Posaconazol behoort tot de groep triazolen van de

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Posaconazol behoort tot de groep triazolen van de"

Transcriptie

1 [1026] 18 augustus 2006 Pharmaceutisch Weekblad nr. 33 Geneesmiddel progel Posaconazol (Noxafil) Lara Dawood David Burger Nicole Blijlevens Peter Donnelly Ondanks de beschikbaarheid van verschillende soorten antimycotica, heeft de behandeling van invasieve schimmelinfecties tot op dit moment een relatief laag slagingspercentage. Posaconazol lijkt effectief te zijn als andere therapieën hebben gefaald. Posaconazol behoort tot de groep triazolen van de tweede generatie. Het werkingsmechanisme berust op remming van het enzym lanosterol-14- alfademethylase (CYP51), wat leidt tot ophoping van de toxische 14-alfamethylsterol en depletie van ergosterol. Dit resulteert in remming van de opbouw van het celmem- Invasieve schimmelinfecties en huidige therapie Invasieve schimmelinfecties vormen een belangrijk probleem bij immuungecompromitteerde patiënten. Deze infecties worden meestal veroorzaakt door Candidaen Aspergillus-soorten. Tevens komen infecties met Cryptococcus neoformans en Zygomycetes voor, zij het in mindere mate [1]. Amfotericine B is een van de eerste middelen die bij de behandeling van invasieve schimmelinfecties werden gebruikt. Daarna kwamen de triazolen fluconazol en itraconazol ter beschikking. Inmiddels zijn ook voriconazol en caspofungine op de markt verschenen. Ondanks het gebruik van deze middelen is het slagingspercentage niet hoger dan % [1]. De keuze van het antimycoticum is afhankelijk van de verwekker van de schimmelinfectie. Voor de behandeling van Candida-infecties en cryptokokkenmeningitis is fluconazol het middel van keuze. Voriconazol komt in aanmerking bij invasieve Aspergillus-infecties. Vanwege de prijs dient aan lipiden gekoppelde amfotericine B gereserveerd te worden voor patiënten met een invasieve infectie die geen baat hebben bij therapieën [1]. Het UMC St Radboud te Nijmegen heeft een behandelprotocol voor invasieve schimmelinfecties. Fluconazol heeft in dit protocol een breed toepassingsgebied en wordt gebruikt bij de behandeling van Candida-oesofagitis, vulvovaginitis die niet reageert op miconazol, urineweginfecties veroorzaakt door Candida-soorten, candidemie zonder orgaanlokalisatie en bij orgaancandidiasis. Voor de behandeling van een mogelijke invasieve aspergillose wordt itraconazol gebruikt, terwijl een vermoedelijke en een bewezen invasieve aspergillose met voriconazol worden behandeld. Liposomaal amfotericine B is gereserveerd voor de behandeling van zygomycetaire infecties. Bij invasieve aspergillose komt caspofungine alleen in aanmerking als rescue-medicatie of bij intolerantie voor de azolen [2]. braan van het micro-organisme. Het middel vertoont in vitro activiteit tegen verschillende Aspergillus-, Candida-, Zygomycetes- en Fusarium-soorten. Ook blijkt het effectief te zijn bij andere soorten, waaronder Cryptococcus, Coccidioides en Histoplasma [3]. In Nederland is posaconazol orale suspensie geregistreerd bij volwassenen voor de behandeling van invasieve schimmelinfecties als aspergillose, fusariose, chromoblastomycose en mycetoma en/of coccidioïdomycose bij patiënten die niet reageren op standaardtherapie of deze niet kunnen verdragen. Deze schimmelinfecties zijn levensbedreigend en komen vooral voor bij ernstig zieke, immuungecompromitteerde patiënten op de intensive care, bijvoorbeeld als gevolg van vergevorderde kanker of aids en bij transplantaties. De behandeling met posaconazol dient gestart te worden door een arts die ervaren is met behandeling van schimmelinfecties [4]. Klinische studies De registratie van posaconazol is gebaseerd op een niet gepubliceerde fase-iii-studie. Dit is een open-label, multicentrische, niet-vergelijkende studie die de effectiviteit van posaconazol bestudeerde bij de behandeling van invasieve schimmelinfecties die niet reageerden op standaardtherapieën. Als controle werd hierbij een externe retrospectieve studie gebruikt die gebaseerd is op gegevens uit de medische status van patiënten. Een onafhankelijk Data Review Committee beoordeelde beide studies op een geblindeerde wijze [5]. Bij deze studie werden in totaal 609 patiënten geïncludeerd (330 in de posaconazolgroep en 279 in de controlegroep). Behandeling met posaconazol bleek significant effectiever te zijn dan behandeling met andere antimycotica [oddsratio 1,75; 95 %-betrouwbaarheidsinterval (BI95) 1,01-3,02; p = 0,0459). Tevens werden subanalyses uitgevoerd per schimmelsoort. Voor Aspergillus bleek de oddsratio 2,11 te zijn (BI95 1,14-3,92; p = 0,018). Het beperkte aantal patiënten bij de subanalyses voor fusariose, chromoblastomycose of mycetoma en coccidioïdomycose zorgde voor een hoge spreiding bij de berekende oddsratio. Toch vond het CHMP dat posaconazol hiermee aan een unmet need beantwoordde gezien de moeilijke behandeling van deze infecties. Daarom werd posaconazol geïndiceerd bij deze infecties bij het falen van andere therapieën. Gebruik bij zygomycose en candidiasis

