Frequently asked questions

Transcriptie

1 Frequently asked questions Hoe haal ik stofvrachten uit de Emissieregistratie?...2 Hoe moet ik mijn afwateringsgebieden koppelen aan de STONE clusters?...5 Hoe importeer ik STONE gegevens in mijn KRW-Verkenner gebieds-database?...8 Hoe maak ik een kaart aan in de KRW-Verkenner?...10 Hoe kan ik een grote applicatie splitsen in deelapplicaties en weer samenvoegen?.14 1

2 Hoe haal ik stofvrachten uit de Emissieregistratie? In de Emissieregistratie ( worden de emissies van alle bronnen in Nederland verzameld en opgenomen in een database. De emissiegegevens zijn zowel op regionaal als nationaal niveau beschikbaar. De volgende organisaties zijn betrokken bij de Emissieregistratie: DG Milieubeheer (VROM), DG Rijkswaterstaat (RWS), Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling (RIZA), Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit (LNV), Landbouw Economisch Instituut (LEI-DLO), Alterra, Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Instituut voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO-MEP), het Afval Overleg Orgaan (AOO) en het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP). Specifiek voor de analyses die de waterbeheerder moet maken voor de Kaderrichtlijn Water zijn de water-emissies toegankelijk gemaakt op de KRW-Portal: Deze gegevensset bestaat uit twee MS Access databases: LDF_NL.mdb en LPN_NL en LOZ_NL.mdb. In LDF_NL zijn de diffuse bronnen en hun lozingen opgeslagen. Diffuse lozingen worden toegekend aan ER-C afwateringseenheden. Hiervan is een kaart beschikbaar. Puntlozingen zijn opgeslagen in LPN en LOZ, emissies van puntbronnen zijn bekend per puntbron en met een X en Y coördinaat opgeslagen in de database. Om de emissies uit de emissieregistratie te kunnen gebruiken in de KRW-Verkenner, moeten de lozingen kunnen worden toegekend aan het juiste waterlichaam danwel afwateringsgebied. Hiervoor zijn een aantal query s opgesteld, die beschikbaar zijn via de KRW-Verkenner website, in de databases ER-C LDF naar KRW-Verkenner.mdb en ER-C LPN naar KRW-Verkenner.mdb. Kopieer de tabellen ER-C-KRW-Verkenner en Stoffen- 2

3 KRW-Verkenner uit deze databases naar de ER-C databases, respectievelijk LDF_NL.mdb en LPN_NL en LOZ_NL.mdb. Kopieer vervolgens ook de query s naar deze databases. Diffuse bronnen: - Laad in een GIS-pakket de kaart van de ER-C afwateringseenheden en de kaart van de KRW-Verkenner afwateringsgebieden - Snij beide kaarten met elkaar, zodat unieke gebiedjes ontstaan voor alle mogelijke combinaties van ER-C afwateringseenheden en KRW-Verkenner afwateringsgebieden. In ArcInfo gaat het om de procedure Intersect. - Bereken in het GIS-pakket de oppervlakten van de unieke gebiedjes en sla deze op in de combinatie-kaart - Lees de dbase-file van de shapefile van deze combinatie kaart in in Excel - Deze bevat nu alle benodigde informatie: o Code ER-C afwateringseenheid o Naam ER-C afwateringseenheid o Totale oppervlakte ER-C afwateringseenheid (al in kaart Emissieregistratie anwezig) o Code KRW-Verkenner afwateringsgebied o Naam KRW-Verkenner afwateringsgebied o Oppervlakte combinatie-gebiedje - Hernoem deze kolommen tot de volgende namen en verwijder eventuele overige kolommen: AE_NUM AE_NAAM AREA_AE_TOT AFWG_NR AFWG_NAAM AREA_AFWG_AE - Plak de gegevens vanuit Excel in de tabel ERC-KRW-Verkenner in de Access database LDF_NL. Gebruik de volgende queries om de gegevens van de Emissieregistratie te gebruiken: LET OP: De vrachten in deze query s zijn exclusief de uit- en afspoelingsgegevens uit STONE. Deze dienen apart in de KRW-Verkenner te worden ingevoerd (zie FAQ: Hoe importeer ik STONE gegevens in mijn KRW-Verkenner gebieds-database? ). Alle vrachten per KRW-V afwateringsgebied excl STONE : Vrachten van alle stoffen in de database per KRW-Verkenner afwateringsgebied Geselecteerde vrachten per KRW-V afwateringsgebied : Vrachten van stoffen die in de tabel Stoffen-KRW-Verkenner staan, per KRW-Verkenner afwateringsgebied <stof> per KRW-V afwateringsgebied : Vrachten van de stof <stof> per KRW-Verkenner afwateringsgebied Deze queries leveren een dergelijk resultaat: AFWG_NAAM DLGNAAM Vracht LOZEEN STOFNAAM H Afwateringsgebied Stadsbeek CONSUMENTEN 22035,2 kg/a Stikstof-totaal Afwateringsgebied Stadsbeek LANDBOUW ,6 kg/a Stikstof-totaal Afwateringsgebied Stadsbeek OVERIG 4283,994 kg/a Stikstof-totaal Afwateringsgebied Schoone Beek CONSUMENTEN kg/a Stikstof-totaal Afwateringsgebied Schoone Beek LANDBOUW ,8 kg/a Stikstof-totaal Afwateringsgebied Schoone Beek OVERIG 3627,842 kg/a Stikstof-totaal Afwateringsgebied Sprengbeek CONSUMENTEN 7721,94 kg/a Stikstof-totaal Afwateringsgebied Sprengbeek LANDBOUW ,8 kg/a Stikstof-totaal 3

