Morfine-zetpillen Werking en toepassingen Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? Bijwerkingen Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Transcriptie

1 Werking en toepassingen Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? De werkzame stof in Morfine-zetpillen FNA is morfine. Morfine is de belangrijkste vertegenwoordiger van de groep geneesmiddelen die morfineachtige pijnstillers of opiaten worden genoemd. Het heeft een sterke pijnstillende werking. Morfine zorgt ervoor dat het 'bericht' in de hersenen niet of minder sterk aankomt. Hierdoor voelt u de pijn minder en reageert u er rustig op. Artsen schrijven het voor bij ernstige pijn. Bijwerkingen Op welke bijwerkingen moet ik letten? Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven. De belangrijkste bijwerkingen zijn sufheid, verstopping, misselijkheid, duizeligheid, droge mond, moeilijk kunnen plassen en jeuk. Regelmatig Sufheid, slaperigheid en een verminderd reactievermogen. Dit is vooral lastig bij activiteiten waarbij uw oplettendheid erg nodig is, zoals autorijden, het beklimmen van een ladder of het bewaken van een proces op het werk. Onderneem daarom geen risicovolle activiteiten. Deze bijwerking gaat na enkele dagen tot weken vanzelf over als u gewend bent geraakt aan het middel. De rust die optreedt als u geen last meer heeft van pijn, wordt soms verward met sufheid en slaperigheid. Verstopping (obstipatie). Gebruik, als dat mogelijk is, vezelrijke voeding en drink veel. Meestal schrijft uw arts, als u morfine gebruikt, ook een laxerend middel voor. Raadpleeg uw arts als u door morfine last heeft van verstopping. Misselijkheid en braken. Meestal gaat deze bijwerking over als u na enkele dagen aan dit middel gewend bent geraakt. Meestal helpt het om even te gaan liggen als u zich misselijk voelt. Duizeligheid, vooral bij opstaan uit bed of uit een stoel. Dit gaat in het algemeen over als u na een paar dagen gewend bent geraakt aan dit middel. Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt het best dan even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen. Zweten en blozen. Dit gaat na een paar dagen vanzelf over. Moeilijk kunnen plassen. Dit is vooral van belang als u al moeite met plassen heeft door een vergrote prostaat. Met name bij toediening van morfine via de ruggenmergprik kan men soms een dag lang niet plassen. Neem contact op met uw arts zodra u plasproblemen bemerkt. Jeuk en galbulten. Dit kan wijzen op overgevoeligheid. Neem contact op met uw arts, zodat deze kan bepalen of u overgevoelig voor dit middel bent. Verwardheid, stemmingsveranderingen, hallucinaties en nachtmerries. Dit komt vooral voor bij ouderen. Raadpleeg uw arts als de verwardheid niet na een aantal dagen tot weken overgaat. 1

2 Soms Droge mond. Hierdoor kunnen zich eerder gaatjes in uw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker uw gebit controleren als u dit middel gedurende verschillende weken gebruikt. Tragere ademhaling. Ademhalingsmoelijkheden komen alleen voor bij zeer hoge doseringen. Als u lijdt aan een luchtwegaandoening, zoals astma of COPD (longemfyseem), kunt u hier eerder last van krijgen. Vraag uw arts om advies. Na langdurig gebruik kan lichamelijke verslaving optreden. Dit komt doordat het lichaam na verloop van tijd gewend raakt aan morfine. Dit kan geen kwaad. Alleen als het gebruik van morfine plotseling wordt gestopt, kunt u last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Geestelijke verslaving komt bij gebruik als pijnstiller echter bijna nooit voor. Zeer zelden Slaapapneu, een kortdurende periode van ademstilstand tijdens de slaap. Dit middel kan slaapapneu veroorzaken. Als u al eerder last van slaapapneu heeft gehad, kunt u hier meer last van krijgen. Neem contact op met uw arts als u merkt dat u nachtelijke aanvallen van stokkende ademhaling heeft of wanneer deze verergeren. Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen, of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt. Hoe, wanneer en hoe lang? Hoe moet ik dit medicijn gebruiken? Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek. Hoe? Verwijder de folie of het plastic rond de zetpil en breng de zetpil in de anus. U kunt de zetpil met wat water bevochtigen zodat deze beter glijdt. Wanneer? Het maakt niet uit welke tijdstippen u kiest om dit middel te gebruiken. Wel raadt de arts u meestal aan om dit middel altijd op dezelfde tijden te gebruiken en niet te wachten tot de pijn weer toeneemt. Hoe lang? Gebruik morfine zo lang uw arts aangeeft dat dit nodig is. Morfine kan jarenlang worden gebruikt bij pijn. Als u dit middel gedurende verschillende weken gebruikt, is er een kans dat uw lichaam er gewend aan raakt. U mag dan niet plotseling stoppen met morfine. Om ontwenningsverschijnselen te voorkomen, kunt u beter geleidelijk met morfine stoppen. 2

