Ardenois 1 Reden bezoek en wens patiënt Een vrouwelijke patiënt van 53 jaar consulteerde

Nadere informatie

Fundamenteel Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 73, september 2011

Fundamenteel Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 73, september 2011 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 73, september 2011 Fundamenteel Woord van de voorzitter 11-11-11 Het zal u niet ontgaan zijn dat de NVvP dit jaar 75 jaar bestaat. Op 16 mei j.l. werd de officiële

Nadere informatie

Een gezonde mond, zeker!... Een. 7 februari 2014 W.H. Rodenburg, mondhygiënist

Een gezonde mond, zeker!... Een. 7 februari 2014 W.H. Rodenburg, mondhygiënist Een gezonde mond, zeker!... Een mooie lach graag! 7 februari 2014 W.H. Rodenburg, mondhygiënist Agenda vandaag Aanleiding Wie wij zijn: Team Wat wij doen en waarom? Waar lopen we tegen aan? Onze conclusies:

Nadere informatie

Infectie bij een implantaat

Infectie bij een implantaat Infectie bij een implantaat Patiënteninformatie 1. Wat is het? U heeft een implantaat gekregen. Sommige mensen krijgen een ontsteking in de mond rondom dit implantaat. De oorzaken en gevolgen worden in

Nadere informatie

EFFICIËNT BOUWEN AAN UW VAKKENNIS met BSL Tandarts Totaal

EFFICIËNT BOUWEN AAN UW VAKKENNIS met BSL Tandarts Totaal print + online + archief WebTV EFFICIËNT BOUWEN AAN UW VAKKENNIS met BSL Tandarts Totaal Het eerste jaar 3.000,- 59,- aan waarde voor maar: Slechts BSL TANDARTS TOTAAL Meer informatie BOHN of STAFLEU abonneren?

Nadere informatie

POST-IAS SYMPOSIUM VAN MEXICO NAAR UTRECHT UTRECHT AUGUSTUS 2019 MEETING PROSPECTUS.

POST-IAS SYMPOSIUM VAN MEXICO NAAR UTRECHT UTRECHT AUGUSTUS 2019 MEETING PROSPECTUS. POST-IAS SYMPOSIUM VAN MEXICO NAAR UTRECHT UTRECHT AUGUSTUS 2019 MEETING PROSPECTUS INTRODUCTIE Vanf 24 juli 2019 zal het IAS Conference on HIV Science plaatsvinden in Mexico City, Mexico. Tijdens dit

Nadere informatie

Gedragsregels betreffende behandeling van patiënten met tandheelkundige implantaten

Gedragsregels betreffende behandeling van patiënten met tandheelkundige implantaten Gedragsregels betreffende behandeling van patiënten met tandheelkundige implantaten versie mei 2015 Initiatief Nederlandse Vereniging voor Orale Implantologie (NVOI) In het op 30 juni 2014 verschenen rapport

Nadere informatie

Fundamenteel. Kernpunten. lifestylefactoren daarbij. Wetenschappelijk bewezen inzichten In 2013 wordt opnieuw bekeken wàt de tariefstructuur voor 2014

Fundamenteel. Kernpunten. lifestylefactoren daarbij. Wetenschappelijk bewezen inzichten In 2013 wordt opnieuw bekeken wàt de tariefstructuur voor 2014 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 78, december 2012 Fundamenteel Woord van de voorzitter Kernpunten De NVvP-voorzittershamer is van eigenaar verwisseld: tijdens de recente ALV heeft Paul Sipos

Nadere informatie

Chapter 9. Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary)

Chapter 9. Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary) Chapter 9 Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary) 10 13 14 15 16 17 18 19 20 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 Chapter 9 122 Dutch Summary Nederlandse Samenvatting Reumatoïde artritis

Nadere informatie

Antibiotica beïnvloeden de indicatie voor parodontale chirurgie

Antibiotica beïnvloeden de indicatie voor parodontale chirurgie Antibiotica beïnvloeden de indicatie voor parodontale chirurgie Bron: NTVT november 2004; 111: 425-429 Auteurs: Rubriek: Trefwoorden: Uit: Opmerking: Adres: Links: F. Abbas, A.J.van Winkelhof Oorspronkelijke

