school! word Maak van je school een energiebewuste school schooljaar Exclusief voor Oost-Vlaamse MOS-scholen van het basisonderwijs
|
|
- Clara Kok
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 word schooljaar school! Maak van je school een energiebewuste school Exclusief voor Oost-Vlaamse MOS-scholen van het basisonderwijs V.U. P. Hertog, gedeputeerde, p.a. Gouvernementstraat 1, 9000 Gent Milieuzorg Op School
2 De organisatoren De provincie Oost-Vlaanderen wil scholen aanzetten om energie te besparen en organiseert samen met MOS en de Energiesnoeiers een campagne naar basisscholen Word energieke school. Deze campagne is exclusief voor alle Oost-Vlaamse MOS-scholen! Meer info: Wat is MOS? (Milieuzorg op school): MOS is een milieuzorgproject van kleutertot secundair onderwijs. Het MOS-project helpt de school om op een pedagogisch verantwoorde manier een eigen milieuzorgsysteem uit te bouwen. Je provinciale MOS-begeleider staat voor je klaar om je hierin te ondersteunen. Meer info: Wat zijn Energiesnoeiers? De Energiesnoeiers zijn mensen die tewerkgesteld zijn in de sociale economie en worden opgeleid om energiebesparende maatregelen uit te voeren. Ze kregen voordien weinig kansen op de arbeidsmarkt, maar vinden in de energiebesparingsniche een nieuwe zinvolle job. Meer info: Kort en bondig Hoe werkt het? De campagne Word energieke school loopt van 1 december 2013 t.e.m. 31 maart 2014 en bestaat uit 2 delen: 1. Energieke school basis! Eens ingeschreven ontvang je een gratis set communicatiemateriaal om leerlingen, leerkrachten en ouders te sensibiliseren. Wat zit erin? Affiches over energiethema s zoals verlichting, verwarming en sluipverbruik Stickers en deurhangers om deuren te sluiten, lichten te doven, de verwarming lager te zetten Meterkaart om wekelijks de meterstanden in te voeren en de energiebesparing te berekenen Heb je wekelijks de meterstanden van elektriciteit, gas en water bijgehouden? Heb je het evaluatieformulier ingediend? Dan maakt jouw school kans een mooie prijs te winnen (resp. 500 euro voor de eerste, 250 euro voor de tweede en 125 euro voor de derde plaats). Waarom? Verstandig omspringen met energie is een grote stap in de strijd tegen het verhoogde broeikaseffect en de verandering van het klimaat. De strijd tegen de opwarming van de aarde is bovendien het leukst en het efficiëntst als we die samen voeren! Ook als school hoef je niet machteloos toe te kijken. Met een kleine gedragsverandering en een pakket eenvoudige maatregelen zoals het plaatsen van tochtstrips, buisisolatie e.d. kan je zelf CO2 besparen en tegelijkertijd die stijgende energiefactuur een halt toeroepen! 2. Op weg naar structurele veranderingen Heeft jouw school beslist om een energieke school te worden? Dan heb je recht op een gratis energiescan. De scan bestaat uit een rondgang op de school, waarbij gekeken wordt welke kleine ingrepen nuttig zijn voor het besparen van energie (buisisolatie, spaarlampen, radiatorfolie, timers, ). De energiescan wordt uitgevoerd door het energiesnoeiersbedrijf dat actief is in jouw regio. De provincie Oost-Vlaanderen betaalt de volledige energiescan ter waarde van 300 euro, op voorwaarde dat jouw school het volledige traject van de campagne Word Energieke school doorloopt en voor minstens 150 euro aan kleine energiebesparende maatregelen door de Energiesnoeiers laat uitvoeren. Deze kosten betaalt de school zelf.
3 Hoe werkt de energiescan? De Energiesnoeiers zoeken graag uit wat de grootste besparingsmogelijkheden zijn in jouw school! Hiervoor voeren ze een quick-win-scan uit, waarbij vooral gefocust wordt op de plaatsing van kleine energiebesparende maatregelen. De energiescan start met een bezoek van de Energiesnoeiers aan de school. Samen met een personeelslid doen ze een rondgang in het gebouw en gaat er onder meer aandacht naar het gebouw zelf, de verwarmingsinstallatie, de elektrische toestellen (vb. computers, frisdrankautomaten, koelkasten) en de verlichting. Tijdens de energiescan wordt dan een inventarisatie gemaakt van de te plaatsen maatregelen en wordt per lokaal aangegeven welke energieverslindende toestellen en situaties worden vastgesteld. Deze bevindingen worden aangeduid zodat je per klas kan zien hoe/waar energie bespaard kan worden. De Energiesnoeiers noteren ook nauwkeurig waar kleine materialen zoals spaarlampen, radiatorfolie, buisisolatie, spaardouchekoppen, timers op boilers, verdeelstekkers, tochtstrips, bruismondstukken, thermometers, kunnen worden geplaatst. Deze eenvoudige, energiebesparende maatregelen verdienen zich binnen de 6 maanden terug dankzij een dalend energieverbruik! Een voorbeeld van een energiescan in een basisschool Enige tijd terug werd er een energiescan uitgevoerd in een basisschool met 3 afdelingen. Na de rondgang in de scholen bleek dat er heel wat energiebesparend materiaal kon worden geïnstalleerd: 69 m 2 radiatorfolie, 16 meter buisisolatie, 72 verdeelstekkers, 20 bruismondstukken, 4 timers, 3 tochtstrips en 20 thermometers. Henk - leerkracht in het derde leerjaar - zegt hierover: Op school was ik meestal diegene die aandacht had voor energie. Dankzij de vorming van de energiesnoeiers, merk ik dat de andere leerkrachten er ook meer op letten om bijvoorbeeld de lichten uit te doen tijdens de speeltijd. De leerlingen zijn er zich ook meer van bewust dankzij de stickers die overal rondhangen. We hebben onze nieuwe eindfactuur nog niet gekregen maar ik vermoed toch dat die lager zal zijn! Een volledige energiescan duurt ongeveer 3 uur. Na de energiescan ontvangt de school een offerte op maat opgemaakt voor de aankoop en de installatie van alle kleine energiebesparende maatregelen door de Energiesnoeiers. De school kan deze offerte volledig (of gedeeltelijk) goedkeuren. De Energiesnoeiers voeren de gekozen maatregelen dan uit. Hou er rekening mee dat de energiescan énkel gratis is voor scholen die voor minstens 150 euro zelf investeren én de energiebesparende maatregelen laten uitvoeren door de Energiesnoeiers.
