B E S C H R I J V I N G

Transcriptie

1 BUtgb 09/2569 Geldig van tot Belgische Unie voor de technische goedkeuring in de bouw Federale Overheidsdienst (FOD) Economie, KMO, Middenstand en Energie Algemene Directie Kwaliteit en Veiligheid, Afdeling Kwaliteit en Innovatie, Dienst Bouw, WTC 3, 6e verdieping, Simon Bolivarlaan, 30, 1000 Brussel Tel. : 0032 (0) , Fax : 0032 (0) Lid van de Europese Unie voor de technische goedkeuring in de bouw (EUtgb) Technische Goedkeuring met Certificatie PVC-vensterraamsysteem Design 2D SALAMANDER INDUSTRIE PRODUKTE GmbH Jakob-Sigle-Strasse 58 D Turkheim Tel. 0049/ Fax 0049/ info@sip.de 1. Draagwijdte B E S C H R I J V I N G 1.3 Relatie tot de CE-markering Gevels Façades Façades Fassaden 1.1 Technische systeemgoedkeuring De technische goedkeuring ATG geeft de beschrijving van een bouwproduct dat een gunstig advies heeft gekregen voor het beoogde gebruik. De ITT-proeven die in het kader van deze goedkeuring werden uitgevoerd, kunnen worden gebruikt voor de CE-markering van het vensterraamsysteem overeenkomstig NBN EN Het gunstig advies werd verkregen na het onderzoek op de overeenstemming van de producten of de prototypes met de prestaties die geëist worden in de normen of in een bestek. De houder van de systeemgoedkeuring verbindt zich ertoe de voorwaarden van deze goedkeuring door de bevoegde fabrikanten te doen naleven. 1.2 Technische goedkeuring van een vensterraamsysteem De technische goedkeuring van een PVC-vensterraamysteem omvat de technische beschrijving van de ramen die de prestatieniveaus behalen zoals omschreven onder punt 5 voor de voorgeschreven types en afmetingen, voor zover ze zijn gebouwd overeenkomstig de voorschriften van hoofdstuk 4 en geplaatst overeenkomstig de voorschriften van hoofdstuk 6. Voor ramen met bijkomende prestatievereisten of geplaatst in strengere omstandigheden, dienen nieuwe proeven te worden uitgevoerd conform prnbn B met winddrukken overeenkomstig NBN EN De producten waarvoor een ATG is afgegeven, genieten voor de hierin vermelde prestaties een vermoeden van overeenstemming met de prnbn B : Voorwerp Systeem van vaste vensterramen, draaiende vensterramen en -deuren, draai-kip-vensterramen, naar binnen openende vensterramen en -deuren met enkele en dubbele vleugel, samengestelde vensterramen waarvan de vleugels en de kozijnen bestaan uit aan elkaar gelaste profielen, geëxtrudeerd uit harde PVC. De profielen die onder deze technische goedkeuring vallen, zijn noch gelakt, noch bedekt met decoratieve folie. Schrijnwerk dat bestaat uit een combinatie van verschillende vensterramen, geassembleerd met koppelingsprofielen, wordt enkel ter illustratie vermeld en behoort niet tot deze goedkeuring. 3. Productbeschrijving 3.1 Weerstandsprofielen in PVC PVC-compounds Harde vinylsamenstelling, gestabiliseerd met lood, vervaardigd door de firma SALAMANDER GmbH, in zijn fabrieken in Turkheim Duitsland, in wit met kleurreferenties volgens onderstaande tabel en referentie TD 2111, bestemd voor gebruik zonder bescherming. BUtgb Gebouwen : FOD-Economie - SECO WTCB en de Gewesten in samenwerking met de gespecialiseerde instelling BECETEL. ATG 09/2569 1/18