2 Pharmaceutisch Weekblad nr augustus 2006 posaconazol [1027] werd niet aanbevolen vanwege onvoldoende gegevens [5]. In tegenstelling tot bovenstaand onderzoek waren de gegevens uit een niet-gecontroleerde, retrospectieve studie wel voldoende om een uitspraak te kunnen doen over de toepassing van posaconazol bij patiënten met zygomycose. Bij dit onderzoek werden vragenformulieren naar artsen opgestuurd die hun patiënten behandelden met posaconazol (eenmaal daags 800 mg). Er werden 91 patiënten geïncludeerd die een bewezen of vermoede invasieve zygomycose hadden. Na 12 weken had 60 % van de patiënten een gehele of gedeeltelijke respons bij behandeling met posaconazol [6]. Weinig vergelijking In de literatuur zijn weinig vergelijkende studies van posaconazol met andere antimycotica. In een retrospectieve studie werd de effectiviteit van posaconazol vergeleken met die van de combinatie amfotericine-b-lipidencomplex + caspofungine bij de behandeling van invasieve aspergillose bij patiënten met hematologische maligniteiten. In de posaconazolgroep bleek 29 % goed te reageren op de behandeling, ten opzichte van 14 % in de groep met amfotericine-b-lipidencomplex + caspofungine (p = 0,08). De gebruikte doseringen werden niet vermeld [7]. In een dubbelblind onderzoek werd posaconazol (driemaal daags 200 mg) vergeleken met fluconazol (eenmaal daags 400 mg) gedurende 16 weken bij de profylaxe van invasieve schimmelinfecties bij patiënten met stamceltransplantatie en graft versus host disease. Een bewezen of vermoede invasieve schimmelinfectie werd bij 7 % en 14 % in de posaconazolgroep respectievelijk de fluconazolgroep waargenomen (oddsratio 0,43; BI95 0,25-0,75; p = 0,003) [8]. Tevens werd de effectiviteit van posaconazol en van fluconazol vergeleken bij de behandeling van orofaryngeale candidiasis bij HIV/aids-patiënten. Beide middelen werden gegeven in een dosering van 100 mg per dag. Zelfs in deze subtherapeutische dosering bleek posaconazol niet inferieur te zijn aan fluconazol: verbetering of herstel werd bij 91,7 % van de patiënten in de posaconazolgroep waargenomen in vergelijking met 92,5 % in de fluconazolgroep (BI95 6,61 %-5,04 %) [9]. Farmacokinetiek De farmacokinetiek van posaconazol is lineair na eenmalige en meermalige doses tot 800 mg per dag, ingenomen met een vetrijke maaltijd. Dagdoseringen hoger dan 800 mg blijken niet in een hogere blootstelling te resulteren [10]. Daarnaast blijkt toediening van posaconazol in 2 of 4 giften per dag de blootstelling te verhogen met een factor 2 respectievelijk 3 in vergelijking met de eenmalige dosering [11]. Posaconazol dient toegediend te worden met een maaltijd wel of niet vetrijk of een voedingssupplement. De blootstelling is met een vetrijke maaltijd vier keer zo hoog als in nuchtere toestand. Met een niet-vetrijke maaltijd of een voedingssupplement is de blootstelling 2,6 maal zo hoog [12, 13]. Posaconazol wordt langzaam geabsorbeerd met een mediane t max van ongeveer 5 uur. Het middel heeft na orale inname een schijnbaar verdelingsvolume van 1774 l en is sterk gebonden aan serumeiwitten (> 98 %). De eliminatiehalfwaardetijd is 35 uur (tussen uur). Posaconazol is een substraat van P-glycoproteïne. De belangrijkste metabole route van posaconazol is de glucuronidatie via fase-iireacties. Bij patiënten met leverfunctiestoornissen is een verhoogde blootstelling aan posaconazol waargenomen. Dosisaanpassing kan hierbij nodig zijn [4]. Dit is echter niet nodig gebleken bij nierfunctiestoornissen [14]. Bijwerkingen en interacties Posaconazol blijkt een mild bijwerkingprofiel te hebben [10, 15]. De meest gemelde bijwerkingen zijn hoofdpijn en maagdarmklachten, waaronder misselijkheid en braken [4]. Het bijwerkingprofiel van posaconazol op lange termijn ( 6 maanden) en dat op korte termijn ( 6 maanden) blijken vergelijkbaar te zijn [16]. Remmers van UDP-glucuronidatie-enzymen en P- glycoproteïne kunnen leiden tot verhoging van de posaconazolplasmaconcentraties. Inductoren van deze enzymen zullen de plasmaconcentratie verlagen. Tevens dient men bedacht te zijn op vermindering van de biologische beschikbaarheid van posaconazol bij gelijktijdige toediening met maagzuurremmers of maagzuurneutraliserende geneesmiddelen [4]. Invasieve schimmelinfecties zijn nog steeds moeilijk te diagnosticeren. Een CT-scan kan daarbij een hulpmiddel zijn. Patiënteninformatie Posaconazol dient in een dosering van 400 mg (twee lepels van 5 ml) tweemaal per dag met voedsel of een voedingssupplement ingenomen te worden. Bij moeilijkheden met inname van voedsel dient posaconazol toegediend te worden in een dosering van 200 mg (1 lepel van 5 ml) viermaal per dag. De drank moet voor gebruik worden geschud. Posaconazol orale suspensie bevat 7 g glucose in de gebruikelijke dagelijkse dosering. Bij glucose-galactosemalabsorptie of diabetes mellitus dient hiermee rekening te worden gehouden.

3 posaconazol [1028] 18 augustus 2006 Pharmaceutisch Weekblad nr. 33 Noxafil Productinformatie Posaconazol (Noxafil) is een witte suspensie voor oraal gebruik met een concentratie van 40 mg/ml. De suspensie bevat de hulpstoffen polysorbaat 80, simeticon, natriumbenzoaat (E211), natriumcitraatdihydraat, citroenzuurmonohydraat, glycerol, xanthaangom, titaniumdioxide (E171), kersensmaakstof die benzylalcohol en propyleenglycol bevat en gezuiverd water [4]. Posaconazol is in oktober 2005 in Nederland geregistreerd en wordt geproduceerd door de firma Schering-Plough. Posaconazolsuspensie is beschikbaar in een verpakking van 105 ml voorzien van een maatlepel waarmee 2,5 of 5 ml kan worden afgemeten. De prijs van een flacon is volgens de fabrikant 650, het middel wordt niet vergoed. Het College voor zorgverzekeringen adviseert posaconazol niet in het GVS op te nemen, omdat het geen therapeutische meerwaarde heeft ten opzichte van voriconazol maar wel meerkosten tot gevolg zal hebben. De minister moet nog beslissen over de vergoeding. De drank kan in de ongeopende verpakking 2 jaar bewaard worden. Na openen is de drank 4 weken houdbaar [4]. Meer informatie over posaconazol is te vinden op de website van het EMEA ( Posaconazol blijkt een remmend effect te hebben op CYP3A4. Gelijktijdige toediening met bijvoorbeeld ciclosporine of tacrolimus kan leiden tot een stijging in de blootstelling aan deze middelen. Dosisaanpassing kan nodig zijn [17, 18]. Hiernaast zijn CYP3A4-substraten die een verlenging van de QTc-interval kunnen veroorzaken, gecontraindiceerd bij gebruik van posaconazol [4]. Zwangerschap en kinderen Posaconazol mag tijdens de zwangerschap niet worden gebruikt, aangezien uit dierexperimenten is gebleken dat het middel reproductietoxiciteit veroorzaakt. Tevens bleek uit deze experimenten dat posaconazol in de moedermelk wordt uitgescheiden. Op grond hiervan is aanbevolen de borstvoeding te staken bij de start van een behandeling met posaconazol [4]. Uit een onderzoek blijken de plasmaconcentraties, de effectiviteit en het bijwerkingprofiel van posaconazol bij kinderen van 8-17 jaar vergelijkbaar zijn met die van volwassenen (18-64 jaar) [19]. Gezien het kleine aantal patiënten bij dit onderzoek (12) en het ontbreken van andere studies, wordt de toepassing van posaconazol bij patiënten jonger dan 18 jaar niet aanbevolen. Voorlopige plaatsbepaling Uit de resultaten van het onderzoek dat is gebruikt voor de registratie van posaconazol, blijkt dat dit middel effectief is bij de behandeling van patiënten met invasieve schimmelinfecties die geen baat hebben bij standaardtherapieën of deze niet verdragen. Tegen aspergillose blijkt posaconazol effectiever te zijn dan tegen fusariose, chromoblastomycose, mycetoma en coccidioïdomycose. Deze resultaten dienen echter met voorzichtigheid te worden geïnterpreteerd. De belangrijkste reden hiervoor is de vergelijking met een retrospectieve externe controlegroep. Tevens is het onduidelijk op welke basis de verdeling over de posaconazol- en de controlegroep is gemaakt. Hopelijk zal de publicatie van dit onderzoek in de nabije toekomst meer informatie hierover verstrekken. Posaconazol is mogelijk een alternatief voor het beperkte aantal behandelingsmogelijkheden voor patiënten met zygomycose. Voor een duidelijke uitspraak hierover dient posaconazol in een vergelijkende studie met amfotericine B (in lipidencomplex of in liposomen) te worden onderzocht. In de literatuur is slechts een beperkt aantal gepubliceerde, vergelijkende studies van posaconazol met andere antimycotica te vinden. De meeste studies zijn alleen in de vorm van samenvattingen uit internationale congressen beschikbaar. De gegevens zijn dermate summier gerapporteerd dat het moeilijk is de resultaten goed te interpreteren. Om een uitspraak te kunnen doen over de (meer)- waarde van posaconazol ten opzichte van andere antimycotica, dienen er meer te publiceren vergelijkende studies te komen. Posaconazol lijkt, met name bij aspergillose, veelbelovend te zijn als andere antimycotica gefaald hebben. Op dit moment is dit ook de plaats die posaconazol heeft. Posaconazol heeft ten opzichte van de andere antimycotica een (voorlopig) nadeel: een intraveneuze vorm ontbreekt. Een duidelijke plaatsbepaling van posaconazol bij de behandeling van invasieve schimmelinfecties is moeilijk te maken, gezien de beperkte gegevens. Hopelijk zullen in de toekomst meer vergelijkende onderzoeken plaatsvinden die zowel de monotherapie als combinatietherapieën bestuderen verantwoording Lara Dawood is stagiaire in de apotheek/klinische Farmacie van het UMC St Radboud te Nijmegen. David Burger is ziekenhuisapotheker in dezelfde apotheek. Nicole Blijlevens is internist/hematoloog en Peter Donnelly is microbioloog; zij zijn werkzaam bij de afdeling Hematologie van het UMC St Radboud. Correspondentie kan worden gericht aan dr. D.M. Burger, apotheek/ klinische farmacie, 864 UMC St Radboud, Geert Grooteplein 10, 6525 GA Nijmegen, d.burger@akf.umcn.nl. Het interview met microbioloog Verweij op pagina 1029 is geschreven door redacteur Heleen Croonen. literatuur Zie voor de literatuurreferenties de digitale versie van dit artikel op pw.nl.

