De uitreiking Vrijdag 7 oktober 2016 tijdens het Openingsprogramma van de Nederlandse Dansdagen in Theater de Vrijthof, Maastricht

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De uitreiking Vrijdag 7 oktober 2016 tijdens het Openingsprogramma van de Nederlandse Dansdagen in Theater de Vrijthof, Maastricht"

Marleen van de Veen
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 JURYRAPPORT 2016

2 De jury Anita van Dolen, voorzitter, (programmeur dans Stadsschouwburg Amsterdam / Artistiek leider Julidans), Fons Dejong (dansprogrammeur Theater aan het Vrijthof), Stella van Leeuwen (programmeur theater en dans Lowlands), Nada Mounzer (redacteur NTR), Dave Schwab (dansprogrammeur Rotterdamse Schouwburg), Liesbeth Wildschut (Lecturer Theatre and Dance Studies, Universiteit Utrecht) en Jasper Weck (hoofd marketing en assistent programmeur Theater de Veste). De uitreiking Vrijdag 7 oktober 2016 tijdens het Openingsprogramma van de Nederlandse Dansdagen in Theater de Vrijthof, Maastricht De Dansprijzen Zwaan voor de indrukwekkendste dansproductie Zwaan voor de indrukwekkendste dansprestatie Gouden Zwaan voor de danser(es) of choreograaf, werkzaam in Nederland, die met zijn of haar carrière een grote bijdrage heeft geleverd aan de Nederlandse dans.

3 GENOMINEERDEN ZWAAN MEEST INDRUKWEKKENDE DANSPRESTATIE 2016 Jozefien Debaillie in Pas de Deux bij Scapino Ballet Rotterdam Als uit het niets treden de dansers in het etherische Pas de Deux van Ed Wubbe tevoorschijn. Hoog en ver weg, ijl. Om vervolgens in dat ijle niets weer te vervliegen. Ondertussen brandt Jozefien Debaillie haast onmerkbaar een spoor naar je netvlies en je hart. Deze danseres slaagt erin om haar lijf zodanig genuanceerd en gedetailleerd te beheersen en te manipuleren, dat de essentie van zowel de choreografie als van haar mens-zijn invoelbaar wordt voor een groot publiek. Zo steekt zij de realiteit de loef af en tilt ze ons danser én publiek op een hoger plan. Jozefien Debaillie is één van de markante gezichten van het ensemble en laat keer op keer zien dat haar fysieke kwaliteit en ambacht, karakteristieke verschijning en toewijding in combinatie met waarachtigheid en menselijkheid, een uitzonderlijke kleur geven aan de uitvoeringen van Scapino Ballet Rotterdam. Anna Tsygankova in Mata Hari bij Het Nationale Ballet Een briljante partituur, een riskant kaal decor en een geschiedenis die de verbeelding van velen tart. De Russische sterdanseres Anna Tsygankova bezweert iedereen in Mata Hari in choreografie van Ted Brandsen bij Het Nationale Ballet. Gedoseerd, zeer geleidelijk maar gestaag en uitermate intelligent onthult en portretteert zij haar personage. Anna Tsygankova ontwikkelt haar rol zoals de jonge Hollandse vrouw, die velen kennen uit verhalen, zich moet hebben ontwikkeld: eerst weifelend, maar allengs zelfverzekerder, onafhankelijk en geslepen zich opwerkend tot de hoogste kringen van de vroeg twintigste-eeuwse samenleving. En zo ontbolstert de

4 danseres ook zich zelf. Met haar fabelachtige techniek, haar krachtige persoonlijkheid en haar schitterende uitstraling laat Anna Tsygankova, deze danseres van wereldformaat, haar Mata Hari lezen als een nieuwe klassieker. Sarah Murphy in Infant bij Joeri Dubbe Ze is in staat om elke spier in haar lijf te laten dansen. Om elke bundel, elke vezel, elke cel te doen dansen en trillen. Technisch perfect, tegelijk sierlijk en scherp gearticuleerd. Met andere woorden, Sarah Murphy beheerst haar lichaam tot in de verste uithoeken. Maar het is niet de onberispelijke performance van een ingestudeerde beweging die haar onderscheidt van anderen, nee, zij is de doorleefde beweging zelf. Infant, het trio dat Joeri Dubbe bij Korzo Producties & NDT maakte, laat zich dat genoegen bij uitstek smaken: Sarah Murphy valt hierin volledig samen met het kind en is precies dat, wat ze danst. Zo draagt ze de voorstelling, ontsluit ze een wereld die, toegankelijk en overdraagbaar, de snaren bespeelt van een diepliggende emotionele laag en sleept ze het publiek onweerstaanbaar en onomkeerbaar mee in haar interpretatie en het domein van haar exceptionele kwaliteiten. De VSCD-Dansjury kent de Zwaan 2016 voor de meest indrukwekkende dansprestatie toe aan Anna Tsygankova

