Bouwfysica. Koudebruggen. Definitie koudebruggen. Effecten van koudebruggen
|
|
- Jonas de Backer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Definitie koudebruggen Een koudebrug in een constructie is heel algemeen te definiëren als: een gedeelte in de constructie waar een grotere warmtetransmissie van binnen naar buiten plaatsvindt dan in de rest van de constructie. Deze grotere transmissie is het gevolg van de kleinere warmteweerstand van de koudebrug in vergelijking met de weerstand van de omliggende bouwdelen. De koudebrug beïnvloedt daarnaast ook zijn omgeving vanuit de omgeving wordt warmte naar de koudebrug toegetrokken zodat het uiteindelijke warmteverlies nog groter is. De gevolgen van een koudebrug hangen samen met de relatief lage warmteweerstand van een materiaal ( door materiaal bepaalde koudebrug ) en in veel gevallen met de plaats van een koudebrug ( geometrische koudebrug ). Het gevolg van de lagere warmteweerstand van een koudebrug is warmteverlies en een lagere oppervlaktetemperatuur aan de binnenzijde van de constructie. Vanwege hun plaats (in hoeken van ruimten, langs de vloer of het plafond) zijn veel koudebruggen ook nog eens slecht bereikbaar voor de in het vertrek aanwezige warme luchtstromen. Effecten van koudebruggen Wanneer lucht met een bepaalde concentratie waterdamp in aanraking komt met een constructieoppervlak met een temperatuur gelijk aan of lager dan de dauwpuntstemperatuur van die lucht, treedt tegen het oppervlak condensatie op. Bij een gemiddelde luchtvochtigheid kunnen zowel inwendige- als oppervlaktecondensatie zich voordoen bij bouwfysische gebreken aan de bouwkundige detaillering. Een belangrijk gebrek bij het bouwkundig detailleren zijn koudebruggen. Het gevolg van oppervlaktecondensatie is schimmelvorming: Heeft zich in nabijheid van een koudebrug schimmel gevormd, dan kan dit als gevolg van de in de ruimte vrijkomende schimmelsporen leiden tot aanzienlijke schade aan de gezondheid van de bewoners. Schimmelsporen veroorzaken allergieën en kunnen daarom sterke allergische reacties bij mensen teweegbrengen, zoals sinusitis, rhinitis en astma. Door de in het algemeen langdurige dagelijkse blootstelling in woningen is het risico groot dat de allergische reacties chronisch worden. hebben samengevat dus de volgende effecten: kans op condenswater kans op schimmelvorming kans op schade aan gezondheid (allergieën etc.) hoger warmteverlies 4
2 Dauwpuntstemperatuur De dauwpuntstemperatuur θ d van een ruimte is de temperatuur waarbij het vocht dat in de ruimtelucht aanwezig is, niet meer in dampvorm door de ruimtelucht wordt vastgehouden maar in de vorm van waterdruppels wordt afgegeven. De relatieve luchtvochtigheid van de ruimte is dan 100%. De luchtlagen die direct grenzen aan koudere oppervlakken van de bouwconstructie nemen de temperatuur aan van het koude oppervlak. Als de minimale oppervlaktetemperatuur van een koudebrug onder de dauwpuntstemperatuur ligt, condenseert het vocht in de lucht grenzend aan deze koudebrug op het koude oppervlak en ontstaat druppelvorming. De dauwpuntstemperatuur is alleen afhankelijk van de temperatuur en vochtigheid van de omgevingslucht (zie afbeelding 1). Hoe hoger de vochtigheid en hoe hoger de temperatuur van de omgevingslucht, des te hoger is de dauwpuntstemperatuur en des te eerder ontstaat er condens op koudere oppervlakken. In het algemeen is in binnenruimten de gemiddelde temperatuur ca. 20 C en de relatieve luchtvochtigheid ca. 50%. Dit betekent dat de dauwpuntstemperatuur dan 9,3 C is. In ruimten met een hoge vochtproductie, bijvoorbeeld de badkamer, wordt ook een hogere vochtigheid van 60% of meer bereikt. De dauwpuntstemperatuur ligt dan ook hoger waardoor het risico van condensvorming toeneemt. De dauwpuntstemperatuur bij een luchtvochtigheid van 60% ligt bijvoorbeeld al bij 12,0 C. De dauwpuntstemperatuur is in hoge mate afhankelijk van de relatieve luchtvochtigheid. Een kleine verhoging van de luchtvochtigheid leidt al tot een aanzienlijke hogere dauwpuntstemperatuur van de omgevingslucht. Een stijging van de relatieve vochtigheid resulteert in een aanzienlijke toename van het risico van condensvorming op koude oppervlakken van bouwelementen. Schimmelvormingstemperatuur De vochtigheid op oppervlakken van bouwelementen die vereist is voor de groei van schimmel, wordt al bereikt vanaf een luchtvochtigheid van 80%. Dit betekent dat zich op koude oppervlakken van bouwelementen schimmel vormt als het oppervlak ten minste zo koud is dat de luchtlaag direct ernaast een vochtigheid krijgt van 80%. De temperatuur waarbij dit het geval is, is de zogenaamde schimmelvormingstemperatuur θ S. Schimmelvorming kan zich dus al voordoen bij temperaturen boven de dauwpuntstemperatuur. Voor het ruimteklimaat 20 C/50% bedraagt de schimmelvormingstemperatuur 12,6 C. Dat is dus 3,3 C hoger dan de dauwpuntstemperatuur. Daarom is voor het voorkomen van bouwschade (schimmelvorming) de schimmelvormingstemperatuur belangrijker dan de dauwpuntstemperatuur. Het is dus niet voldoende dat de binnenoppervlakken warmer zijn dan de dauwpuntstemperatuur van de omgevingslucht: De oppervlaktetemperaturen moeten ook hoger zijn dan de schimmelvormingstemperatuur! Dauwpuntstemperatuur 20 C 18 C 16 C 14 C 12 C 10 C 9,3 C 8 C 22 C 20 C 18 C Schimmelvormingstemperatuur 20 C 18 C 16 C 15,3 C 14 C 12,6 C 12 C 10 C 8 C 22 C 20 C 18 C 6 C 6 C 40 % 50 % 60 % 70 % 80 % 90 % 40 % 50 % 60 % 70 % 80 % 90 % Relatieve vochtigheid omgevingslucht ϕ Afbeelding 1: De dauwpuntstemperatuur is afhankelijk van vochtigheid en temperatuur van de omgevingslucht Relatieve vochtigheid omgevingslucht ϕ Afbeelding 2: De schimmelvormingstemperatuur wordt bepaald door de vochtigheid en temperatuur van de omgevingslucht 5
3 Bouwfysische kengetallen van koudebruggen De bouwfysische effecten van koudebruggen worden vastgelegd met de volgende kengetallen: Bouwfysisch effect Schimmelvorming Condensvorming Kwalitatieve weergave Isothermen (verloop temperatuur) Warmteverlies Fluxen (verloop warmtestroom) Kengetallen Kwantitatief kengetal Minimale oppervlaktetemperatuur θ min Binnenoppervlaktetemperatuurfactor f n;ri ψ-waarde χ-waarde Deze kengetallen kunnen uitsluitend worden berekend door een berekening van de warmtestroom door de desbetreffende koudebrug op basis van de eindige elementenmethode. Hiervoor wordt de geometrische opbouw van de constructie in nabijheid van de koudebrug in de computer gemodelleerd met de warmtegeleidingscoëfficiënt (λ) van de gebruikte materialen. De randvoorwaarden voor de berekening en modellering zijn vastgelegd in NEN Deze berekening levert naast de kwantitatieve kengetallen ook een weergave van de temperatuurverdeling binnen de constructie ( isothermenverloop ) en het verloop van de warmtestroomlijnen (fluxen). De weergave met warmtestroomlijnen geeft de weg aan waarlangs de warmte door de constructie verloren gaat. Zodoende zijn de warmtetechnische zwakke punten van de koudebrug goed te herkennen. De isothermen zijn lijnen of oppervlakken met dezelfde temperatuur en geven de temperatuurverdeling binnen het berekende bouwelement aan. Isothermen worden vaak weergegeven met temperatuurstappen van 1 C. Warmtestroomlijnen en isothermen staan altijd loodrecht op elkaar (zie afbeelding 3 en 4). De warmtedoorgangscoëfficiënten ψ en χ Net als bij de f-factor neemt, naarmate een gebouw beter wordt geïsoleerd, het transmissieverlies via de constructie aansluitingen een grotere plaats in. De warmte kiest de weg van de minste weerstand. Hierdoor gaat bij gebouwen met hoge R c -waarden verhoudingsgewijs veel energie verloren via onderlinge constructieaansluitingen. Deze lineaire warmteverliezen ( ψ-waarden ) moeten worden ingevoerd in de berekening van de energieprestatiecoëfficiënt (EPC) van een gebouw. De χ-waarde geeft het extra warmteverlies per strekkende meter van een lineaire koudebrug aan. Evenzo geeft de puntvormige warmtedoorgangscoëfficiënt χ ( χ-waarde ) het extra warmteverlies via een puntvormige koudebrug aan. Deze χ-waarde is (nog) niet opgenomen in de Nederlandse bouwregelgeving. Afbeelding 3: Voorbeeld van een geometrische koudebrug: het aandeel buitenlucht is groter dan het aandeel binnenlucht. Weergave van de isothermen en warmtestroomlijnen (pijlen). Afbeelding 4: Voorbeeld van een materiaalafhankelijke koudebrug: de constructie wordt onderbroken door een materiaal met een lagere warmteweerstand. Weergave van de isothermen en warmtestroomlijnen (pijlen). 6
