2 Toepassingsgebied De norm is van toepassing bij het onderzoek van specerijen en kruiden en hieruit verkregen produkten.

Transcriptie

1 UDC 664.5: Specerijen en kruiden Dunnelaagchromatografie en bepaling van gestabiliseerde /?f-waarden Spices and condiments Thin layer chromatography and determination of stabilized /7f-values NEDERLANDSE NORM NEN5380 1e druk, november Onderwerp Deze norm beschrijft een methode voor het dunnelaagschromatografisch onderzoek en de bepaling van gestabiliseerde /?f-waarden, ter verkrijging van vergelijkbare resultaten van verschillende laboratoria. 2 Toepassingsgebied De norm is van toepassing bij het onderzoek van specerijen en kruiden en hieruit verkregen produkten. 3 Definitie /?f-waarde: De verhouding tussen de afstand van de startlijn tot het middelpunt van de vlek (of band) en de afstand van de startlijn tot het oplosmiddelfront. Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. 4 Beginsel De fif-waarden van de bestanddelen van het monster worden bepaald te zamen met de /?f-waarden van twee referentieverbindingen waarvan de /?f-waarden bekend zijn. Uit de uitkomsten worden de gestabiliseerde /?f-waarden van de bestanddelen van het monster berekend. 5 Reagentia Alle reagentia dienen van analysekwaliteit te zijn. 5.1 Sorbens (dragermateriaal) Het Sorbens dient geschikt te zijn voor dunnelaagchromatografie. Aar> het materiaal is vaak een bindmiddel toegevoegd ter verbetering van de samenhang en de adhesie-eigenschappen. Het Sorbens kan een fluorescentie-indicator bevatten. In sommige gevallen wordt het Sorbens geïmpregneerd met één of meer daartoe geschikte middelen. 5.2 Loopvloeistof De loopvloeistof kan bestaan uit één of meer componenten, waarvan de samenstelling wordt aangegeven zoals deze is vóór de ontwikkeling. De samenstelling van een meercomponentenvloeistof wordt aangegeven in massa (m) of in volume ( V) op de volgende wijze 1 ) mengsel van А, В en C, in volumes: (a + b + c, V) mengsel van A en B, in massa's: (a + b, m) mengsel van A en C, in volumes en В in massa's: (av + bm + cv). 5.3 Detectiemiddel Enige veel gebruikte detectiemiddelen (middelen om stoffen in het chromatogram aan te tonen) zijn gegeven in de bijlage. 5.4 Controlereagens De activiteit van de dunnelaag kan worden getoetst met een controlereagens, dat bestaat uit een oplossing in benzeen van 0,05 g/l van de volgende kleurstoffen: botergeel, soedanrood en indofenolblauw. 6 Toestellen 6.1 Ontwikkelbakken Glazen bakken met vlakke bodem en deksel. Voor chromatografische platen van 20 cm x 20 cm dient de ontwikkelbak inwendig afmetingen te hebben van ongeveer 27,5 cm x 12,5 cm x 21 cm. 6.2 Micropipetten van 5 en 10 jul 6.3 Platen Glazen platen van 20 cm x 20 cm met een gelijkmatige dikte. De platen moeten zijn voorzien van een sorbenslaag van ca. 0,2 mm dikte. Toebereide dunnelaagplaten zijn in de handel verkrijgbaar; soms wordt in plaats van glas aluminium of kunststof gebruikt. Voor deze platen worden gebruikt dienen ze te worden getoetst met behulp van het controlereagens. l ) Voorde gebruikte notaties, zie NEN 2295, onder "loopvloeistof". NEN 5380

