13 juni 2017 Michelle Heijblom. Workshop ouderen houden regie met technologie

Transcriptie

1 13 juni 2017 Michelle Heijblom Workshop ouderen houden regie met technologie

2 Even voorstellen Michelle Heijblom hoofddocent/onderzoeker Technologie in de Zorg Saxion Projectleider ouderen houden regie met technologie De foto Wat was jullie reden om voor deze workshop te kiezen?

3 Vandaag Een kijkje in de mogelijkheden van technologie voor ouderen en mensen met dementie thuis & Tips voor het zoeken en toepassen van geschikte technologie

4 Inhoud Wat is technologie? Een indeling om e.e.a. overzichtelijker te maken; Voorbeelden Technologie zoeken De stappen uit het implementatieplan

5 Wat verstaan jullie onder technologie in de zorg? Post-its: Bedenk één voorbeeld van een technologie binnen jouw sector, waar je positief over bent. Licht in één zin toe waarom Bedenk één voorbeeld van een technologie binnen jouw sector/instelling, waar je minder positief over bent. Licht in één zin toe waarom.

6 (zorg)technologie is. de toepassing van kennis en vaardigheden in de vorm van apparaten, procedures of systemen, ontwikkeld om een gezondheidsprobleem op te lossen of kwaliteit van leven te verbeteren Technologie in de zorg Medische technologie Living technology Zorgtechnologie Gezondheidszorgtechnologie

7 Technologie in de zorg

8 Waar kan het (o.a.) fout gaan? De juiste technologie vinden Passend bij de vraag In de juiste fase van ontwikkeling Vinden Technologie afstemmen op de behoeften van gebruikers Gebruikers voorbereiden en uitleg geven Werkzaamheden aanpassen Implementeren De omgeving aanpassen Kosten/vergoedingen Gebruik van de technologie

9 Vinden: waar te beginnen Serious games en simulaties In een schijnwereld Ehealth Verbinden Implantaten en protheses Domotica Op of aan Veiligheid en comfort thuis Ondersteunende het Medische lichaam technologie technologie In het ziekenhuis Functioneren bij dagelijkse activiteiten De ene technologie is de andere niet Een indeling om e.e.a. wat concreter te maken:

10 Technologie-indeling Toepassingsdomein: Plaats/context ehealth Verbinding tussen omgevingen en personen Serious games en (virtual reality) simulaties Domotica en robots in de thuissituatie Ondersteunende technologie Leren en ervaren in de schijnwereld Comfort en veiligheid In de thuissituatie Functioneren in het dagelijkse leven Medische techniek Implantaten en protheses Specialistische zorg In het ziekenhuis (of in de ziekenhuisverplaatste zorg) Overnemen van functionaliteit in of aan het lichaam

11 ehealth Wat is het? ehealth is het gebruik van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën, en met name internettechnologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren [RVZ 2002]

12 Voorbeelden Indeling aangepast van ehealth in de praktijk (Timmer, 2010) Social media Online informatie Zelftesten Online zelfhulpcursus Zorg op afstand E-communicatie en videocommunicatie (beeldzorg) Online behandeling Telediagnose en telemonitoring Clienten-/patientendossiers Communicatieplatform Agenda en herinnering Herinneringen ophalen/dagboek

13 Voorbeelden Indeling aangepast van ehealth in de praktijk (Timmer, 2010) Social media: bv WhatsApp, kanta-messenger Online informatie: bv. Samen Beter Thuis, Hulpmiddelenwijzer, alzheimer assistent Zelftesten: bv. SkinVision, Thuisarts app Online zelfhulpcursus: Ouderen en alcohol Zorg op afstand E-communicatie en videocommunicatie (beeldzorg): bv Care4Homecare Online behandeling: bv Interapy Telediagnose en telemonitoring: bv. Cavari Clienten-/patientendossiers: bv. JouwOmgeving Communicatieplatform: bv OzoVerbindzorg, Familienet, Mantellink Agenda en herinnering: bv dementia-app, medalert Herinneringen ophalen/dagboek: bv. Dementie en herinneringenapp

14 Meer info? Kijk ook eens op ICT in de Zorg Jaarlijkse ehealth monitor Standaarden, richtlijnen Achtergrondinformatie Nieuwtjes/onderzoeksresultaten

15 Meer info? Kijk ook eens op Vilans thema ehealth Tips Do s and don ts Experts Meer informatie Whitepapers 15

16 Waar moet je rekening mee houden? 1. Wie is de gebruiker en wat wil de gebruiker? 2. Waar haal ik de app/website vandaan (wie is de auteur/maker)? GGD appstore KNMG medische app checker Vilans App check Nictiz 3. Hoe zit het met de privacy? 4. Is het veilig? Tegen hacken (updaten! SSL verbinding) Fysieke veiligheid Hoe cruciaal is foutieve informatie Hoe waarschijnlijk is foutieve informatie Certificering 5. (hoe) Werkt het? User Consent. By using our application, you are consenting to our processing of Your Personal Data as set forth in this Privacy Policy and blabla.including, but not limited to, collecting, storing, deleting, using, combining and disclosing information, all of which activities will take place in United States A Note to Users Outside of the United States. Your Personal Data may be processed in the country in which it was collected and in outher countries, including the United States, where laws regarding processing of Personal Data may be less stringent.

