KOPZORGEN... Stomatitis Parodontitis. Kopzorgen. Definitie: reversibele plaque geïnduceerde ontsteking van de gingiva

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "KOPZORGEN... Stomatitis Parodontitis. Kopzorgen. Definitie: reversibele plaque geïnduceerde ontsteking van de gingiva"

Transcriptie

1 KOPZORGEN... Gingivitis Stomatitis Parodontitis Frans Knaake, tandheelkundig dierenarts Veterinair Specialistisch Centrum De Wagenrenk Gingivitis Definitie: reversibele plaque geïnduceerde ontsteking van de gingiva Klinisch: zwelling, roodheid en verhoogde bloedingsneiging gingiva Sulcusdiepte hond 1-3mm, kat mm Gegeven: een onbehandelde gingivitis kan overgaan in een parodontitis 1

2 Parodontitis: Infectieus progressief dynamisch ontstekingsproces Destructie weefsel door interactie pathogenen, toxinen en immuunapparaat gastheer Het is meer de respons van de gastheer op de plaque bacteriën die verantwoordelijk is voor de schade aan de weefsels dan de virulentie van de plaque bacteriën» Kinane&Lindhe,

3 Gingivitis & Parodontitis: Vier stadia: Stadium 1: gingivitis Geen botverlies Reversibel Stadium 2: parodontitis, botverlies 0%-25% Horizontaal botverlies gevolgd door verticaal botverlies Plaque en tandsteen gaan wortel bedekken Begin terugtrekken tandvlees Stadium 3: parodontitis, botverlies 25-50% Stadium 4: parodontitis, botverlies >50% 3

4 Stomatitis Ontsteking van de weke delen van de mondholte Mucogingivale lijn Arcus palatoglossus (Faucitis) THERAPIE 4

5 Stomatitis Beste behandelingsresultaten worden bereikt met: Goede gebitsverzorging (vaak onmogelijk) Hond: 2x daags poetsen! Volledige extractie gebitselementen Er mogen geen wortelresten aanwezig zijn of achterblijven, anders geen genezing Ernstige of chronische gevallen> verdwijnen van ontstekingsverschijnselen na volledige extractie Onderzoek N.Girard/ P.Hennet (EVDS Congres Ljubljana 2005) 87% van de katten met FCGS zijn tenminste sterk verbeterd of genezen 13% van de katten met FCGS lieten geen genezing of verbetering zien 5

6 Uitboren wortels (Atomiseren) Onvolledige verwijdering Botnecrose Pijnlijk Schade omliggende weefsels NIET DOEN!! Obsoleet en verwijtbaar... Interferon: Alleen werkzaam na volledige extractie kiezen Onvoldoende klinische studies Zou immuunmodulerend werken Start: 1 mega unit/kg sc 5x om de dag IU in 2 ml fysiologische oraal 1dd gedurende 2 maanden Of: 1 mega unit/kg sc 5x om de dag Herhaling na 1 maand Evt intra-lesionaal: 5 mega units 1x JSAP 2007 P.Southerden, C.Gorrel 6

7 Vele medicaties gebruikt... Nog geen wondermiddelen! Oppassen met corticosteroïdengebruik Bijwerkingen Afnemende werkzaamheid op termijn Beïnvloeding genezing na extractie Verschuiving van Th1 naar Th2 cellen Dat willen we JUIST niet!! FILM PFIZER - Onderzoek - Therapie Doel therapie: Gingivitis: herstellen klinisch gezonde gingiva Parodontitis: preventie progressie aandoening - Lengte film ongeveer 12 minuten 7

8 Welkom WELKOM in de jungle!! IN DE JUNGLE Preventie 8

9 Twee strategieën: 1. Tandsteen concept Veelal dentale diëten Mechanische werking Chemische werking» Calciumgehalte beïnvloeding Combinatie chemisch en mechanisch 2. Tandplaque concept Sommige diëten, sommige kauwstaven, mondwater Host modulation patiënt Bijvoorbeeld:» Subantimicrobial-dose doxycycline (SDD)» Afremmen matrix metalloproteinases (MMP)» Stimulatie collageen productie» Dosis: 20% van de antimicrobiële dosis» Studies: geen resistentie, geen bijwerkingen» NSAID» 1-Tetradecanol complex (1-TDC) Directe werking op de tandplaque RF2 (Prozym ) en Plaque Off 9

10 GOUDEN STANDAARD!!!!! TANDEN POETSEN!!!! Dieren (en mensen) met een ernstige parodontale aandoening lopen grote kans op een bacteriële endocarditis... 10

11 Studie Peddle et al (2009) Honden: 76 patiënten en 80 controlegroep Geen bewijs voor een associatie tussen bacteriële endocarditis enerzijds en dentale, orale chirurgie of orale infecties anderzijds. JAVMA, Vol 234, no.1, January 1, 2009 Studie Glickman et al (2009) honden, verschillende fasen parodontitis en verschillende leeftijden Parodontitis is geassocieerd met bijvoorbeeld bacteriële endocarditis en cardiomyopathie Chronische ontsteking, vooral vanaf fase 3 is mogelijk een belangrijke schakel tussen orale flora en systemische ziekten Chronische bronchitis, interstitiele nefritis, glomerulonefritis, hepatitis JAVMA, Vol 234, No4, February 15,

