Thomas van Aquino ( )

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Thomas van Aquino ( )"

Transcriptie

1 Thomas van Aquino ( )

2 inhoudsopgave Personalia Thomas van Aquino Uit het leven van Tegenstellingen Scholastiek Basis denken en wetenschap Meer Thomas van Aquino Tijdgenoten Hedendaagse toepassing links

3 Thomas van Aquino, Aquinas of Aquinas (Roccasecca, ± 28 januari 1225 Fossanova, 7 maart 1274 Thomas van Aquino werd geboren in 1225 in het kasteel Roccasecca lid van een vooraanstaande familie Trad toe tot de kloosterorde, de dominicanen Vereerd in Rooms-katholieke Kerk Heiligverklaring 18 juli 1323 te Avignon door Paus Johannes XXII

4 Thomas van Aquino Thomas van Aquino werd geboren in 1225 in het kasteel Roccasecca Zijn familie wilde dat hij na zijn jeugd zijn intrede deed bij de benedictijnen, een kloosterorde. Hij trad echter in 1244 toe tot een andere kloosterorde, de dominicanen Zijn familie was hier zo boos over, dat zijn broers hem ontvoerden en hem op het kasteel gevangen hielden. In 1246 werd hij naar Parijs gestuurd waar hij leerling werd van de Duitse filosoof Albertus Magnus, die hij naar Keulen volgde. In 1252 begon Thomas zelf met lesgeven in de bijbelleer. In deze tijd schreef hij ook enkele belangrijke commentaren op een aantal boeken van het Oude en Nieuwe Testament Op bevel van Paus Alexander IV kreeg hij in 1257, de academische graad van magister verleend door de universiteit van Parijs. van 1259 tot 1265 verbleef hij aan het pauselijk hof in Anagni In 1265 vertrok hij naar het klooster bij de Santa Sabina in Rome, en vervolgde zijn reis in 1267 naar Viterbo Van 1269 tot 1272 verblijft hij nogmaals in Parijs. In deze periode had hij veel discussies met andere geleerden en filosofen over het aristotelisme en het ordewezen in kloosters Van 1272 tot 1273 verbleef Thomas weer in Italië. Daar ging hij aan de Universiteit van Napels lesgeven Begin 1274 vertrok hij uit Napels naar het concilie in Lyon, maar stierf onderweg in de abdij van de stad Fossanova, tussen Napels en Rome.

5 In 1277 veroordeelde de bisschop van Parijs enkele van zijn stellingen, maar deze veroordeling werd herroepen toen paus Johannes XXII Thomas van Aquino in 1323 heilig verklaarde. In 1567 benoemde paus Pius V, zelf een dominicaan, hem tot kerkleraar Sinds 1970 is 28 januari de kerkelijke feestdag van Thomas van Aquino. Hij wordt ook op 7 maart gevierd

6 Thomas van Aquino Scholastiek: Het betreft een logische manier van denken in tegenstellingen Verwerving van kennis en wijsheid

7 Scholastiek Thomas van Aquino ontwierp een rationeel systeem waar alles in paste en waarbij hij logisch en deductief te werk ging. Zijn werk geeft een beeld van de middeleeuwse kosmologie, met haar bekende elementen: de zeven sferen en zeven planeten, twee of drie hemelen, de vier elementen (aarde, water, lucht en vuur), de cirkelvormige beweging van de hemellichamen (volmaaktheid), de tegenstrijdige beweging van de dingen op de (onvolmaakte) aarde

8 De scholastiek van Thomas van Aquino Dankzij Thomas van Aquino werd de scholastiek de basis voor het empirisch denken en de kritische wetenschapsbeoefening van latere eeuwen

9 Thomas van Aquino gaf ook bijbelcommentaren toelichtingen op de dogmatiek van Petrus Lombardus (het zgn. Sententiën-commentaar) toelichtingen op veel geschriften van Aristoteles preken Aan dat denken en geloven nadrukkelijk op elkaar kunnen betrekken. Hij was ervan overtuigd dat denken en geloven niet tegengesteld konden zijn

10 Tijdgenoten Petrus Abaelardus Albertus Magnus Duns Scotus Willem van Ockham Bonaventura Allen scholastici

11 Hedendaagse toepassing Middeleeuwse scholastiek redeneert precies omgekeerd aan onze tijd Thomas van Aquino: werkelijkheid bestaat uit natuur en bovennatuur (genade)

12 Links quino omas-van-aquino.htm

13 Einde Rinus Jansen

ESTAMEN E TESTAM KTISCH HEMA TORAAL UEEL GEREN BESPREKIN 14 focus

ESTAMEN E TESTAM KTISCH HEMA TORAAL UEEL GEREN BESPREKIN 14 focus 14 focus NIEUWE TESTAMENT Thomas van Aquino (1224/5-1274) door Gerard Kramer Korte biografie Thomas van Aquino werd in 1224 of 1225 geboren in het Italiaanse kasteel Roccasecca, bij Napels, in het toenmalige

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 overzicht: de drie graden van substantie 73 Hoofdstuk 6 de bijkomstigheden 79

Hoofdstuk 5 overzicht: de drie graden van substantie 73 Hoofdstuk 6 de bijkomstigheden 79 Inhoud Voorwoord 7 Inleiding 9 1. Een korte biografische schets 9 2. De historische context van De ente 11 3. De bronnen: Aristoteles, Avicenna, de Liber de causis en Averroës 14 4. De kritische inzet:

Nadere informatie

Robert van Thorote: Thourotte, begin 13e eeuw Fosses, 16 oktober 1246

Robert van Thorote: Thourotte, begin 13e eeuw Fosses, 16 oktober 1246 Robert van Thorote: Thourotte, begin 13e eeuw Fosses, 16 oktober 1246 Robert van Thorote, ook wel Robert van Langres genoemd was een Frans kanunnik, die achtereenvolgens bisschop van Langres (1232-1240)

Nadere informatie

Augustinus. Utrecht verhaalt: ( ) bladzijden uit het boek Doornburgh verhaalt. Doornburgh/ Dames en heren (bewoners)/

Augustinus. Utrecht verhaalt: ( ) bladzijden uit het boek Doornburgh verhaalt. Doornburgh/ Dames en heren (bewoners)/ Utrecht verhaalt: Augustinus (354 430) bladzijden uit het boek Doornburgh verhaalt Augustinus (354 430) Zr.Mirjam, Priorij Emmaus te Maarssen 2015 Utrecht verhaalt is een concept van ar-gitect Bij gebruik

Nadere informatie

Galileo Galileï

Galileo Galileï Galileo Galileï 1564-1642 Waarom het conflict rond Galio Galileï geen conflict is tussen geloof en wetenschap of godsdienst en wetenschap! Geen conflict tussen geloof en wetenschap! 1. Galileo beschouwde

Nadere informatie

GELOOF EN WETENSCHAP. Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief.

GELOOF EN WETENSCHAP. Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief. GELOOF EN WETENSCHAP Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief. 1. HET HARMONIEMODEL De leer van de twee boeken Het Ptolemaeïsche of Aristotelische wereldbeeld

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn

Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen

Nadere informatie

Paus Alexander VI: maffioso of Maecenas? MASTERCLASS RENAISSANCE 12 SEPTEMBER 2016 STEDELIJK GYMNASIUM SCHIEDAM

Paus Alexander VI: maffioso of Maecenas? MASTERCLASS RENAISSANCE 12 SEPTEMBER 2016 STEDELIJK GYMNASIUM SCHIEDAM Paus Alexander VI: maffioso of Maecenas? MASTERCLASS RENAISSANCE 12 SEPTEMBER 2016 STEDELIJK GYMNASIUM SCHIEDAM Paus Alexander VI: maffioso of Maecenas? Doel van vandaag: feest van herkenning 1. De pausen

Nadere informatie

Vier Uomo Universalis uit de Renaissance

Vier Uomo Universalis uit de Renaissance Vier Uomo Universalis uit de Renaissance magie alchemie astrologie Correspondentie (overeenstemming) van het natuurlijke en bovennatuurlijke (overeenkomsten, analogieën) De natuur wordt gezien als levende

Nadere informatie

SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus

SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van

Nadere informatie

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? Les 5 - Redding Vier feiten die je moet kennen om het Evangelie goed te begrijpen In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? In

Nadere informatie

Lodewijk van Berlaymont: 1542, Berlaimont , Bergen

Lodewijk van Berlaymont: 1542, Berlaimont , Bergen Lodewijk van Berlaymont: 1542, Berlaimont - 1596, Bergen Kamerijkse munt uit 1572 met wapenschild Lodewijk van Berlaymont en Habsburgse adelaar Lodewijk van Berlaymont was een telg uit het belangrijke

Nadere informatie

Jezus deed het voor jou

Jezus deed het voor jou Jezus deed het voor jou Gemeenteschets voor jongeren van 12-15 jaar Je best doen Zeg, ben jij al begonnen met dat proefwerk Engels? Nee, nog niet. Veel te druk met andere dingen. Jij? Ja, ben al even bezig.

Nadere informatie

DE HEILIGE GEEST EN DE GAVEN VAN DE GEEST. Les 8 voor 25 februari 2017

DE HEILIGE GEEST EN DE GAVEN VAN DE GEEST. Les 8 voor 25 februari 2017 DE HEILIGE GEEST EN DE GAVEN VAN DE GEEST Les 8 voor 25 februari 2017 De gaven van de Geest zijn anders dan de vrucht van de Geest. Geestelijke gaven zijn vaardigheden die op bovennatuurlijke wijze door

Nadere informatie

Keizer Hendrik III: 28 oktober kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056

Keizer Hendrik III: 28 oktober kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056 Keizer Hendrik III: 28 oktober 1017 - kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056 bijgenaamd de Vrome of de Zwarte, was keizer van het Heilige Roomse Rijk. Zijn politiek stond onder invloed van de kerkhervormingen

Nadere informatie

Sabbat en zondag door de eeuwen door Ds. Duco Kerssen

Sabbat en zondag door de eeuwen door Ds. Duco Kerssen Sabbat en zondag door de eeuwen Moe, druk, of gestrest? Ontdek de rust van de Bijbelse sabbat WIJ ZIJN DE KERK VAN DE ZEVENDE-DAGS DAGS ADVENTISTEN, GEMEENTE ZOETERMEER Sola Scriptura De fundering van

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

Het concilie van Konstanz

Het concilie van Konstanz 1 Het concilie van Konstanz Reformatieconcilie Het Concilie van Konstanz (1414-1418) staat bekend als een zogenaamd reformatieconcilie. Algemeen besefte men namelijk in de 14e en de 15e eeuw hoe dringend

Nadere informatie

Nieuwe uitgave van de Leefregel van Franciscus.