4 Pharmaceutisch Weekblad nr augustus 2006 Opmars van aspergillose Invasieve schimmelinfecties zijn nog steeds moeilijk te diagnosticeren en te behandelen. Vroeger werden zij vooral veroorzaakt door de gist Candida, maar tegenwoordig zijn Aspergillus-soorten vaak de boosdoeners. De opmars van de infecties met Aspergillus is een probleem, want ze zijn minder gevoelig voor antimycotica dan de Candida-soorten en de diagnose is lastiger te stellen. Patiënten met een hoog risico worden gedurende de opname gemonitord op Aspergillus. Wanneer zij Aspergillusposaconazol [1029] Microbioloog Verweij: Posaconazol heeft breedste spectrum Arts-microbioloog prof. P.E. Verweij heeft inmiddels drie patiënten in het UMC St Radboud behandeld met posaconazol. Zij hadden een infectie met Zygomycetes of een Aspergillus-soort die niet gevoelig was voor voriconazol. Posaconazol zal met name gebruikt worden voor dergelijke invasieve, moeilijk behandelbare schimmelinfecties. De patiënten die in aanmerking komen zijn ernstig ziek en hebben een sterk verzwakt immuunsysteem, vaak door immunosuppressiva na een (stamcel)transplantatie. Ondanks de nieuwe antimycotica als voriconazol en caspofungine overlijdt tweederde van de patiënten na een invasieve schimmelinfectie. Er is daarom een sterke behoefte aan meer nieuwe antimycotica. Voordelen en nadelen Posaconazol heeft het breedste spectrum van alle beschikbare antimycotica, aldus Verweij. Een voordeel is dat posaconazol minder leverenzyminteracties heeft dan voriconazol. Dat is met name handig vanwege de ciclosporine die veel transplantatiepatiënten slikken. Posaconazol wordt goed verdragen en heeft minder bijwerkingen dan bijvoorbeeld itraconazol. Anderzijds zijn bijwerkingen minder relevant bij deze groep patiënten met een invasieve schimmelinfectie. Het belangrijkste is dat het middel werkt. Voor de profylactische behandeling zijn de bijwerkingen wel relevant en daarvoor wordt posaconazol nu ook onderzocht ten opzichte van fluconazol. Het grote nadeel van posaconazol is dat het alleen als een suspensie verkrijgbaar is en met een vetrijke maaltijd moet worden ingenomen. De ernstig zieke patiënten zijn doorgaans niet in staat vetrijke maaltijden te eten. Vaak hebben deze mensen mucositis en dat geeft een onbetrouwbare absorptie. Er is dus een sterke behoefte aan een intraveneuze formulering. De fabrikant is deze volgens Verweij aan het ontwikkelen. antigeen (een bestanddeel van de celwand van Aspergillus) in het bloed hebben, of persisterende koorts die niet verbetert door behandeling met antibiotica, krijgen ze een CT-scan om tot een diagnose te komen. In het verleden kregen mensen in het eindstadium van aids ook invasieve schimmelinfecties, maar met de HAART-therapie is deze incidentie met 70 % gedaald. De intensive-care-populatie heeft meer risico op Candida-infecties. Aspergillus is met name een gevaar voor de hematologische patiënten. Op de afdeling hematologie in het UMC St Radboud heeft ongeveer 6 % van de patiënten een invasieve aspergillose. In de ziekenhuizen waar deze patiënten worden behandeld en die stamceltransplantaties uitvoeren, is dit percentage gemiddeld 5 tot 10. De reden dat deze Aspergillus-infecties steeds vaker voorkomen, is volgens de microbioloog dat mensen op steeds hogere leeftijd nog een transplantatie of een zware chemokuur krijgen. Het is sterk afhankelijk van de soort onderliggende ziekte en de reactie van de onderliggende ziekte op de behandeling. Bijwerkingen met amfotericine B Tot enkele jaren geleden konden invasieve schimmelinfecties met Aspergillus alleen worden behandeld met amfotericine B. Volgens Verweij gaf amfotericine B veel bijwerkingen, vaak al tijdens de infusie. De nieuwere lipideformuleringen van amfotericine B geven veel minder bijwerkingen. In 2002 kwam voriconazol op de markt. Voriconazol is nu eerste keus bij Aspergillus-infectie. Het geeft een betere overleving, maar toch faalt voriconazol bij 50 % van de patiënten. Voriconazol heeft als nadeel dat het niet werkzaam is bij infecties door Zygomycetes-soorten. Itraconazol wordt ook gebruikt, maar er zijn geen goede studies beschikbaar naar gebruik ervan bij invasieve aspergillose. Caspofungine heeft een heel goede activiteit tegen gisten, bij schimmels wordt het minder ingezet. Caspofungine wordt nu onderzocht als primaire behandeling van invasieve aspergillose. Posaconazol heeft een goede werkzaamheid tegen Aspergillus en daarnaast heeft het ook een rol bij schimmels die minder vaak voor komen, zoals Fusarium

