ADVIES 13/05 September Netherlands! ILO-verdrag 170 SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD

Transcriptie

1 ADVIES 13/05 September 2013 Make Ratificatie it in the Netherlands! ILO-verdrag 170 SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD

2 ADVIES 13/05 September 2013 Ratificatie ILO-verdrag 170 UITGEBRACHT AAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID NR.5 - SEPTEMBER 2013 SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD

3 Sociaal-Economische Raad De Sociaal-Economische Raad (SER) adviseert het kabinet en het parlement over de hoofdlijnen van het te voeren sociaal en economisch beleid en over belangrijke wetgeving op sociaal-economisch terrein. Daarnaast heeft de SER bestuurlijke taken met betrekking tot de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (PBO), waaronder het toezicht op de product- en bedrijfschappen. Ook is de SER betrokken bij de uitvoering van enkele wetten. De SER is in 1950 ingesteld bij de Wet op de bedrijfsorganisatie (Wbo). Zitting in de SER hebben vertegenwoordigers van ondernemers en van werknemers, en kroonleden (onafhankelijke deskundigen). De raad is een onafhankelijk orgaan dat door het gezamenlijke Nederlandse bedrijfsleven wordt gefinancierd. De SER wordt bij de uitvoering van zijn functies bijgestaan door een aantal vaste en tijdelijke commissies. Enkele vaste commissies zijn onder bepaalde voorwaarden ook zelfstandig werkzaam. Op vindt u actuele informatie over de samenstelling en de werkzaamheden van de SER en zijn commissies. Ook alle circa 1000 adviezen die sinds 1950 zijn verschenen, zijn daar op te zoeken. Adviezen van de laatste jaren zijn bovendien in gedrukte vorm verkrijgbaar. Het SERmagazine brengt maandelijks nieuws en achtergrondinformatie over de SER, de overlegeconomie en belangrijke sociaal-economische ontwikkelingen.

4 Inhoudsopgave 1. Inleiding 7 2. Inhoud en betekenis van ILO-verdrag Vragen van de adviesaanvraag Artikel 12 van het verdrag Artikel 19 van het verdrag Ratificatie van ILO-verdrag Bijlagen Adviesaanvraag Antwoorden SZW op vragen ondernemingsgeleding Tekst relevante artikelen uit de PIC-verordening en de REACHverordening en overzicht van stoffen met gebruiksverbod Samenstelling Commissie Arbeidsomstandigheden (ARBO) voor het adviestraject ILO-verdrag 71 3

5 4

6 Advies

7 6

8 1 Inleiding Adviesaanvraag Dit advies is een reactie op een adviesaanvraag van het kabinet aan de SER-Commissie Arbeidsomstandigheden 1. De adviesaanvraag gaat over de wenselijkheid van ratificatie van ILO-verdrag 170. Het kabinet heeft de Commissie Arbeidsomstandigheden hierover drie vragen voorgelegd, voorzien van toelichting en van informatie in bijlagen 2. Structuur advies Hoofdstuk 2 geeft kort de inhoud van ILO-verdrag 170 weer. In hoofdstuk 3 geeft de commissie haar visie op de drie voorgelegde vragen 3. 1 Adviesaanvraag van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) d.d. 26 februari 2013, bijgevoegd als bijlage 1. 2 De bijlagen bij de adviesaanvraag zijn opgenomen achter de adviesaanvraag in bijlage 1. 3 De samenstelling van de commissie is opgenomen in bijlage 4. 7

9 8

10 2 Inhoud en betekenis van ILO-verdrag 170 ILO-verdrag 170 (convention concerning safety in the use of chemicals at work) dateert van 1990 en bevat voorschriften voor een veilig gebruik van chemische stoffen bij de arbeid 1. Nederland heeft het verdrag nog niet geratificeerd. Doel van het verdrag is de preventie en vermindering van door chemische stoffen veroorzaakte ziekten en aandoeningen op de arbeidsplaats. Ook is het verdrag bedoeld om de bescherming van het grote publiek en het milieu te vergroten. Het verdrag omvat de volgende zeven delen: Deel I bevat de bepalingen over het toepassingsgebied en de definities. Deel II stelt algemene beginselen vast. Zo bepaalt artikel 3 dat de meest representatieve betrokken organisaties van werkgevers en werknemers behoren te worden geconsulteerd over maatregelen ter effectuering van de bepalingen uit het verdrag. Deel III heeft betrekking op de classificatiesystemen en de maatregelen die daarmee verband houden. Deel IV ziet op de verantwoordelijkheden/verplichtingen (responsibilities) van de werkgevers. Artikel 12 sub d van het verdrag gaat over de waarborgen bij en toegankelijkheid van de registratie van de monitorings- en blootstellingsgegevens van werknemers die gevaarlijke chemische stoffen gebruiken. Deel V behelst de verplichtingen (duties) van de werknemers. Deel VI beschrijft de rechten (rights) van de werknemers en hun vertegenwoordigers. Deel VII gaat over de verantwoordelijkheid van de exporterende (lid)staten. Artikel 19 van het verdrag bevat een communicatieverplichting voor de exporterende lidstaat aan het land dat importeert. 1 Zie voor de Engelse verdragstekst bijlage 1 bij de adviesaanvraag. 9

