Hoe moet u nu verder? 16 EIGENZINNIGE LAPTOP VOOR THUIS

Transcriptie

1 P C: GTAGG MR GRATIS SIPCLIK 3.1 T.W.V. 29 IPV4 CHT P Hoe moet u nu verder? 16 RGIMTR ndanks protesten toch doorgedrukt 12 FI 32 e wereld na het bios LKK MTAATA 58 Voorkomen beter dan genezen GRATIS RGISTRTLS 42 Beheren en beveiligen ZLF APPS MAK 62 Voor iphone en Android ARCHS ARVA 38 Internetnetwerkwekkerradio VRT 46 Aantekeningen in de cloud ABRT, RTRY, FAIL? 14 PC veroorzaakt beurskrach ATA IT CL 82 ata Liberation Front HAAL MR IT Word: navigatie en macro's ARS -MAIL 50 Met Mutt op de commandline IRCTRY PS 40 Verkenner nu overbodig? 7 MIST HACKS V-chipkaart wijd open 20 IGZIIG LAPTP VR THIS Asus X90 30 CRYPTI Hoe werkt het eigenlijk? 72 SFTWAR: SnipClik 3.1 t.w.v. 29 penffi ce CollageIt irectory pus 9.5 Adobe Acrobat Reader X Mozilla Firefox GRATIS: Paint.T K-Lite Codec Pack Mega Paragon Rescue Kit 10 Free dition CCleaner 3.03 Calendar Magic 17.7 RGISTR-ITRS: runt 1.1 Registry Comparison tility 3.2 Process Monitor 2.93 RegScanner 1.82 RegFromApp 1.21 Registry Life R. 245 JAARGAG 23 MAART 2011 H VILIG IS W CMPTR? TST ZLF MT MTASPLIT 6,99

2 33,- P C: GRATIS BACKP4ALL 4.6 T.W.V. 15,- ZI PAG. 66 BMW S RIJ CMPTR PC-Active maakt proefrit 90 i.p.v. 66,- PC-ACTIV CMBR JAARGAG WIWS 8 BRWSRRLG BMW CCTRIV MR MIZ RTRTST STASI 2.0 BRWSRRLG Slag om hardwareversnelling MR MIZ 82 Gebarentaal blijkt handig ATR BK? 22 Anoniem blijven met Freenet HLL WRBRA 73 Pornofilter is dom CL: RK VILIG 94 Met versleutelde getallen WACHTWRBG 62 Al dertien jaar lang PATTTRLL 44 Kleine ontwikkelaar in gevaar HIFI BLTTH? 64 raadloos door de huiskamer FFIC 2010 XCL 40 Handige draaigrafieken KLI LTTRTJS 74 ooit zomaar K klikken SLAR KYBAR 78 ok in donkere dagen? WIWS 8 ATABASS TIPS TRCS XPRIMTR R KRSTBM Alpha Five 11 TreeBotes Free fficient Adress Book Free SFTWAR Backup4All Lite 4.6 ltimate Boot C for STASI 2.0 Van staatswege gehackt 54 Windows 3.60 raaigrafieken voor xcel SCHIJFVIRTALISATI Virtualrive Pro 14 PowerIS 4.8 aemon Tools 4.35 Alcohol 120% VISFTWAR Freemake Video Converter Avidemux Virtualub VRR Mozilla Firefox GRT RTRTST 2012: het jaar van de waarheid voor IPv6 CHAPTICKTS Meer dan goedkope kaartjes R. 253 JAARGAG 23 C WAT WT GGL FACBK ALLMAAL VA? Cover.indd 1 11/4/11 9:02 AM xclusief ,99 aanbod

3 bent een fanatieke computergebruiker bent niet bang voor techniek wilt alle ins en outs weten van hardware en software an is PC-Active hét computermagazine voor u Profiteer nu van een extra voordelig jaarabonnement op PC-Active. Betaal slechts voor een half jaar en ontvang het tweede half jaar GRATIS. betaalt slechts 33,- i.p.v. 66,- Ga naar pc-active.nl/abonneren

4 IH 20 7 MIST HACKS V-chipkaart staat wijd open at PC-Active onopgemerkt door het land kon toeren met gekraakte V-chipkaarten werd vorige maand landelijk nieuws, een spoeddebat in de Tweede Kamer volgde en de kaartlezers zijn inmiddels uitverkocht We zetten voor u de zeven beste V-chipkaarthacks op een rijtje en laten u daarmee zien waarom de V-chipkaart nu echt failliet is. Hacks, apps en workshops e afgelopen tijd is er een enorme heisa geweest rond de V-chipkaart. orzaak: PC-Active en onderzoeksjournalist Brenno de Winter toonden aan dat het hele systeem rond de V-chipkaart zo lek is als een mandje. Hoewel een publieke omroep gens nog pretendeerde dat het mede hun onderzoek overiwas, is er maar een echte bron, namelijk een samenwerkingsverband tussen Brenno en onze redactie. Ik kan u zeggen, we liepen hier op de redactie trots rond en Brenno hebben we uitvoerig gefeliciteerd. Zo vaak gebeurt het tenslotte niet dat er een spoeddebat volgt naar aanleiding van een artikel in PC-Active. ok in dit nummer besteden we weer aandacht aan de V-chipkaart. itmaal hebben we voor u de zeven mooiste hacks geselecteerd. iet zo spannend als hacks, maar wel bijna net zo interessant zijn apps. Geen apps op mijn smartphone of tablet zou een enorm gemis zijn. Het fenomeen apps is overigens niet relatief nieuw, want al jarenlang bestaan er bijvoorbeeld Java-applicaties voor mobiele telefoons en web apps voor de iphone. Maar sinds de native apps kunnen we pas spreken van een succes en apps blijken ook nog eenvoudig zelf te maken. Ik wil op deze plek tevens nog wijzen op een nieuw fenomeen binnen PC-Active: we gaan zelf workshops aanbieden. Technisch redacteur Henk van de Kamer zal het spits afbijten met een workshop over ipv6. We kunnen Henk inmiddels gerust een expert op dit gebied noemen en dat zult u zeker beamen als u zijn artikelen volgt. p leest u meer over de workshop die in april zal plaatsvinden. 58 LKK MTAATA Voorkomen is beter dan genezen Zonder dat u het weet, geeft u heel wat gevoelige informatie prijs als u een Word- of pdf-document publiceert. Hoe kunt u interessante metadata in de documenten vinden en (wat misschien nog belangrijker is) hoe voorkomt u dat u zelf gevoelige informatie verspreidt? 78 H VILIG IS W PC? Test het met metasploit In 2003 begon beveiligingsspecialist H Moore met Metasploit, een project dat informatie verzamelde over beveiligingsfouten. Vooral bekend is het subproject Metasploit Framework, een tool waarmee penetration testers exploits kunnen uitvoeren op kwetsbare computers. We laten u zien hoe dat werkt. Rob Coenraads Hoofdredacteur PC-Active r.coenraads@hub.nl

