Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar XVI Vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 1998 Nr. 54 BRIEF VAN DE MINISTER EN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Rijswijk, 15 januari 1998 Op 14 januari 1998 hebben wij na een lange en gedegen voorbereiding het fusie/reorganisatiebesluit van de Inspectie Gezondheidsbescherming en de Veterinaire Inspectie formeel getekend. Er zal één nieuwe organisatie worden ingericht: de Inspectie Gezondheidsbescherming, Waren en Veterinaire zaken (het besluit is bijgevoegd) 1. Inleiding Door de bewindslieden d Ancona en Simons is het proces ingezet het Staatstoezicht op de Volksgezondheid te reorganiseren langs de lijn van twee inspectiedomeinen, te weten de Zorg en de Bescherming. In 1992 is de Inspectie voor de Gezondheidszorg gevormd door een fusie van Geneeskundige Inspectie van de Volksgezondheid, de Geneeskundige Inspectie voor de Geestelijke Gezondheid en de Inspectie Volksgezondheid voor de Geneesmiddelen. Gelijktijdig werd aan de Hoofdinspecteurs van de Inspectie Gezondheidsbescherming en de Veterinaire Inspectie de opdracht gegeven de mogelijkheid tot een fusie te onderzoeken. De positieve resultaten van dit onderzoek werden echter ingehaald door de rapportage van de commissie Hendriks-De Zeeuw. Oud-Staatssecretaris van de Volksgezondheid Hendriks en oud-dg De Zeeuw van Landbouw concipieerden een advies waarin werd voorgesteld de IGB en de VI gedeeltelijk te privatiseren. 1 Ter inzage gelegd bij de afdeling Parlementaire Documentatie. In 1994 werd van de voorgestelde plannen door het kabinet (de Minister van LNV en de Staatssecretaris VWS) afgezien, evenals van de voorgenomen herinvoering van een warenwetheffing (heffing die bestaan heeft van 1931 tot 1984). Het kabinet stelt zich op het standpunt dat repressief toezicht een algemeen belang betreft, dat niet door de bedrijven zelf moet worden gefinancierd en uitgevoerd, zeker niet daar waar het een gespecialiseerde politionele taak betreft. KST26997 ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 1998 Tweede Kamer, vergaderjaar , XVI, nr. 54 1

2 Opdrachtformulering Op 18 april 1996 is het voornemen tot fusie/reorganisatie en de Visie op de nieuwe Inspectie door de Minister naar de Tweede Kamer gestuurd. Dit resulteerde in een voorgenomen besluit van de Minister (november 1996) om vier regionale diensten in te gaan richten in de nieuwe organisatie. Op basis van de adviezen van de ondernemingsraden van de IGB en de VI hebben wij dit besluit niet definitief gemaakt, maar de Stuurgroep Reorganisatie verzocht om naast het vier diensten-model ook de consequenties van het vijf en zes diensten-model uit te werken (april 1997). Uitgangspunt Het uitwerken van de opdracht is geschied in de vorm van een vergelijkend onderzoek van drie scenario s (vier, vijf en zes regionale diensten), waarbij de principes uit de Visie richtinggevend zijn geweest. Hierbij vormen twee principes de basis voor de inrichting van de Inspectie W&V: de koppeling van de twee kerntaken handhaving en signalering; de koppeling binnen de handhaving van inspectie- en laboratoriumactiviteiten. Diverse parameters (laboratoria, huisvesting, formatie en personele kosten, bereisbaarheid en reorganisatie-kosten) zijn vergeleken. Afweging De afweging op onderdelen heeft tenslotte geleid tot de keuze voor het optimale model. Uiteraard is dit een compromis, waarbinnen niet alleen voordelen teruggevonden kunnen worden. De bereisbaarheid is een zwaarwegend argument bij de uiteindelijke beslissing geweest; op basis van een slechte bereisbaarheid is het vier diensten-model afgevallen. Mede de financiële consequenties overwegend, is gekozen voor het vijf diensten-model. Ook omdat in het zes diensten-model sprake was van «ontkoppeling