4 Educatief aan de slag......met energie in je school De energiescan en energiebesparende maatregelen vormen een unieke kans om ook je leerlingen kennis bij te brengen over klimaat en energie en zo aan te sluiten bij enkele eindtermen van Wereldoriëntatie. Het MOS-project biedt je bovendien houvast om dat op een pedagogisch verantwoorde manier aan te pakken. Aarzel niet om contact op te nemen met je MOS-begeleider voor meer ondersteuning. Hier vind je alvast enkele suggesties. MOS-themabundel energie Energie besparen is hot! Energie besparen is fun! Met de klimaatsverandering wordt energie en de zoektocht naar het spaarzaam omgaan ermee, noodgedwongen bovenaan de agenda geplaatst. De politiek ontwikkelt momenteel instrumenten (subsidies, wetten, ) die bedrijven, scholen, landbouw en de bevolking stimuleren of zelfs verplichten om minder energie te verbruiken. Als leerkracht kun je in deze problematiek niet aan de kant blijven staan en toekijken. Met de MOS-themabundel reiken we je ideeën aan om met de hele school het thema energie te verkennen en gedragsverandering teweeg te brengen. Je kan hem gratis aanvragen bij je provinciale MOS-begeleider, hiervoor naar mos@oost-vlaanderen.be. Doe onderzoeksopdrachten met energieteams Hoe zuinig is de school in het verbruik van gas en elektriciteit? Dat zoeken leerlingen zelf uit! De leerlingen vormen energieteams en krijgen een lijst met vragen over de energiebesparing op de school. Samen bekijken ze hoe de school scoort. Soms moeten ze voor antwoorden bij een leerkracht, bij de directie of conciërge langs. En soms vinden ze zelf de antwoorden. Na het invullen van de vragenlijst, maakt elk groepje keuzes. Ze schrijven 2 dingen op die kunnen veranderen voor de hele school en 2 dingen die kunnen veranderen in de klas. Ieder kind schrijft ook een actie op die hij of zij zelf gaat doen. Belangrijk is dat ze bij alle acties nadenken of er een eenvoudige oplossing mogelijk is. Op het einde ontstaat een lijst met effectieve maatregelen. De vragenlijst is te downloaden via De MOS-energiekoffer. Ga met je leerlingen de strijd aan tegen de energievreters! Met de EHBE-koffer (Eerste Hulp Bij Energievreters) wil MOS materialen en meetinstrumenten aanreiken om met de leerlingen op energiespeurtocht te gaan in de klas en de school. De leerlingen speuren op een speelse manier tot in de kleinste hoeken van de school naar energievreters, die met heel wat energie gaan lopen. Ze zullen onder andere op zoek gaan naar sluipverbruik en hoge temperaturen. Ze gaan op pad met een lichtmeter en leren iets over ventileren. Kortom, stap voor stap ontpoppen ze zich tot echte energiedetectives. Ze helpen om de nodige conclusies te trekken en te komen tot energiebesparende maatregelen. De energiekoffer bewijst dat leren over energie en energie besparen op school leuk kan zijn. Gratis te ontlenen bij je provinciale MOS-begeleider, hiervoor naar mos@oost-vlaanderen.be. Dikketruiendag Wat startte als een symbolische klimaatactie om het Kyotoverdrag in de verf te zetten, is ondertussen uitgegroeid tot een vaste waarde in de scholen. De campagne mikt vooral op eenvoudige maatregelen, die ook daarna op een structurele wijze aangehouden kunnen worden: lichten doven bij het verlaten van een lokaal, toestellen uitschakelen na gebruik, de verwarming correct afstellen,.... Scholen zetten ook allerlei ludieke en educatieve acties op touw. MOS (Milieuzorg Op School) en Ecocampus (Milieuzorg in het hoger onderwijs) roepen iedereen op om woensdag 14 februari 2014 deel te nemen aan de tiende editie van de Dikketruiendag. Alle info op
5 Doe je mee? Word Energieke school en schrijf je in vóór 25 oktober 2013 via het online inschrijvingsformulier op onze website Na de herfstvakantie sturen we je het gevraagde campagnemateriaal op en/of contacteren wij je om een afspraak te maken voor de energiescan. Wil je nog meer informatie over Word Energieke school of heb je vragen? Aarzel dan niet om ons te contacteren. Cel Energie & Klimaat Stijn Vandamme tel Cel Milieuzorg op School Wouter De Tandt Sandra Vandevelde tel gsm
1. Ben Correct zegt in februari
Basisschool Ten Berge Galgenbergstraat 39 9290 Berlare Tel.: 052/42.35.04 Fax.: 052/42.58.47 E-mail: bs.berlare@g-o.be www.tenberge.be 1. Ben Correct zegt in februari De maand februari is voor Ten Berge
Nadere informatieMeterkaart gas/elektriciteit. Meten is weten!
