XHTML en CSS. Ruud Koortens Frans Peeters

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "XHTML en CSS. Ruud Koortens Frans Peeters"

Transcriptie

1 XHTML en CSS Ruud Koortens Frans Peeters januari 2008

2

3 Inhoudsopgave Inleiding... i 1. XHTML XML Declaratie Het juiste DOCTYPE in hoofdletters De XML-namespace De <title> De juiste karakterset Een extern css-bestand XHTML afspraken Alle tagnamen met kleine letters Alle tags afsluiten Alle waarden van attributen tussen aanhalingstekens Elk genoemd attribuut moet een waarde hebben Afbeeldingen moeten een alt hebben Alle elementen moeten correct genest zijn Commentaar De & en < correct coderen Cascading Style Sheets Scheiding tussen structuur, inhoud en opmaak Overerving De syntaxis van CSS rules Waar kun je CSS plaatsen? Inline CSS Embedded CSS External CSS Selectors Universal selector Element type selector Class selector id selector Pseudo-element selector Pseudo-class selector Descendant selector Parent-child selector Adjacent selector Positionering van pagina-elementen Display Het Box Model Padding, margin en border Positionering, absoluut en relatief Float en clear Float en clear in de praktijk Fonts De font-family eigenschap De font-size eigenschap Hoe meten we? De font-style eigenschap... 35

4 De font-weight eigenschap De font shorthand eigenschap De font variant eigenschap Teksteffecten Tekstuitlijning Pseudo-element selectors Het opmaken van hyperlinks Kleur Het gebruik van kleuren bij het ontwerp van een website De kleur van de body instellen Transparantie en kleuren Wetenswaardigheden over kleur en achtergrondafbeeldingen CSS lay-outs Twee kolommen voorbeeld lay-out met CSS Voorbereiding Stap 1: body eigenschappen instellen in het stijlblad Stap 2: division container definiëren Stap 3: HTML document maken en stijldefinities toepassen Stap 4: kopregel definiëren en toepassen Stap 5: de hoofdsectie met de inhoud en zijbalk En nu verder Bijlage: Nuttige links... 55

5 Inleiding Voor wie is deze reader? Deze reader is geschreven voor personen die enige ervaring hebben met HTML en dan ook al een keer een website hebben gemaakt. Je weet wat de basisstructuur van een HTML pagina is, hoe je een pagina met gebruik van HTML tags opmaakt en hoe je interne of externe hyperlinks kunt maken. Tabellen, framespagina s of CSS? Je hebt bij het maken van je website misschien gebruik gemaakt van tabellen of van frames. Tabellen worden soms gebruikt om elementen op een webpagina te positioneren. Dit leidt tot onoverzichtelijke en complexe code en zorgt er voor dat de pagina minder snel geladen wordt dan wenselijk is. Het onderhoud van de site wordt door het gebruik van tabellen omslachtig en leidt soms tot verminking van de lay-out. Een tabel kan gebruikt worden voor de presentatie van gestructureerde gegevens, maar liever niet voor de vormgeving van een webpagina. Framespagina s hebben weer andere nadelen. Je kunt bijvoorbeeld maar moeilijk de juiste pagina inclusief het menu opslaan in je favorieten en het deeplinken naar pagina s is niet goed te doen. Het grootste nadeel is momenteel dat framespagina s heel lastig zijn voor PDA s en mobiele telefoons met internet. Op informaticavo vind je dezelfde mini-website op drie verschillende manieren gemaakt: - met frames - met tabellen - met CSS Websites met frames en tabellen worden steeds minder gebruikt omdat ze langzamer zijn en moeilijker te onderhouden. Daarvoor in de plaats kun je CSS divisions gebruiken. In deze reader gaan we leren hoe we een juiste xhtml pagina met CSS kunnen maken. HTML of XHTML? Deze reader is gebaseerd op XHTML 1.0, de opvolger van HTML Gebruiksvriendelijke websites Gebruiksvriendelijkelijkheid (usability in het Engels) heeft te maken met het gebruiksgemak van een apparaat of een computerprogramma. Gebruiksgemak is een belangrijk criterium geworden voor gebruikers van hardware en software. Als bij het ontwerp van een website verkeerde beslissingen worden genomen, wordt zo n site al snel onhandig gevonden en wordt deze niet gebruikt. Hoe mooi een website ook kan zijn, als de bediening lastig is, is de aantrekkingskracht verdwenen en zullen bezoekers niet terugkomen. Een website moet dan ook ontworpen worden met gebruiksgemak in gedachten. Hoewel gebruiksgemak persoonlijke en subjectieve elementen bevat, zijn er objectieve criteria voor usability ontwikkeld. Het gaat om effectiviteit, efficiëntie, satisfactie, learnability en memorability. Effectiviteit: Wat kun je er mee? Effectiviteit: Welke moeite moet je doen om je doel te bereiken? Satisfactie: Ben je tevreden over het product? Learnability: Hoe lang doe je er over om met het product te leren werken? Memorability: Hoe gemakkelijk is het om het geleerde over de bediening van het product te onthouden als je er een tijd niet mee hebt gewerkt? - i -

6 Het is voor een website van belang dat alle - ook nieuwe - gebruikers snel naar hun doel geleid worden. De bezoeker moet eenvoudig en snel kunnen vinden wat hij op de site zoekt. De informatie op de website bestaat niet uit grote stukken tekst maar uit opsommingen, lijsten, hyperlinks, etc. De bezoeker zal immers niet geneigd zijn om veel te lezen maar zal snel scannen naar informatie die voor hem van belang is. De leesbaarheid van de site is ook van belang, de kleurstelling (contrast tussen voorgrond tekst, symbolen, links, en dergelijke) en achtergrond (kleur en/of afbeelding) speelt hierbij een grote rol. Bron: Chip, november Lees ook de 29 tips op - ii -

7 1. XHTML 1.0 XHTML 1.0 is de oudste versie van extended HyperText Markup Language en de directe opvolger van HTML Binnen XHTML 1.0 zijn er weer drie subtypen te onderscheiden: XHTML 1.0 Strict XHTML 1.0 Transitional XHTML 1.0 Frameset In XHTML 1.1 worden tags die in HTML 4.01 de status deprecated (verouderd) hadden helemaal verboden. Zo mogen bijvoorbeeld <font> en <center> niet meer worden gebruikt in XHTML. Nog nieuwer is XHTML 2.0 en dat is helemaal niet compatibel met HTML of XHTML 1.0. Bestaande browsers zullen niet vanzelf XHTML 2.0 ondersteunen en het is ook nog niet af. De laatste stand van zaken vind je op Aangezien XHTML 1.1 en 2.0 nog te nieuw zijn, gaan we aan de slag met XHTML 1.0. Daarbinnen kiezen we dan voor XHTML 1.0 Strict dat aan erg strenge eisen moet voldoen. Als je een website wil ombouwen van HTML naar XHTML kun je wellicht beter Transitional nemen. In deze reader behandelen we enkel het maken van een website met behulp van CSS en wel met xhtml van het type strict. XHTML is ontworpen om de regelloosheid en wildgroei tegen te gaan en om er voor te zorgen dat HTML-code op een correcte en gelijke wijze wordt geschreven. Elke XHTMLpagina heeft een vaste kop waarin verschillende zaken worden vastgelegd. We zullen alle regels van onderstaande voorbeeldkop even doornemen. <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" " <html xmlns=" xml:lang="nl" lang="nl"> <head> <title> Een XHTML 1.0 Strict standaard template </title> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" /> <meta http-equiv="content-style-type" content="text/css" /> <link href="opmaak.css" rel="stylesheet" type="text/css" media="all" /> </head> <body> <p>hier komt de website.</p> </body> </html> 1.1. XML Declaratie Wanneer XHTML wordt gebruikt voor de markup van websites kun je een zogenaamde XML declaratie gebruiken vóór de DOCTYPE declaratie. <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> - 1 -

8 De XML declaratie kan weggelaten worden maar dan kan het document van geen andere karakterset dan utf-8 of utf-16 gebruik maken Het juiste DOCTYPE in hoofdletters De eerste regel in een XHTML-bestand geeft altijd het juiste documenttype aan. Hiervoor wordt de tag <!DOCTYPE> gebruikt. Dit vertelt de browser dat het navolgende document geïnterpreteerd moet worden als XHTML-document en welke regels moeten worden toegepast bij het parsen en renderen van de pagina. Bovendien wordt het DOCTYPE gebruikt voor de juiste validatie, zoals je die bij kunt laten doen. DOCTYPE bestaat ook in HTML 4.0 maar geen browser maakt er zich druk om als het ontbreekt. Alle XHTML-tags worden in kleine letters geschreven maar het woord DOCTYPE staat altijd in hoofdletters. Aangezien er drie typen XHTML 1.0 zijn, zijn er ook drie DOCTYPES beschikbaar voor XHTML, namelijk Transitional, Strict en Frameset. We kiezen voor het DOCTYPE dat past bij XHTML Strict. <!DOCTYPE html PUBLIC -//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN > Het DOCTYPE verwijst altijd naar de site van de W3C en het komt te staan vóór <html> De XML-namespace Aangezien elk XHTML-bestand een valide XML-document is, moet ook de namespace worden opgegeven. Een namespace is een verzameling bij elkaar horende elementen en hun attributen die bij een zogenaamde Document Type Definition (DTD) horen. In de DTD worden formele specificaties vastgelegd op grond waarvan ze kunnen worden gevalideerd. Een DTD geeft onder meer aan wat de elementen zijn, waar ze voorkomen, wat de kenmerken zijn waaraan ze moeten voldoen, enzovoorts. Je geeft de namespace aan door de basistag <html> uit te breiden met een aantal attributen. Behalve de locatie waar de namespace gevonden kan worden, wordt aangegeven in welke taal de XML-versie is gesteld en in welke taal het document is gesteld. De tag <html> komt er dan op de volgende manier uit te zien: <html xmlns=" xml:lang="nl" lang="nl"> 1.4. De <title> In de <head> komt op elke pagina de <title> van de pagina. Je ziet deze <title> bijvoorbeeld terug als je de pagina opslaat bij je favorieten. In dit geval is de <title> Een XHTML 1.0 Strict standaard template De juiste karakterset Via een metatag in de <head> van het document wordt aangegeven welke tekenset gebruikt wordt. Je kunt bijvoorbeeld werken met de standaard tekenset ISO (ook wel bekend als Latin-1), ASCII of UTF-8 (Unicode)

9 <meta http-equiv= content-type content= text/html; charset=utf-8 > 1.6. Een extern css-bestand In de meta regel daaronder wordt verteld dat er gebruik gemaakt wordt van cascading style sheets en dat text/css het default style sheet is. <meta http-equiv="content-style-type" content="text/css" /> We maken gebruik van een extern opmaakbestand dat in dit geval opmaak.css heet. In dat externe bestand wordt alle opmaak vastgelegd. Je bent niet verplicht gebruik te maken van een extern opmaakbestand maar in deze reader gaan we daar wel mee aan de slag. <link href="opmaak.css" rel="stylesheet" type="text/css" media="all" /> - 3 -