4 De minimale oppervlaktetemperatuur θ min en de oppervlaktetemperatuurfactor f n;ri De minimale oppervlaktetemperatuur θ min is de laagste oppervlaktetemperatuur die optreedt in de nabijheid van een koudebrug. De waarde van de minimale oppervlaktetemperatuur bepaalt of bij een koudebrug condens of schimmel wordt gevormd. De minimale oppervlaktetemperatuur is dus een kengetal voor de bouwfysische effecten van een koudebrug. De kengetallen θ min en ψ-waarde zijn afhankelijk van de constructieve opbouw van de koudebrug (geometrie en de warmtegeleidingscoëfficiënt van de materialen waaruit de koudebrug bestaat). De minimale oppervlaktetemperatuur is daarnaast nog afhankelijk van de vastgestelde buitenluchttemperatuur: hoe lager de buitenluchttemperatuur, des te lager is de minimale oppervlaktetemperatuur (zie afbeelding 5). Naast de minimale oppervlaktetemperatuur wordt als kengetal ook de binnenoppervlaktetemperatuur f n;ri (f-factor) gebruikt. Deze f-factor is het aan het temperatuurverschil tussen binnen en buiten (θ i θ e ) gerelateerde temperatuurverschil tussen minimale binnenoppervlaktetemperatuur en buitenluchttemperatuur (θ min θ e ): f n;ri = θ min θ e θ i θ e De f-factor is een relatieve waarde. Dit heeft als voordeel dat deze waarde alleen afhankelijk is van de detaillering van de koudebrug en niet, zoals θ min, van de vastgestelde buitenlucht- en binnenluchttemperaturen. Als men de f-factor van een koudebrug kent, kan omgekeerd met behulp van de luchttemperaturen de minimale oppervlaktetemperatuur worden berekend: θ min = θ e + f n;ri (θ i θ e ) In afbeelding 5 wordt bij een constante binnentemperatuur van 18 C voor verschillende f-factoren de afhankelijkheid van de minimale oppervlaktetemperatuur van de aangrenzende buitentemperatuur weergegeven. 20 C θ i 18 C 1,0 15 C f n;ri = 0,80 16 C 14 C f n;ri = 0,65 θ 10 C min f n;ri = 0,50 5 C 11,7 C θ min 12 C 10 C 8 C 6 C 0, f n;ri 0 C 15 C 10 C 5 C 0 C 5 C Buitentemperatuur θ e 4 C 2 C 0 C 1 0,2 0,0 Afbeelding 5: De minimale oppervlaktetemperatuur is afhankelijk van de aangrenzende buitentemperatuur. De binnentemperatuur is constant 18 C. Afbeelding 6: Bepaling van de f-factor ( fn;ri ). 1 7
5 Bepaling van koudebruggen en lineaire warmteverliezen Bepaling van de minimale binnenoppervlaktetemperatuurfactor Het Bouwbesluit stelt in artikel 3.27 een eis aan de binnenoppervlaktetemperatuur (f-factor): woon- en logiesfuncties f n;ri 0,65 niet tot bewoning bestemde gebruiksfuncties f n;ri 0,50 NEN 2778 gaat uit van een binnentemperatuur in woonruimten van 18 C en een buitentemperatuur van 0 C. Dit betekent dat, ter beperking van het risico van schimmelvorming, in nabijheid van koudebruggen de minimale oppervlaktetemperatuur moet voldoen aan de volgende minimale eis: θ min 11,7 C Bepaling van de lineaire warmteverliezen Het transmissieverlies wordt bepaald door de oppervlakken van de verschillende constructieonderdelen (gevels, vloeren en daken) te vermenigvuldigen met de warmtedoorgangscoëfficiënt (U-waarde). Er gaat echter ook energie verloren via de aansluitingen (details). Deze lineaire warmteverliezen (ψ-waarden) moeten eveneens worden ingevoerd in de energieprestatieberekening (EPC) van een gebouw. Dit kan op vier verschillende manieren, van grof (forfaitaire waarden) naar fijn (werkelijke ψ-waarde van elk detail in de computer berekend). Hoe nauwkeuriger de berekening, hoe groter veelal de winst voor de EPC. In de energieprestatienormen NEN 5128 en NEN 2916 is vastgelegd dat de lineaire warmteverliezen moeten worden bepaald volgens NEN De totale zogenaamde warmteverliescoëfficiënt voor transmissie H T wordt volgens NEN 1068 als volgt bepaald. H T = L D + L S + H U waarin L D = = A T;i U i + l k ψ k waarin: L D is het aandeel van het effect van de koudebrug aan het totale transmissieverlies H T ΣA T ;i U i beschrijft het warmteverlies via alle vlakke bouwonderdelen (gevels, ramen, daken, etc.) met U als warmtedoorgangscoëfficiënt van de wand i met oppervlak A T. Σl k ψ k geeft het extra warmteverlies via alle lineaire warmteverliezen aan (bijv. balkons, fundering, kozijnaansluitingen) met ψ als de lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt van de lineaire koudebrug k met de lengte l. In NEN 1068 en de bijbehorende NPR 2068 zijn voor de bepaling van de ψ-waarde van aansluitingen meerdere mogelijkheden gedefinieerd. Hieronder volgt een korte omschrijving van de verschillende bepalingsmethodes, van grof naar fijn: 1. Het transmissieverlies via de aansluitingen wordt bepaald door een toeslag van 0,1 W/m 2 K op de U-waarde van de constructiedelen. Het transmissieverlies wordt berekend met de formule L D = ΣA T;i (U i + 0,1) volgens hoofdstuk 13 van NEN De forfaitaire ψ-waarden worden toegepast indien van een beperkt aantal aansluitingen in een project geen nauwkeurige ψ-waarden bekend zijn. Hoofdstuk 8 van NPR 2068 bevat een reeks forfaitaire (vaste, veilige) ψ-waarden. Door middel van figuren worden de verschillende detailposities aangegeven. Zelfs indien er nog geen details uitgetekend zijn mogen deze waarden gehanteerd worden. 8
6 3. Door SBR wordt een uitgebreide databank aan referentiedetails uitgegeven; de zogenaamde SBR-Referentiedetails. Van elk referentiedetail is de ψ-waarde berekend. Indien de bouwkundige details van een bouwwerk worden uitgevoerd conform de SBR-Referentiedetails, kunnen de ψ-waarden worden overgenomen. Bij een kleine afwijking van het detail ten opzichte van een SBR-Referentiedetail dient de ψ-waarde met 25% te worden verhoogd. 4. Met behulp van een computerberekening worden de warmtestromen door de aansluitingen bepaald. De ψ-waarde is te herleiden aan de hand van de berekende warmtestroom op basis van de eindige elementenmethode. In de praktijk wordt deze methode toegepast voor het bepalen van f-factor en ψ-waarden van SBR-Referentiedetails, projectspecifieke details, attesten, etc. Onderbouwing Niveau 1: Niveau 2: Niveau 3: Niveau 4: Beschrijving Zonder onderbouwing van koudebruggen (forfaitaire bepaling) Globale inachtneming van koudebruggen volgens hoofdstuk 8 van NPR 2068 De isolatiemaatregelen van de koudebruggen voldoen aan de SBR-Referentiedetails of wijken daarvan beperkt af (+25 %) Precieze onderbouwing van koudebruggen. Details van de koudebruggen staan in de desbetreffende attesten of de koudebruggen worden berekend met behulp van een computerprogramma. Rekenkundige onderbouwing Verslechtering van de gemiddelde U-waarde van de gebouwschil met: L D = Σ i A T;i (U i + 0,1) L D = Σ i A T;i U i + Σ lk ψ k L D = Σ i A T;i U i + Σ lk ψ k L D = Σ i A T;i U i + Σ lk ψ k n.v.t. ca. 0-5 % ca % ca % Tabel 1: Onderbouwing niveaus van koudebruggen volgens NEN 1068 Niveau 1 Niveau 2 Niveau Vlakke bouwdelen (wand, dak, kozijnen, vloer) Ventilatie Jaarlijkse energiebehoefte in MJ Afbeelding 7: Effecten van de invloeden van lineaire warmteverliezen op het energieverbruik van een standaard eengezinswoning 9
