Antidiscriminatievoorziening Limburg september Jaarplan ADV Limburg 2017

Transcriptie

1 Antidiscriminatievoorziening Limburg september 2016 Jaarplan ADV Limburg 2017

2 Inhoud Een waardevolle overeenkomst... 3 Voorwoord... 4 Kerntaak Kerntaak 1: Klachtbehandeling en registratie... 5 Kerntaak Kerntaak 2: Rapporteren, monitoren en (beleids)advisering... 6 Centrumgemeenten... 6 Regionaal Discriminatie Overleg (RDO)... 6 Kerntaak Kerntaak 3: Preventie en voorlichting... 7 Training & Voorlichting... 7 Zichtbaarheid... 8 Organisatie & Financiën

3 Een waardevolle overeenkomst Iedereen is anders. Kijk maar om je heen. We zien er anders uit, hebben andere talenten, dromen andere dromen. Maar als je héél goed kijkt, zie je dat we allemaal gelijk zijn. We zijn mens. Zie je als je naar die ander kijkt die weerspiegeling van jezelf? Je veilig en zeker voelen in je leefomgeving is een voorwaarde voor geluk. Onze grondrechten geven alle inwoners van Nederland die mogelijkheid. Ze geven ons vrijheid. De grondrechten vormen onze samenleving en zijn het fundament voor onze democratie. Rechten die we moeten koesteren en bewaken. Al lijken ze voor ons Nederlanders vaak vanzelfsprekend, als we kijken naar de wereld zijn ze dat zeker niet. Het eerste artikel dat je tegenkomt in de Grondwet gaat over gelijke behandeling. Een artikel dat generatie op generatie wordt doorgegeven. Al meer dan 200 jaar. Hierin hebben we vastgelegd dat iedere Nederlander gelijk is, ongeacht je godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras of geslacht. Gelijke behandeling is de verantwoordelijkheid van ons allemaal. Alleen lijken we ons daar niet altijd van bewust. De medewerkers van Antidiscriminatievoorziening Limburg zetten zich in om discriminatie te bestrijden en te voorkomen. Samen met alle Limburgers. Samen met jou. Antidiscriminatievoorziening Limburg is de vanzelfsprekende plek waar individuen, bedrijven en instellingen terecht kunt met klachten over discriminatie. Maar ook met alle vragen over dit thema. Of voor alleen een luisterend oor. Door het verzamelen en bundelen van alle ervaringen, zetten wij discriminatie op de agenda. Van je werkgever, van je buurman, van de media, van de politiek. Op die manier maken we ongelijke behandeling inzichtelijk en bespreekbaar. We zoeken een oplossing die bij jou past. Zonder oordeel, helder en oprecht. Jouw verhaal over discriminatie is belangrijk. Elke ervaring is een kans om iemand bewust te maken van het belang van dat eerste artikel in onze grondwet, die waardevolle overeenkomst. Elke ervaring is een kans om iemand een spiegel voor te houden. Een kans om onze samenleving een klein beetje toleranter te maken. Anti Discriminatievoorziening Limburg. De vanzelfsprekende plek voor een niet vanzelfsprekend recht. 3

4 Voorwoord Antidiscriminatievoorziening Limburg is opgericht in In dat jaar nam de overheid de Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen aan. De wet, die in 2010 in werking trad, houdt in dat iedere gemeente in Nederland een antidiscriminatievoorziening moet aanbieden waar burgers melding kunnen maken wanneer ze het gevoel hebben ongelijk behandeld te worden. Deze meldingen hebben betrekking op alle elf in de wet verankerde discriminatiegronden. Daarnaast heeft ADV Limburg de taak om alle meldingen op juiste en uniforme wijze te registreren. Deze registratie wordt gebruikt als basis voor de jaarrapportages die worden gemaakt op provinciaal en gemeentelijk niveau. Verder is in de Gemeenschappelijke Regeling opgenomen dat ADV Limburg zich inzet om door middel van voorlichting en andere preventie-activiteiten de bewustwording rondom discriminatie en ongelijke behandeling te vergroten. Alle bovengenoemde taken komen in dit jaarplan aan bod. Op 22 januari 2016 heeft minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, mede namens de ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap én van Veiligheid en Justitie, het Nationaal actieprogramma tegen discriminatie aangeboden aan de Tweede Kamer. Dit actieprogramma moet worden gezien als sluitstuk van een eerder ingezette herijking van de aanpak van discriminatie door het huidige kabinet. In het Nationale actieprogramma is een aantal, voor ADV Limburg, belangrijke uitgangspunten geformuleerd. De minister geeft aan dat, naast een repressieve aanpak, een sterkere preventie aanpak van discriminatie nodig is, gericht op het vergroten van bewustwording over (onbewuste) discriminatie en uitsluiting. Ook wenst men dat wordt ingezet op een versterkte samenwerking en infrastructuur zodat de (keten)aanpak van discriminatie wordt verbreed. Daarnaast worden gemeenten gestimuleerd om de lokale aanpak van discriminatie op te pakken of te versterken. ADV Limburg volgt deze ontwikkelingen op de voet en speelt hier zo veel mogelijk op in. In dit jaarplan wordt beschreven hoe. 4