10 2. XHTML afspraken 2.1. Alle tagnamen met kleine letters In HTML maakt het allemaal niet uit of je de tagnamen in hoofdletters of kleine letters schrijft: het resultaat is hetzelfde. XHTML is echter case-sensitive en alle tags en attributen moeten met kleine letters worden geschreven. Let op: De waarde of de inhoud van een attribuut hoeft niet per se in kleine letters geschreven te worden. Op een systeem met Microsoft Internet Server maakt het allemaal niet zoveel uit maar bestandsnamen op een UNIX- of Linux-server zijn hoofdlettergevoelig. HomeSite, Dreamweaver en nog een aantal andere website editors kunnen in één klap alle tags omzetten naar kleine letters. Dat kan van pas komen als je een bestaande website van HTML naar XHTML wil aanpassen Alle tags afsluiten HTML kent het onderscheid tussen open tags en containertags. De open tag <br> hoef je in HTML bijvoorbeeld niet te sluiten. In XML (en dus ook in XHTML) moet elke tag worden gesloten. Je kunt bijvoorbeeld dit schrijven: Dit is het einde van een zin.<br></br>. De break tag kan echter eenvoudig worden geopend en gesloten door te eindigen met een spatie, dan een slash en vervolgens het groter-dan-teken om de tag te sluiten. Je krijgt dan de volgende self-closing tag: Dit is het einde van een zin.<br /> Alle waarden van attributen tussen aanhalingstekens In HTML maakt het niet uit of je de waarden van attributen tussen aanhalingstekens zet of niet. In XHTML moeten waardes van attributen altijd omsloten worden door aanhalingstekens. Zo kun je in HTML gerust de volgende code gebruiken: <img src=plaatje.jpg alt=onze leraar align=left> Maar in XHTML moet dat zijn: <img src= plaatje.jpg alt= Onze leraar style= float: left /> Elk genoemd attribuut moet een waarde hebben Elk genoemd attribuut moet een waarde hebben, maar soms is de waarde van het attribuut gelijk aan de naam van het attribuut. Kijk maar naar het volgende voorbeeld. Het ziet er een beetje vreemd uit maar het moet wel zo

11 <input type= checkbox value= 15 checked= checked /> 2.5. Afbeeldingen moeten een alt hebben In een alt wordt een beschrijving gegeven van de afbeelding die je gebruikt. Vroeger was de alt belangrijk voor browsers die bepaalde afbeeldingen niet konden weergeven, maar dat is al lang niet meer zo. Je kunt je wel voorstellen dat de alt belangrijk is voor slechtziende mensen die een spraakmodule gebruiken. De alt mag wel leeg zijn: alt= Alle elementen moeten correct genest zijn Bij het nesten van elementen moet je van binnen naar buiten werken. Het element dat het laatst is geopend, moet het eerst worden gesloten. Aan deze twee voorbeelden kun je zien wat er bedoeld wordt. Hier is goed genest: <i><b>schuin en vet</b></i> En hier is niet goed genest: <i><b>schuin en vet</i></b> 2.7. Commentaar Normaal commentaar in HTML code ziet er als volgt uit: <!--Commentaar --> Dit mag in XHTML ook zo, maar je mag niet meer dan twee streepjes na het uitroepteken plaatsen. In plaats daarvan kun je bijvoorbeeld spaties tussen de streepjes zetten. <! Commentaar > 2.8. De & en < correct coderen De ampersand en het kleiner-dan-teken hebben een speciale betekenis en ze moeten daarom altijd aangegeven worden met hun entiteitnamen & en <. Het is trouwens altijd verstandig de entiteitnamen te gebruiken of de unicodenotatie. Een mooi overzicht vind je op Handleiding HTML:

12 3. Cascading Style Sheets 3.1. Scheiding tussen structuur, inhoud en opmaak De structuur (en de inhoud) van een document regel je met XHTML en de opmaak leg je vast in CSS. Alles wat mogelijk was met HTML kan met CSS, maar alles wat je met CSS kunt, was lang niet mogelijk in HTML Overerving De afkorting CSS staat voor Cascading Style Sheets. Een cascade is een waterval en de naam is gekozen omdat stylesheets elkaar kunnen aanvullen of overrulen via overerving. Elementen kunnen eigenschappen erven van het bovenliggende element. In CSS heet dit inheritance of overerving. Het betekent dat een kindelement de waarde van bepaalde eigenschap overneemt van het ouderelement. Boomstructuur van overerving Hieronder zie je de boomstructuur van een document. Hier spelen de begrippen als parent, child en afstammeling een belangrijke rol

13 De bijbehorende HTML code is: <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" " <html xmlns=" xml:lang="nl" lang="nl"> <head> <title>een XHTML 1.0 Strict standaard template</title> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" /> <meta http-equiv="content-style-type" content="text/css" /> <link href="opmaak.css" rel="stylesheet" type="text/css" media="all" /> </head> <body> <h1>een kop</h1> <p>een alinea met <em>nadruk</em> op een woord.</p> <div> <ul> <li>een item van een opsomming</li> <li>nog een item</li> </ul> </div> </body> </html> html is het hoofdelement of de root alle andere elementen zijn afstammelingen van html h1, p, div zijn kinderen van body em is een child van p ul is een child van div li is een child van ul en afstammeling van div en body Met andere woorden: het element HTML bevat de elementen head en body, deze elementen bevatten op hun beurt andere elementen die weer elementen kunnen bevatten. Bijvoorbeeld de genoemde div(ision) bevat een ul element. De division is hier het bovenliggende element ten opzichte van ul. Het ul element (ongeordende lijst) bevat twee op zijn beurt lijstitem elementen, het em element is in de paragraaf geplaatst en benadrukt het stukje tekst dat daar weer in is geplaatst. De boomstructuur van het document heeft gevolgen voor het stijlblad. Zie het voorbeeld uit een denkbeeldig stijlblad: body { font-family: Arial, Helvetica; h1 { font-family: Verdana; p { em { div { font-family: Verdana; ul { li { Alle tekst in het body element heeft Arial, Helvetica als lettertype definitie. Het lettertype in h1 is niet hetzelfde lettertype maar wordt overschreven (overruled) door de eigen definitie. Het p element krijgt toch weer Arial, Helvetica, net als em. Het ul en li element krijgen echter Verdana als lettertype toegewezen

14 Een kritische lezer zou nu overigens kunnen opmerken dat het in dit geval zinloos is om het p element in het stijlblad te definiëren, er is immers niets nieuws in de definitie van p De syntaxis van CSS rules CSS moet volgens een bepaalde set van regels worden vastgelegd. Het is te vergelijken met de grammatica oftewel de syntaxis van een taal. De regels zijn als volgt: Eerst wordt een selector genoemd. Vervolgens staat er een accolade. Dan komt er een attribuut. Na de attribuutnaam volgt een dubbele punt. Daarna volgt de waarde van het attribuut. Elke declaratie wordt afgesloten met een puntkomma. Het blok met declaraties wordt afgesloten met een accolade. Voorbeeld: h1 { color : #333; font-size : x-large; - 8 -

15 3.4. Waar kun je CSS plaatsen? Je kunt op drie plaatsen CSS vastleggen: Inline CSS Overal binnen de HTML-code kun je CSS plaatsen. Het verdient geen schoonheidsprijs en we gaan dit zo dan ook niet doen, maar toch maar een voorbeeld: <h2 style= color: red; text-transform: uppercase; >Een ongebruikelijke kop</h2> De kop wordt in een rode kleur en in hoofdletters in de browser getoond. Opdracht: Maak een XHTML bestand en plaats de bovenstaande regel in de body en bekijk het resultaat Embedded CSS Het is ook mogelijk in de head een style vast te leggen en die verderop in de body te gebruiken. De kop van een document ziet er dan bijvoorbeeld zo uit: <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" " <html xmlns=" xml:lang="nl" lang="nl"> <head> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" /> <meta http-equiv="content-style-type" content="text/css" /> <title>xhtml en CSS</title> <style type="text/css"> h1 {color : red; h2 {color : green; h3 {color : blue; </style> </head> <body> <h1>dit is een h1.</h1> <h2>dit is een h2.</h2> <h3>dit is een h3.</h3> </body> </html> - 9 -

16 Opdracht: Maak het bovenstaande XHTML document en bekijk het resultaat. Overal in het document zal de <h1> rood zijn, de <h2> groen en de <h3> blauw. Ook deze manier van CSS zullen we niet gaan gebruiken External CSS De beste manier om de opmaak vast te leggen is in een apart opmaakbestand. In de head van het document wordt dan verwezen naar dat document. Het grote voordeel van een extern stijlblad is dat er maar één plaats is waar de stijldefinities gedefinieerd zijn, als je iets wilt wijzigen in de vormgeving van de site hoef je alleen het CSS bestand te bewerken en de wijziging zal zichtbaar zijn in de hele site. In onderstaand voorbeeld bestaat er een opmaakbestand met de naam opmaak.css. Daarin is vastgelegd hoe de <h1>, <h2> en <h3> er uit moeten zien. Een voorbeeld hiervan zie je hieronder en dit is de manier waarmee we aan de slag gaan. <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" " <html xmlns=" xml:lang="nl" lang="nl"> <head> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" /> <meta http-equiv="content-style-type" content="text/css" /> <link href="opmaak.css" rel="stylesheet" type="text/css" media="all" /> <title>xhtml en CSS</title> </head> <body> <h1>dit is een h1.</h1> <h2>dit is een h2.</h2> <h3>dit is een h3.</h3> </body> </html>

17 Het opmaakbestand opmaak.css ziet er als volgt uit. De plaats van de accolades maakt niets uit, soms worden ze op aparte regels gezet. Het is een goede gewoonte elke regel met een tab te laten inspringen. body { /* rand, uitvulling, achtergrond, lettertype instellen */ margin: 0; padding: 0; background-color: #666666; font: small Arial, Helvetica, sans-serif; color: white; h1 { font-family: Verdana, Geneva, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 48px; font-weight: bold; color: #43616B; text-align: center; h2 { font-family: Verdana, Geneva, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 36px; font-weight: bold; color: #5C6F90; h3 { font-family: Verdana, Geneva, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 16px; font-weight: bold; color: #9C1A1E; 3.5. Selectors Universal selector Hiermee kun je alle elementen op de pagina een waarde geven. In onderstaand voorbeeld is van alle elementen de kleur van de tekst rood. De asterisk is eigenlijk overbodig, want een regel zonder selector geldt altijd voor de hele pagina. * { color: red; Element type selector De body, h1 en h2 en de p zijn voorbeelden van element selectors. Het is eenvoudig te begrijpen hoe je de eigenschappen kunt aanpassen in het CSS-bestand

18 body { color: black; background-color: white; Class selector Een speciaal type selector is de class selector. Hiermee kun je uit de vrije hand een opmaak samenstellen en deze toekennen aan elk gewenst element. Class selectors worden in CSS aangegeven met een punt voorafgaand aan de klassenaam. In het onderstaande voorbeeld is.content een class..content { position: relative; width: auto; min-width: 120px; margin: 0 210px 20px 170px; border: 1px solid black; background-color: white; padding: 10px; z-index: 3; Als je een class alleen wilt toepassen op een bepaald element, dan kun je er voor kiezen de klassenaam vooraf te laten gaan door een elementnaam. Op de volgende manier worden bijvoorbeeld alleen alinea s die het attribuut class= belangrijk hebben rood en vet gemaakt. p.belangrijk { color : red; font-weight : bold; id selector De id selector lijkt sterk op een class selector. Hij wordt voorafgegaan door een hekje (#). Een class kan aan meerdere elementen worden toegekend, maar een id mag maar aan één element op een pagina worden toegekend. Id s worden meestal gebruikt om logische secties op een pagina te maken, zoals banners, menu s, contentgebieden, navigatiebuttons e.d. De onderstaande voorbeeldpagina bestaat in werkelijkheid uit drie delen en het linker- en rechterdeel wordt bepaald door de id s #navleft en #navright. Het middelste gedeelte van de pagina is de eigenlijke content en die wordt gevuld met instanties van de class.content. Met de id selector kunnen we een box absoluut plaatsen op een pagina. Het linkerdeel is 128px breed en staat 20px van de top. Het rechterdeel heeft een breedte van 168px en staat ook 20px van de top. De class.content heeft een rechtermarge van 210px en een linkermarge van 170px en past dus altijd binnen het linker- en rechtergedeelte, ongeacht wat de resolutie van het beeldscherm is

