ISOLEREN & VORMGEVEN MET GLAS SANCO

Transcriptie

1 ISOLEREN & VORMGEVEN MET GLAS SANCO Technische informatie Uiterst effectieve isolatie tot aan de rand 'Warm edge' of 'warme rand' is een begrip dat in de glas- en kozijnenbranche inmiddels veelvuldig wordt gebruikt. Maar wat betekent 'warme rand' eigenlijk?

2 2

3 Wat is een 'warme rand'? Heel eenvoudig: 'Warme rand' is het tegenovergestelde van 'koude rand' en die heeft bijna iedereen meer of minder bewust wel een keer waargenomen: bij lage buitentemperaturen wordt deze zichtbaar door condens aan de binnenste glasrand van ramen. Oorzaak is de traditionele afstandhouder van aluminium, met behulp waarvan de twee of drie ruiten van een thermisch isolerend isolatieglas worden gemonteerd. Dit metalen profiel vormt een lineaire koudebrug en voert kostbare verwarmingsenergie snel naar buiten af. Daardoor koelt de ruit langs de randen aan de binnenkant sterk af. Zoals bekend slaat condens altijd op de koudste plaats neer. Als condens eerst langs de rand van de ruit optreedt, betekent dit dat het aan de rand van het glas duidelijk kouder moet zijn dan in het midden van de ruit. De rand is koud. Om dit zwakke punt bij ramen en gevels te elimineren, zijn er nieuwe randafdichtingssystemen voor isolatieglas ontwikkeld die de warmteverliezen bij de overgang van glas naar kozijn verminderen. Het oppervlak aan de binnenkant koelt niet meer zo erg af, de rand blijft warm en heet daarom 'warme rand'. Daardoor wordt niet alleen het risico op condens verminderd*, maar tegelijkertijd kostbare verwarmingsenergie bespaard. De verbeterde warmtetechnische eigenschappen van een randafdichtingssysteem met 'warme rand' komen niet alleen in verwarmde gebouwen tot hun recht, maar zijn ook bij geklimatiseerde objecten in positieve zin merkbaar. Want algemeen geldt: wat goed is tegen kou, is ook goed tegen teveel warmte (voorbeeld: thermoskan). Daarom wordt er ook gesproken over 'warmtetechnisch verbeterde afstandhouders'. * Onder extreme omstandigheden, bijv. bij zeer De afstandhouder houdt twee of drie ruiten van een isolatieglas 'op afstand'. Als hij gemaakt is van een hoog warmtegeleidend materiaal als aluminium, dan vormt hij een behoorlijke koudebrug. Gaat het in de randafdichting echter om een warmtetechnisch verbeterde afstandhouder, dan wordt die ook 'warme rand' genoemd. lage buitentemperaturen of buitengewoon hoge luchtvochtigheden, maar ook bij ongunstige bouwkundige omstandigheden kan zelfs bij een 'warme rand' condens bij de glasrand optreden. Die waarschijnlijkheid is echter veel geringer dan bij een 'koude rand'. 3

4 De taken van de randafdichting in isolatieglas In de norm EN ISO wordt door middel van een eenvoudige definitie uitgelegd wat een warmtetechnisch verbeterde afstandhouder is: d 1 λ 1 λ 1 d 1 d 2 λ 2 (d λ) = 2 (d 1 λ 1 ) + d 2 λ 2 (d λ) = d 1 λ 1 λ = warmtegeleiding [W/mK] van het materiaal Eenvoudigheidshalve wordt voor de definitie alleen naar de afstandhouder en niet naar de totale isolatieglas-randafdichting incl. kit en droogmiddel gekeken. In ingebouwde toestand vloeit de warmte van de binnenste naar de buitenste ruit, dus dwars door het afstandhouderprofiel, en wel door de profielwanden of afstandhouderonderdelen die de binnenkant met de buitenkant verbinden. De verticaal op de hoofdstroomrichting van de warmte aangetroffen wanddikten d worden met het betreffende warmtegeleidingsvermogen λ van het materiaal vermenigvuldigd en opgeteld. In de afbeelding staan voorbeelden van de berekening. Als de uitkomst kleiner dan of gelijk is aan 0,007 W/K, mag het afstandhoudersysteem warmtetechnisch verbeterd, kortom warme rand worden genoemd. De afstandhouder vormt samen met het droogmiddel, de primaire en secundaire kit de randafdichting van een isolatieglasruit. Deze sluit de binnenruimte van de ruit hermetisch af. SANCO biedt met de aluminium afstandhouder en de adequate randsealing een beproefd en betrouwbaar afdichtingssysteem voor isolatieglas. Een warmtetechnische verbetering in de randafdichting wordt bereikt door middel van een 'Warme rand' met SANCO ACS (Anti Condensation System). SANCO ACS vermindert de warmtebruggen van conventionele aluminium afstandhouders en verbetert de raam- en gevelkarakteristieken zonder de raamkozijnconstructies te veranderen. Bij SANCO ACS worden materialen met een veel geringer warmtegeleidingsvermogen dan aluminium als afstandhouder toegepast. Daardoor blijft de binnenste glasrand in verwarmde gebouwen warmer en komt condensvorming indien überhaupt nog alleen nog in extreme gevallen voor. SANCO ACS optimaliseert de thermische isolatie in de randzone van het raam en helpt daarmee om waardevolle verwarmingsenergie te besparen. De montage van SANCO isolatieglas met ACS randafdichting kan daarom voor elke soort raam worden aanbevolen, om het even of het houten, kunststof- of aluminium kozijnen betreft. Glascombinaties voor verbeterde geluidsisolatie, zonnewering en veiligheid zijn mogelijk. Het toepassingsgebied is breed: gaande van woningbouw en industriële bouw tot alle soorten openbare gebouwen. Taken van de randafdichting in isolatieglas Duurzame afdichting van de glasspouw tegen binnendringend vocht Duurzame afdichting van de glasspouw tegen verlies van de gasvulling Waarborgen van de gelijkmatige afstand van de twee of drie ruiten Compatibiliteit met andere materialen van de randafdichting en langdurig vermijden van chemische reacties Opname van glasroeden en andere elementen in de glasspouw Minimaliseren van de warmteverliezen bij de glasrand 4

