Introductie Bijbelcursus. Bijbelcursus

Transcriptie

1 Introductie Bijbelcursus Bijbelcursus

2 Let Op!!! De discussie over Geloof en de Bijbel is vooral een discussie over waarden. Zoals helaas veel tegenwoordig vgl.; Wetenschap is ook maar een mening Maar over datgene dat we niet kennen, kunnen we ook geen wetenschappelijke uitspraak over doen!!! Dus Bestaat God??? Dat is wetenschappelijk weliswaar niet te bewijzen, maar het bestaan van donkere materie ook niet.

3 Bronnen Close Reading (Tekstanalyse) van de tekst in de Bijbel; letterlijk lezen van de tekst in detail, wat zegt het, wat zegt het niet. Vergelijk het begin van Samuel met de tekst over Isaac en Rebecca en Jacob. Contextuele benadering van de teksten. In welke wereld werden deze verhalen verteld en opgeschreven

4 Bronnen De Tekst van de Bijbel (traditioneel) Binnen de moderne archeologie zijn/waren er twee scholen; De minimalistische en de maximalistische school

5 Minimalistische School (Kopenhagen) De Bijbel kan niet gezien worden als een betrouwbare bron voor de geschiedenis van Israël Israël is een moeilijk onderwerp voor een historische studie

6 Maximalistische School De Bijbel moet gezien worden als een betrouwbare bron m.u.v. daar waar het tegendeel bewezen wordt. Afwezigheid van het bewijs wil nog niet zeggen daadwerkelijke afwezigheid van het feit.

7 Tussenpositie

8 Archeologie met de Bijbel in de hand Voorbeeld: Ronald Eldon (Ron) Wyatt (VS ) amateurarcheoloog zevendedagsadventist

9 (VS ) amateurarcheoloog en zevendedagsadventist Ontdekte of vond terug: De volgens Wyatt ware ark van Noach Ankerstenen gebruikt door Noach Het eerste huis van Noach en de graven van hem en zijn vrouw De plaats van Sodom en Gomorra De ware grot in Hebron waar de aartsvaders Abraham, Isaak en Jacob en hun respectievelijke echtgenoten begraven waren. De plaats waar de Israëlieten de Rode Zee overstaken (volgens Wyatt de Golf van Akaba) en resten van het achtervolgende leger van de Farao

10 De ware berg Sinai (volgens hem in Saoedi-Arabië bij de berg Jabal al Lawz) Een grot in het netwerk van tunnels onder het oude kwartier van Jeruzalem met voorwerpen uit de Tempel van Salomo De ware plaats van de kruisiging van Jezus bij de zogenaamde 'Garden Tomb' De Ark van het Verbond in een verborgen grot onder de door Wyatt gevonden ware plaats van de kruisiging De originele stenen tafelen met de Tien geboden Het bloed van Jezus dat bij de kruisiging op het verzoendeksel van de ark drupte. De ark was, volgens Wyatt's redenering 'door Gods sturing van de geschiedenis', precies onder de locatie van het kruis in een geheime grot verborgen, en het bloed zou door een rotsspleet zijn weg gevonden hebben tot op het verzoendeksel.

11 Bijbel Canonieke Boeken (Canon = regel): Opgenomen in de Bijbel Apocriefe Boeken: niet opgenomen in de Bijbel Deuteroncanonieke boeken: Wel in de Katholieke Bijbel maar niet in de Protestantse Katholieke Bijbel (OT) wordt ook wel Vulgaat genoemd

12 Vulgaat Katholieke Bijbel (OT)in het Latijn wordt ook wel Vulgaat genoemd Vanaf 1546 aanvaardde het Vaticaan bij het Concilie van Trente deze versie als enige als gezaghebbend

13 3 categorieën 1 e categorie Genesis tot Esther (17 boeken); Narratieve (verhalende) boeken 1 e 5 boeken: Thora (Pentateuch); Genesis, Exodus, Numeri, Leviticus, Deuteronomium. Bepaling van de (Joodse) Wet Volgende 7 boeken Jozua t/m 2 Koningen: Ontwikkeling volk van Israel tot met de Babylonische Bezetting van Jeruzalem (Deuteronomistische School)

14 1 en 2 Kronieken; maken gebruik van het Deuteronomische geschiedwerk Ezra en Nehemia Voortzetting van de Joodse geschiedenis tot in de tijd na de terugkeer uit de Babylonische Ballingschap. Ester; Historische roman over de bevrijding van de Joden uit de handen van de Perzische onderdrukker

15 2 e categorie De Wet Pentateuch Decaloog : de Tien Geboden Deuteronomium (herhaling van de wet): uitgebreid wetboek Leviticus: priesterlijke voorschriften (Heiligheidswet)

16 Oude Testament 3 e Categorie Profetische boeken Vroege profeten; Jozua, Rechters (Richteren), Samuël, Koningen Late profeten; Jeremia en Jesaja Kleine profeten (omvang van werk is vaak klein: waaronder Daniël Boeken van de profeten zijn over het algemeen goed te dateren Wijsheidsliteratuur: b.v. Spreuken, Job en Prediker

17 3 deling Stond waarschijnlijk vast in de 2 e eeuw voor Christus Septuagint (basis voor het Christelijke Oude Testament): Griekse vertaling van de Hebreeuwse Bijbel, bevat apocriefe geschriften die in de canon ontbreken. Erkenden de Hellenistische Joden een grotere canon dan de Palestijnse????