19 Hieronder zie je de stijldefinitie van het linkerdeel: #navleft { position: absolute; width: 128px; top: 20px; left: 20px; font-size: 0.9em; border: 1px dashed black; background-color: white; padding: 10px; z-index: 2; En de toepassing van dit id-element in het HTML document: <div id="navleft"> <h2>links</h2> <p><a href="" title="">lorem ipsum</a><br /> <a href="" title="">lorem ipsum</a><br /> <a href="" title="">lorem ipsum</a><br /> <a href="" title="">lorem ipsum</a><br /> <a href="" title="">lorem ipsum</a></p> </div> Let op de selector, omdat het een id-selector is wordt het hekje (#) gebruikt in de stijldefinitie en de id selector bij de toepassing in het HTML document Pseudo-element selector Er zijn drie pseudo-elements, namelijk first-letter, first-line en first-child. Een aardig voorbeeld hiervan is het drop-cap effect. Je laat elke alinea beginnen met een grote eerste letter. Let op de dubbele punt voor het pseudo-element. Een voorbeeld wordt hieronder getoond: p:first-letter { font-face: Gothic, serif; font-size: 250%; float: left; padding: 2pt;

20 Pseudo-class selector In CSS2 zijn de volgende pseudo-classes gedefinieerd: :hover Hoe ziet een element er uit als je er met de muis boven komt? :active Hoe ziet een element eruit als het actief is. :focus Hoe ziet een element eruit als het de focus heeft? :link Hoe ziet een link eruit? :visited Hoe ziet een bezochte link eruit? :lang() Hiermee kun je aangeven in welke taal een element is geschreven. Voorbeelden: a:link { color: teal; a:visited { color: red; a:hover { background-color: blue; Descendant selector Alle elementen zijn volgens het overervingsprincipe kinderen van een ouder (parent). Als de ouder afwijkt van het overervingsschema, kun je de descendant selector gebruiken. In onderstaand voorbeeld heeft text met em (emphasis, schuin) de lettergrootte 16px en de kleur groen, maar alleen als het een kind (child) is van de ouder li, dus alleen in opsommingen met <li>. li em { font-size: 16px; color: green; Parent-child selector De parent-child selector is een speciaal geval van de voorgaande selector. Alleen als er sprake is van een directe relatie ouder-kind geldt dit. Als de relatie bijvoorbeeld grootouderkleinkind is, geldt de opmaak niet. In onderstaand voorbeeld wordt alleen een kind <p> vet als het een directe nakomeling van <body> is. body > p { font-weight: bold;

21 Adjacent selector Als twee elementen onder elkaar staan, krijg je soms te veel of te weinig witruimte tussen de headers. Met de adjacent selector kun je aangeven wat de afstand tussen elementen moet zijn als ze pal onder elkaar staan. Je plakt de elementen aan elkaar met het + teken en legt vast wat de afstand tot elkaar moet zijn zoals in onderstaand voorbeeld van twee headers: h1+h2 { margin-top: 11px; Opdracht: Bestudeer het onderstaande stijlblad en beantwoord de volgende vragen. Is er sprake van een class selector of een id selector bij container, kopregel, kopregel_onder, hoofdsectie, inhoud en zijbalk? Wat is het verschil tussen een class selector en een id selector? Waar gebruik je een class selector voor en waarvoor gebruik je een id selector? Wat voor selector wordt gebruikt bij het body element? Worden er ook pseudo-class selectors gebruikt? Zo ja, noem deze. Worden de hoofdsectie, de zijbalk en de voetregel absoluut of relatief gepositioneerd? Waar kun je dit uit afleiden? /* CSS stijl */ body { /* rand, uitvulling, achtergrond, lettertype instellen */ margin: 0; padding: 0; background-color: #666666; font: small Arial, Helvetica, sans-serif; color: white; #container{ /* plaatshouder voor alle pagina-elementen */ background-color: #ffffff; color: #000000; margin: 30px 40px 30px 40px; /* padding creëert ruimte tussen de elementen en de rand van de division */ padding: 10px; border: 1px; /* division met elementen voor de kopsectie */ #kopregel{ background-color:#ffffff; height: 1%; #kopregel_onder{ border-top:solid 1px #333333; background-color:#ffffff; border-bottom: 1px solid #333333; height: 1%;

22 #kopregel_onder a:link, #kopregel_onder a:visited{ text-decoration: none; background-color:#ffffff; color: #333333; font-style:oblique; #kopregel_onder h1{ color: #333333; font-size:14px; font-style:oblique; font-weight: bold; #hoofdsectie{ /*position: relative; top:0; left: 0;*/ width: 100%; margin-top: 10px; #inhoud{ /* top right bottom left, in de richting van de klok */ margin: px; padding: 0; border: 1px solid #000059; background-color: #FFFFFF; color: #000000; #zijbalk{ float: left; border: 1px solid #000059; width: 230px; background-color: #FFFFFF; color: #000000; margin: 0; padding: 0; #voetregel{ clear: both; border: 1px solid #000059; margin-top: 10px; 3.6. Positionering van pagina-elementen Bij het bepalen van de positie van de verschillende pagina-elementen is het belangrijk om enkele basisprincipes voor het definiëren van een CSS lay-out te begrijpen. Aan de orde komen: de display eigenschap, positionering en de CSS Box Model techniek Display De display eigenschap kan een grote invloed hebben op een pagina lay-out. Deze eigenschap bepaalt hoe een browser een element toont en afhandelt, als een blok, een inline tekstfragment of als iets anders

23 Er zijn 17 mogelijke waarden, de volgende zes worden veel gebruikt: block inline list-item none table-footer-group table-header-group De standaard waarde wisselt van element tot element. Block elementen als p, h1, div hebben als standaard waarde block, inline elementen (binnen een deel van een tekst) als strong, span, etc. hebben standaard inline als waarde. Het toewijzen van niet-standaard waarden aan elementen kan nuttige effecten tot gevolg hebben. Als je none als waarde kiest, zal het element niet getoond worden, de ruimte die het element zou innemen wordt vrijgegeven. Dit in tegenstelling tot de eigenschap visibility: hidden. Hierbij wordt het element wel verborgen maar blijft de ruimte voor het element bezet. Een voorbeeld van display zag je in het bovenstaande stijlblad: #kop-beneden li { display: inline; background-color: #ffffff; color: #050845; Opdracht: Zoek op bijvoorbeeld de beschrijving van de display eigenschap en de zes genoemde waarden op, noteer de waarden en de betekenis van deze waarden. Maak een webpagina met zes voorbeelden waarbij de verschillende waarden zijn toegepast

24 Het Box Model Bij CSS wordt vaak gesproken over het Box Model. Elk element zit opgesloten in een box. Het basis CSS Box Model ziet er als volgt uit: Kijk goed naar wat het verschil is tussen de padding en de margin. Padding is de ruimte tussen het element en de (wel of niet getoonde rand (grens). De marge is de ruimte tussen de rand en een volgend element. Bij margin en padding kun je vier verschillende maten opgeven, waarbij je begint bij de top en met de wijzers van de klok meegaat. Een ezelsbruggetje dat hiervoor vaak gebruikt wordt is TRBL (trouble). Een padding van 15px 20px 30px 25px wil dus zeggen dat de top-padding 15 pixels bedraagt, de right-padding 20 pixels, de bottom-padding 30 pixels en de leftpadding 25 pixels. Met padding: 15 px 25 px geef je aan dat de boven- en onderkant een padding hebben van 15 pixels en de linker- en rechterkant 25 pixels. Met padding: 20px bepaal je dat de padding aan alle kanten 20 pixels bedraagt. Opdracht: Bestudeer de onderstaande code en het voorbeeld in de browser. Padding en margin zijn hier toegepast. Ga na welk invloed margin en padding hebben op h1. Staan de zichtbare breedte en breedte van de inhoud hier vast of zijn ze afhankelijk van de grootte van het browservenster? Verklaar je antwoord

25 <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" " <html xmlns=" xml:lang="nl" lang="nl"> <head> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" /> <meta http-equiv="content-style-type" content="text/css" /> <title>box Model Demo</title> <style type="text/css"> h1 { border: solid #FF0000 medium; background-color:#ffff99; text-align:center; color:#0066ff; padding-left: 25px; padding-top: 30px; padding-bottom: 30px; padding-right: 25px; margin: 100px; </style> </head> <body> <h1>help! Ik zit vast in een box model!</h1> </body> </html> Padding, margin en border

26 Padding We nemen eerst padding onder de loep. Dit doen we aan de hand van een h1 element dat we eerst zonder padding, margin of rand bekijken: <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" " <html xmlns=" <head> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>boxmodel 1</title> <style type="text/css"> h1 { font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 16px; font-weight: bold; color:#000000; background-color: #FF0000; </style> </head> <body> <h1>kopregel zonder padding en margin</h1> </body> </html> De CSS regels zijn hier voor het overzicht in het HTML document geplaatst. De CSS regels zullen hieronder steeds wat aangepast worden, alleen die wijzigingen zullen getoond worden. Padding kent vier eigenschappen: padding-left, padding-right, padding-top en paddingbottom. De padding kan met verschillende eenheden worden ingesteld en ook absoluut of relatief. Pixels worden het vaakst toegepast, als je een ontwerp wilt maken dat gebruikt maakt van het hele scherm, gebruik dan percentages in plaats van pixels. De padding wordt dan aan het formaat van het venster aangepast. Als we de padding als volgt aanpassen: padding-left: 50 px, dan zal de tekst verderop beginnen: h1 { font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 16px; font-weight: bold; color:#000000; background-color: #FF0000; padding-left:50px;

27 Verdere wijzigingen in de padding: padding-top: 25px; padding-right: 55px; padding-bottom: 75px; padding-left: 50px; Je kunt bovenstaande code als volgt kort coderen: padding: 25px, 55px, 75px, 50px; Je kent het ezelsbruggetje wel: lees met de klok mee: boven, rechts, onder, links. In het Engels: top, right, bottom en left. Het is in dezelfde volgorde als in het woord trouble. Opdracht: Neem de HTML en CSS code over en ga na onder welke omstandigheden de padding-right werkt. Van welke factor is het afhankelijk of het effect van padding-right zichtbaar is? Je kunt padding op de volgende manieren gebruiken: Aantal waarden Resultaat 1 Alle vier waarden worden met deze waarde ingesteld. 2 Top en bottom worden volgens de eerste waarde ingesteld, left en right volgens de tweede. 3 Top wordt volgens de eerste waarde ingesteld, links en rechts volgens de tweede, bottom volgens de derde waarde. 4 Top volgens de eerste, rechts volgens de tweede, onder volgens de derde, links volgens de vierde waarde