5 [1046] posaconazol 18 augustus 2006 Pharmaceutisch Weekblad nr. 33 literatuur 1 Van t Wout JW, Kuiper EJ, Verweij PE, et al. Nieuwe ontwikkelingen in de antifungale therapie: fluconazol, itraconazol, voriconazol, caspofungin. Ned Tijdschr Geneeskd. 2004;148(34): Richtlijnen gebruik antimicrobiële middelen. 9 e de ed Antibioticacommissie UMC St Radboud Nijmegen. p Keating GM. Posaconazole. Drugs. 2005; 65(11): EMEA. Productinformatie posaconazol (Noxafil). eu.int, geraadpleegd 6 april EMEA. CPMP scientific discussion posaconazole. eu.int, geraadpleegd 20 april Van Burik JH, Hare RS, Solomon HF, et al. Posaconazole is effective as salvage therapy in zygomycosis: a retrospective summary of 91 cases. Clin Infect Dis. 2006;42:e Raad II, Boktour MR, Hanna HA, et al. Posaconazole compared to amphotericin B lipid formulations in combination with caspofungin as salvage therapy for invasive aspergillosis in patients with hematologic malignancy [abstract]. 44 th Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy; Washington, 2004 oktober Ullmann AJ, Lipton JH, Vesole DH, et al. A multicenter trial of oral posaconazole vs. fluconazole for the prophylaxis of invasive fungal infections in recipients of allogeneic hematopoietic stem cell transplantation with graft-vs.-host disease [abstract]. Mycoses. 2005, 48(suppl.2):26. 9 Vazquez JA, Skiest DJ, Nieto L, et al. A multicenter randomized trial evaluating posaconazole versus fluconazole for the treatment of oropharyngeal candidiasis in subjects with HIV/AIDS. Clin Infect Dis. 2006;42(8): Courtney R, Pai S, Laughlin M, et al. Pharmacokinetics, safety, and tolerability of oral posaconazole administered in single and multiple doses in healthy adults. Antimicrob Agents Chemother. 2003; 47(9): Ezzet F, Wexler D, Courtney R, et al. Oral bioavailability of posaconazole in fasted healthy subjects: comparison between three regimens and basis for clinical recommendations. Clin Pharmacokinet. 2005; 44(2): Courtney R, Wexler D, Radwanski E, et al. Effect of food on the relative bioavailability of two oral formulations of posaconazole in healthy adults. Br J Clin Pharmacol. 2004; 57(2): Sansone-Parson A, Krishna G, Galzetta A, et al. Effect of a nutritional supplement on posaconazole pharmacokinetics following oral administration to healthy volunteers. J Antimicrob Chemother. 2006; 50(5): Courtney R, Sansone A, Smith W, et al. Posaconazole pharmacokinetics, safety, and tolerability in subjects with varying degrees of chronic renal disease. J Clin Pharmacol. 2005; 45(2): Ullmann AJ, Cornely OA, Burchardt A, et al. Pharmacokinetics, safety, and efficacy of posaconazole in patients with persistent febrile neutropenia or refractory invasive fungal infection. Antimicrob Agents Chemother. 2006; 50(2): Raad II, Graybill JR, Bustamante AB, et al. Safety of long-term oral posaconazole use in the treatment of refractory invasive fungal infections. Clin Infect Dis. 2006;42(12): Courtney RD, Statkevich P, Laughlin M, et al. Effect of posaconazole on the pharmacokinetics of cyclosporine [abstract]. 41 st Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy; Chicago, december Sansone A, Belle D, Statkevich P, et al. Effect of posaconazole on the pharmacokinetics of tacrolimus in healthy volunteers. 43 rd Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy; Chicago, 16 september Krishna G, Wexler D, Courtney R, et al. Posaconazole plasma concentrations in pediatric patients with invasive fungal infections [abstract]. 44 th Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy; Washington, 30 oktober 2004.

Uw brief van Uw kenmerk Datum 3 april 2006 Farmatec/P juli 2006

Uw brief van Uw kenmerk Datum 3 april 2006 Farmatec/P juli 2006 Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 3 april 2006 Farmatec/P 2673867 7 juli 2006 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

Azool resistentie in Aspergillus fumigatus in Nederland

Azool resistentie in Aspergillus fumigatus in Nederland Azool resistentie in Aspergillus fumigatus in Nederland - Het totaal aantal aspergillose patiënten in Nederland Het totaal aantal gevallen van invasieve aspergillose in Nederland is niet goed bekend. Mijn

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum 6 april 2007 Farmatec/P 2762283 29 mei 2007

Uw brief van Uw kenmerk Datum 6 april 2007 Farmatec/P 2762283 29 mei 2007 Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 6 april 2007 Farmatec/P 2762283 29 mei 2007 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

Therapeutische drugmonitoring van posaconazole: zin of onzin? Timothy Vanwynsberghe

Therapeutische drugmonitoring van posaconazole: zin of onzin? Timothy Vanwynsberghe Therapeutische drugmonitoring van posaconazole: zin of onzin? Timothy Vanwynsberghe Azoles Posaconazole CAT vraagstelling 1. Wanneer TDM? 2. Voldoet posaconazole aan criteria? 3. Hoe kunnen we posaconazole

Nadere informatie

DEEL IB SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT. NYSTATINE LABAZ, suspensie voor oraal gebruik

DEEL IB SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT. NYSTATINE LABAZ, suspensie voor oraal gebruik DEEL IB SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT NYSTATINE LABAZ, suspensie voor oraal gebruik 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Nystatine Labaz, suspensie voor oraal gebruik 100.000 E/ml 2. KWALITATIEVE

Nadere informatie

Barnidipine C08CA12, december Indicatie Barnidipine is geregistreerd voor de indicatie hypertensie.

Barnidipine C08CA12, december Indicatie Barnidipine is geregistreerd voor de indicatie hypertensie. Barnidipine C08CA12, december 2017 Indicatie Barnidipine is geregistreerd voor de indicatie hypertensie. Standpunt Ephor In het rapport over de calciumantagonisten van april 2013 wordt barnidipine door

Nadere informatie

Suspensie voor oraal gebruik. Oranje suspensie, vrij van zichtbare verontreinigingen en agglomeraten.

Suspensie voor oraal gebruik. Oranje suspensie, vrij van zichtbare verontreinigingen en agglomeraten. SAMENVATTING VAN DE PRODUKTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Fungizone 100 mg/ml suspensie voor oraal gebruik 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1 ml bevat 100 mg amfotericine B. Voor

Nadere informatie

Antifungale combinatietherapie

Antifungale combinatietherapie Antifungale therapie Anti-fungal combination therapy Auteurs Trefwoorden Key words J.W. van t Wout en B.J. Rijnders antifungale middelen, therapie, systemische schimmelinfecties antifungals, combination

Nadere informatie

2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Nystatine Labaz, suspensie voor oraal gebruik, bevat E nystatine per ml.

2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Nystatine Labaz, suspensie voor oraal gebruik, bevat E nystatine per ml. 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Nystatine Labaz, suspensie voor oraal gebruik 100.000 E/ml 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Nystatine Labaz, suspensie voor oraal gebruik, bevat 100.000 E nystatine

Nadere informatie

Flavoxaat G04BD02, december 2018

Flavoxaat G04BD02, december 2018 Flavoxaat G04BD02, december 2018 Indicatie Urine-incontinentie, pollakisurie, nycturie, loze aandrang. Standpunt Ephor In het rapport over de muscarine-antagonisten van november 2016 wordt flavoxaat door

Nadere informatie

hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands

hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 204 204 SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Inleiding Het humaan immuundeficiëntie virus (HIV) is de

Nadere informatie

BIJSLUITER. TRIMETHOPRIM 10 mg/ml suspensie

BIJSLUITER. TRIMETHOPRIM 10 mg/ml suspensie BIJSLUITER TRIMETHOPRIM 10 mg/ml suspensie Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft

Nadere informatie

Een doodgewone schimmelinfectie? Géke Kamphof Senior verpleegkundige Hematologie Beenmergtransplantatie LUMC

Een doodgewone schimmelinfectie? Géke Kamphof Senior verpleegkundige Hematologie Beenmergtransplantatie LUMC Een doodgewone schimmelinfectie? Géke Kamphof Senior verpleegkundige Hematologie Beenmergtransplantatie LUMC Casus Man 37 jaar (Mark) Voorgeschiedenis 2013 aug : AML (1 e inductie HOVON 102) Sweet syndroom

Nadere informatie

Pharmacokinetics and optimal exposure of antifungal drugs in critically ill patients van der Elst, Kimberly Corina Maria

Pharmacokinetics and optimal exposure of antifungal drugs in critically ill patients van der Elst, Kimberly Corina Maria University of Groningen Pharmacokinetics and optimal exposure of antifungal drugs in critically ill patients van der Elst, Kimberly Corina Maria IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's

Nadere informatie

Echinocandines in IC patiënten alle 3 gelijkwaardig?