handhaving-signalering», viel de zes diensten optie af. Nadrukkelijk wordt opgemerkt dat de kwalificaties van het vijf dienstenmodel zodanig zijn, dat deze keus een uitstekend uitgangspunt is voor de nieuwe organisatie. Ook de ondernemingsraden vinden dat het vijf diensten-model voldoende mogelijkheden biedt om in lijn met de Visie de nieuwe organisatie in te richten. Naamgeving Binnen het Ministerie van VWS maakt het werk van de Inspectie onderdeel uit van de beleidscyclus. Haar taken in deze zijn: toezicht (een algemene toetsing van het beleid in termen van handhaving) en verkenning (omgevingsanalyse). In dit kader beschouwd vervult de Inspectie de «oog- en oor-functie» ten behoeve van de Minister. De naam van de nieuwe organisatie luidt Inspectie Gezondheidsbescherming, Waren en Veterinaire zaken. In «Inspectie Gezondheidsbescherming» komt de missie en het doel van de organisatie tot uiting, terwijl met «Waren en Veterinaire zaken» het werkterrein wordt aangegeven. Als werknaam is gekozen voor Inspectie W&V. Hiermee wordt duidelijk gemaakt wat de organisatie is (een inspectiedienst) en op welk werkterrein zij zich begeeft (de herkenbaarheid van de W van Waren en V van Veterinair komt terug in de werknaam). Tweede Kamer, vergaderjaar , XVI, nr. 54 2

3 Doelstellingen Voor de nieuwe organisatie is een missie en een Visie geformuleerd. De wettelijke taken van de Inspectie zijn hierin aangegeven; de kerntaken zijn Handhaven en Signaleren/Adviseren. Het doel van de reorganisatie is te komen tot een nieuwe organisatie waarin alle taken van de Veterinaire Inspectie en de Inspectie Gezondheidsbescherming worden ondergebracht. Als volledig geïntegreerde inspectie moeten die (wettelijke) taken op de meest effectieve en efficiënte wijze worden uitgevoerd. Daarvoor zijn 880 formatieplaatsen beschikbaar. Een belangrijk onderliggend doel hierbij is het optimaal invullen van de missie: De Inspectie Gezondheidsbescherming/Waren en Veterinaire zaken (Inspectie W&V) geeft onafhankelijk invulling aan de gezondheids- en consumentenbescherming in de gehele productieketen van levensmiddelen en non-foods, door het uitvoeren, toetsen en initiëren van het beleid en het signaleren van bedreigingen. Concreet heeft de fusie/reorganisatie van de IGB en de VI de volgende doelstellingen, welke uitgangspunt zijn bij het inrichten van de organisatie: inspelen op maatschappelijke veranderingen De Inspectie W&V richt zich op de eisen die een veranderende maatschappij aan haar stelt. gekwalificeerd personeel De technologische ontwikkelingen en Europese regelgeving dwingen tot taakdifferentiatie (o.a. HACCP-ontwikkelingen). Het bedrijfsleven dient op gelijkwaardig niveau te worden aangesproken. Deze doelstelling heeft naast kwaliteitsconsequenties ook consequenties voor de capaciteit. meer medewerkers voor de inspectietaak Het beleid legt steeds explicieter de verantwoordelijkheid bij het bedrijfsleven zelf. Dit vereist een andere attitude van de Inspectie W&V. Dit leidt tot differentiatie en veelal een lagere inspectie-frequentie (overigens constateerde de Algemene Rekenkamer in 1992 nog dat ieder bedrijf minstens 1 maal per jaar moest worden bezocht). Door middel van een betere methodiek kan de Inspectie W&V minder frequent inspecteren, maar binnen deze inspecties meer inhoudelijk op aandachtspunten ingaan. Hierdoor kan gericht capaciteit worden ingezet op probleemgebieden. Dit betekent voor de Inspectie W&V een kleinere organisatie, met een verschuiving in accent van laboratorium (door efficiëntie) naar inspecties en een verschuiving van indirect naar direct. meer personeel voor non-food productveiligheid Het terrein van productveiligheid is nog in ontwikkeling, maar is tot nu toe teveel onderbelicht geweest. Europees gezien wordt vanuit Brussel