CAD/CAM Handleiding SolidWorks deel I

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CAD/CAM Handleiding SolidWorks deel I"

Transcriptie

1 CAD/CAM Handleiding SolidWorks deel I Vakcodes (WB) (IO) Universiteit Twente Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Vakgroep Ontwerp, Productie en Management Door ir. I.F. Lutters-Weustink m.m.v. ing. T.G.M.Krone mei 2006 (geschikt voor SolidWorks vanaf versie 2004) Copyright(c) 1998, 2006 by the University of Twente

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding 1-1 Wat is Solid Modelling 1-2 Wat is SolidWorks 1-2 Doel 1-3 Structuur van deze handleiding 1-3 Hoofdstuk 2 Basis 2-1 Starten 2-2 Programma-omgeving verkennen 2-2 Controleren van de instellingen 2-3 Help 2-4 Weergavemogelijkheden 2-5 Gebruik maken van de zoom-tools 2-5 Instellen van Tool Opties 2-5 Weergeven in verschillende verschijningsvormen 2-6 Het onderdeel roteren 2-7 De afbeelding verplaatsen 2-7 De View Orientation Dialog 2-7 Weergave van meerdere aanzichten 2-8 Online User s Guide 2-10 Hoofdstuk 3 Part 3-1 Wat is een part? 3-2 Welke features kunnen er gebruikt worden? 3-2 Part Basics 3-3 Een nieuw Part document aanmaken 3-4 Het schetsen van een rechthoek 3-4 Het toevoegen van de bemating 3-5 Het veranderen van de bemating 3-7 Het extruderen van de Base Feature 3-8 Het schetsen van een Boss 3-9 Het bematen en extruderen van de Boss 3-11 Het maken van een gat 3-12 Het afronden van hoeken van onderdelen 3-14 Het toevoegen van afrondingen 3-16 Het uithollen van het onderdeel - SHELL 3-17 Opslaan van een onderdeel 3-18 Het wijzigen van een bemating 3-19 Weergave van een doorsnede 3-20 Sweep and revolve features 3-21 Sketching the Sweep Section and Path 3.22 Creating new reference planes 3-29 Adding a feature on a new plane 3-31 Creating a multi-face shell 3-31 Adding screw thread 3-32 Creating a linear pattern 3-33 Creating a circular pattern 3-46 Chapter 4 Assembly 4-1 Creating the base feature 4-3 Creating a lip on the part 4-3 Changing the color of a part 4-5 Creating the assembly 4-6 Manipulating the components 4-7 Mating the components 4-8 Advanced assemblies 4-12 Creating a new assembly 4-13 Adding the first component 4-13 Feature Manager design tree and symbols 4-14 Mating components to each other 4-16 Handleiding SolidWorks

3 Inhoudsopgave Move and rotate component 4-18 Mate to another component 4-20 Selection filter 4-20 Using part configurations in assemblies 4-26 Hiding a component 4-31 Subassemblies 4-32 Distance Mates 4-33 Analysing the assembly 4-36 Performance considerations 4-39 Correcting the interference 4-40 Editing the assembly 4-41 An introduction to assembly-centric-design 4-42 Component Replacement 4-45 Exploded assemblies 4-47 Using physical dynamics 4-53 Chapter 5 Drawing 5-1 Opening a drawing template and editing a sheet format 5-3 Creating a drawing of a part 5-5 Changing the scale 5-6 Positioning of views 5-7 Adding dimensions to a drawing 5-8 Dimensioning tips 5-10 Adding another drawing sheet 5-11 Inserting a named view 5-12 Printing the drawing 5-13 Advanced drawings 5-14 Views and driving dimensions 5-15 FeatureManager in Drawings 5-16 Full Section View 5-17 Breaking view alignment 5-19 Auxiliary, projected and detailed views 5-20 Copy and paste a view 5-21 Offset section views 5-25 Aligned and half section views 5-27 Cutaway views 5-29 Broken section views 5-30 Broken views 5-31 Assembly section views 5-33 Annotations 5-34 Bill of Materials 5-42 Chapter 6 Special (Sheet Metal) 6-1 Creating a sheet metal part 6-2 Extruding a thin feature 6-3 Inserting sheet metal bends 6-4 Rolling back the design to the flattened state 6-4 Adding the bolt holes 6-5 Adding a wall 6-7 Adding a bend from the flat state 6-8 Editing a bend 6-9 Saving different configurations 6-9 Flat and bended views of sheet metal parts on drawings 6-10 Chapter 7 The hole wizard 7-1 Chapter 8 PhotoWorks 8-1 Chapter (English version) Tekeningenpakket kruiwagen Handleiding SolidWorks

4 Hoofdstuk 1: Inleiding Inleiding In dit hoofdstuk staat beschreven wat een 3D tekenprogramma nu eigenlijk is, wat het programma SolidWorks daarmee te maken heeft en wat u er mee kunt. Ook staat er beschreven wat het doel van deze handleiding is. Handleiding SolidWorks 1-1

5 Hoofdstuk 1: Inleiding Wat is Solid Modelling? Onder modelleren verstaan we: het maken van een afbeelding van de werkelijkheid, het vormgeven of boetseren (Engels shape). In de techniek zijn vorm en afmetingen twee belangrijke kenmerken waar dagelijks mee wordt gewerkt. Een as heeft een bepaalde diameter en lengte, een gat een bepaalde diameter, positie en diepte. Het modelleren waar in deze handleiding over gesproken wordt (Geometric Modeling), is een activiteit waarbij de vorm en afmetingen van een object worden vastgelegd in wiskundige formuleringen. Van de gebruikte wiskundige formuleringen zult u overigens als gebruiker van het programma SolidWorks over het algemeen weinig merken. Vroeger was de enige mogelijkheid om geometrieën vast te leggen het maken van handschetsen of tekeningen. Hierbij wordt in twee of drie aanzichten en/of doorsneden aangegeven hoe een bepaald onderdeel er uit ziet. Dit is een tweedimensionale techniek, aangezien er 2D tekeningen worden gemaakt van het onderdeel. In dit soort tekeningen mist dus altijd de derde dimensie, bijvoorbeeld de diepte of hoogte van een gat of onderdeel. De tekeningen zijn meestal orthogonaal geprojecteerde aanzichten, dus loodrecht op het tekenvlak. Naast het maken van handschetsen en tekeningen is het tegenwoordig ook mogelijk om driedimensionale modellen te maken in speciale 3D modelleerprogramma s. Deze programma s bieden de mogelijkheid aan gebruikers om met behulp van verschillende technieken een 3D model op een computer op te bouwen. Voordelen hiervan zijn onder andere dat driedimensionale modellen het begrip bij technici van de opbouw van onderdelen en samenstellingen vergroten. Bovendien krijgen onderdelen steeds complexere vormen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de driedimensionaal gekromde oppervlakken van moderne scheerapparaten. Na het driedimensionaal modelleren van onderdelen, kunnen door de 3D modelleerprogramma s vrij eenvoudig tweedimensionale tekeningen worden gegenereerd van door de gebruiker gedefinieerde aanzichten. De gebruiker hoeft dus niet meer zelf tweedimensionaal te werken. Afmetingen worden gerelateerd aan het driedimensionale model. In de tekeningen zullen dus niet snel foute afmetingen kunnen worden afgelezen, tenzij deze natuurlijk al in het driedimensionale model aanwezig zijn. Ook kunnen verschillende onderdelen in elkaar worden gepast in zogenaamde Assemblies. Dit biedt een controle mogelijkheid voor de maakbaarheid van bepaalde samenstellingen. Wat is SolidWorks? SolidWorks is een 3D modelleerprogramma waarin u 3D onderdelen kunt creëren. U kunt deze 3D onderdelen gebruiken voor het genereren van 2D tekeningen en 3D samenstellingen. De bematingen zijn de drijvende krachten achter het model. U kunt bematingen opgeven en geometrische relaties tussen elementen invoeren. Verandert u de maten, dan verandert u ook de grootte en de vorm van het onderdeel, terwijl het ontwerpdoel behouden blijft. Een SolidWorks 3D model bestaat uit onderdelen, samenstellingen en tekeningen. Onderdelen, samenstellingen en tekeningen zijn verschillende afbeeldingen van hetzelfde model. Elke verandering die gemaakt wordt in één van de aanzichten wordt automatisch in alle andere afbeeldingen aangepast. Onderdelen worden aangemaakt met behulp van verschillende features (eigenschappen). Features zijn de vormen (bosses, cuts, holes) en operaties (fillets, chamfers, shells, enzovoort) die gecombineerd worden bij het maken van onderdelen. Handleiding SolidWorks 1-2

6 Hoofdstuk 1: Inleiding De meeste features worden gemaakt vanuit een sketch (schets). Een sketch is een 2D profiel of een doorsnede. Sketches kunnen bijvoorbeeld worden geëxtrudeerd of er kan een omwentelingslichaam van worden gemaakt. SolidWorks is het modelleer programma dat bij de faculteit CTW aan de Universiteit Twente is gekozen als standaard gereedschap bij alle ontwerp activiteiten voor het CAD/CAM onderwijs. 3D en 2D weergave van een onderdeel Doel Het doel van deze handleiding is om op een overzichtelijke manier de functies van het programma SolidWorks te beschrijven. Als nieuwe gebruiker van het programma SolidWorks zou u, na het lezen van deze handleiding en het doen van de oefeningen die erin staan, in staat moeten zijn om zelf een part, assembly en/of drawing te creëren. Structuur van deze handleiding De handleiding bestaat uit zes hoofdstukken. De hoofdstukken zijn opgedeeld in paragrafen en bestaan uit beschrijvende tekst en opdrachten die de lezer kan uitvoeren om het begrip van het programma te verhogen. Het eerste hoofdstuk bestaat uit de inleiding. Het tweede hoofdstuk brengt de lezer wat basisbegrippen en gebruiksvaardigheden voor het programma bij. In hoofdstuk 3 wordt de gebruiker door middel van opdrachten geleerd hoe in SolidWorks kan worden gemodelleerd. Welke features kunnen waarvoor worden gebruikt en welke opties kunnen waar worden gevonden. Hoofdstuk 4 behandelt vervolgens het samenvoegen van verschillende parts in een assembly, waarna hoofdstuk 5 beschrijft hoe van de parts een tweedimensionale tekening kan worden gemaakt. Enkele speciale onderwerpen, zoals het modelleren van plaatwerk, komen aan bod in hoofdstuk 6. Tot slot is er nog een naslaggedeelte waar informatie over toolbars kan worden gevonden. Handleiding SolidWorks 1-3

7 Hoofdstuk 2: Basis Basis In dit hoofdstuk worden de basisfuncties van het programma SolidWorks uitgelegd. Er staat onder andere in hoe u het programma moet starten, de programma-omgeving wordt uitgelegd en er wordt uitgelegd hoe u uw document op verschillende manieren kunt weergeven. Handleiding SolidWorks 2-1

8 Hoofdstuk 2: Basis Starten 1. Klik op de Start knop van de Windows taskbar (taakbalk). 2. Klik Programs, 3. SolidWorks 2006, 4. SolidWorks Het SolidWorks main window (hoofdvenster) verschijnt en het Welcome to SolidWorks 2006 scherm opent. Programma-omgeving verkennen Na het starten van het programma krijgt u onderstaand scherm te zien. Title bar Menu bar Toolbar De title bar (titelbalk) geeft de naam van de toepassing, in dit geval SolidWorks 2006, weer. Hebt u een document geopend, dan wordt daar achter de naam van het bestand vermeld. De menu bar (menubalk) bevat menu s met opdrachten om uw tekening te bewerken, te openen, op te slaan, enzovoort. De Toolbars (werkbalken) bevatten knoppen waarmee u uw tekening kunt bewerken. U kunt zelf bepalen welke Toolbars u wilt weergeven. Dit gaat als volgt: 1. Klik op de View knop op de Menu bar. 2. Klik Toolbars. 3. Klik op de toolbar die u in het scherm wilt weergeven. Handleiding SolidWorks 2-2

