feiten en cijfers EEN JAAR IN DE BASIS GGZ

Transcriptie

1 feiten en cijfers 2014 EEN JAAR IN DE BASIS GGZ MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ

2 INDIGO IS EEN LANDELIJKE FRANCHISE- ORGANISATIE DIE SINDS 2006 GENERALIS- TISCHE GGZ AANBIEDT. INDIGO LEVERT ALLE PRODUCTEN VAN DE BASIS GGZ AAN IEDEREEN, JONG EN OUD. DAARNAAST BIEDT INDIGO PRAKTIJK ONDERSTEUNING EN PREVENTIE IN OPDRACHT VAN HUISARTSEN EN/OF GEMEENTEN was het jaar dat de GGZ in Nederland werd ingedeeld in drie echelons. Huisartsenzorg met ondersteuning uitgevoerd door een POH-GGZ, Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ. Het doel van deze indeling is om een passende behandeling op de juiste plaats aan te bieden aan de cliënt. Vooruitlopend op de nieuwe GGZ indeling heeft Indigo in 2013 veel energie gestoken in de voorbereiding op de Basis GGZ, het echelon waarin Indigo haar behandelingen aanbiedt. Er zijn zorgpaden voor de verschillende producten (Kort, Middel en Intensief) beschreven en voor het zorgproduct Chronisch werd HELI ontwikkeld; een wijkgerichte benadering gericht op het herstel van cliënten met langdurige psychische klachten. Daarnaast werden alle medewerkers op een landelijke opleidingsdag geïnformeerd en bijgeschoold. Ondanks de goede voorbereiding was het spannend maar ook verrassend om te zien wat de werkelijkheid ons heeft gebracht. De introductie van de echelons heeft op de hele GGZ impact gehad. Ook bij Indigo zien wij een duidelijk effect. Wij lichten de ontwikkelingen graag toe in deze vijfde editie van de Feiten & Cijfers aan de hand van onze kernwaarden: > DIRECT EN DICHTBIJ > SNEL EN DOELMATIG > EIGENTIJDS EN BETROUWBAAR DIRECT EN DICHTBIJ Met de nieuwe indeling in de GGZ heeft de huisarts nog nadrukkelijker de rol van poortwachter gekregen. In veel praktijken werden POH-GGZ aangetrokken om de eerste vorm van psychische hulp te verlenen. Een goede ontwikkeling die aansluit op de visie van Indigo dat generalistische zorg direct en dichtbij, in de leefomgeving van de cliënt moet worden aangeboden. Om huisartsen te ondersteunen detacheerde Indigo ervaren professionals in de functie van POH-GGZ. In 2014 werkten circa 250 Indigo professionals als POH-GGZ. Ook zijn er Indigo medewerkers in dienst getreden bij de huisarts. In alle gevallen werd er op toegezien dat goed opgeleide professionals deze rollen vervulden. POH-GGZ registreren in het Huisartsinformatiesysteem. Er zijn daardoor bij Indigo geen gegevens bekend over het aantal cliënten die zij in 2014 hebben gezien en het aantal contactmomenten per cliënt. De Basis GGZ Het aanbod van Indigo schoof in 2014 op naar het domein van de Basis GGZ (zie fi guur 1). In de Basis GGZ zijn vier zorgproducten beschreven, Kort, Middel, Intensief en Chronisch. Cliënten kunnen enkel met een verwijzing van de huisarts, het vermoeden van een DSM Stoornis, en afhankelijk van de mate van klachten en risico behandeld worden in de Basis GGZ. Indigo biedt alle vier producten uit de Basis GGZ, aan iedereen. Kinder- en jeugd GGZ en cliënten met chronische klachten horen daar vanzelfsprekend voor Indigo ook bij. In 2014 werd door Indigo op ruim 170 locaties in Nederland zorg aangeboden. Circa cliënten volgden een behandeling in de Basis GGZ. Het aantal cliënten dat deelnam aan een cursus/training of werd bereikt met outreachende preventie (WMO) wisselde sterk in de diverse Indigo regio s. In een aantal regio s heeft Indigo goede afspraken kunnen maken met gemeenten om dit aan te bieden. Wij constateren hier wel een afname van het aantal cliënten ten opzichte van voorgaande jaren. Dit komt mede omdat het aanbod van preventie is verschoven van verze- Terugkoppeling/ Verzoek doorverwijzing VERWIJZER BASISPAKKET / GEEN EIGEN RISICO Terugkoppeling/Verzoek terugverwijzing naar POH-GGZ of Basis GGZ KLACHTEN, GEEN RISICO POH-GGZ BIJVOORBEELD DOOR INDIGO > Probleemverheldering > Triage > Preventie > Psycho-educatie > Begeleiding > Zelfhulpmodules BASISPAKKET / GEEN EIGEN RISICO VERWIJS- CRITERIA > DSM-stoornis > Ernst problematiek > Risico > Complexiteit > Beloop klachten DSM, ACUUT, ERNSTIGE KLACHTEN, HOOG COMPLEX EN/OF HOOG RISICO SPECIALISTISCHE GGZ BASISPAKKET / EIGEN RISICO DSM, LICHTE/MATIGE/ERNSTIGE KLACHTEN, RISICO GEVOELIG, NIET-MATIG COMPLEX BASIS GGZ Terugkoppeling/Verzoek doorverwijzing of terugverwijzing POH-GGZ > KORT 5 contacten > e-health/behandeling > MIDDEL 8 contacten > e-health/behandeling BASISPAKKET / EIGEN RISICO > INTENSIEF 12 contacten > e-health/behandeling + consult psychiater > CHRONISCH 12 contacten > e-health/behandeling + consult psychiater Figuur 1: Verwijsschema.