Nadere informatie

MULTIDISCIPLINAIRE AANPAK VAN COMPLEXE PROBLEMATIEK

MULTIDISCIPLINAIRE AANPAK VAN COMPLEXE PROBLEMATIEK MULTIDISCIPLINAIRE AANPAK VAN COMPLEXE PROBLEMATIEK Samen sterk! Behandeling van forse parodontale afbraak in het front leidt naast een gezond gereduceerd parodontium nogal eens tot een gecompromitteerde

Nadere informatie

Fundamenteel. Kritische kijk. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 82, december 2013

Fundamenteel. Kritische kijk. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 82, december 2013 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 82, december 2013 Fundamenteel Woord van de voorzitter Kritische kijk Tandheelkundig Nederland werd in oktober opgeschud door artikelen in NRC Handelsblad waarin

Nadere informatie

Fundamenteel. Profilering. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 85, september 2014

Fundamenteel. Profilering. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 85, september 2014 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 85, september 2014 Fundamenteel Woord van de voorzitter Profilering Parodontologie méér onder de aandacht brengen van het grote publiek : dat is één van de doelstellingen

Nadere informatie

Chapter 8. Hoofdstuk 8. Nederlandstalige samenvatting

Chapter 8. Hoofdstuk 8. Nederlandstalige samenvatting Chapter 8 Hoofdstuk 8 Nederlandstalige samenvatting Chapter 8 Porphyromonas gingivalis is een Gram- negatieve anaerobe bacterie die geassocieerd is met periimplantitis. In geval van infectie reageren gastheercellen

Nadere informatie

EFFICIËNT bouwen 59,- BSL. met BSL Psychologie Totaal PSYCHOLOGIE 12,50 TOTAAL. WebTV

EFFICIËNT bouwen 59,- BSL. met BSL Psychologie Totaal PSYCHOLOGIE 12,50 TOTAAL. WebTV EFFICIËNT bouwen E-learning aan UW VAKkennis met BSL Psychologie Totaal tijdschriften online + archief Abonnement 3.000,- 59,- aan waarde voor maar: Slechts 12,50 BSL PSYCHOLOGIE TOTAAL Meer informatie

Nadere informatie

Workshops: Workshop: Spreker: Workshop: Spreker:

Workshops: Workshop: Spreker: Workshop: Spreker: Workshops: BioComp Industries BioComp Industries B.V. produceert het zelf ontwikkelde BioComp implantaatsysteem, met bijbehorende onderdelen en instrumentarium. Workshop: De valkuilen bij de passing van

Nadere informatie

Vrijdag 18 september 2015 CineMec, Ede

Vrijdag 18 september 2015 CineMec, Ede HET 14 e VPM-CONGRES: IMPLANTATEN: EERSTE KEUS! Wat kan of wat kan juist niet in de implantologie Vrijdag 18 september 2015 CineMec, Ede Een praktijkgericht congres over implantologie Topsprekers zoals

Nadere informatie

Programma Docendo Orbis Bali 2016

Programma Docendo Orbis Bali 2016 Programma Docendo Orbis Bali 2016 Laurens Tinsel 06-13 28 85 64 Joerd van der Meer 06-21 14 18 12 Leerdoelen cursus Docendo Orbis (Bali 2016). Na deze cursus: Bent u op de hoogte van de moderne inzichten

Nadere informatie

nieuws brief nieuws Woord van de voorzitter De NVvP, omdat een goed gebit op een gezond fundament staat.

nieuws brief nieuws Woord van de voorzitter De NVvP, omdat een goed gebit op een gezond fundament staat. DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org Website:

Nadere informatie

Fundamenteel. Kracht. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 99, maart 2018

Fundamenteel. Kracht. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 99, maart 2018 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 99, maart 2018 Fundamenteel Woord van de voorzitter Kracht Al eerder heb ik het geconstateerd: de kracht van een vereniging schuilt grotendeels in de mensen die

Nadere informatie

Aandacht voor dentale implantaten

Aandacht voor dentale implantaten Aandacht voor dentale implantaten Zorg voor goede tandheelkundige implantaten De beschikbaarheid van tandheelkundige implantaten voor iedereen die deze nodig heeft, dient een helder maatschappelijk doel.