5 16 IPV4 CHT P Hoe moet u nu verder? e laatste ipv4-netwerken zijn onlangs door IAA uitgedeeld waarmee zij door de voorraad ipv4-adressen heen zijn. In dit artikel komt een aantal vragen over ipv4 en ipv6 aan bod. it de antwoorden blijkt dat ook ú er onherroepelijk mee te maken gaat krijgen. ALGM 6 IBX V-chipkaart 10 LIX-IWS Xfce PRIVACY Slimme energiemeters 14 ABRT, RTRY, FAIL? Beurskrach 66 IH C Snipclik 94 HT LAB robo-alternatief 97 WAMMS CLM Angry Birds in het echt 98 CLF LZRSSRVIC P PAGIA 66 VIT IHSPGAV VA GRATIS C-RM BIJ PC-ACTIV 30 ASS X90 igenzinnige laptop voor thuis 12 RGIMTR ndanks protesten toch doorgedrukt e slimme (lees: spionerende) energiemeter blijft de gemoederen bezighouden. Het is duidelijk dat hij ons op slinkse wijze door de strot wordt geduwd. Is het tij nog te keren? en laptop is een laptop. Zo simpel is het toch? Van die aanname blijft niets over als we de Asus X90 uitpakken. Groot en opvallend vormgegeven. Verplaatsbare desktop is een betere typering. HARWAR 20 7 MIST CHIPKAARTHACKS Failliet van de kaart definitief aangetoond 30 ASS X90 igenzinnige laptop voor thuis 32 FI e wereld na het bios 38 ARCHS ARVA internetnetwerkwekkerradio SFTWAR 24 TGAGSBHR Windows-gebruikersaccounts ontleed 40 SHARWAR irectory pus - Calender Magic - CollageIt 42 GRATIS RGISTRTLS Beheren en beveiligen 46 VRT Aantekeningen in de cloud 50 ARS -MAIL Met Mutt op de commandline 54 HAAL MR IT... Word: navigatie en macro s 58 MTAATA LKK Voorkomen is beter dan genezen 62 ZLF APPS MAK Voor iphone en Android ACHTRGR 68 KWRK Beurshandel: pc verslaat de mens 72 CRYPTI Hoe werkt het eigenlijk? 78 MTASPLIT Hoe veilig is uw computer? 82 W ATA IT CL ata Liberation Front 86 VA MALWAR AAR CRIMWAR Sociale media makkelijk doelwit

6 MAIL VA LZRS IBX HK VA K AMR (HK) K VA ZLA (KZ) RAGR? Surf naar ons forum Ik heb een probleem [1] en stel uw vraag. it kan zonder registratie, alleen als u op de antwoorden wilt reageren is aanmelden noodzakelijk. Vragen kunt u sturen naar inbox@pc-active.nl. Makkelijk chipkaart uitlezen Voor het uitlezen van de V-chipkaart heb ik een tijd geleden al een Windows-versie gemaakt [2]. aarmee kunnen via een gui-omgeving de sleutels worden achterhaald en de kaartdata worden weergegeven. Ronald Huveneers, op de kaart gemakkelijk kan worden gemanipuleerd, kwam ook het nieuws dat in Amersfoort een proef was gestart waarmee de chipkaart ook in de Kiosk kan worden gebruikt om betalingen te verrichten [3]. We hebben geen idee hoeveel mensen het advies van Geenstijl [4] hebben uitgeprobeerd... Het misbruiken van de V-chipkaart is dankzij alle vereenvoudigingen de afgelopen maanden compleet vergelijkbaar geworden met het open laten staan van de deur van uw huis als u weggaat, of de autosleutels in het contact laten zitten. ogmaals, we raden niemand aan om crimineel te worden, maar als Trans Link Systems nog steeds met droge ogen mensen voor de rechter denkt te kunnen slepen om zo het misbruik tegen te gaan... (HK). Van dit aanbod hebben we dankbaar gebruik gemaakt in het vorige nummer, waarin we het nieuws bekendmaakten dat de V-chipkaart nu definitief is gekraakt en dat het voor iedereen een fluitje van een cent is om zijn kaartgegevens aan te passen. Mede dankzij de gebruiksvriendelijke Windows-software waar het mee kan. nze server is tijdens de avond dat het nieuws uitkwam even uit de lucht geweest, al was de reden een zeer banale. e stroomvoorziening van het rekencentrum waarin het cluster staat had te kampen met een probleem. Het resultaat is goed te zien in onderstaande grafiek. Het cluster bestaat uit een loadbalancer die momenteel de aanvragen over twee webservers verdeeld. eze benaderen weer een MySQL-server op de achtergrond voor de data. In de pieken is mooi te zien wanneer het item in de verschillende journaals werd uitgezonden. Het debacle rondom de V-chipkaart wordt trouwens steeds groter. Toen wij bekendmaakten dat het saldo Het resultaat van een stroomstoring... Locatie van bestanden Ik heb bij een kennis Windows 7 geïnstalleerd. u wil ik Windows ervan overtuigen dat alle data dus documenten en alle submappen of wellicht zelfs de gehele gebruikersmap? op de datapartitie (: in dit geval) staat. In Windows M was dit niet zo moeilijk, even 6 PC-ACTIV r