5 NOMINATIES ZWAAN MEEST INDRUKWEKKENDE DANSPRODUCTIE 2016 The lost room van Franck Chartier bij Nederlands Dans Theater De magisch realistische, surreële en beklemmend absurde wereld die choreograaf Franck Chartier creëert in The lost room (onderdeel van het programma Start Again) bij Nederlands Dans Theater schudt talloze herinneringen wakker: aan de gelijknamige korte Amerikaanse serie, de wereld van de gebroeders Quay, aan het filmische werk van David Lynch of het oeuvre van Alfred Hitchcock en natuurlijk aan de fameuze kamer uit Perraults morbide sprookje Blauwbaard. Dit spannende werk openbaart, samen met The missing door van choreografenpartner Gabriela Carrizo, een nieuwe wereld aan het NDT en zijn publiek. Maar minder conflictueus dan wellicht aanvankelijk vermoed, vindt Chartier met die esthetiek een wonderbaarlijke aansluiting op de Kylián-traditie, die kennelijk in de dansersgenen besloten ligt. Hij zet dat bewust en met overtuiging en overgave in, bedient zich naar hartenlust van special effects, giet suspense en (macabere) humor in één vat en vloert ons definitief met een subliem en omverwerpend fragiel duet. Three van Robert Battle bij Introdans Als één choreografie de titel Absoluut Amerika waarmaakt is het wel Three, waarin de choreograaf zijn achternaam lijkt te hebben gematerialiseerd. Want een battle is het, dit opzwepende, atletische en hyperkinetische stuk voor drie mannen in stoere blauwe shirts en korte broekjes die hun gespierde lichamen accentueren. Maar dan wel een optimistische en vrolijke veldslag, onversneden Amerikaans optimisme. Daarvoor staat in elk geval de soundscape garant: een percussief spel van vocale en instrumentale geluiden op een razend strakke en

6 snelle beat. Nergens ontbreekt het aan scherpte, de fysieke beheersing is grandioos, het plezier spat eraf, de concentratie is weergaloos in deze uiterst compacte choreografie. Een zo geslaagde en absolute versmelting van hiphop, breakdance en moderne dans kreeg de jury van de Dansprijzen niet eerder te zien. Een battle die geen verliezers kent, maar het publiek als grootste winnaar heeft. Light van LeineRoebana Choreografen Andrea Leine en Harijono Roebana zijn de verpersoonlijking van de ontmoeting tussen Oost en West en het is juist deze samenkomst waaruit het credo van hun artistieke alliantie geboren lijkt te zijn. Wat niet alleen over dans gaat, maar veel meer over samenkomst in brede zin en het versmelten van disciplines. Met Ghost Track (2011) lanceerde het choreografenduo de samenwerking met de Indonesische componist Gunawan, een gamelanensemble en enkele Indonesische dansers. Een samenwerking die nu (met toevoeging van harp en tekst naar James Joyce) op indrukwekkende wijze uitkristalliseert in een organische vervloeiing en versterking van culturen en disciplines. Die zitten elkaar voortdurend op de hielen, met verrassende wendingen en een ongelooflijke snelheid tot gevolg. De performers halen alles uit de kast in deze voorstelling vol dynamische groepsdansen, duetten en ontroerende solo s. Ze komen individueel krachtig tot hun recht, maar vinden elkaar tegelijk ook in een nieuwe, gemeenschappelijke taal. Zo wordt Light tot een authentiek en gelaagd universum, een productie waar je ogen en oren tekort komt. De VSCD-Dansjury kent de Zwaan 2016 voor de meest indrukwekkende dansproductie toe aan The lost room van Nederlands Dans Theater

7 GOUDEN ZWAAN 2016 Igone de Jongh Het jonge meisje moet de zwanen gezien hebben, onderweg van Haarlem naar Amsterdam. Op weg naar of terug van danslessen, misschien wel dromend van ooit een rol in het corps de ballet in het Zwanenmeer, of stoutmoediger als solo in de Stervende Zwaan. Als het dromen waren, heeft Igone de Jongh ze gerealiseerd. Ze danste in het corps de ballet, ze deed de Stervende Zwaan. En nog veel meer dan dat. Ze groeide uit tot muze van Hans van Manen, die wereldchoreograaf uit dat kleine landje. Fenomenaal, technisch volmaakt en weergaloos muzikaal zijn haar vertolkingen in zijn balletten. In Van Manens iconische Live danste zij de collectieve herinnering aan Coleen Davis naar God. En met eenzelfde ogenschijnlijk gemak geeft zij vorm en diepte aan de grote klassieken, zoals Aurora in The Sleeping Beauty. Ze ontstijgt de zwaartekracht als een vogel, landt fluisterzacht na een zoveelste sprong: elegant, mysterieus en ongenaakbaar, zoals de zwaan. En ook een zeldzame trouw heeft ze gemeen met dit prachtige dier. Igone de Jongh dient al lang, heel lang, ons Nationale Ballet. Op een superbe wijze: gepassioneerd, geëngageerd, hard werkend, technisch briljant, qua interpretatie onnavolgbaar. En daarmee dient ze ook de Nederlandse dans: ze is een voorbeeld voor velen, een inspiratiebron voor ambitieuze Nederlandse dansers, ze is de verpersoonlijking van de internationale kwaliteit die ons kleine landje kent. Terwijl ze ondertussen met beide benen op de grond blijft, nooit te beroerd voor een praatje, een ontmoeting met het publiek of een interview. Daardoor is ze een icoon geworden zoals de zwaan. Onvergetelijk. Onsterfelijk.

Vergelijkbare documenten

De uitreiking Vrijdag 6 oktober 2017 tijdens Het Nederlandse Dansdagen Gala in Theater de Vrijthof, Maastricht

De uitreiking Vrijdag 6 oktober 2017 tijdens Het Nederlandse Dansdagen Gala in Theater de Vrijthof, Maastricht JURYRAPPORT 2017 De jury Anita van Dolen, voorzitter, (programmeur dans Stadsschouwburg Amsterdam / Artistiek leider Julidans), Fons Dejong (dansprogrammeur Theater aan het Vrijthof), Stella van Leeuwen