5 De grote verscheidenheid van de SANCO ACS systemen Onder de benaming SANCO ACS worden verschillende warmtetechnisch verbeterde afstandhoudersystemen aangeboden. Systeemopbouw Puur metalen hol profiel Holle kunststofprofielen met metalen afdekking Afstandhoudersysteem RVS-afstandhouders van verschillende wanddikten en afmetingen Chromatech Ultra F TGI-Spacer Thermix TX.N Super Spacer TriSeal Ködispace De SANCO ACS randafdichtingssystemen zijn verkrijgbaar in een groot aantal verschillende profielbreedtes voor de diverse glassamenstellingen. Deels worden bijpassende roeden voor de glasspouw eveneens in warmtetechnisch verbeterde uitvoering aangeboden. Alle systemen worden regelmatig op hun functionaliteit gecontroleerd. Bouwfysica In de bouwfysica worden lineaire warmtebruggen met behulp van kengetallen beschreven: Ψ Het warmteverlies wordt aangegeven door een lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt Ψ, de Psi-waarde. Deze brengt tot uitdrukking hoeveel Watt er per meter warmtebrug en per graad temperatuurverschil verloren gaan. Eenheid: W/mK. f De f-factor of temperatuurfactor dient als maatstaf voor de laagste oppervlaktetemperaturen aan de binnenkant. Met behulp daarvan kunnen oppervlaktetemperatuur en condensrisico onder verschillende temperatuur-randvoorwaarden worden berekend. Hij is dimensieloos. De lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt Ψg (Psi-waarde), eenheid: W/mK Algemeen moeten warmtebruggen bij gebouwen hetzij in z'n totaliteit geraamd of gedetailleerd worden berekend. Bij ramen geeft de lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt Ψg de verhoogde warmtedoorgang in het overgangsgedeelte tussen het isolatieglas en het kozijn aan. Deze materiaal- en afmetingsinherente warmtebrug hangt af van de gekozen isolatieglas-randafdichting en van het isolatieniveau van het gebruikte kozijn en isolatieglas. Ψg wordt in de U-waarde van het raam ingecalculeerd en hiermee hoeft bij de planning van het gebouw niet apart rekening te worden gehouden. Aan de hand van de Ψg-waarde kan de prestatiecapaciteit van een 'warme-rand'-systeem worden beoordeeld en kunnen de verschillende systemen met elkaar worden vergeleken. De Ψg-waarden van de 'warme rand'-systemen zijn evenwel van een vergelijkbare ordegrootte. Echt significant is het verschil tussen 'koude' en 'warme rand': voor houten en kunststof ramen bedraagt het ca. 0,04 W/mK en 0,05 tot 0,06 W/mK bij metalen ramen. Dat resulteert bij de U w -waarde van het raam in een verbetering van 0,1 tot 0,2 W/m²K. Vuistregel voor verbetering van U-waarde bij ramen Verschil in Psi-waarde Ψg Verbetering van de Uw-waarde 0,04 W/mK 0,1 W/m²K 0,004 W/mK 0,01 W/m²K 5