7 IBX rechts-klikken op de map Mijn documenten en dan de nieuwe locatie instellen. at is in Windows 7 kennelijk niet zo eenvoudig. Is er voor wat ik wil een aanvaarde, dat wil zeggen door Microsoft geadviseerde, methode, of moet ik de hele users-map verplaatsen naar : en dan via een symlink (bijvoorbeeld via het programma mklink) C:\users naar :\users laten verwijzen? Ik heb dit nog niet geprobeerd, maar het klinkt als theoretisch haalbaar? Bart, forum e standaardinstelmogelijkheden zijn in Windows 7 iets anders geregeld dan in voorgaande versies. In Windows 7 is dit te doen via het Startmenu. aar de gebruikersmap openen door op de gebruikersnaam te klikken. Alle daar onderliggende mappen via tabblad Locatie in eigenschappen per map, de nieuwe locatie opgeven. mdat alle mappen apart staan onder de gebruikersnaam moet dit voor alle mappen worden herhaald die u wilt verplaatsen. aarna de computer herstarten, waarna alles zou moeten werken. en aantal bestanden blijft wel altijd op de C:-drive staan omdat Windows 7 ze anders niets kan terugvinden moet ook even opletten dat de locatie van utlook c.q. Winmail wordt aangepast, zodat ook dit goed blijft werken (KZ). Misverstand opgelost In het artikel e allerkleinste digitizer? (PC-Active 244) vraagt u zich af waar de letters AM in de beschrijving voor staan. Het duurde bij mij ook even voor dat ik het wist. Het SB AM staat voor het type connector, dus SB type A Male. M. Splint, Al in 1907 werd de door ons tegenwoordig veelgebruikte plug al beschreven Toen Wammes Witkop, de auteur van het artikel, deze reactie las, was zijn respons Krek. ie man heeft helemaal gelijk Het artikel leverde meer reacties op waaronder een verbaasde lezer die zich afvroeg of de plug echt zo oud is als in het artikel verteld. n alhoewel Wikipedia [5] geen bron vermeldt, wordt het jaartal daar toch echt genoemd. Mocht u het jaartal desondanks niet vertrouwen, dan moet u vooral eens de gescande pagina uit een boek van 1907 lezen [6] (zie afbeelding linksonder). Soms zijn dingen heel wat ouder dan u zou denken (HK). Internet uitzetten nlangs zagen we in gypte hoe gemakkelijk een regering alle kritiek de mond kan snoeren. Kunt u eens een artikel schrijven hoe de ederlandse overheid dat zou kunnen doen? f brengen we hen dan op ideeën? Paul Bosma, Het uitzetten van het internet gaat in gypte een stuk eenvoudiger dan bij ons in West-uropa. e reden is dat men in gypte op technologische vlak op sommige punten achter loopt. Weliswaar heeft men in gypte ook honderden internetproviders, maar anders dan hier is de meeste infrastructuur in handen van slechts vier grote partijen [7]. mdat buitenlandse bedrijven zich aan de wet van het desbetreffende land te hebben houden nog even afgezien van de veiligheid van medewerkers was een simpel telefoontje van de regering voldoende om deze vier bedrijven de opdracht te geven om hun AS [8] (Autonomous System, een router waarop vele internetverbindingen binnenkomen) te herprogrammeren. nderzoek [9] heeft geleerd dat in een paar uur tijd ruim 88 % van gypte opeens van internet was verdwenen. Het internet is ooit gebouwd om een aanval met atoombommen te overleven. e truc is het aanleggen van een stertopologie, ofwel meerdere knooppunten allemaal onderling met elkaar te verbinden. Amsterdam > Berlijn kan rechtstreeks, maar ook via bijvoorbeeld de route Amsterdam > Frankfurt > Berlijn en Amsterdam > Hamburg > Berlijn. Stel dat er nu iets gebeurt met de rechtstreekse verbinding, dan kan al het internetverkeer nog steeds via Hamburg of Frankfurt naar Berlijn toe en andersom. it de recente Wikileaks werd nog eens duidelijk waarom ederland om drie redenen strategisch van belang [10] is voor de Amerikanen. Twee van de drie redenen betreffen de transatlantische kabels [11, 12] die bij onze kust aan land komen. aast deze kabels is ederland voor heel uropa een belangrijk knooppunt in het internet dankzij de AMS-IX in het wetenschapspark in Amsterdam. Anders dan in gypte zijn in Amsterdam alleen al acht grote partijen en vele honderden kleinere partijen aanwezig die allemaal een stukje van de infrastructuur in handen hebben.

8 IBX e strategische TAT-14-verbinding e rootserver van de AMS-IX in het wetenschapspark in Amsterdam Mocht Rutte dus gekke dingen in zijn hoofd halen en het ederlandse internet willen afsluiten, dan heeft hij het heel wat lastiger dan Hosni Mubarak Binnenkort komen we in PC-Active uitgebreid terug op dit scenario (HK). Panda en ipv6 Als fan van PC-Active heb ik na het lezen van de februari 2010-review [13] besloten om het aangeraden Panda Internet Security 2010 aan te schaffen voor alle drie pc s in mijn thuisnetwerk. Gelukkig zit de redactie van PC-Active bovenop het nieuws rondom het einde van ipv4 en de invoering van ipv6. Ik was dan ook behoorlijk verbaasd toen eind vorig jaar bleek dat ik op mijn stageadres ineens de beschikking kreeg over ipv6, maar dat mijn Windows 7-laptop in alle toonaarden weigerde om ipv6-only websites te bezoeken n dat terwijl ik thuis over Teredo al fl ink wat ipv6-verbindingen had gehad voor Bittorrent-downloads, zonder problemen. a diverse pogingen om via verschillende browsers, netstat, Wireshark, Portproxy en uiteindelijk de task manager het probleem op te lossen, kwam ik tot de volgende conclusie: onderdeel van Panda Internet Security is een proxy (genaamd WebProxy.exe, in de programmamap van Panda) die http-verkeer omleidt zodat het gescand kan worden op virussen en malware. Voor elke httpverbinding zet deze proxy een eigen verbinding naar buiten op, en scant de data voor narigheden. Ik vermoed dat deze proxy geen uitgaande ipv6-verbindingen ondersteunt en dat dit de oorzaak is van mijn probleem. Helaas heb ik dit onderdeel niet kunnen uitschakelen, anders dan door Panda zelf geheel uit te schakelen. Het uitzetten van de webscans in de confi guratie van Panda sluit het proces namelijk niet af. ok na het uitzetten van de hele securitysuite moet ik regelmatig het proces WebProxy.exe handmatig afschieten omdat het op de achtergrond actief blijft. Ik heb deze kwestie in november al op het supportforum van Panda kenbaar gemaakt, en afgelopen maand heb ik daar eindelijk het antwoord [14] gekregen: dit is een ons bekend probleem. Waarschijnlijk heeft Panda Internet Security 2011 hetzelfde probleem. nkele gesprekken met de sales- en supportlijn van Panda in ederland later en weer diverse mails naar de helpdesk heb ik nog geen antwoord van Panda ederland over het hoe en waarom van dit probleem, en of ze dit (voor mij en de rest van de kopers) gaan oplossen. Het lijkt er op dat ik voor mijn beveiliging een ander pakket moet zoeken, maar daar wringt hem nou juist de schoen: vaak is alleen te vinden of de fi rewall ipv6 ondersteunt, maar niet of de andere onderdelen hier goed mee overweg kunnen. Zou het een idee zijn om dit als testcriterium mee te nemen in de tests van PC-Active? Ik denk dat veel lezers die aan de slag gaan met ipv6 hier mee geholpen kunnen zijn, en mochten jullie binnenkort weer een test van securitysuites uitvoeren, dan kan ik weer 100% op het oordeel van PC-Active vertrouwen Ik weet in ieder geval alvast het antwoord op de zeurvragen van Panda over het verlengen van mijn licentie: dat ga ik dus niet doen Matthias van der Heide, it mailtje kwam binnen op de dag dat de bron van ipv4-adressen definitief is opgedroogd [15]. e verwachting is dat RIP nog voldoende voorraad heeft tot het einde van dit jaar. aarna zullen providers ook nog wat voorraad hebben, maar om daar op te vertrouwen gaat wel heel erg ver. fwel, producten die nu wereldwijd worden verkocht, zouden eigenlijk al gewoon met ipv6 overweg moeten kunnen. Helaas is dat voor bijna niets het geval. e PC-Active-redactie weet inderdaad van het opraken en het afgelopen jaar hebben we dankzij de native ipv6-verbinding van Xs4all een en ander kunnen testen, maar het resultaat mag duidelijk zijn voor vaste lezers. Inderdaad hebben we bijna nergens met enthousiasme een stukje over ipv6 bij een productbespreking kunnen toevoegen. e suggestie om het mee te nemen in een nieuwe test is absoluut een goede. Maar veel van onze freelanceauteurs hebben geen native ipv6. ok wij zijn dus met handen en voeten gebonden door de lakse houding van providers en fabrikanten van routers. 8 PC-ACTIV r