28 Opdracht: Neem de HTML en CSS code over experimenteer met de vier mogelijkheden voor het instellen van de padding. Margin Het verschil tussen padding en margin is dat padding binnen de grenzen van het element is terwijl margin zich buiten de grenzen van het element beweegt. h1 { h2 { font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 16px; font-weight: bold; color:#000000; background-color: #FF0000; margin-left:50px; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-weight: bold; color:#000000; background-color: #00FF00; margin-left:50%; Deze code zorgt er voor dat het element, inclusief de achtergrond en tekst naar rechts wordt verschoven. Bij padding echter verschoof alleen de tekst binnen het element naar rechts. Net zoals bij de padding eigenschap kun je ook bij margin de code verkort noteren waarbij dezelfde regels gelden als bij padding, zie daarvoor de tabel over padding. Border Border heeft drie eigenschappen: style, width en color. De style eigenschap van border is standaard none, dat wil zeggen; er wordt geen rand getoond. De breedte is standaard medium. De kleur is gelijk aan de tekstkleur van het element. De style eigenschap kent de volgende mogelijkheden: none, solid, dashed, dotted, dot-dash, dot-dot-dash, wave, double, groove, ridge, inset, outset, hidden en none. Hidden lijkt op none maar werkt in combinatie met tabellen op een andere wijze. Daar gaan we hier niet verder op in

29 De breedte van een rand kan via vier verschillende declaraties (border-top-width, borderright-width, border-bottom-width en border-left width) worden gegeven of kort met borderwidth worden genoteerd. De mogelijke waarden kunnen absoluut of relatief zijn (bijvoorbeeld px, ems, percentage) en kunnen ook een beschrijvende waarde zijn (thin, medium, thick). De kleur kan aangegeven worden in een RGB waarde (100, 10, 1), als standaardkleurwaarde (red) of als een hexidecimale RGB (#ff9900). De border eigenschap kan kort gedefinieerd worden in de volgorde style, width en color. Voorbeeld van een kort genoteerde regel:.waarschuwing { border: 3p solid red Opdracht: Experimenteer met de mogelijkheden voor het instellen van de padding, margin en border van drie elementen op een pagina

30 Positionering, absoluut en relatief De CSS position eigenschap bepaalt hoe een element (in dit geval een block-element) wordt gepositioneerd op de pagina. De twee meest gebruikte waarden zijn: relative en absolute. Static is de standaard waarde voor deze eigenschap. De vierde waarde (fixed) wordt niet ondersteund door MS Internet Explorer 6. Positionering door middel van CSS kan verwarrend zijn. Er is geen stelsel van absolute coördinaten dat je kunt gebruiken voor het plaatsen van elementen, ook niet als je absolute gebruikt. De plaatsing van een element is afhankelijk van het element waar in deze geplaatst wordt. Binnen dat element wordt een element geplaatst ten opzichte van de linker bovenhoek (de oorsprong is daar 0,0). De positie van een element wordt dan ook berekend ten opzichte van het element waar binnen het geplaatst is, de positioning context. Voorbeeld: de inline stijldefinitie van de twee divisions hieronder levert het volgende resultaat op: <body> <div style="position: absolute; left: 125px; top: 75px;" class="big"> Dit is de eerste gepositioneerde regel. <div style="position: absolute; left: 25px; top: 30px;"> <span style="position: relative; left: 10px; top: 30px;" >Dit is een voorbeeld van een tweede regel.</span> </div> </div> </body> De tweede regel springt een stukje in ten opzichte van de eerste regel (25 pixels). Dit komt doordat de eerste regel de context bepaalt voor de positionering. Het is het bovenliggende (parent) element voor de tweede regel. Beide regels zijn absoluut gepositioneerd. De eerste

31 regel is gepositioneerd ten opzichte van de linkerbovenhoek van het browserscherm, de tweede is gepositioneerd ten opzichte van de eerste regel Float en clear Met de float eigenschap kan een element zwevend worden gemaakt. Je zorgt er hiermee voor dat een element als het ware zweeft op de pagina, de rest van de inhoud sluit er rondom op aan. Float is naast absolute positionering de enige manier om elementen te plaatsen waar je wilt. Wetenswaardigheden: Block-elementen zoals p, table en h2 worden gewoonlijk onder elkaar geplaatst. Met float (zweven) kunnen we block-elementen naast elkaar plaatsen. Je kunt ieder element zwevend maken, het element wordt dan altijd een block element. Bij float moet de breedte en de hoogte van het element worden opgegeven. Het zwevend gemaakte element wordt uit de normale HTML document structuur gehaald maar dit gebeurt altijd na het voorgaande element. Tekst zal altijd rond een zwevend element vloeien. Zwevende elementen zullen een afbeelding of tekst niet afdekken, absoluut gepositioneerde elementen kunnen dat wel. Twee opeenvolgende zwevende elementen (float: left of right) zullen langs elkaar komen te liggen zolang de totale breedte de breedte van het omvattende element (het element waar de twee opeenvolgende zwevende elementen in geplaatst zijn) niet overschrijdt. Een element met float: left doe je teniet met clear: left, een element met float : left met clear: right; Voorgaande zwevende elementen met float: left en float: right doe je teniet met clear: both. De combinatie van float en clear gaan we bij de voorbeeld lay-outs gebruiken om een pagina in te delen. De combinatie is belangrijk bij het vormgeven van sites die in bijvoorbeeld Explorer, Firefox en Safari weergegeven worden. Tussendoor: de natuurlijke flow van een pagina. Het is goed te realiseren dat een web pagina een vastgestelde hiërarchie kent. Elementen op een pagina hebben allemaal hun eigen plaats. Die plaats hangt af van de eigenschappen van het element en van de plaats waar jij ze in de html hebt geplaatst. Met de natuurlijke flow van een web pagina wordt de manier bedoeld waarop een pagina verwerkt wordt. Je beïnvloedt met behulp van CSS de gang van zaken bij het verwerken van de pagina: Je gaat m.a.w. de natuurlijke flow van de pagina beïnvloeden. In feite wordt een element dat de eigenschap float krijgt als het ware boven de flow van de pagina uitgetild. De float eigenschap is een veel gebruikte CSS eigenschap. Float kent maar drie waarden: left, right en none. Float (left of right) drukt het element uit zijn natuurlijke positie en verschuift het naar links of naar rechts. Float vervangt de align eigenschap van het img element en heeft precies hetzelfde effect. Er is een voordeel van float ten opzichte van align: float kan ook voor andere elementen worden gebruikt

32 Bij het onderstaande voorbeeld wordt de afbeelding naar links verplaatst door de eigenschap float met als waarde left te gebruiken. De tekst wordt daardoor rechts geplaatst. Bij het bovenstaande voorbeeld wordt de afbeelding naar rechts verplaatst door de eigenschap float met als waarde rechts te gebruiken. De tekst wordt daardoor links geplaatst. Er is bij de stijldefinitie van het img element ook gebruik gemaakt van respectievelijk marginright en margin-left om een afstand van 5 pixels te maken tussen de tekst en de afbeelding

33 h1 { font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 16px; font-weight: bold; color:#000000; background-color: #FFFF66; margin-left:50px; margin-right: 100px; p { font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; font-weight: normal; color:#000000; background-color: #FFFF66; margin-left:50px; margin-right: 100px;.data { font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; font-weight: normal; color: red; background-color: #ffffff; margin-left:50px; margin-right: 100px; img { float: left; margin-right: 5px; <body> <h1>schilderbeurt voor Watertoren</h1> <span class="data">nieuwsbericht, 16 augustus 2006</span> <p><img src="images/watertoren.jpg" alt="watertoren" width="206" height="121" />De Watertoren in Heemstede is aan een schilderbeurt toe. De steigers zijn... enzovoort</p> </body> Als je de eigenschap float niet gebruikt, ziet het resultaat er als hiernaast uit!

34 De eigenschap float kun je op elk blokelement toepassen, hieronder zie je een voorbeeld waarbij de foto verwijderd is en er een kopregel in de tekst is geplaatst..p_kop { font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 36px; float: left; font-weight: bold; margin-right: 10px; margin-top: 10px; <p><span class="p_kop">watertoren</span> in Heemstede is aan een schilderbeurt toe. De steigers zijn al geplaatst enzovoort</p> Met de clear eigenschap wordt aangegeven of er links en/of rechts van het element wel of geen zwevende elementen mogen voorkomen. De mogelijke waarden zijn none, left, right en both. De beginwaarde none van de clear eigenschap bepaalt dat zwevende elementen wel zijn toegestaan naast het element waaraan de eigenschap wordt toegevoegd. Er mogen dan ook wél zwevende elementen naast het element komen staan. clear: left clear: right clear: both geeft aan dat aan de linkerkant geen zwevende elementen mogen staan geeft aan dat aan de rechterkant geen zwevende elementen mogen staan geeft aan dat er géén elementen naast het element mogen staan Float en clear in de praktijk In het onderstaande ontwerp wordt clear gebruikt om er voor te zorgen dat de lay-out in de browser wordt getoond zoals deze bedoeld is. Het ontwerp bestaat uit een kopregel, drie kolommen en een voetregel

35 De pagina zou zonder een gekoppeld stijlblad als volgt in de browser weergegeven worden: De bovenstaande weergave illustreert het gegeven dat met CSS de natuurlijke flow kan worden beïnvloed. Kijk eens naar de volgorde waarin de elementen in de bovenstaande webpagina worden getoond, vergelijk dit met de HTML code en kijk daarna nog eens naar de weergave mét het stijlblad

36 <body> <div id="container"> </div> </body> <div id="kop"> <p>kop</p> </div> <div id="hoofd"> </div> <div id="zijbalk"> <p>eerste zijbalk</p> </div> <div id="zijbalk2"> <p>tweede zijbalk</p> </div> <div id="inhoud"> <p>inhoud</p> </div> <div id="voetregel"> <p>voetregel</p> </div>

37 body { margin: 0; padding: 0; font: small Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: bold; #container{ background-color: #ffffff; color: #000000; margin: 30px 40px 30px 40px; padding: 10px; border: 1px; #kop { margin: 0; padding: 0; border: 1px solid black; #hoofd { margin-top: 10px; #zijbalk { float: right; width: 220px; border: 1px solid black; background-color:#666666; color: white; #zijbalk2 { float: left; width: 159px; border: 1px solid black; background-color:#d4d4d4; color: black; #inhoud { border: 1px solid black; background-color:#9e9e9e; margin: 0 240px 0 160px; #voetregel { clear: both; border: 1px solid black; background-color: #464646; color: white; Zoals je inmiddels weet: float zorgt er voor dat de zwevende elementen uit de natuurlijke positie wordt gedwongen. Niet-zwevende elementen zullen rond de zwevende elementen vloeien. De linker- en rechter zijbalken worden naar links en rechts gedwongen, de inhoud division willen we niet om de zijbalken laten vloeien, vandaar dat hierbij brede marges worden ingesteld om er voor te zorgen dat de vulling van de inhoud division in ongeveer het midden van de pagina geplaatst wordt. De clear: both waarde bij de voetregel zorgt er voor dat de voetregel altijd beneden de inhoud en de zijbalken getoond zal worden. Both geeft in dit geval de linker- en rechterbalk vrij. De voetregel komt na de inhoud div, binnen de natuurlijke loop van het document