4 Puntbronnen: Puntbronnen zijn te lokaliseren aan de hand van de X en Y coordinaat van het lozingspunt van de puntbron. Neem de volgende stappen om puntbronnen toe te kennen aan waterlichamen (of afwateringsgebieden, maar vaak zullen puntbronnen lozen op de grotere waterlopen in het systeem en daarmee op de waterlichamen): - Kopieer de inhoud van de tabel LPN_NL naar Excel en sla op als dbase4 bestand - In ArcInfo of een ander GIS-pakket kunnen de X- en Y coördinaten in dit bestand worden ingelezen tot een kaart (ArcInfo: Tools -> Add XY Data), gebruik LOZ_X en LOZ_Y als de X en Y coördinaten - Een manier om geautomatiseerd de puntbronnen te koppelen aan de waterlichamen, is een spatial join in ArcInfo: o Laad de kaart van de waterlichamen, en de kaart van de puntbronnen o Kies met de rechtermuisknop op de puntbronnen kaart: Joins en Relates -> Join -> Join layers based on spatial location o Kies ervoor om de punten te verbinden met de lijn die er het dichtste bij ligt o Lees de dbase-file van de opgeslagen gejoinde shapefile in in Excel, de volgende kolommen zijn nu beschikbaar: Unieke code puntbron Naam puntbron Unieke code waterlichaam Naam waterlichaam Afstand tot waterlichaam o Bedenk een geschikte maximale afstand tussen het waterlichaam en de puntbron o Hernoem deze kolommen tot de volgende namen en verwijder eventuele overige kolommen: LPNIDENT LPNNAAM WATERL_IDENT WATERL_NAAM Plak de gegevens vanuit Excel in de tabel ERC-KRW-Verkenner in de Access database LPN_NL en LOZ_NL. Gebruik de volgende queries om de gegevens van de Emissieregistratie te gebruiken: Alle vrachten per KRW-V waterlichaam : Vrachten van alle stoffen in de database per KRW-Verkenner waterlichaam Geselecteerde vrachten per KRW-V waterlichaam : Vrachten van stoffen die in de tabel Stoffen-KRW-Verkenner staan, per KRW-Verkenner waterlichaam <stof> per KRW-V waterlichaam : Vrachten van de stof <stof> per KRW-Verkenner waterlichaam 4

5 Hoe moet ik mijn afwateringsgebieden koppelen aan de STONE clusters? LET OP: de gebieds-database moet eerst zijn voorbereid voor het gebruik van STONE gegevens. Zie de informatie bij de KRW-Verkenner versie ! Het eenvoudigst gaat dit in een GIS pakket. Dit voorbeeld gaat uit van ArcMap, maar de gebruikte functionaliteit is in de meeste GIS pakketten aanwezig. Stap 1: Laadt de kaart van de afwateringsgebieden en de kaart van de ERC-clusters (te downloaden via in ArcMap (File -> Add Data ) Stap 2: Gebruik de procedure Intersect uit de ArcToolbox om de twee kaarten te combineren. Met deze procedure worden de afwateringsgebieden en ERC-clusters op basis van locatie aan elkaar gekoppeld. In de resultaatkaart worden vlakken met unieke combinaties van afwateringsgebied en ERC-cluster opgeslagen. Stap 3: Laadt de kaart van de afwateringsgebieden en de kaart van de ERC-clusters in als Input Features (slepen vanuit de lijst met getoonde kaarten, of het geopende mapjesymbool ). De kaarten komen in de lijst met Features te staan (zie figuur). Specificeer onder Output Feature Class de naam waaronder de gecombineerde kaart moet worden opgeslagen. Laat verder alle opties ongemoeid. Stap 4: Gebruik de procedure Dissolve uit de ArcToolbox om verschillende verkregen polygonen met dezelfde combinatie van afwateringsgebied en ERC-cluster samen te voegen. Laadt de zojuist verkregen kaart in als Input Features, en geef bij Output Feature Class de naam op waaronder de resultaatkaart moet worden opgeslagen. Vink vervolgens 5

