OKRA geeft Tussengas

Transcriptie

1 ZILVERBOEK TUSSENGAS OKRA geeft Tussengas TUSSENGAS MAXIMAAL LEBBEKE OPGEMAAKT DOOR : OKRA LEBBEKE CENTRUM OL VROUW OKRA HEIZIJDE OKRA H. KRUIS OKRA DENDERBELLE OKRA WIEZE

2 OKRA geeft Tussengas ZILVERBOEK TUSSENGAS Mei 2010 Aan het college van burgemeester en schepenen Aan de leden van de OCMW-Raad OKRA is een grote sociaal-culturele beweging van, voor en met plaatselijke trefpunten bieden zo n ouderen gevarieerde sociale en culturele activiteiten aan. OKRA biedt echter niet alleen kansen tot persoonlijke ontplooiing of tot deelname aan het maatschappelijk leven. Ze draagt ook bij tot een aangenamere samenleving voor iedereen en tot betere levensomstandigheden voor gepensioneerden. Momenteel leven we in een tijd van grote maatschappelijke veranderingen. Eén van de belangrijkste is de verzilvering. Tussen 2007 en 2030 zal de groep van 65-plussers in Vlaanderen met ongeveer personen aangroeien. Dit is een stijging van 55 procent. 1 Tegen dan zal meer dan een op vier 65-plusser zijn. Deze evolutie vraagt een aangepast ouderenbeleid en dit op alle beleidsniveaus. Daarom ondersteunt en biedt OKRA trefzekere belangenbehartiging aan op verschillende wijzen en diverse plaatsen. Dat de vergrijzing ook een uitdaging moet vormen voor lokale politici staat voor OKRA niet ter discussie. Het gemeente- en OCMW-bestuur móeten aandacht schenken aan een ouderenvriendelijk beleid! De gemeente of stad is dan ook het niveau bij uitstek om een beleid te voeren dat rekening houdt met de noden, behoeften en knelpunten van de ouderwordende bevolking in al haar verscheidenheid. Een lokaal bestuur kan tegemoetkomen waar hogere overheden soms tekortschieten. Een lokaal bestuur kan ook gebruikmaken van de kansen die 55-plussers aan de samenleving bieden. Goed ouderenbeleid moet volgens OKRA dan ook in samenspraak met de 1 Bevolkingsvooruitzichten Verkregen van 1

3 betrokkenen gebeuren. Via allerlei inspraakkanalen komen ouderen op voor hun belangen. Daarbij probeert OKRA lokale beleidsverantwoordelijken te overtuigen om vandaag en in de toekomst werk te maken van een ouderenvriendelijke omgeving. Onze belangstelling voor wat er in de gemeente of stad gebeurt, is daarenboven vrij groot. De stad of gemeente staat dan ook het dichtst bij de leefwereld van ouderen. In 2006, naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen, stelden 778 OKRA-trefpunten een Zilverboek samen dat het lokale beleid aan de Zilverproef onderwierp. Op basis van deze proef werden 177 Vlaamse gemeenten en steden voor de eerste maal op hun al dan niet seniorvriendelijk beleid getoetst, met aandacht voor veiligheid en mobiliteit, woonsituatie, gezondheid, vrije tijd en inspraak van ouderen. De plaatselijke analyses gebeurden door de 55-plussers zelf, waardoor duidelijk werd welke noden en problemen in de toekomst écht om een aanpak vroegen. Nu, drie jaar later en halfweg de gemeentelijke legislatuur, klopt OKRA opnieuw aan de deur met de vraag om écht werk te maken van dat ouderenvriendelijk lokaal beleid! Ook in Lebbeke, waar OKRA 797 leden en 5 plaatselijke trefpunten telt, met name OKRA trefpunt Lebbeke Centrum OL Vrouw, OKRA trefpunt Lebbeke Heizijde, OKRA trefpunt Lebbeke H. Kruis, OKRA trefpunt Denderbelle, OKRA trefpunt Wieze, geven we Tussengas. Omdat ouderen op alle terreinen van de samenleving vertegenwoordigd zijn en ouderenbeleid allesomvattend móet zijn, kaarten we in dit Zilverboek Tussengas onze standpunten op zeven diverse beleidsterreinen aan. In 2012, op het einde van de legislatuur, zullen we deze Zilverproef afronden. Dan maken we bekend wat ons finale resultaat is over de ouderenvriendelijkheid van Lebbeke. We hopen alvast dat er in de volgende drie jaar prioritair werk wordt gemaakt van de OKRA-aandachtspunten en dat een eigentijds, écht ouderenbeleid concreet vorm krijgt. In naam van de bestuursleden van de OKRA trefpunten uit Lebbeke, 2