Echinocandines in IC patiënten alle 3 gelijkwaardig? Echinocandines in IC patiënten alle 3 gelijkwaardig? Topics in IC 11 december 2014 Eline Muilwijk Ziekenhuisapotheker / onderzoeker Ontwikkeling antifungale middelen Miconazol Itraconazol Caspofungin Anidulafungin

Nadere informatie

NOSCAPINE HCl TEVA 1 MG/ML stroop. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 13 november : Productinformatie Bladzijde : 1

NOSCAPINE HCl TEVA 1 MG/ML stroop. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 13 november : Productinformatie Bladzijde : 1 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Noscapine HCl Teva 1 mg/ml, 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Noscapine HCl Teva 1 mg/ml bevat 1 mg noscapinehydrochloride

Nadere informatie

Voriconazol en ritmestoornissen

Voriconazol en ritmestoornissen Voriconazol en ritmestoornissen MDO bespreking 29-10-2014 Michelle Oude Alink Casus Man 68 jaar oud Voorgeschiedenis 2014, juni: myocardinfarct wv DES-stent Sinds september verdenking pneumonie, aanvankelijk

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum mei Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer ZA/ mw. J.E. de Boer (020)

Uw brief van Uw kenmerk Datum mei Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer ZA/ mw. J.E. de Boer (020) Nederlands Zorgautoriteit t.a.v. mr. drs. T.W. Langejan Postbus 3017 3502 GA Utrecht Uw brief van Uw kenmerk Datum ---- ---- 19 mei 2011 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer ZA/2011047667 mw. J.E.

Nadere informatie

Aan de minister voor Medische Zorg en Sport Postbus EJ DEN HAAG. Datum 31 juli 2018 Betreft Beoordeling isavuconazol (Cresemba )

Aan de minister voor Medische Zorg en Sport Postbus EJ DEN HAAG. Datum 31 juli 2018 Betreft Beoordeling isavuconazol (Cresemba ) > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister voor Medische Zorg en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 2018037506 Zorginstituut Nederland Zorg II Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110

Nadere informatie

SAMENVATTING EN CONCLUSIES

SAMENVATTING EN CONCLUSIES SAMENVATTING EN CONCLUSIES De afgelopen 10 jaar hebben de taxanen paclitaxel (Taxol ) en docetaxel (Taxotere ) een belangrijke plaats verworven in de chemotherapeutische behandeling van kanker. Beide geneesmiddelen

Nadere informatie

Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen

Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel sulfasalazine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft

Nadere informatie

Aplastische Anemie (AA)

Aplastische Anemie (AA) Aplastische Anemie (AA) Stijn Halkes en Jennifer Tjon Afdeling Hematologie Geen belangenverstrengeling Aplastische Anemie (AA) introductie December 2005: 23 jarige jongen met spoed naar Eerste hulp UMC,

Nadere informatie

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling Klinische Dag 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Mucormycosis, met 3 krachtenkleingekregen M.A. de Witte; E. Kneppers; W. Fokkens; C.Huisman AMC Amsterdam

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma februari 2013

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma februari 2013 Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma-3151398 11 februari 2013 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

200906_oefen.pdf. Tentamen 25 juni 2009, vragen

200906_oefen.pdf. Tentamen 25 juni 2009, vragen 200906_oefen.pdf Tentamen 25 juni 2009, vragen Universiteit Utrecht Farmacie Geneesmiddel en patient Naam: Collegekaartnummer: OPGAVEN TENTAMEN BLOK FA-201 GENEESMIDDEL EN PATIENT 25 juni 2009 9.00 12.00

Nadere informatie

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG. Datum 13 maart 2015 GVS rapport 15/04 dulaglutide (Trulicity )

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG. Datum 13 maart 2015 GVS rapport 15/04 dulaglutide (Trulicity ) > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 0530.2015030019 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus

Nadere informatie

Kruidvat Paracetamol 120, 240, 500 en 1000 mg, zetpillen bevatten als werkzaam bestanddeel per zetpil 120, 240, 500 resp. 1000 mg paracetamol.

Kruidvat Paracetamol 120, 240, 500 en 1000 mg, zetpillen bevatten als werkzaam bestanddeel per zetpil 120, 240, 500 resp. 1000 mg paracetamol. 1.3.1.1 SmPC Page 1 of 5 1.3.1.1 SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS Samenvatting van de productkenmerken 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Kruidvat Paracetamol 120 mg, zetpillen. Kruidvat Paracetamol 240 mg,

Nadere informatie

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Engystol; Tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1 tablet (301,5 mg) bevat: Vincetoxicum officinale D6 75 mg

Nadere informatie

BIJSLUITER. NITROFURANTOÏNE 5 mg/ml suspensie

BIJSLUITER. NITROFURANTOÏNE 5 mg/ml suspensie BIJSLUITER NITROFURANTOÏNE 5 mg/ml suspensie Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft

Nadere informatie

Pharmacokinetics of Antifungal Medication in the ICU-population

Pharmacokinetics of Antifungal Medication in the ICU-population Pharmacokinetics of Antifungal Medication in the ICU-population RUTH VAN DAELE Promotor: Prof. apr. Isabel Spriet Prof. dr. Joost Wauters Academische promotor: Apr. Thomas De Rijdt RWP Brussel 4-12-2017

Nadere informatie

Wetenschappelijke conclusies

Wetenschappelijke conclusies BIJLAGE II Wetenschappelijke conclusies en redenen voor de wijziging van de samenvatting van de productkenmerken, de etikettering en de bijsluiter, opgesteld door het Europees Geneesmiddelenbureau 31 Wetenschappelijke

Nadere informatie

Cyclofosfamide (Cycloblastine, Endoxan) bij reumatische aandoeningen

Cyclofosfamide (Cycloblastine, Endoxan) bij reumatische aandoeningen Cyclofosfamide (Cycloblastine, Endoxan) bij reumatische aandoeningen In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten het geneesmiddel cyclofosfamide te gebruiken. Deze folder geeft informatie over

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen in de antifungale therapie: fluconazol, itraconazol, voriconazol, caspofungine

Nieuwe ontwikkelingen in de antifungale therapie: fluconazol, itraconazol, voriconazol, caspofungine Farmacotherapie Nieuwe ontwikkelingen in de antifungale therapie: fluconazol, itraconazol, voriconazol, caspofungine j.w.van t wout, e.j.kuijper, p.e.verweij en b.j.kullberg Invasieve schimmelinfecties

Nadere informatie

VITAMINE C TEVA 250 MG VITAMINE C TEVA 100 MG. VITAMINE C TEVA 500 MG tabletten

VITAMINE C TEVA 250 MG VITAMINE C TEVA 100 MG. VITAMINE C TEVA 500 MG tabletten 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Vitamine C Teva 50 mg, Vitamine C Teva 100 mg, Vitamine C Teva 250 mg, Vitamine C Teva 500 mg, 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING

Nadere informatie

Azoolresistentie van Aspergillus fumigatus in Nederland

Azoolresistentie van Aspergillus fumigatus in Nederland Stand van zaken Azoolresistentie van Aspergillus fumigatus in Nederland Toename door het gebruik van fungiciden in het milieu? Paul E. Verweij, Nienke van de Sande-Bruisma, Gert H.J. Kema en Willem G.J.