11 10

12 3 Vragen van de adviesaanvraag De adviesaanvraag bevat over ILO-verdrag 170 drie concrete vragen. De eerste vraag betreft artikel 12 van het verdrag, de tweede vraag gaat over artikel 19 en de derde vraag betreft de wenselijkheid van, respectievelijk eventuele bezwaren tegen ratificatie van het verdrag. 3.1 Artikel 12 van het verdrag Artikel 12 (sub d) van het verdrag bepaalt dat werkgevers moeten waarborgen dat de registratie van de monitorings- en blootstellingsgegevens van werknemers die gevaarlijke chemische stoffen gebruiken, worden bewaard gedurende een door de (bevoegde) overheidsinstantie vastgestelde termijn. Deze registratie moet toegankelijk zijn voor de werknemers en hun vertegenwoordigers. Adviesvraag Deelt de SER de opvatting van het kabinet, dat de verplichtingen uit artikel 12 van het verdrag over de toegankelijkheid van monitorings- en blootstellingsgegevens zo geïnterpreteerd kunnen worden dat de huidige regelgeving hiermee voldoende in overeenstemming is? Het kabinet is van oordeel dat de Nederlandse wet- en regelgeving al in overeenstemming is met artikel 12 en met name onderdeel d van het verdrag. Het kabinet signaleert dat hoofdstuk 4 van het Arbobesluit door de overheid vastgestelde voorschriften bevat omtrent het monitoren en registreren van de blootstelling van werknemers aan gevaarlijke stoffen. De toegankelijkheid van deze registraties, die onderdeel zijn van de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E), is voor de werknemers zelf geregeld in de Arbowet en het Arbobesluit en voor de werknemersvertegenwoordigers in de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Toegang tot persoonsgegevens is beperkt tot geaggregeerde, niet tot de persoon herleidbare gegevens. Het kabinet concludeert dat zowel op het punt van monitoring en registratie van blootstellingsgegevens als de (geclausuleerde) toegang daartoe de Nederlandse regelgeving reeds in overeenstemming is met artikel 12 van het verdrag. Artikel 12 van het verdrag noodzaakt dan ook niet tot aanpassing van de nationale regelgeving. 11

13 Visie van de commissie De commissie onderschrijft deze visie van het kabinet. In de adviesaanvraag wordt terecht geconstateerd dat artikel 12 van het verdrag niet gaat over individuele gegevens die toegankelijk zouden moeten zijn voor werknemersvertegenwoordigers. Het kan eventueel gaan om geaggregeerde/geanonimiseerde gegevens, maar het gaat vooral om toegankelijkheid van monitorings- en blootstellingsgegevens (grenswaarden, metingen etcetera). De Nederlandse Arbo-regelgeving en de WOR bevatten hiervoor helder omschreven bepalingen, zoals genoemd in de adviesaanvraag. Het Arbobesluit bevat eveneens heldere voorschriften over de vraag wanneer monitoring en vaststelling van blootstelling verplicht is. Deze zijn uitgewerkt in de artikelen 4.2, 4.2a, 4.3, maar ook artikel 4.10 c en Dit is de reeds bestaande invulling van wat er van Nederland wordt gevraagd in artikel 12 (vaststelling mate en duur van blootstelling, dus ook een vorm van monitoring alsmede registratie van CMR-stoffen, bijhouden van lijsten van werknemers die kunnen worden blootgesteld etc.). De Nederlandse regelgeving voldoet derhalve aan de eisen die artikel 12 van het verdrag stelt. 3.2 Artikel 19 van het verdrag Artikel 19 van het verdrag bepaalt dat wanneer in een exporterende lidstaat elk of bepaald gebruik van gevaarlijke stoffen is verboden met het oog op de veiligheid en gezondheid van werkenden, dat verbod en de redenen daarvoor door de exporterende lidstaat moeten worden gecommuniceerd met elk importerend land. Adviesvraag Het verdrag verplicht ertoe dat een exporterend land het importerende land informeert over de bestaande arbeidsverboden bij het werken met specifieke gevaarlijke stoffen. Acht de SER de hieraan verbonden administratieve lasten voor bedrijven acceptabel? Gaat de voorkeur van de SER uit naar het hieronder geschetste alternatief waarbij volstaan kan worden met een standaardzin in de exportbrieven? In de adviesaanvraag stelt het kabinet vast dat de huidige Nederlandse regelgeving niet voldoet aan de verplichting van artikel 19 van het verdrag om alle arbeidsverboden van gevaarlijke stoffen bij elke exportorder actief te communiceren aan het importerende land. Op grond van deze constatering heeft het kabinet de commissie twee modellen voorgelegd waarmee bedrijven aan de veronderstelde verplichting tot infor- 12