2 Tabel 1 : Kleureneigenschappen van de compounds TD 2111 L 93,60 ± 1,00 a -0,90 ± 0,5 b 0 ± 0,8 Gemeten met het toestel X-Rite SP62; Beo bachter 10, Lichtart D65, Messgeometrie Kugel Weerstandsprofielen in PVC De vereisten betreffende de geometrie van de profielen staan vermeld in de NBN EN De klasse B NBN EN vormt de minimumvereiste en wordt voor de weerstandsprofielen als volgt gekenmerkt : Wanddikte van de zichtvlakken : 2,5 mm Wanddikte van de niet-zichtvlakken : 2,0 mm Tolerantie op de afmetingen, rechtheid en massa, zie NBN EN Traagheidsmomenten : Ix en Iy; de x-as en de y-as zijn respectievelijk de as in het vlak van de beglazing en de as van het vlak dat loodrecht op het vlak van de beglazing staat. Tabel 2 : (Fig. 1) - Weerstandsprofielen - Kozijnen : Traagheid I xx, Iyy Nominale lineaire massa Profielen Klasse Ix cm4 Iy cm4 Lin. M kg/m A A A A B Tabel 3 : (Fig. 2) - Weerstandsprofielen - Vleugels : Traagheid I xx, Iyy Nominale lineaire massa Profielen Klasse Ix Iy Lin. M cm4 cm4 kg/m A A A A A A A A A Tabel 4 - (Fig. 3) Weerstandsprofielen Dwarsregels en stijlen : Traagheid I xx, Iyy Nominale lineaire massa Profielen Klasse Ix cm4 Iy cm4 Lin. M kg/m A A A A A Tabel 5 : (Fig. 4) - Weerstandsprofielen - Makelaar : Traagheid I xx, Iyy Nominale lineaire massa Profielen Klasse Lin. M kg/m B 0, B 0, B 1, C 0, Versterking De versterkingsprofielen zijn vervaardigd uit verzinkt staal - legering : staal DX 51D volgens NBN EN galvanisatie : volgens NBN EN minimum : 275 gram per m² - 2 zijden. Tabel 6 : (Fig. 5) - Traagheid van versterkingsprofielen Referentie van de versterking In combinatie met het weerstandsprofiel Ix cm4 Iy cm , , ,63 0, , ,25 2, , ,28 0, ,66 1, , , , , 1,07 1, , , , , , , , , , ,75 5, , , , , , 211 3,74 0, , ,051 0,27 1, ,25 0,32 1, , ,46 2, , ,57 5, , , ,66 9, , ,87 8,86 2/18 ATG 09/2569

3 3.3 Hang- en sluitwerk Hang- en sluitwerk van geanodiseerd of gemoffeld aluminium, zamac of roestvrij staal Schroefwerk van roestvrij staal Merk : Winkhaus Serie : Autopilot Siegenia Favorit Roto Roto NT 3.4 Soepele luchtdichtingsstrip De luchtdichtingsstrips worden tijdens het extrusieproces automatisch aangebracht, of gecoëxtrudeerd. Ze dienen voor de dichting van de beglazing of als aanslagdichting. Worden in dit PVC-vensterraamsysteem gebruikt als buitenaanslagvoeg : de strips in TPE nr , , , als buiten- en binnenaanslagvoeg : de strips in TPE nr ; als dichtingsvoeg van de buitenbeglazing : de strips in TPE nr (vleugel); (kader) als dichtingsvoeg van de binnenbeglazing : gecoëxtrudeerde voegen op glaslatten en strips aangegeven op de glaslatten (fig 8b) en TPE nr , , Dichtingsstrip - TPE (Fig. 6) De voorgevormde dichtingsstrips moeten in de hoeken doorlopen. Tabel 9 : Mechanische T-verbinding Dwarsregels Soort verbinding Kaders Vleugels Kaders , , , T-verbinding - geschroefd , , Vleugels , , , ; 3.6 Toebehoren -(Fig. 8) Koppelingsprofielen : Tabel 10 : Bijkomende profielen - Koppelingsprofielen : Traagheid I xx, Iyy Nominale lineaire massa Glaslatten : Tabel 10 - Bijkomende profielen Tabel 11 : Glaslatten Gecoëxtrudeerde voegen De dichtingslippen worden gecoëxtrudeerd met de glaslatten of de weerstandsprofielen. Deze dichtingslippen zijn vervaardigd uit soepel PVC-materiaal geleverd door Rottolin en zijn van het type zoals vermeld in tabel 9. De eigenschappen staan vermeld in het BUtgbdossier. Tabel 8 : Soepel PVC Rotolin Type Kleur Nr. Glaslatten GW9022 Zwaar Volgens fig. 8b W Grijs Volgens fig. 8b De tabelwaarden werden door de fabrikant geleverd. 3.5 Mechanische T-verbindingen (Fig. 7) De mechanische T-verbinding wordt uitgevoerd met een schroefverbinding zoals voorgesteld in figuur 7. Profielen Dikte beglazing (mm) Cfr fig. 8b Afdekelement voor draineeropeningen : Drager voor steunblokjes : en onderlegplaatjes à 115. Makelaar eindstuk : (voor makelaar ) (voor makelaar ) (voor makelaar ). Steunprofielen : , , , Eindstukken voor steun : ATG 09/2569 3/18