3 Dosis vergeten? Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten? Als u de zetpillen gebruikt (zo nodig tot maximaal zes keer per dag): gebruik de vergeten dosis alsnog. Houd daarna een interval van minstens vier uur aan voor u weer een volgende dosis gebruikt. Wanneer u te veel heeft gebruikt, neem dan contact op met uw apotheker of behandelend arts. Autorijden, alcohol, voeding Als ik dit medicijn gebruik, mag ik dan... autorijden? Sommige medicijnen hebben invloed op het reactievermogen. Het is dan strafbaar om aan het verkeer deel te nemen. Als u bij een ongeval betrokken raakt terwijl uw rijvaardigheid is beïnvloed, bent u wettelijk aansprakelijk voor de gevolgen. Of dit medicijn de rijvaardigheid beïnvloedt, leest u hieronder. Of u mag autorijden, is niet alleen afhankelijk van het medicijn maar ook van uw aandoening. Bij bepaalde aandoeningen mag u niet autorijden. Overleg met uw arts of u met uw medicijn en/of aandoening mag autorijden. Dit medicijn kan bepaalde bijwerkingen veroorzaken en deze kunnen uw rijvaardigheid verminderen. Deze bijwerkingen zijn sufheid, verwardheid en duizeligheid. Door deze bijwerkingen is de invloed van dit medicijn op uw rijvaardigheid in de eerste twee weken van gebruik groter dan na het drinken van vier standaardglazen alcoholische drank. Het drinken van meer dan vier glazen alcoholische drank veroorzaakt een hoeveelheid alcohol in het bloed groter dan 0.8 promille ( ). Bij meer dan 0.5 mag u volgens de wet niet meer autorijden. Na gebruik gedurende twee weken, raken de meeste mensen gewend aan deze bijwerkingen en kunnen ze wel weer autorijden. Rijd daarom geen auto gedurende de eerste twee weken dat u dit medicijn gebruikt. Beoordeel na twee weken hoeveel last u van de bijwerkingen heeft. Rijd geen auto als u last van bijwerkingen heeft. Tips voor als u wilt autorijden na twee weken gebruik Meent u dat u kunt autorijden, vraag dan iemand om de eerste keren naast u te zitten en uw rijvaardigheid te beoordelen. Voor uzelf is het vaak moeilijk te zien of u minder goed rijdt. Deze persoon kan dan zien of u met wisselende snelheden rijdt, slingert en geïrriteerd reageert op normaal gedrag van medeweggebruikers. Rijd niet als u onscherp ziet. Rijd niet als u suf, verward of duizelig bent, moeite heeft u te concentreren of wakker te blijven of als u niet weet langs welke route u naar een bestemming bent gereden. Rijd niet als u alcohol heeft gebruikt. Alcohol versterkt de versuffende bijwerking van dit medicijn in belangrijke mate. Rijd niet langer dan één uur achter elkaar, ook al voelt u zich goed. Rijd niet s nachts of bij slecht weer. 3