4 Deel 1 - Evaluatie van het lokale beleid aan de hand van het Zilverboek In 2006 kreeg u van OKRA een Zilverboek. Daarom vindt u in het eerste deel van deze Tussengas onze evaluatie van het huidige lokale beleid uitgezet tegen het Zilverboek van toen. Dank trouwens voor alle positieve verwezenlijkingen van de voorbije drie jaar. En hierbij meteen ook de vele onopgeloste knelpunten uit het Zilverboek die nog steeds op een oplossing wachten. Voor sommige knelpunten vindt u hierbij onze alternatieven of oplossingen. We hopen uiteraard dat deze problemen vlug van de baan zijn! 1. Verkeer veiligheid - leefbaarheid Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten Te weinig fietspaden Slecht onderhouden voet- en fietspaden Te weinig snelheidscontroles sluikstorten Knelpunten per deelgemeente Lebbeke H Kruis Onveilige verkeerssituatie aan watertoren en steenweg Ontbreken van fietspaden in bv Opwijksestraat Probleem oversteek Korte en Lange Weverstraat Onveilige oversteekplaatsen Brusselse steenweg Lebbeke Centrum OL Vrouw Te veel sluikstorten Denderbelle Het verdwijnen van fietspaden bij de aanleg van nieuwe wegen. Slecht onderhouden voetpaden 3

5 Positieve verwezenlijkingen Positieve punten per deelgemeente Lebbeke cenrtrum OL Vrouw De gevraagde toename van politiecontroles op o.a. snelheid is er gekomen. 2. Mobiliteit en bereikbaarheid Positieve verwezenlijkingen Positieve punten per deelgemeente Lebbeke en deelgemeenten Duidelijke toename van mogelijkheden openbaarvervoer via oa belbus en betere lijn Aalst Dendermonde St Niklaas. (hierdoor werd een gunstig gevolg gegeven aan de vraag naar betere verbinding met Dendermonde en met Aalst, toename bushaltes, ) 3. Wonen Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten Te weinig sociale woningen voor ouderen Te weinig ondersteuning (aanpassingspremies, ) Te weinig bijzonder opvangmogelijkheden (nachtopvang, vakantieopvang, ) Ontbreken van betaalbare woonvormen voor ouderen die niet meer thuis kunnen blijven wonen. Positieve verwezenlijkingen Algemene positieve punten We horen dat er op vlak van programmatie van seniorenwoningen op termijn iets zou wijzigen in Lebbeke. 4

6 4. Gezondheid en zorg Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten Lange wachttijden voor opname woon- en zorgcentrum of bekomen thuishulp Hoge dagprijs voor verblijf in woon en zorgcentrum. Te gering aantal serviceflats. Te weinig aandacht voor toewijzing van sociale woningen te Denderbelle aan inwoners van Denderbelle. Positieve verwezenlijkingen Algemene positieve punten De uitbreiding van het woon- en zorgcentrum is meer de welkom, met hopelijk een gunstig gevolg op de wachtlijst. 5. Informatie en inspraak Knelpunten in het Zilverboek Algemene knelpunten Geen gemeentelijk aanspreekpunt voor senioren. (seniorenconsulent, ) Te weinig gemeentelijke info gericht op ouderen. Positieve verwezenlijkingen Algemene positieve punten De seniorenadviesraad is een zinvol adviesorgaan maar moet nog beter z n rol vinden als gemeentelijk adviesorgaan. 5

7 6. Vrije tijd en sociaal-cultureel aanbod Positieve verwezenlijkingen Algemene positieve punten Het in 2006 gesignaleerde gebrek aan gemeentelijke initiatieven is nu ruimschoots aanwezig. Nu dient gewaakt te worden dat initiatieven van de gemeentelijk bibliotheek en cultuurdienst geen oneerlijke concurrentie vormen voor het Lebbeekse socio culturele verenigingsleven. 6