9 Hoofdstuk 2: Basis De toolbars Standard, Standard Views, View, Features en Sketch behoren standaard geselecteerd te zijn. In het naslaggedeelte van deze handleiding staan de functies van elke toolbar weergegeven. De Statusbar (Status balk) verschijnt aan de rechterkant van het scherm en geeft extra informatie over het geselecteerde gedeelte van uw document. Controleren van de instellingen Om er voor te zorgen dat hetgeen op uw scherm verschijnt, zoveel mogelijk overeenkomt met de afbeeldingen uit de handleiding, kunt u de instellingen gelijk maken aan die van de schrijver van deze handleiding. Controleer daarom voor u begint, of uw SolidWorks instellingen overeenkomen met de waarden die in deze handleiding worden gebruikt. 1. Klik op de icoon New, of klik File, New (en dubbelklik Part) 2. Klik op de Tools knop op de Menu bar. 3. Klik Options Het Options scherm verschijnt. 4. Selecteer in de linker boom van het tabblad Document Properties de groep Units. 5. Zet Unit system op MMGS(millimeter,gram,second) 6. Zet Decimal Places op Selecteer in de linker boom de groep Grid/Snap. 8. Vink de optie Display Grid aan en laat de overige instellingen default. 9. Klik op OK. Handleiding SolidWorks 2-3

10 Hoofdstuk 2: Basis U kunt de instellingen die u net hebt veranderd voor uw document bewaren in een template. Templates zijn documenten (parts, assemblies of drawings) met door de gebruiker gedefinieerde parameters. Als u het template opent, zullen de parameters die u hebt aangepast automatisch weer worden ingesteld. 10. Klik op File in de Menu bar en vervolgens op Save as 11. Selecteer onder Save as type de optie Part Templates (*.prtdot). Als u dit heeft geselecteerd zal de directory waarin het template wordt opgeslagen automatisch verspringen naar SolidWorks/lang/english/tutorial. Als u weer een nieuw document wilt openen, zal het template als optie verschijnen in het tabblad Tutorial. 12. Geef uw template een passende naam en klik Save. Help Als u vragen heeft terwijl u met het programma SolidWorks werkt, zijn er verschillende methoden om antwoorden op uw vragen te vinden: Klik op de Help knop op de Menu bar en klik dan SolidWorks Help Topics. De help heeft een Index en een Search functie. Voor handige tips, klik op de Help knop op de Menu bar en klik dan Tip of the day. Als u elke keer dat u SolidWorks opstart een tip wilt zien, klikt u op Show Tips at Startup in het Tip of the day scherm. Klik in een dialog of de PropertyManager op, of druk op F1 voor een uitleg van de betreffende functie. Voor Tooltips, een korte omschrijving van de knoppen op de toolbar, gaat u met de cursor van uw muis op de knop staan. Een moment later verschijnt dan de tooltip. Wanneer u uw muis over knoppen of menu s beweegt, verschijnt er in de Status bar een korte omschrijving van de functie hiervan. Voor meer informatie en het laatste nieuws over het programma en het bedrijf SolidWorks, kunt u de SolidWorks website, bezoeken. U kunt ook op de Help knop op de Menu bar klikken en dan About SolidWorks, Connect. Handleiding SolidWorks 2-4

11 Hoofdstuk 2: Basis Weergave-mogelijkheden In dit gedeelte worden de visualisatiemogelijkheden binnen SolidWorks weergegeven. Er wordt beschreven hoe u het beste met de Zoom-tools om kunt gaan. Ook leert u hoe u de geometrie op het scherm kunt plaatsen, om het model op de gewenste manier te bekijken. Gebruik maken van de Zoom Tools Er zijn drie zoom tools waarmee de afbeelding op het scherm kan worden verkleind en vergroot. Zoom to Fit past het onderdeel zo groot mogelijk in het window. Zoom to Area vergroot het gebied binnen een door de gebruiker gedefinieerde rechthoek tot het scherm gevuld is. De gebruiker sleept met de cursor om een rechthoekig gebied aan te geven. Zoom In/Out vergroot of verkleind het onderdeel door een sleepactie met de cursor van de gebruiker. Sleep de cursor omhoog om in te zomen, sleep omlaag om uit te zomen. Er zijn nog andere manieren om te zomen: Selecteer een zoom-optie uit de View, Modify dialog, of uit het rechter-muismenu. Klik op de rechter-muisknop in een leeg gedeelte en selecteer een zoom-optie, of klik met de rechter-muisknop op het model, selecteer dan View en kies een zoomoptie. Als u een muis met een scroll wiel heeft, kunt u in de meeste gevallen in- en uitzoomen door in het tekenscherm aan dit wiel te draaien. De plaats waar de cursor staat is het punt waar ingezoomd wordt.z Als uw scroll wiel deze optie niet ondersteund, kan dit vaak bij de instellingen van uw muis worden aangepast. Om in stappen te zoomen via het toetsenbord drukt u op de z toets om uit te zomen, of de shift + z om in te zomen. Zoom to Fit kan met de f toets. U kunt de zoom-opties uitproberen op een bestaand part. 1. Open het part bracket.sldprt door op het Open icoon of op File, Open te klikken. Test alle hierboven genoemde zoom-opties op het part. Instellen van Tool opties Bij SolidWorks is het meestal zo, dat wanneer een tool eenmaal is geselecteerd, deze actief blijft totdat een andere tool wordt geselecteerd. Bovenstaande geldt voor de Sketch en de Dimension tools en nog andere die u in deze handleiding zult tegen komen. De bovenstaande tools klikt u aan en gebruikt ze daarna zo vaak u wilt, vervolgens klikt u op een nieuwe tool of drukt u op de Esc toets. De Esc toets maakt de Select tool actief. Zoom to Fit is niet modaal zoals de bovenstaande tools. Eén klik en het beeld zoomt in of uit, vervolgens keert de oude situatie terug. Handleiding SolidWorks 2-5

12 Hoofdstuk 2: Basis Er kan een optie worden aangezet die er voor zorgt dat alle tools onmiddellijk na gebruik weer worden gedeselecteerd. Klik hiervoor op Tools, Options en selecteer het System Options tabblad. Onder General selecteert u Single command per pick. Wanneer deze optie aanstaat, klikt u een tool aan, u gebruikt het een keer, en komt daarna terug in de Select tool. Wanneer u een tool toch vaker wilt gebruiken, moet u dubbel-klikken op de tool knop. Weergeven in verschillende verschijningsvormen Klik op om het onderdeel weer te geven als Wireframe, klik op om het onderdeel te laten verschijnen als Hidden Lines Visible (wat de verborgen lijnen in een andere kleur of font laat verschijnen), klik op en op om het voorwerp als Hidden Lines Removed respectievelijk Shaded with edges te zien. De laatste optie is Shaded, dus zonder omlijning. Door een optie te selecteren uit de View, Display dialog kunt u ook de manier van weergave wijzigen. De vast ingestelde stand voor onderdelen en samenstellingen is Shaded with edges, dit kan natuurlijk op ieder moment worden gewijzigd. Sommige afbeeldingen in deze handleiding zijn weergegeven in de Hidden Lines Removed stand, dit om een duidelijke afbeelding in de handleiding te verkrijgen. Het kan daardoor voorkomen dat wat op het scherm te zien is niet geheel overeen komt met de illustraties in deze handleiding. 1. Klik de verschillende weergave opties om de beurt aan en bekijk het resultaat. Handleiding SolidWorks 2-6

13 Hoofdstuk 2: Basis Het onderdeel roteren 1. Gebruik de pijltjes toetsen om het onderdeel in stapjes te laten roteren. De grootte van deze stapjes wordt vastgelegd in View Rotation, Arrow Keys van het System Options tabblad van de Options dialog (onder Tools, Options ). 2. Draai het onderdeel in stappen van 90 graden te laten door de shift toets vast te houden en daarna op de pijltjes toetsen te drukken. 3. Verdraai het onderdeel staploos te laten. U klikt daarvoor op Rotate View uit de View toolbar of View, Modify, Rotate, vervolgens kunt u met een sleep actie (en linker muisknop ingedrukt) het onderdeel verdraaien. 4. Draai het onderdeel met de klok mee of tegen de klok in. U maakt hiervoor gebruik van de stapjes uit de Options dialog, houdt de Alt toets vast en druk op de linker of rechter pijltjes toetsen. 5. Het onderdeel laten draaien om een rand of een vertex: klik op Rotate View, dubbelklik op een rand of vertex en sleep de muis. 6. Beschikt u over een muis met scroll wiel, dan kunt u in plaats van Rotate View, het scroll wiel indrukken en de cursor over het beeld slepen. De afbeelding verplaatsen 1. Klik op Pan uit de View toolbar, of View, Modify, Pan, klik en sleep het onderdeel over het scherm. 2. Houd de Ctrl toets ingedrukt en druk op de pijltjes toetsen om de afbeelding over het scherm te verplaatsen. 3. Beschikt u over een muis met scroll wiel, dan kunt u de afbeelding verplaatsen door met de Ctrl toets en het scroll wiel ingedrukt de muis over het beeld slepen. 4. Gebruik de Scroll Bars onder en rechts in het scherm om naar een ander deel van het scherm te gaan. De View Orientation dialog De View Orientation dialog bepaalt de oriëntatie van het onderdeel of de assembly ten opzichte van de gebruiker. Er zijn verschillende views (aanzichten) die worden aangeduid met een naam. (Er zijn 10 standaard aanzichten gedefinieerd die via de Standard Views toolbar View Orientation dialog bereikbaar zijn. en de Verder is er een knop voor een isometrische projectie en (heel handig) een knop waarmee het schetsvlak evenwijdig aan het beeldscherm wordt gemaakt. 1. Selecteer een vlak van het part bracket. Handleiding SolidWorks 2-7

14 Hoofdstuk 2: Basis 2. Klik Normal to in de Standard Views toolbar. 3. Klik View, Orientation. 4. De View Orientation dialog komt op het scherm. U kunt deze dialog ook tonen door op de spatiebalk te drukken. 5. Sleep de View Orientation dialog naar een geschikte plaats op het scherm. 6. Klik op de thumbnail in de dialog. Dit zorgt ervoor dat de dialog open blijft en altijd bovenop alle andere windows komt te liggen. Hierdoor is het View Orientation dialog altijd beschikbaar. TIP: Wanneer u de thumbnail in de View Orientation dialog actief laat wanneer SolidWorks wordt afgesloten, wordt de dialog bij de volgende start van het programma op dezelfde plek geplaatst. 7. U kunt overstappen naar een ander aanzicht door een aanzichtsnaam uit de View Orientation dialog dubbel aan te klikken. Het actieve aanzicht wordt in blauw weergegeven. U kunt ook eigen aanzichten maken en namen aan de lijst toevoegen. 8. Bepaal de gewenste rotatie en grootte voor het zelf aan te maken aanzicht. 9. Klik in de View Orientation dialog op New View. 10. Type een naam in de Named View dialog. 11. Klik op OK of op Enter. De nieuwe naam is nu toegevoegd aan de lijst en kan worden geselecteerd op dezelfde wijze als de standaard views. Weergave van meerdere aanzichten Er kunnen maximaal vier aanzichten van een onderdeel tegelijk op het beeldscherm worden weergegeven. Dit is vooral handig wanneer u verschillende features wilt selecteren van tegenover elkaar liggende vlakken, of als u het effect van een actie van verschillende zijden van het model tegelijk wilt zien. Wanneer u een feature in één aanzicht selecteert, is deze feature in alle aanzichten geselecteerd. Handleiding SolidWorks 2-8