4 3.7 Beglazing De beglazing moet een isolerende beglazing zijn conform aan de NBN S23-002: 2007 & prnbn /A1: 2008 en/of beschikken over een technische goedkeuring. 3.9 Kitten De kitten worden voornamelijk gebruikt als dichtingsvoeg van de beglazing en de ruwbouw; ze moeten verenigbaar zijn met de omringende materialen (afwerking van de PVC-profielen, ruwbouwmaterialen, enz.). Ze moeten neutraal zijn, d.w.z. zuur noch basisch. Ze moeten hetzij goedgekeurd zijn door de BUtgb en een toepassingsdomein hebben dat hen geschikt maakt als aansluitingsvoeg voor de ruwbouw, hetzij bewijzen dat ze geschikt zijn voor het gebruik, met inbegrip op het gebied van duurzaamheid. De keuze van de kit en de afmetingen van de voegen worden bepaald conform de STS 56.1 en de NBN S23-002: 2007& prnbn /A1: Lijm In de EPDM-voegen: cyaanacrylaatlijm of lijm op basis van natuurrubber. Lijm voor PVC, op basis van tetrahydrofuraan: De uitvloeiing van lijm moet worden vermeden. 4. Fabricagevoorschriften 4.1 Fabricage van de profielen De vinylsamenstelling wordt verkregen uit PVCbasismaterialen met bestanddelen voor de verbetering van de schoksterkte en additieven. De profielen worden geëxtrudeerd door de onderneming SALAMANDER Industrie Produkte GmbH in Turkheim, Duitsland. De industriële zelfcontrole van de fabricage omvat met name het bijhouden van een controleregister en de uitvoering van laboratoriumproeven op monsters die uit de productie werden genomen. 4.2 Fabricage van de vensters De fabricage van de vensters gebeurt door erkende gespecialiseerde ondernemingen, volgens de richtlijnen voor de uitvoering opgesteld door SALAMAN- DER Industrie Produkte GmbH en conform de beschrijving van deze goedkeuring Vaste beglazing en vast raamkader (Fig. 9 doorsnede in vast vensterraam) De vaste raamkaders worden vervaardigd met de profielen uit tabel Vleugel (Fig. 10 doorsnede in venster met dubbele vleugel) Uitgevoerd met de profielen uit tabel 3 naargelang de afmetingen en het uitzicht Samengestelde vensters (Fig. 11 doorsnede in samengesteld venster) De vensters samengesteld uit meerdere elementen, waarvan sprake in paragraaf 2 vallen onder deze goedkeuring. Dit zijn vensters bestaande uit vaste of losse delen ingewerkt in een kozijn of gescheiden door stijlen of dwarsregels. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan de zorgvuldige afdichting van de verbindingen van de tussenstijlen. De tussenstijlen kunnen worden samengevoegd door ze te lassen of door mechanische assemblage.de vaste tussenstijlen moeten eveneens worden uitgerust met een afwatering. De stijfheid van de vaste tussenprofielen dient te worden berekend volgens de prnbn B : 2008 en het informatieblad 1997/6. Voor deze berekeningen dienen de traagheidsmomenten van de versterkingsprofielen te worden gebruikt (zie tabel). De classificatie (en bijgevolg de plaatsingslimieten) van een samengesteld venster is die van het venster met de laagste prestatiewaarden binnen het geheel, rekening houdend, onder andere, met de berekende doorbuiging voor de vaste tussenprofielen, met betrekking tot de eisen van de prnbn B : Schrijnwerk bestaande uit een combinatie van verscheidene geassembleerde vensters door middel van assemblageprofielen uit tabel worden enkel ter illustratie vermeld en behoren niet tot deze goedkeuring Versterkingsprofielen De hoofdprofielen moeten versterkt worden met behulp van een profiel in verzinkt staal of in aluminium, conform de volgende voorschriften (uitgezonderd makelaarsprofielen) : profielen voor vleugels : de vleugelprofielen moeten worden versterkt indien één van de zijden van de vleugel meer dan 0,8 m lang is profielen voor kozijnen : wanneer de lengte van het kozijnprofiel groter of gelijk is aan 2 meter. Alvorens de PVC-profielen te lassen, worden de versterkingsprofielen over de hele lengte in de versterkingskamer van de PVC-profielen geschoven. 4/18 ATG 09/2569

