D e n H a a g 28 september T e l e f o o n n u m m e r E - m a i l

Transcriptie

1 Aan de voorzitter en de leden van de Vaste Commissie voor Financiën uit de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG B r i e f n u m m e r 17/10.975/K/Ha O n d e r w e r p Commentaar van VNO-NCW en MKB- Nederland op wetsvoorstel (btwbehandeling van vouchers) D e n H a a g 28 september 2017 T e l e f o o n n u m m e r E - m a i l kamp@vnoncw-mkb.nl Hoogedelgestrenge dames en heren, Hierbij zenden wij u ons commentaar op wetsvoorstel tot wijziging van de Wet op de omzetbelasting 1968 (btw-behandeling van vouchers). Dit implementatiewetsvoorstel leidt bij ons tot vragen en opmerkingen over de definitie van een voucher, de maatstaf van heffing, de kwalificatie van vervoerbewijzen, toegangskaartjes e.d. en vouchers die niet worden ingewisseld. Ondernemers maken op grote schaal gebruik van allerlei typen vouchers. Het is dan ook cruciaal dat de implementatiefase van de nieuwe EU-regels voor vouchers leidt tot heldere en eenvoudig toepasbare voorschriften. Wij verzoeken u dit commentaar bij uw beschouwingen over het implementatiewetsvoorstel te betrekken. Een kopie van het commentaar is naar de Staatssecretaris van Financiën gezonden. Hoogachtend, Mr. J.M. Lammers Directeur Economische Zaken Bijlage Malietoren / Bezuidenhoutseweg 12 / Postbus / 2509 AA Den Haag / / /

2 1 Commentaar van VNO-NCW en MKB-Nederland op wetsvoorstel tot Wijziging van de Wet op de omzetbelasting 1968 (btw-behandeling van vouchers) Algemeen Tijdens het Nederlands EU-voorzitterschap in de eerste helft van 2016 hebben de lidstaten overeenstemming bereikt over een richtlijnvoorstel dat een aantal uniforme basisregels voor de btw-behandeling van vouchers introduceert. De nieuwe regels betreffen de definitie van een voucher, het onderscheid tussen vouchers voor enkel- en meervoudig gebruik, het verschillende heffingsmoment bij deze twee typen vouchers en ook het bedrag waarover btw moet worden berekend. Ondernemers maken op grote schaal gebruik van allerlei typen vouchers. Daarom heeft de Europese Commissie het initiatief genomen de Europese btw-regelgeving uit te breiden met een aantal regels die specifiek op vouchers betrekking hebben. Hoewel wij in beginsel positief tegenover geharmoniseerde basisregels staan, is voor ons cruciaal dat de implementatiefase voor ondernemers leidt tot heldere en eenvoudig toepasbare voorschriften. Wat de uitleg van de nieuwe regels betreft, kan het geven van praktijkvoorbeelden in het wetgevingstraject en, indien nodig, later in een vraag- en antwoordbesluit goede diensten bewijzen. Wij waarderen het positief dat in de memorie van toelichting al een aantal voorbeelden is opgenomen. Die waardering geldt ook voor de toezegging dat het bedrijfsleven bij de totstandkoming van nieuwe uitvoeringsregelingen en de mogelijke aanpassing van bestaande regelingen wordt betrokken. Wij pleiten ervoor om dat aanpassingsproces met spoed te starten. Het is voor ondernemers van groot belang dat zij ruimschoots voor 1 januari 2019, de datum van inwerkingtreding, weten hoe de nieuwe regels moeten worden toegepast. Alleen dan zijn zij in staat aanpassingen tijdig in hun systemen te implementeren. Het voorliggende implementatiewetsvoorstel leidt bij ons tot een aantal vragen en opmerkingen. Die hebben betrekking op: Definitie van een voucher. Maatstaf van heffing. Vervoerbewijzen, toegangskaartjes en dergelijke. Vouchers die niet worden ingewisseld. In dit commentaar is de volgorde in de memorie van toelichting aangehouden en zijn eveneens dezelfde paragraaftitels gebruikt.