12 Bacteriemie tijdens de behandeling in 85% van de gevallen Nieves et al, Vet.Surgery 1977, Jan-Febr;26(1) 30% honden in een studie (n=30) had een of meerdere positieve culturen (vooral Pasteurella spp) Harari et al, Vet.Surgery 1993, Jan, issue1 Vol 22 Studie 20 greyhounds: in alle gevallen bacteriën in bloed aanwezig, de meeste gerelateerd aan tandplaque, tijdens en na behandeling. Geen relatie met ernst van de parodontitis. Nieves et al, Vet Surgery 1997, Jan-Febr Stel een diagnose: Gingivitis Geen antibiotica geïndiceerd Hooguit antiseptica (vb chloorhexidine) Parodontitis Mogelijk een rol voor antibiotica Stomatitis Beslist een rol voor antibiotica Indicatie voor antibioticum profylaxe: Dieren die schade (kunnen) ondervinden van de therapiegeïnduceerde bacteriemie 12

13 Huidige aanbevelingen American Veterinary Dental College (1): Systemisch gebruik antibiotica: - Klinisch evidente hartproblemen, leverproblemen en nierproblemen - Ernstige orale ontsteking (stomatitis) - Immuungecomprimeerde dieren (FIV/FeLV etc) - Diabetes mellitus Huidige aanbevelingen American Veterinary Dental College (2): -Antibiotica zijn nooit een monotherapie voor orale infecties - Kies een juist antibioticum voor betrokken orale flora Bovendien: Antibiotica verstrekken geruime tijd voorafgaand aan behandeling is (in de meeste gevallen) niet juist. - Studie Gauthier et al

Leen Verhaert, dierenarts, Diplomate of the European Veterinary Dental College, European Veterinary Specialist in Dentistry.

Leen Verhaert, dierenarts, Diplomate of the European Veterinary Dental College, European Veterinary Specialist in Dentistry. Mondontsteking bij de kat: een complex probleem Leen Verhaert, dierenarts, Diplomate of the European Veterinary Dental College, European Veterinary Specialist in Dentistry. Dier en Tand, Lintsesteenweg

Nadere informatie

KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING

KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING In de klinische praktijkrichtlijn Peri-implantaire infecties komen de volgende onderwerpen aan de orde: 1. Preventie van peri-implantaire infecties 2. Diagnostiek

Nadere informatie

Gingivitis en parodontitis

Gingivitis en parodontitis Made in Sweden, used worldwide. Patiëntenfolder Bestel de producten van TePe bij de dichtstbijzijnde apotheek: TePe Interdentale ragers Origineel 0,4 mm 1574 2970 Angle 0,4 mm 1565 4427 0,45 mm 1574 2946

Nadere informatie

Als een gebit niet goed verzorgd wordt is er kans op gingivitis en paradontitis

Als een gebit niet goed verzorgd wordt is er kans op gingivitis en paradontitis Gebitsverzorging Als een gebit niet goed verzorgd wordt is er kans op gingivitis en paradontitis Gingivitis Gingivitis oftewel tandvleesontsteking ontstaat door de ophoping van tandplaque en tandsteen

Nadere informatie

Dierenkliniek Goeree Overflakkee

Dierenkliniek Goeree Overflakkee Dierenkliniek Goeree Overflakkee De teksten van onze artikelen worden geschreven aan de hand van wetenschappelijke literatuur, maar ook op basis van onze eigen inzichten en ervaringen. Daarom kan de informatie

Nadere informatie

Mondzorg bij chemotherapie

Mondzorg bij chemotherapie Mondzorg bij chemotherapie Mondzorg bij chemotherapie Binnenkort of op dit moment krijgt u een behandeling met chemotherapie. Door deze behandeling kunt u last krijgen van het mondslijmvlies (orale mucositis).

Nadere informatie

Het gebit van de hond.

Het gebit van de hond. Het gebit van de hond. Controle van het gebit. Tijdens de puppyvaccinaties van uw hond controleren we of het gebit goed aangelegd is en of er geen problemen zijn. We laten u zien waarop u de komende maanden

Nadere informatie

Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou

Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou Thesis Prevention and Treatment of Peri-implant Diseases Cleaning of titanium dental implant

Nadere informatie

Infectiepreventie bij tandheelkundige ingrepen

Infectiepreventie bij tandheelkundige ingrepen Infectiepreventie bij tandheelkundige ingrepen Frans A.C. Knaake, Tandheelkunde& Kaakchirurgie Veterinair Specialistisch Centrum De Wagenrenk, Wageningen (NL) Verwijspraktijk, Den Haag (NL) (facknaake@ziggo.nl)

Nadere informatie

Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes?

Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes? Updatedag Assistenten 05 juni 2015 Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes?.. ja.... de tandarts zegt dat mijn achterste kies links-boven eruit moet.... maar ik heb

Nadere informatie

bijlage bij de lezing NAJAARSDAG 01/11/2014 AFSPRAKENLIJST OP BASIS VAN FORMULARIUM-GEZELSCHAPSDIEREN

bijlage bij de lezing NAJAARSDAG 01/11/2014 AFSPRAKENLIJST OP BASIS VAN FORMULARIUM-GEZELSCHAPSDIEREN bijlage bij de lezing NAJAARSDAG 01/11/2014 AFSPRAKENLIJST OP BASIS VAN FORMULARIUM-GEZELSCHAPSDIEREN - dit document is bedoeld als leidraad voor het maken van afspraken binnen een dierenartspraktijk -

Nadere informatie

Tandheelkunde. Inspectie en palpatie van de mondholte

Tandheelkunde. Inspectie en palpatie van de mondholte Tandheelkunde Inspectie en palpatie van de mondholte Inspectie en palpatie van de mondholte Inleiding Dieren met gebitsaandoeningen komen vaak voor in de dierenartsenpraktijk. Vaak zijn de eigenaren hier

Nadere informatie

Patiënteninformatie over: de behandeling van tandvleesontsteking. Meer dan 2 miljoen patiënten behandeld. Parodontaal herstel met Straumann Emdogain

Patiënteninformatie over: de behandeling van tandvleesontsteking. Meer dan 2 miljoen patiënten behandeld. Parodontaal herstel met Straumann Emdogain Patiënteninformatie over: de behandeling van tandvleesontsteking Meer dan 2 miljoen patiënten behandeld Parodontaal herstel met Straumann Emdogain 1 Wat weet u over tandvleesontsteking? Tandvleesontsteking

Nadere informatie

Paro-info. mei 2011. vaststellen risicoprofiel

Paro-info. mei 2011. vaststellen risicoprofiel Paro-info mei 2011 vaststellen risicoprofiel Na zorg komt nazorg Voor de behandeling van mensen met parodontitis werken wij in Nederland volgens het Paro-protocol. De DPSI bepaalt daarbij tot welke behandelcategorie

Nadere informatie

Veterinaire wortelkanaalbehandeling

Veterinaire wortelkanaalbehandeling Veterinaire wortelkanaalbehandeling Tanden en kiezen bestaan uit een kroon en één of meer wortels. De kroon is het deel dat boven het tandvlees uitsteekt. De wortels zijn in de kaak gelegen, onder het

Nadere informatie

Infectie bij een implantaat

Infectie bij een implantaat Infectie bij een implantaat Patiënteninformatie 1. Wat is het? U heeft een implantaat gekregen. Sommige mensen krijgen een ontsteking in de mond rondom dit implantaat. De oorzaken en gevolgen worden in

Nadere informatie

Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya

Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya Samenvatting en conclusie In vele studies is een verband aangetoond tussen

Nadere informatie

Paro-info april 2013

Paro-info april 2013 Paro-info april 2013 Geachte lezer, Hierbij presenteren wij u de 2e Paro-Info van ons jubileumjaar. In het kader van het vijfentwintig jarig bestaan van de Parodontologische Kliniek Den Haag organiseren

Nadere informatie

Ontstoken tandvlees. Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne

Ontstoken tandvlees. Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Ontstoken tandvlees Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees (gingivitis en

Nadere informatie

Dutch Periodontal Screening Index - DPSI. Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket

Dutch Periodontal Screening Index - DPSI. Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket Dutch Periodontal Screening Index - DPSI Categorie A Index 0, 1, 2 Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket Categorie C Index 3 Positief = met recessies boven de diepste

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health.

Patiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. Patiënteninformatie Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. In actie tegen parodontitis: Voor aantrekkelijkheid en welzijn. Mooie tanden en

Nadere informatie

Zonder recessie geen tandhalsgevoeligheid

Zonder recessie geen tandhalsgevoeligheid Zonder recessie geen tandhalsgevoeligheid Schelte Fokkema kenmerken en prevalentie etiologie en risicofactoren diagnose en klinisch management primaire en secundaire preventie curatie Terminologie tandhalsgevoeligheid

Nadere informatie

Mijn hond heeft gebitsproblemen wat nu?

Mijn hond heeft gebitsproblemen wat nu? Dieetvoeding voor het gericht aanpakken van gebitsproblemen bij honden Mijn hond heeft gebitsproblemen wat nu? betrouwbare en betaalbare dieetvoeding De dierenarts heeft geconstateerd dat je hond last

Nadere informatie

Een mond vol zorgen. Az St Jan 24 september 2009 Mandy Desnyder

Een mond vol zorgen. Az St Jan 24 september 2009 Mandy Desnyder Een mond vol zorgen Az St Jan 24 september 2009 Mandy Desnyder Op de agenda Inleiding Pathogenese van de orale aandoeningen Verband tussen mondaandoeningen en systemische ziekten Mondzorg programma en

Nadere informatie

DANS. Veterinaire Tandheelkunde. Tandheelkunde

DANS. Veterinaire Tandheelkunde. Tandheelkunde Dr. Henriëtte Booij-Vrieling DVM, DDS, PhD (Dierenarts, Tandarts) Departement Gezelschapsdieren, Faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht Nederland h.e.booij-vrieling@uu.nl Veterinaire I Starten

Nadere informatie

samenvatting Peri-implantaire infecties vormen een risico voor de overleving en het succes op lange termijn van tandheelkundige implantaten. Infectie beperkt tot de peri-implantaire mucosa wordt peri-implantaire

Nadere informatie

Gezonde mond ook vanzelfsprekend voor mensen met een beperking?

Gezonde mond ook vanzelfsprekend voor mensen met een beperking? Gezonde mond ook vanzelfsprekend voor mensen met een beperking? Mondgezondheid van mensen met een beperking Toename van gebitsproblemen naar mate mensen met een beperking meer afhankelijk zijn van de zorg

Nadere informatie

Tandplak bij de hond. Dit is de februari nieuwsbrief van de Dierenkliniek Europawijk. Februari maand van het gebit. Gebitsproblemen bij de hond.

