NITRAAT/CHLORIDE VERHOUDING EN GROEN/ROOD OOGSTEN BIJ PAPRIKA

Transcriptie

1 Proefstation voor Bloemisterij en Glasgroente ISSN Vestiging Naaldwijk Kruisbroekweg 5, Postbus 8, 2670 AA Naaldwijk Tel Fax NITRAATCHLORIDE VERHOUDING EN GROENROOD OOGSTEN BIJ PAPRIKA Oriënterend onderzoek plantsap analyse Project 6 C. de Kreij Naaldwijk, april 996 Rapport 38 Prijs f 5,- Rapport 38 wordt u toegestuurd na storting van f 5,- op gironummer 2930 ten name van PBG Naaldwijk onder vermelding van 'Rapport 38: 'Nitraatchloride verhouding en groenrood oogsten bij paprika'.

2 INHOUD. INLEIDING 2. MATERIAAL EN METHODE 2.. Proefopzet 2.2. Teeltverloop Produktie en kwaliteit Gewasanalyse 6 3. RESULTATEN Produktie en kwaliteit Analyse voedingsoplossing en voedingsverbruik Totaal analyse gewas Plantsap analyse 2. SAMENVATTING EN CONCLUSIES LITERATUUR FIGUREN BIJLAGEN

3 . INLEIDING Uit een proef in 992 met paprika was gekomen, dat een laag N0 3 -gehalte een vroegere oogst gaf dan een hoog gehalte. N0 3 was omgewisseld tegen Cl. Een probleem bij het lage N0 3 gehalte was, dat na verloop van tijd zulke lage gehalten in het wortelmilieu ontstonden, dat gebrek optrad. Het gevolg was een achterblijven van de produktie. Het idee was echter, dat bij een laag N0 3 gehalte en steeds maar voldoende N0 3 aanvoeren, een teeltvervroeging zou kunnen optreden, terwijl er geen N gebrek zou ontstaan. Daarom werd de nu hier beschreven proef gedaan. Bij paprika is neusrot een groot probleem, ledere verbetering in de Ca-opname is welkom. Een tweede doel was na te gaan of Cl invloed zou hebben op de Ca-opname van paprika. Bij tomaat was gevonden, dat Cl de Ca-opname verhoogt (Voogt, 990). Om de invloed van Cl op de Ca-opname goed te kunnen vaststellen werden veel gewasanalyses gedaan. Ten derde werd in de proef nagegaan hoe de gehalten in plantsap zich verhouden tot de gehalten in het wortelmilieu en hoe het verloop in de tijd is van de gehalten in plantsap. Deze gegeve zouden later gebruikt kunnen worden bij het opstellen van bemestingsadviezen op basis van plantsap analyse. Tot slot werd vanuit de praktijk aangegeven, dat bij groen oogsten er meer neusrot voorkomt dan bij rood oogsten. Dit lijkt logisch, omdat bij groen oogsten de (na de oogst van de groene vruchten) resterende vruchten sneller uitgroeien. Een snel uitgroeiende vrucht is gevoeliger voor neusrot dan een langzaam groeiende vrucht (Mix and Marschner, 976). 2. MATERIAAL EN METHODE 2.. Proefopzet Wekelijks werden de elementgehalten in het drainwater bepaald. Bij de behandelingen - 6 werd gestreefd naar de hieronder genoemde gehalten. Behandeling Streefw N0 3 mmoll 'aarde in drain Cl Oogsten rood rood rood rood groen groen De Cl en N0 3 concentratie in de bijvuloplossing werd wekelijks aangepast. Bij behandeling - werden de vruchten rood geoogst en bij de behandelingen 5 en 6 groen.