14 VRAGEN VAN DE ADVIESAANVRAAG matieverschaffing uit artikel 19 van het verdrag zouden kunnen voldoen en de commissie naar haar voorkeur gevraagd. Visie van de commissie Binnen de commissie is een grondige discussie gevoerd over de strekking van artikel 19 van ILO-verdrag 170 in relatie tot reeds voor Nederland(se bedrijven) bestaande verplichtingen. Deze discussie is aanleiding geweest om aan het ministerie van SZW enkele nadere vragen voor te leggen. Het ministerie heeft deze vragen beantwoord bij brief van 24 juli 2013 (zie bijlage 2) en daarbij geconstateerd dat bij nader inzien gesteld kan worden dat het samenspel tussen de PIC-verordening en de REACH-verordening de informatieverplichting in artikel 19 van ILO-verdrag 170 helemaal afdekt. Mede op basis van haar eigen inzichten onderschrijft de commissie deze visie als volgt. Voor Nederland zijn van toepassing de EU-verordeningen PIC en REACH. De PIC-verordening inzake voorafgaande geïnformeerde toestemming (Prior Informed Consent ofwel Verordening (EG) 649/2012) regelt de in- en uitvoer van bepaalde gevaarlijke chemische stoffen en legt verplichtingen op aan bedrijven die deze chemische stoffen naar niet-eu-landen willen uitvoeren. Zij heeft als doel gemeenschappelijke verantwoordelijkheid en samenwerking in de internationale handel in gevaarlijke chemische stoffen te bevorderen en de gezondheid van de mens en het milieu te beschermen door ontwikkelingslanden te voorzien van informatie over het veilig opslaan, vervoeren, gebruiken en verwijderen van gevaarlijke chemische stoffen. Deze verordening geeft binnen de Europese Unie uitvoering aan het Verdrag van Rotterdam inzake de procedure voor voorafgaande geïnformeerde toestemming ten aanzien van bepaalde gevaarlijke chemische stoffen en pesticiden in de internationale handel. De PIC-verordening bevat in artikel 17 het voorschrift dat bij uitvoer van chemische stoffen deze vergezeld gaan van een veiligheidsinformatieblad (VIB) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1907/2006 (REACH). Dit geldt voor chemische stoffen die zijn onderworpen aan de bepalingen inzake het verpakken en kenmerken, die in of krachtens Verordening (EG) nr. 1107/2009, Richtlijn 98/8/EG en Verordening (EG) nr. 1272/ 2008, of in of krachtens andere relevante wetgeving van de Unie zijn vastgesteld. Dat betreft in elk geval alle stoffen(groepen) waarvoor Nederland een arbeidsverbod kent (zie bijlage 3). 13

15 De REACH-verordening (1907/2006/EG) bevat in bijlage II voorschriften omtrent de inhoud van veiligheidsinformatiebladen. In artikel 15.1 van deze bijlage is bepaald dat het VIB informatie moet bevatten over alle communautaire of nationale regels die onder meer betrekking hebben op de gezondheidsbescherming bij het werken met deze stoffen (zie bijlage 3). De commissie onderschrijft de visie van het ministerie van SZW dat de combinatie van de PIC-verordening en de REACH-verordening bewerkstelligt dat Nederland al volledig voldoet aan de informatieverplichtingen uit artikel 19 van ILO-verdrag 170; in elk geval voor de stoffen(groepen) waarvoor in Nederland een gebruiksverbod geldt. De combinatie van beide verordeningen zorgt ervoor dat er bij export altijd een VIB wordt verstrekt en dat in dit VIB, naast informatie over de gezondheidsrisico s van de stof, ook informatie is opgenomen over eventueel geldende arbeidsverboden op grond van EU- of nationaal recht. Daarmee is op dit moment al sprake van een situatie waarmee aan de verplichtingen op grond van artikel 19 van ILO-verdrag 170 is voldaan. 3.3 Ratificatie van ILO-verdrag 170 Adviesvraag Deelt de SER de opvatting van het kabinet dat de huidige regelgeving in afdoende mate invulling geeft aan de overige verplichtingen uit het verdrag en is zij van mening dat het verdrag geratificeerd dient te worden? Visie van de commissie De commissie heeft onder 3.1 en 3.2 haar visie gegeven op de specifieke vragen die het kabinet voorlegt. Daarbij is gebleken dat zij van mening is dat: a. de Nederlandse regelgeving voldoet aan artikel 12 van ILO-verdrag 170; b. de Nederlandse regelgeving eveneens voldoet aan artikel 19 van ILO-verdrag 170; c. geen additionele nationale regelgeving nodig is. 14

16 VRAGEN VAN DE ADVIESAANVRAAG Afrondend concludeert de commissie dat de huidige Nederlandse regelgeving in afdoende mate invulling geeft aan de overige verplichtingen uit het verdrag en dat het verdrag geratificeerd dient te worden. Den Haag, 18 september 2013 F.B.J. Grapperhaus, voorzitter B.P.F.D. Hendrikx, secretaris 15