Nieuwe uitgave van de Leefregel van Franciscus. Preek van de week: zondag 18 november 2018 Predikant: Arend Linde De Vredehorst Lezing: OT: Psalm 146 NT: Marcus 12: 38 13: 2 1. Verhaal. Franciscus. Jullie kennen de heilige Franciscus. Hij leefde rond

Nadere informatie

Willem II van Holland:?, februari Hoogwoud, 28 januari 1256

Willem II van Holland:?, februari Hoogwoud, 28 januari 1256 Willem II van Holland:?, februari 1227 - Hoogwoud, 28 januari 1256 Willem II was graaf van Holland en Zeeland (1234-1256) en koning van het Heilige Roomse Rijk (1248-1256). Rooms-Duits (tegen-)koning Regeerperiode:

Nadere informatie

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Preek bij de uitvaart van monseigneur Bluyssen

Preek bij de uitvaart van monseigneur Bluyssen Preek bij de uitvaart van monseigneur Bluyssen In de wereld, maar niet van de wereld Broeders en zusters, de Kerk is in de wereld, maar niet van de wereld. Immers, Jezus Christus zit aan de rechterhand

Nadere informatie

De lessen. Hieronder vind je een uitwerking van de lessen die komen gaan.

De lessen. Hieronder vind je een uitwerking van de lessen die komen gaan. De lessen Hieronder vind je een uitwerking van de lessen die komen gaan. Voor de lessen over het christendom heb je het lesboek Wegen van navolging nodig. Daarnaast neem je elke les het bronnenboek, een

Nadere informatie

Pater Damiaan. Een vriend van de melaatsen. Deze bundel is van...

Pater Damiaan. Een vriend van de melaatsen. Deze bundel is van... Pater Damiaan Een vriend van de melaatsen Deze bundel is van... Dit is het leven van Pater Damiaan! De echte naam van Pater Damiaan is Jozef De Veuster. Hij wordt geboren in Tremelo op 3 januari 1840.

Nadere informatie

Jaar A - Jezus! Samen op weg

Jaar A - Jezus! Samen op weg B I J L A G E B I J J A A R A Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD INHOUDSTAFEL Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde

Nadere informatie

1c. Losse opdracht- Memoryspel

1c. Losse opdracht- Memoryspel 1c. Losse opdracht- Memoryspel Instructie: Op de volgende pagina van deze instructie vindt u het memory-spel met de portretten van de hoofdrolspelers tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Op elk portret staat

Nadere informatie

DE REFORMATIE DEEL 1. Vijf inleidende vragen: Naar Nathan Busenitz (Grace Ministries Seminary)

DE REFORMATIE DEEL 1. Vijf inleidende vragen: Naar Nathan Busenitz (Grace Ministries Seminary) DE REFORMATIE DEEL 1 Vijf inleidende vragen: Naar Nathan Busenitz (Grace Ministries Seminary) Vijf inleidende vragen: 1. Wanneer is de Reformatie begonnen? Vijf inleidende vragen: 1. Wanneer is de Reformatie

Nadere informatie

waarom doet meneer pastoor de afwas tijdens de mis?

waarom doet meneer pastoor de afwas tijdens de mis? Bart Giedts Bart Giedts waarom doet meneer pastoor de afwas tijdens de mis? Mijnheer Pastoor druk.indd 3 14/01/14 15:26 Inhoud Voorwoord 9 Mogen nonnekes buiten hun klooster komen? 11 Waarom kiezen ze

Nadere informatie

Wachten op een nieuwe paus. : Emeritus paus Joseph Aloisius Ratzinger. CED-Groep - Marije Berding Dwerggras 30, Rotterdam. week 10 5 maart 2013 B2

Wachten op een nieuwe paus. : Emeritus paus Joseph Aloisius Ratzinger. CED-Groep - Marije Berding Dwerggras 30, Rotterdam. week 10 5 maart 2013 B2 Wachten op een nieuwe paus : Emeritus paus Joseph Aloisius Ratzinger Paus wordt je niet zomaar. Je moet er wel wat voor doen. Joseph Aloisius Ratzinger werd op 19 april 2005 - drie dagen na zijn 78e verjaardag

Nadere informatie

Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom

Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom De zeven deugden bestaan al heel lang. Al sinds het begin van de mensheid. Adam zat alleen in het hemelse rijk. Hij verveelde zich

Nadere informatie

En bij het kruis van Jezus stonden Zijn moeder, de zuster van Zijn moeder, en Maria, de vrouw van Klopas, en Maria Magdalena.

En bij het kruis van Jezus stonden Zijn moeder, de zuster van Zijn moeder, en Maria, de vrouw van Klopas, en Maria Magdalena. - 1 - Johannes, de discipel die Jezus liefhad. Johannes: zijn naam betekent: Jahwé is genadig. De vader van Johannes is Zebedeüs en zijn moeder is Salome, een zuster van Maria, de moeder van de Heere Jezus.