3 kerde zorg naar de gemeenten en de huisartsen. In 2014 werd het aanbieden van trainingen en cursussen - mede doordat dit deels een nieuwe rol was voor huisartsen/ POH-GGZ - nog kleinschalig gedaan. Indigo werd juist dan gevraagd om haar expertise op preventiegebied te leveren. De GGZ is nog volop in beweging en wij zien dat huisartsen en gemeenten deze rol al meer oppakken. Vanuit Indigo ondersteunen wij hen waar mogelijk en gewenst CLIËNTEN IN DE BASIS GGZ VOLGEN ONLINE MODULES 170 LOCATIES 670 HULPVERLENERS Ten opzichte van voorgaande jaren is er in 2014 sprake van een afname van cliënten bij Indigo. Dit lijkt vooralsnog in lijn met landelijke ontwikkelingen. Het ministerie van VWS heeft aan KPMG-Plexus gevraagd om de effecten van de invoering van de Basis GGZ te monitoren in de periode Er is een grote toename van instroom van cliënten bij de POH-GGZ. Wij juichen toe dat de zorg zo dicht mogelijk bij de cliënt geleverd wordt en zien de toename van het aantal cliënten dat bij de POH-GGZ geholpen kan worden dan ook als een goede ontwikkeling. Wij herkennen bij Indigo de landelijke ontwikkelingen dat de producten Kort en de Transitieproducten in de loop van 2014 zijn afgenomen. De producten Intensief en Chronisch zijn toegenomen. Wij zien dat de substitutie vanuit de specialistische GGZ op gang is gekomen. De nieuwe indeling in echelons in de GGZ is nog heel pril en met slechts een jaar ervaring kunnen wij nog onvoldoende conclusies trekken of cliënten de juiste zorg op de juiste plek krijgen. Voor de Basis GGZ blijven wij dit monitoren. In 2014 rolde Indigo haar werkgebied verder uit (fi guur 2). Vanaf voorjaar 2014 is onder de vlag van Indigo de Basis GGZ aangeboden in het werkgebied Zuid-Holland Zuid. Zij hebben aan circa mensen ondersteuning kunnen bieden bij lichte tot matig ernstige psychische klachten. Zorg zo direct en dichtbij mogelijk aanbieden, zoals het motto van Indigo belooft, betekent ook dat we gebruik maken van online oplossingen. Indigo heeft bewust gekozen om blended te werken, dat wil zeggen een mix tussen gesprekken waarbij online modules de cliënten ondersteuning bieden. In 2014 hebben ruim cliënten gebruik gemaakt van deze blended variant. Ook daarin ontwikkelen wij verder, verbeteren wij het aanbod en breiden uit naar gelang daar behoefte aan is. Voorbeeld hiervan is de Start module, een module die zeer geschikt is voor de POH-GGZ om samen met de cliënt de Klachten, Omstandigheden en Persoonlijke Stijl online in kaart te brengen Figuur 2: Uitbreiding van Indigo in Nederland vanaf 2007.