6 zowel de kolom met het nummer van de ERC-clusters (Cluster), als de kolom met de nummers van de afwateringsgebieden (in dit geval AFWGIDENT) aan en klik op OK. Stap 5: Maak in de nu verkregen kaart een kolom aan om de oppervlaktes van de gecombineerde vlakken in op te slaan (Open Attribute Table -> Options -> Add Field). De oppervlaktes kunnen worden berekend door met de rechtermuisknop op de kolomnaam van de nieuwe kolom te klikken en te kiezen voor Calculate Values. Vink Advanced aan en vul het volgende in en klik OK: 6

7 Stap 5: De oppervlaktes van de unieke combinaties van afwateringsgebied en ERC-cluster zijn nu bepaald. Sluit ArcMap af en open het.dbf bestand van de resultaatkaart in Excel: Stap 6: Voeg een kolom toe die RAO heet, en geef deze bij alle rijen het RAO nummer van de zipfile met STONE gegevens van de website Herschik de kolommen, en verwijder eventuele overbodige kolommen vervolgens tot de volgende kolomvolgorde overblijft: - BasinID: ID van het afwateringsgebied, zoals gebruikt in de KRW-Verkenner (let hierop als deze niet gelijk is aan het ID in de gebruikte kaart van afwateringsgebieden) - RaoID: Het RAO nummer van de zipfile met STONE gegevens - ClusterID: De code van het ERC-cluster - Area: De oppervlakte van de combinatie afwateringsgebied ERC-cluster Sla het verkregen werkblad op als een Excel-bestand, onder een andere naam. Stap7: Kopieer de data (exclusief de kolomnamen), en plak deze in Access in de tabel StoneToBasins in de gebieds-database van de KRW-Verkenner (selecteer voor het plakken de hele rij in Access). 7

8 Hoe importeer ik STONE gegevens in mijn KRW-Verkenner gebieds-database? LET OP: de gebieds-database moet eerst zijn voorbereid voor het gebruik van STONE gegevens. Zie de informatie bij de KRW-Verkenner versie ! Stap 1: Download de STONE gegevens en de kaart van de ERC-clusters van de STONE website: Vraag via het aanvraagformulier een code aan om de zipfile te gebruiken. Pak de STONE gegevens uit. Stap 2: Koppel de afwateringsgebieden aan de ERC-clusters, zie hiervoor de FAQ Hoe moet ik mijn afwateringsgebieden koppelen aan de STONE clusters? De tabel StoneToBasins is nu gevuld. Stap 3: Open het programma UpdateDatabase.exe, te vinden via het startmenu (Kaderrichtlijn Water -> UpdateDatabase), of in de Data directory (bij standaard installatie: C:\Program Files\KRW-Verkenner\Data). Stap 4: Open de juiste gebieds-database door op de Browse naast DB name: te klikken. Stap 5: Klik in het menu Extra op Import STONE data : 8

9 Stap 6: Selecteer het uitgepakte bestand met STONE gegevens (RAO?.csv). Kies in het volgende menu voor Current state, dit zijn de huidige uitspoelingscijfers, zoals berekend door STONE. De cijfers zijn nu toegevoegd aan de gebieds-database, en worden meegenomen in de water- en stoffenbalans. LET OP: De STONE cijfers zijn ook opgenomen in de Emissieregistratie. Pas op dat je de uitspoeling van nutrienten niet dubbel in de schematisatie opneemt! Stap 7: Doorloop stap 5 en 6, maar kies nu voor Manure policy, dit zijn de uitspoelingscijfers voor 2015, bij het huidig ingezette mestbeleid. Deze getallen vervangen na het selecteren van de generieke maatregel Mestbeleid de Current state cijfers. Stap 8: Controleer in de gebieds-database of de getallen zijn toegevoegd aan de STONE tabel. Deze moet er als volgt uitzien: De kolom EffectID geeft aan bij welke maatregel de cijfers horen. In deze kolom is 0 de huidige toestand, en 1 het mestbeleid. Zowel de cijfers van de Current state als van Manure policy zijn succesvol toegevoegd. 9