6 Representatieve Ψg-waarden van de SANCO ACS systemen voor ramen Representatieve kozijnprofielen SANCO ACS Afstandhouder type Representatieve Psi-waarde voor glasopbouw Metaal thermisch gescheiden Kunststof Hout Hout / Alu Referentie Holle profielen van rvs Holle kunststofprofielen met dampwerende laag Aluminium afstandhouder* Chromatech Nirotec 017 Chromatech Plus Nirotec 015 GTS Chromatech Ultra F TGI-Spacer Thermix TX.N Super Spacer TriSeal Ködispace Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,11 0,08 0,08 0,08 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,11 0,08 0,08 0,08 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,069 0,051 0,053 0,059 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,065 0,048 0,053 0,059 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,068 0,051 0,053 0,058 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,063 0,048 0,053 0,058 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,067 0,051 0,052 0,058 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,063 0,048 0,052 0,057 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,066 0,050 0,051 0,057 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,061 0,047 0,051 0,056 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,065 0,049 0,051 0,056 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,061 0,046 0,051 0,056 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,048 0,039 0,039 0,043 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,043 0,037 0,038 0,041 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,051 0,041 0,041 0,045 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,046 0,039 0,040 0,043 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,051 0,041 0,041 0,044 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,045 0,038 0,039 0,042 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,041 0,035 0,034 0,037 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,036 0,033 0,032 0,035 Ψ-waarde dubbel isolatieglas 4/16/4 0,047 0,039 0,038 0,042 Ψ-waarde 3-voudig isolatieglas 4/12/4/12/4 0,042 0,037 0,037 0,040 * De waarden voor aluminium afstandhouders zijn ontleend aan tabel E.1 in bijlage E van de norm DIN EN ISO : 'Warmtetechnische eigenschappen van ramen, deuren en blinden Berekening van de warmtedoorgangscoëfficiënt deel 1: Algemeen'. Alle andere Psi-waarden volgens BF-datasheets Psi-waarde ramen (stand: oktober 2012). 6 De werkgroep 'Warme rand' van de Duitse vereniging van producenten van vlakglas (Bundesverband Flachglas) heeft met de informatiebladen 'Psi-waarde ramen' een vereenvoudigde verificatiemethode voor ramen uitgewerkt die in de toekomst in de normering zal worden opgenomen. Daarbij wordt binnen bepaalde randvoorwaarden voor individuele afstandhoudersystemen het gebruik van representatieve Psi-waarden voor ramen toegelaten. De Bundesverband Flachglas stelt deze waarden in de vorm van informatiebladen ter beschikking. Het toepassingsgebied wordt geregeld door de ift-richtlijn WA/08-1 'Warmtetechnisch verbeterde afstandhouders deel 1: Bepaling van de representatieve Psi-waarde voor raamkozijnprofielen'. In kozijnconstructies die representatief zijn voor de huidige ramen, zijn de representatieve Ψg-waarden van de SANCO ACS systemen voor dubbel en 3-voudig isolatieglas berekend. Voor elk afstandhoudersysteem zijn acht representatieve Ψg-waarden aangegeven: voor thermisch gescheiden aluminiumramen, kunststoframen, houten en hout/ aluminium-ramen. Deze representatieve Ψg-waarden van de SANCO ACS systemen zijn voor de meeste gangbare raamsystemen voldoende nauwkeurig. Voor gevels mogen deze waarden niet worden gebruikt. Voor eventuele updates van Psi-informatiebladen van de verschillende afstandhoudersystemen wordt verwezen naar de homepage van de BF Bundesverband Flachglas. Daar kunnen de informatiebladen gratis worden gedownload.

7 Temperatuurafbeeldingen van een houten raam met dubbel en drievoudig thermisch isolerend glas. Kamerzijde +20 C, buitentemperatuur -10 C 4,0 0C 8,9 0C 11,2 0C De aluminium afstandhouder laat de glasrand sterk afkoelen. Condensvorming in de winter is voorgeprogrammeerd. Een 'warme rand' leidt tot duidelijk hogere oppervlaktetemperaturen in de randzone van de beglazing. Bij ongunstige omstandigheden kan ook hier echter nog condensvorming voorkomen. Pas bij drievoudig isolatieglas met 'warme rand' wordt het in de winter voorkomen van zogenaamd zweetwater tamelijk onwaarschijnlijk. Bron: WinUw, Sommer Informatik GmbH Condensrisico De condensvorming op het oppervlak aan kamerzijde van meerlaags isolatieglas hangt af van vier parameters: Ug-waarde van de beglazing Kamertemperatuur Buitentemperatuur Relatieve vochtigheid van de lucht in de ruimte Daalt de temperatuur van een oppervlak onder de dauwpunttemperatuur van de hem omringende lucht, dan vormt zich op deze plaats condens. Hoe kouder de buitentemperatuur en hoe slechter de U-waarde van de isolatieglasruit, des te kouder is het oppervlak aan kamerzijde en des te meer condens ontstaat er. Warme lucht koelt plotseling af op het koude ruitoppervlak en tekent zich af in de vorm van condens. Van een verhoogd risico op condensvorming is sprake door de hogere relatieve luchtvochtigheid in keukens, natte cellen en slaapkamers. In deze ruimten moet daarnaast nog worden gelet op voldoende ventilatie. Door het gebruik van de innovatieve SANCO ACS randafdichting wordt het risico van condens op de binnenste ruit duidelijk verminderd en tegelijkertijd het welbevinden in de totale woon- en werkruimte verhoogd. Conclusie Of het nu is om het condensrisico te minimaliseren, kostbare energie te besparen of de kengetallen van ramen en gevels te optimaliseren de 'warme rand' SANCO ACS is in alle gevallen zinvol en aan te bevelen voor hoogwaardig isolatieglas. Neem bij 3-voudig isolatieglas met ACS randafdichting de toepas-!singstechnische informatie 'Condensatie bij isolatieglas' in acht. 7

8 TA WERBEAGENTUR 02/2015