Nadere informatie

Woord van de voorzitter

Woord van de voorzitter DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

Paro-info december 2017

Paro-info december 2017 Paro-info december 2017 Geachte lezer, Voor u ligt de Paro-info van december 2017. Hierin wordt met name aandacht besteed aan peri-implantitis: het herkennen, behandelen en voorkomen. Veel leesplezier.

Nadere informatie

Fundamenteel. Mooie vooruitzichten. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 86, december 2014

Fundamenteel. Mooie vooruitzichten. Woord van de voorzitter. NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer nr. 86, december 2014 NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 86, december 2014 Fundamenteel Woord van de voorzitter Mooie vooruitzichten 2015 belooft een mooi nieuw jaar te worden, met bijzondere initiatieven in de mondzorg

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33078 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Daha, Nina Ashira Title: Candidate gene studies in rheumatoid arthritis Issue

Nadere informatie

Paroprotocol (uitgebreid)

Paroprotocol (uitgebreid) Paroprotocol (uitgebreid) Het paroprotocol is een vastgestelde route volgens welke de behandeling bij patienten met beginnende of gevorderde botafbraak zou moeten verlopen onderzoek behandelplan behandeling

Nadere informatie

Activiteitenplan FODOK 2016

Activiteitenplan FODOK 2016 Federatie van Ouders van Dove Kinderen - met of zonder CI Postbus 354 3990 GD Houten 030-2900360 1. Algemene informatie Hoofddoelstelling Aan te vragen subsidie voor 2016 De FODOK streeft naar een situatie

Nadere informatie

Opleiding Paro-preventieassistent

Opleiding Paro-preventieassistent Informatiebrochure Tandartsassistenten Opleiding Paro-preventieassistent Introductie De Paro-preventieassistent verricht initiële therapie en parodontale nazorg tot en met 5 mm. subgingivaal. De opleiding

Nadere informatie

Stap voor stap: Op weg naar een unieke customer journey. Vertrouwd digitaal ondernemen

Stap voor stap: Op weg naar een unieke customer journey. Vertrouwd digitaal ondernemen Stap voor stap: Op weg naar een unieke customer journey. Vertrouwd digitaal ondernemen ? De communicatie met je klant begint al lang voor het moment dat je klant een product koopt. Het moment dat een toekomstige

Nadere informatie

Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA), 2 de Parodontologische Kliniek in Den Haag en 3 de Kliniek voor Parodontologie in Amsterdam.

Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA), 2 de Parodontologische Kliniek in Den Haag en 3 de Kliniek voor Parodontologie in Amsterdam. Metronidazol bij de behandeling van refractaire parodontitis* AUTEUR(S) A.J. van Winkelhoff 1, T. Vangsted 2, E.G. Winkel 3 BRON Ned Tijdschr Tandheelkd 2000; 107: 327-331. TREFWOORDEN RUBRIEK UIT Parodontologie

Nadere informatie

Opleiding Initiële therapie

Opleiding Initiële therapie Informatiebrochure Tandartsassistenten Opleiding Initiële therapie Introductie De deelnemer die de opleiding Initiële therapie volgt is in het bezit van een diploma Paro-nazorg assistent en volgt de opleiding

Nadere informatie

Paro-info oktober 2015

Paro-info oktober 2015 Paro-info oktober 2015 Geachte Lezer, LIFE STYLE Voor u ligt onze Paro-Info oktober 2015 met daarin zeer uiteenlopende onderwerpen. Wij wensen u veel leesplezier. Alcoholconsumptie kan een negatief effect

Nadere informatie

BELEIDSPLAN. Brederodestraat 104 4 1054 VG Amsterdam Nederland. www.stichtingopen.nl info@stichtingopen.nl Rabobank: NL44RABO0143176986

BELEIDSPLAN. Brederodestraat 104 4 1054 VG Amsterdam Nederland. www.stichtingopen.nl info@stichtingopen.nl Rabobank: NL44RABO0143176986 BELEIDSPLAN Brederodestraat 104 4 1054 VG Amsterdam Nederland www.stichtingopen.nl info@stichtingopen.nl Rabobank: NL44RABO0143176986 BELEIDSPLAN STICHTING OPEN 1 1. INLEIDING Voor u ligt het beleidsplan

Nadere informatie

LinkedIn als marketingtool gebruiken, zo doet u dat!