4 In een proefvak (2,72 m 2 ) stonden 6 planten en er waren vier herhalingen. De variantie analyse werd op twee manieren uitgevoerd. Er werd een toetsing uitgevoerd voor behandeling - voor het effekt van N0 3 Cl en voor de behandelingen, 3, 5 en 6 voor de effekten van N0 3 Cl en van groenrood oogsten en de interaktie tussen die twee effekten Teeltverloop Paprika, ras 'Mazurka' (met zaaidatum 2 oktober 993) werd geplant op 8 december 993 in steenwol in een circulerend systeem. Setpoint voor verwarming voor dag en nacht waren respektievelijk 22 C. De luchtingstemperatuur was C boven de stooktemperatuur. Het tweestengelsysteem werd aangehouden met een plantdichtheid van 2,2 planten per m 2. Al vroeg in de winter (januari 99) was de vruchtontwikkeling vrij sterk. Half februari hingen er (te) veel jonge vruchten aan de planten. Zodoende werden alle derde en latere vruchten van de zijranken van de twee hoofdstengels verwijderd, omdat anders de kwaliteit later te sterk zou terug lopen. Er werd regenwater gebruikt. Desondanks was eind april Na in het drainwater opgelopen tot 5 mmoll. Dit werd als te hoog ervaren. Ook Zn was te hoog. Daarom werd gedurende een korte tijd enig drainwater geloosd (op het riool). Standaard werd vanaf de start van de proef,25 mmoll NH gegeven. Deze concentratie werd aangepast wanneer de ph te hoog of te laag werd. Het was een zeer hete zomer en er kwam zeer veel neusrot voor. Om dit enigszi te verminderen werd bij alle behandelingen vanaf 0 juli geen NH meer gegeven. Er kwam een verzoek om een Fe-DTPA meststof te testen (ECOFER van Micro-Nutrients, België). Deze meststof werd vanaf 8 mei in alle behandelingen toegepast. Deze fabrikant bood aan om het verloop van de voedingselementen, en met name Fe, in het gewas te bepalen. 2.3 Produktie en kwaliteit Vruchten werden wekelijks geoogst. De eerste oogst was op 5 maart 99 en de laatste op november 99. Bij de laatste oogst werden alle vruchten (ook kleine en onrijpe) verwijderd, geteld en gewogen. Bij het tellen en wegen werd de volgende werkwijze aangehouden. Vruchten van de eerste soort (visueel bepaald) werden apart genomen en geteld en gewogen. Vruchten van de eerste soort hebben geen neusrot, geen zwelscheuren, geen zilvervlekken en geen vleugeltjes. Daarna werden vruchten met neusrot apart genomen en geteld en gewogen. De resterende vruchten werden geklassificeerd als tweede soort en geteld en gewogen. De som van deze drie klassen geeft dus het totaal gewicht en totale aantal vruchten. Daarna werden de vruchten van de groep neusrot en tweede soort beoordeeld op het voorkomen van zwelscheuren, zilvervlekken en vleugeltjes. Alleen het aantal vruchten met deze afwijkingen werd bepaald, maar niet het gewicht. Op 6 juni werden vruchten beoordeeld op stevigheid en weggezet bij 8 C en relatieve luchtvochtigheid van 80 %. Op 2 juni werden ze weer beoordeeld op stevigheid. Op 3 juni werden nogmaals vruchten ingezet voor het bepalen van de houdbaarheid en beoordeeld op 9 en 23 juni. De visuele beoordeling was tussen 0 = slap en 0 =zeer stevig.

5 2.. Gewasanalyse Om de drie weken werd oud en jong blad (incl. bladsteel) bemoterd voor plantsap analyse. De moterdata waren, met tussen haakjes de dagnummers in 99: 0 februari (), maart (60), 25 maart (8), april (0), 3 mei (23), 25 mei (5), 7 juni (68), 6 juli (87), 29 juli (20), 25 augustus (237), 7 september (250), oktober (277) en 26 oktober (299). Op 25 augustus werd alleen oud blad verzameld. Op 7 september werden moters genomen voor analyse op het PBG en een submoter werd gestuurd naar Agrarisch Laboratorium Flevoland (ALF). Dit laboratorium is gespecialiseerd in plantsap analyse. Omdat de Ca gehalten van de plantsap analyse van PBG veel lager uitkwamen dan van ALF, is later nog een moter van paprika uit de praktijk uitgewisseld tussen ALF en PBG. De werkwijze voor de plantsap analyse was op beide laboratoria hetzelfde. De moters werden direkt na motername ingevroren bij circa -20 C en na ontdooien werden in het sap de gehalten bepaald. Het PBG bepaalde hierin Na, K, Ca, Mg, P, IM0 3, S0 en Cl. ALF bepaalde alle hoofd- en spoorelementen; daarbij werd N onderscheiden in N0 3 en NH. Op 22 juni, augustus, 2 september en 26 oktober werden moters genomen van jong en oud blad (incl. bladsteel) en op 5 juni en 30 augustus van vruchten met en zonder neusrot apart per behandeling. Na drogen bij 70 C en ontsluiten van de elementen werden hierin de elementgehalten bepaald. Op 26 mei, 2 juni, 30 augustus en 27 september werden moters genomen van jong volgroeid blad (incl. bladsteel), gemiddeld voor alle behandelingen. Moters werden voorbehandeld (drogen, e.d.) en geanalyseerd door Micro-Nutrients. In deze moters werden via droge stofanalyse de totaalgehalten bepaald.