3 2 Definitie van een voucher Onderscheid tussen voor goederen inwisselbare vouchers en kortingsvouchers De nieuwe regels gelden voor vouchers die voor goederen of diensten kunnen worden ingewisseld. Vouchers die recht geven op een korting op de prijs van goederen of diensten (kortingsvouchers) vallen niet onder de nieuwe regels. Een tweetal vragen: Er zijn vouchers die, naar keuze van de consument, inwisselbaar zijn voor goederen en diensten, voor korting op producten en diensten of voor geld. Zo zijn er spaarzegels die niet alleen kunnen worden ingewisseld voor goederen, maar ook voor korting op goederen en/of diensten. Een ander voorbeeld in dit verband zijn de airmiles. Onmisbaar voor de praktijk is een beoordelingskader dat houvast biedt voor de kwalificatie van deze en andere vouchers met een gemengd karakter. In de memorie van toelichting wordt opgemerkt dat voor deze instrumenten van geval tot geval beoordeeld zal moeten worden of zij voldoen aan de wettelijke definitie van vouchers. Deze opmerking kan de deur openzetten naar het op grote schaal ter beoordeling voorleggen van gemengde vouchers aan de Belastingdienst. Ondernemers noch Belastingdienst zijn daarmee gediend. Een beoordelingskader is dan ook noodzakelijk. Het komt in de praktijk voor dat ondernemers enkelvoudige vouchers die betrekking hebben op een bepaald goed als betaling accepteren voor andere producten, ook voor producten waarvoor een ander btw-tarief geldt. Wat is de fiscale kwalificatie van deze vouchers? Onderscheid tussen vouchers en algemene betaalmiddelen In de memorie van toelichting (blz. 4 laatste alinea/blz. 5 bovenaan) wordt ingegaan op het onderscheid tussen vouchers en algemene betaalmiddelen. Gesteld wordt dat het mogelijk is dat vouchers in de praktijk meer en meer kenmerken krijgen die algemene betaalmiddelen gewoonlijk ook hebben. Daarna volgt een toelichting met enkele voorbeelden. Wij vinden dat die de praktijk onnodig weinig houvast bieden. In de memorie van toelichting wordt gesteld dat het betaalinstrument zijn karakter van vouchers blijft behouden: a. Zo lang de betalingen betrekking hebben op een beperkt aantal met name aangeduide goederen of diensten, of b. Als de identiteit van de potentiële aanbieders van de goederenleveringen of diensten vooraf bekend is. De memorie van toelichting geeft twee voorbeelden. Het eerste voorbeeld is een bon die kan worden ingewisseld voor diverse goederen of diensten in alle winkels van een bepaald winkelcentrum. Die bon kan aan de voorwaarden van de definitie van een voucher voldoen, zo wordt gesteld. Bij het tweede voorbeeld gaat het om (telefoon)kaarten met een prepaid tegoed dat is gekoppeld aan een mobiele telefoon

4 3 waarmee niet alleen kan worden gebeld, maar waarmee bijvoorbeeld ook een donatie aan een goed doel kan worden gedaan. Over deze toelichting zijn bij ons de volgende vragen gerezen: Waarom moet het gaan om een beperkt aantal met name aangeduide goederen of diensten? Als een bon ingewisseld kan worden voor met name aangeduide goederen of diensten, dan is toch al sprake van een voucher en niet van een algemeen betaalmiddel? De memorie van toelichting geeft immers aan dat bij een algemeen betaalmiddel het tegoed aangewend moet kunnen worden voor de aankoop van in beginsel alle goederen of diensten bij elke leverancier. En daarvan is bij een bon die ingewisseld kan worden voor met name aangeduide goederen of diensten geen sprake. Door ook eisen te stellen aan het aantal met name aangeduide goederen of diensten waaraan een bon kan worden besteed, ontstaat naar onze mening onnodig een grijs gebied. Want hoe moeten bonnen die ingewisseld kunnen worden voor een meer dan beperkt aantal met name aangeduide goederen of diensten dan gekwalificeerd worden? Waarom wordt in het eerste voorbeeld van een bon die kan worden ingewisseld voor diverse goederen of diensten in alle winkels van een bepaald winkelcentrum gesteld dat die bon aan de voorwaarden van de definitie van een voucher kan voldoen en niet dat die bon aan de voorwaarden voldoet? Met het feit dat de bon kan worden ingewisseld in alle winkels van een bepaald winkelcentrum wordt toch voldaan aan het vereiste dat de identiteit van de potentiële aanbieders van de goederenleveringen of diensten vooraf bekend is? De onder b. genoemde kan -formulering geldt ook voor het tweede voorbeeld van de prepaid mobiele telefoon waarmee niet alleen kan worden gebeld, maar waarmee ook bijvoorbeeld een donatie aan een goed doel kan worden gedaan. Ook met betrekking tot dit voorbeeld is bij ons de vraag gerezen waarom in de memorie van toelichting niet zonder reserve wordt gesteld dat sprake is van een voucher? Alleen in het geval het tegoed in beginsel voor alle goederen of diensten bij alle leveranciers kan worden gebruikt, is toch sprake van een algemeen betaalmiddel? Maatstaf van heffing In de memorie van toelichting wordt uitgegaan van de basissituatie waarin vouchers voor enkel- of meervoudig gebruik aan een consument worden verkocht en worden de verschillende tijdstippen van verschuldigdheid van btw over de vergoeding geschetst. Naast deze basissituatie komt het in de praktijk dikwijls voor dat bij de aankoop van bepaalde producten of diensten een gratis waardebon wordt verstrekt die zonder bijbetaling voor goederen of diensten kan worden ingewisseld.