9 IBX Voor u als lezer heeft dat één voordeel, wij krijgen met dezelfde problemen te maken als u. at er problemen gaan komen, is wel duidelijk, alleen waar het mis zal gaan nog niet. Het zal ook afhangen van wat providers gaan doen. Als zij versneld native ipv6 en geschikte routers gaan inzetten, zullen die klanten veel minder problemen ondervinden als allerlei diensten ook via ipv6 toegankelijk worden. Providers die gaan investeren in walgelijke trucs te denken valt aan een super-at bij de provider konden wel eens snel failliet gaan omdat klanten diensten als Bittorrent, ftp, vpn en meer van dit soort diensten niet of zeer lastig kunnen gebruiken. AT in uw router thuis heeft ervoor gezorgd dat we nu pas door de ipv4-voorraad heen zijn geraakt, maar iedereen kent wel een voorbeeld waarbij deze vertaalslag ook problemen heeft opgeleverd. Thuis kunt u daar nog het nodige zelf doen, maar aan die super-at bij uw provider? Wij raden al onze lezers aan om nu massaal naar uw provider te gaan mailen en te vragen wanneer u native ipv6 bij hen kunt afnemen. Laat u daarbij niet afschepen met een standaardantwoord, maar vraag minimaal om een gedetailleerde roadmap (HK) IFRMATI [1] forum.pc-active.nl/viewforum.php?f=19 [2] [3] ov-chipkaart-getest-als-betaalpas.html [4] gratis_snoep_koek_zopie_in_ame.html [5] en.wikipedia.org/wiki/trs_connector [6] en.wikipedia.org/wiki/file:triple_contact_plug_1907.png [7] gypt+shows+easily+internet+silenced/ /story.html [8] nl.wikipedia.org/wiki/autonoom_systeem [9] bgpmon.net/blog/?p=450 [10] nederland_3_x_strategisch_bela.html [11] en.wikipedia.org/wiki/tat-14 [12] en.wikipedia.org/wiki/ac-1 [13] februarinummer-2010.html [14] support.pandasecurity.com/forum/viewtopic.php?f=138&t=4316 [15] PC-ACTIV r

10 LIX IWS TKST: K VRVLSM Xfce 4.8 a twee jaar ontwikkeling is er een nieuwe versie uit van de lichtgewicht desktopomgeving Xfce. Xfce 4.8 is heel wat verbeterd onder de motorkap: zo zijn de verouderde componenten ThunarVFS en HAL vervangen door de nieuwere componenten GI, udev, ConsoleKit en PolicyKit, waardoor Xfce mee mee kan met zijn grote broers Gnome en K. eze verbeteringen maken heel wat nieuwe features mogelijk. Zo kunt u nu in netwerkshares navigeren met heel wat protocols, zoals Windows-shares, ftp, Webav en sftp. n wie meerdere bestandsbewerkingen zoals kopiëren en verplaatsen tegelijk uitvoert, krijgt de voortgangsindicators nu in één venster te zien. Bij verwijderbare schijven toont de bestandsbeheerder Thunar nu een eject-knopje. n dankzij ondersteuning van RandR 1.2 detecteert Xfce 4.8 automatisch meerdere schermen en laat het u toe om eenvoudig de resolutie te kiezen en uw schermen te roteren, te klonen en/of naast elkaar te positioneren. ok het uiterlijk is wat gewijzigd. Het Xfce-paneel is helemaal herschreven en u kan het nu slepen en tegen de schermranden plakken. e lengte van het paneel kan ingesteld worden als een percentage van de schermgrootte, en de achtergrond van het paneel kan nu ook transparant zijn. en item editor laat nu toe om snel items in het paneel te wijzigen, verplaatsen of te verwijderen. Menu-items kunt u nu verslepen vanuit het applicatiemenu, de applicatievinder of Thunar naar het paneel om een launcher te creëren. n er is nu ook een menu-item waarmee u directory s rechtstreeks vanuit het paneel kunt openen PC-ACTIV r

11 -BKS HARWAR istributies p kerstavond kwam Linux Mint ebian dition (LM) uit, een versie van Linux Mint die niet op buntu gebaseerd is maar op ebian. Het installatieprogramma ondersteunt nu meerdere harde schijven, installatie van de bootloader GRB op een afzonderlijke partitie, en het bestandssysteem Btrfs. Linux Mint ebian dition biedt ook buntu s betere lettertypes. Verder is er ook betere hardwaresupport en heeft heel wat software natuurlijk een update gekregen. LM ziet er hetzelfde uit als de normale editie van Linux Mint, inclusief een Gnome-desktop, en biedt dezelfde functionaliteit aan, maar bestaat uit pakketten van ebian Testing in plaats van buntu. e Linux-distributie is beschikbaar in 32- en 64-bit versies als live-dvd. Rond dezelfde periode kwam Mandriva uit, een kleine update van Mandriva Het verschil zit vooral in security-updates en andere kleine updates van de aanwezige software. e distributie bevat Gnome , K 4.4.3, Firefox , Thunderbird en penffice.org nder de motorkap draait Linux-kernel e Franse Linux-distributie komt in verschillende edities: de gratis te downloaden Free en ne edities, de 49 kostende Powerpack-editie met propriëtaire drivers en applicaties, en de 49,90 kostende Flash-editie op een usb-stick. In januari kwam dan Calculate Linux 11.0 uit, een Gentoo-gebaseerde Linuxdistributie voor desktops en servers. Hiervan bestaan verschillende edities: Calculate Linux esktop met K (CL), Gnome (CLG) of Xfce (CLX), Calculate Linux Scratch (CLS), Calculate irectory Server (CS) en Calculate Scratch Server (CSS). ie laatste is een minimalistische distributie voor servers. Calculate Linux 11.0 voegt een betere ondersteuning voor netbooks en Canon-printers toe en gebruikt KMS (Kernel Mode Setting) voor videokaarten van Intel. LIXMIT.CM/ Kantoorpakketten Het open-sourcekantoorpakket Kffice is uitgekomen met versie 2.3, de laatste versie voordat het pakket hernoemd wordt naar Calligra Suite. Het tekenprogramma Krita is volgens de ontwikkelaars nu eindelijk klaar voor gebruik door professionele artiesten. Het presentatieprogramma KPresenter is uitgebreid met nieuwe animaties en een nieuwe slide sorter view. Inlezen van documenten in het penocument Format (F) is nu beter ondersteund, evenals inlezen van bestanden in Microsoft ffice-formaat (doc, xls, ppt, docx, xlsx, pptx). e ontwikkelaars van Libreffice, de afsplitsing van het open-sourcekantoorpakket penoffice.org, hebben hun eerste release uitgebracht, versie 3.3. Het programma biedt alle functies van penoffice.org 3.3, dat slechts enkele dagen na Libreffice 3.3 eveneens uitkwam: het inbedden van standaard pdflettertypes in pdf-documenten, nieuwe opties voor CSV-import in Calc, hiërarchische assenlabels voor Charts, een eenvoudiger interface om te printen, enzovoorts. aarnaast biedt de release ook een aantal functies die specifiek voor Libreffice ontwikkeld zijn, zoals de mogelijkheid om SVG-bestanden te importeren, importfilters voor Microsoft Works en Lotus Word Pro en ondersteuning voor het bestandsformaat ooxml PC-ACTIV r