5 Kerntaak 1 Kerntaak 1: Klachtbehandeling en registratie In 2015 registreerde en behandelde ADV Limburg 251 klachten. In het eerste halfjaar van 2016 zijn er 127 meldingen in behandeling genomen. De verwachting is dat in 2016 een lichte stijging van het aantal klachten ten opzichte van 2015 waarneembaar zal zijn. ADV Limburg richt zich in 2017 op een adequate en correcte behandeling van alle binnenkomende meldingen conform haar eigen protocol. In 2017 wordt verwacht dat er 300 meldingen bij ADV Limburg zullen binnenkomen. De klachtbehandeling is daarmee een belangrijke en tijdsintensieve taak. De klachtbehandeling dient meerdere doelen. Allereerst biedt het een luisterend oor voor getuigen en/of slachtoffers van discriminatie. Daarnaast vormen de klachten een belangrijke bron van signalen die kunnen duiden op misstanden van structurele aard; bijvoorbeeld wanneer er over een bepaald bedrijf veel klachten binnenkomen. Ook kan een individuele klacht een concreet aanknopingspunt zijn om een laakbare praktijk aan te pakken. Daarnaast kan het indienen van een klacht mede voorkomen dat er gewenning ontstaat ten aanzien van discriminatie. Verder kan de aanpak van een individuele klacht een preventieve werking hebben. Ten slotte kunnen ze als eye-opener fungeren; velen in Nederland denken nog altijd dat discriminatie en ongelijke behandeling niet of nauwelijks voorkomt én dat het henzelf niet kan overkomen. De meeste klachten worden per ingediend, in diverse gevallen doorgestuurd via de landelijke website Deze website is, met de start van de eerder genoemde landelijke campagne, onder handen genomen. Onder meer is een handreiking discriminatie ontwikkeld in de vorm van een websitetool. Daarnaast vindt regelmatig het eerste contact telefonisch plaats. Af en toe staat de melder op de stoep om zijn melding in behandeling te laten nemen. Hoe het eerste contact ook tot stand komt, de procedure start altijd op dezelfde wijze. Tijdens dit eerste contact beoordeelt de klachtbehandelaar, in samenspraak met de cliënt, of deze bij ADV Limburg aan het juiste adres is. Indien dit niet het geval is, wordt de cliënt doorverwezen. Wanneer ADV Limburg wel de aangewezen instantie is voor begeleiding, wordt dit uitgevoerd volgens een landelijk vastgesteld protocol. Hoor en wederhoor is een belangrijk onderdeel van dit protocol; de lezing van de andere partij wordt nadrukkelijk meegenomen om tot een goede oordeelsvorming te komen. Elke klachtbehandeling wordt formeel afgesloten. Dit gebeurt met het toesturen van een evaluatieformulier. Daarnaast bestaat de mogelijkheid, indien cliënt ontevreden is over het verloop van de behandeling, een klacht in te dienen bij de externe klachtencommissie. ADV Limburg onderkent het belang van de zorgvuldige klachtbehandeling zoals hierboven beschreven. Zij zorgt dan ook in 2017 voor een correcte behandeling van alle meldingen. Als gevolg hiervan is er een goede score in de klanttevredenheidsrapportage. 5