18 Oude Testament; Tenach De Tenach (joods) bevat 39 Bijbelboeken die ook in het Oude Testament voorkomen (maar in een andere volgorde). De algemene term, gebruikt in de wetenschap, is Hebreeuwse Bijbel. Een alternatieve naam is Mikra wat 'geschrift' betekent Ons Oude Testament eindigt vooral met de profeten. Zodat het Nieuwe Testament vooral de vervulling is van de profetieën van het Oude Testament

19 Septuagint (= 72 mannen) Griekse vertaling van de Tenach of het Oude Testament, die tussen circa 250 v.chr. en 50 v.chr. werd gemaakt. Griekse Vertaling van de Hebreeuwse Bijbel Voor 70 na Christus waren er meerdere teksten in omloop.

20 Septuagint De Egyptische koning Ptolemaeus II Philadelphus zou een vertaling van de Tenach voor zijn groeiende bibliotheek willen hebben. Hij liet zeventig (of tweeënzeventig) Joodse geleerden vanuit Jeruzalem naar Alexandrië komen, alwaar hij hen in aparte ruimten opsloot op het eiland Pharos, voor de kust van Alexandrië. In exact tweeënzeventig dagen vertaalden zij ieder afzonderlijk de Thora. Bij vergelijking bleken alle exemplaren exact overeen te komen.

21 Septuagint De meeste geleerden gaan ervan uit dat joden uit Alexandrië de Pentateuch in het Grieks vertaalden omdat Egyptische joden niet genoeg Hebreeuws meer kenden om de Pentateuch in de oorspronkelijke taal te kunnen lezen. Er bestonden dus meerdere versies

22 Jochanan ben Zakkai, op de Knesset Menorah na Christus 70 na Christus stichtte hij de academie Bet Hammidrasj. Volgende 50 jaar wordt vastgelegd welke boeken tot de Hebreeuwse bijbel behoren

23 Huidige Tenach De Masoretische Tekst (MT) is de Hebreeuwse tekst van de joodse Bijbel (Tenach). Het omvat niet alleen de boeken van de joodse canon. Het is ook de letterlijke tekst van die boeken, inclusief vocalisatie en accentueringen ten behoeve van zowel voorlezing in het openbaar als voor persoonlijke studie. Deze tekst is Heilig en mag niet gewijzigd worden.

24 De Masoretische Tekst werd tussen de zevende en tiende eeuw voornamelijk overgeschreven, bewerkt en verspreid door een groep joden bekend onder de naam Masoreten. De Joden spraken voornamelijk Arameens, de Masoreten kenden nog het oude Hebreeuws Gen. 1:9 En God zei, "Laat het water worden samengebracht

25 Thora 1 e vijf Bijbelboeken geschreven door Mozes Genesis 1 e deel. Schepping van de wereld Verhouding van de mens(heid) tot God 2 e deel. Ontstaan en de geschiedenis van het geslacht van Abraham

26 Thora Exodus Het Verhaal van Mozes De Tien plagen, Uittocht uit Egypte Geboorte van een volk 40 jaar verblijf in de Woestijn Reflectie Babylonische ballingschap????

27 Thora Leviticus Deuteronomium Numeri Vooral regels, wetten, instellingen etc. Tien Geboden, Tabernakel, Levieten etc.

28 Ontstaan van het Oude Testament Genesis wordt door velen gedateerd tussen de 9 e en 5 e eeuw voor Christus Babylonische Ballingschap vond plaats in de zesde eeuw voor Christus

29 Meerdere schrijvers 2 scheppingsverhalen 2 zondvloedverhalen 2 roepingen van Mozes Verschillende verhalen over ontstaan en verovering van Israel en Judeah 3 Versies hoe Saul koning werd Etc. etc

30 Wie zijn de schrijvers???? Onderzoek wijst 4 schrijvers (bronnen) aan 1. J Jahwist (waarschijnlijk de oudste) Mogelijk uit Jeruzalem dus Judah 10 e of 9 e eeuw voor Christus ( voor Christus) Meest gedetailleerd en levendig God communiceert direct met en handelt voor de mens Zie Exodus 3 Ik heb het volk bevrijd!!!