7 Balkon als koudebrug De niet-geïsoleerde balkonaansluiting Bij niet-geïsoleerde aansluitingen van balkonplaten leidt de combinatie van een geometrische koudebrug (koelrib-effect van de balkonplaat) en de lage warmteweerstand van beton tot een groot warmteverlies, zodat de niet-geïsoleerde balkonaansluiting tot de meest kritische koudebruggen van de uitwendige scheidingsconstructie hoort. Het gevolg is een sterke daling van de oppervlaktetemperaturen ter plaatse van balkonaansluitingen en een groot energieverlies. In de bevestigingszone van het niet-geïsoleerde balkon is er daardoor een grote kans op schimmelvorming. Effectieve thermische isolatie met De is, door de bouwfysisch en constructief geoptimaliseerde constructie (minimale wapeningsdoorsneden, gebruik van materialen met bijzonder lage warmtegeleidingscoëfficiënt), een zeer effectieve isolatie van de balkonaansluiting. in balkons van gewapend beton In de zone van de balkonaansluiting wordt door het gebruik van de het goed warmtegeleidende beton (λ = 1,80 W/ (m K)) en het zeer goed warmtegeleidende wapeningsstaal (λ = 50 W/(m K)) vervangen door isolatiemateriaal (λ = 0,035 W/ (m K)) en door, in vergelijking met wapeningsstaal zeer slecht warmtegeleidend, roestvaststaal (λ = 15 W/(m K)) en hoge sterkte beton (λ = 1,52 W/(m K)) (zie tabel 2). Dit resulteert bijvoorbeeld voor de type KX 12/12 Q8/8 E in een reductie van de gemiddelde warmtegeleidingscoëfficiënt met ca. 92% in vergelijking met een volledig doorgestorte balkonplaat van gewapend beton (zie afbeelding 8). aansluiting tussen staal- en betonconstructies In de verbindingszone van de stalen balken wordt door het gebruik van de het zeer goed warmtegeleidende wapeningsstaal (λ = 50 W/(m K)) vervangen door isolatiemateriaal (λ = 0,035 W/(m K)) en door, in vergelijking met wapeningsstaal, zeer slecht warmtegeleidend roestvaststaal (λ = 15 W/(m K)) (zie tabel 2). Dit resulteert bijvoorbeeld voor de type KS 14 in een reductie van de warmtegeleidingscoëfficiënt met ca. 94% in vergelijking met een doorlopende stalen balk (zie afbeelding 8). aansluiting staalconstructies In de verbindingszone van de stalen balken wordt door het gebruik van de het zeer goed warmtegeleidende wapeningsstaal (λ = 50 W/(m K)) vervangen door isolatiemateriaal (λ = 0,035 W/(m K)) of door in vergelijking met wapeningsstaal, zeer slecht warmtegeleidend roestvaststaal (λ = 15 W/(m K)) (zie tabel 2). Dit resulteert bijvoorbeeld voor de type KST 16 in een reductie van de warmtegeleidingscoëfficiënt met ca. 90% in vergelijking met een doorlopende stalen balk (zie afbeelding 8). Niet-geïsoleerde balkonaansluiting Balkonaansluiting met Reductie warmtegeleidingscoëfficiënt t.o.v. niet-geïsoleerde balkonaansluiting Materiaalopbouw balkonaansluiting Gewapend beton/ wapeningsstaal λ = 50 W/m K Roestvaststaal λ = 15 W/m K Hoge sterkte beton λ = 1,52 W/m K geëxpandeerd polystyreen (EPS) λ = 0,035 W/m K 70 % 97 % Ongewapend beton λ = 1,80 W/m K 98 % Tabel 2: Vergelijking van de warmtegeleidingscoëfficiënt bij balkonaansluitingen met verschillende materialen 10
8 Balkon als koudebrug De equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt λ eq De equivalente warmtegeleidbaarheid λ eq is de gemiddelde warmtegeleidingscoëfficiënt van de verschillende oppervlakken van het Isokorf -element en is bij dezelfde dikte van het element een maatstaf voor de isolerende werking van de aansluiting. Hoe kleiner λ eq, des te hoger is de thermische isolatie van de balkonaansluiting. Daar de equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt rekening houdt met de aandelen die de oppervlakken van de gebruikte materialen hebben, is λ eq afhankelijk van de capaciteit van de. In vergelijking met de niet-geïsoleerde aansluiting bereiken de Isokorf typen KX, KS en KST bij de standaard capaciteit een reductie van de warmtegeleidingscoëfficiënt in de bevestigingszone tussen ca. 90% en 94%. 6,6 Equivalente warmtegeleidbaarheid λ eq in W/(m K) 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 2,3 betonnokken 92 % 0,21 type KX 12/12 Q8/8E 5,4 Stalen balk HEA 140 doorlopend 1) 94 % 90 % 0,31 Stalen balk HEA 200 type KS 14 1) doorlopend 2) 0,65 type KST 16 2) Afbeelding 8: Vergelijking van de equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt λ eq van verschillende aansluitingen van balkonplaten Verschil tussen ψ-waarde en λ eq De equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt λ eq van het -element is een maatstaf voor de isolerende werking van het element, terwijl de ψ-waarde de thermische isolatie van de totale balkonaansluiting vertegenwoordigt. De ψ-waarde verandert als het detail verandert, ook als het aansluitelement van Schöck ongewijzigd blijft. Omgekeerd is de ψ-waarde van een detail bij een vaststaande detaillering afhankelijk van de equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt λ eq van het -element. Hoe geringer λ eq, des te geringer de ψ-waarde (en hoe hoger de minimale binnen oppervlaktetemperatuur). 1) referentievlak: 180 x 180 mm 2 2) referentievlak: 250 x 180 mm 2 11
9 Balkon als koudebrug Kengetallen voor koudebruggen van balkonaansluitingen met De kengetallen voor koudebruggen die typische aansluitconstructies en verschillende Isokorf -typen opleveren, worden aangegeven in tabel 3. De constructies die het uitgangspunt vormen, worden weergegeven in afbeelding 11a, 12a en 13a. Voor constructies die hiervan afwijken, gelden andere kengetallen voor de koudebruggen. Schöck Isokorf type Equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt (3-dim.) [W/(m K)] Lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt χ in W/K spouwmuurconstructie koudebrugonderbrekingssysteem houten binnenspouwblad met gevelbetimmering betonnen binnenspouwblad met buitengevel isolatie f-factor f n;ri (minimale oppervlaktetemperatuur θ min ) spouwmuuconstructie koude brugonderbrekingssysteem houten binnenspouwblad met gevelbetimmering betonnen binnenspouwblad met buitengevel isolatie KX 12/12 Q8/8 E λ eq = 0,21 χ 1) = 0,32 χ 1) = 0,52 χ 1) = 0,30 Tabel 3: F-factoren voor verschillende uitwendige scheidingsconstructies met f n;ri = 0,86 (θ min = 15,4 C) f n;ri = 0,79 (θ min = 14,2 C) KS 14 λ eq = 0,31 2) χ = 0,32 KST 16 λ eq = 0,65 3) χ = 0,26 f n;ri = 0,74 (θ min = 13,4 C) f n;ri = 0,85 (θ min = 15,3 C) f n;ri = 0,89 (θ min = 16,5 C) De kengetallen zijn berekend aan de hand van de constructies in afbeelding 11a, 12a en 13a bij de volgende bouwfysische randvoorwaarden volgens NEN 2778: warmteovergangsweerstand buiten: R Si = 0,04 m 2 K/W, ψ-waarde-berekening: warmteovergangsweerstand binnen: R Si = 0,13 m 2 K/W, f-factorberekening: warmteovergangsweerstand binnen: R Si = 0,25 m 2 K/W en 0,50 m 2 K/W, buitenluchttemperatuur: 0 C, binnenluchttemperatuur: 18 C 1) 2 stuks KX 12/12 Q8/8 E, h = 220, L = 750 (balkon afm.: 4,20 x 1,80 x 0,25 m) 2) referentievlak: 180 x 180 mm 2 3) referentievlak: 250 x 180 mm 2 12
