OKRA geeft Tussengas

Transcriptie

1 ZILVERBOEK TUSSENGAS OKRA geeft Tussengas TUSSENGAS MAXIMAAL SINT GILLIS WAAS OPGEMAAKT DOOR OKRA TREFPUNT OKRA TREFPUNT Sint Pauwels OKRA TREFPUNT De klinge OKRA TREFPUNT Meerdonk

2 OKRA geeft Tussengas ZILVERBOEK TUSSENGAS Mei 2010 Aan het college van burgemeester en schepenen Aan de leden van de OCMW-Raad OKRA is een grote sociaal-culturele beweging van, voor en met plaatselijke trefpunten bieden zo n ouderen gevarieerde sociale en culturele activiteiten aan. OKRA biedt echter niet alleen kansen tot persoonlijke ontplooiing of tot deelname aan het maatschappelijk leven. Ze draagt ook bij tot een aangenamere samenleving voor iedereen en tot betere levensomstandigheden voor gepensioneerden. Momenteel leven we in een tijd van grote maatschappelijke veranderingen. Eén van de belangrijkste is de verzilvering. Tussen 2007 en 2030 zal de groep van 65-plussers in Vlaanderen met ongeveer personen aangroeien. Dit is een stijging van 55 procent. 1 Tegen dan zal meer dan een op vier 65-plusser zijn. Deze evolutie vraagt een aangepast ouderenbeleid en dit op alle beleidsniveaus. Daarom ondersteunt en biedt OKRA trefzekere belangenbehartiging aan op verschillende wijzen en diverse plaatsen. Dat de vergrijzing ook een uitdaging moet vormen voor lokale politici staat voor OKRA niet ter discussie. Het gemeente- en OCMW-bestuur móeten aandacht schenken aan een ouderenvriendelijk beleid! De gemeente of stad is dan ook het niveau bij uitstek om een beleid te voeren dat rekening houdt met de noden, behoeften en knelpunten van de ouderwordende bevolking in al haar verscheidenheid. Een lokaal bestuur kan tegemoetkomen waar hogere overheden soms tekortschieten. Een lokaal bestuur kan ook gebruikmaken van de kansen die 55-plussers aan de samenleving bieden. Goed ouderenbeleid moet volgens OKRA dan ook in samenspraak met de betrokkenen gebeuren. Via allerlei inspraakkanalen komen ouderen op voor 1 Bevolkingsvooruitzichten Verkregen van 1

3 hun belangen. Daarbij probeert OKRA lokale beleidsverantwoordelijken te overtuigen om vandaag en in de toekomst werk te maken van een ouderenvriendelijke omgeving. Onze belangstelling voor wat er in de gemeente of stad gebeurt, is daarenboven vrij groot. De stad of gemeente staat dan ook het dichtst bij de leefwereld van ouderen. In 2006, naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen, stelden 778 OKRA-trefpunten een Zilverboek samen dat het lokale beleid aan de Zilverproef onderwierp. Op basis van deze proef werden 177 Vlaamse gemeenten en steden voor de eerste maal op hun al dan niet seniorvriendelijk beleid getoetst, met aandacht voor veiligheid en mobiliteit, woonsituatie, gezondheid, vrije tijd en inspraak van ouderen. De plaatselijke analyses gebeurden door de 55-plussers zelf, waardoor duidelijk werd welke noden en problemen in de toekomst écht om een aanpak vroegen. Nu, drie jaar later en halfweg de gemeentelijke legislatuur, klopt OKRA opnieuw aan de deur met de vraag om écht werk te maken van dat ouderenvriendelijk lokaal beleid! Ook in, waar OKRA 1086 leden en 4 plaatselijke trefpunten telt, met name OKRA TREFPUNT, OKRA TREFPUNT Sint Pauwels, OKRA TREFPUNT De klinge, OKRA TREFPUNT Meerdonk, geven we Tussengas. Omdat ouderen op alle terreinen van de samenleving vertegenwoordigd zijn en ouderenbeleid allesomvattend móet zijn, kaarten we in dit Zilverboek Tussengas onze standpunten op zeven diverse beleidsterreinen aan. In 2012, op het einde van de legislatuur, zullen we deze Zilverproef afronden. Dan maken we bekend wat ons finale resultaat is over de ouderenvriendelijkheid van. We hopen alvast dat er in de volgende drie jaar prioritair werk wordt gemaakt van de OKRA-aandachtspunten en dat een eigentijds, écht ouderenbeleid concreet vorm krijgt. In naam van de bestuursleden van de OKRA-trefpunten van, 2

