Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Nota over de toestand van s Rijks Financiën Nr. 3 BRIEF VAN HET LID DE HOOP SCHEFFER Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal s-gravenhage, 17 september 1997 Hierbij zend ik u de wijzigingsvoorstellen van de CDA-fractie op de begroting Een notitie van het CPB is bijgevoegd. J. G. de Hoop Scheffer KST24091 ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 1997 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 3 1

2 CDA-TWEEDE KAMERFRACTIE AGENDA 1998-PLUS Het CDA stelt ten opzichte van de begroting voor 1998 de volgende wijzigingen voor (in miljoenen guldens): INTENSIVERINGEN rijksbegroting: Veiligheidsprioriteiten 150 Impuls beroepsonderwijs 100 Verhoging Kinderbijslag 100 sociale zekerheid: Versoepeling Nabestaandenwet (extra reparatie) 200 zorgsector: Reservering knelpunten zorgsector 100 reserering toekomst: AOW-fonds TOTAAL: 1150 DEKKING advies derden 20 wachtgelden OCW 80 vermindering Melkertbanen 150 efficiency uitvoering Melkertbanen 100 korting apothekers 100 geneesmiddelen 100 vergroting efficiency inkoop en bouw in zorgsector 100 uitbreiden fiscale milieuversterking 100 beperking uitbreiding AKF 200 beperking verlaging lokale lasten bedrijven 100 beperking fiscale structuurversterking TOTAAL: 1150 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 3 2

3 CENTRAAL PLANBUREAU NOTITIE Nummer: 97/37 Datum: 17 september 1997 Aan: CDA-fractie (Terpstra) CDA agenda 98-plus De Tweede Kamerfractie van het CDA heeft evenals de afgelopen jaren aan het CPB een aantal wijzigingsvoorstellen voor de begroting 1998 van het kabinet voorgelegd. Het prioriteitenplan bestaat uit f 650 mln intensiveringen via rijksbegroting en sociale fondsen. Daarnaast is sprake van een extra geoormerkte tekortreductie via een storting van f 0,5 mld in het AOW-spaarfonds. Tabel 1 geeft een overzicht van de intensiveringen, tabel 2 van de dekkingsvoorstellen. Vervolgens worden de maatregelen toegelicht. Daarna volgt een overzicht van de economische effecten. Tot slot wordt ingegaan op een aanvullende CDA-vraag. Tabel 1 Prioriteiten 1998 a mln gld Veiligheid 150 Impuls Beroepsonderwijs 100 Verhoging kinderbijslag 100 Versoepeling nieuwe Nabestaandenwet 200 Knelpunten volksgezondheid 100 Totaal Intensiveringen 650 Storting AOW-spaarfonds 500 Totaal Prioriteiten 1150 a Verschillen met de Miljoenennota Tabel 2 Dekkingsvoorstellen voor 1998 a mln gld Minder uitgaven Budgetkortingen volksgezondheid 300 Melkertbanen en werkgelegenheid OPL 250 Beperking wachtgeld overheid 80 Minder inkoop advies derden 20 Minder lastenverlichting Lokale lasten bedrijven 100 Fiscale structuurversterking 100 Fiscale milieuversterking 100 Arbeidskostenforfait Totaal 1150 a Verschillen met de Miljoenennota Deze versoepeling komt bovenop het kabinetsvoornemen van dit weekend, dat nog niet in de Miljoenennota is opgenomen. Het extra geld (f 150 mln) voor veiligheid wil het CDA voor f 70 mln besteden aan preventieprojecten, met name voor jongeren, voor f 30 mln aan justitie ten behoeve van snelrecht bij jeugdcriminaliteit en voor f 50 mln aan meer politie via een knelpuntenpot bereikbaarheid platteland. De impuls voor het beroepsonderwijs loopt via een toevoeging aan de lump-sum financiering. Deze beide impulsen via de rijksbegroting zorgen o.a. voor 2000 arbeidsjaren extra werkgelegenheid bij de overheid. De verhoging van de kinderbijslag gaat in de vorm van een extra verhoging van alle bedragen met 1 1 2%. De versoepeling 1 van de nieuwe Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 3 3

