E-health en het effect op opleiden. Mireille Jansen, manager Maasstad Academie, Maasstad ziekenhuis

Transcriptie

1 1 E-health en het effect op opleiden. Mireille Jansen, manager Maasstad Academie, Maasstad ziekenhuis

2 2 Vraagstelling E-health is meer dan het toepassen van technologie. Goede implementatie is een organisatieverandering die de gehele zorgorganisatie en opleiden raakt. Worden zorgprofessionals opgeleid om E-health toe te passen en nieuwe competenties te verwerven? En andersom: Welk effect heeft E-health op het leerproces zelf? Gaat bijvoorbeeld Virtual reality de leercurve verkorten?

3 3 Inhoud Inleiding Samen aan de slag in 2 groepen Terugkoppeling per groep Samenvatting/conclusies 20 min. 20 min. 5 min. per groep 10 min.

4 4 Wat is E-health? E-health * is het gebruik van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën, en met name Internettechnologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren. * Definitie volgens de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ)

5 5 Vormen van E-health

6 6 Ordening E-public health: E-voorlichting E-preventie E-ondersteuning: E-afspraak (verwijzen) E-case management E-dossier Bron: Ordening in de wereld van E-health Nictiz 2012 E-zorg E-diagnose E-consulten E-monitoring

7 7 Minister Schippers gaat E-health stimuleren Versterking van de relatie tussen arbeid, gezondheid en zorg Samenwerking met sociale partners Doelgroepgerichte kennisoverdracht Zelfzorg vraag om een veranderende houding van de zorgverlener Bron: Brief van minister Schippers (VWS) aan de Tweede Kamer met daarin een reactie op het rapport van Ecorys 'Zelfzorg: via empowerment tot zelfredzaamheid'. 20 feb 2012 Zelfzorgcoach en vraagbaak Zelfzorg: Via empowerment tot zelfredzaamheid De zorgverlener neemt de regie van de patiënt niet over, maar helpt de patiënt met het omgaan met zijn of haar klacht Verzekeraars hebben een direct belang bij een optimale balans tussen zelfzorg en formele zorgverlening

8 8

9 9 Kern: Zorgverleners betrekken in implementatieproces Het draait nu nog voornamelijk om e- en niet om health Er is werk aan de winkel om bruggen te slaan tussen de innovatieve voorhoede en de zorgpraktijk. Er zijn zorgverleners nodig die deze brugfunctie kunnen vervullen. De zorgverlener als motor voor de verandering!

10 10 Waarom, Patiënt 2.0 Bron: changing healthcare

11 11 Interventies zonder hulpverlener Bron: changing healthcare

12 12 Zorgverleners maken verschil! Innovaties in de zorg slaan niet vanzelf aan als patiënten daar de meerwaarde van ontdekken. Houding en gedrag van zorgverleners vormen kritische succesfactoren bij de implementatie en opschaling E-health. Zorgverleners met koudwatervrees kunnen bij patiënten de weerstand voor innovaties aanwakkeren.

13 13 De zorgverlener als motor voor de verandering Bewustwording van de mogelijkheden die E-health biedt. Uitbreiden van verantwoord gebruik van E-health toepassingen en van het verder structureel en verantwoord inpassen van E-health in de dagelijkse zorgpraktijk. Verder onderzoek en verdere ontwikkeling op het gebied van E-health. Zorgverleners staan in het hart van de verandering. Veranderingen in de zorg beginnen en eindigen bij hen. Dat lukt alleen als zij de kans krijgen te leren en zich te ontwikkelen.

14 14 Iedere E-health implementatie dwingt ons de routine te verlaten. Dat vraagt om (gedrags) verandering van iedere zorgmedewerker. Veranderen is moeilijk, maar met de juiste steun en kennis, willen de medewerkers wel mee veranderen. Opleiden bij E-health implementatie is daarom essentieel.

15 Bron: changing healthcare 15 Interventies met hulpverlener

16 16 Naar nieuwe zorg en zorgberoepen In 2030 kunnen burgers veel zelf regelen, thuis of in de buurt, met zorg op afstand. Daardoor krijgen zorgprofessionals een meer uitvoerende, begeleidende en coördinerende rol. Iedere toekomstige zorgprofessional beschikt - naast vakkennis- over een aantal generalistische bekwaamheden die bijdragen aan het bevorderen en het herstellen van het functioneren. Professionals zullen samenwerken in teams die met elkaar beschikken over alle bekwaamheden die nodig zijn. De teams kunnen wisselend van samenstelling zijn, afhankelijk van wat op dat moment nodig is aan zorg. Bron: advies Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren van de Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen,10 april 2015

17 17 De veranderingen gaan snel van de (nieuwe) medewerkers wordt gevraagd hun rol constant aan te passen aan een sterk veranderende omgeving.