Tandplak bij de hond. Dit is de februari nieuwsbrief van de Dierenkliniek Europawijk. Februari maand van het gebit. Gebitsproblemen bij de hond. Voor u gezien... 6 Dit is de februari nieuwsbrief van de Dierenkliniek Europawijk. Een bijzonder patiëntje... 6 Akties... 6 Hondeworsten... 6 We doen ons best om elke maand een nieuwsbrief met interessante

Nadere informatie

Mondverzorging bij nierziekten

Mondverzorging bij nierziekten Mondverzorging bij nierziekten Inhoudsopgave Inleiding 3 Veel voorkomende mondaandoeningen 3 Mondverzorging bij mensen met nierinsufficiëntie na een niertransplantatie 4 Algemene adviezen 5 Eigen gebit

Nadere informatie

het gebit van de hond en kat

het gebit van de hond en kat het gebit van de hond en kat www.dierenkliniekzwartezee.nl Eén van de meest voorkomende behandelingen bij Dierenkliniek Zwarte Zee is het schoonmaken van het gebit. Bijna iedere hond of kat krijgt er vroeg

Nadere informatie

Uw tandvlees krijgt een cijfer

Uw tandvlees krijgt een cijfer Uw tandvlees krijgt een cijfer Uw tandvlees heeft een cijfer gekregen Uw tandvlees is gecontroleerd. Er is globaal onderzocht of uw tandvlees ontstoken is. De metingen zijn vastgelegd in cijfers voor zes

Nadere informatie

VERANTWOORD GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA LIGT IN UW HANDEN

VERANTWOORD GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA LIGT IN UW HANDEN VERANTWOORD GEBRUIK VAN LIGT IN UW HANDEN VOOR DIEREN. VOOR GEZONDHEID. VOOR U. CRITERIA VOOR 1 STE, 2 DE OF 3 DE KEUZE Indeling Omschrijving Eeerste keuze Empirische therapie met antimicrobiële middelen

Nadere informatie

Tandheelkunde. Gebitsafwijkingen

Tandheelkunde. Gebitsafwijkingen Tandheelkunde Gebitsafwijkingen Gebitsafwijkingen Inleiding Zelf ben je opgegroeid met het gegeven dat het belangrijk is om goed voor je eigen gebit te zorgen. Waarom zou dit bij dieren anders moeten zijn?

Nadere informatie

DIERENARTSENCENTRUM T DERDE OOR

DIERENARTSENCENTRUM T DERDE OOR DIERENARTSENCENTRUM T DERDE OOR Veldstraat 1, 2250 Olen 014/84.87.84 www.hetderdeoor.be info@hetderdeoor.be o Uw hond/kat heeft net een gebitsverzorging gehad? o U hebt pas een nieuwe pup? Dit betekent

Nadere informatie

Ik ben zwanger. Heb ik meer kans op ontstoken tand- vlees? Kan ik tandplak verwijderen met een mondspoelmid- del?

Ik ben zwanger. Heb ik meer kans op ontstoken tand- vlees? Kan ik tandplak verwijderen met een mondspoelmid- del? Onstoken tandvlees Ontstoken tandvlees Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees

Nadere informatie

Gebitsproblemen bij katten, doen we er nog wat aan?

Gebitsproblemen bij katten, doen we er nog wat aan? Gebitsproblemen bij katten, doen we er nog wat aan? Marnix Lamberts, DVM Tandheelkundig dierenarts Kattentandarts Voorzitter Werkgroep Veterinaire Tandheelkunde Dierenkliniek Europaplein Amsterdam www.dierenkliniek-europaplein.com

Nadere informatie

Gebitsaandoeningen bij hond en kat

Gebitsaandoeningen bij hond en kat Gebitsaandoeningen bij hond en kat GEBITSAANDOENINGEN BIJ HOND EN KAT Gebitsaandoeningen komen veel voor bij hond en kat en zijn een belangrijke reden voor een bezoek aan de dierenarts. Meer dan 75 % van

Nadere informatie

Mondverzorging bij de oudere patiënt

Mondverzorging bij de oudere patiënt Mondverzorging bij de oudere patiënt Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in ons ziekenhuis vanwege ziekte, onderzoeken, een ongeval en/of operatie. Om ervoor te

Nadere informatie

Reumatische Koorts en Post-Streptokokken Reactieve Artritis

Reumatische Koorts en Post-Streptokokken Reactieve Artritis www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Reumatische Koorts en Post-Streptokokken Reactieve Artritis Versie 2016 2. DIAGNOSE EN THERAPIE 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? Klinische symptomen

Nadere informatie

Sterk bot voor een mooi en gezond gebit Patiënteninformatie I Botherstel met Geistlich Bio-Oss en Geistlich Bio-Gide. www.kunstbot.