4 Deel 1 - Evaluatie van het lokale beleid aan de hand van het Zilverboek In 2006 kreeg u van OKRA een Zilverboek. Daarom vindt u in het eerste deel van deze Tussengas onze evaluatie van het huidige lokale beleid uitgezet tegen het Zilverboek van toen. Dank trouwens voor alle positieve verwezenlijkingen van de voorbije drie jaar. En hierbij meteen ook de vele onopgeloste knelpunten uit het Zilverboek die nog steeds op een oplossing wachten. Voor sommige knelpunten vindt u hierbij onze alternatieven of oplossingen. We hopen uiteraard dat deze problemen vlug van de baan zijn! 1. Verkeer veiligheid - leefbaarheid Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten te weinig fietspaden te weinig snelheidscontroles Knelpunten per deelgemeente te weinig fietspaden wateroverlast in de St.Niklaasstraat sinds de werken aan de Smoutstraat: gelukkig ondertussen beperkt tot momenten met uitzonderlijke hevige regenval slecht onderhoud van bermen aan de fiets-en voetpaden: onderhoud wordt wel gedaan, maar te laat (planten al te ver opgeschoten) Sommige voetpaden in gevaarlijke staat! (oa Pompstraat, Nieuwstraat) Snelheidscontroles: zijn er zeker maar in te beperkt aantal straten en te weinig in weekend en s avonds slechte staat van fietspad in de Oude Molenstraat: is nog steeds probleem 3

5 Sint-Pauwels te hoge verkeersdrukte doorheen centrum. onveilig fietsen in het Centrum: nog hetzelfde! te weinig onderhoud van de fietspaden: nog hetzelfde Meerdonk voetpad Kloosterstraat: nog steeds problematisch bewegwijzering fietspad Margrietstraat: nog steeds problematisch slecht onderhoud van de bermen (bv fietspad Saleghemdijk) Positieve verwezenlijkingen Positieve punten per deelgemeente Er zijn ondertussen voldoende snelheidscontroles Afname van de te hoge snelheid in de bebouwde kom. De in 2006 gesignaleerde hinder van geparkeerd voertuigen op voetpaden is opgelost Het gesignaleerde sluikstorten is duidelijk afgenomen. Er is meer blauw op straat te merken sinds De in 2006 gesignaleerde onveiligheid voor fietsers in de Turkyestraat is nu OK Op de fietspaden/fietslus slechts l paal ipv meerdere is omwille van veiligheid gewenst: is nu bijna overal opgelost Meerdonk Putten naast baan Saleghendijk!! Was in 2006 gevaarlijk maar is nu ondertussen opgelost. fietspad aanleggen in Binnendijk! Zit in de planning 4

6 Onopgeloste knelpunten Algemene knelpunten & hun mogelijke oplossingen Nog steeds te weinig fietspaden Knelpunten per deelgemeente & hun mogelijke oplossingen De snelheidscontroles zijn momenteel beperkt tot 2 straten. Dit zou gerust wat meer mogen zijn. Sint Pauwels te hoge verkeersdrukte doorheen centrum. onveilig fietsen in het Centrum: nog hetzelfde! te weinig onderhoud van de fietspaden: nog hetzelfde 5