6 3. RESULTATEN 3.. PRODUKTIE EN KWALITEIT In figuur a-e worden de produkties van de eerste soort, neusrot en tweede soort gegeven tegen het dagnummer voor behandeling -. Er bleek geen verschil in vroegheid tussen de verschillende N0 3 Cl verhoudingen. De produktie voor de gehele periode wordt gegeven in tabellen en 2, verdeeld in eerste soort, neusrot en tweede soort. Tabel. Produktie over de periode 5 maart - november 99. ni= nitraat, kl = kleur, Ro = rood; Gr = groen, LSD is gegeven bij p = 0,05 Beh Eerste stm 2 Aantal Neusr. stm 2 Tweede stm 2 Eerste kgm 2 Gewicht Neusr. kgm 2 Tweede kgm , 9,7 0,5 9,8 3,9,9 3,8,7 7,0 6,7 6, 5, ,6 6,7 5,7 6,6 8,3 6,5 Rod-) Gr(5,6) , 6, 3,9 6,2 6,6 7, Statistische analyse P LSD van de behandelingen -:.033,0 Statistische analyse p-ni..056 p-kl. <.00 p-ni*kl LSD: ni 2,6 kl 2,6 ni* kl van beh <.00 2,2,3,5,6:.003 < <.00,2,2 <.00 0, ,8 0,8

7 Tabel 2. Produktie en kwaliteit over de periode 5 maart - november 99. ni= nitraat, kl = kleur, LSD is gegeven bij p = 0,05; e = eerste soort; 2e = tweede; nr = neusrot Totaal e + 2e + kgm 2 nr stm 2 Vruchtgewicht e + 2e g Neusrot t. Aantal % o.v. totaal Gewicht % 2 3 9, 2,2 20, 20, ,6 29, Statistische analyse van beh -: p LSD Statistische analyse van beh,3,5 en 6: p-ni p-kl <.00 <.00 <.00 p-ni *kl LSD ni kl, 8 6 ni * kl In tabel 3 wordt de verdeling gegeven van de verschillende afwijkingen van de vruchten uit de klassen neusrot en tweede soort. Het gaat om vruchten met zwelscheuren, zilvervlekken en vleugels. Bij aanvang van de bewaring op 6 juni was de stevigheid gemiddeld 8,9; na 5 dagen was dit,3. Er was een betrouwbaar verschil tussen rood en groen oogsten; bij rood oogsten was het, en bij groen oogsten 0,9 (p<0.00; LSD(0.05) = 0,2). Bij aanvang van de bewaring op 3 juni was de stevigheid gemiddeld 9,;na 6 dagen was dit 8, en na 0 dagen,. De afnamen van de stevigheid werden op beide inzetdata niet significant beïnvloed door de behandelingen. Het onderzoek naar de houdbaarheid leverde geen betrouwbare verschillen op tussen de N0 3 Cl behandelingen. 8