8 Deel 2 - (Nieuwe) knelpunten Na drie jaar regeerperiode merkten vele ouderen ook enkele nieuwe knelpunten op, die een ouderenvriendelijke omgeving in Lebbeke in de weg staan. We ontdekten bovendien heel wat positieve verwezenlijkingen, die knelpunten oplosten die niet in het Zilverboek waren opgenomen. Deze initiatieven werden heel erg gesmaakt door de ouderen in Lebbeke en verdienen dan ook een welgemeende dank. Via raadpleging verzamelden we de afgelopen maanden alvast al deze positieve en negatieve bemerkingen. We presenteren u deze dan ook graag, samen met enkele eigen voorstellen van aanpak, in het tweede deel van deze eisenbundel. 1. Een leefbare omgeving Ouderen hechten veel belang aan hun onmiddellijke omgeving. Zo bevordert de aanwezigheid van allerlei voorzieningen in hun buurt, zoals winkels, sociale voorzieningen, publieke dienstverlening hun welbevinden. Ook veiligheid ligt ouderen nauw aan het hart. Als zwakke weggebruikers (voetgangers, fietsers) verwachten ze maatregelen die de lokale verkeersveiligheid verbeteren. Vaak voelen ze zich ook bedreigd in hun omgeving en vragen een beleid dat de sociale onveiligheid aanpakt. De verbetering en herinrichting van de woonomgeving dragen bij tot dat groter veiligheidsgevoel maar komen ook vaak het milieu ten goede. Ten slotte vinden ouderen ook de sociale kenmerken van de buurt belangrijk. Goede buurtcontacten, ontmoetingsplaatsen binnen en buiten maken de buurt tot een leefbare omgeving. Knelpunten Knelpunten per deelgemeente en hun mogelijke oplossingen Denderbelle Zeer slechte staat van het wegdek in De Meerskant, Klein Gent en Kruisstraat. Te veel palen op het voetpad.( zorgt voor obstakels voor rolwagens en kinderwagens) Ontbreken van fietspad in de Hoogstraat. 7

9 Lebbeke H Kruis Voetpaden in slechte staat. Heizijde Ontbreken van voet- en fietspaden in o.a. Lindekensstraat, Klein Antwerpenstraat. Lebbeke Centrum Zeer slechte staat van het wegdek in de Bellestraat. Moeilijke verkeerstroom en slechte verbinding tussen Denderbelle en Lebbeke via Bellestraat. Gevaarlijk voor fietsers! (geen fietspad of veldwegel) 2. Mobiliteit Met het ouder worden, verkleinen vaak de mobiliteitsmogelijkheden. Meer en meer dienen ouderen daarom gebruik te maken van het openbaar vervoer of het vervoer voor minder mobielen. Basismobiliteit is volgens OKRA een fundamenteel recht. Gemeenten of steden kunnen op dit terrein met de openbare vervoermaatschappijen en sociale voorzieningen samenwerken. Anderzijds verplaatsen ouderen zich op diverse andere manieren en ondervinden daarbij ook moeilijkheden. De aanwezigheid en beschikbaarheid van goede parkeerplaatsen, de staat van het wegennet of slecht gelegen zebrapaden kunnen onder andere een belemmering vormen voor de mobiliteit van de ouderwordende bevolking. Knelpunten Algemene knelpunten en hun mogelijke oplossingen Te weinig parking voor minder validen in de omgeving van de kerk en het gemeentehuis Ontbreken van een bushalte ter hoogte van café De Lelie, waardoor wachtende op de buslijn (Aalst, Dendermonde, St Niklaas) in open lucht dienen te staan. Onderhoud van bushalte in Wieze ter hoogte van de vroegere parking Van Roy. Beter onderhoud van de trage wegen en veldwegels is wenselijk. 8