2 6.4 Oven Oven, met regelbare temperatuur. 6.5 Sjabloon Sjabloon, voor het opbrengen van de oplossingen. 6.6 Sproeiapparatuur Sproeiapparaat, voor het bespuiten van het chromatogram met een detectiemiddel. Het apparaat dient het detectiemiddel als een aerosol te spuiten en dient een reservoir van ten minste 10 ml te bezitten. 6.7 U.V.-lampen U.V.-lampen, met een straling van 254 nm en 365 nm. 6.8 Apparatuur om het dragermateriaal gelijkmatig op de platen te brengen (facultatief). 7 Algemene werkwijze voor dunnelaagchromatografie 7.1 Bereiding van de platen Indien geen toebereide platen worden gebruikt ga dan als volgt te werk: Kies een aantal glazen dunnelaagplaten van gelijke dikte. Reinig en droog deze zorgvuldig. Meng de aangegeven hoeveelheid Sorbens (b.v. voor silicagel G of G F 254 van Merck: 30 g) met de aangegeven hoeveelheid water (b.v. voor silicagel G of G F 254 van Merck: ca. 40 ml) totdat een homogene suspensie, vrij van luchtbel letjes en klonten, is verkregen. Voeg een tweede voorgeschreven hoeveelheid water toe (b.v. voor silicagel G of G F 254 van Merck: ca. 20 ml) en meng totdat een homogene suspensie, vrij van luchtbel letjes en klonten, is verkregen. De bereiding van de suspensie dient binnen 1,5 min te geschieden. In plaats van water kan ook een mengsel van gelijke delen methanol en water worden gebruikt. Breng de suspensie gelijkmatig op het aangegeven aantal platen (b.v. voor silicagel G of G F 254 van Merck:5). Gebruik, indien noodzakelijk, apparatuur om de laagdikte gelijkmatig te doen zijn. Droog de platen gedurende 15 min aan de lucht, gebruikmakend van b.v. een haardroger. Plaats de platen verticaal in de oven en droog gedurende 30 min op 110 ± 5 C. Bewaar de platen in een afgesloten ruimte (b.v. een exsiccator) om contaminatie te voorkomen. De op de platen aangebrachte laag dient op het oog glad te zijn Platen geïmpregneerd met in water oplosbare materialen Bereid de platen als in 7.1.1; gebruik echter in plaats van water een waterige oplossing van de materialen waarmee het Sorbens wordt geïmpregneerd Platen geïmpregneerd met vloeibare paraffine Bereid de platen als in 7.1.1; droog echter in de oven gedurende 45 min. Vul een ontwikkelbad met een mengsel van 5 ml vloeibare paraffine en 95 ml petroleumether (kooktraject C). Plaats de platen in de bak totdat de bovenrand van de plaat bereikt is en droog aan de lucht gedurende 5-10 min. 7.2 Verzadiging van de ontwikkelbak Breng tegen alle wanden van de ontwikkelbak filtreerpapier aan. Voeg zoveel loopvloeistof toe dat, nadat het filtreerpapier is verzadigd, een laag van mm vloeistof zich op de bodem bevindt. Sluit de bak en laat, ter verkrijging van evenwicht, gedurende ten minste 1 h staan. 7.3 Opbrengen van het monster Gebruik een vers bereide plaat of, indien de plaat enige tijd is bewaard, een plaat die gedurende 30 min in een oven van 110 ± 5 C is gedroogd. Verwijder de sorbenslaag van twee tegenover elkaar liggende zijden van de plaat over een breedte van 5 mm. Plaats het sjabloon zodanig op de plaat dat de startlijn loodrecht staat op de verwijderde sorbenslagen en op 15 mm van de onderkant. Breng op de startlijn de monsteroplossing (of verdunningen daarvan), de twee referentieverbindingen (zie 8) en het controlereagens aan, ervoor zorgdragend dat de sorbenslaag niet wordt beschadigd. Indien de verbindingen worden opgebracht als druppel dient de middellijn niet groter te zijn dan 5 mm; ingeval ze worden aangebracht als band dient de lengte ca. 10 mm en de breedte niet groter dan 5 mm te zijn. Ingeval de op te brengen hoeveelheid monster zodanig is, dat de aangegeven limieten zouden worden overschreden, breng dan het monster in verschillende porties op en wacht na elke portie totdat het gebruikte oplosmiddel is verdampt.