Sterk bot voor een mooi en gezond gebit Patiënteninformatie I Botherstel met Geistlich Bio-Oss en Geistlich Bio-Gide. www.kunstbot. Sterk bot voor een mooi en gezond gebit Patiënteninformatie I Botherstel met Geistlich Bio-Oss en Geistlich Bio-Gide www.kunstbot.nl Inhoud Lachen is de beste manier om je tanden te laten zien Lachen is

Nadere informatie

Chapter 8. Hoofdstuk 8. Nederlandstalige samenvatting

Chapter 8. Hoofdstuk 8. Nederlandstalige samenvatting Chapter 8 Hoofdstuk 8 Nederlandstalige samenvatting Chapter 8 Porphyromonas gingivalis is een Gram- negatieve anaerobe bacterie die geassocieerd is met periimplantitis. In geval van infectie reageren gastheercellen

Nadere informatie

Paro-info maart 2016

Paro-info maart 2016 Paro-info maart 2016 Geachte lezer, In deze Paro-info willen wij een aantal bijzondere casussen onder de aandacht brengen. Als afsluiting laten wij u een röntgenfoto zien. Degene die weet wat hier atypisch

Nadere informatie

Implantaat verzorging

Implantaat verzorging Patiëntfolder TePe Interdentale ragers Origineel 0,4 mm 1574 2970 0,45 mm 1574 2946 0,5 mm 1574 2962 0,6 mm 1574 2911 0,7 mm 1529 1847 0,8 mm 1529 1855 1,1 mm 1574 2954 1,3 mm 1574 2938 1,5 mm 1574 2989

Nadere informatie

ORAL BAR VOOR DE HOND

ORAL BAR VOOR DE HOND ORAL BAR VOOR DE HOND Voor honden tot 10kg Voor honden vanaf 10kg Speciale structuur, vorm en grootte afgestemd op het gebit van kleine honden. Speciale structuur, vorm en grootte afgestemd op het gebit

Nadere informatie

Bisfosfonaten: klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied

Bisfosfonaten: klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied Bisfosfonaten: klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied L. Renier M. Cos, J. Van de Perre, G. Van Hemelen, J. Defrancq, N. Nadjmi, F. Noorman van der Dussen, B. Vanassche, H. Vercruysse H.- Hartziekenhuis,

Nadere informatie

Samenvat ting en Conclusies

Samenvat ting en Conclusies Samenvat ting en Conclusies Samenvatting en Conclusies 125 SAMENVAT TING EN CONCLUSIES In dit proefschrift werd de invloed van viscerale obesitas en daarmee samenhangende metabole ontregelingen, en het

Nadere informatie

Chapter 9 Samenvatting

Chapter 9 Samenvatting Samenvatting Marcel D. Posthumus SAMENVATTING Reumatoïde artritis (RA) is een aandoening die voorkomt bij 0,5-1% van de bevolking en die gekenmerkt wordt door een chronische ontsteking van meerdere gewrichten

Nadere informatie

Paro-info E N NA RO P E R. Verslagen EuroPerio7. september 2012

Paro-info E N NA RO P E R. Verslagen EuroPerio7. september 2012 september 2012 RO P E R VI IO EU Paro-info E N NA Verslagen EuroPerio7 Geachte collegae, Voor u ligt een nieuwe paro-info; dit keer met een aantal samenvattingen van interessante voordrachten, gehouden

Nadere informatie

Bacteriële Endocarditis

Bacteriële Endocarditis Bacteriële Endocarditis Teysir Halaby, arts-microbioloog Laboratorium Microbiologie Twente Achterhoek, Hengelo Bacteriële Endocarditis introductie Microbiologische diagnostiek bloedkweek Antimicrobiële

Nadere informatie

DOORBREEKT DE KETEN VAN CHRONISCH BRAKEN

DOORBREEKT DE KETEN VAN CHRONISCH BRAKEN DOORBREEKT DE KETEN VAN CHRONISCH BRAKEN CHRONISCH BRAKEN: EEN VICIEUZE CIRKEL Bij chronische gastritis is er sprake van een ontsteking van de maagwand. De oorzaken van chronische gastritis zijn (vaak)

Nadere informatie

? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie).

? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie). MONDGEZONDHEID EN ZWANGERSCHAP CASUS 1 Karin de G., een 27-jarige patiënte is al van jongs af aan in de praktijk onder controle. Tot nu toe was er altijd sprake van een zeer goede mondhygiëne en zijn er

Nadere informatie

De historische ontwikkelingen in de mondverzorging worden in Hoofdstuk 1. beschreven. Ondanks dat tandenpoetsen en het gebruik van tandpasta en

De historische ontwikkelingen in de mondverzorging worden in Hoofdstuk 1. beschreven. Ondanks dat tandenpoetsen en het gebruik van tandpasta en SAMENVATTING 109 De historische ontwikkelingen in de mondverzorging worden in Hoofdstuk 1 beschreven. Ondanks dat tandenpoetsen en het gebruik van tandpasta en mondspoelmiddelen al eeuwen een bekend gebruik

Nadere informatie

2/9/2012. Hoe medisch had u de anamnese willen hebben? Nieuwe patiënt.. Denise van Diermen, arts

2/9/2012. Hoe medisch had u de anamnese willen hebben? Nieuwe patiënt.. Denise van Diermen, arts Hoe medisch had u de anamnese willen hebben? Nieuwe patiënt.. 3 februari 2012 Denise van Diermen, arts Eerste indruk Gemiddelde medische anamnese bij de tandarts/mondhygiënist Hoe gaat het met u? Bent

Nadere informatie

Nieraandoeningen. Clinical Nutrition to Improve Quality of Life

Nieraandoeningen. Clinical Nutrition to Improve Quality of Life Nieraandoeningen Clinical Nutrition to Improve Quality of Life Het belang van voeding Wat is een nierziekte? Het voedsel dat uw huisdier eet, speelt een belangrijke rol in zijn of haar algemene gezondheid

Nadere informatie

Gebitsaandoeningen bij hond en kat

Gebitsaandoeningen bij hond en kat Gebitsaandoeningen bij hond en kat Veterinary Diet GEBITSAANDOENINGEN BIJ HOND EN KAT Gebitsaandoeningen komen veel voor bij hond en kat en zijn een belangrijke reden voor een bezoek aan de dierenarts.