juist op dit onderwerp veel accent gelegd, zie het verschijnen van steeds meer Brusselse richtlijnen. Verdubbeling van het aantal medewerkers (buitendienst en laboratorium) is noodzaak. een aanspreekpunt Eén aanspreekpunt voor bedrijven/bedrijfsorganisaties; gebruik van accountmanagers en bedrijvenbeheerders. Duidelijkheid geven naar het bedrijfsleven. meer communicatie met omgeving Meer communicatie en afstemming met beleid (positie Inspectie W&V in beleidscyclus), bedrijfsleven en consumentenorganisaties (inrichten klankbordgroepen). integratie van taken Tweede Kamer, vergaderjaar , XVI, nr. 54 3

4 Effectieve handhaving en betere bewaking van de voedselketen door middel van interactie signalering en handhaving. efficiëntere handhaving Scheiding proces- en projectactiviteiten; differentiatie in aanpak zal leiden tot betere effectiviteit en efficiëntie. meer en betere invulling van signalering/advisering Noodzaak om meer aandacht te geven aan deze kerntaak, opdat uiteindelijk een goede rapportage over de Staat van de Gezondheidsbescherming kan worden opgesteld. Meer en (beter) gekwalificeerd personeel, die specifiek de signalerings/adviseringstaak hebben. Zoönosen en proefdieren zijn specifieke voorbeelden vanuit de inhoud van het werk. interne efficiency Het besparen van 5 miljoen gulden per jaar (als taakstelling vooraf, vanaf 1996) en het inleveren van 57 FTE s. Medezeggenschap Het betreft hier een grote reorganisatie die als een van de eersten bij de overheid onder de Wet op de Ondernemingsraden vorm heeft gekregen. Op een constructieve manier heeft overleg plaatsgevonden. Dit resulteerde op 11 november 1997 in een overeenkomst met de Bijzondere Commissie van VWS betreffende het flankerend beleid en de plaatsingsprocedure. Alle vier de vakcentrales zijn akkoord gegaan. Op 28 november respectievelijk 5 december 1997 zijn de adviezen van de beide ondernemingsraden ontvangen, welke op de hoofdpunten van deze reorganisatie een positief advies bevatten. Naar aanleiding hiervan hebben wij het besluit genomen. Conclusie De Inspectie W&V zal bestaan uit een Algemene Directie en vijf regionale diensten. De Algemene Directie bestaat uit een Dienst Bedrijfsvoering, Ondersteuning en Beheer, alsmede uit drie Accountsecties (Food, Veterinair en Non-Food). Deze Accountsecties zijn verantwoordelijk voor alle nationale en internationale contacten. In iedere regio wordt een dienst met een handhavings- en een signaleringsafdeling gepositioneerd, inclusief de benodigde laboratoria, en een afdeling beheer & ondersteuning. Er zijn vijf signaleringsafdelingen: Samengestelde Producten, Veterinaire Producten, Primaire Land- en Tuinbouwproducten, Non-Food Chemie en Non-Food Productveiligheid. Deze afdelingen werken landelijk. De Algemene Directie zal gehuisvest worden in de Resident in Den Haag. Er zullen in de regio twee nieuwe vestigingen worden gebouwd (in Dordrecht en Eindhoven), terwijl drie bestaande IGB-vestigingen worden verbouwd (Amsterdam, Zutphen en Groningen). Deze locaties zijn zodanig gekozen dat ze voor de overgrote meerderheid van de medewerkers redelijk bereisbaar zijn. Wij hopen u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E. Borst-Eilers De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E. G. Terpstra Tweede Kamer, vergaderjaar , XVI, nr. 54 4

5 Bijlage Inspectie W&V Dienst Vestigingsplaats Handhavingsgebied Signaleringsafdeling Noord Groningen Groningen, Friesland, Drente Non-Food Chemie Oost Zutphen Overijssel, Gelderland Veterinaire Producten Zuid Eindhoven Noord-Brabant, Limburg Samengestelde Producten Zuid-West Dordrecht Zuid-Holland, Zeeland Non-Food Productveiligheid Noord- West Amsterdam Noord-Holland, Utrecht, Flevoland Primaire Land- en Tuinbouw Producten Tweede Kamer, vergaderjaar , XVI, nr. 54 5