Meterkaart gas/elektriciteit Meten is weten! Meten is weten! Deze meterkaart helpt je om de evolutie van je elektriciteits- en aardgas op te volgen en te evalueren. Maak er een goede gewoonte van om je
Nadere informatie19/10/15 STEM-dag voor het basisonderwijs
19/10/15 STEM-dag voor het basisonderwijs Hoe? Verloop van de sessie MOS De Energiekoffer hoe zit het in elkaar? Praktisch aan de slag Vragen Wij geloven dat we samen kunnen leren duurzame keuzes te maken
Nadere informatieKlimaatscholen. Steven Heylen, IOK VVSG energie- en klimaatdag, 4 mei 2017
Klimaatscholen Steven Heylen, IOK, 4 mei 2017 Klimaatscholen IOK-regio Scholenwerking opgestart in 2008 + 80 basisscholen begeleid Geëvolueerd van actieve sensibilisatie naar actiegericht breed partnerschap
Nadere informatieHoe gebruik ik www.klimaatnet.be?
Hoe gebruik ik www.klimaatnet.be? Je hebt van de energiemeester of op het startmoment een meterkaart en de flairtest gekregen. Fijn, dan kan je aan de slag. Dankzij de flairtest weet je op welke zaken
Nadere informatieWist je dat in Wijgmaal al twee jaar gezinnen deelnemen aan de actie Klimaatwijken? Lees over de resultaten en bekijk de foto s hieronder.
Klimaatwijken in Wijgmaal Tot hiertoe hebben al zo n 30 gezinnen uit Wijgmaal deelgenomen aan een Klimaatwijk. Dat is een groep buurtbewoners die de uitdaging aangaan om te besparen op elektriciteit en
Nadere informatieZuinig wonen. 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen
10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen Hier vergelijk je de verschillende producten van de verschillende energieleveranciers. Zo kun je zien wat
Nadere informatieENERGIE RONDGANG OP SCHOOL
ENERGIE RONDGANG OP SCHOOL Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO 2 -zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatiemilieuzorg op school WIL JE VERSTELD STAAN VAN JE EIGEN SCHOOL?
milieuzorg op school WIL JE VERSTELD STAAN VAN JE EIGEN SCHOOL? De MOS-begeleider komt MOS toelichten op jouw school bezorgt jouw school informatie en gratis educatief materiaal organiseert vormings- en
Nadere informatieINLEIDING Bovendien vervuilen diezelfde energiebronnen onze planeet!
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatieklasniveau Stap 1. De nulmeting De meterstanden Verbruik meterstand week x - week (x-1) Gem. verbruik na week 4 Elektriciteit datum/uur Meterstand KWh
THEMA ENERGIE > Kleuter t.e.m. Derde Graad > Onderzoek 2. 3. Lessuggesties Energieonderzoek en activiteiten van de school op klasniveau Dit energieonderzoek moet opgevat worden als een lijst van vragen
Nadere informatieINLEIDING FOCUS eerste graad
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatieENERGIE BESPAREN. Je kunt de koffer natuurlijk nog aanvullen met andere interessante materialen of foto's.
