Jaarboek huisartsgeneeskunde 2009

Transcriptie

1 Jaarboek huisartsgeneeskunde 2009

2 Reeks Praktische huisartsgeneeskunde Redactie: Prof.dr. P.J.E. Bindels Prof.dr. A. Prins Prof.dr. J.W. van Stee Mw.dr. A. De Sutter Prof.dr. Th.B. Voorn Verschenen Cardiologie Gastro-enterologie Gynaecologie Klinische genetica Kindergeneeskunde Longziekten Neurologie Oogheelkunde Psychiatrie Reizen en ziekte Reumatologie Sportgeneeskunde Urologie In voorbereiding KNO-heelkunde Vasculaire geneeskunde Meer informatie over de delen in deze reeks treft u aan op

3 Jaarboek huisartsgeneeskunde 2009 Onder redactie van: dr.j.n.keeman dr. J.A. Mazel prof.dr. F.G. Zitman Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009

4 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieënof opnamen, hetzijop enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet 1912 j o het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden. Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een betrouwbare uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor drukfouten en andere onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen. ISBN ISSN NUR 870/876 Ontwerp omslag: TOSM, Den Haag Ontwerp binnenwerk: TEFF ( Automatische opmaak: Pre Press, Zeist Bohn Stafleu van Loghum Het Spoor 2 Postbus GA Houten

5 Inhoud Auteurs en redactie 1 Woord vooraf 5 1 Anticonceptie 7 1 Ontwikkelingen in de anticonceptie 8 Literatuur 15 2 Farmacotherapie bij dementie 19 1 Verbanden tussen (behandeling van) hoge bloeddruk en cognitie en dementie 20 2 De zin van combinatietherapie bij dementie 24 3 Het gebruik van suppletiepreparaten bij dementie 28 Literatuur 30 3 Kinderen en overgewicht 35 1 Omvang van het probleem 36 2 De rol van de huisarts bij diagnostiek en behandeling 43 3 (Multidisciplinaire) behandelstrategie 49 4 Preventieve maatregelen 54 Literatuur 60 4 Restklachten na enkelbandletsel 65 1 Fysische therapie na acuut enkelbandletsel 66 2 Restproblemen na acuut enkelbandletsel: klachten en chirurgisch ingrijpen 68 3 De rol van de huisarts 71 4 De rol van de fysiotherapeut 75 5 Chirurgisch ingrijpen 79

6 VI Jaarboek huisartsgeneeskunde 2009 Literatuur 80 5 Forensische geneeskunde 85 1 Wet op de lijkbezorging 86 2 Lijkschouw 91 3 NODO-procedure 96 Literatuur Ondersteuning in de huisartsenpraktijk Hulpkrachten in de huisartsenpraktijk Huisarts, praktijkverpleegkundige en praktijkassistente: allen voor een, een voor allen. Eenduidige en efficiënte inzet van ondersteunende medewerkers in de huisartsenzorg Voordelen en aandachtspunten Geen taakverlichting, wel kwaliteitsverbetering door inzet praktijkondersteuner: iedereen tevreden 138 Literatuur Nieuwe behandelmethoden varices Nieuwe behandelmethoden van varices 150 Literatuur 158

7 Auteurs en redactie Drs. L.J. Boomsma Huisarts, sectie Preventie, Nederlands Huisartsen Genootschap, Utrecht Dr. Th.A.A. van den Broek Chirurg, Waterland ziekenhuis, Purmerend Mw. dr. A.M.W. Bulk-Bunschoten Arts maatschappij en gezondheid, VU medisch centrum, Amsterdam Drs. J.A.H.R. Claassen Klinisch geriater, Kenniscentrum Geriatrie, UMC St Radboud, Nijmegen Mw. drs. E.W.C.C. Derckx Directeur en Projectleider Taakherschikking in de Huisartsenpraktijk, Stichting Kwaliteit en Ontwikkeling Huisartsenzorg (Stichting KOH), Eindhoven Prof. dr. C.N. van Dijk Orthopedisch chirurg, Hoofd afdeling Orthopedische chirurgie, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Drs. J. van Dijke Student geneeskunde, VU medisch centrum, Amsterdam Mw. drs. B.C. Drijber Forensisch arts en huisarts, Gemeentelijke Gezondheidsdienst, Amsterdam Prof. dr. W.A. van Gool Hoogleraar neurologie in het bijzonder de dementieën, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam

8 2 Jaarboek huisartsgeneeskunde 2009 Drs. P.L.M.L. Gruijters Huisarts, vice-voorzitter Verenigingsraad Nederlands Huisartsen Genootschap, Utrecht Drs. R.S.M. Helsloot Senior-beleidsmedewerker, Nederlands Huisartsen Genootschap, Utrecht Prof. dr. R.A. HiraSing Hoogleraar Jeugdgezondheidszorg, afdeling Sociale Geneeskunde, VU medisch centrum, Amsterdam Mw. ir. G.H. Hofsteenge Diëtist-onderzoeker, VU medisch centrum, Amsterdam Dr. G.M.M.J. Kerkhoffs Orthopedisch chirurg, Afdeling Orthopedische chirurgie, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Mw. dr. R.M.A. Krijnen Dermatoloog/fleboloog, Sint Lucas Andreas ziekenhuis, Amsterdam Prof. dr. M.G.M. Olde Rikkert Klinisch geriater, Kenniscentrum Geriatrie, UMC St Radboud, Nijmegen Mw. drs. T. Poolman-Mazel Kinder- en jeugdpsycholoog/gz-psycholoog, Haarlem Mw. dr. C.M. Renders Epidemioloog, coördinator Kennis Centrum Overgewicht, EMGO-instituut, VU medisch centrum, Amsterdam Prof. dr. F.R.J. Verhey Hoogleraar Neuropsychiatrie en Ouderenpsychiatrie, afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie, academisch ziekenhuis Maastricht Mw. drs. K. Wagenaar Kinder- en jeugdpsycholoog/gz-psycholoog, Groene Hart Ziekenhuis, Gouda Dr. H.C.P.M. van Weert Huisarts, afdeling Huisartsgeneeskunde, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Drs. Ph.J. van der Wees Fysiotherapeut/bewegingswetenschapper, manager Beleid & Ontwikkeling, Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie, Amersfoort