Nadere informatie

Jezus zei tegen Petrus: "En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders.", vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus

Jezus zei tegen Petrus: En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders., vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus Les 6 voor 11 augustus 2018 Jezus zei tegen Petrus: "En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders.", vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus vervulde die opdracht door naar

Nadere informatie

Verwachting, de vierde dimensie

Verwachting, de vierde dimensie Verwachting, de vierde dimensie Geschreven voor eenieder die wel wíl geloven maar niet kan Verwachting, de vierde dimensie Copyright 2017 Kees Berkhout Auteur: Kees Berkhout Druk: Pumbo.nl ISBN: 978-94-6345-155-0

Nadere informatie

Welk gezag heeft het Nieuwe Testament?

Welk gezag heeft het Nieuwe Testament? Welk gezag heeft het Nieuwe Testament? Dit is een terechte vraag, die zichzelf beantwoordt aan de hand van de Heilige Schrift. Ik wil beginnen met de Brieven. Aangezien de apostelen Paulus en Petrus een

Nadere informatie

Het pauselijke Rome heeft. 1. het 2e gebod weggelaten, 2. het vierde gebod grondig gewijzigd 3. het 10e gebod gesplitst

Het pauselijke Rome heeft. 1. het 2e gebod weggelaten, 2. het vierde gebod grondig gewijzigd 3. het 10e gebod gesplitst Hoe heeft de kleine hoorn, het pauselijke Rome, Deel 5 in de loop van de eeuwen wet en tijden veranderd? Daniël en het zal menen de tijden en de wet te veranderen, 7:25 Het pauselijke Rome heeft 1. het

Nadere informatie

Filosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat

Filosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat Filosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat Het begin van de natuurfilosofie Filosofen beginnen zich dingen af te vragen, waar je gewoonlijk niet zo over na zou

Nadere informatie

God en de naaste. De sociale leer van de Kerk

God en de naaste. De sociale leer van de Kerk God en de naaste De sociale leer van de Kerk De sociale leer van de Kerk Over de sociale leer Het evangelie roept ons op om ons in te zetten voor onze naasten. Maar hoe weet je nu wat er gedaan moet worden,

Nadere informatie

C JAAR PREEK PINKSTEREN Zondag na Pinksteren - 11 Zondag van Martha en Maria. H. Maria Maior

C JAAR PREEK PINKSTEREN Zondag na Pinksteren - 11 Zondag van Martha en Maria. H. Maria Maior 1 C JAAR PREEK PINKSTEREN Zondag na Pinksteren - 11 Zondag van Martha en Maria EERSTE LEZING Genesis 18, 1-14 GRADUALE Psalm 15 TWEEDE LEZING Kolossenzen 1, 21 27 HALLELUJA 457 EVANGELIE Lucas 10, 38-42

Nadere informatie

2 Petrus 1. Begin van de brief

2 Petrus 1. Begin van de brief 2 Petrus 1 Begin van de brief Petrus groet alle christenen 1 Dit is een brief van Simon Petrus, een dienaar en apostel van Jezus Christus. Aan alle mensen die zijn gaan geloven. Jullie geloof is net zo

Nadere informatie

Religie in Waterland. Naam:. Klas:. Mentor:

Religie in Waterland. Naam:. Klas:. Mentor: Naam:. Klas:. Mentor: Inhoud Inleiding... 2 1. Ongetemd zeewyf... 3 2. Ursulaklooster... 4 3. Wendelmoet Claesdochter... 5 4. Reformatie... 6 5. Bernard Nieuwentijt... 7 6. Migratie... 8 1 Inleiding Vanaf

Nadere informatie

Eindexamen filosofie vwo 2011 - I

Eindexamen filosofie vwo 2011 - I Beoordelingsmodel Opgave 1 Het bestaan van God en het voortbestaan van religie 1 maximumscore 3 een uitleg hoe het volgens Anselmus mogelijk is dat Pauw en Witteman het bestaan van God ontkennen: het zijn

Nadere informatie

Het verhaal van Pater Piet Butzelaar ( )

Het verhaal van Pater Piet Butzelaar ( ) Het verhaal van Pater Piet Butzelaar (1908-1970) Oudere Eemnessers hoor ik nog wel eens vertellen over Pater Piet Butzelaar. Over zijn jongere jaren krijg ik dan wel wat te horen maar op mijn vraag hoe

Nadere informatie

de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf

de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf kort voordat Hij naar de hemel ging gaf hij zijn leerlingen deze opdracht: trek erop uit en maak alle volken tot mijn

Nadere informatie

Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon

Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken

Nadere informatie

Ik werd een kind van God (Johannes 1:12; 1 Johannes 3:1-2)

Ik werd een kind van God (Johannes 1:12; 1 Johannes 3:1-2) Les 9 - Redding Ik werd een kind van God Ik werd gerechtvaardigd In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Ik werd een kind van God (Johannes 1:12; 1 Johannes 3:1-2) In 1 Johannes

Nadere informatie

Het beest uit de zee. Openbaring 13:1-10. Zijn identiteit. Openbaring 13:1-2. Zijn activiteiten. Openbaring 13:3-10

Het beest uit de zee. Openbaring 13:1-10. Zijn identiteit. Openbaring 13:1-2. Zijn activiteiten. Openbaring 13:3-10 Les 9 voor 2 maart 2019 De draak heeft al zijn haat tegenover het Overblijfsel laten zien. Dan staat hij op het zand van de zee. In Openbaring 13 wordt Satans strategie om de Kerk van God aan te vallen