ENERGIE BESPAREN De energiekoffer 1 Hoe ga je zelf aan de slag? Koop een koffer aan en vul ze met: een spaardouchekop een bruismondstuk en doorstroombegrenzer spaarlampen een tijdschakelklok/timer een
Nadere informatieENERGIEMATRIX EN DOELGROEPEN
ENERGIEMATRIX EN DOELGROEPEN 2 10 ENERGIEMATRIX EN DOELGROEPEN 2 ENERGIEMATRIX EN DOELGROEPEN 2.1 De energiematrix Om de aanpak concreet te maken, is er de energiematrix als ruggesteun. De energiematrix
Nadere informatieIk kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen
Nadere informatieStad Gent biedt alle Gentse ondernemers coaching aan om energieverbruik te verlagen
Stad Gent biedt alle Gentse ondernemers coaching aan om energieverbruik te verlagen De Stad Gent biedt voortaan aan alle Gentse ondernemers energiecoaching aan. Voor slechts 50 euro geeft een expert advies
Nadere informatieMet volle teugen de Westhoek in: De winst van goed wonen. Sessie 6: Samenwerken tegen energiearmoede
Met volle teugen de Westhoek in: De winst van goed wonen Sessie 6: Samenwerken tegen energiearmoede 1. Wie zijn we? Sofie Hiele Maatschappelijk werker op de Sociale Dienst OCMW Poperinge Onder andere ook
Nadere informatieWerken aan je eigen ontwikkeling met de ontwikkelscan
Werken aan je eigen ontwikkeling met de ontwikkelscan Handleiding voor medewerkers Inleiding Het loont de moeite om even stil te staan bij je persoonlijke en professionele ontwikkeling en jezelf volgende
Nadere informatieEnergie besparen doen we samen! 18 november 2014 Ilse Hoenderdos Brabantse Milieufederatie
Energie besparen doen we samen! 18 november 2014 Ilse Hoenderdos Brabantse Milieufederatie Brabantse Milieufederatie Stichting, non-profit maatschappelijke belangenorganisatie Natuur, milieu, landschap
Nadere informatieDit dossier bestaat uit verschillende fiches, waar jullie in de klas mee aan de slag kunnen.
INTRODUCTIE Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen; koken, onszelf warm houden, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel
Nadere informatiePROJECTAANVRAAG WEDSTRIJDTOELAGE ECOSCHOLEN VOORBEELD
PROJECTAANVRAAG WEDSTRIJDTOELAGE ECOSCHOLEN Vul deze projectaanvraag volledig in. U kunt in deze aanvraag ook verwijzen naar bijlagen die u toevoegt. Voor een volledige projectaanvraag moet u volgende
Nadere informatieBegeleiden van kansengroepen rond energie- en waterbesparing en afvalpreventie. Workshops - groepsmethodieken met begeleiding Individuele methodiek
Begeleiden van kansengroepen rond energie- en waterbesparing en afvalpreventie Workshops - groepsmethodieken met begeleiding Individuele methodiek Wat? 7 workshops rond klimaatthematiek, energie, water
Nadere informatieWat levert het de school en de kinderen op om hieraan mee te doen?
Veelgestelde vragen We kunnen ons voorstellen dat je na het lezen van alle informatie nog steeds vragen hebt. Daarom hebben we hier een en ander voor je op een rijtje gezet. Staat jouw vraag er niet bij?
Nadere informatieAchtergrondinformatie The Bet
Achtergrondinformatie The Bet Wedden dat het ons lukt in 2 maanden 8 % CO 2 te besparen! In 1997 spraken bijna alle landen in het Japanse Kyoto af hoeveel CO 2 zij moesten besparen om het broeikaseffect
Nadere informatie1. Ben Correct zegt in februari
GO! Basisschool Ten Berge Galgenbergstraat 39 9290 Berlare Tel.: 052/42.35.04 E-mail: directeur@tenberge.be www.tenberge.be Infobrief februari 2018 1. Ben Correct zegt in februari De maand februari is
Nadere informatieCIJFERBIJLAGE ANALYSE ENERGIESCANS
CIJFERBIJLAGE ANALYSE ENERGIESCANS 2007-2015 Data uit Sumatra, januari 2017 www.energiesparen.be HOOFDSTUK 1. INLEIDING Sinds 2007 worden er in Vlaanderen energiescans uitgevoerd. Op dit ogenblik bestaat
Nadere informatieWerkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per
Nadere informatieNieuwsbrief februari 2015
Nieuwsbrief februari 2015 Beste ouders, In de eerste nieuwsbrief van 2015 bezorgen wij jullie de nodige informatie i.v.m. de geplande activiteiten van de komende weken. Het schoolteam Agenda Vrijdag 30
Nadere informatieZet de verwarming een graadje lager
TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7 % minder gas of elektriciteit = 35 minder per jaar indien GAS 80 minder per jaar indien ELEKTRICITEIT TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7
Nadere informatieORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK
ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS LET OP VOOR DE www.letopvoordedodehoek.be DODE HOEK INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Praktijkles in en rond een echte vrachtwagen Praktijk- en
Nadere informatieLEEFMILIEU BRUSSEL Kalender van educatieve activiteiten 2015-2016
LEEFMILIEU BRUSSEL Kalender van educatieve activiteiten 2015-2016 Woensdag 27/01 INSPIRATIEMOMENT SMULLEN VAN HET LEEFMILIEU PROJECTOPROEP Maandag 15/02 "WATT MINDER" Maandag 15/02 DIKKETRUIENDAG Woensdag
Nadere informatieZet de verwarming een graadje lager
TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7 % minder gas of elektriciteit = 35 minder per jaar indien GAS 80 minder per jaar indien ELEKTRICITEIT Ben je uit huis of ga je slapen, draai de verwarming
Nadere informatieInteractieve workshops rond energie- en waterbesparing en afvalpreventie
Interactieve workshops rond energie- en waterbesparing en afvalpreventie Workshops energie- en waterbesparing en afvalpreventie Ecolife 2 Wat? 7 workshops rond klimaatthematiek, energie, water en afval.
