Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Wateroverlast in Nederland Nr. 56 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUURBEHEER EN VISSERIJ Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 3 april 2001 In uw brief van 25 januari 2001 (zie bijlage 2) vraagt u om nadere informatie over de schade aan gewassen die is opgetreden als gevolg van de extreme neerslag in het najaar 2000 en afspraken met de sector over een eventuele schadevergoeding. Daarbij vraagt u ook naar de mogelijkheden om dergelijke risico s te verzekeren en vraagt u naar de ervaringen van de afwikkeling van de waterschade in Puntsgewijs zal ik achtereenvolgens ingaan op de afwikkeling van de waterschade in 1998 (1), de wateroverlast in 2000 (2) en de mogelijkheden van een verzekeringsconstructie (3). 1. Afwikkeling wateroverlast 1998 Het Kabinet heeft om de gevolgen van de zeer extreme regenval in september en oktober van 1998 op te vangen besloten om de Wet tegemoetkoming schade bij rampen en zware ongevallen (WTS) van toepassing te verklaren in de gebieden: Zuidwest-Nederland (WTS1) en Noord- Nederland (WTS2). In de gebieden waar de WTS buiten werking bleef, is besloten tot de toepassing van de Regeling oogstschade 1998 (ROS) overeenkomstig de opzet van de regeling die in 1995 in Noord-Holland van toepassing is geweest. De WTS valt onder de verantwoordelijkheid van de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Voor de ROS ben ik verantwoordelijk. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de ingediende aanvragen, de toegekende bijdragen en het aantal bezwaar- en beroepschriften dat is ingediend. KST52675 ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2001 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 56 1

2 Stand: 31 december 2000 WTS1 WTS2 ROS aanvragen ingediend agrarische bedrijven goedgekeurd afgewezen/ingetrokken totaal uitgekeerde tegemoetkoming f 293 mln. f 182 mln. f 99 mln. bezwaarschriften ingediend gegrond ongegrond nog in behandeling beroepszaken ingediend gegrond ongegrond nog in behandeling Met betrekking tot de signalen over bedrijven die thans in een slechte financiële positie verkeren en waarvan de oorzaak aan de waterschade in 1998 wordt geweten, heb ik u per brief van 6 december 2000 geïnformeerd (uw kenmerk: LNV ). 2. Wateroverlast 2000 Bijlage 1 betreft een inventarisatie van de waterschade uitgevoerd door het landbouwbedrijfsleven. Ik heb geen toezeggingen gedaan omtrent hulp aan de getroffen bedrijven. In algemene zin is mijn standpunt dat we hier te maken hebben met een ondernemersrisico of een risico dat in beginsel verzekerbaar is. Een schadeloosstelling is niet aan de orde. Er wordt in ieder geval niet voldaan aan de criteria van de Wet tegemoetkoming schade bij rampen en zware ongevallen. Wel kunnen ondernemers gebruik maken van bestaande regelingen zoals het Bijstandsbesluit voor Zelfstandigen (BBZ). Met het bedrijfsleven is afgesproken dat versneld een verzekeringsconstructie wordt opgericht voor oogstschade als gevolg van extreme weersomstandigheden. Het bedrijfsleven zal in het voorjaar met concreet uitgewerkte voorstellen komen. 3. Mogelijkheden van een verzekeringsconstructie 1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer. In lijn met de wens van het Kabinet, de Tweede Kamer en het landbouwbedrijfsleven zijn de mogelijkheden van een structurele voorziening (een verzekering) voor schade aan gewassen als gevolg van extreme weersomstandigheden nader onderzocht. Dit onderzoek is uitgevoerd door het «Institute for Risk Management in Agriculture» (IRMA). Dit instituut is verbonden aan de Wageningse Universiteit. Het onderzoek is gefinancierd door LTO-Nederland, enkele verzekeringsmaatschappijen en het ministerie van LNV. Het eindrapport «Risicofinanciering van oogstschade door extreme weersomstandigheden» is u medio 2000 door LTO-Nederland toegezonden. Bijgaand ontvangt u alsnog een aantal exemplaren. 1 Ik ben blij met dit rapport. In hoofdlijnen onderschrijf ik de uitkomsten van het onderzoek. Ik wil bevorderen dat versneld een oogstschadeverzekering wordt opgericht. Met het bedrijfsleven heb ik de afspraak dat het dit voorjaar concreet uitgewerkte voorstellen voorlegt. Staatssecretaris De Vries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en ik zullen daarover met het bedrijfsleven overleggen. Dan zal ook helder worden of een bijdrage vanuit de overheid nodig is. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 56 2

