Mr. J.J. Dammingh OPSCHORTING. (schuldeisersverzuim)

Transcriptie

1 Mr. J.J. Dammingh OPSCHORTING (schuldeisersverzuim) 2017

2 OPSCHORTING Algemene regeling: afd BW. Eisen art. 6:52 BW: - verbintenis van schuldenaar - opeisbare vordering schuldenaar - schuldeiser komt niet na - samenhang ( connexiteit ). Art. 6:262 en 263 (wederkerige overeenkomsten). 2

3 Functies opschorting Pressie: Druk uitoefenen op wederpartij om de tegenvordering (behoorlijk) na te komen. Zekerheid: Zekerheid voor de voldoening (d.m.v. verrekening) van de tegenvordering. 3

4 Ammerlaan / Enthoven (NJ 2009 / 50) November 1998: Enthoven verkoopt installatie aan Ammerlaan. Koopprijs: Februari 1999: Wortelverbranding a.g.v. defect aan installatie. Ammerlaan lijdt hierdoor schade. 4

5 Ammerlaan / Enthoven (2) Vordering Ammerlaan in conventie: Schadevergoeding (nader op te maken bij staat). Vordering Enthoven in reconventie: Nakoming (betaling koopprijs). Verweer Ammerlaan: opschorting. 5

6 Ammerlaan / Enthoven (3) Hof (in reconventie): Verwerpt beroep op opschorting omdat de omvang van de vordering (tot schadevergoeding) niet vaststaat. 6

7 Ammerlaan / Enthoven (4) Hoge Raad (4.6): Rechter moet onderzoeken of de tegenvordering bestaat en of de omvang daarvan opschorting rechtvaardigt. Zo nodig mag hij met voorshands oordeel volstaan. 7

8 Ammerlaan / Enthoven (5) Stel: Schadestaatprocedure mondt uit in: a) Vordering tot schadevergoeding ad dan wel b) Vordering tot schadevergoeding ad

9 Ammerlaan / Enthoven (6) Hoge Raad: Blijkt achteraf dat de schuldenaar ten onrechte heeft opgeschort, dan is hij terstond in verzuim geraakt. Kortom: schuldenaar die de nakoming van een verbintenis opschort, doet dit op eigen risico. 9

10 CIA / Heredium Coöperatie (2016:2517) Koopovereenkomst : Heredium Coöperatie (HC) verkoopt aandelen in Heredium Magnum BV aan CIA voor Art (b): Verkoper zal overdrachtsbelasting in alle andere gevallen voldoen. Art. 17: boete ad

11 CIA / Heredium Coöperatie (2) Levering aandelen aan CIA op Tot vermogen Magnum behoorde ook gebouw. Brief : opschorting door CIA van betaling restant-koopprijs i.v.m. naheffingsaanslag. Naheffingsaanslag d.d Arrest Hof 2012: vernietiging naheffingsaanslag. 11

12 CIA / Heredium Coöperatie (3) HC vordert veroordeling van CIA tot betaling restant-koopprijs + boete ad Standpunt HC: CIA mocht betaling restant vanaf 2008 opschorten. Het gaat echter om de gevolgen wanneer achteraf blijkt dat ten onrechte is opgeschort. CIA heeft op eigen risico opgeschort. 12

13 CIA / Heredium Coöperatie (4) Hof: opschorting was gerechtvaardigd, CIA is niet in verzuim geraakt (geen boete verschuldigd). CIA moet wel 50 % van rentevoordeel over opgeschorte bedrag aan HC betalen. Cassatieklacht HC (in incidentele beroep): CIA door onterechte opschorting wel in verzuim. 13

14 CIA / Heredium Coöperatie (5) Hoge Raad (4.3): CIA beriep zich op opschorting i.v.m. vordering die derde (fiscus) stelde op haar te hebben. Indien dan de vordering van de derde achteraf ongegrond blijkt, brengt dit niet zonder meer mee dat de opschortende schuldenaar in verzuim geraakte. 14