10 Balkon als koudebrug λ = 1,200 λ = 1,126 λ = 0,130 λ = 0,040 λ = 1,000 balkon θ e = 0 C θ i = +18 C λ = 2,500 λ = 2,500 type KX12/12 Q8/8 E h = 220 mm L = 750 mm λ = 0,036 f n;ri = 0,85 (θ min = 15,3 C) λ in W/(K m) Figuur 11a: Aansluiting balkonplaat met type KX12/12 Q8/8 E Figuur 11b: Fluxen (warmtestroomlijnen) bij aansluiting 11a λ = 1,200 λ = 0,040 λ = 1,126 λ = 0,130 λ = 1,000 θ e = 0 C θ i = +18 C balkon 50 vloer λ = 50 HEA 140 λ = 2, type KS 14 h = 220 mm f n;ri = 0,89 (θ min = 16,5 C) λ in W/(K m) Figuur 12a: Aansluiting Staalprofiel HEA 140 met type KS 14 Figuur 12b: Isothermen (temperatuurlijnen) bij aansluiting 12a λ = 50 λ = θ e = 0 C θ i = +18 C ZST 16 stalen ligger HEA 200 stalen ligger HEA 200 HEA 200 QST 16 λ = 0,04 f n;ri = 0,90 > 0,65 θ min = 13,4 C λ in W/(K m) Figuur 13a: Aansluiting Staalprofiel HEA 200 met type KST 16 Figuur 13b: Isothermen (temperatuurlijnen) bij aansluiting 13a 13
11 Equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt λ eq λ eq (1-dim.) in W/m K van typen type 1) KX 8/4 Q 8/4 0,089 0,110 0,086 0,105 0,083 0,101 0,080 0,097 0,078 0,094 KX 8/14 Q 8/8 0,174 0,195 0,166 0,185 0,158 0,177 0,152 0,169 0,146 0,162 KX 8/12 Q 8/8 E 0,165 0,186 0,157 0,177 0,150 0,168 0,144 0,161 0,138 0,155 KX 12/12 Q 8/8 E 0,255 0,275 0,242 0,261 0,230 0,248 0,219 0,237 0,210 0,227 KX 12/12 Q 8/8 ES 0,284 0,304 0,269 0,288 0,256 0,274 0,244 0,261 0,233 0,250 KX 8/14 Q 8/4+Q 8/4 0,174 0,195 0,166 0,185 0,158 0,177 0,152 0,169 0,146 0,162 KX 12/12 Q 8/8+Q 8/4 ES 0,302 0,323 0,287 0,306 0,272 0,291 0,260 0,277 0,248 0,265 type 1) Q 8/2 E 0,134 0,164 0,128 0,157 0,123 0,150 0,118 0,145 0,114 0,140 Q 8/4 E 0,132 0,159 0,126 0,152 0,121 0,146 0,116 0,141 0,112 0,136 Q 8/10 E 0,132 0,153 0,126 0,146 0,121 0,139 0,116 0,134 0,112 0,129 Q 10/2 E 0,138 0,166 0,133 0,160 0,128 0,154 Q 10/4 E 0,144 0,170 0,138 0,163 0,133 0,157 Q 10/10 E 0,144 0,163 0,138 0,156 0,133 0,150 Q 8/2 0,112 0,142 0,108 0,136 0,103 0,131 0,100 0,127 0,096 0,122 Q 8/4 0,099 0,125 0,095 0,120 0,092 0,116 0,088 0,112 0,086 0,108 Q 8/10 0,116 0,137 0,111 0,130 0,106 0,125 0,103 0,120 0,099 0,116 Q 10/2 0,138 0,166 0,133 0,160 0,128 0,154 Q 10/4 0,122 0,146 0,117 0,140 0,113 0,135 Q 10/10 0,144 0,163 0,138 0,156 0,133 0,150 Q 12/2 0,145 0,171 Q 12/4 0,150 0,173 Q 12/10 0,174 0,191 Q 14/2 0,165 0,191 Q 14/4 0,193 0,216 type D 12/7 Q 8/6+Q 8/6 0,237 0,257 0,225 0,244 0,214 0,232 0,204 0,222 0,196 0,212 D 12/10 Q 8/6+Q 8/6 0,300 0,321 0,284 0,304 0,270 0,289 0,258 0,275 0,246 0,263 D 14/10 Q 8/6+Q 8/6 0,376 0,397 0,356 0,376 0,338 0,357 0,322 0,340 0,308 0,324 1) λ eq -waarde bij CV30 en CV50 14
12 Equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt λ eq λ eq (1-dim.) in W/m K van typen type 1) KX 8/4 Q 8/4 0,075 0,091 0,073 0,089 0,072 0,086 0,070 0,084 0,068 0,082 KX 8/14 Q 8/8 0,140 0,156 0,135 0,151 0,131 0,145 0,127 0,141 0,123 0,136 KX 8/12 Q 8/8 E 0,133 0,149 0,129 0,144 0,124 0,139 0,120 0,134 0,117 0,130 KX 12/12 Q 8/8 E 0,202 0,217 0,194 0,209 0,187 0,201 0,180 0,194 0,174 0,188 KX 12/12 Q 8/8 ES 0,224 0,240 0,215 0,230 0,207 0,222 0,200 0,214 0,193 0,206 KX 8/14 Q 8/4+Q 8/4 0,140 0,156 0,135 0,151 0,131 0,145 0,127 0,141 0,123 0,136 KX 12/12 Q 8/8+Q 8/4 ES 0,238 0,254 0,229 0,244 0,220 0,235 0,212 0,226 0,205 0,218 type 1) Q 8/2 E 0,110 0,135 0,106 0,131 0,103 0,127 0,100 0,124 0,097 0,120 Q 8/4 E 0,108 0,131 0,105 0,127 0,102 0,123 0,099 0,120 0,096 0,117 Q 8/10 E 0,108 0,124 0,105 0,120 0,102 0,116 0,099 0,112 0,096 0,109 Q 10/2 E 0,123 0,148 0,119 0,144 0,115 0,139 0,112 0,135 0,108 0,132 Q 10/4 E 0,128 0,151 0,124 0,146 0,120 0,142 0,116 0,137 0,113 0,134 Q 10/10 E 0,128 0,144 0,124 0,139 0,120 0,134 0,116 0,130 0,113 0,126 Q 8/2 0,093 0,119 0,090 0,115 0,088 0,112 0,086 0,109 0,083 0,106 Q 8/4 0,083 0,105 0,081 0,102 0,079 0,099 0,077 0,096 0,075 0,094 Q 8/10 0,096 0,112 0,093 0,108 0,090 0,105 0,088 0,102 0,086 0,099 Q 10/2 0,123 0,148 0,119 0,144 0,115 0,139 0,112 0,135 0,108 0,132 Q 10/4 0,109 0,131 0,106 0,126 0,102 0,123 0,099 0,119 0,097 0,116 Q 10/10 0,128 0,144 0,124 0,139 0,120 0,134 0,116 0,130 0,113 0,126 Q 12/2 0,139 0,165 0,135 0,159 0,130 0,154 0,126 0,150 0,122 0,145 Q 12/4 0,145 0,166 0,140 0,161 0,135 0,155 0,131 0,150 0,127 0,146 Q 12/10 0,167 0,183 0,161 0,176 0,156 0,170 0,151 0,164 0,146 0,159 Q 14/2 0,159 0,184 0,153 0,178 0,148 0,172 0,143 0,167 0,139 0,162 Q 14/4 0,186 0,207 0,179 0,200 0,172 0,193 0,166 0,186 0,161 0,180 type D 12/7 Q 8/6+Q 8/6 0,188 0,204 0,181 0,196 0,174 0,189 0,168 0,182 0,163 0,176 D 12/10 Q 8/6+Q 8/6 0,236 0,252 0,227 0,242 0,218 0,233 0,211 0,225 0,204 0,217 D 14/10 Q 8/6+Q 8/6 0,294 0,310 0,282 0,298 0,272 0,286 0,262 0,275 0,252 0,266 1) λ eq -waarde bij CV30 en CV50 15
13 Equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt λ eq λ eq (1-dim.) in W/m K van typen type 1) Q 8/2+Q 8/2 E 0,165 0,195 0,157 0,186 0,150 0,178 0,144 0,171 0,139 0,165 Q 8/4+Q 8/4 E 0,179 0,207 0,170 0,197 0,163 0,188 0,156 0,180 0,150 0,173 Q 8/10+Q 8/10 E 0,179 0,200 0,170 0,190 0,163 0,181 0,156 0,173 0,150 0,166 Q 10/2+Q 10/2 E 0,182 0,210 0,174 0,201 0,167 0,193 Q 10/4+Q 10/4 E 0,210 0,235 0,200 0,225 0,192 0,216 Q 10/10+Q 10/10 E 0,227 0,245 0,216 0,234 0,207 0,224 Q 8/2+Q 8/2 0,144 0,174 0,137 0,166 0,131 0,159 0,126 0,153 0,121 0,147 Q 8/4+Q 8/4 0,137 0,163 0,130 0,156 0,125 0,149 0,120 0,143 0,116 0,138 Q 8/10+Q 8/10 0,163 0,184 0,155 0,175 0,148 0,167 0,142 0,160 0,137 0,153 Q 10/2+Q 10/2 0,182 0,210 0,174 0,201 0,167 0,193 Q 10/4+Q 10/4 0,174 0,198 0,167 0,190 0,160 0,182 Q 10/10+Q 10/10 0,210 0,228 0,200 0,218 0,192 0,209 Q 12/2+Q 12/2 0,201 0,227 Q 12/4+Q 12/4 0,218 0,241 Q 12/10+Q 12/10 0,259 0,276 Q 14/2+Q 14/2 0,242 0,268 Q 14/4+Q 14/4 0,285 0,308 type O 0,146 0,172 0,140 0,165 0,135 0,159 A 0,146 0,174 0,139 0,166 0,134 0,159 0,128 0,153 0,124 0,148 F 0,095 0,123 0,092 0,119 0,089 0,114 0,086 0,111 0,083 0,107 type Elementbreedte B [mm] S (H = 400) 0,414 0,439 Schöck Isokor type Elementbreedte B [mm] W1 (H = 1500 mm) 0,075 0,098 0,073 0,094 0,071 0,091 0,069 0,088 0,067 0,085 W2 (H = 1500 mm) 0,100 0,123 0,096 0,117 0,092 0,113 0,089 0,109 0,086 0,105 W3 (H = 1500 mm) 0,130 0,153 0,125 0,146 0,119 0,140 0,115 0,134 0,111 0,129 W4 (H = 1500 mm) 0,167 0,190 0,159 0,181 0,152 0,173 0,146 0,165 0,140 0,159 16
Warmte-isolatie. Warmte-isolatie. Technische informatie over de warmte-isolatie vindt u online onder:
Warmte-isolatie Warmte-isolatie Technische informatie over de warmte-isolatie vindt u online onder: www.schock.nl/download/bouwfysica 1 Definitie thermische brug Een thermische brug in een constructie
Nadere informatieBouwfysica. Koudebruggen. Definitie koudebruggen. Effecten van koudebruggen
Koudebruggen Definitie koudebruggen Een koudebrug in een constructie is heel algemeen te definiëren als: een gedeelte in de constructie waar een grotere warmtetransmissie van binnen naar buiten plaatsvindt
Nadere informatieBouwfysica. Thermische bruggen. Definitie thermische brug. Effecten van thermische bruggen
Thermische bruggen Definitie thermische brug Een thermische brug in een constructie is heel algemeen te definiëren als: een gedeelte in de constructie waar een grotere warmtetransmissie van binnen naar
Nadere informatieDe meeste winst is te behalen door de werkelijke -waarde van een detail in te voeren. Deze waarde kan worden berekend door het detail geschematiseerd
IsoniQ Muurvoet detail Aan : IsoniQ T.a.v. : De heer H. Coenen Referentie : 20151222 / 2479 Behandeld door : Vestiging Utrecht / De heer J.J. van den Engel Datum : 2 februari 2016 Betreft : Berekening
Nadere informatieBouwfysica Principes van thermische bruggen
Bouwfysica Principes van thermische bruggen Meer informatie vindt u in ons bouwfysica portaal. www.schock.nl/bouwfysica Inhoudsopgave 05 Inleiding 06 Trias energetica 07 Warmteverlies gebouwen 09 Thermische
Nadere informatiePsi-waarden ( ) in de EPC-berekening. Het bepalen van de -waarden (spreek uit: psi-waarden) en het invoeren daarvan in de EPC-berekening.