17 16

18 Bijlagen

19 18

20 BIJLAGE 1 19

21 20

22 BIJLAGE 1 21

23 22

24 BIJLAGE 1 23

25 24

26 BIJLAGE 1 25

27 26

28 BIJLAGE 1 27

29 28

30 BIJLAGE 1 29

31 30

32 BIJLAGE 1 31

33 32

34 BIJLAGE 1 33

35 34

36 BIJLAGE 1 35

37 36

38 BIJLAGE 1 37

39 38

40 BIJLAGE 1 39

41 40

42 BIJLAGE 1 41

43 42

44 BIJLAGE 1 43

45 44

46 BIJLAGE 1 45

47 46

48 BIJLAGE 1 47

49 48

50 BIJLAGE 1 49

51 50

52 BIJLAGE 1 51

53 52

54 BIJLAGE 1 53

55 54

56 BIJLAGE 1 55

57 56

58 BIJLAGE 1 57

59 58

60 BIJLAGE 1 59

61 60

62 BIJLAGE 1 61

63 62

64 BIJLAGE 2 Antwoorden SZW op vragen ondernemingsgeleding Aan: Secretariaat SER-Commissie Arbeidsomstandigheden 1 t.a.v.: mevrouw B. Hendrikx Van: M.M.W. Wilders, G&VW/VW Betreft beantwoording vragen ondernemingsgeleding in de SER-Commissie Arbeidsomstandigheden Opmerking vooraf: Bij de beantwoording zijn sommige vragen samen genomen. Vragen 1. Graag een probleemanalyse waarom ILO C 170 alsnog geratificeerd moet worden: Is er een probleem (= een negatief gewaardeerde situatie) en zo ja voor wie en waarom? 2. Waarom is ratificatie het juiste instrument om het doel te bereiken? 3. Wat is het probleem dat na 23 jaar alsnog ratificatie noodzakelijk zou zijn? Zijn er signalen uit landen dat zij deze informatie wensen? Doen die landen zelf wel mee aan het verdrag? Is gemotiveerd waarom de informatie van het veiligheidsinformatieblad niet voldoende is? Antwoord De adviesaanvraag aan de SER is het resultaat van overleg dat eind 2012 is gevoerd tussen het kabinet en de sociale partners. De adviesaanvraag aan de SER is dus op verzoek van sociale partners. Kennelijk waren zij van mening dat de ratificatie van ILO verdrag 170 overwogen moest worden. Deze overweging sluit naadloos aan bij de overwegingen in de EU. De Europese Unie (EU) streeft naar de bevordering van behoorlijke arbeidsomstandigheden, zowel intern als in haar externe relaties. De arbeidsnormen zijn een kernelement van het begrip behoorlijke arbeidsomstandigheden. De bekrachtiging van de ILO-verdragen door de lidstaten zendt aldus een belangrijk signaal uit wat de samenhang van het beleid van de Unie bij de verbetering van de arbeidsnormen wereldwijd betreft. De juridische hindernissen voor de bekrachtiging door de lidstaten moeten daarom op het niveau van de EU uit de weg worden geruimd voor dergelijke verdragen, waarvan de inhoud geen problemen schept in het licht van het bestaande acquis van de Unie. 1 Beantwoording van SZW ontvangen als bijlage bij bericht van 24 juli

65 In het voorstel voor een besluit van de (Europese) Raad, dat hindernissen op grond van competentie verschillen tussen de EU en de lidstaten moet wegnemen, is dan ook de volgende overweging opgenomen: Het Europees Parlement, de Raad en de Commissie bevorderen de bekrachtiging van de internationale arbeidsverdragen die door de Internationale Arbeidsorganisatie als actueel worden beschouwd, als bijdrage tot de inspanningen van de Europese Unie om behoorlijke arbeidsomstandigheden voor alle werknemers binnen en buiten de Unie te bevorderen, waarvan de bescherming en verbetering van de gezondheid en veiligheid van de werknemers een belangrijk aspect is. Te verwachten valt dat het merendeel van de EU-lidstaten zal overgaan tot ratificatie van ILO-verdrag 170. Vooral om daarmee een positieve impuls aan de arbeidsbescherming in derde landen te geven. Vraag 4. Waarom voldoet de PIC verordening, i.c. de verplichting om een overeenkomstig Bijlage II van REACH opgesteld veiligheidsinformatieblad, niet om dit te regelen? (EU/2012/649) Antwoord Bij nader inzien kan gesteld worden dat het samenspel tussen de PIC verordening en de Reach verordening de informatieverplichting in artikel 19 van ILO verdrag 170 helemaal afdekt. In elk geval voor de stoffen(groepen) waarvoor in Nederland een gebruiksverbod geldt. In de bijlage staan de stoffen vermeld waarvoor Nederland een gebruiksverbod in arbeid heeft. De onderbouwing voor de constatering dat de bestaande Europese regelgeving de informatieplicht in artikel 19 van ILO verdrag 170 afdekt, is als volgt: a. De PIC verordening (649/2012/EG) bevat in artikel 17 het voorschrift dat bij uitvoer van chemische stoffen deze vergezeld gaan van een veiligheidsinformatieblad overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1907/2006 (Reach). Dit geldt voor chemische stoffen, die zijn onderworpen aan de bepalingen inzake het verpakken en kenmerken die in of krachtens Verordening (EG) nr. 1107/2009, Richtlijn 98/8/EG en Verordening (EG) nr. 1272/2008, of andere relevante wetgeving van de Unie zijn vastgesteld. Dat betreft in elk geval alle stoffen(groepen) waarvoor Nederland een arbeidsverbod kent; b. De Reach verordening (1907/2006/EG) bevat in bijlage II voorschriften omtrent de inhoud van veiligheidsinformatiebladen (VIB). In artikel 15.1 van deze bijlage is bepaald dat het VIB informatie moet bevatten over alle communautaire of natio- 64