10 Hoe maak ik een kaart aan in de KRW-Verkenner? Uitgangspunt is dat een aantal kaartlagen in de vorm van Shp-files beschikbaar zijn. Het is vereist dat een van de kaartlagen c.q. Shp-files alle waterlichamen bevat als polygoon die bij de schematizatie zijn geïdentificeerd is. Elke waterlichaam heeft een PolygonID en naam opgeslagen in de bijbehorende Dbf-file. Het PolygonID is identiek aan de gebruikte waterbodies ID s in de tabel Waterbodies. Op dit moment is het nog niet mogelijk om direct Shp-files in de KRW Verkenner te laden en moeten de Shp-files eerst worden geconverteerd naar het Mpl-file format. Het Mpl-file format is een specifiek file formaat voor het efficiënt en snel tonen van kaartkagen dat veelvuldig wordt gebruikt bij het presenteren van model resultaten. Zolang de KRW Verkenner nog geen Shp-files accepteert, kunnen de Shp-files worden aangeboden aan de KRW Verkenner help desk voor conversie naar het Mpl-file format. Als de Mpl-files beschikbaar zijn moeten de volgende acties worden uitgevoerd voor bijv. een applicatie geheten WestBrabant om een juiste kaart beschikbaar te maken: Maak onder de Notepad editor de file WFDExplorer.map (of neem kopie van oude file) aan in de applicatie data directory bijv \KRW-Verkenner\Data\WestBrabant waarin geen kaart lagen zijn opgenomen Kopieer de beschikbare kaart lagen Mpl-files naar de applicatie data directory \KRW- Verkenner \Data\WestBrabant. Start de KRW Verkenner op en selecteer de applicatie WestBrabant. Het is mogelijk dat er enige boodschappen op het scherm komen omdat er nog geen goede kaart onder de verkenner hangt (zie Figuur 1 en Figuur 2). Click OK door deze boodschappen heen. Uiteindelijk start de verkenner op met een lege kaart (zie Figuur 3). Druk op de rechtermuis met de cursor op de kaart (zie Figuur 4). Het kaart operatie menu verschijnt. Selecteer menu item Bewerk kaart. Het kaartbewerkingswindow (Map settings) verschijnt (zie Figuur 5). Laad nu de kaartlagen MPL-files een voor een en benoem ze in het venster. Let op dat de kaartlaag met water lichamen de naam Waterbodies krijgt. Dit vereist de KRW Verkenner. Druk op OK als alle lagen zijn geladen. Selecteer in het kaart operatie menu Sla de kaart op. Ga uit de applicatie terug naar het KRW Verkenner hoofdmenu scherm. Selecteer de applicatie WestBrabant weer. Onder de KRW Verkenner druk op de Zoom gehele kaart knop om de gehele kaart te tonen. Bewerk de kaart verder onder het kaartbewerkingswindow (Map settings) bijv. de lijn dikte te vergroten, de kleuren aan te passen en/of de volgorde van de kaartlagen te wijzigen. Druk geregeld op de Apply knop om te zien of de kaart de gewenste vorm heeft. Pas eventueel de legenda aan via het kaart operatie menu Bewerk legenda. Als de kaart de gewenste kaart lay-out heeft, sla deze dan op via het kaart operatie menu Sla de kaart op (zie Figuur 7). 10

11 Figuur 1: Voorbeeld boodschap agv afwezigheid juiste kaart. Figuur 2: Voorbeeld boodschap agv afwezigheid juiste kaart. Figuur 3: KRW Verkenner zonder juiste kaart. 11

12 Zoom gehele kaart Kaart operatie menu Figuur 4: KRW Verkenner met kaart operatie menu onder rechtermuis knop. Laden van kaartlagen Naam van kaartlaag Figuur 5: Kaart bewerkingswindow. 12