Psi-waarden ( ) in de EPC-berekening Probleem Het bepalen van de -waarden (spreek uit: psi-waarden) en het invoeren daarvan in de EPC-berekening. Oplossingsrichtingen Oplossingsrichtingen Om de?-waarden
Nadere informatieBouwfysische Gegevens Thermische Isolatie. Toelichting bij de bladen met thermische prestaties
Bouwfysische Gegevens Thermische Isolatie Toelichting bij de bladen met thermische prestaties Toelichting bij de bladen met thermische prestaties. Het Bouwbesluit stelt eisen aan de thermische kwaliteit
Nadere informatieBouwfysische prestatie De Hoop EPS Funderingsbekisting
Bouwfysische prestatie De Hoop EPS Funderingsbekisting i.o.v. De Hoop Betonwaren Postbus 19 4530 AA TERNEUZEN Adviesburo Nieman B.V. Vestiging Zwolle Curieweg 4a Postbus 40147 8004 DC ZWOLLE T (038) 467
Nadere informatieNotitie beoordeling koudebruggen
Notitie beoordeling koudebruggen Betreft Blok 5 AB Houthaven te Amsterdam Opdrachtgever Vorm Ontwikkeling Contactpersoon De heer J. Verhaar Werknummer 813.307.00 Versie Datum editie 1 15 oktober 2015 Inleiding
Nadere informatieNaisoleren woning. Bouwfysisch Ontwerpen2. Opdracht 2.2 16-12-2008
Bouwfysisch Ontwerpen2 16-12-2008 Opdracht 2.2 Naisoleren woning Bij de Bouwkundewinkel komen met enigeregelmaat vragen van bewoners met vochtklachtenin hun woning. Het betreft in dit gevaleen woning met
Nadere informatieBouwbesluit 2012, industriefunctie, gelijkwaardigheid, nieuwbouw, thermische isolatie Datum: 15 juni 2019 Status: magazijn.
Trefwoorden: Bouwbesluit 2012, industriefunctie, gelijkwaardigheid, nieuwbouw, thermische isolatie Datum: 15 juni 2019 Status: Definitief Dit advies is opgesteld voor deze specifieke casus en is niet algemeen
Nadere informatiePassiefhuis renovatie 16 appartementen Nieuwkuijk
Passiefhuis renovatie 16 appartementen Nieuwkuijk Bepaling ψ phpp waarde Opgesteld door: Datum: 29-04-2010 S&W Consultancy Rapportnr: 210221 Postbus 5185 Versie: 001 4380 KD Vlissingen Tel: 0118 442 270
Nadere informatie1. De warmtedoorgangscoëfficiënt volgens de methode CEN/TC 89 N 478 E: eis U-waarde: < 3,0 W/m 2 K (raamprofiel + glas)
Het ANCONA 70 mm systeem. Berekening van de warmtedoorgangscoëfficiënt en bouwfysische beoordeling van aluminium profielen met thermische onderbreking van Janssens n.v.. Omega-steeg met isolatie vulling.
Nadere informatieSCHIPHOL HOTEL BADHOEVEDORP
SCHIPHOL HOTEL BADHOEVEDORP 08-06-2016 Toets thermische isolatie en energieprestatie Toets thermische isolatie en energieprestatie ten behoeve van de aanvraag omgevingsvergunning. Definitief Schiphol Hotel
Nadere informatieNOTITIE. Datum 14 september 2016 Projectnaam Matrix VII Werknummer RNL Warmteweerstand gebouwschil ir. J.A. Pleysier Ir. M.
NOTITIE Datum 14 september 2016 Projectnaam Matrix VII Werknummer Van ir. J.A. Pleysier Ir. M.Ritmeijer Aan OT Deerns Nederland B.V. Bouwfysica & Energie Fleminglaan 10 2289 CP Rijswijk Postbus 1211 2280
Nadere informatiedeur, raam, kozijn 1 woonfunctie b andere woonfunctie 1 2 3 - - 1 - - 1-1 2 - - * 2 bijeenkomstfunctie 1 2 3 - - 1 - - 1-1 2 - - *
hermische isolatie gebruiksfunctie leden van toepassing algemeen deur, raam, kozijn thermische isolatie-index vrijgesteld verbouw tijdelijk bouw artikel 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 lid 1 2 3 4 5 1 2 * 1 2
Nadere informatieDC Trade Port Noord-Venlo. Berekening gelijkwaardigheid warmteweerstand begane grond vloer
DC Trade Port Noord-Venlo Berekening gelijkwaardigheid warmteweerstand begane grond vloer Rapportnummer F 21541-3-RA d.d. 15 februari 2019 DC Trade Port Noord-Venlo Berekening gelijkwaardigheid warmteweerstand
Nadere informatieBasisprincipes. Binnenisolatie - Deel 1: Basisprincipes. Groot potentieel voor na-isolatie van muren. Timo De Mets Labo Hygrothermie
Basisprincipes Labo Hygrothermie Informatiesessie Binnenisolatie Deel 1 9 oktober 2018 Groot potentieel voor na-isolatie van muren 3,7 miljoen woningen 1946-1970 Vooral ongeïsoleerde spouwmuren 23 % 38
Nadere informatieCondensatie op dubbele beglazingen
Algemeen Het verschijnsel oppervlaktecondensatie op dubbele komt voor in drie vormen, te weten: op de buitenzijde of positie 1; op de spouwzijdes 2 en 3 van de dubbele beglazing; op de binnenzijde of positie
Nadere informatieHandboek bouwfysica Basisprincipes van bouwknopen
Handboek bouwfysica Basisprincipes van bouwknopen Meer informatie over bouwknopen vindt u in ons portaal. www.schock-belgie.be/bouwknopen Inhoud 05 Inleiding 06 Trias Energetica 07 Bouwknopen 08 Algemeen
Nadere informatieTRISCO VERSIE 12.0W RAPPORT BOUWKNOOP
pagina 1 van de 7 TRISCO VERSIE 12.0W RAPPORT BOUWKNOOP Datum: 14/02/2017 Dossier: De berekeningen van de bouwknopen dienen steeds te gebeuren via een gevalideerde software. Onderstaande resultaten werden
Nadere informatie'Homebox the isolated postbox', berekening van de U-waarde.
