² goede medicijn ² juiste dosering. ² betrouwbare route. ² preven.ef. ² als er geen alterna.ef is

Transcriptie

1 medica.eveiligheid medica.eveiligheid bijwerkingen en juiste dosering in de pallia.eve fase ² goede medicijn ² juiste dosering ü volledig ingenomen ü juiste toegangsroute ü juiste methode.jds.p vast rela.e met eten ² betrouwbare route medica.eveiligheid 21 maart waarom wanneer ² bij optreden ziekte ² ziekte genezen ² klachten bestrijden ² comfort verhogen ² bijwerkingen bestrijden ² preven.ef ² als er geen alterna.ef is medica.eveiligheid 21 maart medica.eveiligheid 21 maart welke ² meest effec.ef ² minst schadelijk ² passend bij aandoening ² passend bij levensfase ² meest goedkoop ² oraal ² via slijmvliezen ü inhala.e ü mondslijmvlies ü neusslijmvlies ² suppositorium ² transdermaal ² subcutaan ² intraveneus hoe medica.eveiligheid 21 maart medica.eveiligheid 21 maart

2 bijwerkingen bijwerkingen of overgevoelig ² algemeen ² bepaalde groepen ü ouderen ü kinderen ² voorgeschiedenis ü medica.egebruik ü comorbiditeit ² interac.e ² maag- en darmklachten ² hoofdpijn en duizeligheid ² etc voorspelbaar past bij de werking ² jeukende bultjes ² uitslag ² zwelling meestal bij herhaling, kan bij eerste keer anafylac.e medica.eveiligheid 21 maart medica.eveiligheid 21 maart overgevoelig MORFINE: FABELS EN FEITEN ² voor medicament ² voor hulpstof medica.eveiligheid 21 maart morfine werkt verslavend van morfine is steeds meer nodig Feit: o Verslaving: geestelijke en lichamelijke afhankelijkheid. morfine als pijnstiller: kans op geestelijke afhankelijkheid ( niet zonder kunnen ) zeer klein. bij langdurig gebruik mogelijke lichamelijke gewenning o cave bij plotseling stoppen: ontwenningsverschijnselen. 11 kans op verslaving is zeer gering reden verhoging is toename pijn pijn bepaalt hoeveelheid morfine, in principe geen bovengrens 12 2

3 morfine werkt levensverkortend morfine veroorzaakt ademhalingsmoeilijkheden o morfine geef je NIET alleen in eindstadium kanker o morfine is NIET levensverkortend o morfine wordt NIET gegeven om dood te bespoedige o ong 25% gebruik bij langdurige, chronische aandoeningen als reuma o kan jaren achtereen o kan.jdelijk en daarna afgebouwd o bij pijnbehandeling spelen ademhalingsmoeilijkheden geen rol o o benauwdheid is juist indica.e voor morfine alleen zeer hoog gedoseerde morfine-injec.es in een ader kunnen problemen met de ademhaling veroorzaken van morfine word je suf morfine heeft veel bijwerkingen sufheid is een bijwerking tijdens eerste dagen of na verhoging van de dosis morfine geeft innerlijke rust door vermindering/verdwijnen pijn, dat wordt verward met sufheid en slaperigheid bij minder/geen pijn gaat slapen beter 15 o belangrijkste bijwerkingen zijn suqeid, obs.pa.e, misselijkheid, duizeligheid en verwardheid o meeste bijwerkingen zijn kortdurend o obs.pa.e kan wel langdurig zijn, dus adequaat behandelen o verwardheid kan horen bij delier in laatste stadium, kan ook overdosering morfine zijn!! 16 bijwerkingen ernstige bijwerkingen ² seda.e ² obs.pa.e ² remming ademhalingscentrum ² misselijkheid, braken ² urinereten.e ² transpireren ² jeuk ² droge mond ² hallucinaties, delier ² extreme slaperigheid ² myocloniën ² paradoxale pijn