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Inleiding 6

Inhoud. Voorwoord 5. Inleiding 6 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Anatomie van gebit en schedel 9 1.1 De bouw van gebitselementen 9 1.2 Vorm van de schedel 12 1.3 De beet 14 1.4 Gebitsformules 16 1.5 Afsluiting 19 2 Oorzaken en gevolgen

Nadere informatie

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Methotrexaat bij reumatische aandoeningen Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Inleiding U heeft van uw behandelend arts het medicijn methotrexaat voorgeschreven gekregen. Om dit medicijn

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Corsodyl mondspoeling, oplossing voor oromucosaal gebruik 2 mg/ml. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Bevat 0,2% m/v ( = 2

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20982 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Gierman, Lobke Marijn Title: Inflammation : a link between metabolic syndrome

Nadere informatie

Wortelpuntbehandeling

Wortelpuntbehandeling Wortelpuntbehandeling Wortelpuntbehandeling (apexresectie) Een wortelpunt is het uiteinde van de wortel van een tand of kies. Als een zenuw in een tand of kies is afgestorven, bijvoorbeeld na een val,

Nadere informatie

HET IS WEER FEBRUARI!!!!

HET IS WEER FEBRUARI!!!! HET IS WEER FEBRUARI!!!! Deze nieuwsbrief staat in het teken van: Gedurende deze maand kunt u GRATIS het gebit van uw hond of kat laten nakijken en indien er behandeling nodig is, krijgt u in de maand

Nadere informatie

Valkuilen in diagnostiek en behandeling van parodontale aandoeningen

Valkuilen in diagnostiek en behandeling van parodontale aandoeningen F. Abbas, A.J. van Winkelhoff Valkuilen in diagnostiek en behandeling van parodontale aandoeningen In dit artikel wordt ingegaan op de complexe etiologie, de gevolgen en de faalrisico s bij de diagnostiek

Nadere informatie

Wat te doen bij peri-implantitis?

Wat te doen bij peri-implantitis? Page 1 of 6 dentalinfo Volgende Wat te doen bij peri-implantitis? Ruim 800-duizend Nederland hebben één of meer implantaten. Een deel van deze groep heeft last van peri-implantitis. Hoe kunt u hiermee

Nadere informatie

Inventarisatie van tandheelkundige afwijkingen en de mate van gebitsverzorging bij honden en katten aangeboden bij de UKG

Inventarisatie van tandheelkundige afwijkingen en de mate van gebitsverzorging bij honden en katten aangeboden bij de UKG Inventarisatie van tandheelkundige afwijkingen en de mate van gebitsverzorging bij honden en katten aangeboden bij de UKG Onderzoeksverslag van Drs. Sanne Bonninga 3154580 Begeleidsters: Dr. Henriëtte

Nadere informatie

Acuut reuma en post-streptokokken reactieve artritis

Acuut reuma en post-streptokokken reactieve artritis www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Acuut reuma en post-streptokokken reactieve artritis Versie 2016 2. DIAGNOSE EN THERAPIE 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? Klinische symptomen en aanvullend

Nadere informatie

Endocarditis. Cardiologie. Beter voor elkaar

Endocarditis. Cardiologie. Beter voor elkaar Endocarditis Cardiologie Beter voor elkaar 2 Deze folder is bedoeld om u informatie te geven over het ziektebeeld en de behandeling van endocarditis. We geven uitleg over wat endocarditis is, hoe het kan

Nadere informatie

Zet uw tanden in gebitsverzorging!

Zet uw tanden in gebitsverzorging! Zet uw tanden in gebitsverzorging! 1 Inhoudsopgave tandplak en tandsteen. 3 tanden poetsen hond 4 tanden poetsen kat... 8 gebitsverzorgende producten. 12 2 Tandplak en tandsteen Inleiding Tandplak is de

Nadere informatie

Cellulitis en erysipelas. Ontstekingen van de huid en onderhuids vet- en bindweefsel

Cellulitis en erysipelas. Ontstekingen van de huid en onderhuids vet- en bindweefsel Cellulitis en erysipelas Ontstekingen van de huid en onderhuids vet- en bindweefsel Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat u cellulitis of erysipelas heeft. In deze folder leest u meer over deze aandoening

Nadere informatie

MONDVERZORGING BIJ DE ONCOLOGISCHE PATIËNT. - Patiëntinformatie -

MONDVERZORGING BIJ DE ONCOLOGISCHE PATIËNT. - Patiëntinformatie - MONDVERZORGING BIJ DE ONCOLOGISCHE PATIËNT - Patiëntinformatie - Inhoud Inleiding Informatie over mondverzorging bij chemotherapie Tips en adviezen Welke mondproblemen kunt u verwachten? Wat kunt u zelf