Notitie b e t r e f t : 'Homebox the isolated postbox', berekening van de U-waarde. d a t u m : 27 september 2016 r e f e r e n t i e : v a n : a a n : GH/ GH/ KS/ H 5636-1-NO-001 ir. G. Hulstein Trim
Nadere informatieSchimmelvorming en koudebrugproblematiek bij erfgoed. Arnold Janssens, UGent
Schimmelvorming en koudebrugproblematiek bij erfgoed Arnold Janssens, UGent Stelling 1 Schimmelgroei is het gevolg van oppervlaktecondensatie Stelling 2 De aanwezigheid van enkel glas verhindert het ontstaan
Nadere informatieDe warmteverliescoëfficiënt van een begane grondvloer bij toepassing van Drowa chips als bodemisolatie in kruipruimtes bij een tussenwoning
TNO-rapport 060-DTM-2011-02437 De warmteverliescoëfficiënt van een begane grondvloer bij toepassing van Drowa chips als bodemisolatie in kruipruimtes bij een tussenwoning Technical Sciences Van Mourik
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN RENOVATIE MET HOGE ENERGIE-EFFICIËNTIE IN DE BRUSSELSE CONTEXT HERFST 2017 Focus op bouwknopen Florence GREGOIRE 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N N Basisbegrippen met
Nadere informatieBepalingsmethode RC-waarde van prefab houten elementen
Bepalingsmethode RC-waarde van prefab houten elementen -Publicatie 17-02 Bepalingsmethode Rc-waarde van prefab houten elementen, versie 1 d.d. 10-04-2018 Uitgave nadruk verboden VOORWOORD Deze publicatie
Nadere informatieBIJLAGE V : Behandeling van bouwknopen
Bijlage 3 BIJLAGE V : Behandeling van bouwknopen 1 Toepassingsdomein 1 2 Definities 2 3 Warmteoverdrachtscoëfficiënt door transmissie via de bouwknopen: H T 4 3.1 OPTIE A: Gedetailleerde methode 4 4.1.1
Nadere informatieWarmtetransport & thermische isolatie
Warmtetransport & thermische isolatie Hoofdstuk 1 Cauberg-Huygen 1 Warmte De drie warmtetransport-mechanismen mechanismen Warmteoverdracht van/naar constructies Berekening warmteweerstand constructies
Nadere informatieBepalingsmethode RC-waarde van prefab houten elementen
Bepalingsmethode RC-waarde van prefab houten elementen -Publicatie 17-02 Bepalingsmethode Rc-waarde van prefab houten elementen, versie 1 d.d. 10-04-2018 Uitgave nadruk verboden VOORWOORD Deze publicatie
Nadere informatieDe beste onderbreking is een verbinding Schöck Isokorf : Dé koudebrug onderbreking
De beste onderbreking is een verbinding Schöck Isokorf : Dé koudebrug onderbreking Innovatief denken in de praktijk Het doel van deze gids Meer dan 10 miljoen Isokorf elementen toegepast in Europa sinds
Nadere informatieBijlage VIII - Behandeling van bouwknopen
Bijlage VIII - Behandeling van bouwknopen bvr 19/11/2010 b.s. 08/12/2010 Deze bijlage is enkel van toepassing op dossiers waarvan melding gedaan wordt of de stedenbouwkundige vergunning aangevraagd wordt
Nadere informatie3-6-2013. Doorontwikkeling Bouwtransparant (en in relatie tot Energielabel Nieuwbouw) Project dossier Energielabel Nieuwbouw voorbeeld: isolatie
Ontwikkelingen in 2013-2014: Doorontwikkeling Bouwtransparant (en in relatie tot ) Vrijwillige invoering naar verwachting 1 september 2013. Uiteindelijk zal dit worden verplicht gesteld. Doel: weergave
Nadere informatieIsolatie. Technische achtergrond 5 november Wouter van den Acker PKW
Isolatie Technische achtergrond 5 november 2016 Wouter van den Acker PKW Over PKW Energie en duurzaamheid Architectuur en ontwerp Tekeningmanagement Vastgoedmanagement Projectmanagement Kantoor Delft Inhoud
Nadere informatiegebouwschil 1 Bouwknopen: sluit isolatielagen rechtstreeks basisprincipe: garandeer de thermische snede
Bouwknopen: sluit isolatielagen rechtstreeks op elkaar aan Gezond bouwen betekent ook dat je zo veel mogelijk koudebrugwerking vermijdt. Zo beperk je het risico op condensen schimmelvorming. Dat kan namelijk
Nadere informatieGEVEL 5. "Een goed dak is niet vanzelfsprekend" 153,900 4,09 4,23 0,24 6,8 15,54 4,00 : g/m² 14,3 8,7. 5,6 g/m² goed. Nee.
blad 1 "Een dak is niet vanzelfsprekend" Opdrachtgever: Mijn voorbeeld Adres: Postcode en plaats: Dordrecht Contactpersoon: Gevel Behandeld door: Projectcode: Omschrijving: Voorbeeld Datum Berekening Overzicht
Nadere informatieRuimte Omschrijving Opp. 10% Ad * Cb * Cu = Ae. Woonkamer 26,86 2,69 Raam Voorgevel 4,00* 0,86* 1,00= 3,44 Raam Zijgevel 0,52* 0,86* 1,00= 0,45
Project: Verbouwing woning Eisen bouwbesluit daglichttoetreding In het totaal van de uitwendige scheidingsconstructies van een verblijfsgebied moet, met het oog op de toetreding van daglicht en het uitzicht
Nadere informatieOpzetten van een Thermisch Rekenmodel
Opzetten van een Thermisch Rekenmodel Met een thermisch rekenmodel is een beeld van de warmtestromen van binnen het huis naar buiten te vormen. Die warmte stroomt weg door de schil, het buitenoppervlak.
Nadere informatienee nee nee Trans missiegegevens rekenzone gehele woning conslructie A[m* RcţrrŕKAV] UfW/nťK] 3oi H zonwering beschaduwing toelichting
34 woningen Ooslmera la Berkel en Rodenrijs D.R. van Dongen, Nex2us Trans missiegegevens rekenzone gehele woning conslructie A[m* RcţrrŕKAV] UfW/nťK] 3oi H zonwering beschaduwing toelichting gevel 30.04
Nadere informatieBestaat dé balans tussen isolatie en ventilatie?
Bestaat dé balans tussen isolatie en ventilatie? Even voorstellen Simon van der Kamp Brink Climate Systems Adviseur installatieconcepten Brink Customize Lizette Koorn IsoBouw Systems Project manager woningbouw
Nadere informatie: dikte van laag [m] : lambda waarde c.q. warmtegeleidingscoëfficiënt van het materiaal van de laag [W/mK]
cv Postbus 299 3000 AG ROTTERDAM telefoon: 010 2430176 telefax: 010 2430917 ING bank: 4209573 KvK: 24481815 E-mail: info@bouwcentrum-advies.nl Bouwfysica Warmteweerstand 1. De warmteweerstand R m [m²k/w]
Nadere informatieDuurzaam bouwen Isoleren en luchtdicht bouwen. Bouwknopen
Duurzaam bouwen Isoleren en luchtdicht bouwen Bouwknopen 1 Bouwknopen Gevel / plat dak: isolatie niet hoog genoeg in muur Bron: PaThB 2010 2 Bouwknopen Gevel / plat dak: opstand thermisch onderbroken Bron:
Nadere informatieStudie naar energiebesparing en thermisch gedrag van een Balco glazen balkon
Studie naar energiebesparing en thermisch gedrag van een Balco glazen balkon Door: Joop Neinders (ir.) Ingenieursbureau ter Horst (IBTH B.V.) Boekelose Stoomblekerij 49, 7548 ED, Enschede, Nederland 2
Nadere informatieAlgemeen: door het toepassen van gevelisolatie is dan ook veel energie te besparen.
Gevelisolatie Dit verhaal bevat: een korte beschrijving van een aantal voor gevelisolatie belangrijke bouwfysische principes. een uitleg over de berekening van de warmteweerstand uitleg diverse soorten
Nadere informatieEisenhowerlaan 112, Postbus 82223 NL-2508 EE Den Haag T +31 (0)70 350 39 99 F +31 (0)70 358 47 52
Rapport E.2009.0794.01.R001 Stichting Warm Bouwen Warm Bouwen onderzoek Status: DEFINITIEF Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software info@dgmr.nl www.dgmr.nl Van Pallandtstraat 9-11,
Nadere informatieVvE s en isolatie. Technische achtergrond 1 september Wouter van den Acker PKW
VvE s en isolatie Technische achtergrond 1 september 2016 Wouter van den Acker PKW Over PKW Energie en duurzaamheid Architectuur en ontwerp Tekeningmanagement Vastgoedmanagement Projectmanagement Kantoor
Nadere informatieschematische doorsnede van de wand van een oven Filmlaagjes zijn dunne (laminaire) laagjes lucht voor, direct tegen de wand
schematische doorsnede van de wand van een oven Filmlaagjes zijn dunne (laminaire) laagjes lucht voor, direct tegen de wand schematische doorsnede van de wand van een oven Filmlaagjes zijn dunne (laminaire)
Nadere informatiewelkom! algemene bouwkunde ipd-opleidingen breda
welkom! algemene bouwkunde ipd-opleidingen breda 1 lesstof in de lessenreeks behandeld. 22 september! inleiding!!! hoofdstuk 1!! wonen woonvormen regelgeving!!! hoofdstuk 1!! bouwmethoden!!! hoofdstuk
Nadere informatieBijlage VIII - Behandeling van bouwknopen
Bijlage VIII - Behandeling van bouwknopen bvr 19/11/2010 b.s. 08/12/2010 bvr 15/12/2017 b.s. 28/12/2017 Deze bijlage is enkel van toepassing op dossiers waarvan de melding gedaan wordt of de aanvraag van
Nadere informatieAlgemeen: door het toepassen van gevelisolatie is dan ook veel energie te besparen.