Nadere informatie

Het kruis als voorbeeld

Het kruis als voorbeeld Het kruis als voorbeeld Willem J. Ouweneel 12 MAART 2015 Jezus als rabbi Rabbi = groot, voornaam (eretitel, nog geen formeel ambt) Jezus noemt zichzelf Rabbi: Mt 23:8 Anderen: Mt 26:25,49; Mk9:5; 11:21;

Nadere informatie

Antwoorden Geschiedenis Standensamenleving 1789 Frankrijk

Antwoorden Geschiedenis Standensamenleving 1789 Frankrijk Antwoorden Geschiedenis Standensamenleving 1789 Frankrijk Antwoorden door een scholier 927 woorden 22 april 2005 5,5 118 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Gechiedenis, par. 1 Vraag 1: Wat voor samenleving

Nadere informatie

Priester Jean-Baptiste (Maes) (Sjoteles) een Priesterzoon. Geboren op 14 oktober 1872 te Stramproy en overleden op 31 maart 1941 te Sousse Tunesië

Priester Jean-Baptiste (Maes) (Sjoteles) een Priesterzoon. Geboren op 14 oktober 1872 te Stramproy en overleden op 31 maart 1941 te Sousse Tunesië Priester Jean-Baptiste (Maes) (Sjoteles) een Priesterzoon. Geboren op 14 oktober 1872 te Stramproy en overleden op 31 maart 1941 te Sousse Tunesië Samengesteld: H.S. Heemkunde Stramproy, Groep: documenten

Nadere informatie

Daar kun je mee thuiskomen..

Daar kun je mee thuiskomen.. LEER ME LEREN 16 bewaarexemplaar Wijkgemeente Ichthus Noordwijk Daar kun je mee thuiskomen.. 1 Ds. F. van Roest, zondag 12 oktober Niet het vallen in de zonde, maar het blijven in de zonde zonder zich

Nadere informatie

Christa Mesnaric. Aristoteles. voor. managers

Christa Mesnaric. Aristoteles. voor. managers Christa Mesnaric Aristoteles voor managers BBNC uitgevers Rotterdam, 2011 Inhoud Aristoteles een managementgoeroe in de 21 ste eeuw 9 Wie was Aristoteles? Een beknopte biografie 15 Succesformules in het

Nadere informatie

Een geopende hemel. Opb. 4:1 Hierna had ik een visioen. Er stond een deur open in de hemel.

Een geopende hemel. Opb. 4:1 Hierna had ik een visioen. Er stond een deur open in de hemel. Een geopende hemel Opb. 4:1 Hierna had ik een visioen. Er stond een deur open in de hemel. Opb. 14:13 Ik hoorde een stem uit de hemel zeggen: Schrijf op. Toen droomde hij, en zie, op de aarde stond een

Nadere informatie

beeldende vakken CSE GL en TL

beeldende vakken CSE GL en TL Examen VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 dinsdag 21 juni 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor dit examen zijn maximaal punten

Nadere informatie

STRIJD OM JE IDENTITEIT

STRIJD OM JE IDENTITEIT STRIJD OM JE IDENTITEIT BIJBELSTUDIE VGSU BLOK 4 2010-2011 INHOUD Inleiding... 5 Avond 1... 6 Avond 2... 8 Avond 3... 10 Avond 4... 11 3 4 INLEIDING We zijn snel geneigd om onze identiteit te halen uit

Nadere informatie

3 Ten aanzien van Zijn Zoon, Die wat het vlees betreft geboren is uit het geslacht van David. De boekenlegger in het Boek

3 Ten aanzien van Zijn Zoon, Die wat het vlees betreft geboren is uit het geslacht van David. De boekenlegger in het Boek - 1 - De boekenlegger in het Boek We vergelijken in deze uitleg de Heere Jezus met het Boek en de mens (onszelf) als de boekenlegger. Onze bevrijding van de zonde is niet gebaseerd op wat wij kunnen doen

Nadere informatie

Jezus en jij. Eerste Communieproject - les Jij bent gedoopt

Jezus en jij. Eerste Communieproject - les Jij bent gedoopt Eerste Communieproject - les 9 57 Jezus en jij Jij bent gedoopt In les 8 hebben we geleerd dat Jezus bij ons blijft. Hoe doet Hij dat? Dat kan omdat Hij de KERK heeft gesticht. De kerk is niet alleen een

Nadere informatie

Kapel, Lourdesgrot en kruiswegstaties hellingbos Simpelveld

Kapel, Lourdesgrot en kruiswegstaties hellingbos Simpelveld Kapel, Lourdesgrot en kruiswegstaties hellingbos Simpelveld Ruimtelijke context Achter het Clara Fey klooster bevindt zich een hellingbos, waarin een Lourdesgrot, een vervallen kapel, 14 kruiswegstaties

Nadere informatie

Kerk en staat hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Kerk en staat hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62235 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Maximiliaan II Emanuel van Beieren: München, 11 juli 1662 aldaar, 26 februari 1726