66 BIJLAGE 2 nale regels die onder meer betrekking hebben op de gezondheidsbescherming bij het werken met deze stoffen. De combinatie van a. en b. zorgt ervoor dat er bij export altijd een VIB wordt verstrekt en dat in dit VIB naast informatie over de gezondheidsrisico s van de stof ook informatie is opgenomen over eventueel geldende arbeidsverbonden op grond van EU- of nationaal recht. Daarmee is, bij nader inzien, op dit moment al sprake van een situatie waarmee aan de verplichtingen op grond van artikel 19 van ILO verdrag 170 is voldaan. PIC verordening (649/2012/EG), artikel 17: Bij uitgevoerde chemische stoffen te voegen informatie Voor uitvoer bestemde chemische stoffen zijn onderworpen aan de bepalingen inzake het verpakken en kenmerken die in of krachtens Verordening (EG) nr. 1107/ 2009, Richtlijn 98/8/EG en Verordening (EG) nr. 1272/2008, of andere relevante wetgeving van de Unie zijn vastgesteld. De eerste alinea is van toepassing tenzij deze bepalingen strijdig zijn met een specifiek voorschrift van de invoerende partijen of andere landen. Wanneer zulks relevant is, worden de uiterste gebruiksdatum en de productiedatum van de in lid 1 bedoelde of in bijlage I opgenomen chemische stoffen op het etiket aangegeven en wordt deze uiterste gebruiksdatum indien nodig voor verschillende klimaatzones vermeld. De in lid 1 bedoelde chemische stoffen gaan bij uitvoer vergezeld van een veiligheidsinformatieblad overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1907/2006. De exporteur zendt dit veiligheidsinformatieblad toe aan elke natuurlijke of rechtspersoon die een chemische stof invoert in een partij of ander land. De gegevens op het etiket en het veiligheidsinformatieblad worden voor zover praktisch uitvoerbaar vermeld in de officiële talen of één of meer van de hoofdtalen van het land van bestemming of van het gebied waar de chemische stof naar verwachting zal worden gebruikt. Reach verordening (1907/2006/EG), bijlage II, artikel 15.1: 65

67 15.1. Specifieke veiligheids-, gezondheids- en milieureglementen en -wetgeving voor de stof of het mengsel Verstrek informatie over relevante communautaire bepalingen inzake veiligheid, gezondheid en milieu (bijvoorbeeld Seveso-categorie/in bijlage I bij Richtlijn 96/82/ EG van de Raad genoemde stoffen) of nationale informatie over de wettelijke status van de stof of het mengsel (inclusief de stoffen in het mengsel), alsook advies over de maatregelen die de afnemer ingevolge deze bepalingen moet nemen. Vermeld de nationale wetten van de desbetreffende lidstaten ter uitvoering van deze bepalingen en eventuele andere nationale maatregelen die relevant kunnen zijn. Vraag 5. Op welke wijze is artikel 19 van het verdrag geïmplementeerd door landen die inmiddels hebben geratificeerd? Antwoord Het ILO verdrag is momenteel geratificeerde door de EU-lidstaten Duitsland, Italië, Zweden, Polen en Luxemburg. SZW heeft een uitvraag gedaan naar de wijze van ratificatie in deze landen. Op dit moment is alleen de situatie van Italië en Duitsland bekend. Deze landen hebben bij ratificatie aangegeven dat de huidige EU-regelgeving afdoende invulling biedt voor de verplichtingen uit artikel 19 van ILO verdrag 170. Niet bekend is of er in deze landen voor bepaalde stoffen arbeidsverboden gelden die afwijken van de Europese arbeidsverboden. Zodra de informatie van Zweden, Polen en Luxemburg bekend is, zal deze aan de SER worden doorgegeven. Vraag 6. Hoe verhoudt zich dit voorstel tot het beleid van merkbaar minder regeldruk? Antwoord In de adviesaanvraag van het kabinet, daartoe door sociale partners opgeroepen in het overleg eind vorig jaar, is aan de SER de vraag voorgelegd of de SER voorstander is van ratificatie en zo ja, naar welke invulling van de informatieplicht de voorkeur uitgaat. Bij nader inzien voldoet de huidige regelgeving dus geheel 66