38 Opdracht: Neem bovenstaande HTML en CSS code over en experimenteer met de margin eigenschap om de verdeling van de zijbalken en de inhoud op verschillende manieren in te stellen. Zorg er voor dat bij een van je experimenten de breedte van de beide zijbalken even groot is. Experimenteer ook met de padding eigenschap van de zijbalken en de inhoud division. Bestudeer het effect van padding op de positie van de inhoud van de kolommen en kop- en voetregel. Je zult merken dat het ook mogelijk is om de breedte van de kolommen zo in te stellen dat de lay-out verminkt raakt. Een kwestie van eenvoudig rekenen en een te smal browservenster. Houd rekening met de breedte van de browser van de bezoeker. Je mag er van uitgaan dat de bezoeker een beeldscherm gebruikt met een breedte van tenminste 800 pixels en een hoogte van tenminste 600 pixels. Nu je gezien hebt hoe float en clear gebruikt kunnen worden om een meer-kolommen layout te realiseren zou je een basisontwerp voor een lay-out kunnen maken. Om dit basisontwerp gezicht te kunnen geven moet je meer weten van de opmaakmogelijkheden met gebruik van CSS. We gaan dan ook eerst aandacht geven aan het gebruik van lettertypen Fonts Je kunt er nooit vanuit gaan dat een bepaald font op een systeem geïnstalleerd zal staan. Er is bijvoorbeeld geen enkel font dat standaard zowel op een Macintosh als op een Windows systeem staat. Er zijn echter wel verschillende fonts die op elkaar lijken en daarom wordt er meestal een aantal fonts meegegeven in de font-family. Hieronder schematisch welke fonts bij welk systeem horen en of ze wel of niet standaard geïnstalleerd zijn

39 Windows Macintosh Standaard geïnstalleerd Courier New Courier ja Arial Helvetica (of Geneva) ja Times New Roman Times (of New York) ja Arial Black Arial Black nee Comic Sans MS Comic Sans MS nee Trebuchet MS Trebuchet MS nee Verdana Verdana nee De font-family eigenschap Je kunt het lettertype voor een element als een verzameling van fonts geven door middel van de font-family eigenschap. De leden van een font familie hebben net als bij een echte familie - zaken gemeenschappelijk. Een schreefloos lettertype is heel geschikt voor het gebruik op een beeldscherm. Schreven zijn de kleine zijstreepjes aan de letters van fonts zoals Times New Roman. Bij lage resolutie worden lettertypen met schreven op een beeldscherm wat onscherp of gekarteld. Voor weergave op een beeldscherm hebben schreefloze lettertypen daarom de voorkeur. Schreefloze lettertypen geven we aan met de term sans-serif, dat is Frans voor zonder schreef. R R Times New Roman (met schreef) (serif) Arial (schreefloos) (sans-serif) De hieronder gegeven fonts zijn allemaal zonder schreef. h1 { font-family: Verdana, Geneva, Arial, Helvetica, sans-serif; In ons geval wordt dus gezocht in de volgorde Verdana, Arial, Helvetica. Als geen van alle gevonden wordt, dan wordt in ieder geval een generiek sans-serif (schreefloos) lettertype gebruikt. Andere generieke lettertypes die je op kunt geven zijn serif, monospace, cursive en fantasy. Bij fantasy zijn de resultaten onvoorspelbaar en dat lettertype kun je beter niet gebruiken De font-size eigenschap Het instellen van de lettergrootte voor een webpagina is problematisch omdat browsers op verschillende manieren het formaat van letters afhandelen. De aanduidingen voor het bepalen van de grootte van een lettertype voor een webpagina zijn de volgende:

Cascading Style Sheets

Cascading Style Sheets Cascading Style Sheets Dit gedeelte wordt uitgebreid besproken in http://www.handleidinghtml.nl/css/index.html 1TIN Internettechnologie 2003-2004 les 07 1 Onderwerpen Cascading model Syntax Toevoegen van

Nadere informatie

Basis-theme. Manage Wiki > Look and Feel > Themes > Change or make a new theme > Make a New Theme >

Basis-theme. Manage Wiki > Look and Feel > Themes > Change or make a new theme > Make a New Theme > Basis-theme Manage Wiki > Look and Feel > Themes > Change or make a new theme > Make a New Theme > Naam invullen en de code van basis-theme kopiëren en erin plakken

Nadere informatie

XHTML en CSS. Deel 2. januari 2008 4-9-2008. Lyceum Sancta Maria. Ruud Koortens Frans Peeters

XHTML en CSS. Deel 2. januari 2008 4-9-2008. Lyceum Sancta Maria. Ruud Koortens Frans Peeters XHTML en CSS Deel 2 Ruud Koortens Frans Peeters januari 2008 4-9-2008 Lyceum Sancta Maria 1 2 Inhoudsopgave 1.1.1. Positionering, absoluut en relatief... 2 1.1.2. Float en clear... 3 1.1.3. Float en clear

Nadere informatie

XHTML en CSS. Deel 3. januari 2008 4-9-2008. Lyceum Sancta Maria. Ruud Koortens Frans Peeters

XHTML en CSS. Deel 3. januari 2008 4-9-2008. Lyceum Sancta Maria. Ruud Koortens Frans Peeters XHTML en CSS Deel 3 Ruud Koortens Frans Peeters januari 2008 4-9-2008 Lyceum Sancta Maria 1 2 Inhoudsopgave 1.1.1. Het opmaken van hyperlinks... 1 1.1.2. Kleur... 1 1.1.3. Het gebruik van kleuren bij het

Nadere informatie

Internet Standaarden HC4

Internet Standaarden HC4 Internet Standaarden HC4 Hogeschool van Amsterdam - Instituut voor Interactieve Media 1 Invloed van Games Laatste ontwikkelingen Gebruik van Games 11 oktober 2007 Hogeschool van Amsterdam - Instituut voor

Nadere informatie

Frontend ontwikkeling

Frontend ontwikkeling Frontend ontwikkeling Mark Jansen Edwin Vlieg PHPFreakz ledendag 10 november 2007 Frontend ontwikkeling De interface is je product richting de eindgebruiker Goede PHP code met een slechte interface geeft

Nadere informatie

Stelt de voorgrondkleur van de tekst van een element in. Stelt in hoe de achtergrondfiguur moet worden herhaald, standaard: repeat.

Stelt de voorgrondkleur van de tekst van een element in. Stelt in hoe de achtergrondfiguur moet worden herhaald, standaard: repeat. OVERZICHT CSS - EIGENSCHAPPEN Eigenschap Beschrijving Mogelijke waarden KLEUR EN ACHTERGROND color Stelt de voorgrondkleur van de tekst van een element in. background-color Stelt de achtergrondkleur van

Nadere informatie

Descendant selectors toepassen

Descendant selectors toepassen HTML EN CSS de basis Oefening 13.4 Descendant selectors toepassen Maak een lijst binnen een definitielijstlijst en geef de binnenste lijst een totaal andere vormgeving. 13.7 Verticaal navigatieblok Een

Nadere informatie

Hand-out Web Technologies, werkcollege 4 Alex Reuneker (a.reuneker@hhs.nl), 2012

Hand-out Web Technologies, werkcollege 4 Alex Reuneker (a.reuneker@hhs.nl), 2012 Hand-out Web Technologies, werkcollege 4 Alex Reuneker (a.reuneker@hhs.nl), 2012 1. Id s en klassen (id- en class-attributen) id-attribuut: Elk HTML-element kan gespecificeerd worden door middel van een

Nadere informatie

HTML richtlijnen e-mail marketing. part of the valley

HTML richtlijnen e-mail marketing. part of the valley e-mail marketing pagina 2/9 geschreven door Maarten van Benthem, front-end developer datum 1 oktober 2009 versie 1.0 Copyright Alle rechten voorbehouden. De inhoud van dit document blijft eigendom van

Nadere informatie

Versie: 1.0 Gemaakt door: Whisper380 Eigenaar: Whisper380-computerhulp Datum: 23-1-2011

Versie: 1.0 Gemaakt door: Whisper380 Eigenaar: Whisper380-computerhulp Datum: 23-1-2011 Versie: 1.0 Gemaakt door: Whisper380 Eigenaar: Whisper380-computerhulp Datum: 23-1-2011 1 Inhoudsopgave Wat gaan we doen?... 4 Eerst wat uitleg:... 4 Wat is HTML:... 4 Wat is CSS:... 4 Wat is het resultaat

Nadere informatie

Hand-out Web Technologies, werkcollege 5 Alex Reuneker 2012

Hand-out Web Technologies, werkcollege 5 Alex Reuneker 2012 Hand-out Web Technologies, werkcollege 5 Alex Reuneker (a.reuneker@hhs.nl), 2012 1. Groeperen (div- en span-elementen) : Het HTML-element div is een block-level element (zie hand-out bij het

Nadere informatie

Met CSS kan je je webpagina's vormgeven. Je kan elementen een plaats geven en hun uitzicht bepalen.

Met CSS kan je je webpagina's vormgeven. Je kan elementen een plaats geven en hun uitzicht bepalen. CSS Met CSS kan je je webpagina's vormgeven. Je kan elementen een plaats geven en hun uitzicht bepalen. In CSS maken we een onderscheid tussen 2 soorten elementen in een webpagina: 1. Sommige elementen

Nadere informatie

Hand-out Web Technologies, werkcollege 6 Alex Reuneker (a.reuneker@hhs.nl), 2012

Hand-out Web Technologies, werkcollege 6 Alex Reuneker (a.reuneker@hhs.nl), 2012 Hand-out Web Technologies, werkcollege 6 Alex Reuneker (a.reuneker@hhs.nl), 2012 1. Positie en flow Boxes, block-level en inline elements: Ieder HTML-element wordt, als het ware, als een omkaderd block-

Nadere informatie

Schrijven voor het web. 1TIN Internettechonologie 2003-2004 les 02 1

Schrijven voor het web. 1TIN Internettechonologie 2003-2004 les 02 1 Schrijven voor het web 1TIN Internettechonologie 2003-2004 les 02 1 Verschillen met gewone teksten niet noodzakelijk sequentieel lezen webpagina globaal lezen (geen details) beantwoorden aan doel van bezoek?

Nadere informatie

Agenda HTML. Wat is HTML? Hoe ziet een HTML-file eruit? Waarom HTML leren? Waarin maak je een HTML-bestand?

Agenda HTML. Wat is HTML? Hoe ziet een HTML-file eruit? Waarom HTML leren? Waarin maak je een HTML-bestand? HTML HyperText Markup Language Aniel Bhulai E-mail: abhulai@cs.vu.nl Agenda HTML algemeen Aantal tags HTML met stijl (CSS, DHTML) Demo Vragen vrije Univers iteit amsterdam 1 2 Opmaaktaal Letter Kleur Plaatjes

Nadere informatie

Min-height en min-width

Min-height en min-width Oefening 15.5 Min-height en min-width Maak op van uw een webpagina s een div die u voorziet van een geschikte waarde voor min-height en min-width. Laat zien wat er gebeurt als u het lettertype verkleint

Nadere informatie

Websitecursus deel 2 CSS

Websitecursus deel 2 CSS Websitecursus deel 2 CSS A Eskwadraat WebCie www@a-eskwadraat.nl 5 oktober 2015 Introductie Vorige week HTML Deze week CSS Volgende week Javascript CSS CSS (Cascading Style Sheets) bepalen hoe een website

Nadere informatie

WEBSITE-DESIGN CHRIS VERMAAS & FJODOR VAN SLOOTEN 2014-201000018-1B

WEBSITE-DESIGN CHRIS VERMAAS & FJODOR VAN SLOOTEN 2014-201000018-1B WEBSITE-DESIGN CHRIS VERMAAS & FJODOR VAN SLOOTEN 2014-201000018-1B WEBSITE-DESIGN INHOUD COLLEGE Stappenplan: stap 4 HTML, Stylesheets vervolg slides @ vanslooten.com/websitedesign Website-design 1-12-2014

Nadere informatie

Een verticale vormgeving is makkelijker en sneller te realiseren dan een horizontale.