4 opiaten, algemene regels belangrijke aanwijzingen ² dosering per patiënt instellen ² bij chronische toediening is geen limiet voor dosering, noch duur van de toediening ² pijn en emotionele stress antagoneren ademdepressie, zolang pijn -> dosis verhogen ² geen pijn, wel bijwerking -> dosis verlagen ² wel pijn, wel bijwerking -> combineren met medicamenten die de bijwerkingen reduceren of opioïd rotatie (net als bij tolerantie) ² streef naar voorkomen van pijn, zonodig=onjuist! ² opioïden altijd combineren met laxantia!!!!!!!!!!! ² goede voorlichting ² instellen kost tijd en overleg, zo mogelijk objectiveerbare pijnscore ² opioïden geven verminderde reactiesnelheid cave verkeersdeelneming 2 wkn stabiel gebruik ² alcohol geeft versterking sufheid gematigd alcohol gebruik is geen probleem morfine niet effectief wanneer werkt opiaat niet ² pijn tgv hersenmeta s ² teveel gegeven ² koliekpijn bij (dreigende) ileus ² indicatie niet goed ² compressie ruggenmerg ² andere situaties waarbij onvoldoende verlichting is (tolerantie?) ² bij pathologische botfractuur ü cave bijwerkingen!! ü neuropatische component acuut afnemende behoefte aan opioïden acuut afnemende behoefte aan opioïden ² na radiotherapie (zelden) ² niet gereduceerde doses opioïden kunnen ineens toxisch zijn ² na zenuw blokkade ² na amputa.e ² te lage doses, te snel gereduceerd, kunnen ontwenningsverschijnselen veroorzaken

5 redenen voor opioïdrotatie grootste probleem ² verminderen bijwerkingen ² verbeteren analgesie ² andere toedieningsroute onrust is pijn!!!!!! ² verbeteren compliance 25 medica.eveiligheid 21 maart dormicum/midazolam in pallia.eve fase ² werking ü rustgevend ü spierontspannend ü angstreduc.e ü vermindert elektrische prikkels in hersenen ² indica.e ü slapeloosheid ü onrust ü epilepsie ü hik ü alcoholontwenning ² erns.g ziek of stervend ü zeer angs.g ü onrus.g ü verward ü veel pijn ² seda.e ü intermiwerend ü con.nu medica.eveiligheid 21 maart medica.eveiligheid 21 maart bijwerkingen 1 ² slaperigheid, suqeid, vermoeidheid ü pas op reac.evermogen, valgevaar ü trager denken ü afvlakken emo.es ² lokale irrita.e (neusspray) ² spierveranderingen ü coördina.e, zwakte, valgevaar ü incon.nen.e ü dubbelzien bijwerkingen 2 ² geheugenverlies ² zweten en hartkloppingen ² droge ogen ² nachtmerries ² onrust en prikkelbaarheid ² aqankelijkheid ² verminderde gevoeligheid voor midazolam!!! medica.eveiligheid 21 maart medica.eveiligheid 21 maart

6 erns.ge bijwerking adems.lstand Haldol ² remt wanen hallucina.es en.cs ² bij psychose, manie, onrust ² dwangstoornissen ² misselijkheid en braken ² voortdurende hik medica.eveiligheid 21 maart medica.eveiligheid 21 maart bij haldol ² afvlakking ² bewegingsstoornissen ² suqeid, slaperigheid ² verwardheid ² hoofdpijn ² delier!!!!! in pallia.eve fase ² misselijkheid en braken medica.eveiligheid 21 maart medica.eveiligheid 21 maart problemen ² associa.e met gek zijn ² veel bijwerkingen ² enige goed effec.ef bij delier ü pas op! delier vaak niet goed herkend ² ampullen niet meer leverbaar andere medicijnen ² pijn ² an.epilep.ca (bv gabapen.ne, lyrica) ² an.depressiva (bv nortriptyline, amitriptyline) ² rivotril ² onrust ² andere benzo s (bv oxazepam, diazepam) ² an.psycho.ca (bv risperdal) medica.eveiligheid 21 maart medica.eveiligheid 21 maart

7 Zijn er vragen? (in aanbouw) medica.eveiligheid 21 maart