15 Hoofdstuk 2: Basis Voor meerdere views klikt u op de knop linksonder in het tekenvenster. Hierna kunt u een keuze maken uit de verschillende views of het aantal views. Een andere manier om meerdere aanzichten van hetzelfde onderdeel in één scherm te bekijken is d.m.v. Split Controls bevinden., die zich rechtsboven en linksonder in het tekenvenster 1. Sleep één of beide Split Controls op de hoeken van het beeldvlak, zoals is weergegeven in de afbeelding hieronder, om verschillende panes (vensters) te creëren. Sleep de Split Controls zoveel als nodig om de grootte van de panes aan te passen. Merk op dat de vorm van de cursor verandert wanneer hij op een Split Control staat. 2. Klik in een pane en verander het aanzicht in de View Orientation dialog, of verander bijvoorbeeld de oriëntatie van dat aanzicht zelf in dat vlak. 3. Herhaal dit voor ieder pane. Handleiding SolidWorks 2-9

16 Hoofdstuk 2: Basis Om terug te keren naar één aanzicht, moeten de split controls weer naar de hoeken worden gesleept. Het overblijvende aanzicht wordt groot op het scherm afgebeeld. De split control is een smalle slider (schuif) in de scrollbar. Door hem te verplaatsen verschuift de venster begrenzing, door hem in de hoek te zetten verdwijnt een venster. Op dezelfde wijze kunt u de breedte van de FeatureManager design tree aanpassen die zich links van het tekenvenster bevindt. Plaats de cursor op de verticale grens en sleep zover als nodig is. Online User s Guide Wanneer u merkt dat deze handleiding (nog) te moeilijk voor u is, kunt u extra informatie over de concepten van het programma vinden in hoofdstuk 1 van de Online Tutorial. Deze is online (op uw computersysteem) aanwezig. Hij kan bekeken worden door de volgende handelingen uit te voeren: 1. Klik op Help, Online Tutorial in de Menu bar. Hierin vindt u onder andere: Terminologie. Window eigenschappen, zoals toolbars, menus en views. Eenvoudige grafische operaties, zoals het selecteren en het bewegen van objecten. De FeatureManagerTM design tree. Handleiding SolidWorks 2-10

17 Hoofdstuk 3: Part Part In dit hoofdstuk wordt beschreven wat een part is en hoe u deze kunt maken. Er wordt verteld welke features u hierbij kunt gebruiken. Aan de hand van voorbeelden wordt duidelijk gemaakt hoe u deze features kunt gebruiken. Handleiding SolidWorks 3-1

18 Hoofdstuk 3: Part Wat is een Part? Part is engels voor onderdeel. Onderdelen worden aangemaakt met behulp van verschillende features (eigenschappen). Features zijn de vormen (bosses, cuts, holes) en operaties (fillets, chamfers, shells, enzovoort) die gecombineerd worden bij het maken van onderdelen. De meeste features worden gemaakt vanuit een sketch (schets). Een sketch is een 2D profiel of een doorsnede. Sketches kunnen bijvoorbeeld worden geëxtrudeerd of er kan een omwentelingslichaam van worden gemaakt. Bij het maken van een 3D tekening begint u altijd met het maken van een part. Bestaat uw model uit één onderdeel dan zal deze part meteen uw eindmodel zijn. Bestaat uw model uit meerdere onderdelen, dan zult u van elk onderdeel een part moeten maken, alvorens hier een assembly (samenstelling) van te maken. Welke features kunnen er gebruikt worden? Bij het creëren van een part kan van verschillende features gebruik gemaakt worden, die van een tweedimensionale sketch een driedimensionaal model maken. De verschillende features zijn: Base/Boss en Cut Bij elk part is de eerste feature die wordt aangemaakt de base feature. Een boss is een feature die materiaal aan een part toevoegt. Een cut is een feature die materiaal weghaalt van een part of assembly. Extrude, Revolve, Sweep en Loft Om een base of boss te creëren gebruikt u één van deze vier features. De features kunnen zowel gebruikt worden om materiaal toe te voegen als om materiaal te verwijderen door tussen de opties base, boss, cut of surface te kiezen. Een Extrude creeert een extrusie van een sketch. Revolve creëert een base, boss, cut of surface door een sketch om een centerline te wentelen. Met een Sweep kunt u een profiel langs een opgegeven path laten lopen en zo een feature aanmaken. Een Loft tenslotte creëert een feature door het maken van overgangen tussen profielen. Fillet/Round, Chamfer en Draft Fillet/Round creëert een afgerond intern of extern vlak op een part. U kunt hiermee bijvoorbeeld de randen van een vlak afronden. Een Chamfer feature creëert een afgeschuind oppervlak op geselecteerde randen of een knooppunt. Draft laat geselecteerde vlakken in het model onder een bepaalde hoek taps uit- of toelopen. U kunt hiermee bijvoorbeeld een molded part gemakkelijker verwijderen uit de mal. Hole - Simple en Hole Wizard Hole creëert verschillende types van gaten in het model. U kunt een hole op een vlak plaatsen en het een diepte geven. U kunt de locatie ervan daarna weergeven door het te dimensioneren. Scale Met de optie Scale, kunt u één of meerdere onderdelen een andere schaal geven ten opzichte van zichzelf of ten opzichte van één of meerdere andere onderdelen. Shell De shell tool holt een part uit. Het laat de vlakken die u geselecteerd hebt open en creëert dunwandige features op de overgebleven vlakken. Rib Handleiding SolidWorks 3-2

19 Hoofdstuk 3: Part Rib is een speciaal type extruded feature. Het voegt materiaal met een bepaalde dikte toe in een aangegeven richting tussen een contour en een bestaand part. Dome Dome creëert een koepel door een vlak en een hoogte aan te geven. U kunt kiezen voor een elliptische of ronde koepel indien er een rond vlak is geselecteerd. Shape Met Shape kan een willekeurige vorm worden vastgelegd die door een vlak en verschillende lijnen, punten of andere vlakken wordt begrensd. Deform,Indent,Flex,Wrap Features om bestaande solids te vervormen. Pattern and Mirror Deze feature geeft u de mogelijkheid om één of meerdere andere features te kopiëren of te spiegelen. Dit kan ten opzichte van lijnen, vlakken of planes. Part Basics Dit gedeelte begeleidt u bij het maken van uw eerste SolidWorks model en tekening. U gaat het onderstaande model maken. Een nieuw Part document aanmaken 1. Klik op de New Document knop van de Standard toolbar of op de File knop van de Menu bar en dan New. 2. Klik op de Tutorial tab en selecteer het template dat u in het vorige hoofdstuk zelf heeft aangemaakt. Handleiding SolidWorks 3-3

20 Hoofdstuk 3: Part 3. Klik OK. Er verschijnt nu een nieuw part window. Het schetsen van een rechthoek De eerste feature in het onderdeel is een geëxtrudeerd blok vanuit een geschetst rechthoekig profiel. U begint met het schetsen van de rechthoek. 1. Om een schets te openen, klikt u op de Sketch knop op de Sketch toolbar of op Insert, Sketch op de Menu bar. Open een sketch in het Front plane (vlak) (één van de drie standaardvlakken getoond in de FeatureManager design tree). Merk op dat: Er een grid (tekenraster) met een oorsprong verschijnt, zoals u in uw template heeft aangegeven. De Sketch Tools en Sketch Relations toolbars worden weergegeven. Editing Sketch verschijnt in de Status bar onderaan het scherm. Sketch 1 verschijnt in de FeatureManager design tree. In de rechter bovenhoek verschijnt de zogenaamde Confirmation corner. Als een sketch actief is, zijn hier twee symbolen zichtbaar, een Sketch tool en een rode X. Als u op het sketch symbool klikt verlaat u de sketch en worden alle veranderingen opgeslagen. Klikt u de rode X, dan wordt de sketch verlaten en veranderingen worden genegeerd. Handleiding SolidWorks 3-4

21 Hoofdstuk 3: Part 2. Klik op Rectangle op de Sketch Tools toolbar of selecteer in de Menu bar Tools, Sketch Entity, Rectangle. 3. Plaats de cursorpunt in de oorsprong en druk op de linker muisknop. Sleep de cursor naar rechts boven, teneinde een rechthoek te maken. Laat de muisknop los om de rechthoek af te maken. Merk op dat tijdens de sleepactie de afmetingen van de rechthoek worden weergegeven bij de cursor. Wanneer u de voorkeur geeft aan het werken waarbij de cursor verspringt naar rasterpunten, klik dan Tools, Options, Grid/Units, en selecteer de Snap to Points optie. 4. Klik de Select knop aan op de Sketch toolbar, of klik Tools, Select in de Menu bar. De twee zijden van de rechthoek die de assen van de oorsprong raken zijn zwart. Omdat de schets is gestart in de oorsprong, is een vertex (punt) van deze twee zijden automatisch gerelateerd aan de oorsprong. Daarmee ligt de positie van deze lijnen vast. De andere twee zijden (en drie vertices) zijn blauw, wat er op wijst dat ze nog vrij kunnen bewegen. 5. Klik op één van de blauwe zijden en sleep deze zijde of de drag handle bij de vertex, om de afmetingen van de rechthoek aan te passen. Merk op dat de positie van de cursor wordt weergegeven in de status bar. Het toevoegen van de bemating In dit gedeelte legt u de afmetingen van de schets vast door er dimensions (bemating) aan toe te voegen. In SolidWorks is het niet vereist dat de schetsen eerst van bemating worden voorzien voordat ze worden gebruikt om features te creëren. Het is echter wel zeer aan te bevelen i.v.m. het aanpassen van het ontwerp op een later tijdstip. Voor deze opdracht wordt de schets wel volledig gedefinieerd. Merk op dat gedurende het toevoegen van bemating de status van de schets wordt weergegeven in de status bar. Elke SolidWorks schets bevindt zich in één van de drie mogelijke toestanden: Handleiding SolidWorks 3-5

22 Hoofdstuk 3: Part In een fully defined sketch, zijn de posities van alle onderdelen volledig vastgelegd door dimensies en/of relaties. In een volledig gedefinieerde schets zijn alle onderdelen zwart. In een underdefined sketch, zijn er buiten de al gegeven dimensies en/of relaties nog aanvullende dimensies en/of relaties nodig om de geometrie volledig te specificeren. In deze staat kun je ondergedefinieerde schetsonderdelen slepen om de schets aan te passen. Een ondergedefinieerd schetsonderdeel is blauw gekleurd. In een overdefined sketch is een object gespecificeerd door met elkaar conflicterende dimensies en/of relaties. Een overgedefinieerd schetsonderdeel is rood gekleurd. 6. Klik Smart Dimension op de Sketch Relations toolbar of Tools, Dimensions, Smart in de Menu bar. Merk op dat de cursorvorm verandert. 7. Klik op de bovenste rand van de rechthoek en klik op de plek waar u de maatlijn wilt plaatsen. De Modify dialog verschijnt in het scherm. Hier kunt u bematingen aanpassen aan uw wensen. Stel de breedte van het vierkant in op 120 mm en druk op OK Enter om de waarde toe te kennen aan het lijnstuk. of op Merk op dat de rechter verticale lijn (en de vertex rechtsonder) veranderen van een blauwe naar een zwarte kleur. Door de dimensionering van de lengte van de bovenste zijde van de rechthoek is de positie van de rechter zijde van de rechthoek gedefinieerd. De bovenste zijde kan nog steeds omhoog en omlaag worden gesleept; dit is te zien aan de blauwe kleur van dit segment, die aanduidt dat het segment nog niet volledig is gedefinieerd. 8. Klik op de rechter rand van de rechthoek en klik op de plek waar de maatlijn moet staan. Stel ook de hoogte van het vierkant in op 120 mm. Handleiding SolidWorks 3-6