12 PRIVACYTKST: HK VA KAMR SLIM MT = SLIKS WT In deze column hebben we het al eens over de slimme maar in de praktijk zeer domme energiemeter gehad. e bovenstaande kop was de titel van de campagne die Vrijbit in het voorjaar van 2009 tegen de invoering voerde. Toenmalig minister Van der Hoeven zag zoveel voordelen dat zij per wet wilde regelen dat iedereen die zou weigeren een economisch delict zou begaan dat strafbaar was met onder andere maximaal een half jaar gevangenisstraf. at was de erste Kamer gelukkig veel te gortig en het voorstel werd teruggestuurd ter reparatie aan de Tweede Kamer. aar werd duidelijk dat door het vervallen van de verplichting de business-case van 1,3 miljard besparing naar 770 miljoen euro kelderde. n als 20 % van de huishoudens deze vorm van spionage weigert, draait het geheel zelfs verlies. nergiebedrijven is er dan ook alles aan gelegen om u die slimme meter door de strot te duwen, goedschiks, dan wel kwaadschiks. ndertussen zijn we bijna twee jaar verder en is dankzij de huidige impasse op slinkse wijze versneld de slimme meter ingevoerd. Vaak met het argument dat het om een domme meter zou gaan, omkopen met vermeende voordelen of zelfs regelrechte afpersing dat anders de boel wordt afgesloten. Want minister van der Hoeven gaf in het S Journaal een paar uur na haar verlies het volgende interview dat het belang van invoering genadeloos blootlegde: Verslaggever: Het kabinet gaat er dus flink reclame voor maken, maar verplicht wordt hij dus niet, hoewel sommige mensen nog steeds geen keuze hebben. Als ik een nieuwbouwhuis koop, dan zit die meter daar al in, daar kan ik niets meer tegen doen. Mw. Van der Hoeven: Tja, dan wordt het lastig, want die zit er al in. Verslaggever: an heb ik pech gehad? Mw. Van der Hoeven: an u hebt u pech gehad. ndertussen hebben we een nieuwe minister, maar ook Verhagen probeert de slimme meter in te voeren. Zo is de vrijwilligheid vertaald naar dat wij of de slimme meters kunnen weigeren of deze administratief kunnen laten uitzetten. Zelf zit ik in de situatie dat mijn 36 jaar oude, zeer slimme Ferrarismeter is afgekeurd en vervangen moet worden. Men beweert dat het hier om een digitale, domme meter gaat, maar ingaan op mijn vragen naar een elektronisch schema, waarmee je kunt zien welke onderdelen aanwezig zijn en dus kunt uitzoeken of daar chips tussenzitten die bijvoorbeeld via gprs of via de aanvoerleidingen informatie kunnen verzenden, wil men niet ingaan. ok wil men niet aangeven hoe men de wettelijk verplichte saldering het verrekenen van afgenomen en zelf geproduceerde zonnestroom zonder kosten voor mij gaat doorvoeren. Iets wat de huidige meter doet door gewoon achteruit te draaien. Geen haan die daar naar kraait zodat ik ook niet afhankelijk ben van een energiebedrijf dat dit soort initiatieven gewoon, ik zal me diplomatiek uitdrukken, te lastig vindt. Vrijbit heeft over die maffe of-of -constructie die in de praktijk uiteraard naar dat laatste vertaald zal worden: u krijgt toch verplicht een slimme meter en mag hopen dat men deze niet uitleest vragen gesteld en het antwoord van Verhagen (zie link) toont wederom aan dat onze ministers niets van techniek snappen. e minister stelt voor niet per wet, maar via een maatregel van bestuur om in de meter een logboek bij te houden waarin staat wanneer het is uitgelezen. Hoe dom kun je zijn? Het eerste wat een inbreker in een computersysteem doet, is zorgen dat niets van zijn/ haar daden wordt gelogd. Als ik dus niet de broncode van de software in de meter heb en dus ook niet kan controleren of daar de originele code draait, zegt zo n logboek helemaal niets. ok het voorstel dat we met de Wet Bescherming Persoonsgegevens kunnen controleren wat er wordt vastgelegd werkt niet. e afgelopen paar jaar heb ik zeker dertig verzoeken ook naar onze overheid gedaan en tot op heden ondanks aandringen nooit antwoord gekregen. Klachten bij het CBP leiden ook tot niets omdat men daar zwaar onderbezet is. Als we ergens een economisch delict van zouden moeten maken, is het wel deze weigerachtige houding. Ik hoop dat de erste Kamer deze column leest en alsnog gaat eisen dat altijd de (terug)plaatsing van een analoge meter mogelijk blijft. overleg_van_2/f=/vim4armb8fz0.pdf 12 PC-ACTIV r

13 WR AB WR AB R W WR B A AB AB WR AB WR WR WR WR B A AB AB R AB W WR R AB R W W B A R W WR AB B A R AB R W AB W R WR W AB B A R W B WR AB A B A R W AB R AB R W W R W WR AB B A AB WR R AB W R WR W AB B A R W WR B AB A R AB R W AB W R WR W AB WR AB B AB 1 JAAR WR AB (26X) WR WR AB AB WR WR AB VR MAAR 39,50 AB WR B A AB c Haal meer uit uw p met Computer Idee eken Verschijnt elke 2 w n Tips & achtergronde software Tests van hard- en Koopadviezen ps uidelijke worksho WR AB AB AB B R A R R W W W B R A WR R W AB B A B R A W bijna R AB B R AB W AB W R WR R W AB W B R A W B WR AB WR A B R A W B R A R AB W AB AB W R WR W AB WR B R A W B R A WR R AB W AB AB W R AB R AB W AB W R R AB W AB WR W R W B R A WR AB R W AB W B R A R W AB AB W B R A W AB WR 40% korting op de winkelprijs Surf naar W_CI x297.indd 4 WR 1/25/10 1:54:10 PM