Een verticale vormgeving is makkelijker en sneller te realiseren dan een horizontale. Een HTML-sjabloon Denk goed na hoe je webpagina er moet uitzien. Wil je een webpagina met een horizontale vormgeving (zoals bij een schermpresentatie)? Wil je een webpagina met een verticale vormgeving

Nadere informatie

Sushi MIJN EERSTE WEBSITE. DE STIJL VAN HET BOVENSTE MENU AANPASSEN Kaart 6 van 10 Ik ben HTML/CSS aan het leren. Naar daar.

Sushi MIJN EERSTE WEBSITE. DE STIJL VAN HET BOVENSTE MENU AANPASSEN Kaart 6 van 10 Ik ben HTML/CSS aan het leren. Naar daar. MIJN EERSTE WEBSITE Sushi DE STIJL VAN HET BOVENSTE MENU AANPASSEN Kaart 6 van 10 Van hier Naar daar 1 2 3 Doe het stap voor stap om te zien hoe CSS werkt! Voeg een rand toe van 1 punt in de breedte om

Nadere informatie

FFO Webdesign 1e jaar theorietoets NL niveau4... Totaal aantal vragen: 40

FFO Webdesign 1e jaar theorietoets NL niveau4... Totaal aantal vragen: 40 FFOUCHIER 01/11/2018 FFO Webdesign 1e jaar theorietoets NL niveau4... Totaal aantal vragen: 40 De meeste juiste antwoorden: #22 Minste Juiste antwoorden: #30 1. Selecteer de juiste HTML-code voor het maken

Nadere informatie

HTML en CSS gevorderd

HTML en CSS gevorderd HTML en CSS gevorderd Inhoudsopgave Inleiding! 3 Opbouw webpage en css! 4 DIVʼs of iframes?! 8 Eigen icoon in de adresbalk van de browser! 8 Web-editors! 8 Koppelen van css-bestanden! 9 Browser afhankelijke

Nadere informatie

Frames. Dit gedeelte wordt uitgebreid besproken in 1TIN Internettechnologie les 06

Frames. Dit gedeelte wordt uitgebreid besproken in   1TIN Internettechnologie les 06 Frames Dit gedeelte wordt uitgebreid besproken in http://www.handleidinghtml.nl/html/frames.htm 1 Frames - doel? Browservenster kan opgedeeld worden in meerdere views (= schermen, subvensters) Laten toe

Nadere informatie

Welkom bij mijn website tutorial (Deel 2)

Welkom bij mijn website tutorial (Deel 2) Welkom bij mijn website tutorial (Deel 2) Ik ga uit van Microsoft XP voor de duidelijkheid. Ik heb dus geen idee of de programma s die ik gebruik ook op Vista werken. Notepad++ werkt zowieso op xp en Vista.

Nadere informatie

Wat is een child-theme?

Wat is een child-theme? Child theme Waarschuwing 1. Het maken van een child theme is relatief eenvoudig, u hebt er wel FTP toegang voor nodig bij uw provider. 2. Het is soms lastig om precies uit te vinden welke css codes u moet

Nadere informatie

Tutorial HTML CSS met Adobe Dreamweaver CSx

Tutorial HTML CSS met Adobe Dreamweaver CSx Tutorial HTML CSS met Adobe Dreamweaver CSx Johan Smits, Saxion, Minor Internetmarketing, WCM1, week 4 Introductie Bij het werken met content op een website is het van groot belang om tekst en vormgeving

Nadere informatie

Er is nog heel wat voor nodig om van alle losse HTML-code

Er is nog heel wat voor nodig om van alle losse HTML-code Boxmodel, weergavemodel en positionering 9 Er is nog heel wat voor nodig om van alle losse HTML-code een toonbare pagina te maken, meer dan u misschien op het eerste gezicht denkt. Als de HTML-code is

Nadere informatie

A Inloggen. B - Wachtwoord Veranderen

A Inloggen. B - Wachtwoord Veranderen A Inloggen 1. Ga naar http://webtinq.nl 2. Klik op de knop "Login". 3. Voer het e-mail adres en wachtwoord in dat je hebt gekregen. 4. Klik op de knop "Login". 5. Je bent nu ingelogd! B - Wachtwoord Veranderen

Nadere informatie

programmeren in HTML (5) CSS (3) JavaScript

programmeren in HTML (5) CSS (3) JavaScript programmeren in HTML (5) CSS (3) JavaScript Op dit lesmateriaal is een Creative Commons licentie van toepassing. 2010 Remie remie.woudt@gmail.com Woudt Inhoudsopgave 1 HTML...1 1.1 Wat heb je nodig?...1

Nadere informatie

Font betekent lettertype, de vele font eigenschappen wijzigen dan ook de opmaak van je lettertype. Hiermee bepaal je het lettertype.

Font betekent lettertype, de vele font eigenschappen wijzigen dan ook de opmaak van je lettertype. Hiermee bepaal je het lettertype. Stijlregels I Nu je de verschillende soorten CSS kent kan je deze ook gaan toepassen. Onthoudt dat alle opmaak in xhtml met CSS gemaakt moet worden. Tegenwoordig zijn er meer dan 200 CSS properties, deze

Nadere informatie

Voor vragen: http://www.richard3332.nl/ of mail naar Richard3332@gmail.com

Voor vragen: http://www.richard3332.nl/ of mail naar Richard3332@gmail.com Welkom bij mijn website tutorial (Deel 3) Ik ga uit van Microsoft XP voor de duidelijkheid. Ik heb dus geen idee of de programma s die ik gebruik ook op Vista werken. Notepad++ werkt zowieso op xp en Vista.

Nadere informatie

LES 8: CSS. Lesoverzicht: Aan de slag Wat is CSS Kleuren Tekst Blokken Lijsten en tabellen Responsive website W3chools Samenvatting.

LES 8: CSS. Lesoverzicht: Aan de slag Wat is CSS Kleuren Tekst Blokken Lijsten en tabellen Responsive website W3chools Samenvatting. LES 8: CSS Lesoverzicht: Aan de slag Wat is CSS Kleuren Tekst Blokken Lijsten en tabellen Responsive website W3chools Samenvatting Tijd: 5 minuten Doel: Aan het einde van deze les kun je CSS in de WordPress

Nadere informatie

Websites maken met HTML, CSS en Dreamweaver en zonder JAVA, of JAVA-script of Flash

Websites maken met HTML, CSS en Dreamweaver en zonder JAVA, of JAVA-script of Flash Websites maken met HTML, CSS en Dreamweaver en zonder JAVA, of JAVA-script of Flash INHOUDSOPGAVE Inleiding DEEL I: THEORIE Hoofdstuk 1: Richtlijnen Webstandaarden Voordelen Hoofdstuk 2: HTML De geschiedenis

Nadere informatie

Naast deze specificaties zijn deze de volgende opzetten in PSD formaat een goede basis om mee aan de slag te gaan: Desktop Mobiel

Naast deze specificaties zijn deze de volgende opzetten in PSD formaat een goede basis om mee aan de slag te gaan: Desktop Mobiel Design aanleveren Zelf een design voor een nieuw e-mailtemplate aanleveren welke door ons moet worden omgezet in code? Houd dan rekening met specificaties en beperkingen die hierop van toepassing zijn.

Nadere informatie

Les W-01: HTML. Een website bouwen in HTML. 2006, David Lans

Les W-01: HTML. Een website bouwen in HTML. 2006, David Lans Les W-01: HTML 1.0 HTML Websites zijn opgebouwd uit afzonderlijke webpagina s. Deze webpagina s zijn geschreven in een aparte taal, HTML. De afkorting HTML staat voor Hyper Text Markup Language. Vrij vertaald

Nadere informatie

Voor vragen: http://www.richard3332.nl/ of mail naar Richard3332@gmail.com

Voor vragen: http://www.richard3332.nl/ of mail naar Richard3332@gmail.com Welkom bij mijn website tutorial (Deel 5) Ik ga uit van Microsoft XP voor de duidelijkheid. Ik heb dus geen idee of de programma s die ik gebruik ook op Vista werken. Notepad++ werkt zowieso op xp en Vista.

Nadere informatie

Extra: Hoe u uw website met HTML kunt verbeteren

Extra: Hoe u uw website met HTML kunt verbeteren Extra: Hoe u uw website met HTML kunt verbeteren HTML is een afkorting van Hyper Text Markup Language. Zoals de term al zegt is het een "opmaak taal", dat wil zeggen het vertelt de browser door middel

Nadere informatie

CSS. CSS - Inleiding. Scheiding van inhoud en vorm

CSS. CSS - Inleiding. Scheiding van inhoud en vorm CSS opmaken met Cascading stylesheets inleiding style sheet declaratie stijl declaratie stijl eigenschappen commentaar

Nadere informatie

Toetsmatrijs Web Markup

Toetsmatrijs Web Markup Toetsmatrijs Web Markup Deze toetsmatrijs verstrekt de leerdoelen en toetscriteria voor het vak Web Markup competentienummers of C 1.1 Een eenvoudige webpagina bouwen, testen en publiceren op het web HTML,

Nadere informatie

HTML in Outlook 2007. Hoe zorgt u ervoor dat uw email goed in beeld komt?

HTML in Outlook 2007. Hoe zorgt u ervoor dat uw email goed in beeld komt? HTML in Outlook 2007 Hoe zorgt u ervoor dat uw email goed in beeld komt? HTML in Outlook 2007 Inleiding Emark Mail biedt u de mogelijkheid om kant en klare HTML nieuwsbrieven in te laden en te versturen.

Nadere informatie

Om te beginnen heb je een geraamte van je website nodig. Maak een nieuwe map met de naam gevorderden_website aan om je website in te zetten.

Om te beginnen heb je een geraamte van je website nodig. Maak een nieuwe map met de naam gevorderden_website aan om je website in te zetten. 1 2 Als je de Beginner en Midden HTML & CSS Sushi Kaarten hebt afgerond, dan weet je al veel over het programmeren met deze twee talen. Deze kaarten leren je hoe je al die onderdelen samenvoegt om een

Nadere informatie

Inhalen les 7 (versie B)

Inhalen les 7 (versie B) Inhalen les 7 (versie B) Stap 1: Open de startmap van les 6 De map heet Startmap Les 6. Als je de map hebt geöpend zie je verschillende bestanden en een map Website. Wij gebruiken nu alleen de map Website.

Nadere informatie

BIJLAGEN Begrippenlijst HTML

BIJLAGEN Begrippenlijst HTML BIJLAGEN Begrippenlijst HTML In dit overzicht staan alle elementen, attributen en andere begrippen van xhtml versie 1.0 strict die in dit boek zijn behandeld, alfabetisch gerangschikt. BIJLAGEN Begrippenlijst

Nadere informatie

Programmeren in MyShop

Programmeren in MyShop Programmeren in MyShop Wat leer je in dit hoofdstuk: - Wat HTML en CSS is - (Een heel klein beetje) HTML - (Een heel klein beetje) CSS - Een aangepaste footer maken ( deurmat ) Eindresultaat Je gaat je

Nadere informatie

HTML & CSS. Studievaardigheden 2013. Frank Takes (ftakes@liacs.nl) LIACS, Universiteit Leiden

HTML & CSS. Studievaardigheden 2013. Frank Takes (ftakes@liacs.nl) LIACS, Universiteit Leiden HTML & CSS Studievaardigheden 2013 Frank Takes (ftakes@liacs.nl) LIACS, Universiteit Leiden Inleiding Voorkennis: geen Stof: www.w3schools.com en dit college: www.liacs.nl/~ftakes/pdf/htmlcss.pdf Opdracht:

Nadere informatie

Informatietechnologie 1. Inleiding tot CSS. Richtlijnen voor opmaak. Kristof Michiels

Informatietechnologie 1. Inleiding tot CSS. Richtlijnen voor opmaak. Kristof Michiels Informatietechnologie 1 Inleiding tot CSS Richtlijnen voor opmaak Kristof Michiels In deze presentatie Voordelen en kracht van CSS Hoe schrijf je CSS stijlregels? Toevoegen aan HTML documenten Basisconcepten:

Nadere informatie

WEBSITE USABILITY. white-paper

WEBSITE USABILITY. white-paper WEBSITE USABILITY white-paper Alle rechten voorbehouden Het is niet toegestaan deze white-paper aan derden te verstrekken of te verkopen. Het is niet toegestaan de inhoud van deze white-paper elders te

Nadere informatie

Agenda (X)HTML. Wat is HTML? Hoe ziet een HTML-file eruit? Waarom HTML leren? Waarin maak je een HTML-bestand?