6 Kerntaak 2 Kerntaak 2: Rapporteren, monitoren en (beleids)advisering Jaarlijks publiceert ADV Limburg op vaste momenten haar ervaringen met de behandeling van klachten ten aanzien van discriminatie en ongelijke behandeling. Vóór 1 april rapporteert zij de geanonimiseerde gegevens van het voorafgaande jaar over het aantal klachten per gemeente. Deze klachten worden onderverdeeld naar discriminatiegrond, maatschappelijk terrein, aard van de klacht, wijze van behandeling en de plaats van het voorval. Dit is een wettelijke ministeriële rapportage. Vorig jaar is ADV Limburg gestart om deze wettelijke rapportage uit te breiden met een weergave in vogelvlucht van het nationale maatschappelijk klimaat en publiek debat van het afgelopen jaar en een overzicht van ontwikkelingen bij de overheid en wetgever op het gebied van discriminatie-bestrijding. Ook in 2017 zal ADV Limburg dit weer, zo tijdig als mogelijk, verzorgen. Daarnaast publiceert zij de Jaarrapportage discriminatie. Dit betreft sinds 2015 een jaarrapportage over de politie-eenheid Limburg waarbij ook de meldingen, die bij de politie en College voor de Rechten van de Mens in Limburg zijn gedaan, zijn opgenomen. Op deze wijze ontstaat een beter en breder beeld van de meldingen in Limburg. Centrumgemeenten De gemeenten Roermond en Maastricht nemen voor ADV Limburg een bijzondere positie in ten opzichte van de 27 andere gemeenten. Zij fungeren elk als centrumgemeente; gemeente Roermond voor Noord- en Midden-Limburg, gemeente Maastricht namens Zuid-Limburg. In deze functie coördineren zij de informatie- en geldstromen. Ook houden zij de vinger aan de pols met betrekking tot de ontwikkelingen bij ADV Limburg. In 2017 streeft ADV Limburg naar een goede samenwerking met korte lijntjes. Van belang is de onderlinge afstemming over de gewenste inhoudelijke rapportages en monitors. Daarnaast wordt met enige regelmaat overlegd over relevante gemeentelijke ontwikkelingen en wordt de status en voortgang van het eerder genoemde landelijk beleid besproken. ADV Limburg wil een pro-actieve en adviserende partner in dezen zijn. Regionaal Discriminatie Overleg (RDO) Aan het RDO nemen portefeuillehouders en contactpersonen discriminatie van politie-eenheid Limburg, het Openbaar Ministerie (OM) arrondissementsparket Limburg, gemeenten Roermond en Maastricht en ADV Limburg deel. Het overleg vindt twee maal per jaar plaats en bestaat uit een zaakinhoudelijk deel en een strategisch deel (met ambtelijk vooroverleg). Tijdens het zaakinhoudelijke deel worden de meldingen en aangiften van discriminatie, of met een discriminatieaspect, in Limburg besproken. Doel van dit overleg is het uitwisselen van informatie om een juiste aanpak en afhandeling van de meldingen en aangiften te bespreken. In 2017 wordt gestart met het intensiveren van het zaakinhoudelijk overleg. Er wordt naar gestreefd om dit overleg elke 6 weken te laten plaatsvinden. Op deze wijze kan de voortgang van zaken beter worden gemonitord en kunnen kansen beter worden benut. 6

7 Kerntaak 3 Kerntaak 3: Preventie en voorlichting ADV Limburg is een organisatie die, naast klachtbehandeling en rapportage, het grote belang van het bestrijden van discriminatie en ongelijke behandeling onderkent. Voor het individu kunnen de gevolgen van ongelijke behandeling groot zijn. Dat hard werken en je best doen, leidt tot erkenning is een fundament waarmee we zijn opgevoed. Als dat niet zo blijkt te zijn, kan dat leiden tot het verliezen van het geloof in een rechtvaardige wereld. Discriminatie kan leiden tot psychische klachten slapenloosheid, angst, stress en zelfs tot ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Maar ongelijke behandeling heeft niet alleen gevolgen voor het betrokken individu. De leefbaarheid van de hele samenleving is in het geding. Ongelijke behandeling leidt tot minder saamhorigheid en bij aanhoudende discriminatie bestaat de kans dat mensen uit minderheidsgroepen zich zelfs helemaal terug trekken uit de samenleving. Discriminatie is een ingewikkeld thema. Mensen schuiven zichzelf niet zo snel naar voren als slachtoffer en al helemaal niet als dader. ADV Limburg wil de drempel verlagen door discriminatie te benaderen als een maatschappelijk probleem. Uiteindelijk heeft discriminatie invloed op de levenssfeer van elke burger in Limburg. Of je er nou persoonlijk mee te maken hebt of niet. Discriminatie bestrijden en voorkomen is een taak van ons allemaal en ADV Limburg is er dan ook voor iedereen. Dader, slachtoffer, getuige, familielid, vriend, partner. Wat doet discriminatie met ons? wordt daarom de onderlegger van onze communicatie. We hebben er allemaal profijt van de bestrijding van discriminatie. Deze we all benefit -gedachte komt tot uiting door mensen bewust te maken van de gevolgen van discriminatie en ongelijke behandeling. Deze gevolgen reiken immers verder dan het gediscrimineerde individu. Training & Voorlichting Ook in 2017 maakt ADV Limburg duidelijke keuzes met betrekking tot waar we ons op willen richten rondom Training & Voorlichting. Uitgangpunten van deze keuzes zijn: op welk terrein komen relatief veel meldingen binnen, waar zijn onze inspanningen het meest effectief, welke organisaties hebben de wens om met ons samen te werken. Arbeidsmarkt Veel klachten van ongelijke behandeling die bij ADV Limburg binnenkomen, zijn arbeidsmarkt gerelateerd. Enerzijds zijn dit meldingen met betrekking tot het werving- en selectieproces, anderzijds betreffen het meldingen van incidenten op de werkvloer. In 2017 zal ADV Limburg dan ook trainingen verzorgen aan (aankomende) professionals op het gebied van Werving & Selectie en van Management (personeelsmanagement). Met MKB Limburg is een structurele samenwerking aangegaan om trainingen te verzorgen bij hun Vacaturecafés. Daarnaast worden managementteams getraind van gemeentelijke en andere overheidsorganisaties. Ook wordt aan de studenten van de faculteit People & Business Management van de Hogeschool Zuyd de training Selecteren zonder vooroordelen aangeboden. 7