LinkedIn als marketingtool gebruiken, zo doet u dat! LinkedIn als marketingtool gebruiken, zo doet u dat! Social media en content marketing gaan tegenwoordig hand in hand. Waar Facebook veel gebruikt wordt voor B2C-marketing, is LinkedIn juist meer geschikt

Nadere informatie

Tot ziens op 14 maart 2003 in de Jaarbeurs te Utrecht.

Tot ziens op 14 maart 2003 in de Jaarbeurs te Utrecht. Muntendam, januari 2003 Allereerst wil het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) u de beste wensen overbrengen en u een leerzaam 2003 toewensen. Hoewel het congres "Women in

Nadere informatie

Masterclass Rotterdam Case Study: Promotie

Masterclass Rotterdam Case Study: Promotie Masterclass Rotterdam Case Study: Promotie Panelists: Moderator: Angeline Bommer, Congress Company Jillian Sant-Barendregt MSc, Stadshavens Rotterdam Catherine Kalamidas, Rotterdam Partners Het waarde

Nadere informatie

NSOI NAJAARSCONGRES 20I7

NSOI NAJAARSCONGRES 20I7 NSOI NAJAARSCONGRES 20I7 3 Wuitijzen het Oosten VOOR HET EERST OP EEN NEDERLANDS PODIUM! ˇ IUS (Litouwen) TOMAS LINKEVIC LINKEVIC LINKEVIC IUS ISTVAN URBAN (Hongarije) FLORIN COFAR COFA (Roemenië) 15 DECEMBER

Nadere informatie

Aanbevelingen voor het publiek

Aanbevelingen voor het publiek TANDBEDERF EN TANDVLEESAANDOENING Aanbevelingen voor het publiek Highlights of Perio Workshop 201 on the Boundaries Between Dental Caries and Periodontal Diseases - jointly organised by the EFP and ORCA

Nadere informatie

Verslag onderzoek UvA-senioren

Verslag onderzoek UvA-senioren Verslag onderzoek UvA-senioren 1. Inleiding De Kring UvA-senioren heeft een enquête gehouden onder haar leden. Met deze enquête is onderzocht hoe de leden de activiteiten ervaren, wat ze van de Uitdienstbode

Nadere informatie

samenvatting Samenvatting

samenvatting Samenvatting samenvatting Bij het verloren gaan van een gebitselement of wanneer deze nooit is aangelegd, bestaat vaak behoefte aan prothetisch herstel. Dit geldt in het bijzonder wanneer het een gebitselement betreft

Nadere informatie

Woord van de voorzitter

Woord van de voorzitter DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 413 / 633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

NaïS Zine #B2P LINKEDIN DAGTRAINING. Nieuw. Vanaf volgende maand geven wij een gastblogger een podium! Als eerste;

NaïS Zine #B2P LINKEDIN DAGTRAINING. Nieuw. Vanaf volgende maand geven wij een gastblogger een podium! Als eerste; N A Ï S 2 0 1 7 I S S U E N O. 3 T I J D E L I J K G R A T I S NaïS Zine LINKEDIN N E D E R L A N D E R S O M A R M E N L I N K E D I N #B2P Z Ó O N D E R S C H E I D T J E J E D I E N S T V E R L E N

Nadere informatie

(Hoofdstuk 2-5) (Hoofdstuk 6-9) 151

(Hoofdstuk 2-5) (Hoofdstuk 6-9) 151 Samenvatting Het verlies van tanden en kiezen luidt het slinken van de resterende kaakwallen in. Dit slinken, ook wel resorptie genoemd, is een langzaam voortschrijdend proces. In de onderkaak is de snelheid

Nadere informatie