Endoscopische operaties aan de bijholten van de neus

Transcriptie

1 Deze brochure heeft tot doel u informatie te geven over een endoscopische operatie aan uw neusbijholten. Als u recent bij een keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) bent geweest, die u zo'n operatie heeft voorgesteld, dan kunt u in deze brochure daar meer over lezen. Wat zijn neusbijholten? Boven en naast de neus bevinden zich holle ruimten in het hoofd, de zgn. neusbijholten, die in directe verbinding staan met de neusholte. De twee voorhoofdsholten, gelegen boven de ogen, en de twee kaakholten die zich achter de wangen bevinden, zijn het meest bekend. Minder bekend, maar zeker zo belangrijk, zijn de holten in het zeefbeen. Deze zgn. zeefbeenholten bestaan uit een systeem van vele kleine holten en bevinden zich aan beide kanten tussen de neusholte en de oogkas. De kaakholten en de voorhoofdsholten staan via dit zeefbeen met de neus in verbinding. Als laatste holte kennen we nog de wiggebeensholte, ver achter boven in de neus. Wanneer is een operatie aan de neusbijholten nodig? Wanneer een ontsteking aan de neusbijholten niet geneest ondanks intensieve therapie met bijvoorbeeld medicijnen als neusspray en kuren, dan spreekt men van een chronische ontsteking. Een dergelijke chronische ontsteking kan gepaard gaan met de vorming van poliepen. Het kan een op zichzelf staande ontsteking zijn van één bijholte, maar er kunnen ook meerdere bijholten tegelijk ontstoken zijn MCL Patiënteninformatie

2 Vooral in het geval van een chronische ontsteking van de zeefbeenholten kunnen ook de kaakholten en eventueel zelfs de voorhoofdsholten geblokkeerd en ontstoken raken. De belangrijkste reden voor een operatie aan de neusbijholten is een dergelijke chronische ontsteking. De centrale positie van de zeefbeenholten is de oorzaak dat de operatieve behandeling van deze holten zo'n belangrijke rol speelt bij de neusbijholtenoperatie in het algemeen. Wat is een endoscopische operatie? Opereren aan de bijholten betekent voor de KNO-arts werken op de vierkante millimeter, met minuscule instrumenten. Voor een goed zicht op het operatiegebied kan uw KNO-arts gebruik maken van een modern hulpmiddel, een endoscoop. Dit is de benaming van een kijkinstrument waardoor de KNO-arts nauwkeurig de inhoud van de neus kan bestuderen. Via een microcamera en een beeldscherm ziet de arts de procedure. Voorafgaand aan de operatie wordt altijd een CTscan gemaakt. De arts weet dan hoe de ligging van de bijholten is - die verschilt immers bij ieder individu. Kijkend door de endoscoop die via de neusopening is ingebracht, kan de arts met speciale instrumenten de ontstoken neusbijholten open leggen. De endoscoop maakt het mogelijk om tijdens de operatie goed te zien waar de ontsteking zit en welke gebieden met rust gelaten kunnen worden. Een endoscopische neusbijholtenoperatie gebeurt dus via de neusholte; er ontstaan geen uitwendige littekens. Bij bepaalde afwijkingen kan uw KNO-arts er voor kiezen de operatie te verrichten met behulp van geavanceerde navigatieapparatuur. Door de toepassing van het navigatiesysteem wordt het opereren in dat geval nog veiliger. De resultaten van de CT-scan kunnen worden ingelezen in het navigatiesysteem. De arts kan nu letterlijk op het beeldscherm zien waar de apparatuur zich in de patiënt bevindt. De CT-scan van de patiënt vormt als het ware de plattegrond MCL Patiënteninformatie