4 nabestaandenwet betreft zowel de lopende als nieuwe gevallen. Het CDA reserveert f 100 mln voor knelpunten in de zorg. Het CDA wil een f 0,5 mld lager financieringstekort van het rijk. Voor de dekking van de f 1,15 mld prioriteiten koerst het CDA op minder lastenverlichting en minder intensiveringen dan in de kabinetsplannen voor Het CDA stelt f 650 mln uitgavenbeperkingen en f 500 mln minder lastenverlichting voor. De uitgavenbeperking van f 0,3 mld op het terrein van de volksgezondheid (collectieve deel) wordt voor gelijke delen gezocht bij een extra korting op de apothekers, minder uitgaven aan geneesmiddelen bijvoorbeeld beperkingen in het vergoedingenpakket en een budgetkorting. Deze budgetkorting ware te realiseren via efficiencyverhoging bij de instellingen o.a. bij de inkoop. De bruto-opbrengst van deze bezuinigingen dient hoger te zijn in de mate waarin de opbrengst neerslaat in de particuliere sfeer. Op de rijksbegroting wordt f 0,15 mld bezuinigd door de nieuwe tranche Melkertbanen collectieve sector 1998 grotendeels te schrappen resp. onderuitputting uit eerdere jaren te consolideren. Dit impliceert een 3000 arbeidsjaren lagere werkgelegenheid. Honderd miljoen wordt gevonden bij de instanties die zich met additionele werkgelegenheid in de ruimste zin bezig houden zoals arbeidsbureaus, gemeentelijke sociale diensten en overige gemeenteambtenaren. Minder geld gaat ook naar de inkoop van adviesdiensten bij derden. Tenslotte wil het CDA de wachtgelduitkeringen bij de overheid (onderwijs, rijk) terugbrengen door maatregelen op dit terrein zoals de verplichting effectueren om bij vacatures wachtgelders als eersten in te zetten. Het CDA trekt minder geld uit dan het kabinet voor lastenverlichting voor zowel werkgevers als werknemers. Voor bedrijven gaat de verlaging van de lokale lasten niet door en worden de voorstellen voor fiscale structuurversterking beperkt. Het CDA schrapt de fiscale milieuversterking en beperkt de verhoging van het arbeidskostenforfait. Door het CDA-pakket komt de werkgelegenheid iets lager uit dan in de kabinetsplannen. Belangrijkste oorzaak is het lagere feitelijke financieringstekort van het rijk. Tegenover een uitbreiding van de reguliere werkgelegenheid staat een iets grotere daling bij de laagbetaalde banen van Melkert-I. Het productieverlies is zeer beperkt. Het beleidsrelevante financieringstekort van het rijk blijft vrijwel ongewijzigd omdat de storting in het AOW-spaarfonds daarvoor als een relevante uitgave telt. Het EMU-tekort daalt wel ten opzichte van de Miljoenennota, evenals de EMU-schuldquote. De geringere verhoging van het maximum arbeidskostenforfait met f 150 betekent voor werkende alleenstaanden op minimumloonniveau een koopkrachtverlies van 1 4% ten opzichte van de kabinetsplannen. Voor hogere inkomens is het koopkrachtverlies geringer. Huishoudens met kinderen worden gecompenseerd middels de verhoging van de kinderbijslag, die voor een alleenverdiener op minimumloonniveau 1 4% koopkrachtwinst oplevert. Uitkeringsgerechtigden hebben niet met het arbeidskostenforfait te maken en blijven in koopkracht gelijk (zonder kinderen) of gaan er 1 4% op vooruit (met kinderen). Het CDA vraagt of alle kabinetsintensiveringen in 1998 zijn te besteden. In zijn algemeenheid is het antwoord bevestigend, met enkele nuanceringen. De intensiveringen vallen uiteen in de tranche 1998 van de zes clusters uit het regeerakkoord plus nieuwe intensiveringen. De RA-intensiveringen betreffen in 1998 met name een nieuwe tranche van Melkert I-banen (gemiddeld 32 uur, overloop naar 1999), de doorloop van politie- en justitiemaatregelen (incl. o.a. bouwplannen Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 3 4

5 celcapaciteit uit de afgelopen jaren), internationale samenwerking en koopkrachtondersteuning. De nieuwe intensiveringen 1998 bestaan op het terrein van de sociale zekerheid (zie MEV 1998, hoofdstuk V) vooral uit volledige koppeling uitkeringen (incl. kinderbijslag) in plaats van de halve koppeling uit het regeerakkoord. Bij de zorg zijn het maatregelen in de thuiszorg, gehandicaptenzorg en «meer handen aan het bed». Op de rijksbegroting gaat het nieuwe extra geld naar onderwijs (kleinere klassen, oudere leraren), grote steden, IHS, infrastructuur (o.a. dijken) en milieu (nota Milieu en Economie). De ervaring van de afgelopen jaren leert dat realisatie van Melkert I-banen (vooral in de zorgsector) en extra infrastructuur (o.a. bodemsanering) grote moeite kost. Het pakket lastenverlichting bevat diverse elementen die niet sterk verschillen van subsidies. Of dit geld geheel besteed kan worden zal moeten blijken. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 3 5