Agenda (X)HTML. Wat is HTML? Hoe ziet een HTML-file eruit? Waarom HTML leren? Waarin maak je een HTML-bestand? (X)HTML HyperText Markup Language Aniel Bhulai E-mail: abhulai@few.vu.nl vrije Universiteit amsterdam Agenda HTML algemeen Aantal tags HTML met stijl (CSS, DHTML) XHTML Vragen Demo 1 vrije Universiteit

Nadere informatie

Agenda. Wat is HTML? Meer over HTML... Waarom HTML leren? Aniel Bhulai. Inleiding Computergebruik - HTML 1. Waarin maak je een HTML-bestand?

Agenda. Wat is HTML? Meer over HTML... Waarom HTML leren? Aniel Bhulai. Inleiding Computergebruik - HTML 1. Waarin maak je een HTML-bestand? Agenda HTML algemeen Wat is HTML? Korte historie Opbouw HTML document Aantal tags + voorbeelden Vragen 2 3 Opmaaktaal Letter Kleur Plaatjes Tabellen Formulieren Links Wat is HTML? Waarin maak je een HTML-bestand?

Nadere informatie

Quick and Dirty HTML/CSS in epub - handleiding voor beginners

Quick and Dirty HTML/CSS in epub - handleiding voor beginners Quick and Dirty HTML/CSS in epub - handleiding voor beginners Introductie Deze handleiding is voor zowel de beginnende als de gevorderde gebruikers. Je hoeft niets te weten van HTML, CSS of zelfs epub

Nadere informatie

Module IV - Cascading Style Sheets (CSS)

Module IV - Cascading Style Sheets (CSS) Module IV - Cascading Style Sheets (CSS) Cascading Style Sheets kunnen we het best vergelijken met opmaakprofielen binnen tekstverwerkers zoals Microsoft Word, Corel WordPerfect, OpenOffice Opmaakprofielen,

Nadere informatie

HTML 5 en CSS 3. Truus de Bont. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/65505

HTML 5 en CSS 3. Truus de Bont. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/65505 HTML 5 en CSS 3 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Truus de Bont 14 september 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/65505 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs

Nadere informatie

Op heel brede monitoren kan een dergelijke site er snel ongemakkelijk worden doordat de tekst op heel lange regels komt te staan.

Op heel brede monitoren kan een dergelijke site er snel ongemakkelijk worden doordat de tekst op heel lange regels komt te staan. Layout met CSS Naast het opmaken van tekst, navigatie menu s en foto s komt de echte kracht van CSS tot uiting voor de layout van de webpagina. Het is geen eenvoudig onderwerp, daarom eerst een beetje

Nadere informatie

Toen stylesheets nog niet bestonden, moesten webdesigners met

Toen stylesheets nog niet bestonden, moesten webdesigners met Hoofdstuk 11 Creatief met kleuren en lettertypen In dit hoofdstuk: `` Tekstopmaak definiëren met CSS `` Werken met paginakleuren en achtergronden `` Lettertypeweergave veranderen `` Tekstbehandelingen

Nadere informatie

HTML & CSS DEEL 1. webdesign. Programmeren met CodeAcademy

HTML & CSS DEEL 1. webdesign. Programmeren met CodeAcademy Programmeren met CodeAcademy HTML is de taal die gebruikt wordt om webpagina s te maken die jij elke dag bezoekt. Het is een logische manier om een website te structureren. Laten we kijken wat de term

Nadere informatie

A Inloggen. B - Wachtwoord Veranderen

A Inloggen. B - Wachtwoord Veranderen A Inloggen 1. Ga naar http://webtinq.nl 2. Klik op de knop "Login". 3. Voer het e-mail adres en wachtwoord in dat je hebt gekregen. 4. Klik op de knop "Login". 5. Je bent nu ingelogd! B - Wachtwoord Veranderen

Nadere informatie

Deze opdracht vraagt uitbreiding van jullie doorheen de lessen. We gaan zelf een ontwerp

Deze opdracht vraagt uitbreiding van jullie doorheen de lessen. We gaan zelf een ontwerp DOORLOPENDE OPDRACHT KINEPOLIS Beste studenten, Deze opdracht vraagt uitbreiding van jullie doorheen de lessen. We gaan zelf een ontwerp maken/ code schrijven voor de Kinepolis website. Wat hoort er thuis

Nadere informatie

Highpotech IT. Nieuwsbrief. Een webpagina maken. heeft een zekere es- verhouding van 4:3

Highpotech IT. Nieuwsbrief. Een webpagina maken. heeft een zekere es- verhouding van 4:3 Uitgave 6 versie 2 Augustus 2010 Highpotech IT Nieuwsbrief Een webpagina maken Eerdere uitgaven Een website wordt weergegeven op een hoek waarvan de verhoudingen dicht in de Werken met Excel beeldscherm

Nadere informatie

HTML krijgt een standaard opmaak van de browser

HTML krijgt een standaard opmaak van de browser 1 HTML krijgt een standaard opmaak van de browser Een link in HTML In HTML maakt u een link met de HTML-markering (HTML-tag) . Een a-tag (anchor, anker) heeft een attribuutwaarde nodig om de link te

Nadere informatie

qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty

qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer Basiscursus HTML5 en CSS tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty Applicatie Ontwikkelaar leerjaar 1 uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui

Nadere informatie

Leer CSS Positioneren in Negen Stappen

Leer CSS Positioneren in Negen Stappen Leer CSS Positioneren in Negen Stappen Deze tutorial (vertaald uit het engels, origineel hier te vinden: http://www.barelyfitz.com/screencast/html-training/css/positioning/ ) laat zien hoe je met CSS verschillende

Nadere informatie

De frameset uit de afbeelding wordt op de volgende manier gedefinieerd:

De frameset uit de afbeelding wordt op de volgende manier gedefinieerd: FRAMES GEBRUIKEN Met frames kan het venster van een browser zo worden ingedeeld, dat er meerdere webpagina's tegelijk getoond kunnen worden. In de afbeelding hieronder staat een webpagina met frames. We

Nadere informatie

Webdesign. cursusjaar 2009-2010. Practicumoefeningen met. (X)HTML en CSS

Webdesign. cursusjaar 2009-2010. Practicumoefeningen met. (X)HTML en CSS Webdesign cursusjaar 2009-2010 Practicumoefeningen met (X)HTML en CSS Departement Informatica Bacheloropeliding Informatiekunde Hans Voorbij (2010) Inhoud 1. Basisoefeningen met HTML...........................................

Nadere informatie

Markup: CSS en HTML5. Hoorcollege Webdesign 5 16 mei 2014 Christof van Nimwegen

Markup: CSS en HTML5. Hoorcollege Webdesign 5 16 mei 2014 Christof van Nimwegen Markup: CSS en HTML5 Hoorcollege Webdesign 5 16 mei 2014 Christof van Nimwegen 1 CSS: Waarom ook alweer. HTML was bedoeld voor documentstructuur (text met verschillende levels in headings en body text)

Nadere informatie

Een webpagina maken. Een website bouwen met HTML en CSS practicum 1

Een webpagina maken. Een website bouwen met HTML en CSS practicum 1 Een webpagina maken De komende periode wordt in 8 practica een aantal technieken behandeld, die je nodig hebt om een (eenvoudige) website te kunnen bouwen. Nadat je deze 8 practica hebt doorgewerkt, moet

Nadere informatie

Voor vragen: http://www.richard3332.nl/ of mail naar Richard3332@gmail.com

Voor vragen: http://www.richard3332.nl/ of mail naar Richard3332@gmail.com Welkom bij mijn website tutorial (Deel 6) Ik ga uit van Microsoft XP voor de duidelijkheid. Ik heb dus geen idee of de programma s die ik gebruik ook op Vista werken. Notepad++ werkt zowieso op xp en Vista.

Nadere informatie

Publicatie formulieren en surveys

Publicatie formulieren en surveys Handleiding: Publicatie formulieren en surveys Deze handleiding is in te zetten voor MailPlus Marcom en MailPlus ecom. Inhoudsopgave Introductie... 1 1 Formulieren integreren... 2 1.1 Formulieren integereren

Nadere informatie

Extra s. Extra s bij HTML en CSS - de basis, 3e editie. X X Extra tekst: subscript en superscript. Extra tekst: entiteiten

Extra s. Extra s bij HTML en CSS - de basis, 3e editie. X X Extra tekst: subscript en superscript. Extra tekst: entiteiten Extra s bij HTML en CSS - de basis, 3e editie X X Extra tekst: subscript en superscript XX Extra tekst: entiteiten GEEN DOCTYPE In de meeste browsers kun je de html-code van een webpagina bekijken (zoek

Nadere informatie

Sushi MIJN EERSTE WEBSITE EEN WEBPAGINA BEWERKEN. Kaart 1 van 10 Ik ben HTML/CSS aan het leren

Sushi MIJN EERSTE WEBSITE EEN WEBPAGINA BEWERKEN. Kaart 1 van 10 Ik ben HTML/CSS aan het leren MIJN EERSTE WEBSITE Sushi EEN WEBPAGINA BEWERKEN Kaart 1 van 10 We gaan een nieuwe website bouwen! We gaan hem over boeken maken maar je kan hem ook zo maken zoals jij zelf wilt! Download de HTML code

Nadere informatie

<head><style type="text/css">h1 {font-size: 150%}h2 {font-size: 130%}p {fontsize:

<head><style type=text/css>h1 {font-size: 150%}h2 {font-size: 130%}p {fontsize: h1 {font-size: 150%h2 {font-size: 130%p {fontsize: 100%h1 {font-size: 150%h2 {font-size: 130%p {font-size: 100%

Nadere informatie

HTML Editor: de eerste stappen

HTML Editor: de eerste stappen LES 18 HTML Editor: de eerste stappen In deze les leert u werken met HTML Editor. Daarbij geven we tevens een inleiding tot HTML. Hoewel op dit moment HTML versie 4.01 in gebruik is, maakt de HTML Editor

Nadere informatie

Web building basis: HTML. Karel Nijs 2008/09

Web building basis: HTML. Karel Nijs 2008/09 Web building basis: HTML Karel Nijs 2008/09 Webbuilding basis vorige les HTML intro Browsers HTML elementen HTML basis tags HTML attributen HTML kleuren HTML formattering Extra: HTML entities Webbuilding

Nadere informatie

1. Open het programma KompoZer Het grote witte vlak is een nog lege webpagina. Deze gaan we nu van inhoud voorzien.

1. Open het programma KompoZer Het grote witte vlak is een nog lege webpagina. Deze gaan we nu van inhoud voorzien. Minicursus KompoZer In deze cursus ga je leren werken met het computerprogramma KompoZer. Stapsgewijs maak je een voorbeeldsite. Daarna kun je alles wat je geleerd hebt gebruiken om je eigen website te

Nadere informatie

Werken met afbeeldingen in webpagina's

Werken met afbeeldingen in webpagina's Werken met afbeeldingen in webpagina's In webpagina's komen heel vaak afbeeldingen voor. Toch gaan webpagina's helemaal anders om met afbeeldingen dan bijvoorbeeld een PowerPoint-presentatie of een Word-document.