17 Serious games en simulaties Serious games: wat is het? (video)spellen die niet als primair doel hebben om ontspanning te bieden, maar een hoger doel dienen in de zorgverlening of -opleiding Virtual reality: wat is het? Een op de computer gesimuleerde wereld waarin je je lijkt te bevinden. Zintuigen worden gemanipuleerd Zien, horen, voelen en/of beïnvloeden van de virtuele wereld;

18 Waar doe je serious gaming In een fysieke ruimte (klaslokaal, IC, fabriekshal) Run je eigen praktijk! Achter de computer In een virtuele wereld In een wereld met echte en virtuele elementen (augmented reality). Computer (Klas)lokaal Serious gaming praktijkruimte Augmented reality Virtuele wereld Virtual reality

19 Voor de zorgvrager: Serious gaming en simulaties: Voor wie en wat? Inzicht verwerven in (omgang met) ziekte/aandoening Therapie Mentaal (exposure therapy, online therapie) Fysiek (EenVandaag) Activeren (Tovertafel, Silverfit) Ophalen herinneringen (reminiscentie) Voorbereiden op situatie Pijn dragelijker maken (immersion)

20 Voor de omgeving: Serious gaming en simulaties: Voor wie en wat? Ervaren van een ziektebeeld/aandoening (into dmentia) Voor de zorgverlener: Oefenen van vaardigheden en situaties Praktisch Communicatief (Ervaren van een ziektebeeld/aandoening)

21 Waar moet je op letten? Sluit het aan/past het bij je doelgroep? Privacy (zie ehealth) Veiligheid (zie grotendeels ehealth) Betrouwbaarheid/validiteit Vervanging van echte oefening of therapie? Meer informatie: TrendItion, VR-wereld

22 Domotica Wat is het? De toepassing van technologie en diensten, vaak bestaand uit geïntegreerde systemen van omgevingsbewuste sensoren en actuatoren, gericht op het verhogen van veiligheid, communicatie en comfort van wonen en leven Sensor meet een natuurkundige grootheid reageert met handeling of weergave Voor wie/wat is het? Niet alleen voor de zorg! Gemak Veiligheid Mensen langer zelfstandig thuis laten wonen

23 Voorbeelden Personenalarmering geavanceerde bewaking GPS Dwaaldetectie Valdetectie Leefstijlmonitoring Lichtconcept Sleutelkluis / elektronisch slot

24 Domotica Vaak niet apart te zien van ehealth (/ICT) Let op: veiligheid, schijnveiligheid en privacy Meer info: vilans

25 Ondersteunende technologie Wat is het? Een algemene term voor een apparaat of systeem dat mensen in staat stelt om taken te doen of uit te voeren waar ze anders niet toe in staat zouden zijn, of om het gemak en de veiligheid waarmee taken kunnen worden uitgevoerd te verhogen Voor wie/wat is het? Lichamelijke ondersteuning Ondersteuning van de zorgverlener Ondersteuning in dagelijkse activiteiten Geheugenondersteuning

26 Ondersteunende technologie Meer info:

27 Hoe begin je met zoeken? Stap 1: Denk na over een situatie/probleem uit je eigen praktijk waarvoor jij denkt dat technologie mogelijk een oplossing is. Werk de volgende punten uit: Om wie gaat het? Indien van toepassing: wat is zijn/haar (relevante) ziektebeeld? Wat is er aan de hand/wat is de situatie (waar loopt hij, zijn omgeving en/of jij tegenaan)? Waar speelt het zich af? Wanneer doet de situatie zich voor. Stap 2: Omschrijf in je eigen woorden wat voor oplossing je zoekt. Hierbij hoef je nog niet te denken aan technologie. Bedenk vooral hoe de ideale situatie er voor jou uit zou zien.