23 Hoofdstuk 3: Part Nu zijn de rechter rand en de overgebleven vertices zwart. In de status bar staat vermeld dat de schets volledig is gedefinieerd. Het veranderen van de bemating De dimensies van het blok zijn 120 mm x 120 mm. Mocht u afmetingen willen veranderen, dan gebruikt u de Select tool. 9. Gebruik één van de onderstaande methoden om toegang te krijgen tot de Select tool: Klik op de Select button uit de Sketch toolbar. Selecteer Tools, Select in de menu toolbar. Druk de rechtermuisknop in op een leeg gedeelte van de window om het rechtermuismenu te tonen, kies dan Select. TIP: Door het rechter-muismenu te gebruiken, kunt u SolidWorks efficiënter gebruiken. 10. Dubbelklik op één van de maatlijnen. De Modify dialog verschijnt weer. 11. Gebruik één van onderstaande methodes om de afmeting te veranderen: Type een nieuwe waarde in en druk op Enter. Klik op de pijltjes van het dialog om de waarde te veranderen en sluit de actie af met Enter. 12. Indien u de bemating veranderd heeft, verander deze dan weer terug naar 120 mm. 13. Klik op Zoom to Fit uit de View toolbar, of View, Modify, Zoom to Fit om de gehele rechthoek volledig en gecentreerd op het scherm te passen. Dimensiewaarden kunnen ook meteen bij het plaatsen worden aangepast. Activeer hiertoe de optie Input dimension value in de System Options dialog. Elke keer wanneer een nieuwe bemating wordt toegevoegd verschijnt de Modify dialog, waarin u de waarde kunt aanpassen. 14. Klik Tools, Options. 15. Selecteer onder System Options de groep General en plaats een vink bij Input dimension value. 16. Klik op OK. Handleiding SolidWorks 3-7

24 Hoofdstuk 3: Part Het extruderen van de Base Feature De eerste feature van een onderdeel wordt de base feature genoemd. Het definieert de basisvorm van een nieuw onderdeel. In dit voorbeeld wordt de base feature gemaakt door de geschetste rechthoek te extruderen. Sketch Extruded feature 17. Klik Extrude, Boss/Base op de Features toolbar, of klik Insert, Base, Extrude. De Extrude PropertyManager verschijnt links en het aanzicht van de schets wijzigt in een isometrisch aanzicht. Merk verder op dat er tooltips verschijnen met de namen van de opties als de cursor in een invulveld wordt geplaatst. 18. Specificeer het type en de diepte van de extrusie: Zorg er voor dat End Condition op Blind staat. Zet onder Depth de diepte op 30 mm. Tijdens het veranderen van de diepte, toont SolidWorks een preview van de extrusie. Indien op de optie Reverse Direction omgedraaid. wordt geklikt, zal de richting van de extrusie worden Handleiding SolidWorks 3-8

25 Hoofdstuk 3: Part 19. Zorg er voor dat Thin feature niet aangevinkt is, de sketch zal dan als Solid feature geëxtrudeerd worden (dit is standaard). 20. Klik op OK in de Extrude PropertyManager of in de rechterbovenhoek van het scherm om de extrusie te genereren. Merk op dat de nieuwe feature, Extrude1, in de FeatureManager design tree staat. Klik op het plus teken + naast Extrude1 in de FeatureManager design tree. Merk verder op dat Sketch1, die gebruikt is om de feature te extruderen, nu onder de feature Base-Extrude staat gerangschikt. Het schetsen van een Boss Om nog meer features te creëren op het onderdeel (zoals bosses of cuts) schetst u op de vlakken van het onderdeel en extrudeert u vervolgens deze schetsen. Opmerking: In SolidWorks schetst u maar op één vlak tegelijk en daarmee maakt u vervolgens een feature gebaseerd op die éne schets. Om een nieuwe schets te openen selecteert u eerst een vlak waarop wordt geschetst, vervolgens klikt u op de Sketch tool, Om een schets te sluiten, klikt u weer op de Sketch tool in de Sketch toolbar, de Sketch tool in de Confirmation corner, of selecteert Exit Sketch uit het rechtermuismenu. Handleiding SolidWorks 3-9

26 Hoofdstuk 3: Part Om een schets aan te passen waaraan u al eens heeft gewerkt, kunt u met de rechtermuisknop op het feature klikken dat met die schets is gemaakt, of u klikt op de schetsnaam in de FeatureManager design tree. Vervolgens selecteert u Edit Sketch uit het rechter-muismenu. Voor dit voorbeeld wordt een schets gemaakt op het voorvlak van het blok. 21. Klik Hidden Lines Removed uit de View toolbar, of View, Display, Hidden Lines Removed. 22. Klik Select uit de Sketch toolbar of met het rechtermuismenu, wanneer deze nog niet is geselecteerd. 23. Klik het voorvlak aan om het te selecteren. De randen van het vlak worden groen om aan te geven dat het vlak is geselecteerd. TIP: De cursor verandert naar om aan te tonen dat er een vlak is geselecteerd. 24. Klik op Sketch uit de Sketch toolbar, of selecteer Insert Sketch uit het rechtermuismenu. Er verschijnt een raster op het geselecteerde vlak om aan te tonen dat dit het nieuwe schetsvlak is. 25. Klik op Circle uit de Sketch toolbar, of click Tools, Sketch Entity, Circle. 26. Klik in de buurt van het midden van het vlak en sleep met de cursor om een cirkel te vormen. Handleiding SolidWorks 3-10

27 Hoofdstuk 3: Part Het bematen en extruderen van de Boss Voeg de nodige bemating toe om de plaats en de grootte van de cirkel vast te leggen. 27. Klik Smart Dimension uit de Sketch Relations toolbar, of selecteer Smart Dimension uit het rechtermuismenu. 28. Klik op de bovenste rand van het vlak, klik op het cirkelmiddelpunt en vervolgens op de positie waar u de bemating wilt plaatsen. Merk op dat de dimensioneringslijnen al even worden getoond wanneer u op de lijn en de cirkel klikt. Deze preview laat je zien waar de aanhaallijnen (waartussen de afmeting wordt bepaald) worden vastgezet en helpt u bij het bepalen of de juiste onderdelen zijn geselecteerd. Wanneer een dimensie aan een cirkel wordt toegevoegd die de plaats van die cirkel in het rooster vastlegt, is de afstandslijn bij voorbaat gerelateerd aan het middelpunt van die cirkel. 29. Maak de afstand tussen het middelpunt van de cirkel en de lijn 60 mm. Wanneer u de Input dimension value optie aan zet, kunt u eenvoudig de waarde in tikken. Ook kunt u via de pijltjes de juiste waarde instellen. Om deze opdracht af te sluiten, druk op Enter. 30. Herhaal het bovenstaande proces om ook de afstand van de cirkel tot de rand van het vlak te bematen. Maak deze afstand ook 60 mm. Merk op dat de kleur van het middelpunt van de cirkel veranderd van blauw naar zwart. De positie is volledig gedefinieerd. 31. Om de diameter van de cirkel te bematen blijft u de Dimension tool gebruiken en klikt de cirkel aan. Beweeg met de cursor om de preview van de bemating te zien. Als Handleiding SolidWorks 3-11

28 Hoofdstuk 3: Part de bemating horizontaal of verticaal loopt, krijgt u een lineaire bemating, wanneer de bemating onder een hoek is verkrijgt u een diameter bemating. 32. Klik zodanig dat er een diameterbemating geplaatst wordt en maak deze diameter 70 mm. Zoals u ziet is de cirkel nu zwart gekleurd als teken dat deze nu volledig gedefinieerd is. 33. Klik uit de Features Toolbar, of klik Insert, Boss, Extrude. 34. In de Extrude Feature dialog zet u Depth van de extrusie op 25 mm, de andere waarden blijven ongewijzigd, vervolgens klikt u op OK extruderen. om de boss feature te Merk op dat Extrude2 in de FeatureManager design tree verschijnt. Het maken van een gat U gaat nu een cut (gat) maken die concentrisch ligt met de al eerder geconstrueerde boss. 35. Klik het voorvlak van de boss aan om het te selecteren. 36. In de View Orientation dialog geeft u een dubbelclick op *Normal To uit de lijst met aanzichten, of u klikt op het Normal To icoon in de standard views toolbar. Het onderdeel is bijgedraaid zodat het geselecteerde modelvlak (het voorvlak) naar u is toegericht. Handleiding SolidWorks 3-12

29 Hoofdstuk 3: Part 37. Open een nieuwe sketch en schets een cirkel in de buurt van het middelpunt van de boss, zoals hieronder is afgebeeld. 38. Voeg een bemating toe en geef de cirkel een diameter van 50 mm. 39. Klik Select, of kies Select in het rechtermuismenu om de Dimension tool te deselecteren. 40. Uit de Sketch Relations toolbar, klikt u op Add Relations of u klikt Tools, Relations, Add in de Menu bar. De Add Relation PropertyManager verschijnt. 41. Selecteer de zojuist geschetste cirkel (binnenste cirkel) en de rand van de Boss (buitenste cirkel). Merk op wat er in het Selected Entities vak staat. 42. Selecteer Concentric, klik OK. Door het toevoegen van een extra relatie, zorgen we ervoor dat het middelpunt van deze cirkel op het middelpunt van de boss ligt. Zo blijft het gat altijd in het midden gepositioneerd. 43. Klik Extruded Cut uit de Features toolbar, of klik Insert, Cut, Extrude. Handleiding SolidWorks 3-13

30 Hoofdstuk 3: Part 44. Klik op het Isometric icoon in de standard views toolbar en bekijk de preview die van de Extruded Cut wordt gegeven. 45. In de Cut Extrude PropertyManager, selecteert u Through All als End Condition. Bekijk de preview en click OK. Het afronden van hoeken van onderdelen In dit deel gaat u de vier hoeken van Extrude1 afronden. Omdat de afrondingen allemaal dezelfde straal hebben (10 mm), kunt u ze samen als één feature maken. 46. Klik Hidden Lines Visible. Dit maakt het makkelijker om de verborgen randen te selecteren. Selecteer deze vier randen 47. Klik de eerste hoek aan om deze te selecteren. Merk op hoe de randen en vlakken oplichten wanneer de cursor er overheen van te voren welke onderdelen geselecteerd gaan worden. Merk ook op hoe de cursor verandert. gaat. Zo ziet u edge midpoint face 48. Houd de Ctrl toets vast om de selectie uit te breiden en klik de tweede, derde en vierde hoek-rand aan. Let goed op dat de randen worden geselecteerd en niet de middelpunten. TIP: Om een rand of vlak te selecteren dat achter een dichtbijgelegen vlak ligt (een verborgen rand of vlak), klikt u met de rechter-muisknop en kies Select Other uit het rechtermuismenu. Handleiding SolidWorks 3-14

31 Hoofdstuk 3: Part Een Yes/No muisknop verschijnt. Wanneer u de cursor boven het gewenste onderdeel houdt en de rechter-muisknop indrukt (N), lichten (highlight) die onderdelen één voor één op. Wanneer het gewenste vlak oplicht, kunt u dit accepteren door de linkermuisknop (Y) in te drukken. 49. Klik op Fillet uit de Features toolbar, of selecteer Insert, Features, Fillet/Round. De Fillet PropertyManager verschijnt. Ook verschijnt er een Callout in het tekengedeelte die de Radius aangeeft. Merk op dat het Items to Fillet vak de vier geselecteerde randen aangeeft. Is dit niet het geval, geef dan een klik met je rechter-muisknop in het tekengedeelte, selecteer Clear Selections en begin opnieuw met het selecteren van de vier randen. 50. Zorg ervoor dat de Radius op 10 mm staat. Laat de andere onderdelen op de standaard waarden staan. 51. Klik OK. Handleiding SolidWorks 3-15

32 Hoofdstuk 3: Part Het toevoegen van afrondingen Voeg nu fillets (afrondingen; Let op, hier wordt materiaal toegevoegd) en rounds (afrondingen; Let op, hier wordt materiaal weggenomen) toe aan de scherpe hoeken van het onderdeel. U kunt randen of vlakken selecteren voor of nadat u de Fillet Feature dialog hebt geopend. 1. Klik of Insert, Features, Fillet/Round. 2. Zet het weergave type naar Shaded with edges. 3. Klik het voorste vlak van de base aan om het te selecteren. Zowel de binnen- als de buitenrand (van de boss) zijn gekleurd wanneer dat vlak is geselecteerd. Merk op dat de Items to Fillet lijst toont dat er één vlak is geselecteerd. 4. Verander de Radius naar 5 mm en klik op OK. De buitenste rand van de base en de binnenste rand (van de boss) worden dan in één actie afgerond. 5. Klik nog een keer op. 6. Klik op het voorste vlak van de boss. Handleiding SolidWorks 3-16