Nadere informatie

Voorbeeld: In een tekstverwerker staat: Dit is scheve tekst Om in HTML hetzelfde effect te krijgen moet er staan: <i>dit is scheve tekst</i>

Voorbeeld: In een tekstverwerker staat: Dit is scheve tekst Om in HTML hetzelfde effect te krijgen moet er staan: <i>dit is scheve tekst</i> Wat is HTML? HTML staat voor HyperText Markup Language. Een HTML tekst bestaat uit zogenaamde platte tekst (ook wel de eerste 128 tekens van ASCII genoemd). In tegenstelling tot bijvoorbeeld tekstverwerker

Nadere informatie

Software 1. Basis HTML. bachelor grafische en digitale media cross-media ontwerp & grafimediatechnologie academiejaar 2009-2010 semester 1

Software 1. Basis HTML. bachelor grafische en digitale media cross-media ontwerp & grafimediatechnologie academiejaar 2009-2010 semester 1 Software 1 Basis HTML bachelor grafische en digitale media cross-media ontwerp & grafimediatechnologie academiejaar 2009-2010 semester 1 Alain Simons alain.simons@artesis.be Basis HTML 1. Introductie 2.

Nadere informatie

Om het Elektronica thema te installeren gaat u naar "Theme Store" in Design. Hier kunt u het Elektronica thema in 4 kleurvarianten vinden.

Om het Elektronica thema te installeren gaat u naar Theme Store in Design. Hier kunt u het Elektronica thema in 4 kleurvarianten vinden. Inhoud: 1. Installatie 2. FAQ 3. Thema instellingen 4. Meer hulp nodig? 1.Installatie: Om het Elektronica thema te installeren gaat u naar "Theme Store" in Design. Hier kunt u het Elektronica thema in

Nadere informatie

Internet_html.doc 1/6

Internet_html.doc 1/6 Internet_html.doc 1/6 Internet html. HTML syntax en regels Een HTML-element is opgebouwd uit een startmarkering en een eindemarkering (behalve enkele speciale markeringen zoals bvb. , , ).

Nadere informatie

1 Start Dreamweaver op. De workspace verschijnt. De Dreamweaver MX Workspace. 2 Klik op Dreamweaver Site in de kolom Create New.

1 Start Dreamweaver op. De workspace verschijnt. De Dreamweaver MX Workspace. 2 Klik op Dreamweaver Site in de kolom Create New. In deze instructie wordt een web gemaakt met frames. Het voorbeeld behandelt een digitaal portfolio, maar natuurlijk kun je de instructies gebruiken voor elk web met frames, ongeacht het onderwerp. Deze

Nadere informatie

I'VE GOT EM FRONTEND DEVELOPMENT LES 3

I'VE GOT EM FRONTEND DEVELOPMENT LES 3 I'VE GOT EM FRONTEND DEVELOPMENT LES 3 VORIGE WEEK CSS bling Selectors deel 1 Even heel kort samenvatten waar we het ook al weer over hebben gehad vorige week. Niet te lang bij stilstaan want er is heel

Nadere informatie

MODULE 4 : WEBSITEX5(11)

MODULE 4 : WEBSITEX5(11) MODULE 4 : WEBSITEX5(11) In deze benadering maken we een site met een startpagina en 3 kleine pagina s. We doen dit met een tool op de PC: WebSiteX(Versie 9 is volledig gratis, maar beperkter dan versie

Nadere informatie

Inhoud leereenheid 3 CSS. Introductie 65. Leerkern 66. Terugkoppeling 91. Uitwerking van de opgaven 91

Inhoud leereenheid 3 CSS. Introductie 65. Leerkern 66. Terugkoppeling 91. Uitwerking van de opgaven 91 Inhoud leereenheid 3 CSS Introductie 65 Leerkern 66 1 HTML zonder CSS 66 1.1 Default styling 66 1.2 Block, inline, table 66 1.3 Reset CSS 67 2 Planning op papier 68 2.1 Responsive design 68 2.1.1 Eenheden

Nadere informatie

Versie 0.4. Documentatie Onsweb Club plugin voor KNKV verenigingen. Laatste wijziging: 19 juli 2012 Auteurs: Marien Dongstra, Sebastian Huisman

Versie 0.4. Documentatie Onsweb Club plugin voor KNKV verenigingen. Laatste wijziging: 19 juli 2012 Auteurs: Marien Dongstra, Sebastian Huisman Documentatie Onsweb Club plugin voor KNKV verenigingen Versie 0.4 Laatste wijziging: 19 juli 2012 Auteurs: Marien Dongstra, Sebastian Huisman Alle rechten in dit document zijn voorbehouden. www.onsweb.nl,

Nadere informatie

Een website omzetten naar WordPress

Een website omzetten naar WordPress 1 Een website omzetten naar WordPress Er zijn talloze programma s beschikbaar om websites te maken. In de titels Basisgids Websites maken met WordPress en Websites maken met WordPress voor senioren wordt

Nadere informatie

12.1 Frames als structuur voor je website

12.1 Frames als structuur voor je website BOUWSTEEN 12 Het gebruik van frames 12.1 Frames als structuur voor je website Naast gebruik van inline frames kan je de structuur van je website helemaal via frames opzetten i.p.v. via tabellen. Bij tabellen

Nadere informatie

HANDLEIDING VORMGEVING E-MAIL TEMPLATES

HANDLEIDING VORMGEVING E-MAIL TEMPLATES HANDLEIDING VORMGEVING E-MAIL TEMPLATES copyright 2012 Blinker BV Inhoudsopgave H1 H2 H3 Voorwoord... 2 Een e-mail nieuwsbrief ontwerpen... 3 2.1 Wat we verwachten... 3 2.2 De breedte van je ontwerp...

Nadere informatie

Doelen: Als je deze opdracht hebt uitgevoerd, heb je de volgende doelen bereikt: Je kunt een eenvoudige webpagina maken met behulp van HTML.

Doelen: Als je deze opdracht hebt uitgevoerd, heb je de volgende doelen bereikt: Je kunt een eenvoudige webpagina maken met behulp van HTML. OPDRACHTKAART MM-05-04-01 HTML Voorkennis: Geen. Intro: De opmaaktaal voor het WWW heet HTML (Hyper Text Markup Language). Met HTML kan een webpagina worden gemaakt, inclusief hyperlinks. Tijdens deze

Nadere informatie

NVU work shop. Kees Moerman http://www.keesmoerman.nl November 2006. 1. Overzicht van een web site. Wat is een web site HTML files

NVU work shop. Kees Moerman http://www.keesmoerman.nl November 2006. 1. Overzicht van een web site. Wat is een web site HTML files NVU work shop Moerman http://www.keesmoerman.nl November 2006 1 1 Overzicht 1. Overzicht van een web site Wat is een web site HTML files 2. NVU: Een HTML editor Overzicht Een eerste pagina Configuratie

Nadere informatie

Gebruikershandleiding voor: Beperkte Password protectie met JavaScript

Gebruikershandleiding voor: Beperkte Password protectie met JavaScript Gebruikershandleiding voor: Beperkte Password protectie met JavaScript URL: http://home.hccnet.nl/s.f.boukes/html-2/html-202.htm INHOUD : 1. Structuur van een beveiligde site 2. Login-formulier 3. Login

Nadere informatie

Cluster 1 Realiseert. 4 Beschrijving van de beroepssituatie behorende bij deze leereenheid

Cluster 1 Realiseert. 4 Beschrijving van de beroepssituatie behorende bij deze leereenheid LEEREENHEID HTML/CSS Dit document bestaat uit twee onderdelen - Onderdeel Leereenheid - Onderdeel Onderwijsproduct 1 Naam leereenheid In deze tabel staat de naam en het type van de leereenheid Leereenheid

Nadere informatie

Handleiding Net-Book voor webdesigners. Iedereen kan het!

Handleiding Net-Book voor webdesigners. Iedereen kan het! Handleiding Net-Book voor webdesigners Iedereen kan het! Colofon Colofon Leverancier: Become-IT Herderlaan 8 3851 BD ERMELO Telefoon: 0341-470068 Internet: http://www.become-it.nl Ondersteuning: Per e-mail:

Nadere informatie

Web building basis: HTML. Karel Nijs 2008/09

Web building basis: HTML. Karel Nijs 2008/09 Web building basis: HTML Karel Nijs 2008/09 Web building basis eerste les HTML intro Browsers HTML elementen HTML basis tags HTML attributen HTML kleuren HTML formattering Extra: HTML entities Web building

Nadere informatie

HTML voor nieuwsbrieven

HTML voor nieuwsbrieven Voorwaarden en specificaties HTML voor nieuwsbrieven HTML e mails zoals wij die versturen, voldoen aan een aantal richtlijnen voor een optimale verzending en aflevering van nieuwsbrieven. Op advies van

Nadere informatie

Hier komt alle informatie over je webpagina, welke niet zichtbaar is op de webpagina zelf.

Hier komt alle informatie over je webpagina, welke niet zichtbaar is op de webpagina zelf. Elke website begint met een basisstructuur. Deze basisstructuur is opgebouwd uit drie tags. Je gebruikt eerst de - tag welke aangeeft wat voor type document het is. Dan de - tag. Hier komt

Nadere informatie

Introductie. Wat is HTML?

Introductie. Wat is HTML? Introductie Wat is HTML? Hypertext Markup Language (HTML) is de taal van het World Wide Web. Elk document op het web is geschreven in HTML en alle onderdelen - zoals de opmaak van documenten, koppelingen,

Nadere informatie

Het Wepsysteem. Het Wepsysteem wordt op maat gebouwd, gekoppeld aan de gewenste functionaliteiten en lay-out van de site. Versie september 2010

Het Wepsysteem. Het Wepsysteem wordt op maat gebouwd, gekoppeld aan de gewenste functionaliteiten en lay-out van de site. Versie september 2010 Het Wepsysteem Het Wepsysteem is een content management systeem, een systeem om zonder veel kennis van html of andere internettalen een website te onderhouden en uit te breiden. Met het Content Management

Nadere informatie

Websitecursus deel 1 HTML

Websitecursus deel 1 HTML Websitecursus deel 1 HTML WebCie A Eskwadraat www@a-eskwadraat.nl 8 april 2015 Inleiding Website cursus in drie delen: HTML CSS Javascript We gaan uit van geen voorkennis. Als je vragen hebt, stel ze!

Nadere informatie

Informatietechnologie 1. HTML: DOM, Links en Afbeeldingen. Links en afbeeldingen. Kristof Michiels

Informatietechnologie 1. HTML: DOM, Links en Afbeeldingen. Links en afbeeldingen. Kristof Michiels Informatietechnologie 1 HTML: DOM, Links en Afbeeldingen Links en afbeeldingen Kristof Michiels In deze presentatie DOM of Document Object Model Links (a element) Naar externe pagina's Naar documenten

Nadere informatie