8 Tabel 3. Kwaliteit over de periode 5 maart - november 99 ni= nitraat, kl = kleur, LSD is gegeven bij p = 0,05; = niet signifikant Beh Fraktie vruchten met een bepaalde afwijking op basis van aantallen t.o.v totaal aantal vruchten Zwel % Zilver % Vleugel % Statistische analyse p-ni p-kl <.00 p-ni*kl LSD ni kl ni* kl voor beh.003 3,3,5 en 6: Statistitische analyse voor de behandelingen -: p,022,023 LSD ANALYSE VOEDINGSOPLOSSING ENVOEDINGSVERBRUIK Het verloop van de N0 3 en Cl gehalten van het drainwater in behandeling - worden gegeven in figuur 2a-b. Behandeling 5 en 6 worden in de figuren niet gegeven, maar behandeling 5 week nauwelijks af van behandeling. Behandeling 6 week niet af van behandeling 3. Gemiddelde ph, EC, N0 3 en Cl gehalten worden gegeven in tabel. Alle gemiddelde gehalten worden gegeven in bijlage. In augustus werden bij hoog Cl, de Fe gehalten lager en de Mn en Cu gehalten hoger dan bij laag Cl, ondanks de overal gelijke Fe dosering. Dit komt ook tot uiting in de gemiddelde Fe, Mn en Cu gehalten. De dosering is niet aangepast per behandeling en bleef overal gelijk. In tabel 5 wordt de gemiddelde anionen dosering gegeven. Dat is de toevoeging aan het systeem voor het opvullen van het systeem en voor het aanvullen van de opname door het gewas. Voor Cl staan hierin de dosering via de Cl-meststoffen. Verontreinigingen uit andere meststoffen en Cl uit gietwater zijn niet meegenomen (samen geschat op 0,3-0,5 mmoll). De dosering aan kationen is gemiddeld voor alle behandelingen in mmoll: K-6,3; Ca-2,5; Mg-0,9 en NH -0,6 en spoorelementen inmoll: Fe-8; B-27; Zn-0,Kalleen de Zn-meststoffen); Cu-0,7 en Mo-O,5. Bij de kationen en spoorelementen waren er geen verschillen tussen de behandelingen.

9 Tabel. Gemiddelde (n = 3) gehalten in drainwater. Beh PH EC mscm N03 mmol Cl mmol 2 3 5,8 6, 6,2 6,2 3,5 3,5 3,5 3,5 27,5 5,2 5,9 2,7,,9 2,6 2, , 6,3 3,5 3, 26,7 5,7, 20,6 Tabel 5. Gemiddelde dosering aan het circulerende systeem. Beh. N0 3 Doserina Cl mmoll S0 P 2 3 2, 8,0 8,2 7,8 0,0.8 2,9 3,6 0,9 0,6 0,6 0,7,,, 0, ,8 8,5 0,0 3,9 0,6 0,7,0, TOTAAL ANALYSE GEWAS De gemiddelde gehalten via totaal analyse door Micro-Nutrients worden gegeven in bijlage. Voor de vier moterdata zijn apart de Fe gehalten gegeven. De Fe gehalten daalden in de loop van de tijd. De N0 3 Cl verhoudingen hadden invloed op de N0 3 Cl in het blad (tabel 6). Bij de laagste N0 3 voedingen waren de N-totaal gehalten lager dan bij de andere N0 3 voedingen. Er bleek geen effekt op Ca (tabel 6). Ook was er geen effekt op K uitgedrukt per eenheid droge stof ( mmolkg droge stof), K-gehalte omgerekend naar eenheid sap ( mmoll). Na (7-32), Mg (80-300), P (90-0), S-totaal (70-20; op : circa 290), S0 (60-0; op -8-9: 25-30), Fe (,-2,7), Mn (-5), Zn (0,9-,8) en B (6-2). Tussen haakjes worden de gehalten gegeven, die bij de drie moterdata gevonden zijn. Gehalten zijn in mmolkg droge stof, met uitzondering van de K-sap. De droge stofgehalten waren 5-7 %. De Cl voedingen hadden duidelijk effekt op de Cl gehalten in de vruchten (tabel 7). Van groen geoogste vruchten waren de droge stofgehalten lager, de Ca gehalten hoger, de Mg gehalten hoger, de P gehalten hoger, de N-totaal gehalten hoger en de S-totaal gehalten soms hoger dan in rood geoogste vruchten (tabel 8). De N0 3 gehalten van vruchten (8-20 mmolkg droge stof) werden niet beïnvloed door de N0 3 Cl verhoudingen en groenrood oogsten. Dat geldt ook voor Na (6-20), S0 (<), Fe (0,8-,0), Mn (0,- 0,22), Zn (0,5) en B(,5-,8). Tussen haakjes worden de gehalten gegeven in mmolkg 0