15 CIA / Heredium Coöperatie (6) Hoge Raad (4.5): In de verhouding tussen partijen was HC de materieel belanghebbende bij het door CIA tegen de aanslag gevoerde verweer. De opschorting was dus ook achteraf gezien in de relatie tussen partijen gerechtvaardigd. 15

16 SCHULDEISERSVERZUIM Art. 6:58 BW: schuldeiser komt in verzuim wanneer hij belemmert dat schuldenaar kan nakomen. Art. 6:61 BW: - Verzuim schuldeiser maakt een einde aan het verzuim van de schuldenaar. - Gedurende schuldeisersverzuim kan 16 schuldenaar niet in verzuim geraken.

17 Derdenbeslag Stel: Schuldeiser van Crediteur legt onder Debiteur derdenbeslag (475 Rv). Vraag: Is Debiteur wettelijke rente aan Crediteur verschuldigd? 17

18 V. Staalduinen / Mr. Tiethoff (NJ 2012 / 445) Hoge Raad m.b.t. schuldeisersverzuim (3.4.3): - Beslag vóór intreden verzuim schuldenaar: in beginsel wel schuldeisersverzuim. - Beslag na intreden verzuim schuldenaar: in beginsel geen schuldeisersverzuim. 18

19 Voorbeeld Debiteur D dient op aan crediteur C te hebben betaald: A) Schuldeiser S legt op onder D beslag (i.v.m. vordering ad op C). B) Schuldeiser S legt op onder D beslag. 19

20 Van Lenningh / Van Dijk (RvdW 2016 / 1004) V. Lenningh draagt in 1989 economische eigendom pand over aan V. Dijk. Juridische levering zodra V. Dijk ƒ zal hebben voldaan. Bedongen rente: 7 % op jaarbasis. Dagvaarding V. Dijk : juridische levering tegen betaling van hetgeen is verschuldigd. 20

21 Van Lenningh / Van Dijk (2) Brief V. Lenningh d.d : buitengerechtelijke ontbinding overeenkomst. Hof: schuldeisersverzuim V. Lenningh doordat hij in dagvaarding vervatte aanbod niet heeft aanvaard. Veroordeling V. Lenningh tot levering pand. V. Dijk moet rente betalen tot aan de leveringsdatum. 21

22 Van Lenningh / Van Dijk (3) Klacht V. Dijk in incidentele cassatieberoep: intreden schuldeisersverzuim had tot gevolg dat bedongen rente niet langer was verschuldigd. Hoge Raad ( ): honoreert klacht. Schuldenaar wordt tijdens schuldeisersverzuim geen bedongen rente verschuldigd. 22

23 Opschorting & schuldeisersverzuim Art. 6:59 BW: Schuldeiser voldoet niet aan verplichting waardoor wederpartij opschort. Art. 6:54 sub a BW: Opschorting niet geoorloofd voor zover nakoming door wederpartij wordt verhinderd door schuldeisersverzuim. 23

24 Tyco / Delata (NJ 2012 / 584) O.g.v. overeenkomst uit 2002 levert Delata jaarlijks Easy software aan ADT (= Tyco). Delata stuurt op factuur ad aan ADT voor diensten over 2007 (betalingstermijn: uiterlijk ). 24

25 Tyco / Delata (2) Brief ADT (Tyco) d.d : Beroep op opschorting. Delata vordert in rechte van Tyco. CvA Tyco: opschorting (6:263 BW). 25

26 Tyco / Delata (3) ADT (Tyco) zou niet hebben mogen opschorten indien de niet-nakoming door Delata het gevolg zou zijn geweest van de niet-betaling van de factuur door ADT. Dat was i.c. echter niet aan de orde. 26

27 Gegevens docent Mr. J.J. Dammingh Radboud Universiteit Nijmegen: 2 BW Advocaten: 27 dammingh@2bwadvocaten.nl