68 BIJLAGE 2 aan de verplichtingen uit ILO verdrag 170 en is bij eventuele ratificatie geen aanpassing van de regelgeving nodig. Het effect op de regeldruk is dus nihil. Vraag 7. Volgens de uitgangspuntennotitie van SZW geldt de meldingsplicht alleen (voor) stoffen waarvoor eventuele gebruiksverboden inzake veiligheid en gezondheid op het werk gelden. Voor welke van de in Bijlage XIV en XVII van REACH genoemde stoffen gelden gebruiksverboden inzake veiligheid en gezondheid op het werk? Antwoord De informatieplicht uit artikel 19 van ILO verdrag 170 richt zich inderdaad alleen op eventuele gebruiksverboden inzake de veiligheid en gezondheid op het werk. In het antwoord op vraag 4 is al aangegeven dat de huidige regelgeving al volstaat om aan de informatieplicht te voldoen. Om die reden is beantwoording van vraag 7 onnodig. Bijlage Stoffen waarvoor in de Nederlandse arbeidsomstandighedenregelgeving een gebruiksverbod geld in verband met de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van werknemers: Asbest (alle vezeltypen); Propaansulton (art arbobesluit (verder AB genoemd), verbod vervaardigen en gebruiken; 2-naftylamine en de zouten daarvan (artikel 4.59, lid a AB, verbod vervaardigen en gebruiken; 4-aminodifenyl en de zouten daarvan(artikel 4.59, lid b AB, verbod vervaardigen en gebruiken; benzidine en de zouten daarvan (artikel 4.59, lid c AB, verbod vervaardigen en gebruiken; 4-nitrodifenyl (artikel 4.59, lid d AB, verbod vervaardigen en gebruiken; Benzeen, tetrachloorkoolstof, pentachloorethaan en 1,1,2,2,-tetrachloorethaan (artikel 4.61a AB, gebruiksverbod indien gehalte aan benzeen meer is dan 1 volume procent. behoudens uitzonderingen); 67

69 Loodwit, loodsulfaat of producten die deze stoffen bevatten ten behoeve van het schilderen (artikel 4.61b AB. Verbod te gebruiken bij schilderen van binnenwerk gebouwen of vaartuigen, behoudens uitzonderingen). De vervangingsregeling voor oplosmiddelen (artikel 4.62b) betreft een partiële gebruiksrestrictie en is dus in juridische zin geen arbeidsverbod. 68

70 BIJLAGE 3 Tekst relevante artikelen uit de PIC-verordening en de REACHverordening en overzicht van stoffen met gebruiksverbod Deze bijlage bevat: de tekst van artikel 17 van de PIC-verordening; de tekst van artikel 15 van de REACH-verordening; de stoffen waarvoor in de Nederlandse arbeidsomstandighedenregelgeving een gebruiksverbod geldt in verband met de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van werknemers. Artikel 17 van de PIC-verordening (649/2012/EG): Bij uitgevoerde chemische stoffen te voegen informatie 1. Voor uitvoer bestemde chemische stoffen zijn onderworpen aan de bepalingen inzake het verpakken en kenmerken die in of krachtens Verordening (EG) nr. 1107/2009, Richtlijn 98/8/EG en Verordening (EG) nr. 1272/2008, of andere relevante wetgeving van de Unie zijn vastgesteld. De eerste alinea is van toepassing tenzij deze bepalingen strijdig zijn met een specifiek voorschrift van de invoerende partijen of andere landen. 2. Wanneer zulks relevant is, worden de uiterste gebruiksdatum en de productiedatum van de in lid 1 bedoelde of in bijlage I opgenomen chemische stoffen op het etiket aangegeven en wordt deze uiterste gebruiksdatum indien nodig voor verschillende klimaatzones vermeld. 3. De in lid 1 bedoelde chemische stoffen gaan bij uitvoer vergezeld van een veiligheidsinformatieblad overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1907/2006. De exporteur zendt dit veiligheidsinformatieblad toe aan elke natuurlijke of rechtspersoon die een chemische stof invoert in een partij of ander land. 4. De gegevens op het etiket en het veiligheidsinformatieblad worden voor zover praktisch uitvoerbaar vermeld in de officiële talen of één of meer van de hoofdtalen van het land van bestemming of van het gebied waar de chemische stof naar verwachting zal worden gebruikt. 69