10 droge stof. Neusrotte vruchten hebben een hoger droge stofgehalte. De elementgehalten van neusrotte vruchten en gezonde vruchten verschillen niet (tabel 8). Tabel 6. Sametelling jong volgroeid blad (incl. bladsteel), dd. 22-6, -8, 2-9 en N-totaal en Ca zijn gemiddeld voor de vier moterdata. Beh N-tot Ca mmolkg ds 22-6 NO, mmolkg ds Cl mmolkg ds Tabel 7. Chloride gehalten in vruchtwand van gezonde vruchten, dd en gezonde en neusrotte ( = nr) vruchten, dd Beh Chloride, mmolkg ds ;nr 30-8;gezond Tabel 8. Gemiddelde gehalten van vruchtwand van rood (R) en groen (G) geoogste vruchten Element Datum Gezond R G Datum Gezond R G Neusrot R G Droge stof,% K, mmolkg ds K, mmoll Ca, mmolkg ds Mg, P, N-tot, S-tot, 8, , , , , ,

11 3.. PLANTSAP ANALYSE Alle N0 3 en Cl cijfers bepaald door PBG worden gegeven in bijlage 3. De N0 3 Cl verhoudingen van de behandelingen komen terug in de Cl en N0 3 gehalten in sap. Het verloop van alle gehalten in de tijd wordt gegeven in figuur 3 a-i. De minimale, gemiddelde en maximale gehalten van de moters met moterdatum geanalyseerd door ALF worden gegeven in bijlage. In tabel 9 worden de N0 3 en Cl gehalten gegeven. Het verband tussen de N0 3 en Cl gehalten tussen ALF en PBG wordt gegeven in figuur a-b. Er blijkt een goed verband tussen de gehalten van de twee laboratoria. Tabel 9. N0 3 en Cl gehalten in jong en oud blad geanalyseerd door ALF, moterdatum 7 september. Beh Jong Oud N0 3 Cl N0 3 m m ol mmoll mmoll Cl mmoll In tabel 0 worden de gemiddelde gehalten van de 6 behandelingen gegeven van ALF en PBG. Er zijn verschillen tussen ALF en PBG: Ca in jong en oud blad, Mg in oud blad en S in jong en oud blad zijn bij PBG lager dan bij ALF. P, NH en Cu (zie bijlage 3) zijn in jong blad hoger dan in oud blad. De overige elementen zijn in jong blad lager dan in oud blad. In tabel worden de Ca gehalten gegeven voor jong en oud blad geanalyseerd door ALF. Bij oud blad komt een grote variatie voor tussen de behandelingen. De N0 3 Cl verhoudingen hebben geen eenduidige invloed op de Ca gehalten. In tabel 2 worden de gehalten gegeven van het praktijkmoter paprika geanalyseerd door PBG en ALF. De gehalten zijn vergelijkbaar met uitzondering van Cl; PBG heeft hoger Cl dan ALF. 2

12 Tabel 0. Gehalten, gemiddeld voor de 6 behandelingen, van jong en oud blad, dd 7-9 Element en leeftijd ALF PBG Na jong, mmoll Na oud, mmoll K jong, mmoll K oud, mmoll Ca jong, mmoll Ca oud, mmoll Mg jong, mmoll Mg oud, mmoll P jong, mmoll P oud, mmoll S jong, mmoll S oud, mmoll 0,8 0, ,9 3,0 22,6 52,, 3,3 9,6 27,2 0,3 0, , 0,2 7, 29, 2,8 9,9, 6,5 Tabel. Ca gehalten in oud en jong blad geanalyseerd door ALF, dd 7 september. Beh Ca aehalte, mmoll jong oud ,0,5 2,0,,6 0,7 8,7 22,3, 6, 3,2 8,6 Tabel 2. Gehalten in jong blad van paprika uit de praktijk geanalyseerd door twee laboratoria. K, mmoll Na, mmoll Ca, mmoll Mg, mmoll P, mmoll N0 3, mmoll Cl, mmoll S0, mmoll PBG 27 0,3 0,5 25,6 2,2 28, 7,2 3,8 ALF 238 0,87 0,5 27,6 2,5 32,9, 3,5 3