5 4 Uit de memorie van toelichting blijkt dat artikel 21 van het Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 1968 moet worden aangepast, omdat de in dit artikel genoemde zegels en waardebonnen die door ondernemers worden verstrekt in een aantal gevallen zonder bijbetaling kunnen worden ingewisseld tegen goederen. Die zegels en waardebonnen vallen binnen de reikwijdte van de definitie van vouchers, aldus de memorie van toelichting. Twee vragen hierover: Betekent deze passage dat bij de verkoop van producten verstrekte gratis waardebonnen of zegels die zonder bijbetaling voor goederen of diensten kunnen worden ingewisseld bijvoorbeeld waardebonnen die op de verpakking van producten zijn aangebracht binnen de reikwijdte van de voorgestelde definitie van een voucher vallen? Zo ja, dan zou een waardebon die recht geeft op het zonder bijbetaling verkrijgen van een product waarvan het btw-bedrag bekend is op het tijdstip van uitgifte van de voucher als een voucher voor enkelvoudig gebruik kwalificeren. Hoe vindt in die situatie de btw-heffing plaats? In feite is bij deze waardebonnen de waarde van de goederen die door inwisseling zonder bijbetaling kunnen worden verkregen, al verdisconteerd in de prijs van de eerder door de consument gekochte en betaalde goederen. Vervoerbewijzen, toegangskaartjes en dergelijke In EU-verband is afgesproken dat de bepalingen van de voucherrichtlijn niet mogen leiden tot wijzigingen in de btw-behandeling van onder meer toegangskaartjes voor bioscopen en musea, vervoerbewijzen en dergelijke. Onder de bestaande regelgeving worden dergelijke kaartjes en bewijzen gezien als een vooruitbetaling waarover de btw verschuldigd wordt op het aankooptijdstip. Gezien de EU-afspraak vragen wij ons af waarom de toegangskaartjes, vervoerbewijzen en dergelijke onder de definitie van vouchers voor enkelvoudig gebruik worden gebracht. Anders dan een vooruitbetaling wordt de uitgifte van een voucher voor enkelvoudig gebruik gelijkgesteld met de onderliggende prestatie. Die gelijkstelling heeft tot gevolg dat bij een faillissement van de uitgever van de voucher voordat hij de prestatie feitelijk heeft verricht, geen recht bestaat op teruggaaf van aan de Belastingdienst betaalde btw (artikel 29 van de Wet op de omzetbelasting 1968). De transformatie van vooruitbetaling in een voucher voor enkelvoudig gebruik leidt dus tot een andere btw-behandeling. Naar onze mening een gevolg dat niet in overeenstemming is met de in EU-verband gemaakte afspraak. Verder is de vraag gerezen wat wordt bedoeld met en dergelijke. Wat vervoerbewijzen betreft, nemen wij aan dat daaronder ook OV-chipkaarten worden

6 5 begrepen. Is deze aanname juist? Vouchers die niet worden ingewisseld. In de memorie van toelichting (blz. 6) wordt ingegaan op de situatie waarin een ongebruikte voucher voor enkelvoudig gebruik wordt teruggenomen en terugbetaald door de uitgever. Daarbij wordt het voorbeeld gegeven van tickets die door de organisator van een concert worden teruggenomen in verband met een afgelasting. In die gevallen kan de organisator de voor die voucher de verschuldigde btw corrigeren, zo blijkt uit de toelichting. De indruk wordt gewekt dat de mogelijkheid van een btw-correctie is beperkt tot situaties waarin een voucher wordt teruggenomen. Mocht die indruk juist zijn, dan rijst de vraag waarom de btw niet kan worden gecorrigeerd in alle gevallen waarin zoals in het voorbeeld van de afgelasting de onderliggende prestatie niet wordt verricht Uit een oogpunt van duidelijkheid verdient het aanbeveling ook voorbeelden te geven van situaties waarin de verkoop van de tickets en de terugbetaling van de niet gebruikte tickets plaatsvindt door een intermediair die op eigen naam of op naam van de uitgever handelt.