71 Artikel 15.1 van bijlage II bij de REACH-verordening (1907/2006/EG): Specifieke veiligheids-, gezondheids- en milieureglementen en -wetgeving voor de stof of het mengsel Verstrek informatie over relevante communautaire bepalingen inzake veiligheid, gezondheid en milieu (bijvoorbeeld Seveso-categorie/ in bijlage I bij Richtlijn 96/82/EG van de Raad) genoemde stoffen) of nationale informatie over de wettelijke status van de stof of het mengsel (inclusief de stoffen in het mengsel), alsook advies over de maatregelen die de afnemer ingevolge deze bepalingen moet nemen. Vermeld de nationale wetten van de desbetreffende lidstaten ter uitvoering van deze bepalingen en eventuele andere nationale maatregelen die relevant kunnen zijn. Stoffen waarvoor in de Nederlandse arbeidsomstandighedenregelgeving een gebruiksverbod geldt in verband met de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van werknemers: Asbest (alle vezeltypen): propaansulton (art arbobesluit (verder AB genoemd), verbod vervaardigen en gebruiken; 2-naftylamine en de zouten daarvan (artikel 4.59, lid a AB, verbod vervaardigen en gebruiken; 4-aminodifenyl en de zouten daarvan(artikel 4.59, lid b AB, verbod vervaardigen en gebruiken; benzidine en de zouten daarvan (artikel 4.59, lid c AB, verbod vervaardigen en gebruiken; 4-nitrodifenyl (artikel 4.59, lid d AB, verbod vervaardigen en gebruiken; benzeen, tetrachloorkoolstof, pentachloorethaan en 1,1,2,2,-tetrachloorethaan (artikel 4.61a AB, gebruiksverbod indien gehalte aan benzeen meer is dan 1 volume procent. behoudens uitzonderingen); loodwit, loodsulfaat of producten die deze stoffen bevatten ten behoeve van het schilderen (artikel 4.61b AB, verbod te gebruiken bij schilderen van binnenwerk gebouwen of vaartuigen, behoudens uitzonderingen). De vervangingsregeling voor oplosmiddelen (artikel 4.62b AB) betreft een partiële gebruiksrestrictie en is dus in juridische zin geen arbeidsverbod. 70

72 BIJLAGE 4 Commissie Arbeidsomstandigheden (ARBO) Samenstelling voor het adviestraject ILO-verdrag 170 leden Onafhankelijke leden prof.mr. F.B.J. Grapperhaus (voorzitter) prof.ir. N.D. van Egmond prof.dr. W.R.F. Notten prof.mr. E. Verhulp Ondernemersleden C.J. Halm (FME-CWM) vacature (LTO-Nederland) (tijdelijke vervulling door drs. G.A.M. van der Grind) mr. W.M.J.M. van Mierlo (VNO-NCW) J.A. van de Werken (MKB-Ned.) Werknemersleden mw. S. B. Baljeu-Veenstra Eur.Erg. (CNV) mw. mr. C.C. de Boer (vakcentrale MHP) R.M. Kuin (FNV) drs. W. van Veelen (FNV) plaatsvervangende leden mw. prof.dr. A. Nauta P.A. Schoormans (MKB-Ned./VNO-NCW) W.B.M. Treu mw. drs. R.A. Jurriëns mr. H. van Steenbergen Adviserende leden G. van der Laan M.D. uit de kring van overheidswerkgevers (VSO): mr.drs. P. du Bois ir. R.T.M. Cornelissen Ministeriële vertegenwoordigers H.J. van der Brugge, MBA (SZW) P.J. Butz (Def) mw. F. Salimans (V&J) drs. N.J. van Belle (VWS) ir. P. van Veen (I&M) L.K. Klokkenburg MSc MA(EL&I) E.G. ten Oever MSc (V&J) 71

73 72 Secretariaat mw. mr. B.P.F.D. Hendrikx mr. A. de Groot

74 Publicatieoverzicht Algemeen De belangrijkste adviezen en rapporten van de SER komen in boekvorm uit. Een jaarabonnement op deze publicaties kost apple 90,50. Losse exemplaren kosten apple 7,50, tenzij anders aangegeven. Van de meeste adviezen wordt een aparte samenvatting gemaakt, zowel in het Nederlands als in het Engels. Deze samenvattingen kunt u raadplegen op onze website. Sommige Engelstalige samenvattingen zijn ook beschikbaar in boekvorm en zijn gratis. De bibliografische gegevens vindt u op onze website. Het SERmagazine, met nieuws en opinies over de SER, de Stichting van de Arbeid en de overlegeconomie, verschijnt maandelijks. Een jaarabonnement is gratis. Een overzicht van alle SER-uitgaven vindt u op onze website ( 3 Adviezen ILO-verdrag , 76 pp., ISBN , bestelnr: 13/05 Grenswaarden voor chroom VI-verbindingen 2013, 22 pp., ISBN , bestelnr: 13/04 Verbreding draagvlak cao-afspraken 2013, 76 pp., ISBN , bestelnr: 13/03 Handmade in Holland: Vakmanschap en ondernemerschap in de ambachtseconomie 2013, 96 pp., ISBN , bestelnr: 13/02 Make it in the Netherlands! Advies over binding van buitenlandse studenten aan Nederland 2013, 58 pp., ISBN , bestelnr: 13/01 Naar een Energieakkoord voor duurzame groei 2012, 32 pp., ISBN , bestelnr: 12/07 Naar een kwalitatief goede, toegankelijke en betaalbare zorg: een tussentijds advies op hoofdlijnen 2012, 60 pp., ISBN , bestelnr: 12/06 Reactie op (conceptnota van wijziging) wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen 2012, 19 pp., ISBN , bestelnr: 12/05 Verschuivende economische machtsverhoudingen 2012, 228 pp., ISBN , bestelnr: 12/04 Alternatieve geschilbeslechting in de EU 2012, 84 pp., ISBN , bestelnr: 12/03 73