10 Trage wegen en veldwegels benoemen of nummeren en deze duidelijk aangeven. Momenteel is het, bij een eventueel ongeval op één van deze wegen, te moeilijk om de hulpdiensten op het juiste pad te krijgen. 3. Huisvesting en energie Ouderen wensen zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te blijven wonen. Velen hebben een eigen woning verworven die echter aangepast moet worden aan de problemen van het ouder worden. De gemeente of stad kan hieraan bijdragen via specifieke premies. Anderen huren een woning en worden soms geconfronteerd met hoge huurprijzen, onaangepaste woningen of woononzekerheid. Wat betreft sociale woningen voor ouderen hebben lokale besturen zeker een taak. Voor ouderen die niet langer thuis kunnen blijven, zijn daarnaast bereikbare, betaalbare en kwaliteitsvolle voorzieningen in de eigen omgeving, zoals woonzorgcentra en serviceflats, noodzakelijk. Ook naar de uitbouw van tussenvoorzieningen zoals serviceflats, aanleunwoningen, dag- en nachtopvang, centra voor kortverblijf dient aandacht uit te gaan. 4. Gemeente en (sociale) dienstverlening Met het ouder worden, verhoogt de kans op gezondheidsproblemen. Ouderen verwachten dan ook betaalbare en toegankelijke zorgvoorzieningen in eigen omgeving. Zolang het kan, wensen zij immers in hun eigen woning te blijven. De aanwezigheid van allerlei goed gecoördineerde thuiszorgdiensten is daarom onontbeerlijk. Het sociale beleid van gemeente en OCMW dienen hierop in te spelen. Daarnaast is ook de gemeentelijke en andere (sociale) dienstverlening van uitzonderlijk belang. Aan de administratieve en sociale dienstverlening (pensioenaanvraag, aanvraag Tegemoetkoming Hulp Aan Bejaarden, diensten voor ouderen, poetsdiensten ) kan vaak nog heel wat verbeteren. Bovendien laat de bereikbaarheid en toegankelijkheid van voorzieningen dikwijls te wensen over. 9

11 5. Informatie en communicatie Inspraak en participatie Ouderen zijn volwaardige burgers die recht hebben op degelijke informatie en inspraak. Niettegenstaande heel wat gemeenten of steden een infoblad uitgeven, blijkt dit vaak onvoldoende en onaangepast voor ouderen. Ouderen willen daarnaast beter geïnformeerd worden over (sociale) dienstverlening en premies die ze in de gemeente kunnen krijgen. De invoering van eigentijdse communicatiemiddelen, zoals het internet, maakt goede, persoonlijke service en informatie via ambtenaren zeker niet overbodig. Gemeente en OCMW moeten dan ook rekening houden met de eigenheid van ouderen. Gepensioneerd staat daarenboven niet gelijk aan geen inbreng meer doen in het beleid. Ouderen beschikken over levenservaring die onontbeerlijk is voor degelijke beleidvoering. Een gemeentelijke ouderenadviesraad die alle kansen krijgt om adviezen te geven aan gemeente en OCMW is hiertoe een basisvoorwaarde. Knelpunten Algemene knelpunten en hun mogelijke oplossingen De plannen om te starten met een specifieke seniorenprogrammatie in de Biekorf werd niet besproken in de gemeentelijke seniorenadviesraad, terwijl dit een thema bij uitstek is waarover deze raad een advies zou kunnen verlenen. 6. Vrije tijd, sport en cultuur De meeste ouderen kunnen volop deelnemen aan het sociaal-cultureel leven en hebben op dat vlak heel wat behoeften! Verenigingen zijn dan ook erg belangrijk. Ze vormen een sociaal weefsel en bevorderen het democratische gehalte van de samenleving. Van de gemeente wordt daarom verwacht dat ze via een goed sociaal-cultureel beleid verenigingen ondersteunt, onder meer door in degelijke én betaalbare infrastructuur te voorzien. De gemeente dient dan ook vooral aanvullend te werken. Ook de deelname aan cultuur in al haar aspecten en naar alle lagen van de bevolking dient gestimuleerd te worden. Hierin kunnen ouderenverenigingen een 10

12 belangrijke rol spelen. Tevens op het vlak van sportbeleid naar ouderen gericht, kan de gemeente een belangrijke ondersteunende rol spelen. Knelpunten Algemene knelpunten en hun mogelijke oplossingen Een overvloed van gemeentelijke initiatieven (bid, biekorf, ) zorgt voor concurrentie voor het waardevolle socio culturele verenigingsleven in Lebbeke. Knelpunten per deelgemeente & hun mogelijke oplossingen Wieze Ontbreken van een goede zonnewering in de lokalen van het gemeentelijke ontmoetingscentrum. De organisatie van het gebruik van het gemeentelijke onmoetingscentrum kan beter. Te vaak dient de OKRA turnclub een zaal geheel of gedeeltelijk te ontruimen vooraleer de gymwerking kan starten. 7. Varia Ook diverse andere zaken, zoals huisvuil, selectief behandelen van afval, gemeentelijke fiscaliteit beïnvloeden de kijk van ouderen op hun gemeente of stad. Deze punten kunnen de ouderenvriendelijkheid van het beleid tevens in grote mate bepalen. 11