Nadere informatie

BIJSLUITER. NITROFURANTOÏNE 10 mg/ml suspensie

BIJSLUITER. NITROFURANTOÏNE 10 mg/ml suspensie BIJSLUITER NITROFURANTOÏNE 10 mg/ml suspensie Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien

Nadere informatie

Indicatie Urgency-incontinentie en/of verhoogde mictiefrequentie.

Indicatie Urgency-incontinentie en/of verhoogde mictiefrequentie. Tolterodine G04BD07, januari 2018 Indicatie Urgency-incontinentie en/of verhoogde mictiefrequentie. Standpunt Ephor In het rapport over de muscarine-antagonisten van november 2016 wordt tolterodine door

Nadere informatie

HALDOL tabletten en drank

HALDOL tabletten en drank Een Direct Healthcare Professional Communication (DHPC) is een schrijven dat naar de gezondheidszorgbeoefenaars wordt gezonden door de farmaceutische firma s, om hen te informeren over mogelijke risico

Nadere informatie

Farmacokinetiek en dynamiek

Farmacokinetiek en dynamiek Farmacokinetiek en dynamiek Het toepassen van informatie uit het farmacotherapeutisch kompas Douwe van der Meer Ziekenhuisapotheker 20-03-2018 Wie schrijf het Kompas? VWS ZI Verzekeraars Wat is de bron?

Nadere informatie

ALGEMENE INFO HUIDIG PROBLEEM VRAAG 1 1/02/2018 ANTIMYCOTICA EN LABOPARAMETERS. Sepsis met MOF Stenotrofomonas-sepsis

ALGEMENE INFO HUIDIG PROBLEEM VRAAG 1 1/02/2018 ANTIMYCOTICA EN LABOPARAMETERS. Sepsis met MOF Stenotrofomonas-sepsis ALGEMENE INFO ANTIMYCOTICA EN LABOPARAMETERS Klinisch symposium 27/01/2018 Ruth Van Daele Patiënt Vrouw 26 jaar Relevante VG Immuundeficiëntie Ernstige chronische longinfecties met meerdere exacerbaties

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. NILSTAT IE/ml, suspensie voor oraal gebruik, druppels. Nystatine 100.

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. NILSTAT IE/ml, suspensie voor oraal gebruik, druppels. Nystatine 100. BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT NILSTAT 100.000 IE/ml, suspensie voor oraal gebruik, druppels Nystatine 100.000 eenheden/ml Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken

Nadere informatie

Ervaring: het in RCTs geïncludeerde aantal oude patiënten is met <50 zeer klein.

Ervaring: het in RCTs geïncludeerde aantal oude patiënten is met <50 zeer klein. Nitrendipine C08CA08, januari 2018 Indicatie Nitrendipine is geregistreerd voor hypertensie. Standpunt Ephor In het rapport over de calciumantagonisten van april 2013 wordt nitrendipine door Ephor als

Nadere informatie

Dosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA

Dosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel RoACTEMRA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

Canesten gyno crème, crème voor vaginaal gebruik 10 mg/g

Canesten gyno crème, crème voor vaginaal gebruik 10 mg/g Deel IB1 Canesten gyno crème, crème voor vaginaal gebruik 10 mg/g 1 van 6 Canesten gyno crème, crème voor vaginaal gebruik 10 mg/g Deel IB1: Samenvatting van de kenmerken van het product 1. Naam van het

Nadere informatie

Wetenschappelijke conclusies

Wetenschappelijke conclusies Bijlage II Wetenschappelijke conclusies en redenen voor het positieve advies voor de handelsvergunning mits aan de voorwaarden wordt voldaan, en voor de wijziging van de samenvatting van de productkenmerken

Nadere informatie

Noxafil 40 mg/ml suspensie voor oraal gebruik SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

Noxafil 40 mg/ml suspensie voor oraal gebruik SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN Samenvatting van de productkenmerken (SmPC) Pagina 1/20 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Noxafil 40 mg/ml suspensie voor oraal gebruik 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE

Nadere informatie

Bijlage II. Wetenschappelijke conclusies en redenen voor de wijziging van de voorwaarden verbonden aan de vergunning voor het in de handel brengen

Bijlage II. Wetenschappelijke conclusies en redenen voor de wijziging van de voorwaarden verbonden aan de vergunning voor het in de handel brengen Bijlage II Wetenschappelijke conclusies en redenen voor de wijziging van de voorwaarden verbonden aan de vergunning voor het in de handel brengen 7 Wetenschappelijke conclusies Algehele samenvatting van

Nadere informatie

Dosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA

Dosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel RoACTEMRA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek

TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek Jan J. De Waele MD PhD Surgical ICU Ghent University Hospital Ghent, Belgium. Jan.DeWaele@UGent.be @CriticCareDoc TDM OUTCOME Agenda Het concept

Nadere informatie

Chapter 8. Nederlandse samenvatting

Chapter 8. Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 145 Introductie Invasieve aspergillose is een levensbedreigende opportunistische schimmelinfectie. Dit betekent dat deze infectie in principe

Nadere informatie

De rol van dubbeltherapie bij de behandeling van ernstige Pseudomonas infecties

De rol van dubbeltherapie bij de behandeling van ernstige Pseudomonas infecties De rol van dubbeltherapie bij de behandeling van ernstige Pseudomonas infecties H.I. Bax, coördinator concept SWAB sepsis richtlijn Erasmus Medisch Centrum 11 juni 2009 1. Achtergrond 2. Literatuuronderzoek

Nadere informatie

Biotransformatie en toxiciteit van

Biotransformatie en toxiciteit van Biotransformatie en toxiciteit van paracetamol 062 1 Biotransformatie en toxiciteit van paracetamol Inleiding Paracetamol is het farmacologisch actieve bestanddeel van een groot aantal vrij en op recept

Nadere informatie

CORTISONACETAAT TEVA 5 25 mg tabletten MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 24 februari : Productinformatie Bladzijde : 1

CORTISONACETAAT TEVA 5 25 mg tabletten MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 24 februari : Productinformatie Bladzijde : 1 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Cortisonacetaat Teva 5 mg, Cortisonacetaat Teva 25 mg, 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Cortisonacetaat Teva 5 mg bevat

Nadere informatie

ANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER

ANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER ANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER Deze aanpassingen aan de SPC en bijsluiter zijn valide op het moment van de beschikking van de commissie. Na de beschikking

Nadere informatie

MYK-1, hydrofiele crème 10 mg/g bevat 10 mg sulconazolnitraat per gram crème.