33 Hoofdstuk 3: Part 7. Verander de Radius naar 2 mm en klik op OK. Het uithollen van het onderdeel Nu wordt het onderdeel uitgehold: er wordt een shell, een dunwandig object van gemaakt. Bij het uithollen wordt materiaal verwijderd vanuit het geselecteerde oppervlak, waardoor er een dunwandig onderdeel over blijft. 1. In de View Orientation dialog dubbelklikt u op *Back of u klikt op het Back icoon in de standard views toolbar. De achterkant van het onderdeel is nu naar u toe gericht. 2. Klik Shell uit de Features toolbar, of Insert, Features, Shell. De Shell1 PropertyManager verschijnt. 3. Klik het achtervlak aan om het te selecteren. De shell-actie zal materiaal verwijderen vanuit dit vlak. Handleiding SolidWorks 3-17

34 Hoofdstuk 3: Part 4. Wijzig de Thickness in 2 mm en klik op OK. 5. Gebruik de pijltjes toetsen om het onderdeel te roteren en zo het resultaat van de shell-actie te bekijken. 6. Maak een aanzicht met bijbehorende naam: Klik in het View Orientation dialog op de New View button. Typ een naam als Shell Back in het daarvoor bestemde Named View dialog in. Klik op OK. Opslaan van een onderdeel 1. Klik Save uit de Standard toolbar, of klik File, Save. Omdat het onderdeel nog geen naam heeft, verschijnt de Save as dialog. 2. Vul bij Save in de plaats in waar het bestand moet komen te staan. 3. Vul bij File name de naam in die u aan het document wilt geven. SolidWorks voegt de extensie.sldprt toe aan de filenaam. Opmerking: SolidWorks maakt bij het saven van File-namen geen onderscheid tussen hoofdletters en kleine letters, dus TUTOR1.SLDPRT, Tutor1.SLDPRT en tutor1.sldprt zijn allemaal hetzelfde onderdeel. Handleiding SolidWorks 3-18

35 Hoofdstuk 3: Part Het wijzigen van een bemating Nu wordt uitgelegd hoe bematingen kunnen worden aangepast. 1. Bestudeer de FeatureManager design tree. Deze toont de features van het onderdeel in de volgorde waarin ze gemaakt. 2. Dubbelklik op Extrude1 in de FeatureManager design tree. Merk twee dingen op (klik eventueel op Zoom To Fit om alle features te tonen): In de FeatureManager design tree is de Extrude1 feature uitgebreid om de sketch te tonen waaruit hij is gemaakt. In het tekenvenster licht de geëxtrudeerde feature op en zijn de afmetingen weer gegeven. 3. Dubbelklik op de afmeting voor de diepte van de extrusie (30.00). De Modify dialog verschijnt. 4. Verander de waarde van 30 mm naar 50 mm. 5. Klik op Rebuild in de Modify dialog. Handleiding SolidWorks 3-19

36 Hoofdstuk 3: Part SolidWorks bouwt het onderdeel nu weer opnieuw op, waarbij gebruik wordt gemaakt van de nieuwe afmetingen. Opmerking: U kunt meerdere dimensies in één keer wijzigen en dan pas het onderdeel met alle wijzigingen opnieuw opbouwen. Verander dan elke waarde waarna u op de Check knop drukt in de Modify dialog. Wanneer u tevreden bent met alle wijzigingen klikt u op Rebuild uit de Standard toolbar, of selecteert u Edit, Rebuild in de Menu bar. 6. Klik op de Check knop om het Modify dialog te sluiten, en klik op Save om het onderdeel te bewaren. Weergave van een doorsnede U kunt op elk moment een 3-dimensionale doorsnede van een onderdeel construeren. Om het doorsnedevlak te specificeren kunt u onderdeelvlakken of tekenvlakken (Front-,Top- of RightPlane) gebruiken. In dit voorbeeld maakt u gebruik van Right Plane om de doorsnede te maken. 1. Ga over naar het Isometric aanzicht. 2. Klik op het Right plane in de FeatureManager design tree. 3. Selecteer View, Display, Section View. De Section View dialog verschijnt. 4. Stel de Offset Distance in op 60 mm. Dit is de offset-afstand vanaf het geselecteerde oppervlak naar het doorsnedevlak. 5. Klik OK. De doorsnede van dit onderdeel is weergegeven. Alleen de weergave van dit onderdeel is doorgesneden, niet het daadwerkelijke model. De doorsnede blijft gehandhaafd ook wanneer een aanzicht, weergave (shaded, wireframe, etc.) wordt gewijzigd of wanneer u zoomt. 6. Om weer het hele onderdeel afgebeeld te krijgen, klikt u op View, Display en deselecteert Section View. 7. Save het part in /work directory/, met filename TUTOR1 (SolidWorks voegt.sldprt toe). Vanaf hier is het dictaat in het Engels. Handleiding SolidWorks 3-20

37 Hoofdstuk 3: Part Sweep and Revolve Features In this section the Sweep and Revolve features are treated. It will be explained how to create the model below. Handleiding SolidWorks 3-21

38 Hoofdstuk 3: Part Sketching the Sweep Section and Path A sweep is a base, boss or cut created by moving a section along a path. First, you sketch the sweep section on the Front reference plane. 1. Open a new part. 2. Click the Sketch tool to open a sketch on the Front plane. 3. Click Circle, or Tools, Sketch Entity, Circle, and sketch a circle with a radius of 30 mm, with its centerpoint 100 mm from the origin of the Front plane. 4. Dimension the sketch. 5. Select the Add Relations icon in the Sketch Relations toolbar or click Tools, Relations, Add in the Menu bar to fully define the sketch. The Add Relation PropertyManager appears. 6. Select the origin and the midpoint of the circle and add the relation Horizontal. The circle turns black, which means that the sketch is fully defined. 7. Click the Sketch tool again to close the sketch. Next sketch the sweep path. The path can be an open curve, or a closed, non-intersecting curve. Neither the path nor the resulting sweep may self-intersect. The end point of the path must lie on the plane of the section. 8. Select the Top plane in the FeatureManager design tree and open a new sketch. 9. Click the Isometric icon in the Standard Views toolbar, and zoom out until you can see the origin. 10. Click Line, or Tools, Sketch Entity, Line, and sketch an 80mm vertical line anywhere perpendicular to the circle, as is shown below. Click Select deselect the line. and TIP: Watch the cursor for feedback about the length of the line, and for vertical inference. The cursor has a V attached to it when the line is vertical. As you sketch, inferencing lines and Handleiding SolidWorks 3-22

ASBAK in ALIBRE DESIGN

ASBAK in ALIBRE DESIGN ASBAK in ALIBRE DESIGN door Bert Eding en Bas Boetekees september 2010 Klik op Create new part om het werkblad te openen. We laten nu eerst zien hoe we de verschillende zaken op scherm benoemen. Bestudeer

Nadere informatie

SOLID EDGE BASIS TRAINING

SOLID EDGE BASIS TRAINING 1.1 Revolved Protrusion commando 1. Revolved Protrusion. Revolved Protrusion werkt hetzelfde als een Protrusion, heeft alleen een omwentelingsas nodig om de hoekverdraaiing aan te geven. Maak de bewerking

Nadere informatie

SolidWorks van 2D naar 3D

SolidWorks van 2D naar 3D SolidWorks van D naar D D D Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs (VMBO) en Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) Voor gebruik met SolidWorks Educational Release 009-00 Initiatief: Jack van den Broek en

Nadere informatie

MANUAL FACULTEIT CONSTRUERENDE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN VAKGROEP ONTWERP, PRODUCTIE EN MANAGEMENT CAD/CAM HANDLEIDING SOLIDWORKS DEEL I

MANUAL FACULTEIT CONSTRUERENDE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN VAKGROEP ONTWERP, PRODUCTIE EN MANAGEMENT CAD/CAM HANDLEIDING SOLIDWORKS DEEL I MANUAL FACULTEIT CONSTRUERENDE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN VAKGROEP ONTWERP, PRODUCTIE EN MANAGEMENT CAD/CAM HANDLEIDING SOLIDWORKS DEEL I SEPTEMBER 2012 CAD/CAM Handleiding SolidWorks Deel I Universiteit

Nadere informatie

Bijlage Solid Modeling met Autodesk Inventor Release 8

Bijlage Solid Modeling met Autodesk Inventor Release 8 Bijlage Solid Modeling met Autodesk Inventor Release 8 De bijlage is bestemd voor gebruikers van Inventor 10 en bevat wijzigingen om het Inventor 8 boek ook geschikt te maken voor Inventor 10. Jan Bootsma

Nadere informatie

Snel op weg met Solid Edge ST5

Snel op weg met Solid Edge ST5 Snel op weg met Solid Edge ST5 Dit document helpt u, om na installatie van Solid Edge ST5, snel aan de slag te kunnen met de software. Beschreven staat welke instellingen u kunt aanpassen om een betere

Nadere informatie

SolidWorks tutorial 13-4 Opwindend

SolidWorks tutorial 13-4 Opwindend SolidWorks tutorial 13-4 Opwindend Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs (VMBO) en Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) Voor gebruik met SolidWorks Educational Release 2010-2011 Initiatief: Jack van den

Nadere informatie

Schaakstukken les 3: Loper

Schaakstukken les 3: Loper Schaakstukken les 3: Loper In deze les We gaan nu de Loper voor het schaakspel maken. Ook hier is al weer het een en ander voorbereid. Het gaat erom enkele nieuwe technieken te leren. technieken Gebruik

Nadere informatie

Handleiding. Door: Jos Reuling. Project: Tandwielen. Datum: 10 maart 2010 (bewerking Henk Reuling, 04-02-2011)

Handleiding. Door: Jos Reuling. Project: Tandwielen. Datum: 10 maart 2010 (bewerking Henk Reuling, 04-02-2011) Handleiding Datum: 10 maart 2010 (bewerking Henk Reuling, 04-02-2011) Plaats: HAN, Ruitenberglaan 26, Arnhem, Lokaal B2.68 1 Open WolidWorks. Je krijgt het onderstaande scherm te zien. Open een nieuw document.

Nadere informatie

Solidworks project. Niveau: beginner. Voorbereiding: doe de eerste twee PDF s van ww.3dleerlijn.nl

Solidworks project. Niveau: beginner. Voorbereiding: doe de eerste twee PDF s van ww.3dleerlijn.nl 1 Solidworks project Niveau: beginner Voorbereiding: doe de eerste twee PDF s van ww.3dleerlijn.nl Introductie Voorwerk 2 Op vind je PDF s met daarin de basis van Solidworks. Zorg dat je de eerste twee

Nadere informatie

Solid Edge ST6. Project: Stoomwals (Synchronous) Lesbrief: Stoomketel. Modemweg BS Amersfoort, Nederland

Solid Edge ST6. Project: Stoomwals (Synchronous) Lesbrief: Stoomketel. Modemweg BS Amersfoort, Nederland Modemweg 7 8 BS Amersfoort, Nederland +(0) 57 +(0) 57 5 info@caap.nl www.caap.nl Bank (Rabo): 0.5.5.7 KvK Utrecht: 0757 BTW: 808.6.5.B.0 Lesbrief: Stoomketel Project: Stoomwals (Synchronous) Solid Edge

Nadere informatie

HTA Software - Klachten Registratie Manager Gebruikershandleiding

HTA Software - Klachten Registratie Manager Gebruikershandleiding HTA Software - Klachten Registratie Manager Gebruikershandleiding Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Opstarten en inloggen, overzicht startscherm, uitleg symbolen Hoofdstuk 2: aanmaken relaties Hoofdstuk 1: Opstarten

Nadere informatie

In deze handleiding wordt uitgelegd hoe een DIN kader gemaakt moet worden en hoe er nieuwe papierformaten aangemaakt moeten worden.