13 . SAMENVATTING EN CONCLUSIES In 99 werd een proef gedaan met paprika, ras 'Mazurka', met zaaidatum 2 oktober 993 en als laatste oogstdatum november 99. Het doel was het nagaan van het effect van N0 3 Cl verhouding en groenrood oogsten op vroegheid, produktie en kwaliteit (vooral neusrot). Om een indruk te krijgen van de gehalten in plantsap werden regelmatig analyses genomen voor plantsap analyse. Bij de voedingsbehandelingen waren de N0 3 gehalten in het drainwater 27,5; 5,2; 5,9 en 2,7 mmoll en de bijbehorende Cl gehalten respektievelijk,;,9; 2,6 en 2,9 mmoll bij EC-waarden van 3,2-3,5 mscm. Bij hoog Cl werd steeds 'vers' N0 3 aangeboden, om te voorkomen, dat er N-gebrek zou ontstaan. De N0 3 Cl verhoudingen hadden geen invloed op de vroegheid. In een proef in 992 werd bij laag N0 3 wel een vroegere oogst gevonden. Toen was er echter N-gebrek. In de huidige proef kwam geen N-gebrek voor. Bij hoog N0 3 werden minder eerste soort vruchten geoogst dan bij laag N0 3. Cl had geen effekt op neusrot en ook niet op de Ca gehalten in blad of vrucht. Cl dosering is om die reden niet nodig. Het is echter geen probleem als Cl in het drainwater oploopt tot bijvoorbeeld 5 mmoll bij een EC van 3,5 mscm, mits er steeds met druppelwater voldoende 'vers' N0 3 wordt aangevuld. De N0 3 streefwaarde zoals ze nu gebruikt wordt (advies 996 in steenwol is 7,0 mmoll) kan dan niet gehaald worden en moet dan verlaagd worden tot bijvoorbeeld 0 mmoll. Frequente bemotering van voedingsoplossing is dan wel nodig. De N0 3 Cl verhoudingen kwamen goed terug in de gehalten in plantsap. De N0 3 streefwaarden in plantsap kunnen uit dit onderzoek gehaald worden en zijn voor jong blad in februari 80, dalend tot 0 mmoll in oktober en voor oud blad 30 mmoll, onafhankelijk van het seizoen. Het rood of groen oogsten heeft geen effekt op de N0 3 gehalten in sap. De streefwaarden voor Cl in sap zijn in jong blad <30 mmoll en in oud blad <50 mmoll. Dit is onafhankelijk van het seizoen. Het was teleurstellend, dat de Ca gehalten in plantsap erg laag waren. Ook werden in een reeks, die door een laboratorium, gespecialiseerd in plantsap (Agrarisch Laboratorium Flevoland) werden geanalyseerd, onlogisch variërende Ca gehalten gevonden. Het lijkt niet mogelijk om met plantsap analyse de Ca toestand van paprika vast te stellen. LITERATUUR Mix, G.P., and Marschner, H., 976. Einfluss exogener und endogener Faktoren auf den Calciumgehalt von Paprika- und Bohnenfrüchten. Z. Pflanzenernähr. Bodenkd. 39: Voogt, W., 990. Tomaat. Chloride, nitraat en sulfaat in de voedingsoplossing. Hogere concentraties bij gelijke EC geen probleem. Groenten en Fruit, 5(38):-5.

14 Figuur a. Verloop van de wekelijkse produktie eerste soort (kgm 2 ) bij behandeling o.2.25 productie vergelijk beh tm ROOD ï dag nummer geulbeh v dagnr gewbah2 v degnr gewbeh3 v dagnr geulbeha v dagnr 5

15 Figuur b. Verloop van de wekelijkse produktie neusrot (kgm 2 ) bij behandeling -. productie vergelijk beh tm ROOD h V l dag nummer fc»w gewnbehl v dagnr gewnbeh2 v dagnr gaunboh3 v dagnr gewnbeha v dagnr 6

16 Figuur c. Verloop van de wekelijkse produktie tweede soort (kgm 2 ) bij behandeling -. productievergelijk beh tm ROOD dag nummer gev2beh v dagnr gev2beh2 v degnr gew2beh3 v dagnr gew2beb v dagnr 7