7 2. Mobiliteit en bereikbaarheid Knelpunten in het Zilverboek' Algemene knelpunten te weinig openbaar vervoer niet op maat van gepensioneerden (loopafstanden!!!) ontbreken van enig initiatief vanwege de gemeente Knelpunten per deelgemeente Onvoldoende aanbod voor de rand van de gemeente Spaans Kwartier bijna volledig geïsoleerd. Nog hetzelde overvolle bus naar Meerdonk rond schooluren!!! Nog steeds probleem Spaans kwartier: er wordt niet gestrooid; zo kreeg men gedurende 1 week geen post Meerdonk Verdwijnen van de marktbus belbus dringend gewenst op juiste trajecten..naar Centrum en Rand. Is ondertussen wel iets beter. Meer busvervoer gewenst van en naar Meerdonk: nog hetzelfde Sint Pauwels Enkel de hoofdweg wordt bediend. Is nog steeds hetzelfde in vergelijking met Openbare Gemeentelijke gebouwen blijven slecht toegankelijk. Positieve verwezenlijkingen Positieve punten per deelgemeente Sint Pauwels Installatie van de belbus 6

8 3. Wonen Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten Meer openheid en duidelijkheid omtrent de gemeentelijke premies is wenselijk. te weinig aanbod woningen/ serviceflats voor senioren en alleenstaanden Meer premies voor sanitair en modern comfort. Knelpunten per deelgemeente te weinig kleine sociale woningen te weinig aangepaste woningen voor gepensioneerden meer multiculturele activiteiten te weinig serviceflats: te duur (ong 700 euro, excl garage). Sint Pauwels meer aandacht nodig voor renovatie en aanpassing oude woningen! meer informatie over premies Positieve verwezenlijkingen Positieve punten per deelgemeente Ondertussen toename van bejaardenwoningen Meerdonk Te weinig seniorenwoningen: nu OK Te weinig éénpersoonswoningen: nu OK 7

9 4. Gezondheid en zorg Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten Te weinig opvangmogelijkheden/ residenties lange wachttijden opvang lange wachttijden hulp (bv..poets/bejaardenhulp) Knelpunten per deelgemeente te weinig zorgpersoneel Sint Pauwels te weinig residentiemogelijkheden voor gepensioneerden! Onvoldoende zorghulp voor gepensioneerden Meerdonk grote nood aan poetshulp/ strijkhulp (te lange wachttijden) Positieve verwezenlijkingen Positieve punten per deelgemeente Het in 2006 gesignaleerde tekort aan opvang/woonmogelijkheden voor senioren: is ondertussen opgelost. Meerdonk Problemen met ingevroren maaltijden: bedelen van warme i.p.v. diepgevroren maaltijden. Is opgelost 8

10 5. Informatie en inspraak Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten Te weinig gerichte informatie voor senioren Inspraakgaranties ontbreken Verhouding seniorenraad en cultuurraad moet evenredig zijn: eerlijke verdeling subsidies. Knelpunten per deelgemeente Onvoldoende inspraakgaranties bv. in de ouderenadviesraad: nog steeds zo! Vb herinrichting dorp: middenstad werd om advies gevraagd, waarom niet de ouderenadviesraad? Onvoldoende follow-up werd de info begrijpbaar en duidelijk overgebracht? Inspanningen van de gemeente zijn onvoldoende gekend. Staan wel in gemeentelijk blad, maar in te kleine druk! Sint Pauwels Onvoldoende informatie of onduidelijke informatie Meerdonk ABC voor Seniorengids moet duidelijker én handiger! Is die voldoende bijgewerkt? 9

11 6. Vrije tijd en sociaal-cultureel aanbod Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten Te weinig vergaderruimtes onduidelijke/oneerlijke subsidieregeling Knelpunten per deelgemeente Té weinig vergaderfaciliteiten Goed seniorenbeleidsplan ontbreekt. Te weinig vergader+feestzalen te kleine feestruimte (beter 1 ipv 3 kleine): nog steeds! Een ruimere polyvalente zaal is gewenst! Meerdonk beloofde petanquebanen zijn er nog steeds niet Sint Pauwels Bovenzaal Bibliotheek en bovenzaal oud Gemeentehuis moeilijk toegankelijk voor gepensioneerden!..niet geschikt! Vraag naar installatie (trap)lift of naar beter toegankelijke zaal. Bovendien is het steeds moeilijk om aan de sleutel te geraken. 10