28 Voorbeeld Mijn vader met beginnende dementie vergeet steeds vaker te eten als hij alleen thuis is. Om wie gaat het: Mijn vader Wat is zijn ziektebeeld: Beginnende dementie Wat is er aan de hand: Hij vergeet te eten Waar? Thuis Wanneer? Als hij er niet actief aan wordt herinnerd

29 Oplossingsrichting? Het zou ideaal zijn als mijn vader altijd rond etenstijd wordt herinnerd aan het feit dat hij moet eten; Het zou ideaal zijn als ik mijn vader even kon vragen of hij wel heeft gegeten. Zo wordt ik gerustgesteld en kan ik hem zo nodig herinneren aan het eten. Het zou fijn zijn als ik kon zien of mijn vader wel heeft gegeten (en evt wat hij dan heeft gegeten). Dan kan ik hem zo nodig aan eten herinneren, maar hoef ik hem niet altijd lastig te vallen, want dat stelt hij niet op prijs.

30 Hoe begin je met zoeken? Stap 1: Denk na over een situatie/probleem uit je eigen praktijk waarvoor jij denkt dat technologie mogelijk een oplossing is. Werk de volgende punten uit: Om wie gaat het? Indien van toepassing: wat is zijn/haar (relevante) ziektebeeld? Wat is er aan de hand/wat is de situatie (waar loopt hij, zijn omgeving en/of jij tegenaan)? Waar speelt het zich af? Wanneer doet de situatie zich voor. Stap 2: Omschrijf in je eigen woorden wat voor oplossing je zoekt. Hierbij hoef je nog niet te denken aan technologie. Bedenk vooral hoe de ideale situatie er voor jou uit zou zien.

31 In welke context zoek je? Wat zijn de belangrijkste woorden uit je oplossing en welke context past daarbij? Kernwoorden Contact, communicatie, monitoren, controleren, verbinden, op afstand, zien, informatie, samenwerken, inzicht, gegevens, herinnering, tablet, computer, smartphone, digitaal, ict Virtueel, schijn, werkelijkheid, ervaren, wereld, bewustwording, afleiden, blootstellen, oefenen Thuis, veiligheid, sensoren, gemak, comfort, vanzelf, controleren, monitoren, automatisch Mobiliteit, wandelen, hulpmiddelen, geheugen, vallen, dagelijks, herinnering, ondersteuning Context ehealth Serious games en simulaties Domotica Ondersteunende technologie

32 Oplossingsrichting? Het zou ideaal zijn als mijn vader altijd rond etenstijd wordt herinnerd aan het feit dat hij moet eten; Herinnering (zonder contact te leggen) Alledaagse bezigheid Ondersteunende technologie Het zou ideaal zijn als ik mijn vader even kon vragen of hij wel heeft gegeten. Zo wordt ik gerustgesteld en kan ik hem zo nodig herinneren aan het eten. Vragen/contact leggen Herinneren met contact ehealth Het zou fijn zijn als ik kon zien of mijn vader wel heeft gegeten (en evt wat hij dan heeft gegeten). Dan kan ik hem zo nodig aan eten herinneren, maar hoef ik hem niet altijd lastig te vallen, want dat stelt hij niet op prijs. Zien/controleren Zo nodig herinneren met contact Met name thuis Domotica en/of ehealth

33 In welke context zoek je? Kernwoorden Contact, communicatie, monitoren, controleren, verbinden, op afstand, zien, informatie, samenwerken, inzicht, gegevens, herinnering, tablet, computer, smartphone, digitaal, ict Virtueel, schijn, werkelijkheid, ervaren, wereld, bewustwording, afleiden, blootstellen, oefenen Thuis, veiligheid, sensoren, gemak, comfort, vanzelf, controleren, monitoren, automatisch Mobiliteit, wandelen, hulpmiddelen, geheugen, vallen, dagelijks, herinnering, ondersteuning Context ehealth Serious games en simulaties Domotica Ondersteunende technologie

34 Post-its technologieen Zit er iets voor jou tussen? Waarom wel/niet?

35 In ontwikkeling Stappenplan technologie zoeken Zou het helpen? Maar dan zijn we er nog niet.

36 Waar kan het fout gaan? De juiste technologie vinden Passend bij de vraag In de juiste fase van ontwikkeling Technologie afstemmen op de behoeften van gebruikers Gebruikers voorbereiden en uitleg geven Werkzaamheden aanpassen De omgeving aanpassen Kosten/vergoedingen Gebruik van de technologie

37 Implementatie Stappenplan: 1. Doelen en doelgroepen bepalen 2. Doelgroep analyseren 3. Vernieuwing doorlichten 4. Context bekijken 5. Strategie kiezen 6. Acties plannen en aanpak communiceren 7. Evalueren 8. Aan de slag! 9. Opschalen

38 Een beginnetje gemaakt: Een kijkje in de mogelijkheden van technologie voor ouderen en mensen met dementie thuis & Tips voor het zoeken en toepassen van geschikte technologie