Nadere informatie

Bacteriële endocarditis

Bacteriële endocarditis Bacteriële endocarditis U bent onder behandeling bij het Hartcentrum van het Radboudumc. Door uw aandoening heeft u een verhoogde kans op bacteriële endocarditis. In deze folder vindt u informatie over

Nadere informatie

Chirurgie. Acute Pancreatitis. Afdeling: Onderwerp:

Chirurgie. Acute Pancreatitis. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Acute Pancreatitis 1 Acute Pancreatitis Acute ontsteking van de alvleesklier Ligging en functie van de alvleesklier De alvleesklier (het pancreas) is een orgaan dat dwars

Nadere informatie

Module Tandheelkunde bij gezelschapsdieren

Module Tandheelkunde bij gezelschapsdieren Module Tandheelkunde bij gezelschapsdieren De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon Auteur

Nadere informatie

Tips voor een gezonde lach

Tips voor een gezonde lach Tips voor een gezonde lach Gezonde tanden, een leven lang Door dagelijks een paar minuten aandacht aan uw tanden te besteden, kunt u veel winst behalen. Onderzoek toont aan dat mondgezondheid ook van

Nadere informatie

Samenvatting voor niet-ingewijden

Samenvatting voor niet-ingewijden Samenvatting 188 Samenvatting Samenvatting voor niet-ingewijden Diabetes mellitus type 2 (DM2), oftewel ouderdomssuikerziekte is een steeds vaker voorkomende aandoening. Dit heeft onder andere te maken

Nadere informatie

Dierenkliniek Nesselande Nieuwsbrief Januari 2012

Dierenkliniek Nesselande Nieuwsbrief Januari 2012 Dierenkliniek Nesselande Nieuwsbrief Januari 2012 Beste huisdier eigenaren, Aller eerst wenst het Team van dierenkliniek Nesselande u een gezond/gelukkig 2012! De feestdagen zijn weer voorbij en de rust

Nadere informatie

Deze bijscholing mondzorg is bedoeld voor zowel verzorgenden als verpleegkundigen.

Deze bijscholing mondzorg is bedoeld voor zowel verzorgenden als verpleegkundigen. Deze bijscholing mondzorg is bedoeld voor zowel verzorgenden als verpleegkundigen. 1 Volgende onderdelen worden in deze bijscholing behandeld: Er bestaat een verband tussen de algemene gezondheid van een

Nadere informatie

De Complete Tandverzorgingsgids voor Honden en Katten

De Complete Tandverzorgingsgids voor Honden en Katten De Complete Tandverzorgingsgids voor Honden en Katten Wist je dat 80% van de honden ouder dan 3 jaar tandproblemen heeft? Dit kan hoge kosten veroorzaken!* Uw partner in tandverzorging www.beaphar.com

Nadere informatie

www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro De Ziekte Van Behçet Versie 2016 2. DIAGNOSE EN THERAPIE 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? De diagnose is voornamelijk klinisch. Het kan een tot vijf jaar

Nadere informatie

Annex I Wetenschappelijke conclusies en redenen voor wijziging van de voorwaarden verbonden aan de vergunningen voor het in de handel brengen

Annex I Wetenschappelijke conclusies en redenen voor wijziging van de voorwaarden verbonden aan de vergunningen voor het in de handel brengen Annex I Wetenschappelijke conclusies en redenen voor wijziging van de voorwaarden verbonden aan de vergunningen voor het in de handel brengen Wetenschappelijke conclusies Rekening houdend met het beoordelingsrapport

Nadere informatie

Aan de Geschillencommissie van Zorg Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ)

Aan de Geschillencommissie van Zorg Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de Geschillencommissie van Zorg Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) II T.a.v. de heer Willem Dudokhof 1 Postbus 291 1112 ZA Diemen 3700

Nadere informatie

Paro-info augustus 2013

Paro-info augustus 2013 Paro-info augustus 2013 Geachte lezer, Het jubileumjaar 2013 is inmiddels voor de helft verstreken. Nog even en dan vieren wij graag met u ons 25 jarig bestaan in Diligentia te Den Haag. U heeft hiervoor

Nadere informatie

Mondverzorging. Bij chemo- en/of doelgerichte therapie. Oncologie

Mondverzorging. Bij chemo- en/of doelgerichte therapie. Oncologie 00 Mondverzorging Bij chemo- en/of doelgerichte therapie Oncologie 1 Binnenkort gaat u beginnen met chemo- en/of doelgerichte therapie. Bij chemotherapie en doelgerichte therapie worden medicijnen gegeven

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20945 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20945 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20945 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wiria, Aprilianto Eddy Title: Helminth infections on Flores Island, Indonesia

Nadere informatie

Van sepsis tot orgaanfalen

Van sepsis tot orgaanfalen Van sepsis tot orgaanfalen Hoe een infectie uit de hand kan lopen in neutropene patiënten 21 januari 2015 J.C. Regelink, internist hematoloog 4 th Nursing Symposoim Inhoud Historie Begrippen Sepis en orgaanfalen

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. meridol chloorhexidinedigluconaat 0,2 % oplossing voor oromucosaal gebruik

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. meridol chloorhexidinedigluconaat 0,2 % oplossing voor oromucosaal gebruik BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER meridol chloorhexidinedigluconaat 0,2 % oplossing voor oromucosaal gebruik Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie voor

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL VETACORTYL 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING per ml: Werkzaam bestanddeel: methylprednisolonacetaat Hulpstof: Methyl-parahydroxybenzoaat

Nadere informatie

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bestemd voor patiënten (en hun naasten) die door de behandelend arts methotrexaat voorgeschreven hebben gekregen.