3 Hoe vindt de verdoving plaats? Een goede verdoving bij een operatie is belangrijk, dus ook bij een operatie aan een neusbijholte. Deze verdoving is meestal algeheel (narcose), slechts zelden plaatselijk. In beide gevallen zult u geen pijn voelen tijdens de ingreep. Uw KNO-arts zal met u bespreken, wat in uw geval het beste wordt geacht. Voorbereiding op de operatie Meestal zal de operatie plaats kunnen vinden in de dagopname. Bij uitgebreide chirurgie kan de voorkeur uitgaan naar een opname voor 1 nacht. De arts bespreekt dit met u. Bij een operatie in de dagopname krijgt u van tevoren nog een afspraak bij de anesthesioloog. In overleg met de KNO-arts wordt er indien nodig nog een preoperatief gesprek gepland. Bij een klinische opname worden de volgende afspraken voor u gemaakt: Medicatiegesprek Afspraak bij de anesthesioloog Afspraak op het verpleegkundig spreekuur Wat kunt u na de operatie verwachten? Na de operatie krijgt u een tampon in de neus. Deze tampon kan de volgende dag worden verwijderd. Bij ontslag krijgt u een instructiekaart mee voor de nazorg en instructie voor het verwijderen van de tampon. Bij een klinische opname wordt de tampon de volgende ochtend op de afdeling verwijderd. Na de operatie is uw neus zeker nog niet genezen. Eigenlijk begint de genezing dan pas, omdat de ontstekingsproducten (bloed, slijm en korsten) voor het eerst de neusbijholten kunnen verlaten MCL Patiënteninformatie

4 Uw KNO-arts zal u vertellen wat u moet doen om deze reiniging te bevorderen. U mag in ieder geval de eerste paar dagen na de operatie de neus niet snuiten, omdat dan lucht en ontstekingsproducten buiten het zeefbeen geperst kunnen worden. Gedurende de eerste dagen na de operatie is er een kans dat er een beetje vers bloed of wat bloederig slijm uit de neus komt. Soms kunnen zelfs oude bloedresten uit de neus komen. Dit stopt meestal na enige tijd vanzelf. Het schoonhouden (spoelen) van de neus is zeer belangrijk. Dit kan gebeuren met een keukenzoutoplossing (zelf te maken door een afgestreken theelepeltje keukenzout op te lossen in een glas (2dl) met lauw water. U kunt van uw arts instructie krijgen, hoe u dit het beste kunt doen. Door het spoelen zal de bekleding van de holten sneller genezen. U krijgt hiervoor de folder: Spoelen van de neus met een zoutoplossing mee. Is er een kans op complicaties? Bij iedere operatie, ook een operatie aan de neusbijholten, is er sprake van enig risico. Er kan bijvoorbeeld een infectie optreden of een onverwachte bloeding. Daarnaast bestaat er altijd het risico van een letsel aan omgevende structuren: de oogkas en de schedelholte. In de praktijk komen complicaties bij een operatie aan de neusbijholten zeer weinig voor. Welk resultaat kunt u verwachten? Hierover is niet zondermeer een uitspraak te doen, omdat er verschillende redenen bestaan voor het verrichten van een operatie aan de neusbijholten. Zie blz. 2: "Wanneer is een operatie aan de neusbijholten nodig?". Uw arts zal zo zorgvuldig mogelijk proberen in te schatten, hoe groot in uw geval de kans is op afname van de klachten. Ook het risico van complicaties zal hierbij worden meegewogen MCL Patiënteninformatie

5 Controle Over het algemeen krijgt u een controleafspraak bij de KNO-arts na één week. In deze eerste week moet u de neus drie keer per dag goed spoelen met een zoutoplossing en mag u de neus niet snuiten. Indien u neusspray voor de operatie gebruikt krijgt u bij de eerste controle na de operatie te horen of/en wanneer u deze weer mag starten. Bij een operatie in dagbehandeling wordt u de dag na ontslag gebeld door de afdeling om te informeren hoe het met u gaat en om eventuele vragen te beantwoorden. Patiënten die op vrijdag worden geopereerd worden op maandag gebeld. Slotwoord Het is niet mogelijk om in deze brochure alle details voor elke situatie te beschrijven. Het kan zijn dat u, ondanks de uitleg van uw arts, nog vragen heeft of dat u meer informatie wilt. Kijk eventueel ook eens op de volgende website van de Nederlandse KNO vereniging: Aarzel niet bij blijvende vragen om uw KNO-arts om aanvullende uitleg te vragen MCL Patiënteninformatie

6 Telefoonnummers polikliniek KNO MCL polikliniek KNO (ma t/m vrij uur) MCL Harlingen polikliniek KNO (ma, wo, vrij uur, di uur) afsprakenbureau (ma-vrij uur) Bron: MCL MCL Harlingen MCL oktober 2015 Docnr (4) MCL Patiënteninformatie