3 Ik vertrouw erop u voldoende geïnformeerd te hebben. De Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, L. J. Brinkhorst Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 56 3

4 BIJLAGE 1 LTO Inventarisatie waterschade in de landbouw De LTO organisaties WLTO, NLTO en ZLTO hebben begin januari onder hun leden een inventarisatie gehouden om de waterschade 2000 te kunnen inschatten. Voor de NLTO en ZLTO zijn alleen het aantal bedrijven met schade en het aantal hectares niet geoogst aangegeven. NLTO heeft een oproep gedaan via het regionale landbouwblad. Bij de ZLTO hebben de afdelingsvoorzitters een schatting gegeven. De WLTO heeft per kring geïnventariseerd en heeft ook aangegeven hoe groot het percentage is dat van een bepaald gewas op de bedrijven niet geoogst is. Om tot het totaal aantal betrokken bedrijven te komen, is rekening gehouden met het percentage van de bedrijven dat geen lid is van LTO. Tabel 1 : Aantal betrokken bedrijven en het percentage t.o.v. het totaal aantal bedrijven Gebied aantal betrokken bedrijven percentage bedrijven met waterschade t.o.v. het totaal aantal akkerbouwbedrijven WLTO Noord-Holland % NLTO Friesland, Flevoland, Groningen en Drente % ZLTO Zeeland en West-Brabant % De schaden per gewas op de bedrijven in Noord-Holland zijn relatief hoog (relatief hoog % niet geoogst van één gewas t.o.v. het totaal areaal van dat gewas op het bedrijf) zoals blijkt uit hun inventarisatie (tabel 2). Tabel 2: het aantal hectares niet geoogst t.o.v. het totale areaal op de gedupeerde bedrijven Gewas aantal hectares niet geoogst % van het totaal areaal op het bedrijf consumptie aardappelen uien wortelen witlofwortelen lelie kool In tabel 3 worden de hectares gewassen die niet geoogst zijn weergegeven. Onder de overige groenten bevinden zich hier kool, rode bieten, knolvenkel en -selderij. Bij de overige bloembollen gaat het om in het najaar 2000 geplante tulpen, gladiolen en vaste planten. Onder overige aardappelen wordt verstaan pootaardappelen en zetmeel aardappelen. Tabel 3: het aantal hectares niet geoogst van een aantal gewassen Gebied cons. Aardappelen overige aard. Uien wortel witlof lelie overige groente overige bloembol WLTO NLTO ZLTO Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 56 4

5 In tabel 4 wordt aangegeven hoe groot de schade is in de verschillende gebieden en per gewas. Tabel 4: door organisaties aangegeven schade in miljoen guldens per gebied per gewas Gewas/gebied WLTO NLTO ZLTO Totaal consumptie-aardappel 10,2 5,5 4,6 20,3 uien 3,7 3,4 7,1 wortelen 2,1 2,8 0,6 4,5 witlof 0,9 1,6 0,3 2,8 lelie 9,0 1,2 10,2 overige groente 0,8 0,8 overige bloemkool 2,5 2,5 Totaal 29,2 14,5 5,5 49,2 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 56 5

6 Bijlage 2 Den Haag, 25 januari 2001 Aan: De Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij Namens de voorzitter van de vaste commissie voor Landbouw, Natuurbeheer en Visserij verzoek ik u een evaluatie van de afwikkeling van de waterschade van 1998 aan de Kamer te sturen. Ook wil de vaste commissie voor Landbouw, Natuurbeheer en Visserij graag een overzicht van de stand van zaken met betrekking tot de waterschade die in het seizoen 2000/2001 is opgetreden. De vaste commissie voor Landbouw, Natuurbeheer en Visserij verzoekt u tevens in te gaan op de mogelijkheden om deze risico s te verzekeren en uw politieke oordeel hierover. Graag verzoekt de commissie u om hierbij ook uw brief van 19 december 2000 inzake een verzekeringsconstructie te betrekken. Welke gevallen zijn vatbaar voor schadevergoeding? Tenslotte wil de vaste commissie voor Landbouw, Natuurbeheer en Visserij graag weten of er met de sector afspraken zijn gemaakt over schadevergoeding en zo ja welke. De griffier van de vaste commissie voor Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, De Lange Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 56 6