3 3 De druppels of banden dienen ten minste mm van de zijkanten van de plaat te zijn verwijderd en 20 mm van elkaar. Breng een lijn aan op de voorgeschreven afstand van de startlijn (meestal 10 à 15 cm). Ontwikkeling Plaats de plaat in een ontwikkelbak, sluit de bak en ontwikkel totdat het oplosmiddelfront de lijn 10 à 15 cm van de startlijn heeft bereikt. Neem daarna de plaat uit de bak en droog hem aan de lucht. Detectie Ga na welke vlekken (of banden) onder U.V.-licht van 254 nm en 365 nm zichtbaar zijn. Pas een geschikte detect iemethod e (zie bijlage A) toe en ga na welke vlekken (of banden) verschijnen. Berekening van de /?f-waarden Bereken de /?f-waarden van een vlek (of band) uit: Rf= r /i is de afstand van de startlijn tot het middelpunt van de vlek (of de band); / 2 is de afstand van de startlijn tot het oplosmiddelfront. Bepaling van de gestabiliseerde /?f-waarden '2 Kies twee referentie-verbindingen (A en B) die aan de volgende eisen voldoen: Verbinding A dient een /?f-waarde te bezitten van ca. 0,8 onder de omstandigheden van de vermelde werkwijze (7). Verbinding В dient een /?f-waarde te bezitten van ca. 0,1 onder dezelfde omstandigheden. Beide verbindingen dienen bij de vermelde werkwijze lineaire isothermen te volgen (d.w.z. symmetrische vlekken of banden te vertonen). Beide verbindingen dienen eenvoudig aantoonbaar te zijn. Ter controle kan een derde referentie-verbinding worden toegevoegd om onregelmatigheden in de plaat, b.v. in laagdikte, op te sporen. Bovendien is dan controle op de juistheid van de berekening mogelijk. Kies, op basis van experimentele en/of literatuurgegevens, voor elke referentieverbinding een referentie /?f-waarde, (/?f ) met de restrictie dat fl f (A)>/? f (B) In de (te verschijnen) monografiën zullen voor de te gebruiken referentieverbindingen de onder de omstandigheden van de proef geldende referentie /?f-waarden worden aangegeven. Berekening Bereken de gestabiliseerde /?f-waarde (fif C ) van de te onderzoeken verbinding (i) uit: /? f c (i)=3-/? f (i)+z> /?f (i) is de gemeten /?f-waarde van de te onderzoeken verbinding (i). Bereken a uit: = /? f (A)-/? f (B) /? f (A)-/?f(B) /?f(a) respectievelijk /?f(b) de gemeten /?f-waarden van de referentieverbindingen A en В zijn. Berekend uit: b = /?f (A) -a-/?f(a)

4 10 Verslag 4 Vermeld in het verslag: a. het gebruikte Sorbens (met eventueel de materialen gebruikt bij impregnering) onder vermelding van het type en de fabrikant en de ondergrond waarop het Sorbens is aangebracht; b. de namen, concentraties en hoeveelheden van de verbindingen A en В en het monster; с het gebruikte oplosmiddel; d. het gebruikte detectiemiddel; e. de gestabiliseerde #f-waarde; f. een foto of tekening van het chromatogram (facultatief); g. de gevolgde methode door de vermelding: volgens NEN Literatuur 1. Galanos, D.S. en Kapoulas, V.M.: J. Chromatograph. 13 (1964) Dhont, J.H.; Vinkenborg, C; Compaan, H.; Ritter,.FJ.; Labadie, R.P.; Verwey, A. en De Zeeuw, R.A.: J. Chromatograph. 47 (1970) De Zeeuw, R.A.; Compaan, H.; Ritter, F J.; Dhont, J.H.; Vinkenborg, С en Labadie, R.P.: J.Chromatograph. 47 (1970) De Zeeuw, R.A.; Compaan, H.; Dhont, J.H.; Labadie, R.P.; Ritter, FJ. en Vinkenborg, С : J.Chromatograph. 61 (1971) Dhont, J.H.; Vinkenborg, C; Compaan, H.; Ritter, FJ.; Labadie, R.P.; Verwey, A. en De Zeeuw, R.A.: J. Chromatograph. 71 (1972) 283.

5 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft Ja, ik bestel NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft T (015) F (015) ex. NEN 5380:1976 nl Specerijen en kruiden - Dunnelaagchromatografie en bepaling van gestabiliseerde <em>r</em>_f-waarden Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: (015) klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2016, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon (015) , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: Normalisatie: de wereld op één lijn. preview