5 Vervolgens verbindt men het PVC-profiel met het versterkingsprofiel door middel van verzinkte schroeven, alle 40 cm. Gekleurde profielen moeten altijd worden versterkt Afwatering en verluchting (FIG. 12) Afwatering : afwateringsgleuven van 5 x 28 mm met afdekelement om de 0,60 m. Er zijn altijd minstens 2 openingen per venster. Voor profielen met twee kamers Voor profielen met drie kamers Voor profielen met vier kamers Voor profielen met vijf kamers in NBN EN in NBN B forfaitaire warmtegeleidingscoëfficiënt U f = 2,2 W/m².K forfaitaire warmtegeleidingscoëfficiënt U f = 2,0 W/m².K forfaitaire warmtegeleidingscoëfficiënt U f = 1,8 W/m².K forfaitaire warmtegeleidingscoëfficiënt U f = 1,6 W/m².K Verluchting (vereffening van de druk) : 2 openingen van 5 mm boren in het bovenste deel van de vleugel of de dichtingslip aan de buitenkant verwijderen Hang- en sluitwerk (Fig. 13) Figuur 13 geeft het aantal sluit- en rotatiepunten weer op basis van de afmetingen en van de profielen voor gewone vleugels. De figuur bepaalt tevens de maximale afmetingen van de vleugels afhankelijk van het openingstype. Dezelfde richtlijnen zijn van toepassing op dubbele vleugels, met toevoeging van een penslot of een sluitpunt onderaan en bovenaan dicht bij de slagstijl. 5. Toepassingsgebied 5.1 Berekeningsnota van de stabiliteit De stijfheid van de profielen dient te worden berekend overeenkomstig de voorschriften van hoofdstuk 6 van de prnbn B : De maximumafmetingen van de vleugels onder goedkeuring werden bepaald aan de hand van proeven uitgevoerd op verschillende vensters en vensterdeuren. Deze worden gegeven in functie van de soorten openingen van figuur Hang- en sluitwerk (Fig. 13). De maximumafmetingen van de vaste vensterramen zijn beperkt tot de maximumafmetingen van een vleugel. 5.2 Thermische eigenschappen Nauwkeurige bepaling van Uf via hot box test overeenkomstig de NBN EN De U f -waarden kunnen gebruikt worden voor de profielcombinatie in referentie. Tabel 12 : Hot box volgens de NBN EN U f [W/(m².K)] Profielen Kozijn- en vleugelprofiel U f -waarde (W/m2.K) , De waarden van de andere profielen/profielcombinaties worden bepaald in het kader van een goedkeuringsbijlage. 5.3 Gereglementeerde stoffen De onderneming verklaart in overeenstemming te zijn met de Europese wetgeving (richtlijn van de Raad 76/769/EEG) betreffende de gereglementeerde stoffen zoals geamendeerd in de nationale Belgische bijlage. Zie de productenlijst : internal/dangsub/explcoub.htm. 5.4 Lucht-, wind- en waterprestaties De hierna vermelde plaatsingshoogten zijn geldig indien alle voorschriften (stijfheid van de profielen, hang- en sluitwerk, maximumafmetingen) worden nageleefd Eerste benadering Een eerste benadering voor PVC-profielen met of zonder versterking wordt opgenomen in de volgende normen : ATG 09/2569 5/18