Nadere informatieEnergie besparen in en om het huis. Sjaak Vogel Oktober 2010
Energie besparen in en om het huis Sjaak Vogel Oktober 2010 Waarom energie besparen? De kosten van energie nemen toe Energiekosten vormen nu gemiddeld 10% van het besteedbaar inkomen. Hoe zal dat de komende
Nadere informatieThemadag Energie op school
De hele school doet mee aan Energie op school. De focus ligt op besparing door gedragsverandering. Leerlingen bedenken hoe je met zijn allen het energieverbruik kunt terugbrengen en ze ontwikkelen een
Nadere informatieBevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven
Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven Straat : Nr. :. Bus :. Ik ben huurder Ik ben eigenaar Alle gegevens worden anoniem verwerkt. Het vragen naar de straat
Nadere informatieKINDERRECHTEN IN UW KLAS?
KINDERRECHTEN IN UW KLAS? Doe een beroep op UNICEF België voor gratis lesmateriaal, thematische gastlessen en concrete acties over kinderrechtenen ontwikkelingseducatie. Over UNICEF België UNICEF (het
Nadere informatieGroepsaankoop groene stroom Help je burgers besparen!
Groepsaankoop groene stroom Help je burgers besparen! Milieubewuste burgers zijn goud waard. Motiveer ze daarom om zich in te schrijven voor de groepsaankoop van 100% groene stroom en aardgas, in samenwerking
Nadere informatieKleintjes worden snel groot!
Kleintjes worden snel groot! Is je kind geboren in 2013 of vroeger? Kies NU al een school! 1 LOP103_Brochure A5.indd 1 9/12/14 15:09 Naar dezelfde school als broer of zus? Broers en zussen van ingeschreven
Nadere informatieThema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer
LICHTWACHTERS Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO 2 -zuinig vervoer Verlichting Elektrische
Nadere informatieMaak kennis met Fozzie. Hij daagt onze leerlingen uit met verschillende opdrachten.
We willen ons met onze leerlingen inzetten voor een beter milieu en hen bewustmaken van de invloed die zij zelf hebben op de vervuiling van de aarde. Een beter milieu begint immers bij jezelf. Daarom hebben
Nadere informatieEen lagere energiefactuur? Wij helpen u!
Een lagere energiefactuur? Wij helpen u! Stap 1 : Vraag snel een gratis energiescan aan. Stap 2 : Isoleer het dak van een private huurwoning en geniet van een extra hoge premie van 23 euro per m 2. Bekijk
Nadere informatieVoor het welzijn van kind en school. Klas 3!
Voor het welzijn van kind en school Klas 3! Wat is energie Energie heb je nodig om iets te doen. Je hebt het nodig om een auto mee te kunnen laten rijden, een huis mee te verwarmen of een fabriek mee te
Nadere informatieSAMENVATTING Jaarverslag MOS november 2010 augustus 2011
SAMENVATTING Jaarverslag MOS november 2010 augustus 2011 MILIEUZORG OP SCHOOL Voor het jaarverslag MOS november 2010 augustus 2011 gaan we uit van een totaal van 5089 vestigingsplaatsen. Aantal vestigingsplaatsen
Nadere informatieNr.01 / Februari 2012. Doe mee en verminder CO2!
Nr.01 / Februari 2012 Doe mee en verminder CO2! De Groene Hollander is dé MVO-krant van Hollandridderkerk opgezet door het (milieu-)adviesteam. Het (milieu-)adviesteam is tot stand gekomen naar aanleiding
Nadere informatieNaar een klimaatneutrale sportvereniging
Naar een klimaatneutrale sportvereniging Leidraad voor het maken van een eigen projectplan of Plan van Aanpak Inleiding Steeds meer sportverenigingen met een eigen accommodatie komen in actie om energie
Nadere informatieDit dossier bestaat uit verschillende fiches, waar jullie in de klas mee aan de slag kunnen.