31 Wie zijn de schrijvers???? Onderzoek wijst 4 schrijvers (bronnen) aan 2 e E Elohist (naar Elohim voor God {de Goden} in Genesis) Noord Israëlitisch Koninkrijk Negende of achtste eeuw voor Christus ( v Chr.) Indirecte communicatie: via dromen, engelen etc. (Brandend Braambos)

32 D Deuteronomium school (Deuteronomist) Zuidelijke Koninkrijk Judea Datering 7 e eeuw voor Christus Vooral gericht op monotheïsme: er is slechts een God Aparte beschrijving van Mozes

33 P Priesterlijke Bron (Redacteur) Jeruzalem Na de Babylonische ballingschap Zesde of vijfde eeuw voor Christus ( v. Chr) Over wetten, regels, priesters

34 Documentaire Hypothese voor de Thora * inclusief het grootste deel van Leviticus inclusief het grootste deel van Deuteronomium "Deuteronomistische geschiedenis": Jozua, Richteren, 1 & 2 Samuël, 1& 2 Koningen

35

36 Zie de discussie over wie, waar, wanneer J, ofwel de Jahwist; geschreven omstreeks 950 v.chr. in het zuidelijke koninkrijk Juda E, ofwel de Elohist; geschreven omstreeks 850 v.chr. in het noordelijke koninkrijk Israël D, ofwel de Deuteronomist; geschreven omstreeks 621 v.chr. in Jeruzalem tijdens een periode van godsdienstige hervorming onder koning Josia P, ofwel de Priestercodex; geschreven omstreeks 450 v.chr. door Aäronitische priesters. De redacteur die deze bronnen samengevoegd zou hebben tot de uiteindelijke Thora staat bekend als R. De werkzaamheid van R is (volgens deze hypothese) op meerdere momenten in het ontstaansproces van de Thora te herkennen, maar als uiteindelijke redacteur duidt men vaak Ezra aan.

37 Jozua Verovering van het Heilige Land (Beloofde Land) De Val van Jericho, etc. 1 e verhaal van het ontstaan van Israel Instelling van Heilige Plaatsen, bijvoorbeeld Gilgal

38 Crisis van de Bronstijd Overgang van de Bronstijd naar de IJzertijd Invasie van de Zeevolkeren Domesticatie van de dromedaris (kameel) in het Midden Oosten.

39 Na Jozua komt Richteren Goed beschouwd is dit een nieuwe start. Richteren is het verhaal van de Joden voordat ze koningen hadden. Lokale Verhalen (Per stam?) Soms komisch Verhaal van verval; het gaat van kwaad tot erger voor Christus

40

41

42

43

44

45

46 Rijk der Hettieten Groen is het Egyptische Rijk

47

48

49 Val van Troje aan het einde van het Bronzen tijdperk

50

51 Ruines van Ugarit

52

53 Samuel Laatste Richter Samuel = afgestaan aan God Maar lijkt ook op Saul Moeder kan geen kinderen krijgen Silo (tempel van Jaweh) is bedevaartsoord vooral voor feest in de herfst Vrouwen voeren rituele dans om vruchtbaarheid van de wijngaarden te vergroten (Richt 21:21)

54 Let Op Er is geen sprake van een hoofdstad Geen Ambtenarij, geen vestiging van een dynastie Gezalfde die oorlog voert, belasting int, tekenen draagt

55 Koning Saul Gelijkt een Griekse tragedie Het gaat direct mis 1 Samuel 15; 26 Samuel wordt geplaagd door Paranoia, depressies etc. 1 Samuel 16: 14

56 David

57 King David by Nicolas Cordier in the Borghese Chapel of the Basilica di Santa Maria Maggiore.

58 Eerste vermelding: Het huis van David 9 e eeuw voor Christus

59

60 2 Samuel 5-10 David regeert Juda Verplaats hoofdstad van Hebron naar Jeruzalem Twee priestergroepen: Abjatar navolging van Mozes, Sadok navolging Aäron

61 Samuel zalft David, Dura Europos, Syria, 3rd century CE

62 De Grote Belofte Samuel 7 Het huis van David, de bouw van de tempel

63 De Boom van Jesse

64 2 Samuel David en Batsheba Machtsmisbruik en erotiek

65 Salomo Wijs en machtig despoot Bouwer van de Tempel

66

67 Palestina bevindt zich op een belangrijk knooppunt tussen Egypte, Mesopotamië en Anatolië

68 De Tabernakel als uitgangspunt voor de Tempel van Salomo of omgekeerd

69

70 Onderdelen 46 paneellijsten 2 hoeklijsten 96 bijbehorende voetstukken 15 stangen 1 voorhangsel (3) 4 zuilen voor het voorhangsel 4 bijbehorende voetstukken 1 afscherming (8) 5 zuilen voor de afscherming 5 bijbehorende voetstukken 1 dekkleed van robbenvellen (9) v(10) 11 geitenharen dekkleden (11) 10 linnen dekkleden (12) Inventaris van het Heilige der Heiligen (1) Ark van het Verbond (2) Inventaris van het Heilige (6) Tafel voor de toonbroden (7) Gerei Lampenstandaard (5) Reukaltaar (4) Voorhof Onderdelen 56 zuilen 56 bijbehorende voetstukken poort (15) Linnen draperieën rond het voorhof Inventaris Koperen bekken (13) Brandofferaltaar (14)