12 Deel 2 - (Nieuwe) knelpunten Na drie jaar regeerperiode merkten vele ouderen ook enkele nieuwe knelpunten op, die een ouderenvriendelijke omgeving in in de weg staan. We ontdekten bovendien heel wat positieve verwezenlijkingen, die knelpunten oplosten die niet in het Zilverboek waren opgenomen. Deze initiatieven werden heel erg gesmaakt door de ouderen in en verdienen dan ook een welgemeende dank. Via raadpleging verzamelden we de afgelopen maanden alvast al deze positieve en negatieve bemerkingen. We presenteren u deze dan ook graag, samen met enkele eigen voorstellen van aanpak, in het tweede deel van deze eisenbundel. 1. Een leefbare omgeving Ouderen hechten veel belang aan hun onmiddellijke omgeving. Zo bevordert de aanwezigheid van allerlei voorzieningen in hun buurt, zoals winkels, sociale voorzieningen, publieke dienstverlening hun welbevinden. Ook veiligheid ligt ouderen nauw aan het hart. Als zwakke weggebruikers (voetgangers, fietsers) verwachten ze maatregelen die de lokale verkeersveiligheid verbeteren. Vaak voelen ze zich ook bedreigd in hun omgeving en vragen een beleid dat de sociale onveiligheid aanpakt. De verbetering en herinrichting van de woonomgeving dragen bij tot dat groter veiligheidsgevoel maar komen ook vaak het milieu ten goede. Ten slotte vinden ouderen ook de sociale kenmerken van de buurt belangrijk. Goede buurtcontacten, ontmoetingsplaatsen binnen en buiten maken de buurt tot een leefbare omgeving. Knelpunten Knelpunten per deelgemeente en hun mogelijke oplossingen hernieuwd centrum: esthetisch wel geslaagd, maar niet overal een verbetering voor fietsers! Hinder door reclameborden op voetpad of geparkeerde wagens Sint Pauwels Grouwe steen: er ontbreekt pijl om rond twistkappel te rijden 11

13 2. Mobiliteit Met het ouder worden, verkleinen vaak de mobiliteitsmogelijkheden. Meer en meer dienen ouderen daarom gebruik te maken van het openbaar vervoer of het vervoer voor minder mobielen. Basismobiliteit is volgens OKRA een fundamenteel recht. Gemeenten of steden kunnen op dit terrein met de openbare vervoermaatschappijen en sociale voorzieningen samenwerken. Anderzijds verplaatsen ouderen zich op diverse andere manieren en ondervinden daarbij ook moeilijkheden. De aanwezigheid en beschikbaarheid van goede parkeerplaatsen, de staat van het wegennet of slecht gelegen zebrapaden kunnen onder andere een belemmering vormen voor de mobiliteit van de ouderwordende bevolking. Knelpunten Algemene knelpunten en hun mogelijke oplossingen aangepaste voetpaden ontbreken! Zeker daar waar belbus stopt, mensen moeten op straat staan wachten 3. Huisvesting en energie Ouderen wensen zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te blijven wonen. Velen hebben een eigen woning verworven die echter aangepast moet worden aan de problemen van het ouder worden. De gemeente of stad kan hieraan bijdragen via specifieke premies. Anderen huren een woning en worden soms geconfronteerd met hoge huurprijzen, onaangepaste woningen of woononzekerheid. Wat betreft sociale woningen voor ouderen hebben lokale besturen zeker een taak. Voor ouderen die niet langer thuis kunnen blijven, zijn daarnaast bereikbare, betaalbare en kwaliteitsvolle voorzieningen in de eigen omgeving, zoals woonzorgcentra en serviceflats, noodzakelijk. Ook naar de uitbouw van tussenvoorzieningen zoals serviceflats, aanleunwoningen, dag- en nachtopvang, centra voor kortverblijf dient aandacht uit te gaan. 12