6 Tabel 13 : Plaatsingshoogte Toepassingsgebied prnbn B : 2008 : tabel 6 VENSTERTYPE Draai-kipramen, naar binnen opendraaiend vensterraam, enkel en dubbele vleugels Samengesteld vensters en dubbele vleugels met makelaar H < 1,50 m H < 2,30 H < 1,10 H < 2,200 Ruwheidsklassen Plaatsingshoogte (meters vanaf de grond) Kustzone (klasse I) 50 m m 10 m Platteland (klasse II) 50 m m 18 m Bos (klasse III) 50 m 10 m 50 m 50 m Stad (klasse IV) 50 m 25 m 50 m 50 m Wanneer proefverslagen prestaties vermelden die grotere plaatsingshoogten toelaten, moet er tijdens de overgangsperiode van de NBN EN naar de NBN EN en zijn ABN een controle worden uitgevoerd voor plaatsingshoogtes groter dan 50 m. 5.5 Verkeerd gebruik en vergrendelingskracht Tabel 14 : verkeerd gebruik VENSTERTYPE VERKEERD GEBRUIK Draai-kipramen, naar binnen opendraaiend vensterraam, enkel en dubbele vleugels Classificatie VOLGENS de NBN EN Klasse 4 (afgezien van het criterium vervorming) prnbn B : 2008 tabel 8 Intensief en veeleisend gebruik: school, openbare plaatsen VERGRENDELINGSKRACHT Classificatie volgens denbn EN Toepassing volgens de prnbn B : 2008 tabel 7 Draai-kipramen, naar binnen Samengesteld vensters en dubbele vleugels met makelaar opendraaiend vensterraam, enkel en dubbele vleugels Klasse 2 Klasse 1 (max. 7 sluitpunten) (7 à 9 sluitpunten) Klasse 1 : Alle normale toepassingen waarbij de hantering van het venster geen speciale problemen stelt voor de gebruiker. Klasse 2 : Alle toepassingen die niet onder klasse 1 vallen, bijvoorbeeld lichamelijk gehandicapte gebruiker,, naargelang de situatie. 5.6 Akoestische prestaties Draai-kipramen met afmetingen H x breedte van 1480 x 1230 mm en met onderstaande eigenschappen werden getest overeenkomstig de normen NBN EN ISO 717 (1996). De volgende waarden werden verkegen voor R w (C ;C tr ) db. Tabel 15 : Akoestische prestaties VENSTERTYPE Draai-kip Draai-kip Draai-kip Draai-kip Kozijnprofiel + versterking Vleugelprofiel + versterking Hang- en sluitwerk Siegenia 2 rotatiepunten + 7 sluitpunten Beglazing 4-16G - 4 (94 % AR 6 % lucht) 8-16G - 4 (95 % AR 5 % lucht) 13 VSG SF - 16G - 9 VSG SF (~ G-44.2) 9 VSG SF - 16G - 6 (~ G-6) (96 % AR 4 % lucht) (95 % AR 5 % lucht) PRESTATIES R w (C; C tr ) 34 (-2;-5) db 39 (-2;-5) db 46 (-2;-4) db 42 (-1;-5) db 6/18 ATG 09/2569