Gevelisolatie Dit verhaal bevat: een korte beschrijving van een aantal voor gevelisolatie belangrijke bouwfysische principes. een uitleg over de berekening van de warmteweerstand uitleg diverse soorten
Nadere informatieConcepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten
Concepten EPC 0.4 Om een EPC 0.4 te realiseren voor de referentiewoningen zijn er verschillende concepten ontwikkeld die onderling verschillen op de wijze van ventileren en verwarmen. Aan de basis van
Nadere informatieOpzet en gebruik. Inleiding
Opzet en gebruik Inleiding Stalen gevelbekleding wordt al grootschalig toegepast in hallenbouw en andere utiliteitsbouw, maar vraagt voor woningbouw een subtielere detaillering. Deze set details uit de
Nadere informatieOverzicht module 5: transmissie
Overzicht module 5: transmissie M5.1 Inleiding en eisen M5.2 Opake constructies M5.3 Transparante constructies M5.4 Globale warmteverliezen M5.5 Vragen Opmerking : in de presentaties worden enkel de standaard
Nadere informatie402,000 4,72 4,86 0,21 2,50 : 5,9 20,49 10,8 8,6. g/m². 2,2 g/m² goed. Nee. Constructie: Opbouw Constructie:
blad 1 Opdrachtgever: Adres: Postcode en plaats: Contactpersoon: Projectcode: Omschrijving: VvE Sporenburg XIII Ertskade 17 19 ED Amsterdam de heer J. Boiten 577 Woningen Ertskade e.a. Amsterdam Nieuwe
Nadere informatiedatum 1 december 2015 project Park Paviljoen ABN AMRO Amsterdam vestiging Arnhem uw kenmerk -
datum 1 december 2015 project Park Paviljoen ABN AMRO Amsterdam vestiging Arnhem betreft Bouwfysica uw kenmerk - versie 1 ons kenmerk B.2015.01.06.N2 contactpersoon ir. E.H.J. (Erik) Meijerink verwerkt
Nadere informatieIsolatie. Technische achtergrond 7 september Tessa van Reeven PKW
Isolatie Technische achtergrond 7 september 2017 Tessa van Reeven PKW Inhoud Waarom en hoe isoleren. PKW Energie en duurzaamheid Architectuur en ontwerp Tekeningmanagement Vastgoedmanagement Projectmanagement
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 2.3 Bouwknopen
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 2.3 Bouwknopen LENTE 2015 Pauline De Somer Pauline.desomer@cenergie.be 2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE Basisbegrippen met betrekking
Nadere informatieBepaling R bf en R bw volgens NEN 1068:2012 bij toepassing kruipruimte isolatie (Drowa chips en EPS-platen)
TNO-rapport TNO 2015 R10125 Bepaling R bf en R bw volgens NEN 1068:2012 bij toepassing kruipruimte isolatie (Drowa chips en EPS-platen) Gebouwde Omgeving Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus
Nadere informatieBijlage VIII. Behandeling van bouwknopen 1 TOEPASSINGSDOMEIN DEFINITIES, AFKORTINGEN EN INDICES... 3
Bijlage 3 bij het besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van het Energiebesluit van 19 november 2010, wat betreft aanpassingen aan diverse bepalingen over de energieprestatieregelgeving Bijlage
Nadere informatieRenovatie met een hoge energie-efficiëntie : technische details BOUWKNOPEN
Opleiding Duurzaam Gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie : technische details Leefmilieu Brussel BOUWKNOPEN Kasper DERKINDEREN Cenergie Doelstelling(en) van de presentatie Basisbegrippen met
Nadere informatieIsolatie. Technische achtergrond 13 april Wouter van den Acker PKW
Isolatie Technische achtergrond 13 april 2017 Wouter van den Acker PKW Over PKW Energie en duurzaamheid Architectuur en ontwerp Tekeningmanagement Vastgoedmanagement Projectmanagement Inhoud Aanleiding
Nadere informatieThermografisch onderzoek aan de gebouwschil van de woning aan de Thorbeckelaan nr. 24 te Eindhoven
Thermografisch onderzoek aan de gebouwschil van de woning aan de Thorbeckelaan nr. 24 te Eindhoven ing. M.A.P. (Marcel) van Aarle Datum : 12 maart 2013 Aantal pagina s : 27 Opdrachtgever : Haagdijk B.V.
Nadere informatieVabi Elements Warmteverlies. Woning Vuurvlinder
Vabi Elements Warmteverlies 29160116.vp Projectnummer: 1053 Berekend op: Gemaakt met: Vabi Elements 2.2.0.8524 Vabi rekenkern Warmteverlies versie 2.15 2/ 22 Projectgegevens Projectnaam Projectnummer Bestandsnaam
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.8 Bouwknopen
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.8 Bouwknopen LENTE 2013 Kristien ACHTEN kristien.achten@a-ea.be 2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE Basisbegrippen met betrekking tot bouwknopen
Nadere informatiePLATEN, CEMENTGEBONDEN, VEZELVERSTERKTE (attest-met-productcertificaat) BRL 4202 "Vezelversterkte cementgebonden platen voor natte ruimten" ( )
PLATEN, CEMENTGEBONDEN, VEZELVERSTERKTE (attest-met-productcertificaat) BRL 4202 "Vezelversterkte cementgebonden platen voor natte ruimten" (1999-08) Beschouwde afdelingen van het Bouwbesluit afdeling
Nadere informatieISOLATIE, MUUR, THERMISCH, VOORGEVORMD (attest, productcertificaat)
ISOLATIE, MUUR, THERMISCH, VOORGEVORMD (attest, productcertificaat) BRL 1304 "Thermische isolatie van uitwendige scheidingsconstructies (fabriekmatig vervaardigde producten in spouwmuren)" (2004-11) +
Nadere informatieLuchtdicht Bouwen. Stappenplan voor een optimale afdichting
Luchtdicht Bouwen Stappenplan voor een optimale afdichting tremco illbruck expertise in luchtdicht bouwen Duurzaam bouwen, Passiefhuis, nul-energiewoningen en klimaatneutraal bouwen zijn momenteel veel
Nadere informatieIsolatie. Technische achtergrond 10 november Wouter van den Acker PKW
Isolatie Technische achtergrond 10 november 2016 Wouter van den Acker PKW Over PKW Energie en duurzaamheid Architectuur en ontwerp Tekeningmanagement Vastgoedmanagement Projectmanagement Kantoor Delft
Nadere informatie10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte.
1 Materie en warmte Onderwerpen - Temperatuur en warmte. - Verschillende temperatuurschalen - Berekening hoeveelheid warmte t.o.v. bepaalde temperatuur. - Thermische geleidbaarheid van een stof. - Warmteweerstand
Nadere informatie2,50 : Nee. Constructie: Opbouw Constructie:
blad 1 Opdrachtgever: Adres: Postcode en plaats: Contactpersoon: Projectcode: Omschrijving: VvE Sporenburg XIII Ertskade 17 19 ED Amsterdam de heer J. Boiten 577 Behandeld door: D. Wapstra Datum Berekening
Nadere informatieIsolatie en klimaatbeheersing van monumenten. Henk Schellen
Isolatie en klimaatbeheersing van monumenten Henk Schellen Inhoud Inleiding Thermische behaaglijkheid Energiegebruik gebouwen Noodzaak bouwfysische aanpassingen Isolatie gevel, isolatie vensters, zonwering,
Nadere informatie> Verwarmen en ventileren
> Verwarmen en Verwarmen en Vochtproblemen in huis, condens op de ramen, een beschimmelde muur u kunt het allemaal voorkomen door goed te en te verwarmen. Zorg voor voldoende frisse lucht in huis. Lees
Nadere informatieNieuwe ISSO 51, 53 & 57 (juli 2017) Overzicht van de wijzigingen
Nieuwe ISSO 51, 53 & 57 (juli 2017) Overzicht van de wijzigingen Wijzigingsoverzicht ISSO 51, 53 & 57 2017 Wijzigingen ten opzichte van 2012 versie zijn: Correctie op de ontwerpbuitentemperatuur aan de
Nadere informatieEnergetische prestatie Derbigum Derbibrite
Energetische prestatie Derbigum Derbibrite i.o.v. Derbigum Nederland B.V. Postbus 237 2600 AE DELFT Adviesburo Nieman B.V. Vestiging Zwolle Dr. Van Lookeren Campagneweg 16 Postbus 40147 8004 DC ZWOLLE
Nadere informatie395,000 3,91 4,05 0,25 2,50 : 7,1 20,41 149,0 148,2. g/m². 0,8 g/m² goed. Nee. Constructie: Opbouw Constructie:
blad 1 Opdrachtgever: Adres: Postcode en plaats: Contactpersoon: Projectcode: Omschrijving: VvE Sporenburg XIII Ertskade 17 119 ED Amsterdam de heer J. Boiten 1577 Woningen Ertskade e.a. Amsterdam Nieuwe
Nadere informatieRapport. EkoKist: Bepaling lineaire warmtedoorgangscoëfficiënten (Ψ)
Rapport Lid ONRI ISO-9001: 2000 gecertificeerd EkoKist: Bepaling lineaire warmtedoorgangscoëfficiënten (Ψ) Rapportnummer d.d. 30 oktober 2009 Peutz bv Paletsingel 2, Postbus 696 2700 AR Zoetermeer Tel.