17 Figuur 2a. Verloop N0 3 gehalte in drainwater in behandeling N in conc. nio 3 mnolliter,m n! ben 02 s Z s rood "O O O C C- dl r- 20 o E O z 5 o c o ' A, I ^ v - V '» W 5 " wa " A*V AA - "'v- > y vv A. r...a 0 znz s! ^_ dagnr 300 N0 v dagnr N02 v dagnr N03 v dagnr N0 v dagnr 8

18 Figuur 2b. Verloop Cl gehalte in drainwater in behandeling conc. CL mfloiliter beh. 2, 3. rood 30 i -o o L c o E O c o Î5-0 y > «i V V V ^, w V - v» ;7 r-v ^ N. ' V v dagr CU v dagnr C2 v dagnr C3 v dagnr CU v dagnr 9

19 Figuur 3a Verloop van de K gehalten (mmoll) in sap tegen dagnummer in 99 voor jong (j) en oud (o) blad gemiddeld voor de behandelingen K sap, mm o-» <S I f I dagnummer 20

20 Figuur 3b Verloop van de Ca gehalten (mmoll) in sap tegen dagnummer in 99 voor jong (j) en oud (o) blad gemiddeld voor de behandelingen -6. Ca sap, mm.0 H 3.5H H o.oh dagnummer -o

21 Figuur 3c Verloop van de Mg gehalten (mmoll) in sap tegen dagnummer in 99 voor jong (j) en oud (o) blad gemiddeld voor de behandelingen -6. Mg sap,mm 0- ^ 35- I f TX 30- f * dagnummer

22 Figuur 3d Verloop van de N0 3 gehalten (mmoll) in sap tegen dagnummer in 99 voor jong blad voor de behandelingen en. N03 sap, young, mm dagnummer N. N

23 Figuur 3e Verloop van de N0 3 gehalten (mmoll) in sap tegen dagnummer in 99 voor oud blad voor de behandelingen en. N03 sap, old, mm y A v dagnummer 2

24 Figuur 3f Verloop van de S0 gehalten (mmoll) in sap tegen dagnummer in 99 voor jong (j) en oud (o) blad gemiddeld voor de behandelingen -6. S0 sap, mm ' dagnummer

25 Figuur 3g Verloop van de Cl gehalten (mmoll) in sap tegen dagnummer in 99 voor jong blad voor de behandelingen en. Cl sap, young, mm 60- A 50- V-V v dagnummer

26 Figuur 3h Verloop van de Cl gehalten (mmol]) in sap tegen dagnummer in 99 oud blad voor de behandelingen en. Cl sap, old, mm A IOOH 80H ' ' V V 60 A o^ f dagnummer

27 Figuur 3i Verloop van de P gehalten (mmoll) in sap tegen dagnummer in 99 voor jong (j) en oud (o) blad gemiddeld voor de behandelingen -6. P sap, mm dagnummer

28 Figuur a. Verband tussen N0 3 in sap (mmoll) geanalyseerd door ALF en PBG, dd 7 september. N03 sap,alf versus PBG, y=.x-;r=0.99 * * *. 0- *, j! N03 in sap PBG,mM 29

29 Figuur b. Verband tussen Cl in sap (mmoll) geanalyseerd door ALF en PBG, dd 7 september. Cl sap,alfversus PBG, y=x-0.9;r=0.99 * * H 0H *»» 0-< i,,, j _ Cl in sap PBG, mm 30

30 Bijlage. Gemiddelde gehalten (n = 3) in drainwater, EC in mscm, hoofdelementen in mmoll en spoorelementen in umoll. beh ph EC NH K Na Ca Mg N03 Cl S0 HC03 P Fe Mn Zn B Cu ^

31 Bijlage 2. Gemiddelde gehalten in jong volgroeid blad op bemoteringsdata 26 mei, 2 juni, 30 augustus, en 27 september. N S P K Ca Na Mg B Zn Mn Fe Cu mmolperkgdrogestof Fe-gehalteopde bemoteringsdata Datum Fe mmolkgds , , , , 32