4 Rijd geen auto als u dit medicijn gebruikt in combinatie met andere medicijnen die uw rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. alcohol drinken? Alcohol versterkt het versuffende effect van dit middel. Ook als u hier niets meer van merkt, omdat u gewend bent geraakt aan morfine, kunt u door het gebruik van alcohol erg suf worden. Beperk daarom het gebruik van alcohol en drink het liever niet. alles eten? U mag alles eten. Wisselwerking Heeft dit medicijn een wisselwerking met andere medicijnen? De medicijnen met de belangrijkste wisselwerkingen zijn andere middelen die het reactievermogen verminderen, een middel gebruikt bij hiv-infecties en middelen die de werking van opiaten tegengaan. Andere middelen die het reactievermogen verminderen. Bij deze middelen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op bijvoorbeeld de rijvaardigheid versterken elkaar. Rijd zeker geen auto als u twee of meer van dergelijke middelen gebruikt. Ritonavir. Dit is een middel tegen virusinfecties, zoals het hiv. Dit middel remt de afbraak van morfine in het lichaam. Hierdoor neemt de hoeveelheid morfine in het bloed toe en nemen de bijwerkingen van morfine toe. Neem contact op met uw arts als u dit merkt. Naltrexon. Dit is een middel dat de werking van morfine en andere opiaten tegengaat. Het kan juist om deze reden worden gebruikt, bij mensen die een overdosis opiaat hebben binnen gekregen. Naltrexon wordt echter ook gebruikt bij mensen die alcoholverslaafd zijn. Mensen die het om die reden gebruiken, moeten er rekening mee houden dat morfineachtige pijnstillers bij hen minder werkzaam zijn. Als u al morfine gebruikt en u krijgt naltrexon erbij kunt u last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Pentazocine, buprenorfine en nalbufine zijn pijnstillers die de werking van morfine tegen gaan. Als u morfine gebruikt en u krijgt één van deze middelen erbij, kunt u last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Overleg hierover met uw arts. Zwangerschap en borstvoeding Kan ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef? Zwangerschap In het algemeen zal kortdurend gebruik tijdens de eerste acht maanden van de zwangerschap geen schade toebrengen aan het ongeboren kind. Langdurig gebruik heeft het risico dat de baby verslaafd is en kort na de geboorte ontwenningsverschijnselen krijgt. Gebruik dit middel in elk geval niet na de achtste maand. Het kan namelijk de ademhaling van de baby bemoeilijken na de geboorte. Bovendien vertraagt morfine de bevalling. 4

5 Borstvoeding U kunt veilig borstvoeding geven, als u dit middel kortdurend gebruikt. Het komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht. Dit middel wordt echter al jarenlang gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven, zonder nadelige gevolgen voor het kind. Wanneer niet gebruiken? Wanneer mag ik dit medicijn niet gebruiken? U mag dit middel niet gebruiken Bij plotseling optredende ernstige benauwdheid. Zie voor meer informatie ook de rubrieken Bijwerkingen en Zwangerschap en borstvoeding. Stoppen Kan ik zomaar met dit medicijn stoppen? Nee, het is meestal niet verstandig om in één keer te stoppen. Bouw het gebruik daarom langzaam af. Overleg hierover met uw arts. Heeft u dit middel slechts kortdurend gebruikt, dan kunt u eventueel wel in één keer stoppen. Neem contact op met uw arts als u last krijgt van een van de volgende ontwenningsverschijnselen: onrust, diarree, hartkloppingen, loopneus, niezen, kippenvel, koorts zweten, rillen, gapen, verlies van eetlust, misselijkheid en maagkrampen. Samenstelling Wat zit er in dit medicijn? Morfine-zetpillen 10 mg; 20 mg; 50 mg FNA bevatten per zetpil resp. 10 mg, 20 mg, 50 mg morfinehydrochloride. Verder bevatten de zetpillen adeps solidus en lactose-monohydraat. Bewaren Hoe moet ik dit medicijn bewaren? Bewaar de zetpillen beneden 25 ºC, niet in de vriezer. De zetpillen zijn dan houdbaar tot de uiterste gebruiksdatum die op het etiket staat. Als u nog vragen heeft, kunt u terecht bij uw apotheker. Deze Patient Informatie Folder (P.I.F.) geeft (beperkte) algemene informatie over het product. De afleverende apotheek kan niet juridisch aansprakelijk gesteld worden voor de informatie van dit document. Ceban, februari