INTRODUCTIE Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen; koken, onszelf warm houden, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel
Nadere informatieBewust met energie omgaan. De slimme meter maakt het makkelijk
Bewust met energie omgaan De slimme meter maakt het makkelijk Waarom krijg ik een slimme meter? Makkelijk en klaar voor de toekomst. Enexis brengt gas en elektriciteit van uw energieleverancier veilig
Nadere informatieDe Energiezuinige Wijk - De opdracht
De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien
Nadere informatieOnderzoekscompetentie
Onderzoekscompetentie Pool wetenschappen (fysica) Sluimerverbruik op KA De Toverfluit Julien Kestemont & Dalil Chinek Begeleider: Kenny Kerckx Schooljaar 2010-2011 Inleiding: Bij het maken van opdrachten
Nadere informatieDÉ 3 GEHEIMEN OM DIRECT PRODUCTIEVER TE WORDEN. Geschreven door Janny Brusselers
DÉ 3 GEHEIMEN OM DIRECT PRODUCTIEVER TE WORDEN Geschreven door Janny Brusselers Hallo! Leuk dat je je hebt ingeschreven voor mijn gratis nieuwsbrief! Als dank hiervoor, verklap ik dé 3 geheimen die jou
Nadere informatiePEDAGOGISCHE LEERMIDDELEN
PEDAGOGISCHE LEERMIDDELEN Sinds vele jaren ontwikkelt Leefmilieu Brussel pedagogisch materiaal ten dienste van het onderwijzend personeel. Hiermee kunnen zij het thema 'leefmilieu' in hun lessen integreren
Nadere informatieENERGiE BOEKHOUDING. Empowered by KU Leuven, VITO, imec & UHasselt
ENERGiE BOEKHOUDING Empowered by KU Leuven, VITO, imec & UHasselt JOINT ENGAGEMENT FOR ENERGY This project has received funding from the European Union s Horizon 00 research and innovation programme under
Nadere informatiesurf ik bib? hoe naar mijn in een wip Ook mijn bibliotheek is een Ovinob-bibliotheek! Surf naar www.ovinob.be
Ook mijn bibliotheek is een Ovinob-bibliotheek! hoe surf ik in een wip naar mijn bib? Surf naar www.ovinob.be Op www.ovinob.be kan je zien wat er aanwezig is in je bibliotheek of in andere Oost-Vlaamse
Nadere informatieLABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL
LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL Kinderen bewust leren omgaan met afval Leren Afval Beheren Op school (LABO) is een educatieve workshop die leerlingen uit de tweede en derde
Nadere informatieSLUIPVERBRUIK IN HUIS
SLUIPVERBRUIK IN HUIS Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieSchakel over op slim energiegebruik!
Schakel over op slim energiegebruik! Sterker ondernemen met de energiescan Eén van de suggesties uit de scan was het vernieuwen van de lichtkoepels. Samen met een daglichtsturing leverde dit ons een besparing
Nadere informatieHuistaken in Vrije Basisschool DE KIEVIT Een zorg van de school, de ouders en de kinderen Versie 04.02.2012
Huistaken in Vrije Basisschool DE KIEVIT Een zorg van de school, de ouders en de kinderen Versie 04.02.2012 Waarom vinden wij huistaken zinvol? Wanneer krijgen ouders toelichting bij het huistaakbeleid?
Nadere informatieWIJ en jij Wet investeren in jongeren
Ik heb een WW-uitkering. Krijg ik een werkleeraanbod? Je krijgt pas een werkleeraanbod als je WW-uitkering is afgelopen. Zolang je een WW-uitkering krijgt, geldt voor jou de sollicitatie- en reintegratieplicht
Nadere informatieENERGIELABELS ONDER DE LOEP
ENERGIELABELS ONDER DE LOEP Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieWat is MOS? Wat is MOS? Wat is MOS? Milieuzorg Op School. Op school staat één milieuthema centraal. Een milieuzorgproject van kleutert.e.m.
MOS Milieuzorg Op School een milieuzorgproject van kleuter- tot en met hogeschool Wat is MOS? Een initiatief van de afdeling Milieu-integratie en subsidiëringen van de Vlaamse Overheid i.s.m. de vijf Vlaamse
Nadere informatieHANDLEIDING. EigenEnergieOpSchool. Besparingscalculator
Hoofdstuk: 1. Introductie HANDLEIDING EigenEnergieOpSchool Besparingscalculator Datum: januari 2013 Versie: V1.0 Versie EEOS Besparingscalculator: V1.a Benodigde Excel versie: Office 2010 1 Hoofdstuk:
Nadere informatieVragenlijst: Wat vind jij van je
Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op
Nadere informatie1. Ben Correct zegt in februari
Basisschool Ten Berge Galgenbergstraat 39 9290 Berlare Tel.: 052/42.35.04 E-mail: directeur@tenberge.be www.tenberge.be Infobrief februari 2017 1. Ben Correct zegt in februari De maand februari is voor
Nadere informatieSpaar energie! Wat is energie? Zelf aan de slag. Waarom energie besparen? Sommige centrales die elektriciteit. Stijn Dekelver
Stijn Dekelver De maand oktober is al enkele jaren de maand van de energiebesparing. De overheid roept dan alle mensen in Vlaanderen op om zuinig om te gaan met energie. Sommige centrales die elektriciteit
Nadere informatieEerste hulp bij Energievreters Handleiding voor het gebruik van de MOS-energiekoffer
Eerste hulp bij Energievreters Handleiding voor het gebruik van de MOS-energiekoffer Een initiatief van de Provincie West-Vlaanderen en MOS basisonderwijs. Deze energiekoffer is ontwikkeld naar het voorbeeld
Nadere informatieStichting Ommen Millenniumgemeente activiteitenplan 2012-2013. morgen is nu!
Stichting Ommen Millenniumgemeente activiteitenplan 2012-2013 morgen is nu! Stichting Ommen Millenniumgemeente (SOM) Ommen, juni 2012 1 inleiding Veel woorden zijn er geschreven over het zijn van een Millenniumgemeente.
Nadere informatieEnquête COMPUTERGEBRUIK THUIS. 1. Heb jij een computer thuis? Bijlage 30
Enquête Omdat er nog maar heel weinig gegeven is over het computergebruik van de leerlingen van het lager onderwijs, heb ik een enquête gehouden bij de leerlingen van het derde tot en met het zesde leerjaar
Nadere informatieVoorstelling Onafhankelijk leven
Voorstelling Onafhankelijk leven Inhoudsopgave 1. Wat is Onafhankelijk leven?... 3 2. Waarom is Onafhankelijk Leven belangrijk?... 4 3.1. Met een persoonlijk assistentie budget (PAB) kan je onafhankelijk
Nadere informatieEnergiewijzer. Wil je minder betalen voor energie en water?