MYK-1, hydrofiele crème 10 mg/g bevat 10 mg sulconazolnitraat per gram crème. P. 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL MYK-1, hydrofiele crème 10 mg/g 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING MYK-1, hydrofiele crème 10 mg/g bevat 10 mg sulconazolnitraat per gram crème. Voor de volledige

Nadere informatie

Fesoterodine G04BD11, december 2017

Fesoterodine G04BD11, december 2017 Fesoterodine G04BD11, december 2017 Indicatie Urgency-incontinentie en/of toegenomen mictiefrequentie. Standpunt Ephor In het rapport over de muscarine-antagonisten van november 2016 wordt fesoterodine

Nadere informatie

Thymoseptine is een traditioneel geneesmiddel op basis van planten; het gebruik bij deze specifieke indicatie is uitsluitend gebaseerd op traditie.

Thymoseptine is een traditioneel geneesmiddel op basis van planten; het gebruik bij deze specifieke indicatie is uitsluitend gebaseerd op traditie. Thymoseptine 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Thymoseptine siroop 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 5 ml siroop bevat 750 mg vloeibaar extract (1:1) van Thymus vulgaris L., herba (tijm). Oplosmiddel

Nadere informatie

Paroxysmale nachtelijke hemoglobinurie. Saskia Langemeijer Radboud UMC, expertisecentrum PNH

Paroxysmale nachtelijke hemoglobinurie. Saskia Langemeijer Radboud UMC, expertisecentrum PNH Paroxysmale nachtelijke hemoglobinurie Saskia Langemeijer Radboud UMC, expertisecentrum PNH Wat is paroxysmale nachtelijke hemoglobinurie? PNH is een aandoening van de bloedcellen Het lichaam maakt continu

Nadere informatie

Informatiebrief kinidine/dextromethorfan (Nuedexta) bij ALS, PSMA en PLS

Informatiebrief kinidine/dextromethorfan (Nuedexta) bij ALS, PSMA en PLS Informatiebrief kinidine/dextromethorfan (Nuedexta) bij ALS, PSMA en PLS Het medicijn kinidine/dextromethorfan (Nuedexta) vermindert dwanglachen en dwanghuilen (pseudobulbair affect) bij ALS. Daarnaast

Nadere informatie

Ciclosporine/Neoral bij nieraandoeningen

Ciclosporine/Neoral bij nieraandoeningen Ciclosporine/Neoral bij nieraandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel ciclosporine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u

Nadere informatie

BOOTS PHARMACEUTICALS PARACETAMOL 500 MG tabletten. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 2 juni : Productinformatie Bladzijde : 1

BOOTS PHARMACEUTICALS PARACETAMOL 500 MG tabletten. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 2 juni : Productinformatie Bladzijde : 1 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Boots Pharmaceuticals Paracetamol 500 mg,. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Per tablet 500 mg paracetamol. Voor hulpstoffen,

Nadere informatie

Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva

Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva An Joosten 30/03/2010 30/03/2010 1 Surveillance hemoculturen Inleiding Bloedstroom infecties (BSI) Predisponerende

Nadere informatie

Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen

Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel cyclofosfamide te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Claritine, tabletten 10 mg Claritine, stroop 1 mg/ml Loratadine

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Claritine, tabletten 10 mg Claritine, stroop 1 mg/ml Loratadine - PIL 1/6 - BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Claritine, tabletten 10 mg Claritine, stroop 1 mg/ml Loratadine Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie

Nadere informatie

Ervaring Aantal ouderen bestudeerd in Randomized Controlled Trials (RCTs) 196 patiënten, gemiddelde leeftijd 67 jaar.(4)

Ervaring Aantal ouderen bestudeerd in Randomized Controlled Trials (RCTs) 196 patiënten, gemiddelde leeftijd 67 jaar.(4) Fosinopril C09AA09, januari 2018 Indicatie Hypertensie en hartfalen. Standpunt Ephor In het rapport over de ACE-remmers van december 2017 wordt fosinopril door Ephor als behandeling van hypertensie niet

Nadere informatie

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ s GRAVENHAGE

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ s GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ s GRAVENHAGE 2731.2013089824 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen

Nadere informatie

Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen

Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel abatacept te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Pegfilgrastim. Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid12

Pegfilgrastim. Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid12 Pegfilgrastim Jacqueline Wallage AIOS Anesthesiologie 21 augustus 2017 Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid2 is niet aangetroffen in het bestand. Casus Man met lymfoom en darmperforatie Na CHOP-kuur

Nadere informatie

BIJSLUITER. MELOXIDYL 0,5 mg/ml suspensie voor oraal gebruik voor katten

BIJSLUITER. MELOXIDYL 0,5 mg/ml suspensie voor oraal gebruik voor katten BIJSLUITER MELOXIDYL 0,5 mg/ml suspensie voor oraal gebruik voor katten 1. NAAM EN HET ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN VAN DE FABRIKANT VERANTWOORDELIJK VOOR DE VRIJGIFTE,

Nadere informatie

Inhoud van deze bijsluiter

Inhoud van deze bijsluiter 1/5 Lees de hele bijsluiter aandachtig door. Deze bevat belangrijke informatie over uw behandeling/ziekte. Wanneer u verdere vragen heeft of twijfelt, wendt u zich dan tot uw arts of apotheker voor meer

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29755 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29755 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/29755 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Moes, Dirk Jan Alie Roelof Title: Optimizing immunosuppression with mtor inhibitors

Nadere informatie

Bijsluiter NL-versie Baytril 10% II. BIJSLUITER 1/5

Bijsluiter NL-versie Baytril 10% II. BIJSLUITER 1/5 II. BIJSLUITER 1/5 BIJSLUITER VOOR: Baytril 10% orale oplossing 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR DE FABRICATIE

Nadere informatie

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Vertigoheel; Tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1 tablet (301,5 mg) bevat: Cocculus indicus D4 210 mg Conium

Nadere informatie

ESSENTIELE GEGEVENS. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek Lijst van hulpstoffen van de SKP.

ESSENTIELE GEGEVENS. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek Lijst van hulpstoffen van de SKP. ESSENTIELE GEGEVENS 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Onglyza 2,5 mg, filmomhulde tabletten Onglyza 5 mg, filmomhulde tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Onglyza 2,5 mg: iedere tablet bevat

Nadere informatie

Summary of product characteristics

Summary of product characteristics 1 Summary of product characteristics 1 NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Lamberts Valeriaan tabletten. 2 KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Eén filmomhulde tablet bevat 300 mg droog extract van de wortel

Nadere informatie

Bijlage III. Wijzigingen die moeten worden aangebracht in de desbetreffende rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken en de Bijsluiter

Bijlage III. Wijzigingen die moeten worden aangebracht in de desbetreffende rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken en de Bijsluiter Bijlage III Wijzigingen die moeten worden aangebracht in de desbetreffende rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken en de Bijsluiter NB: Deze Samenvatting van de productkenmerken, Etikettering

Nadere informatie

Gerenvooieerde versie CALCIPOTRIOL 50 MICROGRAM/G ZALF PCH zalf

Gerenvooieerde versie CALCIPOTRIOL 50 MICROGRAM/G ZALF PCH zalf 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Calcipotriol 50 microgram/g PCH,. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Zalf: calcipotriol 50 microgram per gram. Hulpstoffen:

Nadere informatie

Checklist 1 e aflevering Xarelto

Checklist 1 e aflevering Xarelto Checklist 1 e aflevering Xarelto 1. Juiste product 5. Bevorderen therapietrouw 2. Indicaties en dosering 6. Controleer interacties 3. Werkingsmechanisme 4. Leg belang therapietrouw uit 7. Geef patiëntenmateriaal

Nadere informatie

CHLOORAMFENICOL 5 MG/ML TEVA oogdruppels. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 1 juni : productinformatie Bladzijde : 1

CHLOORAMFENICOL 5 MG/ML TEVA oogdruppels. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 1 juni : productinformatie Bladzijde : 1 1.3.1 : productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Chlooramfenicol 5 mg/ml Teva,. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Chlooramfenicol 5 mg/ml Teva, bevat per ml waterige 5

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL trianal vitis caps harde capsules 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke harde capsule bevat 300 mg Vitis vinifera L., folium

Nadere informatie

MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 16 maart : Productinformatie Bladzijde : 1

MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 16 maart : Productinformatie Bladzijde : 1 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Ketoconazol Teva 20 mg/g,. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Ketoconazol Teva 20 mg/g bevat 20 mg ketoconazol per gram.