14 BRSKRACH VRRZAAKT R CMPTRS ABRT, RTRY, FAIL? TKST: K VRVLSM p 6 mei 2010 maakte de ow Jones een plotse val van meer dan 600 punten in vijf minuten tijd, om in de twintig minuten erna weer op te krabbelen. Aanvankelijk leek er geen verklaring voor de krach te zijn, maar na uitgebreide analyse bleek dat computers een grote rol gespeeld hebben, in het bijzonder computerprogramma s die volledig autonoom tientallen keren per seconde in aandelen handelen. p 6 mei 2010 kregen heel wat beurshandelaars de schrik van hun leven, maar de oorzaak was niet de economische crisis. r waren die dag wel twijfels over de Griekse schuldenproblemen, maar de meesten dachten dat het ergste van de crisis toch wel achter de rug was. n toch broeide er iets: rond één uur zette de ow Jones een lichte daling in en vanaf een uur of twee versnelde dat zich plotsklaps. e zenuwen stapelden zich op, en groot was de verbazing toen om 14:42 uur de ow Jones ineens een duik nam en vijf minuten later en 600 punten lager stopte. r waren beurshandelaars die juist in die vijf minuten een broodje of koffie waren gaan halen en ze konden bij terugkomst hun ogen niet geloven. e snelheid waarmee de krach plaatsvond en vooral dat er ogenschijnlijk geen verklaring voor was, bracht iedereen in grote verwarring. Maar evenzeer zonder enige aanleiding herstelde de ow Jones zich pijlsnel, en twintig minuten na het dieptepunt waren die 600 punten gewoon weer teruggewonnen. e flash crash, zoals de bizarre gebeurtenis al vlug werd genoemd, werd natuurlijk onderzocht door de SC (Securities and xchange Commission). mdat die niet wilde uitsluiten dat het probleem misschien was veroorzaakt in de grondstoffenmarkten, werkte zij samen met de CFTC (Commodity Futures Trading Commission). a bijna vijf maanden onderzoek publiceerden zij op 30 september hun gezamenlijke verslag, het 104 pagina s tellende Findings Regarding the Market vents of May 6, e aanleiding van de flash crash bleek één grote order van S$ 4,1 miljard te zijn, uitgezet door het beleggingsfonds Waddell & Reed uit Kansas. Zij gaven aan een automatisch verkoopprogramma de opdracht om Mini futures te verkopen, opties voor kleine traders om een bepaald aandeel tegen een vooraf bepaalde waarde te verkopen op een vastgesteld tijdstip. Alleen kreeg het algoritme in dit geval vrij spel wat waarde en tijdstip betreft. Hete aardappel Tot degenen die de futures kochten, behoorden ook high-frequency trading firms, beurshandelaars die met autonoom handelende computerprogramma s in zeer korte tijd (veel korter dan een seconde) posities op aandelen innemen. a enkele minuten begonnen deze programma s de futures die ze van Waddell & Reed hadden gekocht ook zelf te verkopen, en zo ontstond er een effect waarbij al deze geautomatiseerde beurshandelaars deze aandelen tegen hoge frequentie aankochten en aan elkaar verkochten, alsof ze de hele tijd een hete aardappel aan elkaar doorgaven. Hierdoor zakte de prijs van de -Mini futures in enkele minuten tijd dramatisch. e handel in -Mini futures bleef uiteraard niet geisoleerd: er waren bijvoorbeeld handelaars die -Mini futures kochten en tegelijk voor dezelfde prijs bepaalde aandelen verkochten. Zo verspreidde de prijsdaling zich van de futures naar de ow Jones. Andere geautomatiseerde handelaars detecteerden de sterke toename van aankopen en verkopen, en staakten hun handel omwille van een beveiligingsmechanisme. Als gevolg van het stoppen van de high-frequency traders nam de handel zo snel af, dat de aandelen van heel 14 PC-ACTIV r

15 ABRT, RTRY, FAIL ACHTRGR (bron: anex) p het moment van de flash crash waren er heel wat onregelmatigheden wat bedrijven extreme waarden kregen. Zo vielen de aandelen van acht grote bedrijven in de S&P 500 (de belangrijkste Amerikaanse beursindex na de ow Jones), waaronder Accenture, korte tijd terug tot een waarde van S$ 0,01 per aandeel. Apple, Hewlett- Packard en Sotheby s daarentegen waren korte tijd meer dan S$ waard. In vijf minuten tijd verloor de ow Jones meer dan S$ 700 miljard. iteindelijk schoot om 14:45:28 uur een beveiligingsmechanisme, een zogenaamde circuit breaker, in actie bij de Chicago Mercantile xchange, die de handel in aandelen vijf seconden lang stillegde. aardoor stopte de verkoop en kwam er weer interesse om de aandelen te kopen. Toen de handel om 14:45:33 uur weer werd toegelaten, stabiliseerden de prijzen zich, waarna ook de -Mini futures stabiliseerden en uiteindelijk de markten zich konden herstellen. Tegen een uurtje of drie hadden de meeste aandelen zich hersteld tot de waarde die ze voor de flash crash hadden. Financiële schokdempers Circuit breakers werden ingevoerd na de beurskrach van oktober 1987 ( Black Monday ). Toen al werd de krach immers toegeschreven aan geautomatiseerde handel, al blijkt die uitleg niet helemaal te kloppen: computerprogramma s die in aandelen handelden, kwamen toen vooral in de Verenigde Staten voor, terwijl de krach in Hong Kong begon. Maar net zoals bij de flash crash hebben computerprogramma s toen zeker de krach verergerd: ze verkochten blindelings aandelen die bleven dalen, waarmee ze de daling nog sterker maakten. a de flash crash raadde de SC aan om nog meer circuit breakers te installeren om de handel in aandelen te stoppen wanneer de prijzen plots stijgen of dalen. e redenering is immers dat de beurs nog veel sterker zou zijn gedaald als de Chicago Mercantile xchange niet toevallig zo n financiële schokdemper had. Zonder de circuit breaker was de ow Jones misschien wel duizenden punten gezakt, was de Amerikaanse economie misschien wel volledig ontregeld en had de krach zich waarschijnlijk verspreid over de rest van de wereld. Maar die analyse is niet helemaal correct. it het onderzoek van de SC naar de flash crash blijkt juist dat de aandelen juist zo snel daalden omdat heel wat geautomatiseerde beurshandelaars zelf al detecteerden dat hun waarden ongewoon daalden en daarom een pauze inlasten. Anders gezegd: heel wat van die computerprogramma s hadden al een beveiligingsmechanisme ingebouwd, en juist die mechanismen verergerden de situatie tot een kettingreactie die pas door de circuit breaker van de Chicago Mercantile xchange werd stopgezet. Hieruit blijkt dat het samenspel van verschillende beveiligingsmechanismen zo complex kan zijn dat het wel eens een averechts effect kan hebben. Geautomatiseerde beurskrachs Het ziet ernaar uit dat er geen einde komt aan highfrequency trading en algorithmic trading, de twee praktijken die samen voor de flash crash hebben gezorgd. In de toekomst gaan we dus waarschijnlijk nog meer van deze ongelukkige gebeurtenissen meemaken die onze economie ontregelen. n het ergste van alles is dat we er helemaal geen zicht op hebben: als de SC vijf maanden nodig had om vijf minuten handel te analyseren, dan weet u dat de computers ons in snelheid pakken en wij daardoor hopeloos achter de feiten aanlopen. n de oorzaak voor beurskrachs ligt dan niet zozeer in een goed te lokaliseren computerbug, maar in een complex samenspel van computers die autonoom met elkaar handel drijven. Meer over computers die autonoom op de beurs speculeren, leest u in de enkwerk van deze maand. IFRMATI Findings Regarding the Market vents of May 6, Analyse flash crash door anex PC-ACTIV r