75 Werk maken van scholing, advies over postinitiële scholingsmarkt 2012, 144 pp., ISBN , bestelnr: 12/02 Voorlopige nanoreferentiewaarden voor synthetische nanomaterialen 2012, 150 pp., ISBN , bestelnr: 12/01 Medezeggenschap en (I)MVO 2011, 26 pp., ISBN , bestelnr: 11/11 Ontwikkeling door duurzaam ondernemen 2011, 130 pp., ISBN , bestelnr: 11/10 Grenswaarden voor asbest 2011, 22 pp., ISBN , bestelnr: 11/09 Klachtenbehandeling aanstellingskeuringen 2011, 42 pp., ISBN , bestelnr: 11/08 Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap 2011, 56 pp., ISBN , bestelnr: 11/07 Tijden van de samenleving 2011, 124 pp., ISBN , bestelnr: 11/06 Werk maken van baan-baanmobiliteit 2011, 166 pp., ISBN , bestelnr: 11/05 Toekomst scholing en vorming leden ondernemingsraad 2011, 44 pp., ISBN , bestelnr: 11/04 Bevolkingskrimp benoemen en benutten 2011, 200 pp., ISBN , bestelnr: 11/03 Zelfstandigen en arbeidsomstandigheden 2011, 38 pp., ISBN , bestelnr: 11/02 Toegang tot het recht voor de consument en de ondernemer 2011, 18 pp., ISBN , bestelnr: 11/01 Meer chemie tussen groen en groei 2010, 132 pp., ISBN , bestelnr: 10/05 Zzp ers in beeld: Een integrale visie op zelfstandigen zonder personeel 2010, 208 pp., ISBN , bestelnr: 10/04 Meer werken aan duurzame groei 2010, 200 pp., ISBN , bestelnr: 10/03 ARIE-regeling 2010, 24 pp., ISBN , bestelnr: 10/02 Advies Overheid én Markt: het resultaat telt! Voorbereiding bepalend voor succes 2010, 234 pp., ISBN , bestelnr: 10/01 Benoemingsrecht Sociaal-Economische Raad , 30 pp., ISBN , bestelnr. 09/08 74

76 Rapporten Nederlandse economie in stabieler vaarwater: een marco-economische verkenning 2013, 64 pp., ISBN Nieuwe EU-voorstellen Regulering en toezicht financiële sector 2010, 64 pp., ISBN CSED-rapport: Naar een integrale hervorming van de woningmarkt 2010, 124 pp., ISBN Engelstalige publicaties The Dutch Work Councils Act Information brochure, 2011, 38 pp., ISBN The power of consultation: The Dutch consultative economy explained General brochure, 2010, 34 pp., ISBN Europe 2020: The New Lisbon Strategy Abstract, 2009, 40 pp., ISBN , orderno. 2009/04E Nanoparticles in the Workplace: Health and Safety Precautions Translation wiht abridged appendices, 68 pp., ISBN , orderno. 2009/01E Social and Economic Council s Statement on International Corparate Social Responsibility Statement, 2008, 91 pp., ISBN On sustainable globalisation: A world to be won Abridged version, 2008, 132 pp., ISBN X, orderno. 2008/06E CAP Reform and Public Services of Agriculture Abridged version, 2008, 52 pp., ISBN , orderno. 2008/05E Overige publicaties Leidraad personeelsvertegenwoordiging met toelichting en bijlagen 2010, 104 pp., ISBN Voorbeeldreglement Ondernemingsraden met toelichting en bijlagen 2010, 264 pp., ISBN Alle uitgaven zijn te bestellen: telefonisch bij de afdeling Verkoop ( ); via de website ( door overmaking van de vermelde prijs op gironummer ten name van de SER te Den Haag, onder vermelding van het bestelnummer en de titel. 75

77 Colofon Uitgave Sociaal-Economische Raad Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK Den Haag T E communicatie@ser.nl Tekst Commissie Arbeidsomstandigheden (ARBO) Fotografie Omslag: ShutterStock Vormgeving en druk 2D3D, Den Haag (basisontwerp); Huisdrukkerij SER 2013, Sociaal-Economische Raad Alle rechten voorbehouden Overname van teksten is toegestaan onder bronvermelding. ISBN

78 Sociaal-Economische Raad Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK Den Haag T E communicatie@ser.nl , Sociaal-Economische Raad ISBN