13 Figuur 6: Kaart met twee kaartlagen : afwateringsgebieden en waterbodies. Figuur 7: Uiteindelijke kaart 13

14 Hoe kan ik een grote applicatie splitsen in deelapplicaties en weer samenvoegen? Werkwijze bij grote stroomgebieden: opsplitsen en samenvoegen De KRW verkenner is een instrument dat in principe op elk stroomgebied toegepast kan worden. Het stroomgebied wordt daartoe geschematiseerd in een netwerk van waterlichamen en afwateringsgebieden. Bij de opzet van een grote applicatie dwz een netwerk van een groot aantal waterlichamen en afwateringsgebieden in de orde van 100 of meer dan is het aan te bevelen eerst deel applicaties te maken en deze volledig te testen. Vervolgens kunnen deze deel-applicaties worden samengevoegd tot een totale applicatie. Immers voor een kleine applicatie werkt de verkenner sneller en zijn de resultaten beter te beoordelen zoals de omvang van de water- en stofstromen, de verspreiding van stoffen door het netwerk en de effecten van de verschillende maatregelen. Een andere reden om eerste deel-applicaties op te zetten is het feit dat het stroomgebied vaak meerdere beheerders kent. Het is dan gewenst om eerst per beheerder een applicatie op te zetten om daarna de afzonderlijke applicaties van de verschillende beheerders samen te voegen tot een totale applicatie. De volgende acties moeten worden uitgevoerd: Splits het totale stroomgebied in twee of meer deel-stroomgebieden Prepareer een basis kaart van het totale stroomgebied! Let er hierbij op dat er een consistent netwerk is van waterlichamen en afwateringsgebieden. Maak voor elk deel-stroomgebied een KRW Verkenner applicatie door het opzetten van de Configuratie data base. Test de water- en stofbalans, de verschillende maatregelen voor elke deel-applicatie. Maak een nieuwe KRW Verkenner applicatie waarbij alle deel-applicatie zijn samengevoegd tot een totale applicatie middels: het samenvoegen van de waterlichamen kaartlagen in een nieuwe waterlichaam kaartlaag het samenvoegen van de Configuratie data bases van de verschillende applicaties Aandachtspunten bij opzet van deel-applicaties van de KRW Verkenner Elke opsplitsing van het stroomgebied in deel-stroomgebieden is mogelijk voor de KRW Verkenner bijv. naar beheerder. Echter om het samenvoegen van de deel-stroomgebieden tot een totale toepassing te vereenvoudigen moeten de volgende richtlijnen worden gevolgd: Gebruik dezelfde achtergrond kaart voor alle deel-stroomgebieden. Zorg dat de Id s van waterlichamen (tevens PolygonID in de waterlichamen kaartlaag), de Id s van de afwateringsgebieden en de codering van de belastingen verschillend zijn over alle deelstroomgebieden. Gedacht kan worden om deze te laten beginnen met hetzelfde getal. Bijvoorbeeld indien er drie deelstroomgebieden zijn alle Id s van het 14

15 eerste stroomgebied met de waarde 1, het tweede stroomsgebied met de waarde 2 en het derde stroomgebied met de waarde 3 te laten beginnen. Leg op de randen van de deel-stroomgebieden een extra belasting die de aan- resp. afvoer (water en stof) naar resp. van het naburige stroomgebied representeert. Bij het samenvoegen van de deel-applicaties kan deze belasting verwijderd worden en vervangen worden door een verbindingstak. Voorbeeld codering bij meerdere deel-stroomgebieden Bij meerdere deel-stroomgebieden die later samengevoegd moeten worden, kunnen de waterlichamen ID s (text), de afwateringsgebieden ID s (text) en de belastingen codering (numeriek) als volgt toegekend worden. 1. Het waterlichaam ID en afwateringsgebied ID, als volgt: Met ZXXXXXX Z XXXXXX het volgnummer van het deelstroomgebied het nummer van het afwateringsgebied resp. waterlichaam 2. De belasting codering (SourceID), als volgt: Met ZXXXXYY Z XXXX YY het volgnummer van het deelstroomgebied het nummer van het afwateringsgebied resp. waterlichaam waarop de belasting betrekking heeft. Source type id zoals in onderstaande tabel aangegeven Tabel 1 Source type ID voor de afwateringsgebieden en waterlichamen zoals gedefinieerd in de Knowledge data base. Source type * Source type ID Beschrijving SEEP 1 Kwel DRAIN 2 Drainage DRAIN0 3 Oppervlakkige afstroming CONTRO 4 Externe aanvoer voor peilbeheer ATM 5 Neerslag / Atmosferische depositie OUT 6 Water dat uit het systeem verdwijnt (infiltratie, wegzijging) (negatieve flow) RWZI 7 Rioolwaterzuiveringen INDUS 8 Industriële lozingen FLOW 9 Externe aanvoer voor peilbeheer, doorspoeling etc STORT 10 Stortplaats BOUND 11 Instroom op gebiedsrand DEPOT 12 Lozingen van baggerdepots SEWERS 13 Riooloverstorten TRADE 14 Emissies handel, diensten en overheid TRAFFI 15 Verkeer en vervoer emissies 15

16 AGRIC 16 Landbouw emissies CONSTR 17 Consumenten emissies EVAP 18 Verdamping NATURE 19 Natuur SERVIC 20 Diensten REMAIN 21 Overigen * Maximaal 6 karakters in tabel SourceTypes. 16