8 Onderwijs Het onderwijs is een sector waar relatief eenvoudig grote groepen jonge mensen kunnen worden bereikt. ADV Limburg richt zich in 2017 op twee categorieën binnen het onderwijs; het basisonderwijs en het ROC. Met de methodiek van de vooroordelenkoffer worden basisscholen benaderd door de hele provincie. Waar mogelijk wordt aan de voorlichting voor groepen 7 en 8 ook een workshop voor de docenten gekoppeld. Zo wordt getracht de thematiek breder in te bedden in de betreffende school. Daarnaast wordt in 2017 ook gestart met het trainen van studenten van De Nieuwste Pabo. Verder zal in 2017 op alle drie de ROC s in Limburg voorlichting worden gegeven. Dit betreffen het ROC Gilde opleidingen, het Arcus college en het ROC Leeuwenborgh. Ook worden de vertrouwenspersonen van de eerste twee ROC s getraind. Vluchtelingen De instroom van vluchtelingen lijkt over haar hoogtepunt heen. Dit wil niet zeggen dat daarmee de problematiek rondom AZC s ook voorbij is. ADV Limburg monitort de klachten die binnenkomen rondom en van vluchtelingen. Daar waar mogelijk en noodzakelijk wordt voorlichting gegeven op lokale vestigingen. Zichtbaarheid ADV Limburg is er zich van bewust dat haar eigen zichtbaarheid en aandacht voor het thema discriminatie en ongelijke behandeling een preventieve werking kan hebben. Daarom heeft ADV Limburg in 2016 een nieuwe tool ontwikkeld; de Virtual Reality Experience. Deze VR biedt de mogelijkheid om ongelijke behandeling voelbaar te maken. Mensen die de filmpjes bekijken, ervaren hoe het voelt om gediscrimineerd te worden. In het voorjaar van 2016 is uitgebreid getest met deze nieuwe techniek. ADV Limburg was aanwezig bij vele festivals en heeft daardoor honderden mensen bereikt. Vastgesteld is dat de VR een goed middel is om met mensen in gesprek te komen en daarmee de bewustwording over de thematiek rondom discriminatie en ongelijke behandeling te vergroten. In het najaar van 2016 en het voorjaar van 2017 wordt een ronde gemaakt langs alle gemeenten in Limburg. De nieuwe techniek wordt getoond aan de lokale bestuurders en beleidsmedewerkers. Vervolgens worden afspraken gemaakt waar het middel lokaal kan worden ingezet. Daarnaast wordt ADV Limburg actief door derden benaderd met de vraag bij activiteiten aanwezig te zijn met de VR. Zo wordt op 7 februari in Maastricht gevierd dat het Verdrag van Maastricht 25 jaar geleden is getekend. ADV Limburg is benaderd om deel te nemen aan het YoFest!, een groot Europees jongerencongres dat op die dag zal plaatsvinden. Daarnaast zal ADV Limburg ook in 2017 weer een bijdrage leveren aan het mede-organiseren dan wel deelnemen aan een aantal activiteiten. Het filmfestival As Equals in Venlo en Roermond vindt in november 2016 voor de tweede keer plaats. De activiteit zal daarna worden geëvalueerd en vervolgens wordt besloten of het een duurzaam vervolg krijgt. Ook zal ADV Limburg wederom deelnemen aan het bevrijdingsfestival, de informatiebeurs voor Poolse migranten, en diverse symposia in de provincie Limburg. 8

9 Organisatie & Financiën ADV Limburg is een onafhankelijke organisatie en als stichting gemodelleerd naar het Raad van Toezicht model. De taken en verantwoordelijkheden van deze Raad, alsmede die van de directeur-bestuurder zijn op hoofdlijnen verwoord in de statuten. Daarnaast zijn er voor beide entiteiten reglementen opgesteld waar nader op deze taken en verantwoordelijkheden wordt ingegaan. Verder zijn voor alle medewerkers functieprofielen aanwezig en vinden er jaarlijks evaluatiegesprekken plaats. De organisatie is financieel gezond en blijft ook in 2017 gezond. De kostenstructuur is de afgelopen jaren aangepakt en is op orde. Grote wijzigingen hierin worden niet verwacht. 9