9 Auteurs en redactie 3 Dr. Tj. Wiersma Huisarts-filosoof, afdeling Richtlijnontwikkeling en Wetenschap, Nederlands Huisartsen Genootschap, Utrecht Mw. C.L. van der Wijden MPH Gynaecoloog, Medisch Centrum Jan van Goyen, Amsterdam; Onderzoeker EMGO-instituut, VU medisch centrum, Amsterdam Dr. C.H.A. Wittens Vaatchirurg, afdeling Heelkunde, Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam Adviesraad Dr. J.V.Th.H. Hamerlynck Gynaecoloog, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Prof. dr. N.H. Leschot Klinisch geneticus, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Prof. dr. F.J. Meijman Huisarts en hoogleraar, Afdeling Metamedica, VU medisch centrum, Amsterdam Prof. dr. A.E. Meinders Internist, emeritus hoogleraar Inwendige Geneeskunde Prof. dr. L.B.A. van de Putte Internist, Afdeling Reumatologie, Universitair Medisch Centrum St Radboud, Nijmegen Prof. dr. E. Schadé Huisarts, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Prof. dr. J.S. Stilma Oogarts, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht Prof. dr. P.A. Voûte{ Emeritus hoogleraar Kinderoncologie, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam

10 Woord vooraf Actualiteit. Dat blijft toch het sleutelwoord voor elke editie van het Jaarboek huisartsgeneeskunde. Abonnees op de reeks Praktische huisartsgeneeskunde ontvangen via de reguliere edities in de reeks al uitgebreide en state-of-the-art informatie over (deel)specialismen binnen de huisartsgeneeskunde. Met het Jaarboek huisartsgeneeskunde wordt eerder gepubliceerde en daardoor soms al gedateerde informatie geactualiseerd en relevante informatie die nog niet in de verschenen delen is opgenomen, alsnog toegankelijk. Zo vullen reguliere edities en jaarboek elkaar uitstekend aan. Voor de editie 2009 is dit niet anders: door de behandeling van actuele thema s en de presentatie van nieuwe inzichten is het Jaarboek huisartsgeneeskunde ook nu weer een onmisbare schakel in de keten. De redacties van het Jaarboek Huisartsgeneeskunde en van de reeks Praktische huisartsgeneeskunde hebben een zorgvuldige selectie gemaakt uit de in aanmerking komende onderwerpen. Anticonceptie is één van die onderwerpen. Daar is de afgelopen jaren immers veel veranderd door ontwikkelingen op het gebied van kennis, middelen en methodes, adviezen over inname van de pil en verschuivingen in het gebruik van anticonceptiemiddelen. In medische publicaties is er steeds meer aandacht voor de rol van farmacotherapie bij behandeling of preventie van dementie. Dat geldt zeker ook voor problematiek van het te goed gevoede kind, waarover het afgelopen jaar veel te doen is geweest. Reden genoeg om de stand van zaken rond beide onderwerpen uitvoerig te belichten. Van een andere orde is het hoofdstuk over het enkeltrauma. Dit trauma heeft een lange geschiedenis, maar wordt nogal eens als niet zo ernstig afgedaan. Wat is de consequentie daarvan op de lange termijn? De redacties hebben gemeend hiervoor visies vanuit de huisartsgeneeskunde, de fysiotherapie en de orthopedie weer eens aan de orde te moeten stellen. Verder lichten de redacties u bij over een onderwerp dat zich voor veel medici grotendeels in een duister gebied afspeelt: de forensische geneeskunde. Daarbij komen vragen aan bod als: Wanneer waarschuwt men de officier van justitie, wanneer is dat niet nodig en wanneer is een NODO-procedure noodzakelijk? Nog een wijzigend terrein van de huisartsenpraktijk betreft de praktijkondersteuning, waarin zich de laatste jaren op het gebied van taakdifferentiatie en

11 6 Jaarboek huisartsgeneeskunde 2009 taakdelegatie veel veranderingen hebben voorgedaan. Reden voor de redactie om hieraan eens extra aandacht te besteden. Tenslotte is ook bij de behandeling van varices door veranderde inzichten het nodige gewijzigd. Daarbij speelt de minimale toegangschirurgie een rol. In hoeverre daarmee dan sprake is van verbetering wordt door een dermatoloog en een tweetal vaatchirurgen uiteengezet. In dit streven naar actualiteit en het geven van een representatieve dwarsdoorsnede van de stand van de medische wetenschap in Nederland verwachten wij u hiermee veel nut voor uw dagelijkse praktijk te kunnen geven. december 2008 redactie Jaarboek Huisartsgeneeskunde 2009 redactie Praktische huisartsgeneeskunde De artikelen in deze uitgave verschenen eerder in Het medisch jaar De uitgever