Energiewijzer Wil je minder betalen voor energie en water? 1 Inhoud Vragen over je factuur van energie 4 Wat doet de Energiecel? 4 Sociaal tarief 5 Elektriciteit en gas 5 Water 6 Je huis verwarmen in de
Nadere informatieVLAAMSE OVERHEID. Leefmilieu, Natuur en Energie
VLAAMSE OVERHEID Leefmilieu, Natuur en Energie [C 2007/35895] 1 JUNI 2007. Ministerieel besluit inzake de rapportering van de elektriciteitsdistributienetbeheerders betreffende de uitvoering van hun REG-actieplannen
Nadere informatieEnergieAmbassadeur: Praktisch
4 EnergieAmbassadeur: Praktisch Opleiding Energie Ambassadeur: Praktisch Energie Ambassadeur: Praktisch A. Voorwaarden B. Uw Taken C. Communicatie D. Afspraken E. Tot slot A EnergieAmbassadeur: Voorwaarden
Nadere informatieEnergievreters. Samen pakken we ze aan!
Energievreters Samen pakken we ze aan! Agenda Kortingsbon Eandis voor beschermde afnemers Beschermde afnemers Samenaankoop groene energie Energiefacturen Energievreters Waardoor? Voorbeeld Recupel Samenaankoop
Nadere informatieGRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR
GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR Altijd al gezocht naar een trainingsconcept voor uw medewerkers waar je meteen van zegt: GewoonDoen! Nu is deze kans eindelijk aanwezig en wel voor een deelnameprijs van
Nadere informatieNIEUWSBRIEF WOONWINKEL REGIO TIELT
NIEUWSBRIEF WOONWINKEL REGIO TIELT Dentergem - Meulebeke - Pittem - Ruiselede - Tielt - Wingene In deze nieuwsbrief: ENERGIEZUINIG WONEN BOUWADVIES ENERGIERENOVATIEPROJECT VOOR SENIOREN PREMIES VOOR ENERGIEZUINIG
Nadere informatieVerantwoord omgaan met Wi-Fi en gsm-straling op school
Reflectievragen bij het schoolbeleid voor het verantwoord omgaan met moderne communicatietechnologie Rita Van Durme Departement Onderwijs en Vorming Scholen Zoeken naar manieren om kinderen en jongeren
Nadere informatieKleine maatregelen gemeentegebouwen. Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid T
Kleine maatregelen gemeentegebouwen Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid Els.vanpraet@provincieantwerpen.be T 03 240 66 83 1-19/09/2017 Halen doelstelling klimaatbeleid 50% reductie CO 2 -uitstoot Maatregelen
Nadere informatieP.L.A.G.E. Balans en vooruitzichten. Evelyne Huytebroeck, Brussels minister van Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing
P.L.A.G.E. Balans en vooruitzichten INHOUDSOPGAVE Wat is P.L.A.G.E.? Balans van de eerste reeks P.L.A.G.E. Eerste resultaten van de overige P.L.A.G.E. Vooruitzichten Wat is P.L.A.G.E.? Wat is P.L.A.G.E.?
Nadere informatieWat is er aan de hand? http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20080701_broeikaseffect02
Wat is er aan de hand? http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20080701_broeikaseffect02 Goed nieuws: JIJ kunt verschil maken! Target Onze school gaat een steentje bijdragen! De uitdaging: krijg met de hele
Nadere informatieDigitale huismodule. Quintel Intelligence. Inleiding
Inleiding s Ochtends word je gewekt door je smartphone. Je doet een lamp aan en zet de verwarming een graadje hoger. Snel onder de douche, haar föhnen. Dan kopje thee zetten of een glas melk uit de koelkast
Nadere informatieWaarom je blauw betalen aan energie?
Waarom je blauw betalen aan energie? Energieprijzen Voordeel van energievriendelijke installaties Opbrengst spaarboekje Haal je voordeel uit energievriendelijke oplossingen voor warmte en water! Bespaar
Nadere informatie3. Vreedzame wijk 3.1. Petra Jongerius, sociaal makelaar wijk & co Ontstaan vreedzame wijk
3. Vreedzame wijk 3.1. Petra Jongerius, sociaal makelaar wijk & co Petra Jongerius is sociaal makelaar en werkt vanuit welzijn. Ze is verbonden aan de Brede School Overvecht. Ontstaan vreedzame wijk Vreedzame
Nadere informatieKalender van educatieve activiteiten
Kalender van educatieve activiteiten 2017-2018 Dit is een voorlopige versie van de educatieve activiteitenkalender van Bubble voor het schooljaar 2017-2018. De agenda van de website van Bubble zal regelmatig
Nadere informatieEnergieteams groep 7 8
Energieteams groep 7 8 Als de problemen en oplossingen voor klimaatverandering helder zijn, kun je de leerlingen van groep 7 en 8 energieteams laten vormen. Ieder team krijgt een eigen missie! Hieronder
Nadere informatieGroepsaankoop groene stroom Help je bedrijven besparen!