4 SNEL EN DOELMATIG De tweede kernwaarde van Indigo is Snel en Doelmatig. Bij Indigo vinden wij het van groot belang dat onze cliënten snel geholpen worden. Er zijn nagenoeg geen wachttijden. Cliënten starten gemiddeld binnen 7-14 dagen. Cliënten Met de komst van de Basis GGZ zien we bij Indigo een duidelijke verandering in de populatie cliënten. Er is een toename van cliënten met ernstiger problematiek en een instroom van cliënten met chronische problematiek. Doordat wij al jaren monitoren zagen we dat in 2013 die trend al op gang kwam. In 2014 nam het aandeel cliënten met een zeer hoge op de OQ-45 verder toe, van 27,3% in 2012, naar 31% in 2014 (zie fi guur 3). 60% van onze cliënten werd in 2014 behandeld in de producten Middel en Intensief, 8% in het product Chronisch. Door een goede screening en intake kunnen de hulpverleners al vroegtijdig inschatten met welk product van de Basis GGZ de cliënt het beste geholpen is. Dit draagt er toe bij dat de behandeling niet langer duurt dan noodzakelijk. Met de verandering van de populatie, zien we ook dat de behandelduur is toegenomen van gemiddeld zes contactmomenten in 2012 naar acht contactmomenten in Effectiviteit Het resultaat van onze behandeling wordt gemonitord door middel van Routine Outcome Monitoring (ROM). Bij Indigo hanteren wij al jaren een strenge defi nitie voor verbetering en herstel. Deze defi nitie blijven wij ook in de Basis GGZ zo handhaven. Het percentage cliënten dat is hersteld of verbeterd is in 2014 licht gedaald ten opzichte van voorgaande jaren (zie fi guur 6), ook dit is een trend die zich al in 2013 inzette. Volgens onze strenge defi nitie is in % van de cliënten verbeterd of hersteld (fi guur 4). Dit is een percentage dat vergelijkbaar is met de Specialistische GGZ. We zien hierin wel variatie, zowel tussen de producten als tussen de verschillende Indigoregio s. De veranderde populatie vraagt een extra ontwikkelslag. Ons zorgprogramma hebben wij voor de introductie van de Basis GGZ verder aangepast en uitgewerkt. Momenteel vindt hier al een nieuwe professionaliseringsslag plaats om onze zorg voor onze cliënten nog verder te verbeteren. Figuur 5: Behandeleffect (Hersteld en Verbeterd) per jaar, gemeten met de OQ-45. Figuur 3: Ernst van de klacht bij de startmeting OQ-45-totaal in normgroepen ,3% 43,4% 53,1% 59,6% 56,7% 51,5% 29,5% 27,5% 26,5% 27,3% 29,1% 31% ,3% 28,2% 29,2% 28,5% 26,8% 27,4% 26,8% 26,2% 27,4% 25,2% 28% 23% Figuur 6: Behandeleffect (Hersteld en Verbeterd) naar productgroep, gemeten met de OQ ,1% 14,8% 19,3% 19,7% 18,2% 17% Normale Bovengemiddelde Hoge Zeer hoge 46% 50% 54% 49% 52% Figuur 4: Ernst van de klacht bij de startmeting OQ-45 naar productgroep in % 24% 31% 44% 42% 21% 30% 28% 23% 31% 27% 25% 23% 19% 14% 18% 9% 18% 26% 17% CHRONISCH INTENSIEF MIDDEL KORT TOTAAL CHRONISCH INTENSIEF MIDDEL KORT TOTAAL Figuur 7: Verschil in klachten tussen begin- en eindmeting OQ Zeer hoge Hoge 40 TOTAAL gemiddelde Boven gemiddelde 20 Normale Normale Bovengemiddelde Hoge Zeer hoge 0 startmeting eindmeting

