Inhoudsopgave LIJST VAN FIGUREN 11 LIJST VAN TABELLEN 13

Transcriptie

1 Inhoudsopgave LIJST VAN FIGUREN 11 LIJST VAN TABELLEN 13 HOOFDSTUK I WAT IS OMGEVINGSHINDER OF MILIEUHINDER? Definitie Geurhinder Fysische kenmerken geurhinder De werking van het reukzintuig Geurgevoeligheid, geurconcentratie en geurdrempels Het geurkarakter De intensiteit Hedonisch karakter Verschillen in geurwaarneming en geurhinder Traject van geuremissie naar geurhinder Gezondheidseffect van geurhinder Bronnen van geurhinder Elektromagnetische straling Omschrijving Extreem lage frequenties (ELF) (elektriciteitstransport) Radiofrequenties en microgolven Gezondheidseffect Gezondheidseffect van elektrische en magnetische 50 hertz-velden rond elektriciteitsgeleiders 34 A. Kortetermijneffect 34 B. Epidemiologisch onderzoek van het langetermijneffect 35 C. Experimenteel onderzoek van het langetermijneffect 37 D. Besluiten voor het langetermijneffect 38 3

2 Gezondheidseffect van gsm-straling 38 A. Interactie van gsm-straling met het lichaam 38 B. Andere gezondheidseffecten 41 C. Besluit over het gezondheidseffect van gsm-straling Bronnen Lage frequenties 43 A. Natuurlijke bronnen 43 B. Elektriciteitsleidingen 43 C. Beveiligingssystemen 45 D. Medische toepassingen 45 E. Industriële processen Radiofrequenties en microgolven 46 A. Natuurlijke bronnen 46 B. Telecommunicatie en uitzendapparatuur 46 C. Mobiele communicatiesystemen 47 D. Radar 47 E. Microgolfovens 48 F. Diëlektrische RF-verwarming 48 G. RF-inductieverwarming 48 H. Medische toepassingen: diathermie en NMR 48 I. Beeldschermen 49 J. Detectieapparatuur Lichthinder Fysische kenmerken van lichthinder Effect van lichthinder Bronnen van lichthinder Geluidshinder Inleidende beschouwingen Fysische aspecten van het geluid Geluidsdruk, frequentie, golflengte Geluidssnelheid, golflengte, frequentie Effectieve drukwaarde, p rms Decibel Optellen en aftrekken van geluidsniveaus 63 A. Optellen 64 B. Aftrekken Geluidsvermogenniveau Geluidsintensiteit Geluidswaarneming 67 A. Het gehoor 67 4

3 B. Gevoeligheid van het gehoor 70 C. Wegingscurven Geluidsuitbreiding in het vrije veld 73 A. Type geluidsbron 73 B. Geluidsschermen 75 C. Wind 77 D. Temperatuur 77 E. Bodemeffect 78 F. Luchtabsorptie 79 G. Beplanting 80 H. Rekenmodellen Geluidsuitbreiding in gesloten ruimtes Gezondheids- en hindereffect van geluid Fysisch effect Psychisch effect 85 A. De intrinsieke eigenschappen van het geluid 86 B. De omstandigheden waarin het lawaai waargenomen wordt 86 C. De persoonsgebonden factoren Bronnen van geluidshinder 88 HOOFDSTUK II BEMONSTERING, METEN EN ANALYSEREN Geurhinder Verschillende technieken Olfactometrie Snuffelmetingen Verspreidingsberekeningen Telefonisch of schriftelijk leefomgevingsonderzoek Geurdagboeken Klachtenanalyse Chemische analyses Elektronische neus Draagbare neuzen Elektromagnetische straling Radiofrequenties Lage frequenties Elektrisch veld Magnetisch veld Lichthinder 102 5

4 4. Geluidshinder Meettechnieken Equivalent continu geluidsdrukniveau Geluidsblootstellingsniveau of SEL of «sound exposure level» Statistische analyse Korteduur-L eq -logging Frequentieanalyse Intensiteitsanalyse Meetapparatuur Een korte beschrijving Normen en wettelijke vereisten Huidige mogelijkheden Geluidsopnames Enkele opmerkingen over het uitvoeren van concrete metingen Meteorologie Conclusie 118 HOOFDSTUK III BELEIDSUITVOERENDE INSTRUMENTEN Juridisch-technisch instrumentarium voor de beheersing van milieuhinder Geurhinder Elektromagnetische straling Federale wetgeving volksgezondheid en leefmilieu 124 A. Wet van 12 juli 1985 betreffende de bescherming van de mens en van het leefmilieu tegen de schadelijke effecten en de hinder van niet-ioniserende straling, infrasonen en ultrasonen (B.S. 26 november 1985). 124 B. Koninklijk Besluit van 10 augustus 2005 houdende de normering van zendmasten voor elektromagnetische golven tussen 10 MHz en 10 GHz 125 C. Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties A.R.E.I. (B.S. 29 april 1981) 126 D. Ministerieel Besluit van 7 mei 1987 tot bepaling van de grenswaarden van het elektrisch veld voortgebracht door de elektrische installaties voor transport en verdeling van elektrische energie en tot het verplichten van aarding van geïsoleerde metalen voorwerpen, ter uitvoering van artikel 139 van het Algemeen Reglement op de elektrische installaties voor de huishoudelijke installaties en sommige lijnen van transport en verdeling van 6