Nadere informatieOud en nieuw verenigen Met de Schöck Isokorf R
Oud en nieuw verenigen Met de Schöck Isokorf R Gebouwen duurzaam renoveren En wat gebeurt er met het balkon? 2 Wanneer er gekozen wordt voor renoveren, dan staan comfort en energiebesparing terecht hoog
Nadere informatieIsoleren van monumenten Voorkom vochtproblemen
Isoleren van monumenten Voorkom vochtproblemen Felix Kusters adviseur verduurzaming ERM Nieuwe ERM-taak (energetische) verduurzaming monumenten 110.000 monumenten substantieel aandeel CO 2 uitstoot 75%
Nadere informatieBouwfysica. Segbroekhof. rapport infrarood. R. van Schie. F. Smit
Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling Vergunningen & Toezicht Bouwfysica Ons kenmerk 2015P038 1 Project Segbroekhof Onderwerp rapport infrarood Projectingenieur bouwfysica Contactpersoon Segbroekhof
Nadere informatieDe warmteweerstand van De Hoop Reno systeemvloer volgens NEN 1068:2012
TNO-rapport TNO 2014 R10329-A De warmteweerstand van De Hoop Reno systeemvloer volgens NEN 1068:2012 Technical Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31
Nadere informatieISOLEREN & VORMGEVEN MET GLAS SANCO
ISOLEREN & VORMGEVEN MET GLAS SANCO Technische informatie Uiterst effectieve isolatie tot aan de rand 'Warm edge' of 'warme rand' is een begrip dat in de glas- en kozijnenbranche inmiddels veelvuldig wordt
Nadere informatieTips berekenen EPC. EPN en Nieuwbouw. Modellering
EPN en Nieuwbouw Tips berekenen EPC Modellering Iedere bouwlaag dient als een aparte verwarmde zone gemodelleerd te worden. Indien bouwlagen, bijvoorbeeld tussenverdiepingen van een woongebouw, exact gelijk
Nadere informatie1. Thermische analyse van het Eurosteel Frame
1. Thermische analyse van het Eurosteel Frame Als we nu de opbouw van het Eurosteel Frame gaan analyseren kunnen onderstaande eigenschappen opgezocht of nagevraagd worden. Deze zijn bepaald met behulp
Nadere informatieKOUDEBRUGGEN. hulpmiddelen om koudebruggen te begroten
KOUDEBRUGGEN overzicht wat zijn koudebruggen? koudebruggen en de regelgeving? hoe koudebruggen vermijden? praktijkvoorbeelden spouwmuur binnenisolatie buitenisolatie navullen van spouwmuren hellende daken
Nadere informatieRenvooi. datum: P = 0,90- N.A.P. gebakken klinker oprit. gebakken klinker terras. entree aanduiding. parkeerplaats opstelling
5,4 12,6 17,9 B 1 556 m2 3,9 12,1 20,0 2 574 m2 C 3,0 10,6 15,4 1,5 3 263 m2 4 183 m2 D E F 5 275 m2 5,5 12,1 18,4 6 540 m2 A 3,0 10,7 13,6 1,5 7 232 m2 8 163 m2 9 163 m2 10 285 m2 3,5 10,1 3,0 10,7 13,6
Nadere informatieBouwfysica: NATUURKUNDIGE ELEMENTEN DIE MET HET BOUWEN VERBAND HOUDEN
Bouwfysica: NATUURKUNDIGE ELEMENTEN DIE MET HET BOUWEN VERBAND HOUDEN NATUURKUNDIGE ELEMENTEN Warmte Vocht Warmtetransport Bij warmteverschillen zal er altijd een beweging komen om evenwicht te creëren
Nadere informatieEPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,
EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en
Nadere informatieBEREKENINGEN. Betreft : verbouw boerderij aan de Doarpstrjitte te Suhuzum Project no : 1307 Datum :
BEREKENINGEN Betreft : verbouw boerderij aan de Doarpstrjitte te Suhuzum Project no : 1307 Datum : 10-05-2013 Ventilatieberekening Daglichtberekening Berekening thermische isolaties Penta Architekten bv
Nadere informatieDraagconstructies Examennummer: 75252 Datum: 22 juni 2013 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur
Draagconstructies Examennummer: 75252 Datum: 22 juni 2013 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Dit examen bestaat uit 12 pagina s. De opbouw van het examen is als volgt: - 20 meerkeuzevragen (maximaal 60 punten)
Nadere informatieBouwservice buro Kuip. detail 1
Bouwservice buro Kuip Documentatie constructie 6. november 2012 Berekening van de U-waarde volgens NEN 1068 Blad 1/3 Bron: detail 1 Gebruikerscatalogus - freco Constructie: detail 1 BUITEN BINNEN Temperatuur
Nadere informatieRgd. Dichtheid. Voor het aspect dichtheid van bouwconstructies wordt onderscheid gemaakt in:
Rgd 5 Dichtheid Voor het aspect dichtheid van bouwconstructies wordt onderscheid gemaakt in: Dichtheid wet Rgd 5.1 Waterdichtheid 5.1.1 Wering vocht van buiten 5.1.2 Wering vocht van binnen 5.2 Luchtdichtheid
Nadere informatieBOUWBESLUlT EN ANDERE REGELGEVING
2 BOUWBESLUlT EN ANDERE REGELGEVING ALGEMEEN -referentieperiode: de minimale periode waarin de De eisen waaraan bouwwerken moeten voldoen, staan vermeld in de Woningwet van 1991. Onderdeel van de Woningwet
Nadere informatieOmschrijving : Voorbeeld transmissieberekening Leever
Datum : 9 maart 2015 Betreft : utiliteitsgebouw Projectnummer: voorbeeld Projectnaam : warmteverliesberekening leever.prj +-------------------------------------------------------------+ +-------------------------------------------------------------+
Nadere informatie1a. 3a Er zijn twee overgangsweerstanden van 0,13 Alleen de vloerdelen zorgen voor een R waarde.
T io Uitwerking Her tentamen Bouwkundige HTI 1a. 3a Er zijn twee overgangsweerstanden van 0,13 3b Alleen de vloerdelen zorgen voor een R waarde. De T io van de vloer wordt T io = 16,7 o C. Dit is voor
Nadere informatieA2203 Albo deuren aanvullende berekeningen U-waarde
5 Rapport Lid NLingenieurs ISO 9001 gecertificeerd Betreft: Rapportnummer: A2203 Albo deuren aanvullende berekeningen U-waarde D 2867-1-RA-001 Datum: 15 augustus 2013 Ref.: CE/KvdV/JvL/D 2867-1-RA-001
Nadere informatieABouwfysica Warmtedoorgangscoëfficiënt U-window A 7210-1
ABouwfysica Warmtedoorgangscoëfficiënt U-window A 7210-1 A 7000 A 7210 bladzijde BOUWFYSICA WARMTEDOORGANGSCOËFFICIËNT U-WINDOW hoofdstuk 3 1 Inleiding 6 2 Begrippen, grootheden en definities 6 2.1 De
Nadere informatieConstructie BZL ENEMAN BENJAMIN
2015-2016 Constructie BZL ENEMAN BENJAMIN VASTGOED 1MAK 1 E 1 Info Bouwheer : Dhr. Björn Bentein Provincie: West-Vlaanderen Gemeente: Oostende Straat: Klokhofsstraat 17 Architect: Martin Janssens Ingenieur:
Nadere informatieAlles over verbouwen en renoveren!
1. Algemeen Alles over verbouwen en renoveren! Belangrijkste functie van thermische isolatie is het beperken van het energieverbruik en de reductie van de CO 2 uitstoot (milieu). Voor het isoleren van
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 2.3 Bouwknopen
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 2.3 Bouwknopen HERFST 2015 Op basis van de presentatie van Ecorce bvba Pauline DE SOMER Cenergie cvba training.passive@cenergie.be 2 DOELSTELLING(EN)
Nadere informatieENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW
ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW In t Hart van de Bouw ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW Nederlandse Isolatie Industrie Postbus 8408 3503 RK UTRECHT 030-6623266 Vertegenwoordigd door: de heer ir. E. Las Nieman Raadgevende
Nadere informatie