18 18 Past de huidige manier van opleiden dan wel? Scholing in de huidige vorm is in de basis gebaseerd op een voorspelbare en stabiele samenleving waar het hebben van een vergelijkbaar kennisniveau de belangrijkste troef is. Gedrag wordt belangrijker dan kennis (Probleemoplossende vaardigheden). Uitdaging: leerlingen en professionals voorbereiden op een toekomst waarbij zij hun rol constant moeten aanpassen aan een sterk veranderende omgeving. Daarvoor zullen we meer moeten aanpassen dan het curriculum alleen.

19 19 Het nieuwe leren Een Leven lang leren Multidisciplinair en interprofessioneel leren en opleiden. Het gaat om de verwerving van nieuwe bekwaamheden en werken en leren zullen niet altijd meer plaats- en tijdgebonden zijn. De studenten/professionals zelf controle geven over hun eigen (leer)proces en hun eigen resultaten. Flexibele leeromgeving met eigen leertrajecten. Online leren, E-ducation

20 20 Ordening E-public health: E-voorlichting E-preventie E-ondersteuning: E-afspraak (verwijzen) E-case management E-dossier Bron: Ordening in de wereld van E-health Nictiz 2012 E-ducation: E-studie Virtual reality Simulatieonderwijs Serious gaming E-zorg E-diagnose E-consulten E-monitoring

21 21 E-ducation (Virtual reality) Virtual Reality of schijnwerkelijkheid simuleert een omgeving door middel van een computer om een gebruiker via diverse zintuigen onder te dompelen in een ervaring. (Bron: Wikipedia). Uitnodigende en stimulerende leeromgeving, waarbij de lerende mens centraal staat (dus niet de lesstof): Gamen voor de studie. Serious gaming Simulatieonderwijs

22 22 Virtual reality in de zorg

23 23 Virtual reality in de zorg

24 24 Virtual reality in de zorg

25 25 Interventies met hulpverlener

26 26 De nieuwe verslaving heet leren In honderd jaar is onze leefwereld op alle vlakken veranderd, behalve het onderwijs. Gedrag wordt belangrijker dan kennis (probleemoplossende vaardigheden). Individualisering en unieke profielen Flexibel inzetbaar Wisselende teamverband Uitnodigende en stimulerende leeromgeving Het geleerde in de (gesimuleerde) praktijksituatie kunnen toepassen.

27 27 Wat levert het ons op? Mogelijkheden betrekken medewerker in proces Verlagen drempel contact mogelijkheden coaching beter informeren Kwaliteit van zorg kan toenemen Meer tijd voor patiënt directer ingrijpen kwaliteit informatie neemt toe (dosering) Efficiënter werken mogelijk Informatie vooraf invullen minder druk op poli-tijd informed consent Veilig leren Betere voorbereiding sneller en flexibel leren efficiënter en effectiever Een Leven Lang Leren

28 28 Een succesvolle implementatie van E-healthtoepassingen vraagt meer dan opleiden alleen.

29 29 Conclusies Gedrag verandert niet door te vertellen wat medewerkers (niet) moeten doen. Gedragsverandering verloopt in stappen: Vertellen (hoe willen we werken & waarom?). Consensus bereiken (over het hoe en wat ). Vaardigheden aanleren. Prikkels afgeven die het gewenste gedrag stimuleren/belonen. De benodigde middelen ter beschikking stellen. Een organisatiebreed Plan van aanpak hebben.

30 30 Stellingen E-health moet. Wie niet met de trend meegaat, zal uiteindelijk door de mand vallen. E-health brengt veranderingen in de organisatie met zich mee. E-health vergroot de kwaliteit van zorg E-health is een middel en niet een doel E-health maakt behandelen leuker en creatiever Voor een verdere implementatie van E-health is goed onderwijs van groot belang. De studenten van vandaag zijn tenslotte de zorgprofessionals van morgen.

31 31 Samen aan de slag

32 32 Samenvatting en conclusies

33 33

34 34 EINDE VAN DEZE PRESENTATIE

35 35 Nieuwe initiatieven Summa College en Cisco werken samen aan transformatie zorgonderwijs Fontys lanceert Expertisecentrum Gezondheidszorg en Technologie Effectievere communicatie door oefenen met emotionele virtuele patiënt (

36