De uitreiking Zondag 13 september 2015 tijdens het Gala van het Nederlands Theater in de Stadsschouwburg Amsterdam

Transcriptie

1 JURYRAPPORT

2 De jury Cees Debets (voorzitter), directeur Theater aan het Spui Ine te Rietstap, mimemaker en lid artistiek team Tweetaktfestival Paul van der Laan, mimemaker Erica Smits, journalist De uitreiking Zondag 13 september 2015 tijdens het Gala van het Nederlands Theater in de Stadsschouwburg Amsterdam De VSCD Mimeprijs De VSCD mimeprijs wordt uitgereikt aan de persoon of groep die de belangrijkste bijdrage heeft geleverd aan mime in het betreffende seizoen.

3 DE GENOMINEERDEN Horror van Jakop Ahlbom Horror is het voorlopige hoogtepunt in Jakop Ahlboms jarenlange zoektocht naar theater dat mime, dans, acrobatiek en goochelkunst met elkaar verbindt. De manier waarop hij in deze voorstelling met wonderbaarlijke middelen een benauwde en gevaarlijke wereld creëert is humoristisch, spannend en verbluffend inventief. Jakop Ahlbom laat zich inspireren door de manier waarop grote filmmakers met angst, duisternis en een onbetrouwbare werkelijkheid zijn omgegaan en hij maakt daar een geheel eigen theatertaal van. Zonder dat er een woord gebruikt wordt vertelt Horror het verhaal van een beklemd gezin. Silke Hundertmark speelt een jonge vrouw die verstrikt dreigt te raken in een macaber familieleven waar niets is wat het lijkt en waar niemand kan worden vertrouwd. Liefde bestaat hier niet, maar angst en gespannen verhoudingen des te meer.

4 Het werk van Jakop Ahlbom is spectaculair, maar ook menselijk en betekenisvol. De personages in zijn werk moeten zich altijd weer staande houden binnen het gezin dat hen bedreigt. Het huiselijk leven is eerder beklemmend dan warm en veilig. Jakop Ahlbom maakt theater dat zowel vernieuwend en onderzoekend is als breed toegankelijk. Superieur amusement waarin ook de donkerste kant van het leven voortdurend aanwezig is. Stand up, lie down van De Gemeenschap/Roy Peters In Stand up, lie down, wordt de verhouding tussen humor, agressie en kwetsbaarheid op de spits gedreven. In een stand-up comedy show bespreken vijf personages hun leven als homo in een heteroseksuele maatschappij. De ongemakkelijkheid van het stand-up genre versterkt het drama en maakt de spelers niet alleen in het leven waarover ze vertellen, maar ook in het hier en nu van de voorstelling ultiem kwetsbaar. Met enkel de microfoon als wapen worden ze indrukwekkend heldhaftig en maken ze het lot van bespotte minderheden voelbaar. In Stand up, lie down is de taal een daad en dat maakt de voorstelling tot een bijzondere mimevoorstelling. De scherpe en poëtische tekst van Rob de Graaf is gebaseerd op de persoonlijke verhalen van de spelers, die allemaal een uitvergroot personage spelen. Ze laten hun typisch homoseksuele alteregos

5 praten, spartelen, pleasen, zichzelf tegenspreken en genadeloos vastlopen. In de vastberadenheid waarmee ze de onmacht van hun personages portretteren voel je de enorme noodzaak van waaruit de voorstelling is gemaakt. Stand up, lie down is een treffende confrontatie tussen de existentiële eenzaamheid van de mens met elke dominante cultuur waarin hij leeft. Voetbal op hoge hakken van Kopergietery In Voetbal op hoge hakken van Kopergietery nemen Randi De Vlieghe en Jef van Gestel het publiek mee in een ingenieus spel met gender, waarin niemand is wie hij lijkt. Wat begint met een neutraal bewegingspatroon van twee heel gewone jonge mannen, verandert gaandeweg in een beeldende, absurde en ontroerende performance over mannen en vrouwen en alles wat daar tussen zit; niets menselijks is beide mannen vreemd. Ze staan achter een echt werkende barbecue en braden worsten zoals echte mannen betaamt. Maar zodra ze een panty over het hoofd trekken en hun gezichten scheef schminken betreden zij een universum waarin alles mogelijk lijkt. En waarin het publiek voortdurend op het verkeerde been wordt gezet; De Vlieghe en Van Gestel

6 transformeren schijnbaar moeiteloos in enkele bizarre en memorabele types. Maar ook als de pruiken afgaan en de lippenstift wordt afgeveegd staan er twee performers van wie je elk moment het onverwachte kan verwachten. Ongemerkt verweven De Vlieghe en Van Gestel meerdere disciplines door elkaar heen. Mime, dans, tekst, muziek en beeld: alles staat ten dienste van hun fascinatie met het genderthema. Daarbij is geen oogopslag, geen beweging en geen noot teveel. En dat vereist een grote lichaamsbeheersing. Het publiek kan om het gebodene lachen of het veroordelen, maar op de witte muur achter prijkt een slogan die acteur Jef van Gestel er met zijn in verf gedoopte hoofd erop heeft gekalkt: It s so easy to laugh or to hate. Alsof de makers willen zeggen: je kunt mensen veroordelen. Maar het is misschien de moeite waard om te accepteren wie ze zijn. Voetbal op hoge hakken is, zonder moralistisch te worden, een onvergetelijk en indrukwekkend pleidooi voor iedereen die zichzelf durft te zijn. Daarom waardeert de jury deze gewaagde ontregeling van gekende kaders over het genderbegrip. De VSCD mimejury kent de mimeprijs 2015 toe aan Voetbal op hoge hakken van Kopergietery