In deze handleiding wordt uitgelegd hoe een DIN kader gemaakt moet worden en hoe er nieuwe papierformaten aangemaakt moeten worden. DIN kader In deze handleiding wordt uitgelegd hoe een DIN kader gemaakt moet worden en hoe er nieuwe papierformaten aangemaakt moeten worden. Verschillende sheets aanmaken 1. Open de Iso Draft.dft uit

Nadere informatie

Schaakstukken les 1: Pion

Schaakstukken les 1: Pion Schaakstukken les 1: Pion In deze les In deze les leer je een pion van een schaakstuk modelleren met het gebruik van lijnen (splines). Je tekent maar de halve contourlijn van de pion en deze lijn wordt

Nadere informatie

Technieken Box Name and Color Editable Poly Edge Slice Plane Extrude. Klik op File - Reset. Klik op Create - Geometry - Standard Primitives - Box.

Technieken Box Name and Color Editable Poly Edge Slice Plane Extrude. Klik op File - Reset. Klik op Create - Geometry - Standard Primitives - Box. In deze les We gaan een boekenkast maken. Ook weer uit één stuk. Omdat hier de maten en de diktes van de wanden en de planken van belang zijn, doen we dat weer op een iets andere manier als het modelleren

Nadere informatie

digitale ontwerp technieken SketchUp

digitale ontwerp technieken SketchUp L DOT digitale ontwerp technieken SketchUp SketchUp L 1.1 Inleiding Veel klanten van een tuinarchitect kunnen zich moeilijk verbeelden hoe de tuintekening van de architect er in werkelijkheid uit komt

Nadere informatie

4.1 Tekenen van een PART :

4.1 Tekenen van een PART : 4.1 Tekenen van een PART : 1 : Wat? De Part-omgeving is de basis in Solid Edge. Hierin wordt het stuk gevormd via bewerkingen (features). 2 : Een bewerking maken Er zijn verschillende mogelijk bewerkingen

Nadere informatie

4.1 Tekenen van een PART :

4.1 Tekenen van een PART : 1 : Wat? De Part-omgeving is de basis in Solid Edge. Hierin wordt het stuk gevormd via bewerkingen (features). Het tekenscherm ziet er als volgt uit : 4.1 Tekenen van een PART : 2 : Een bewerking maken

Nadere informatie

Project: Boter, Kaas & Eieren. Lesbrief: Bovenplaat. Hamersveldseweg 65-1b Modemweg GL LEUSDEN 3821 BS Amersfoort, Nederland

Project: Boter, Kaas & Eieren. Lesbrief: Bovenplaat. Hamersveldseweg 65-1b Modemweg GL LEUSDEN 3821 BS Amersfoort, Nederland Hamersveldseweg 65-b Modemweg 7 8 GL LEUSDEN 8 BS Amersfoort, Nederland 0-57 +(0) 57 0-57 5 +(0) 57 5 info@caap.nl info@caap.nl www.caap.nl www.caap.nl Bank (Rabo): 0.5.5.7 KvK Bank Utrecht: (Rabo): 0757

Nadere informatie

Microsoft Word 365. Weergave AAN DE SLAG MET DIGITALE VAARDIGHEDEN TRAINING: MICROSOFT WORD 365

Microsoft Word 365. Weergave AAN DE SLAG MET DIGITALE VAARDIGHEDEN TRAINING: MICROSOFT WORD 365 Microsoft Word 365 Weergave Inhoudsopgave 2. Weergave 2.1 Document openen en de cursor verplaatsen 2.2 Scrollbalk, weergaveknoppen en mini-werkbalk 2.3 Verborgen opmaakmarkeringen 2.4 Speciale lettertekens

Nadere informatie

ATOS Viewer for Dental Frameworks User Manual

ATOS Viewer for Dental Frameworks User Manual ATOS Viewer for Dental Frameworks User Manual www.dentwise.eu Inhoud Content NEDERLANDS... 2 1. Installatie... 2 2. Algemene Functies... 2 3. Afstanden Meten... 3 4. Doorsneden Maken... 4 5. Weergave Aanpassen...

Nadere informatie

Microsoft Word Weergave

Microsoft Word Weergave Microsoft Word 2013 Weergave Inhoudsopgave 2. Weergave 2.1 Document openen en de cursor verplaatsen 2.2 Scrollbalk, weergaveknoppen en mini-werkbalk 2.3 Verborgen opmaakmarkeringen 2.4 Opslaan onder een

Nadere informatie

Technieken: Editable Poly Extrude Bevel Material Editor. Klik op File - Reset. Zo begin je met een schoon scherm en de basisinstellingen van 3Dmax.

Technieken: Editable Poly Extrude Bevel Material Editor. Klik op File - Reset. Zo begin je met een schoon scherm en de basisinstellingen van 3Dmax. In In deze les: In deze les gaan we een houten tafel maken. Hebben we in les 1 een kruk gemaakt uit allemaal losse onderdelen, nu modelleren we de tafel uit één stuk. Technieken: Editable Poly Extrude

Nadere informatie

NEW. METRIC standard(mm).ipt. Dit staat bij PART

NEW. METRIC standard(mm).ipt. Dit staat bij PART Sleutelhanger tekenen met Inventor Inventor is een professioneel 3D tekenprogramma. Hiermee kun je dus allerlei voorwerpen tekenen van een eenvoudige tafel tot de motoronderdelen van een vliegtuig. Vandaag

Nadere informatie

In deze les We maken een stoeltje waarbij alleen van lijnen (Line) gebruik gemaakt wordt.

In deze les We maken een stoeltje waarbij alleen van lijnen (Line) gebruik gemaakt wordt. In deze les We maken een stoeltje waarbij alleen van lijnen (Line) gebruik gemaakt wordt. Technieken Keybord Entry cube 3D snap Line Convert to Editable Spline Attach Renderable Display Render Mesh Extrude

Nadere informatie

Aangekondigde vernieuwingen SOLIDWORKS 2017

Aangekondigde vernieuwingen SOLIDWORKS 2017 Aangekondigde vernieuwingen SOLIDWORKS 2017 BI-DIRECTIONAL CIRCULAR PATTERN - Circulair patroon in beide richtingen. MULTI-DISTANCE CHAMFER - Meerdere afmetingen in een feature. VARIABLE CHAMFER - Verlopende

Nadere informatie

Tekenen met Floorplanner

Tekenen met Floorplanner Overzicht Het scherm 1. Zoom 2. Opslaan 3. Verdieping tab 4. Undo / Redo 5. Constructiemenu 6. Bibliotheek 7. Tekenvlak Eigenschappenmenu s De plattegrond wordt opgebouw uit verschillende elementen: ruimtes,

Nadere informatie

4.1 Tekenen van een PART :

4.1 Tekenen van een PART : 4.1 Tekenen van een PART : 1 : Basisprincipe 1. Selecteer een schetsvorm 2. Kies een vlak waarop wordt geschetst 3. Lock het vlak 4. Trek het schetsvlak naar voor 5. Schets de vorm 6. Selecteer de Region

Nadere informatie

De tekstverwerker. Afb. 1 de tekstverwerker

De tekstverwerker. Afb. 1 de tekstverwerker De tekstverwerker De tekstverwerker is een module die u bij het vullen van uw website veel zult gebruiken. Naast de module tekst maken onder andere de modules Aankondigingen en Events ook gebruik van de

Nadere informatie

2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen?

2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen? Appendix B. Beeldmateriaal en Blackboard 1. Inleiding...1 2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen?...1 3. Het formaat van een afbeelding wijzigen...2 4. Een afbeelding comprimeren...4 5. Een uitsnede

Nadere informatie

Fischertechnik-Designer Tutorial

Fischertechnik-Designer Tutorial inhoud: Verbeter view Selecteer component Het plaatsen van de component in de werkruimte Move view Rotate component Uitzoomen zoomen Installeer component Selecteer plaatsing (verplaatsen / draaien) onderdelen

Nadere informatie

Het maken, plaatsen en beheren van symbolen (blocks) In deze beschrijving zijn de afbeeldingen uit de windows versie van AutoCad 2013

Het maken, plaatsen en beheren van symbolen (blocks) In deze beschrijving zijn de afbeeldingen uit de windows versie van AutoCad 2013 Symbolen in AutoCad Het maken, plaatsen en beheren van symbolen (blocks) In deze beschrijving zijn de afbeeldingen uit de windows versie van AutoCad 2013 Introductie In AutoCad is het mogelijk om veelgebruikte

Nadere informatie

Solidworks windmolen

Solidworks windmolen 1 Solidworks windmolen Niveau: gevorderd www.dearchimedes.com Op vind je PDF s met daarin de basis van Solidworks. Zorg dat je de eerste twee PDF s hebt doorlopen, zodat je basisbewerkingen van Solid-

Nadere informatie

Workshop Hypermodels. Mieke Pol Gemeente Eindhoven

Workshop Hypermodels. Mieke Pol Gemeente Eindhoven Workshop Hypermodels Mieke Pol Gemeente Eindhoven Workshop Hypermodels TMC Summerschool 2016 Oefening 1: Een plattegrond genereren uit een 3D-model In deze oefening ga je een horizontale doorsnede maken

Nadere informatie

Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop.

Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Les 1: Witte rand om de foto m.b.v. canvasgrootte. 1. Open de foto in Photoshop. 2. Klik in menu AFBEELDING op CANVASGROOTTE 3. Zorg dat in het vakje

Nadere informatie

om nieuwe medewerkers snel kennis te laten maken met Solid Edge;

om nieuwe medewerkers snel kennis te laten maken met Solid Edge; 1 Woord vooraf Voor je ligt het boek Snel op weg met Solid Edge. Het boek behandelt alle modeleer omgevingen van de 3D CAD software Solid Edge. Het is volledig Nederlandstalig geschreven en gebaseerd op

Nadere informatie

Video STEP 2 [ Totale speelduur: 6 min. en 50 sec. ]

Video STEP 2 [ Totale speelduur: 6 min. en 50 sec. ] Video STEP 2 [ Totale speelduur: 6 min. en 50 sec. ] Stap 2a [ 0.25 1.20 ] Teken 2 (verticale) stramienlijnen, één voor één (De 4 druppelvormige figuurtjes op het scherm geven de plaats aan van waaraf

Nadere informatie

Tips & Tricks: Tip van de maand Mei 2009. NX6 User Interface

Tips & Tricks: Tip van de maand Mei 2009. NX6 User Interface Tips & Tricks: Tip van de maand Mei 2009 NX6 User Interface Door: Bas Verschuren Deze maand gaan we binnen de NX Tips&Tricks aandacht besteden aan de User Interface. Roles Met de komst van NX4 zijn de

Nadere informatie

Symbol for Windows BlissEditor

Symbol for Windows BlissEditor Handicom Symbol for Windows BlissEditor ( Versie 4 ) Handicom, 2006, Nederland Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Schermopbouw van de Bliss Editor...3 2.1 Werkbalk... 3 2.2 Matrix... 4 2.3 Palet met basisvormen,

Nadere informatie

Deel 1: PowerPoint Basis

Deel 1: PowerPoint Basis Deel 1: PowerPoint Basis De mogelijkheden van PowerPoint als ondersteunend middel voor een gedifferentieerde begeleiding van leerlingen met beperkingen. CNO Universiteit Antwerpen 1 Deel 1 PowerPoint Basis

Nadere informatie

Bijlage bij Getting Started Guide International English Edition

Bijlage bij Getting Started Guide International English Edition Bijlage bij Getting Started Guide International English Edition Chapter 3: Aan de slag met Inspiration, een beginnersles Deze beginnersles is een goed startpunt voor het leren gebruiken van Inspiration.

Nadere informatie

INRICHTEN VAN DAXIS CLOUD

INRICHTEN VAN DAXIS CLOUD INRICHTEN VAN DAXIS CLOUD Dit is een handleiding over het inrichten van de Daxis Cloud, waarin enkele onderdelen voor het personaliseren worden behandeld. Inhoud 1. Inleiding... 2 2. De metro-omgeving...