16 WAARM VRSTAPP P IPv6 ZAAK IS IPv4-VRRAA IS ITGPT TKST: HK VA K AMR e laatste /8-netwerken zijn onlangs door IAA uitgedeeld waarmee zij door de voorraad ipv4-adressen heen zijn. In dit artikel komt een aantal vragen over ipv4 en ipv6 aan bod. it de antwoorden blijkt dat ook ú er onherroepelijk mee te maken gaat krijgen. Tijdens het schrijven van dit artikel deelde IAA (Internet Assigned umbers Authority) de laatste vijf /8-netwerken uit [1] aan de lokale RIR s (Regional Internet Registry). e RIR s hebben daarmee nog een voorraadje voor de komende maanden om uit te delen aan bijvoorbeeld internetproviders. Maar zodra dat is gebeurd, kunnen zij geen nieuwe ipv4-adressen meer verkrijgen. Paniek? at zou dan tijd worden, want op 14 juli 1999 kondigde IAA al de uitrol van ipv6 aan. Het grote voordeel van ipv6 is dat er zoveel unieke adressen mee zijn te generen dat welhaast elke zandkorrel op aarde een eigen adres kan krijgen Helaas hebben bedrijven de invoering van ipv6 steeds voor zich uitgeschoven en kwam bijvoorbeeld Ziggo naar aanleiding van het bericht dat de IAA door ipv4 heen is doodleuk met de volgende verklaring: Het Ziggo-netwerk is halverwege 2012 geschikt voor ipv6. ieuwe klanten krijgen dan automatisch zowel een ipv4- als een ipv6-adres. Bij bestaande klanten gebeurt dat niet, zegt Ziggo-woordvoerder Gradus Vos. Voor de meesten van onze klanten is het niet interessant welke versie van het ip-protocol zij gebruiken. Zakelijke klanten hebben al ipv6- routers; particulieren zijn daar zelf verantwoordelijk voor, stelt Vos. e woordvoerder geeft verder aan zich te ergeren aan de wijze waarop de media aandacht aan ipv6 besteden: die zou over the top en ongenuanceerd zijn en onnodige onrust veroorzaken. u zal elke RIR een ander moment kennen wanneer zijn voorraad op is. Voor Azië (APIC) is de verwachting dat dit al over drie tot zes maanden het geval zal zijn. aar is men ook zeer ver in het uitrollen van ipv6 en dat dat juist reden tot paniek is, zullen we straks uitleggen. Voor uropa (RIP) is de verwachting dat de voorraad afdoende is tot het einde van dit jaar. Blijkbaar heeft Ziggo nog genoeg voorraad liggen om het dan tot halverwege 2012 uit te zingen? Mogelijk omdat klanten weglopen of dat er geen nieuwe diensten worden geïntroduceerd waarvoor veel ip-adressen nodig zijn. Bovenstaande verklaring is tussen de regels door te lezen als een typisch gevalletje Titanic. f misschien dat Ziggo zijn diensten gaat leveren in Afrika (AfriIC) waar men voorlopig nog jaren vooruit kan... e afgelopen maanden hebben wij mede door onze aandacht aan ipv4 en ipv6 de nodige vragen van lezers gekregen. Hieronder proberen we de belangrijkste daarvan te beantwoorden. Ik heb een publiek ipv4-adres. Kom ik in de problemen? mdat ipv6 lang geleden is ontwikkeld als opvolger en er toen nog genoeg tijd was om het in te voeren, heeft men besloten dat backwardse compatibiliteit onnodige complexiteit zou meebrengen. fwel, een 16 PC-ACTIV r

17 IPv6 ACHTRGR computer met alleen ipv4 kan computers met alleen ipv6 niet bereiken (en andersom). e oplossing voor dit probleem is gewoon beide te gebruiken. at noemen we dual stack: de computer of programmatuur besluit dan welke gebruikt moet worden om de andere partij te bereiken. iets aan de hand dus? Zoals gezegd: over een paar maanden is de ipv4-voorraad in Azië op. Stel dat dan een nieuw bedrijf wil starten met het maken en hosten van websites. Mogelijk dat zij via een flink bedrag nog aan ipv4-adressen kunnen komen, maar dat zal wellicht onbetaalbaar zijn voor een startend bedrijfje. Zij besluiten dus om hun website alleen via ipv6 toegankelijk te maken. p dat moment kunt u dus hun website niet bezoeken en moeten zij nadenken of er toch niet geld uitgegeven moet worden aan een ipv4-adres. e reactie van Ziggo is dus onjuist als steeds grotere delen van internet alleen ipv6 gebruiken. n nu de ipv4-adressen op zijn, is de verdere groei van het internet alleen maar mogelijk als ipv6 wordt gebruikt. irecte paniek is niet nodig, maar of Ziggo halverwege 2012 ermee weg komt met het niet aanbieden van ipv6 aan zijn bestaande klanten? Kan een provider bovenstaand probleem niet oplossen? Technisch is alles mogelijk, maar meestal moet u dan wel genoegen nemen met allerlei neveneffecten. Zo denkt een aantal providers aan CG (Carrier Grade AT), ofwel de adresvertaling die uw router Workshop r leven ongetwijfeld nog veel meer vragen bij onze lezers en deze zijn allemaal welkom op inbox@pc-active.nl. en andere optie is het bijwonen van workshop zie verderop die georganiseerd zal worden. In het eerste deel van deze middag geef ik een introductie over ipv6 die gebaseerd zal zijn op de artikelen die de afgelopen paar jaar in PC-Active zijn verschenen. In het tweede deel ga ik proberen om alle gestelde vragen te beantwoorden die u tijdens de aanmelding kunt stellen. Gezien de prijs is deze optie voornamelijk interessant voor het MKB waar het belang om ipv6 te gaan gebruiken ook een stuk groter zal zijn, maar geïnteresseerde lezers zijn uiteraard ook van harte welkom (HK) thuis doet, maar dan op grotere schaal bij de provider zelf. Klanten krijgen dan niet meer een publiek ipv4- adres, maar juist een adres in de serie. Bij u thuis werkt deze vertaalslag dan nog redelijk iedereen is wel eens tegen problemen opgelopen, maar hoe dat op grote schaal gaat werken, is nog maar de vraag. lk publiek ipv4-adres heeft zo n poorten, ofwel verbindingen. Als u Google Maps opent, zijn er al snel vijftig tot honderd verbindingen nodig. en provider moet bepalen hoeveel connecties een klant mag openen. Bij honderd kunnen per ipv4-adres dan zo n 650 klanten het ipv4-internet op, bij en dat is echt niet overdreven veel als u thuis meerdere computers hebt staan zijn dat er dan nog maar 65. Kortom, het is een truc om mensen in Azië straks de mogelijkheid te geven om websites in uropa en Amerika te bezoeken zolang deze nog niet via ipv6 toegankelijk zijn. Als men in Azië CG invoert om de koppeling met het westen te behouden, gaan bij veel websites grote problemen ontstaan. peens kunnen zeer veel mensen vanaf hetzelfde ipv4-adres komen. Allerlei beveiligingen gaan dus falen. en grote adverteerder AFRIIC APIC ARI LACIC RIP CC e gebieden die de vijf RIR s bedienen PC-ACTIV r