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1. SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Nizoral 20 mg/g, crème. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Nizoral bevat 20 mg ketoconazol per gram crème. Voor de volledige

Nadere informatie

Invasieve zygomycose bij patiënten die worden behandeld voor een hematologische maligniteit

Invasieve zygomycose bij patiënten die worden behandeld voor een hematologische maligniteit klinische lessen Invasieve zygomycose bij patiënten die worden behandeld voor een hematologische maligniteit P.E.Verweij, W.J.F.M.van der Velden, J.P.Donnelly, N.M.A.Blijlevens en A.Warris Zie ook het

Nadere informatie

Fesoterodine G04BD11, april 2019

Fesoterodine G04BD11, april 2019 Fesoterodine G04BD11, april 2019 Indicatie Behandeling van de symptomen (veelvuldig plassen en/of plotselinge aandrang tot plassen en/of urgency-incontinentie) die kunnen optreden bij volwassen patiënten

Nadere informatie

Hulpstoffen met bekend effect: Methylparahydroxybenzoaat 1 mg Natrium 1,2 mg/ml, overeenkomend met 0,041 mmol/ml

Hulpstoffen met bekend effect: Methylparahydroxybenzoaat 1 mg Natrium 1,2 mg/ml, overeenkomend met 0,041 mmol/ml SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Nystatine RPH 100.000 IE/ml, suspensie voor oraal gebruik 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1 ml bevat 100.000 IE nystatine.

Nadere informatie

LAMISIL Crème 1% LAMISIL Crème (NOVARTIS CONSUMER HEALTH) XIV A 1 f. Naam van het geneesmiddel: LAMISIL crème

LAMISIL Crème 1% LAMISIL Crème (NOVARTIS CONSUMER HEALTH) XIV A 1 f. Naam van het geneesmiddel: LAMISIL crème LAMISIL Crème 1% LAMISIL Crème (NOVARTIS CONSUMER HEALTH) XIV A 1 f Naam van het geneesmiddel: LAMISIL crème Kwalitatieve en kwantitatieve samenstelling: Het werkzaam bestanddeel is terbinafini hydrochloridum;

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran ) bij reumatische aandoeningen

Azathioprine (Imuran ) bij reumatische aandoeningen Azathioprine (Imuran ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel azathioprine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

dat lage maximum concentraties (piekspiegels) van pyrazinamide, rifampicine en isoniazide leidden tot resistentie-ontwikkeling van de bacterie.

dat lage maximum concentraties (piekspiegels) van pyrazinamide, rifampicine en isoniazide leidden tot resistentie-ontwikkeling van de bacterie. S AMENVATTING 128 Samenvatting Tuberculose (TB of TBC) is een ernstige infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Wereldwijd ontwikkelen jaarlijks 9 miljoen mensen TB en overlijden

Nadere informatie

Package leaflet

Package leaflet CF 100 mg/ml, injectievloeistof RVG 50810 1.3.1.3 Package leaflet 1.3.1.3-1 Bijsluiter: informatie voor de gebruiker CF 100 mg/ml, injectievloeistof Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1. SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Nizoral 20 mg/g, crème. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Nizoral bevat 20 mg ketoconazol per gram crème. Voor de volledige

Nadere informatie

Hulpstoffen met bekend effect: 8,8 mg propyleenglycol, 1,1 g glucose en 1,4 g sucrose.

Hulpstoffen met bekend effect: 8,8 mg propyleenglycol, 1,1 g glucose en 1,4 g sucrose. 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Strepsils Gember en Pruim bij beginnende keelpijn, zuigtabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Amylmetacresol 0,6 mg en 2,4-dichloorbenzylalcohol 1,2 mg Hulpstoffen

Nadere informatie

Aandacht voor behandeling van bloedstroominfecties met Staphyloccoccus aureus en Candida sp binnen een antimicrobial stewardship programma

Aandacht voor behandeling van bloedstroominfecties met Staphyloccoccus aureus en Candida sp binnen een antimicrobial stewardship programma Franky Buyle Ziekenhuisapotheek UZ Gent Multidisciplinair Infectie Team UZ Gent Aandacht voor behandeling van bloedstroominfecties met Staphyloccoccus aureus en Candida sp binnen een antimicrobial stewardship

Nadere informatie

Ketoconazol Aurobindo Shampoo 20 mg/g bevat 20 mg ketoconazol per gram shampoo.

Ketoconazol Aurobindo Shampoo 20 mg/g bevat 20 mg ketoconazol per gram shampoo. 1.3.1 Samenvatting van de productkenmerken Rev.nr. 1410 Pag. 1 van 5 1. NAAM VAN HET PRODUCT Ketoconazol Aurobindo Shampoo 20 mg/g 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Ketoconazol Aurobindo Shampoo

Nadere informatie

ETOS AMYLMETACRESOL PLUS DICHLOORBENZYLALCOHOL HONING & CITROEN zuigtabletten

ETOS AMYLMETACRESOL PLUS DICHLOORBENZYLALCOHOL HONING & CITROEN zuigtabletten 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde: 1 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke zuigtablet bevat: Amylmetacresol 0,60 mg 2,

Nadere informatie

Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen

Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel abatacept te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft

Nadere informatie

9 e Post-O.N.S. Meeting

9 e Post-O.N.S. Meeting 9 e Post-O.N.S. Meeting Neutropenie & Antibiotica resistentie Heleen Klein Wolterink Research verpleegkundige Medische Oncologie UMC Utrecht Schiphol introductie Neutropenie: Definitie Symptomen MASSC

Nadere informatie

M studie (Longkanker) / luchtpijp & longkanker

M studie (Longkanker) / luchtpijp & longkanker M14-361-studie (Longkanker) / luchtpijp & longkanker Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met vergevorderde kleincellige longkanker die behandeld worden met carboplatine en etoposide (standaardbehandeling).

Nadere informatie

CervISA-studie (Baarmoederhalskanker) / baarmoederhalskanker

CervISA-studie (Baarmoederhalskanker) / baarmoederhalskanker CervISA-studie (Baarmoederhalskanker) / baarmoederhalskanker Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met (HPV16 positieve) uitgebreide of terugkerende baarmoederhalskanker zonder uitzicht

Nadere informatie

Breda, 25 juni 2018 Ref.: PHNL/HIV/0618/0006

Breda, 25 juni 2018 Ref.: PHNL/HIV/0618/0006 Breda, 25 juni 2018 Ref.: PHNL/HIV/0618/0006 Belangrijke risico-informatie: Verhoogd risico op falen van de behandeling en verhoogd risico op transmissie van de hiv-infectie van moeder op kind door lage

Nadere informatie