Nadere informatie

Tutorial 7: Stuurbeugel

Tutorial 7: Stuurbeugel Hamersveldseweg 65-b 3833 GL LEUSDEN 033-457 33 033-457 33 5 info@caap.nl www.caap.nl Bank (Rabo): 0.54.5.73 KvK Utrecht: 30757 BTW: 808.46.543.B.0 Tutorial 7: Stuurbeugel Onderdeel 007: Stuurbeugel Plan

Nadere informatie

HANDLEIDING Q1600 Fashion

HANDLEIDING Q1600 Fashion HANDLEIDING Q1600 Fashion Pag.: 1 Inhoudsopgave Inleiding...3 Beheer...4 Kleurlijsten beheren...4 Kleurlijst groep aanmaken...6 Kleurlijst groep verwijderen...6 Kleuren (kleurnummers) aanmaken/wijzigen...7

Nadere informatie

Ga naar http://www.domeinnaam.nl/wp-admin en log in met de gebruikersnaam en wachtwoord verkregen via mail.

Ga naar http://www.domeinnaam.nl/wp-admin en log in met de gebruikersnaam en wachtwoord verkregen via mail. INLOGGEN Ga naar http://www.domeinnaam.nl/wp-admin en log in met de gebruikersnaam en wachtwoord verkregen via mail. Vul hier je gebruikersnaam en wachtwoord in en klik op Inloggen. Bij succesvolle login

Nadere informatie

Boutverbindingen. Deze tutorial is een vertaling van een Autodesk Inventor tutorial die met de software meegeleverd wordt.

Boutverbindingen. Deze tutorial is een vertaling van een Autodesk Inventor tutorial die met de software meegeleverd wordt. Deze tutorial is een vertaling van een Autodesk Inventor tutorial die met de software meegeleverd wordt. BW 1 / 27 1. INLEIDING... 3 1.1. DOELSTELLINGEN... 3 1.2. VEREISTEN... 3 2. START DE GENERATOR...

Nadere informatie

Handleiding Albupad - Album Page Designer versie 1700

Handleiding Albupad - Album Page Designer versie 1700 Handleiding Albupad 1 Handleiding Albupad - Album Page Designer versie 1700 Albupad (Album Page Designer) is een computerprogramma voor Windows waarmee u gemakkelijk en snel albumbladen voor bijvoorbeeld

Nadere informatie

Automatisering voor Financiële Dienstverleners. Werken met Queries en Merge Documenten. For more information visit our website at www.pyrrho.

Automatisering voor Financiële Dienstverleners. Werken met Queries en Merge Documenten. For more information visit our website at www.pyrrho. Automatisering voor Financiële Dienstverleners Werken met Queries en Merge Documenten For more information visit our website at www.pyrrho.com Date: Document Nr: 30 maart, 2007 UBizzMerge, Versie 4.0 Status:

Nadere informatie

Toetsen in Blackboard

Toetsen in Blackboard Toetsen in Blackboard Met de tool Test kun je toetsvragen maken en afnemen. In dit document wordt uitgelegd 1. Hoe een toets gemaakt kan worden. 2. Hoe een toets bewerkt kan worden. 3. Hoe een toets beschikbaar

Nadere informatie

Project: Stoomwals (Synchronous) Lesbrief: Stuurbeugel. Modemweg BS Amersfoort, Nederland

Project: Stoomwals (Synchronous) Lesbrief: Stuurbeugel. Modemweg BS Amersfoort, Nederland Modemweg 7 8 BS Amersfoort, Nederland +(0) 57 +(0) 57 5 info@caap.nl www.caap.nl Bank (Rabo): 0.5.5.7 KvK Utrecht: 0757 BTW: 808.6.5.B.0 Lesbrief: Stuurbeugel Project: Stoomwals (Synchronous) Copyright

Nadere informatie

HANDLEIDING INFOGRAPHIC SOFTWARE Versie 2.3 / jan 2014

HANDLEIDING INFOGRAPHIC SOFTWARE Versie 2.3 / jan 2014 HANDLEIDING INFOGRAPHIC SOFTWARE Versie 2.3 / jan 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Systeemvereisten... 3 3. Installeren van de software... 4 4. Programma instellingen... 5 5. Importeren van een

Nadere informatie

PowerPoint Basis. PowerPoint openen. 1. Klik op Starten 2. Klik op Alle programma s 3. Klik op de map Microsoft Office

PowerPoint Basis. PowerPoint openen. 1. Klik op Starten 2. Klik op Alle programma s 3. Klik op de map Microsoft Office PowerPoint Basis PowerPoint openen 1. Klik op Starten 2. Klik op Alle programma s 3. Klik op de map Microsoft Office Klik op Microsoft PowerPoint 2010 Wacht nu tot het programma volledig is opgestart.

Nadere informatie

voor Blender v2.42a Software Box Bas van Dijk v1.1 februari 2007

voor Blender v2.42a Software Box Bas van Dijk v1.1 februari 2007 voor Blender v2.42a Software Box Bas van Dijk v1.1 februari 2007 Copyright (c) 2007 - Bas van Dijk Toestemming tot het kopiëren en verspreiden van dit document wordt verleend mits het document ongewijzigd

Nadere informatie

1. HOE KOPPEL IK EXCEL AAN MEN PART?

1. HOE KOPPEL IK EXCEL AAN MEN PART? 1. HOE KOPPEL IK EXCEL AAN MEN PART? Zoals u waarschijnlijk al zal weten kan u parameters aan een part of assembly koppelen. Nu, deze parameters kan u ook uit Excel halen. Deze Excel lijst kunt u dan meerdere

Nadere informatie

Titel: Workshop creatief met MS Word Auteur: Miriam Harreman / Jaar: 2009 Versie: Creative Commons Naamsvermelding & Gelijk

Titel: Workshop creatief met MS Word Auteur: Miriam Harreman /   Jaar: 2009 Versie: Creative Commons Naamsvermelding & Gelijk Versie: 1.0-1- Creative Commons Index INDEX... 2 INLEIDING... 3 INSTELLEN VAN DE PAGINA... 4 LIGGENDE KAART... 4 STAANDE KAART... 4 WERKRUIMTE... 4 WERKEN MET WORDART... 5 WORDART: WERKBALK... 5 WORDART:

Nadere informatie

Handleiding voor het raadplegen en wijzigen van percelen

Handleiding voor het raadplegen en wijzigen van percelen Handleiding voor het raadplegen en wijzigen van percelen Deze handleiding kunt u gebruiken als u uw percelen gaat wijzigen en intekenen. Wat staat er in deze handleiding 1 Wat ziet u op uw scherm 1 2 Wat

Nadere informatie

Provil OEFENING 1: BEUGEL. Pagina 1 B. Vervoort / G. Jansen Initiatie INVENTOR

Provil OEFENING 1: BEUGEL. Pagina 1 B. Vervoort / G. Jansen Initiatie INVENTOR Pagina 1 B. Vervoort / G. Jansen Initiatie INVENTOR Oefening 1: Beugel 1) Bestand aanmaken: Ga naar New Onder het tabblad PROVIL 2016 vind je de bestanden die we gaan gebruiken. We vinden hier verschillende

Nadere informatie

Inventor Wizard. Autodesk Inventor. Tips n Tricks Raffle. Stefaan Boel. Senior Designer Atlas Copco

Inventor Wizard. Autodesk Inventor. Tips n Tricks Raffle. Stefaan Boel. Senior Designer Atlas Copco Autodesk Inventor Tips n Tricks Raffle 1 Stefaan Boel Senior Designer Atlas Copco www.inventorwizard.be Agenda: Gebruikers omgeving Sketch omgeving Part omgeving Assembly omgeving Drawing omgeving 2 Tips

Nadere informatie

1. Achtergronden verwijderen (op basis van Photoshop CS2/CS3)

1. Achtergronden verwijderen (op basis van Photoshop CS2/CS3) 1. Achtergronden verwijderen (op basis van Photoshop CS2/CS3) De Engelse benamingen van de opdrachten staan tussen ( ) Voor deze tutorial ga ik gebruik maken van de volgende 2 foto s Foto 1, de foto waar

Nadere informatie

1. Tekenen van een layout-plan.

1. Tekenen van een layout-plan. 1. Tekenen van een layout-plan. 1.1 Opgave Volgende layout wensen we te tekenen. 60 60 32 Automatisch 30 0 1 1 0 2 24 S2 Oliedruk 30 S3 42 Thermische veiligheid 12 42 216 110 84 22 0 1 84 46 22 S1 84 216

Nadere informatie

Figuur 1: Kiezen van het Template in sketchup

Figuur 1: Kiezen van het Template in sketchup Tutorial : Tekenen van een sleutelhanger met sketchup. We willen zeer graag een sleutelhanger tekenen die de vorm heeft van het logo van onze school. Dit is namelijk een achthoek die verwijst naar een

Nadere informatie

AUTODESK 123D DESIGN HANDLEIDING

AUTODESK 123D DESIGN HANDLEIDING AUTODESK 123D DESIGN HANDLEIDING 1 3DeDucation Jacqueline Baselier Hier is een beknopte handleiding voor het 3D-ontwerp programma 123D Design van AUTODESK. New: voor een nieuw leeg werkveld Open: My projects:

Nadere informatie

Handleiding voor het Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer, onderdeel Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer via internet.

Handleiding voor het Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer, onderdeel Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer via internet. Handleiding voor het Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer, onderdeel Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer via internet. Handleiding voor uw subsidieaanvraag voor het SNL Subsidiestelsel Natuur-

Nadere informatie

Handleiding Albupad - Album Page Designer versie 1600

Handleiding Albupad - Album Page Designer versie 1600 1 Handleiding Albupad - Album Page Designer versie 1600 Albupad (Album Page Designer) is een computerprogramma waarmee u gemakkelijk en snel albumbladen voor bijvoorbeeld postzegels kunt maken. Met het

Nadere informatie

PREZI (WWW.PREZI.COM)

PREZI (WWW.PREZI.COM) PREZI (WWW.PREZI.COM) INHOUD Wat is Prezi?... 2 Waar vind je Prezi?... 2 Aan de slag!... 3 Is het mogelijk om prezi offline te... 6 Pagina 1 van 6 WAT IS PREZI? Prezi is een online tool waarmee je dynamische

Nadere informatie

13. Symbool-, Lijnstijlbibliotheek (Resource Editor)... 1

13. Symbool-, Lijnstijlbibliotheek (Resource Editor)... 1 13. Symbool-, Lijnstijlbibliotheek 13. Symbool-, Lijnstijlbibliotheek (Resource Editor)... 1 13.1. Inleiding...1 13.2. Icoonomschrijving...2 13.3. Menu Bestand...3 13.3.1. Nieuwe Bibliotheek maken... 3

Nadere informatie

Afdrukken van AutoCad-tekeningen

Afdrukken van AutoCad-tekeningen Harm Lubbers Afdrukken van AutoCad-tekeningen februari-2013 Het afdrukken van een AutoCad tekening heeft wat aandacht nodig om onder controle te krijgen. harm.lubbers@ahk.nl Introductie In AutoCad worden

Nadere informatie

Les: Egggplant (Ei-plant)

Les: Egggplant (Ei-plant) Anim8or lessen: Ei-plant (egg-plant) Blz 1 Les: Egggplant (Ei-plant) Een Ei-plant bouwen Deze les beschrijft hoe je een ei-plant maakt. Het gebruikt de techniek van blok-bouw, maar start met een vijfhoek,

Nadere informatie

Assengenerator. Deze tutorial is een vertaling van een Autodesk Inventor tutorial die met de software meegeleverd wordt. BW 1 / 30

Assengenerator. Deze tutorial is een vertaling van een Autodesk Inventor tutorial die met de software meegeleverd wordt. BW 1 / 30 Deze tutorial is een vertaling van een Autodesk Inventor tutorial die met de software meegeleverd wordt. BW 1 / 30 1. INLEIDING... 4 1.1. DOELSTELLINGEN... 4 1.2. VEREISTEN... 4 2. OVERZICHT... 5 3. EEN

Nadere informatie

1. HOE MAAK IK EEN IPART EN PLAATS IK DEZE IN HET CONTENT CENTER?

1. HOE MAAK IK EEN IPART EN PLAATS IK DEZE IN HET CONTENT CENTER? 1. HOE MAAK IK EEN IPART EN PLAATS IK DEZE IN HET CONTENT CENTER? Deze Basis vaardigheden voor iparts is een vervolg op Geavanceerde Excel functies. Zorg dus dat je minstens die Tips & Trick eerst hebt

Nadere informatie

Fotografie Sophie Berten Zeelaan 74 8660 De Panne 058/62 45 46 www.fotogeniek.net sophie@fotogeniek.net. Fotogeniek - Creative photos Handleiding

Fotografie Sophie Berten Zeelaan 74 8660 De Panne 058/62 45 46 www.fotogeniek.net sophie@fotogeniek.net. Fotogeniek - Creative photos Handleiding Fotografie Sophie Berten Zeelaan 74 8660 De Panne 058/62 45 46 www.fotogeniek.net sophie@fotogeniek.net Fotogeniek - Creative photos Handleiding Inhoudsopgave FOTOGENIEK - CREATIVE PHOTOS HANDLEIDING...