Groepsaankoop groene stroom Help je bedrijven besparen! Milieubewuste bedrijven zijn goud waard. Motiveer ze daarom om zich in te schrijven voor de groepsaankoop van 100% groene stroom en aardgas, in samenwerking
Nadere informatieBrugge. 3 juni 2015. Kris Van Dijck Burgemeester Dessel
Brugge 3 juni 2015 Kris Van Dijck Burgemeester Dessel 9.500 inwoners 27 km² Landelijk maar Nucleaire industrie Opslag nucleair afval Witzand winning Sportgemeente Dessel en Witgoor Sport BMX Sportpark
Nadere informatiePersmoment 06/12/2017
Persmoment 06/12/2017 Communicatiecampagne naar kwetsbare gezinnen VREG uw gids op de energiemarkt Agenda Voorstelling communicatiecampagne (VREG) Waarop letten als je wil veranderen van contract of leverancier
Nadere informatieReglement met betrekking tot het subsidiëren van projecten ter bevordering van een goede studiekeuze in het secundair onderwijs
directie Onderwijs & Vorming Reglement met betrekking tot het subsidiëren van projecten ter bevordering van een goede studiekeuze in het secundair onderwijs Artikel 1 Definities Voor de toepassing van
Nadere informatieSchoolkrantje januari februari 2013. 1. Muziek in L2
Schoolkrantje januari februari 2013 1. Muziek in L2 Muzarto (academie voor woord en muziek) organiseert in samenwerking met de Kalmthoutse scholen het project ik word artiest. Tijdens 4 muzieksessies (14
Nadere informatieHoe word ik een. ENERGIEdetective EEN STAPPENPLAN VOOR DE ENERGIEDETECTIVE IN WORDING KLIMAAT NEUTRAAL. MOS duurzame scholen straffe scholen
Hoe word ik een ENERGIEdetective EEN STAPPENPLAN VOOR DE ENERGIEDETECTIVE IN WORDING? KLIMAAT NEUTRAAL MOS duurzame scholen straffe scholen STAP # 1 Dit lezen Hallo, We hebben begrepen dat jullie detectives
Nadere informatieDwartet: Het duurzaamheidsspel
Dwartet: Het duurzaamheidsspel Dwartet is ontwikkeld door DWA om op een interactieve manier te informeren over energie besparen en duurzaam wonen. Na het spelen van dit spel weet je (bijna) alles over
Nadere informatieProvincieraadsbesluit
directie Onderwijs & Vorming --- dossiernummer: 1505515 Provincieraadsbesluit betreft verslaggever Flankerend onderwijsbeleid Reglement met betrekking tot het subsidiëren van projecten ter bevordering
Nadere informatieIwan. Bisschopstraat. Leeuwarden. Arjen Goodijk. Bisschopstraat 24. 8921AZ Leeuwarden
Iwan Arjen Goodijk Bisschopstraat Bisschopstraat 24 Leeuwarden 8921AZ Leeuwarden Inleiding Je hebt online de energiebespaarscan van jouw huis aangevraagd. Je wilt dus weten hoe jij kunt besparen op energiekosten.
Nadere informatieInschrijven en aanmelden
Inschrijven en aanmelden Heb ik het recht om me in te schrijven in de school die ik het liefst wil? De vrije schoolkeuze is een heel belangrijk recht. Iedereen mag zich inschrijven in een school of vestigingsplaats
Nadere informatieCommissievergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
vergadering C133 zittingsjaar 2015-2016 Woordelijk Verslag Commissievergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn van 24 februari 2016 2 Commissievergadering
Nadere informatieWelkom ENERGIE IN WELZIJN WELZIJN MET ENERGIE. Theo Verstappen
Welkom ENERGIE IN WELZIJN WELZIJN MET ENERGIE Theo Verstappen 2 2 Wereldwijd actie Duurzaam bouwen Meten is weten Sensibiliseren Kleine maatregelen Grote kleine maatregelen 3 3 Duurzaam bouwen Duurzaam
Nadere informatieThuis Slim Advies. Haal meer winst uit energie. Zon Wind Water. Gratis tips om energie te besparen
Thuis Slim Advies Haal meer winst uit energie Zon Wind Water Gratis tips om energie te besparen Gratis tips om energie te besparen. Haal meer winst uit energie Voorwaarden van verspreiding Je mag dit E-book
Nadere informatie> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013
> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.
Nadere informatieOpenbare verlichting in Avelgem
Openbare verlichting in Avelgem Lut Deseyn Schepen van Milieu Lut.deseyn@avelgem.be 1. Inleiding 2. Duiding 2. Het project 3. Kosten en Besparing 5. Opvolging en evaluatie 6. Conclusie 7. Vragen Agenda
Nadere informatieWinst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag. Bespaar geld en energie zonder (grote) investering!
Winst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag Bespaar geld en energie zonder (grote) investering! informatie avond 4 Juli 2016 Verbruik & kosten gemiddeld huishouden (2,2 personen)
Nadere informatie