Maximiliaan II Emanuel van Beieren: München, 11 juli 1662 aldaar, 26 februari 1726 Maximiliaan II Emanuel van Beieren: München, 11 juli 1662 aldaar, 26 februari 1726 Maximiliaan Emanuel Lodewijk Maria Jozef Cajetanus Anton Nicolaas Frans Ignatius Felix, kortweg Max Emanuel en bijgenaamd

Nadere informatie

Gaandeweg één. Impulsen voor oecumenische voortgang. Co-referaat Mgr. Dr. Hans van den Hende Mariënkroon 18 maart 2017

Gaandeweg één. Impulsen voor oecumenische voortgang. Co-referaat Mgr. Dr. Hans van den Hende Mariënkroon 18 maart 2017 Gaandeweg één Impulsen voor oecumenische voortgang. Co-referaat Mgr. Dr. Hans van den Hende Mariënkroon 18 maart 2017 0. Dit jaar mogen wij als christenen voor het eerst in gezamenlijkheid de Reformatie

Nadere informatie

Secretariaat: De Heffe 10, Banknummer: NL24RABO PG, Bladel. adres: Nieuwsbrief mei 2017

Secretariaat: De Heffe 10, Banknummer: NL24RABO PG, Bladel.  adres: Nieuwsbrief mei 2017 Secretariaat: De Heffe 10, Banknummer: NL24RABO0136200427 5531 PG, Bladel. E-mailadres: info@heemkundebladel.nl Tel. 0497 38 52 26. Website: www.heemkundebladel.nl Bezoekadres heemkamer: Bleijenhoek 57,

Nadere informatie

Voorwoord. Rudi te Velde 15 augustus

Voorwoord. Rudi te Velde 15 augustus Voorwoord In deze uitgave van de Annalen van het Thijmgenootschap wordt een fundamentele beschouwing van Thomas van Aquino (1225-1274) over waarheid in vertaling gepresenteerd en toegelicht. De afgelopen

Nadere informatie

Jongerendienst in de Ontmoetingskerk op zondag 22 maart 2015 Zo stil

Jongerendienst in de Ontmoetingskerk op zondag 22 maart 2015 Zo stil Jongerendienst in de Ontmoetingskerk op zondag 22 maart 2015 Zo stil voorganger: ds. Hans van Walsum muzikale begeleiding: Dedication / m.m.v. de jongeren van de TTV-club SAMENKOMEN Welkom en mededelingen

Nadere informatie

11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets

11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets 11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets Opdracht 1 Wat is de Sokratische methode? Opdracht 2 Waarom werd Sokrates gedwongen de gifbeker te drinken? Opdracht 3 Waarom zijn onze zintuigen

Nadere informatie

3a. Denk opdracht- Wie ben ik?

3a. Denk opdracht- Wie ben ik? 3a. Denk opdracht- Wie ben ik? Instructie: Wie ben ik is een spel waarbij de kinderen gebruik maken van de hoofdpersonen uit de Opstand der Nederlanden: Johannes Calvijn, Angelus Merula, Willem van Oranje,

Nadere informatie

Sinterklaas. Lees het verhaal en beantwoord de vragen.

Sinterklaas. Lees het verhaal en beantwoord de vragen. Sinterklaas Lees het verhaal en beantwoord de vragen. Sinterklaas is geboren aan het begin van de vierde eeuw. Hij is dus ongeveer 1700 jaar oud. Hij komt uit Myra, dat is een plaats in wat tegenwoordig

Nadere informatie

Les 7 Drie Hollandse denkers

Les 7 Drie Hollandse denkers Les 7 Drie Hollandse denkers gatentekst versie 1 In de Nederlandse varen al eeuwenlang handelsschepen af en. Door de eeuwen heen werden niet goederen aangevoerd, maar zetten ook vreemdelingen aan wal.

Nadere informatie

De doop en gaves van de Heilige Geest

De doop en gaves van de Heilige Geest De doop en gaves van de Heilige Geest Stof vandaag Wat het betekent om gedoopt te worden in de Heilige Geest Wat de tekenen zijn van de doop in de Heilige Geest Wat u moet doen om de doop in de Heilige

Nadere informatie

Jona 2: God is barmhartig a. De koppige Jona wordt een biddend Jona > de Heere redt hem

Jona 2: God is barmhartig a. De koppige Jona wordt een biddend Jona > de Heere redt hem 0.1 Lezing uit de Bijbel: Jona 3 nr. 771 Voorafgaande aan de Schriftlezing: 1. Gods barmhartigheid = Zijn warmhartigheid Rode draad door boekje Jona (en feitelijk door de hele Bijbel). Jona 1: God is barmhartig

Nadere informatie

Thema: Gezonden worden gaat en verkondigt 40 dagen 5

Thema: Gezonden worden gaat en verkondigt 40 dagen 5 Lezen: Lucas 24:1-12 Tekst: Lucas 24:32-35 Thema: Gezonden worden gaat en verkondigt 40 dagen 5 Pasen! Gemeente geliefd door Jezus, De afgelopen 40 dagen tijd zijn we opgelopen met 2 mannen op weg naar

Nadere informatie

Je was groter dan jezelf en kon verder kijken, en op de mensen

Je was groter dan jezelf en kon verder kijken, en op de mensen Preken uit de Maartenskerk Zondag 16 september 2018 vredeszondag Marcus 9, 14-29 Teun Kruijswijk Jansen I Mensen rondom Jezus, van Martinus en van Maarten! Voorop de orde van dienst staat een mooi plaatje:

Nadere informatie

DE SLEUTEL TOT EENHEID DE SFEREN VAN EENHEID. Eenheid in Christus. Efeziërs 1: Eenheid zonder grenzen. Efeziërs 2:

DE SLEUTEL TOT EENHEID DE SFEREN VAN EENHEID. Eenheid in Christus. Efeziërs 1: Eenheid zonder grenzen. Efeziërs 2: Les 4 voor 27 oktober 2018 heid is een van de onderwerpen waarover Paulus in zijn brief aan de Efeziërs schreef. Mensen van verschillende rassen en culturen maakten deel uit van de kerk in Efeze. Paulus

Nadere informatie

het vuur van de liefde pinksteren 2008

het vuur van de liefde pinksteren 2008 het vuur van de liefde pinksteren 2008 + J. van den Hende het vuur van de liefde pinksteren 2008 + J. van den Hende Pinksteren is het feest van de heilige Geest, het is de afronding van de Paastijd. We

Nadere informatie

Verspreiding Christendom hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Verspreiding Christendom hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62218 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4).

1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4). BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 4 Les 4 - Redding: Waarom is het voor ieder mens nodig om gered te worden? In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 1) De ongelovige

Nadere informatie

3 Aangaande zijn Zoon, gesproten uit het geslacht van David naar het vlees. De boekenlegger in het Boek

3 Aangaande zijn Zoon, gesproten uit het geslacht van David naar het vlees. De boekenlegger in het Boek - 1 - De boekenlegger in het Boek We vergelijken in deze uitleg de Heere Jezus met het Boek en de mens (onszelf) als de boekenlegger. Onze bevrijding van de zonde is niet gebaseerd op wat wij kunnen doen

Nadere informatie

De kern van het christelijke geloof

De kern van het christelijke geloof De kern van het christelijke geloof 16 september 2006 28 oktober 2006 25 november 2006 6 januari 2007 24 februari 2007 24 maart 2007 21 april 2007 De Vader De Zoon De Heilige Geest Vrede met God Geloof

Nadere informatie

Nederlands Dagblad Priesters zeer ongerust over pastorale lijn paus

Nederlands Dagblad Priesters zeer ongerust over pastorale lijn paus Nederlands Dagblad Priesters zeer ongerust over pastorale lijn paus 14 mei 2016 Hendro Munsterman Nederlandse priesters zijn bezorgd over de pastorale weg die paus Franciscus bewandelt en hebben ook kritiek

Nadere informatie

Opdracht Geschiedenis Aurelius augustinus

Opdracht Geschiedenis Aurelius augustinus Opdracht Geschiedenis Aurelius augustinus Opdracht door een scholier 2057 woorden 7 december 2005 2,7 29 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding: Ik vind het een mooi verhaal. Soms wel moeilijk te begrijpen.

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18607 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dijs, Judith Title: Hervaeus Natalis, De secundis intentionibus, Distinctiones

Nadere informatie

Blad van de Theologische Faculteit Universiteit Leiden

Blad van de Theologische Faculteit Universiteit Leiden jaargang 33 september 2003 Blad van de Theologische Faculteit Universiteit Leiden MIDDELEEUWSE BIJBELUITLEG: BONAVENTURA EN HENDRIK VAN GENT 1. Inleiding Hoe moeten we de bijbel uitleggen? Heeft hij een

Nadere informatie

Liturgie voor de vierde zondag van Advent en bevestigingsdienst

Liturgie voor de vierde zondag van Advent en bevestigingsdienst Liturgie voor de vierde zondag van Advent en bevestigingsdienst 18-12-2016 Voorganger: Organist: Locatie: Bevestiging van: Thema: ds. Nita van der Horst - Kattenberg Marco 't Hart Dorpskerk te Oostvoorne

Nadere informatie

9. De voorlopers van de Hervorming. Minimum. Steden en Staten

9. De voorlopers van de Hervorming. Minimum. Steden en Staten Steden en Staten TIJD VAN VAN STEDEN EN STATEN 9000 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 Minimum 96 1. Wie had heel veel macht in de kerk? 1. De paus. 2. Hoe dacht men in de roomse kerk de zaligheid te kunnen

Nadere informatie

Vier Uomo Universalis uit de Renaissance

Vier Uomo Universalis uit de Renaissance Vier Uomo Universalis uit de Renaissance Chinon, in de Touraine, de Loire-streek (ca. 30 km van Tours) RIRE OU NE PAS RIRE, TELLE EST LA QUESTION Gij allen, vrienden, zich eigen Rabelais huis

Nadere informatie

Hertogen, Graven, Baronnen en Heren rond de Baronie van Acquoy ca Door A. F. Verstegen. 1. Heerlijkheid Hagestein. 2.

Hertogen, Graven, Baronnen en Heren rond de Baronie van Acquoy ca Door A. F. Verstegen. 1. Heerlijkheid Hagestein. 2. Hertogen, Graven, Baronnen en Heren rond de Baronie van Acquoy ca. 1555 Door A. F. Verstegen 1. Heerlijkheid Hagestein 2. Land van Vianen 1 3. Graafschap Culemborg 2 3 4. Land van Arckel 5. Graafschap

Nadere informatie

"En Kaïn sprak met zijn broer Abel. En het gebeurde, toen zij op het veld waren, dat Kaïn zijn broer Abel aanviel en hem doodde.