32 ON ON ON ON CM Nfl K) <H vfl O I s»on 0 H H O >0 <0 H H O ON CVOOlflN in <<r CM CM T to io ON ui os 00 00» * h«0 IO -H 00 00CMIO T CO >0 «H fo f~ O CM - mcmcm r-cm H to m CMCM»MCMOONNOON-H in to CM T T- o in (MNO NO T r- CM HOO'-tOOCMCVJON ror»r>- r- CMr-- in Tj- M CM CM ^ to io NO S N 0 O H CM T 0000 T h--h m ^--H00 N- OCO to to in - N NO - T to o co to o in H t l f l fo CM OHK)H Tf H N NO IO NO CO CM «H NO CM NO O»H NO T o in CM OOH NNH00 O CM «HCM CMo»in v m v T M T T T <o 00ON >0h»00CM 0-* 00IO ON *0 -i ^ O 00 vo T 00 O OtOCMONONCOCM CM T to in-ito o HKlt CMCM OONONOTTOtO tocm -HN- M O NO H m co NO to to CM * M * * * * * r»coco co inoo CMco T o in CMin to CM ON ooin o»-< * * * * * * * CM NOCM to T ONfO TT h» «H NO T ONCM H «O ON NO T o CM Ninifl H M H M COinrtOOhN 0inin m I s» T m CM T N- ON N0 ON W HCM o to»o m n in K)-wco NO ON CM toon O T TT OCO IO T to T to T to H to V TCM to in o <<r in NQ NO T CO * *CM T "NTCM H0O NO T 00 ^NininHCMt ONinoNCo-nON'Nr tooo r» CMNOoo v r- CMtn o in Noo into»-<on NO O CM tonor»-cm-iono in TT ^t «H NO m to HK)7 tocm vo v H co co v ui TT NO ON ON T T»H -«in ON NO ^r 00 UI TT to CM ON W T intooo NQ N ^ - ' O N N H ^ ON <-l >H <H «-H to <-H m NO5J- tor- v in o o o o o o f» o o o o o ocr- CM CM «-< oo CMio ifl m m ^"O inii O O O O O O O to OfONom-tONNOin ZNOinTTNOinm to NOoo N ON s- m m CM o ON m o CM to»o CM T inoo n- n to CM coin o CM OOOOOOCM NO o T co in co o CO mcm ONNO >H T 00 ON ON fo T T 00 H H Vm N MCM IOCM NO <-t T to to «H to in to CM o o m o o o T NO «HNO T NO ON O ^ CM T CMCM TTCM «-I NO IO h- T -t m N in to oooinoirin NO^t «HON NO ONI s - -H m co into or-wonnqnono o t CN o co to o> ONOCM^fOOONO-H -t IO T CMCM N 00 O CM 0> ONCM *-«m o NO T o o o o o o o o o o o o o o o m innkiif >oo^ ^r in T T T T T in to in o T T co NO m "<r o m t to CMtOf-*fONCM N O V NOON NQ «-» CM CM-n OCMNOtOCMCMCM ooin ON T co o ON H T ON NOto "NT 00 o NO O O O O O O I O 00 NÛ O CM O 00CM 00 SMfl CM N o o o o o o m I I h»noto oo ON o m r- NO NOinNONO NO O O O O O O CM O O O O O O f-- in N m ON T co T V T CM o m CMto o o o o o ooo i i f i CM O NO T CMin T in T CM -Hin CMto O O O O O O 00 N 00 N CMCM N T I I * I CM00 tono T NO O TT NO into ******* * * * * * * * m in CM CM ON oo in I I I I tooo m o to in ON IO00 TCM tt H * * * * H * * * * * * 00 N NO CM NO CM m O» 00 CO NO ON CM O NO NO «-I to min f Hi«t T cn-n XJ o H CM to T in NO c 0 co «H CM to T in NO c Q) «H CM to T in NO c co H CM to t m NO c to 0)

33 Bijlage. K Ca Mg Na P S N03-N NH-N Cl Mn Zn Fe B Cu Mo min Gehalten in plantsap van jong en oud blad op 7 september, gemiddeld voor de zes behandelingen. Hoofdelementen in mmol en spoorelementen in umol. Jong blad gem max min Oud blad gem max