Nadere informatie

Prevention of Gingival Trauma. Oral Hygiene Devices and Oral Piercings. N.L. Hoenderdos

Prevention of Gingival Trauma. Oral Hygiene Devices and Oral Piercings. N.L. Hoenderdos Prevention of Gingival Trauma. Oral Hygiene Devices and Oral Piercings. N.L. Hoenderdos Prevention of gingival trauma - oral hygiene devices and oral piercings - ACADEMISCH PROEFSCHRIFT ter verkrijging

Nadere informatie

Periodontitis, Diabetes Mellitus, Cardiovascular Disease W.J. Teeuw

Periodontitis, Diabetes Mellitus, Cardiovascular Disease W.J. Teeuw Periodontitis, Diabetes Mellitus, Cardiovascular Disease W.J. Teeuw PARODONTITIS, DIABETES MELLITUS, HART- EN VAATZIEKTEN: EEN BERMUDADRIEHOEK Parodontitis is een chronische ontstekingsziekte van de weefsels

Nadere informatie

Familiaire Mediterrane Koorts

Familiaire Mediterrane Koorts www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Familiaire Mediterrane Koorts Versie 2016 2. DIAGNOSE EN BEHANDELING 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? Over het algemeen wordt de volgende aanpak gehanteerd:

Nadere informatie

Welkom op het voorjaarscongres 2010 van de NVvP, Hollandse Nieuwe

Welkom op het voorjaarscongres 2010 van de NVvP, Hollandse Nieuwe Congresgangers, Welkom op het voorjaarscongres 2010 van de NVvP, Hollandse Nieuwe Kennis vergaren is tijdrovend. Terwijl het aanbod en de beschikbaarheid van informatie nog nooit zo groot geweest is. We

Nadere informatie

Datum: 23 maart 2010. zorgaanbieder. Onderstaand de volledige uitspraak. Tandheelkundige zorg voor medisch gecompromitteerden

Datum: 23 maart 2010. zorgaanbieder. Onderstaand de volledige uitspraak. Tandheelkundige zorg voor medisch gecompromitteerden Onderwerp: Samenvatting: Soort uitspraak: Datum: 23 maart 2010 Uitgebracht aan: Zorgvorm: Tandheelkundige zorg voor medisch gecompromitteerden Zowel volwassen als jeugdige verzekerden hebben recht op tandheelkundige

Nadere informatie

gezonde en frisse mond bij kwetsbare ouderen!

gezonde en frisse mond bij kwetsbare ouderen! Hier is ruimte voor een introtekst die zichtbaar is voordat de presentatie Samen werken aan een begint. gezonde en frisse mond bij kwetsbare ouderen! Najaar 2016, Landelijke uitrol project Scholing voor

Nadere informatie

Systemische Lupus Erythematodes (SLE)

Systemische Lupus Erythematodes (SLE) Systemische Lupus Erythematodes (SLE) Systemische lupus erythematodes (SLE) is een ontstekingsziekte. Deze ontstekingen kunnen in het gehele lichaam (systemisch) voorkomen. SLE is een auto-immuunziekte.

Nadere informatie

P a n c r e a t i t i s

P a n c r e a t i t i s P a n c r e a t i t i s Deze folder geeft u informatie over een acute ontsteking van de alvleesklier (acute pancreatitis) en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk

Nadere informatie

Dieetvoeding voor het gericht aanpakken van gebitsaandoeningen bij honden. Gebitsaandoeningen

Dieetvoeding voor het gericht aanpakken van gebitsaandoeningen bij honden. Gebitsaandoeningen Dieetvoeding voor het gericht aanpakken van gebitsaandoeningen bij honden Gebitsaandoeningen 2 TROVET, betrouwbare en betaalbare dieetvoeding TROVET is een Nederlands merk dat al sinds eind jaren tachtig

Nadere informatie

Lasertherapie bij DKZZ

Lasertherapie bij DKZZ Lasertherapie bij DKZZ www.dierenkliniekzwartezee.nl Dierenkliniek Zwarte Zee is sinds 26 december 2018 gecertificeerd voor het uitvoeren van lasertherapie bij honden, katten en konijnen. Wat houdt dat

Nadere informatie

BIJSLUITER ANTIROBE 25 mg, capsules voor honden en katten

BIJSLUITER ANTIROBE 25 mg, capsules voor honden en katten BIJSLUITER, capsules voor honden en katten 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN DE FABRIKANT VERANTWOORDELIJK VOOR VRIJGIFTE, INDIEN VERSCHILLEND Houder van

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting 147 148 De tandheelkundige implantologie heeft zich de afgelopen vijfendertig jaar sterk ontwikkeld. Aanleiding tot deze ontwikkeling was de toenemende behoefte aan verbeterde behandeling

Nadere informatie

Royal Canin DIEETWIJZER. Overzicht veterinaire dieetrange

Royal Canin DIEETWIJZER. Overzicht veterinaire dieetrange Royal Canin DIEETWIJZER Overzicht veterinaire dieetrange Dieetvoeding voor de kat KAT droog PORTIE OBESITY MANAGEMENT DP 42 Obesitas / overgewicht Obstipatie met goede respons op voedingsvezels Diabetes

Nadere informatie