5 DE INDIGO CLIENT IN 2014 JEUGD EN JONGVOLWASSENEN TOT 23 JAAR 22% VOLWASSENEN EN OUDEREN VANAF 24 JAAR 78% HBO/WO LAGERE SCHOOL NIET AFGEMAAKT OPLEIDING LAGERE SCHOOL VMBO/MAVO/ LBO/ULO/MMS GEMIDDELD AANTAL CONTACTEN HAVO/VWO/ MBO/HBS WERKVERZUIM 44% 47% DALING VAN WERKVERZUIM GEMIDDELD WONEND MET ANDEREN OUDERLIJK HUIS ANDERS ALLEEN- WONEND 23% EENOUDER GEZIN LEEF- SITUATIE MET PARTNER Bij start van de behandeling Bij afsluiting van de behandeling MET PARTNER EN KINDEREN 60% VAN DE VOLWASSEN POPULATIE HEEFT EEN BETAALDE BAAN OVERIG PERSOONLIJKHEIDS- STOORNISSEN DEPRESSIE SOMATOFORM DSM-IV- DIAGNOSE GEDRAGS- PROBLEMENN 7,4 CLIËNTEN GEVEN INDIGO EEN GOED RAPPORTCIJFER 8 BEHANDEL- CONTACTEN ANGST- STOORNISSEN

6 EIGENTIJDS EN BETROUWBAAR De wereld verandert. Dit gaat snel. Ook in de GGZ. Het is voor Indigo van groot belang dat wij inspelen op die verandering, dat wij meebewegen. Gelijktijdig willen wij goede kwaliteit van zorg blijven leveren. Net als in voorgaande jaren meet Indigo haar behandelresultaten. Door onze omvang en spreiding over het land kunnen we veel van elkaar leren. In 2014 hebben wij alle data ondergebracht in een online dashboard. Op deze manier kunnen wij een interne benchmark uitvoeren en snel anticiperen op veranderingen. Dit geeft ons de informatie die wij nodig hebben om onze kwaliteit te verbeteren, opleidingen te verdiepen en de cliënt de best zorg te bieden voor een zo goed mogelijke prijs. Indigo Kennisnet halen en brengen Een landelijke organisatie heeft tevens als grote winst dat er veel kennis wordt vergaard. Hoe borg je dat de kennis van ruim 800 medewerkers gedeeld, bewaard en verrijkt wordt? Hiervoor is in 2014 een geheel nieuw Kennisnet (intranet omgeving) ingericht, waar medewerkers kennis delen, elkaar vragen stellen en discussies voeren over ontwikkelingen. Tevens is op dit Kennisnet een e-learning omgeving ingericht om hulpverleners in de gelegenheid te stellen zich anytime, anyplace bij te scholen. dragen wij bij aan wetenschappelijk onderzoek. De dashboards die voortvloeien uit de interne benchmark dragen bij aan scherpere bedrijfsvoering en nog meer focus op de resultaten van onze zorg. Daarnaast onderzoeken wij hoe ook de digitalisering kan bijdragen aan kosteneffectieve zorg. Deze ontwikkelingen dragen er aan bij dat de cliënt -nog meer dan nu- op de juiste plek, passende, kwalitatieve en eigentijdse zorg krijgt aangeboden tegen zo laag mogelijke kosten. De cliënt mag het zeggen De cliënt wordt actief uitgenodigd om ons te helpen nog betere zorg te leveren. Landelijk wordt op alle locaties PR materiaal uitgedeeld (fi guur 8) om cliënten op te roepen zich uit te spreken over Indigo en de hulpverlening die zij hebben ervaren. Wij zijn van mening dat wij alleen door transparant te zijn en de dialoog aan te gaan met onze cliënten, de zorg in Nederland (nog) beter kunnen maken. FOCUS OP TOEKOMST Indigo is een lerende organisatie. Continu gebruiken wij data om te onderzoeken en te ontdekken waar we kunnen verbeteren. In vindt er een verdere professionaliseringsslag plaats om ons zorgaanbod verder te ontwikkelen en verbeteren. Wij verdiepen de kwaliteit van ons zorgaanbod, de opleidingen voor onze hulpverleners en Figuur 8: Promotiemateriaal ten behoeve van Zorgkaart Nederland. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de Indigo Service Organisatie: Postbus 725, 3500 AS UTRECHT T post@indigoservice.org IndigoVoorIedereen Indigo Mentale Ondersteuning MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