En Kaïn sprak met zijn broer Abel. En het gebeurde, toen zij op het veld waren, dat Kaïn zijn broer Abel aanviel en hem doodde. Les 1 voor 6 oktober 2018 De eenheid en harmonie die God voor de mensheid had gepland, werd verstoord door de zonde. God toonde echter Zijn liefde voor ons door een plan te ontwerpen om de eenheid te herstellen.

Nadere informatie

Johanna I van Napels: circa Muro Lucano, 12 mei 1382

Johanna I van Napels: circa Muro Lucano, 12 mei 1382 Johanna I van Napels: circa 1326 - Muro Lucano, 12 mei 1382 Johanna I van Napels (circa 1326 - Muro Lucano, 12 mei 1382) was van 1343 tot aan haar dood koningin van Koninkrijk Napels en gravin van Provence,

Nadere informatie

Spinoza s Visie. Dag 1. Wie is Spinoza en wat is ware kennis?

Spinoza s Visie. Dag 1. Wie is Spinoza en wat is ware kennis? Spinoza s Visie Dag 1 Wie is Spinoza en wat is ware kennis? Opzet cursus Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Over God Over de mens Over het geluk Inleiding Hoe zit de wereld in elkaar? Hoe verhoudt de mens zich tot

Nadere informatie

Zondag 28 gaat over het Heilig Avondmaal (1)

Zondag 28 gaat over het Heilig Avondmaal (1) Zondag 28 Zondag 28 gaat over het Heilig Avondmaal (1) Lees de tekst van Zondag 28 Vraag 75 : Hoe wordt gij in het Heilig Avondmaal vermaand en verzekerd, dat gij aan de enige offerande van Christus, aan

Nadere informatie

Landenspel. Duur: 30 minuten. Wat doet u?

Landenspel. Duur: 30 minuten. Wat doet u? Landenspel Korte omschrijving werkvorm: In deze opdracht wordt de klas verdeeld in vijf groepen. Iedere groep krijgt een omschrijving van een land en een instructie van de opdracht. In het lokaal moeten

Nadere informatie

Preek. Gemeente van Christus, Intro

Preek. Gemeente van Christus, Intro Schuld? Gezang 75: 1/2 LvdK Stil gebed Votum en groet Psalm 65: 1 NB Geloofsbelijdenis Psalm 65: 2 NB Gebed Schriftlezing Psalm 130: 2/4 NB Preek Psalm 32: 1/4 OB Lezen van het formulier tot en met het

Nadere informatie

DE WERELD VAN ERASMUS

DE WERELD VAN ERASMUS DE WERELD VAN ERASMUS Erasmus de geleerde: de Bonae litterae Geert Grote, 1340-1384 ca. 1380-1471 heilige eenvoud Alexander Hegius Erasmus in Deventer: 1478-1485 1443-1485 Ontmoeting Erasmus en Agricola:

Nadere informatie

De ideologie en strategie van een curiaal netwerk van hoge geestelijken met vertakkingen naar Brabant in de 15e eeuw.

De ideologie en strategie van een curiaal netwerk van hoge geestelijken met vertakkingen naar Brabant in de 15e eeuw. De ideologie en strategie van een curiaal netwerk van hoge geestelijken met vertakkingen naar Brabant in de 15e eeuw Frans Gooskens Stichting apostelhuizen In Brabant en het Rijnland in de 15e eeuw Kloosterachtige

Nadere informatie

Aanbeveling door mgr. dr. G. de Korte, bisschop van s-hertogenbosch.

Aanbeveling door mgr. dr. G. de Korte, bisschop van s-hertogenbosch. Aanbeveling door mgr. dr. G. de Korte, bisschop van s-hertogenbosch. Wij weten uit onderzoek dat de geloofsopvoeding in het ouderlijk huis van ontzettend groot belang is. School en parochie zijn daarbij

Nadere informatie

Het belang van het profetisch woord. De Bijbel open 14-10-15

Het belang van het profetisch woord. De Bijbel open 14-10-15 De Bijbel open 14-10-15 Mijn hoop is op U Heer, G mijn kracht is in U Heer, mijn hart is van U Heer, van U. Ik prijs U met heel mijn hart, ik prijs U met al mijn kracht. Met heel mijn hart, met al mijn

Nadere informatie

Preek van de leek Zondag 19 juni 2016 10.00 uur Duinzichtkerk

Preek van de leek Zondag 19 juni 2016 10.00 uur Duinzichtkerk Preek van de leek Prof. dr. Ruerd Ruben (hoogleraar Impactanalyse, Wageningen Universiteit) Liturgie door ds. Ineke Bakker Zijn goede bedoelingen goed genoeg? Zondag 19 juni 2016 10.00 uur Duinzichtkerk

Nadere informatie

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Juul Lelieveld, Frederike Pals, Jacques van der Pijl Controle historische

Nadere informatie

Een Persoonlijke Bijbelstudie

Een Persoonlijke Bijbelstudie Een Persoonlijke Bijbelstudie The Middletown Bible Church, http://www.middletownbiblechurch.org/ Original English Version Here Alle Schriftaanhalingen komen uit de Statenvertaling (1977 of HSV) Vertaling,

Nadere informatie