5 elektrische energie bindend verklaard bij Koninklijk Besluit van 10 maart 1981 (B.S. 14 mei 1987) 127 E. Koninklijk Besluit van 18 mei 1994 betreffende de elektromagnetische compatibiliteit (B.S. 24 juni 1994) 127 F. Aanbeveling van de Raad van Europa van 12 juli 1999 betreffende de beperking van blootstelling van de bevolking aan elektromagnetische velden van 0 Hz tot 300 GHz (nr. 1999/519/ EG) (Publicatieblad L 199/59 van 30 juli 1999) Federale wetgeving voor de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de werknemers 128 A. Algemene bepalingen 128 B. Specifieke bepalingen Internationale normen Europese regelgeving 130 A. Grenswaarden en actiewaarden 131 B. Verplichtingen van de werkgever Lichthinder Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning (VLAREM) Koninklijk Besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg (de Wegcode) NBN L «Aanbevelingen voor bijzondere gevallen van openbare verlichting» A.R.A.B.: Titel II Hoofdstuk II Afdeling 1, 2verlichting CIE-documenten Gemeentelijke reglementering Geluidshinder Inleiding Kaderwet van 18 juli Burenhinder 140 A. De eis tot schadevergoeding: artikel 1382 van het Burgerlijk Wetboek 140 B. Eigendomsrecht: artikel 544 van het Burgerlijk Wetboek Industrielawaai 141 A. Overzicht en krachtlijnen 141 B. Opmerkingen/Knelpunten 153 C. Conclusie Muzieklawaai 155 A. Koninklijk Besluit van 24 februari 1977 houdende vaststelling van geluidsnormen voor muziek in openbare en private inrichtingen 156 7

6 B. Feestzalen en lokalen met dansgelegenheid 164 C. Artikel 561, 1 van het Strafwetboek Nachtgerucht Schietstanden Ontspanningsinrichtingen Blaffende honden Geluidshinder door dieren Vliegtuiglawaai Weg- en spoorwegverkeer Koninklijk Besluit van 10 oktober 1974 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de bromfietsen, de motorfietsen en hun aanhangwagens moeten voldoen. 175 A. Inhoud 175 B. Opmerkingen 175 C. Conclusie Bevoegdheden Sociaal instrumentarium Milieuhandhaving 180 HOOFDSTUK IV BEHEERSMAATREGELEN (TECHNISCH, ORGANISATORISCH) Geurhinder Overzicht van de mogelijke maatregelen Beheersinstrumenten Geurreductietechnieken Procesgeïntegreerde maatregelen Organisatorische maatregelen Nageschakelde maatregelen 186 A. Gaswassers of scrubbers 186 B. Adsorptie aan actieve kool 187 C. Verbranding 187 D. Biologische luchtzuiveringssystemen 188 E. Geurmaskeerders en geurvreters 190 F. Andere technieken Elektromagnetische straling Radiofrequenties Lage frequenties Lichthinder Geluidshinder Algemene principes geluidsbeheersing 194 8

7 4.2. Brongerichte maatregelen Gedragsverandering Geluidsreductie van machines en productietechnieken Geluidsreductie van weg- en spoorwegverkeer Geluidsreductie van luchtverkeer Overdrachtsmaatregelen Akoestische isolatie en absorptie Akoestische isolatie Geluidsabsorptie Persoonlijke beschermingsmiddelen 203 HOOFDSTUK V EVOLUTIE IN HET BELEID Geurhinder Knelpunten en hiaten in de wetgeving Geurhinder in de Vlaamse milieubeleidsplannen Elektromagnetische straling Lichthinder Knelpunten Beleidsmaatregelen Geluidshinder Knelpunten Beleidsmaatregelen Vlaams Gewest Provincies en gemeenten Europees Evolutie in het beleid 211 HOOFDSTUK VI DOCUMENTAIR GEDEELTE/ADRESSEN Geurhinder Adressen Websites Belgische sites Buitenlandse sites Specialisaties geurmetingen erkende MER-deskundigen en milieulaboratoria Elektromagnetische straling Adressen 219 9

8 2.2. Websites Lichthinder Adressen Websites Geluidshinder Overheidsdiensten die geluidsmetingen uitvoeren Websites Erkende centra voor geluidsopleidingen Bevoegde ambtenaren Erkende geluidsdeskundigen 223 BIBLIOGRAFIE 1. Geurhinder Elektromagnetische straling Lichthinder Geluidshinder