18 maakt zich hier trouwens ook al zorgen over, want hoe moeten zij straks individuele advertenties en profielen gaan opstellen? Het geeft wel aan dat als we niet snel alsnog ipv6 invoeren er langzaam maar zeker een tweedeling op het internet zal ontstaan. Wie zich ook zorgen maken, zijn opsporingsinstanties. Providers kunnen via of vaste ip-adressen of via de dhcp-logs nu nog vrij gemakkelijk een klant aanwijzen als dader. Maar als u straks om 02:01.15 uur poort 4567 gebruikt om Google te bezoeken en een seconde later deze poort door klant B wordt gebruikt voor het bezoeken van een kinderpornowebsite, dan mag u hopen dat zowel politie als providers de exacte tijden gebruiken. Waarom hebben de meeste websites dan nog geen ipv6-adres? mdat de meeste providers nog geen native ipv6 aanbieden, worden er nu allerlei trucs gebruikt die niet allemaal even betrouwbaar zijn. Zodra een website naast een ipv4-adres ook een ipv6-adres publiceert, zou deze laatste officieel als eerste geprobeerd moeten worden als een computer over ipv6 beschikt. Zo was in een ver verleden de migratie bedacht, zodat gebruikers er in feite niets van zouden merken. Helaas zijn er allerlei punten waarop ipv6-verkeer niet goed gaat. Bijvoorbeeld omdat de gebruiker een beveiligingsprogramma heeft dat niets van ipv6 snapt. f een router die meent het te kunnen, maar waar de data vervolgens in een zwart gat verdwijnen. In dat geval zou overgeschakeld kunnen worden naar ipv4, maar pas na een time-out. Gebruikers zijn ongeduldig en de meeste mensen zullen ook niet aan een brakke ipv6-verbinding denken en gewoon aannemen dat de website niet werkt. m dit soort gebruikers te laten ontdekken dat zíj en niet website een probleem hebben, gaan de grootste websites ter wereld op 8 juni a.s. voor één dag over naar dual stack. Iedereen die op 8 juni dus erg veel witte pagina s of andere foutmeldingen ziet, moet de dagen daarna de problemen gaan oplossen. Want uiteindelijk zal elke website wel ipv6 moeten invoeren. IFRMATI [1] / html [2] /ipv6-announcement.html 18 PC-ACTIV r

19 e ltieme PC Beveiliging Kaspersky PR overtreft alle standaard PC-beveiligers. Het zorgt ervoor dat uw computer in de juiste conditie blijft en geeft u een zorgeloos gevoel. krijgt de ultieme beveiliging tegen elk soort cyberdreiging en u kunt er vanuit gaan dat Kaspersky PR de integriteit en privacy van uw digitale leven beschermt. ltieme PC-beveiliging Bescherming tegen kwaadaardige bestanden Spambescherming Wachtwoordbeheer en beveiliging Geavanceerd ouderlijk toezicht Back-up ata-encryptie

20 WAARM V-CHIPKAART CHT FAILLIT IS 7 BST V-CHIPKAARTHACKS TKST: BR WITR at PC-Active onopgemerkt door het land kon toeren met gekraakte V-chipkaarten werd vorige maand landelijk nieuws, een spoeddebat in de Tweede Kamer volgde en de kaartlezers zijn inmiddels uitverkocht We zetten voor u de zeven beste V-chipkaarthacks op een rijtje en laten u daarmee zien waarom de V-chipkaart nu echt failliet is. Bij het ter perse gaan van de vorige PC-Active was de stand van het onderzoek dat het mogelijk is een kopie (dump) van de kaart te maken. Als het geld op de kaart op is, zetten we simpelweg het originele image terug en kunnen we nog een keer voor hetzelfde geld reizen. Geen van de gekraakte kaarten werd geblokkeerd. n dat terwijl Trans Link Systems (TLS) altijd bij hoog en laag beweerde dat gekraakte kaarten meteen werden opgemerkt en geblokkeerd. Toen om opheldering werd gevraagd, reageerde de TLS-woordvoerder dat men ze niet had geblokkeerd om onderzoek te kunnen doen. In de tussentijd hebben we op de redactie niet stilgezeten. ns onderzoek ging door en er kwamen nog veel meer gebreken aan het licht. TLS is inmiddels op de knieën gedwongen en heeft schoorvoetend toegegeven dat de beveiliging van het systeem niet deugt. ZV BST HACKS Het hele systeem rond de V-chipkaart faalt op verschillende manieren. Sommige hacks zijn spannend, enkele liggen zo voor de hand dat je ze bijna over het hoofd zou zien. We zetten zeven mooie hacks voor u op een rijtje. Check thuis zelf in op het station naar keuze 1. Zelf inchecken p dit moment is deze V-chipkaartkraak alleen nog gedemonstreerd en is de benodigde software nog niet online vrij beschikbaar, maar dat is ongetwijfeld een kwestie van tijd. eze hack heeft een kleine voorgeschiedenis. Voor ons vorige artikel hebben we uitgebreid geëxperimenteerd met het zelf opwaarderen van het saldo. a onze vorige kraak, gingen we er al vanuit dat de obligate reactie van TLS wij hebben alles door zou zijn. m dat te testen, gingen we als volgt te werk: we hebben intensief getest met meerdere kaarten. Sommige hebben we sluw gebruikt om de kans op detectie te verkleinen en met sommige kaarten hebben we echt ons best gedaan op te vallen. Zo hebben we iedere vijf minuten op hetzelfde station uitgecheckt en daarna de back-up teruggeplaatst. Maar zelfs twaalf keer uitchecken voor een treinreis die meer dan een uur duurt, was voor het fraudedetectiesysteem van TLS toch nog niet verdacht genoeg om de kaart te blokkeren n toch had TLS iets door, want na een paar dagen werden twee kaarten uit onze testset geblokkeerd. We gingen dieper graven en we ontdekten dat er voor het wel of niet blokkeren bij niet-s-palen gebruik wordt gemaakt van een specifiek bitje op de kaart. Geen sterke beveiliging, want die detectiemogelijkheid is te omzeilen door de back-up weer terug te zetten. Het bitje stond weer in zijn oorspronkelijke ( ik hoef deze kaart niet te blokkeren ) positie. e kaart werkte weer in bus, tram en metro, maar bij de S bleven de automaten de kaart weigeren. Tijd voor de volgende zet 20 PC-ACTIV r