Nadere informatie

www.dubbelklik.nu Handleiding BCAD

www.dubbelklik.nu Handleiding BCAD Handleiding BCAD www.dubbelklik.nu Deze handleiding is onderdeel van Dubbelklik, een lesmethode Technologie, ICT/ Loopbaanoriëntatie en Intersectoraal Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave

Nadere informatie

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL]

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Please scroll down for English. Met de Quick Print Client kunt u printers in Shipment Centre EU configureren. De Quick Print Client kan alleen op

Nadere informatie

INSTALLATIE IN PRINT INSTALLEREN. Aan de slag met Communicate In Print

INSTALLATIE IN PRINT INSTALLEREN. Aan de slag met Communicate In Print AAN DE SLAG INSTALLATIE In deze handleiding worden de stappen besproken die doorlopen worden bij het installeren van de volledige versie Communicate In Print LET OP! WANNEER U EERDER EEN VERSIE VAN IN

Nadere informatie

Tandwieloverbrengingen

Tandwieloverbrengingen Deze tutorial is een vertaling van een Autodesk Inventor tutorial die met de software meegeleverd wordt. BW 1 / 17 1. INLEIDING... 3 1.1. DOELSTELLINGEN... 3 1.2. VEREISTEN... 3 2. HET OEFENBESTAND OPENEN

Nadere informatie

Handleiding IrfanView. IrfanView is een applicatie om grafische bestanden te bekijken, te bewerken en opnieuw op te slaan.

Handleiding IrfanView. IrfanView is een applicatie om grafische bestanden te bekijken, te bewerken en opnieuw op te slaan. Handleiding IrfanView IrfanView is een applicatie om grafische bestanden te bekijken, te bewerken en opnieuw op te slaan. Start IrfanView door te klikken op Start -> Programs -> IrfanView Met IrfanView

Nadere informatie

LEEUWINGA Mechanica, Electronica CNC-Cadcam systemen

LEEUWINGA Mechanica, Electronica CNC-Cadcam systemen DESKCNC Hoe nu te beginnen? Dit is een toelichting voor gebruikers welke een demo versie hebben gekregen van DESKCNC van CARKEN & Co. Deskcnc bestaat eigenlijk uit drie delen a- CAM module, b-cnc Editor,

Nadere informatie

2.1 Tips - instellingen

2.1 Tips - instellingen 2.1 Tips - instellingen 1 : Instellingen te doen in het menu tools options : o edge display : orthographic view = aanzicht pictorial view = ISO zicht o helpers : vul als volgt in : Text on buttons : de

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Het Excel Dashboard* 2010

Hoofdstuk 1: Het Excel Dashboard* 2010 Hoofdstuk 1: Het Excel Dashboard* 2010 1.0 Introductie Excel helpt om data beter te begrijpen door het in cellen (die rijen en kolommen vormen) in te delen en formules te gebruiken om relevante berekeningen

Nadere informatie

Windows is het meest gebruikte besturingssysteem ter wereld.

Windows is het meest gebruikte besturingssysteem ter wereld. 2 Windows, inleiding Windows is het meest gebruikte besturingssysteem ter wereld. 2.1 Windows, een eerste verkenning In het vorige hoofdstuk heb je gezien wat een besturingssysteem is. Nu ga je werken

Nadere informatie

Prezi. een handleiding voor beginners. door Chris Goevaerts

Prezi. een handleiding voor beginners. door Chris Goevaerts Prezi een handleiding voor beginners door voor Lerareninfo vzw www.lerarentools.be Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Deel 1: Basistechnieken. 3 1.1 Navigatie 3 1.2 Het menu.. 4 1.3 Tekst invoegen. 5 1.4

Nadere informatie

SolidWorks Tutorial 1a Schroefdraad op Asje uit Tutorial 1

SolidWorks Tutorial 1a Schroefdraad op Asje uit Tutorial 1 SolidWorks Tutorial a Schroefdraad op Asje uit Tutorial Deze Tutorial is ontwikkeld door CADMES b.v.. en mag door iedereen gebruikt worden om te leren werken met de D Software SolidWorks. Elk ander gebruik

Nadere informatie

in de wondere wereld om jullie aan te EDGE ST3 s ineen

in de wondere wereld om jullie aan te EDGE ST3 s ineen Eerste stappen met ST3 Opgemaaktt door Geert Hoedt, lkr. VTI Veurne. 1 VOORWOORD. Met dit stukje cursus willen we proberen de eerste stappen te zetten in de wondere wereld van hett 3D ontwerpen. Het is

Nadere informatie

Figuur 1: Kiezen van het Template in sketchup

Figuur 1: Kiezen van het Template in sketchup Tutorial : Tekenen van een Vernier lichtsensorhouder met sketchup. We willen zeer graag de lichtsensor uit deze link (http://www.rhombus.be/contents/nl/d156.html) gebruiken voor het meten van de lichtsterkte

Nadere informatie

Heroglyph 4.0 Het maken van een route met een object op de eigen kaart

Heroglyph 4.0 Het maken van een route met een object op de eigen kaart Heroglyph 4.0 Het maken van een route met een object op de eigen kaart In deze workshop leggen we uit hoe je een route-animatie maakt met twee routes, inclusief een object op een door ons gekozen kaart.

Nadere informatie

Je kan vanuit de RV SiteBuilder steeds terugkeren naar het controlepaneel, via de knop rechts bovenaan.

Je kan vanuit de RV SiteBuilder steeds terugkeren naar het controlepaneel, via de knop rechts bovenaan. RV SiteBuilder openen Log in op je controlepaneel met de gegevens die je van ons hebt ontvangen. Eens ingelogd, klik je helemaal onderaan, in de sectie Software/Services, op het RV SiteBuilder icoontje.

Nadere informatie

Head Pilot v Gebruikershandleiding

Head Pilot v Gebruikershandleiding Head Pilot v1.1.3 Gebruikershandleiding Inhoud 1 Installatie... 4 2 Head Pilot Gebruiken... 7 2.2 Werkbalk presentatie... 7 2.3 Profielen beheren... 13 2.3.1 Maak een profiel... 13 2.3.2 Verwijder een

Nadere informatie

Handicom. Symbol for Windows. Image Manager. (Versie 4) Handicom, 2011, Nederland

Handicom. Symbol for Windows. Image Manager. (Versie 4) Handicom, 2011, Nederland Handicom Symbol for Windows Image Manager (Versie 4) Handicom, 2011, Nederland Inhoud Inleiding... 2 1. Image Manager hoofdscherm...3 1.1 Onderdelen van het venster...3 1.2 Het scherm veranderen...3 1.2.1

Nadere informatie

TIPS EN HINTS VOOR BEGINNERS. Klik nu in de Menu balk op het menu item ELEMENT. Onder het woord Element gaat er nu vervolgens nu een sub menu open

TIPS EN HINTS VOOR BEGINNERS. Klik nu in de Menu balk op het menu item ELEMENT. Onder het woord Element gaat er nu vervolgens nu een sub menu open ........................................ TIPS EN HINTS VOOR BEGINNERS.................................................... Nadat u WinRail 8 heeft geïnstalleerd krijgt u automatisch een leeg werkblad waarop

Nadere informatie

Elementen bewerken. Rev 00

Elementen bewerken. Rev 00 Rev 00 I N H O U D S O P G A V E 1 INLEIDING... 1 2 ELEMENTEN SELECTEREN... 1 2.1 Meerdere individuele elementen selecteren... 1 2.2 Een bereik van elementen selecteren... 1 2.3 Een bereik via het toetsenbord

Nadere informatie

5.1 Maken van een ASSEMBLY

5.1 Maken van een ASSEMBLY 5.1 Maken van een ASSEMBLY 1 : Binnenhalen van een part-sheet metal of assembly 1) Open de assembly module 2) In het tabblad parts library in de edgebar brows je naar de part, sheet metal of assembly die

Nadere informatie

Medische Beelden Portaal AZ Sint-Lucas

Medische Beelden Portaal AZ Sint-Lucas Medische Beelden Portaal AZ Sint-Lucas Gebruikershandleiding Deze handleiding is van toepassing voor externe artsen en patiënten die aan de hand van referenties in het verslag een bepaald onderzoek willen

Nadere informatie

1. Document Management

1. Document Management 1. Document Management 1.1. Revision Manager Revision Manager is een gescheiden module waarin het aanmaken van afgeleide documenten en het onderhouden van revisies moet gebeuren om de aanwezige Links te

Nadere informatie

Snel aan de slag met BasisOnline en InstapInternet

Snel aan de slag met BasisOnline en InstapInternet Snel aan de slag met BasisOnline en InstapInternet Inloggen Surf naar www.instapinternet.nl of www.basisonline.nl. Vervolgens klikt u op de button Login links bovenin en vervolgens op Member Login. (Figuur

Nadere informatie

The Nanny Personeel. Lokaal inloggen

The Nanny Personeel. Lokaal inloggen The Nanny Personeel Lokaal inloggen Inleiding Binnen uw organisatie wordt gebruik gemaakt van The Nanny Personeel. The Nanny Personeel is een webapplicatie. Echter, in tegenstelling tot de meeste websites,

Nadere informatie

www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen.

www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen. www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen. Deel 1 Aldi printsoftware downloaden en installeren Deel

Nadere informatie

Video STEP 5 [ Totale speelduur: 5 min. en 40 sec. ]

Video STEP 5 [ Totale speelduur: 5 min. en 40 sec. ] Video STEP 5 [ Totale speelduur: 5 min. en 40 sec. ] Stap 5a [ 0.30 1.15 ] Teken enkele verticale en enkele horizontale binnenwanden Open de plattegrond van de tweede verdieping: Klik in de Project navigator

Nadere informatie

Handleiding Invoeren van een Catia V5R19 document in SmarTeam

Handleiding Invoeren van een Catia V5R19 document in SmarTeam Handleiding Invoeren van een Catia V5R19 document in SmarTeam Versie: 1 Rev. 1 Datum: 08-12- 09 1. Maak een part, product (= assembly) of tekening in Catia. Bij het aanmaken van Part en Product in Catia

Nadere informatie

Stappenplan Presentatie maken - 2

Stappenplan Presentatie maken - 2 WAT IS PREZI? Je kunt op verschillende manieren een presentatie maken, onder andere met de tool Prezi. Je kunt theorie weergeven en afbeeldingen en filmpjes toevoegen. Je kunt inzoomen en draaien. Een

Nadere informatie

Inloggen. In samenwerking met Stijn Berben.

Inloggen. In samenwerking met Stijn Berben. Inloggen Ga naar www.hetjongleren.eu. Heb je al een gebruikersnaam en wachtwoord, log dan in op deze pagina (klik op deze link ): Vul hier je gebruikersnaam en wachtwoord in en klik op Inloggen. Bij succesvolle

Nadere informatie