14 Knelpunten Algemene knelpunten en hun mogelijke oplossingen er zijn wel woningen bijgebouwd, maar nog te weinig en vooral té duur huurwoningen in zeer slechte staat, weinig of geen reactie bij klachten geen controle op beleid van bouwmaatschappijen (woningen staan soms jaar leeg) Knelpunten per deelgemeente en hun mogelijke oplossingen Serviceflats : te kleine lift; niet voldoende toegankelijk 4. Gemeente en (sociale) dienstverlening Met het ouder worden, verhoogt de kans op gezondheidsproblemen. Ouderen verwachten dan ook betaalbare en toegankelijke zorgvoorzieningen in eigen omgeving. Zolang het kan, wensen zij immers in hun eigen woning te blijven. De aanwezigheid van allerlei goed gecoördineerde thuiszorgdiensten is daarom onontbeerlijk. Het sociale beleid van gemeente en OCMW dienen hierop in te spelen. Daarnaast is ook de gemeentelijke en andere (sociale) dienstverlening van uitzonderlijk belang. Aan de administratieve en sociale dienstverlening (pensioenaanvraag, aanvraag Tegemoetkoming Hulp Aan Bejaarden, diensten voor ouderen, poetsdiensten ) kan vaak nog heel wat verbeteren. Bovendien laat de bereikbaarheid en toegankelijkheid van voorzieningen dikwijls te wensen over. Knelpunten Algemene knelpunten en hun mogelijke oplossingen Men maakt het bestaan van de ABC seniorengids ervan te weinig bekend, vele senioren kennen de gids niet. 13

15 5. Informatie en communicatie Inspraak en participatie Ouderen zijn volwaardige burgers die recht hebben op degelijke informatie en inspraak. Niettegenstaande heel wat gemeenten of steden een infoblad uitgeven, blijkt dit vaak onvoldoende en onaangepast voor ouderen. Ouderen willen daarnaast beter geïnformeerd worden over (sociale) dienstverlening en premies die ze in de gemeente kunnen krijgen. De invoering van eigentijdse communicatiemiddelen, zoals het internet, maakt goede, persoonlijke service en informatie via ambtenaren zeker niet overbodig. Gemeente en OCMW moeten dan ook rekening houden met de eigenheid van ouderen. Gepensioneerd staat daarenboven niet gelijk aan geen inbreng meer doen in het beleid. Ouderen beschikken over levenservaring die onontbeerlijk is voor degelijke beleidvoering. Een gemeentelijke ouderenadviesraad die alle kansen krijgt om adviezen te geven aan gemeente en OCMW is hiertoe een basisvoorwaarde. 6. Vrije tijd, sport en cultuur De meeste ouderen kunnen volop deelnemen aan het sociaal-cultureel leven en hebben op dat vlak heel wat behoeften! Verenigingen zijn dan ook erg belangrijk. Ze vormen een sociaal weefsel en bevorderen het democratische gehalte van de samenleving. Van de gemeente wordt daarom verwacht dat ze via een goed sociaal-cultureel beleid verenigingen ondersteunt, onder meer door in degelijke én betaalbare infrastructuur te voorzien. De gemeente dient dan ook vooral aanvullend te werken. Ook de deelname aan cultuur in al haar aspecten en naar alle lagen van de bevolking dient gestimuleerd te worden. Hierin kunnen ouderenverenigingen een belangrijke rol spelen. Tevens op het vlak van sportbeleid naar ouderen gericht, kan de gemeente een belangrijke ondersteunende rol spelen. 14

16 Knelpunten Algemene knelpunten en hun mogelijke oplossingen De Route: jammer dat er niet mag gekookt worden, hierdoor minder bruikbaar. gepensioneerden ontvangen te weinig subsidies! Nieuwe reglementering is er, maar er zijn te weinig middelen beschikbaar, niet toereikend. Zijn ook laag in vgl met wat sommige sportorganisaties ontvangen. Aandachtspunten: slechte staat petanquevelden drukwerk moet nu betaald worden Petanque: geen binnenruimte beschikbaar 7. Varia Ook diverse andere zaken, zoals huisvuil, selectief behandelen van afval, gemeentelijke fiscaliteit beïnvloeden de kijk van ouderen op hun gemeente of stad. Deze punten kunnen de ouderenvriendelijkheid van het beleid tevens in grote mate bepalen. 15