7 De vermelde waarden werden in een laboratorium gemeten op door de norm gedefinieerde prototypes. De akoestische waarden kunnen echter variëren, bij gebruik van dezelfde profielen, voorgevormde dichtingsprofielen, beglazing en hang- en sluitwerk, afhankelijk van de omstandigheden van het project (reële afmetingen van het schrijnwerk en de ruwbouw, geluidsspectrum op de plaats van de uitvoering, afmetingen van het element). 5.7 Schokbestendigheid De proef op de schokbestendigheid werd uitgevoerd aan de tegenovergestelde kant van de glaslatten. Hieromtrent werden de vensters voorzien van veiligheidsglas aan de kant waar de schok wordt uitgevoerd. Er werd vastgesteld dat geen enkel deel van het venster tijdens de proef werd weggeslingerd. Tabel 16 : Schok VENSTERTYPE Draai-kipramen, naar binnen opendraaiend, enkel en dubbele vleugels Schokbestendigheid van binnenuit en buitenuit Resultaten van de DK C (DK + IO +V) volgende proeven Klasse 5 Geen test beschikbaar NBN EN (valhoogte) (950 mm) Toepassing volgens de Zie prnbn B : 2008 tabel prnbn B : tabel 26 De vermelde waarden werden in het laboratorium gemeten op een door de leverancier bezorgd prototype. De waarde van de schokbestendigheid kan verschillen naargelang de omstandigheden van het project (werkelijke afmetingen van het schrijnwerk, kwaliteit van de verbindingen tussen het schrijnwerk en de ruwbouw, grootte van het element,.), zelfs bij gebruik van dezelfde profielen, voorgevormde dichtingsprofielen, glas en hang- en sluitwerk. 6. Plaatsing 6.1 Plaatsing van de vensters De plaatsing van het venster gebeurt conform de TV 188 'De plaatsing van buitenschrijnwerk' van het WTCB. 6.2 Plaatsing van de beglazing In het kader van onderhavige goedkeuring wordt enkel de plaatsing van dubbele beglazing beschouwd. De beglazing wordt in de sponning geplaatst en opgespied volgens de TV 221 Plaatsing van beglazingen in sponning. De spieën worden op dragers geplaatst. Het gebruikte hang- en sluitwerk moet verenigbaar zijn met het gewicht van de beglazing. De beglazing wordt droog geplaatst met behulp van EPDM-voegen. De keuze van de dikte van de dichtingsvoegen wordt bepaald volgens de regels van de NBN S23-002: 2007 & prnbn /A1: De dichtingsvoegen van de beglazing moeten in de hoeken doorlopen. 7. Richtlijnen voor het gebruik 7.1 Onderhoud PVC-ramen vereisen een normaal onderhoud bestaande uit regelmatig schoonmaken met normaal zeepwater. 7.2 Vervanging van de beglazing De eerste bewerking bij de vervanging van een beglazing bestaat in het zorgvuldig uitsnijden van de kit of het uittrekken van de dichtingsprofielen volgens de gebruikte techniek. Vervolgens worden de glaslatten verwijderd met behulp van een schroevendraaier of een beitel, die met zijn uiteinde op de lijn tussen het profiel en de glaslat wordt geplaatst; de demontage begint in een hoek en aan de langste glaslatten. Vervolgens moeten de groeven van glaslatten en profielen worden gereinigd. De nieuwe beglazing wordt geplaatst conform de paragraaf Beglazing. De beschadigde glaslatten moeten worden vervangen. ATG 09/2569 7/18

8 G O E D K E U R I N G Voorwaarden Deze goedkeuring is enkel van toepassing op de vensters die worden geplaatst binnen de limieten vermeld in tabel 5. Deze goedkeuring beperkt zich tot de prestatieniveaus voorzien door prnbn B : 2008 en de gebruiksdiagrammen van het hang- en sluitwerk fig 11). Beslissing Gelet op het Ministerieel Besluit van 6 september 1991 tot inrichting van de technische goedkeuring en opstelling van typevoorschriften in de bouwsector (Belgisch Staatsblad van 29 oktober 1991). Gelet op de gemeenschappelijke richtlijnen van de EUtgb voor de goedkeuring van vensterramen. Gelet op de technische specificaties prnbn B : 2008 Buitenschrijnwerk - Algemene specificaties en STS 52.3: 2008 Buitenschrijnwerk uit PVC. Gelet op de door SALAMANDER Industrie Produkte GmbH ingediende goedkeuringsaanvraag bij de BUtgb, met nr. A/G Gelet op het advies van de Gespecialiseerde Groep Gevels van de Technische Goedkeuringscommissie, uitgebracht tijdens haar vergadering van 30 juni 2009 op basis van het verslag voorgedragen door het Uitvoerend Bureau Gevels van de BUtgb. Gelet op de overeenkomst tussen de BUtgb en SALAMANDER Industrie Produkte GmbH waarbij deze zich onderwerpt aan de volgcontrole op de naleving van de voorwaarden van deze goedkeuring. Wordt de goedkeuring afgeleverd aan SALAMANDER Industrie Produkte GmbH voor zijn vensterraamsysteem Design 2D, rekening houdend met de hierboven gegeven beschrijving en voorwaarden. Deze goedkeuring dient te worden hernieuwd op 18 augustus Brussel, 19 augustus In naam van de afwezige directeur-generaal Jean-Marie PONCIN, Adviseur-generaal 8/18 ATG 09/2569

9 ATG 09/2569 9/18

10 10/18 ATG 09/2569

11 ATG 09/ /18

12 12/18 ATG 09/2569

13 ATG 09/ /18

14 14/18 ATG 09/2569

15 ATG 09/ /18

16 16/18 ATG 09/2569

17 ATG 09/ /18

18 18/18 ATG 09/2569