Nieuwsbrief Augustus. Bestuur IVN Maasduinen. Ledenavond Nachtvlinders

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Augustus Pagina 2 Colofon Pagina 3 Pagina 4 Programma Augustus Ledenavond Nachtvlinders Pagina 5 Vanwaar komt de geur van regen? Pagina 6 Slakkenoverlast Pagina 7 Jeugd op vakantie Pagina 8-9 Stadsnatuur Venlo Pagina Inspiratie Natuur in Stad en Dorp Pagina 12 Zwanen en Zwaantjes Pagina 13 Waarschuwing agressieve buizerd Pagina Onze jonge roofvogels Pagina 16 Groen en Doen projecten Pagina 17 AH Moestuintje Bestuur IVN Maasduinen Hierbij heten we nieuwe leden welkom; - Arjan Bosch - Corina Brouwers 1

2 COLOFON IVN Bestuur Maasduinen Voorzitter Ton Wetjens Tel: Secretaris Annet Weijkamp Tel: Penningmeester Marc Vergeldt Tel: Bestuurslid Ritsaart Blaisse Tel: Bestuurslid Henny Martens Tel IVN Werkgroepen Maasduinen Coördinator: Ritsaart Blaisse Tel: # Werkgroep Natuur Beheer: Henk Wennekers Tel: # Werkgroep Volg de Das : Daan Strelitski Tel: Vertrouwenspersoon : Peer Maas peer.maas@wxs.nl # Werkgroep Amfibieën & reptielen: Ton Wetjens Tel: # Werkgroep Jeugd: Harry v.d. Logt, Tel: Vertrouwenspersoon en Basisschool: José Wennekers Tel: jose.wennekers@outlook.com # Werkgroep Natuur speelplaats Smokkelpad : Ton Wetjens Tel: # Werkgroep Vlinders: Jan Heuvelmans Tel: # Werkgroep Vleermuizen: Albert Raaijmakers Tel: # Vogel werkgroep: Theo Lommen Tel: # Redactie: Annet Weijkamp annet.weykamp@telfort.nl Jeu Smeets jesme40@home.nl # Website Wiel Jacobs wieljacobs@ziggo.nl Programma commissie: Ritsaart Blaisse en Henny Martens Contact: ivn.maasduinen@live.nl 2

3 Programma Augustus Kijk ook eens op (nieuwe Website) Inventarisatie jonge boomkikkers Bestellen van leesboekje Ferry, de boomkikker Aanmelden bij : Ton Wetjens Werkgroep Amfibieën en reptielen Inventarisatie Nachtvlinders Landgoed Exterveld Inventarisatie Dagvlinders Landgoed Exterveld Inventarisatie Dagvlinders Stalberg Inventarisatie Nachtvlinders Walbeckerweg Kommavlinder en Heivlinder op Ullingse Bergen Aanmelden bij : Jan Heuvelmans Werkgroep Vlinders LEDENAVOND Vrijdag 19 augustus Diapresentatie en Workshop Nachtvlinders Aanvang uur Locatie: Rozenhof 1 in Velden Aanbellen bij huisnr. 1 thuiszorg 3

4 WORKSHOP(s) NACHTVLINDERS 24 Juni Workshop nachtvlinders op de Paddenweg 29 Juli Workshop nachtvlinders op heide Ravenvennen Aanmelden bij de werkgroep Vlinders ; Jan Heuvelmans of Henny Martens 19 augustus Diapresentatie en Nachtvlinders kijken in Velden Aanvang: 19:30 uur De workshop op 19 augustus begint met een fotopresentatie van algemene, minder algemene en enkele zeldzame nachtvlinders, recent waargenomen tijdens meerdere sessies met laken en lamp in verschillende gebieden in onze regio o.a op de avond van 24 juni en 29 juli a.s. De presentatie wordt verzorgd door Henny Martens, met assistentie van Geert Vousten. Na de foto s zijn er mogelijkheden om vragen te stellen en een korte koffiepauze. Rond de klok van negen uur worden buiten twee lakens opgesteld en verlicht met sterke lampen. Mogelijk wordt er ook nog een nachtvlinderval geplaatst. Het buitengebeuren staat onder leiding van John Bogaarts en Jan Heuvelmans. Tips: denk aan anti muggenspray en je fotocamera met een deugdelijke flitser. O ja, het kan 's avonds flink afkoelen; een trui of jas is dan handig. Iedereen is welkom. 4

5 Vanwaar komt de geur van regen? ARTIKEL 15 JUNI, :02 DOOR TOM ELEGEERT Wanneer het na een droge periode begint te regenen, kan je die regen vaak ruiken. Hoe komt dat? De "geur" van regen, die velen wel al eens hebben waargenomen, wordt ook petrichor genoemd. Het woord petrichor is een samenstelling van de Griekse woorden petra, dat steen, rots betekent en ichor, waarmee in de mythologie de gouden vloeistof werd aangeduid die door de aders van de Olympische goden en andere onsterfelijke stroomt. Meteorologen van de vorige generatie verklaarden de geur van regen door de aanwezigheid van ozon in de lucht bij een onweer. Nochtans stamt het woord petrichor al van Toen al publiceerden twee Australische wetenschappers hun bevindingen in het vakblad Nature. Op stenen, die langdurig waren blootgesteld aan warme en droge weersituaties, troffen ze na stoomdestillatie (een reeds in de middeleeuwen toegepaste methode voor de extractie van etherische oliën) een gelige olieachtige vloeistof aan, die de typische geur van regen verspreidde. Men ontdekte vervolgens dat deze olieachtige vloeistof twee oorsprongen had. Sommige planten scheiden tijdens een langdurig droge periode een vloeistof af die de groei van de wortels en het kiemen van zaden afremt. Deze sappen worden vermengd met geosmine, een organische verbinding die wordt geproduceerd door bepaalde op en in de grond levende b micro-organismen, zoals de bacterie Streptomyces van de stam Actinobacteria. Geosmine is een alcohol dat verantwoordelijk is voor de aardse smaak van o.a. rode bietjes en dus ook voor petrichor. Wanneer het na een droge periode begint te regenen, vangen regendruppels minuscule luchtbelletjes aan de grond, waarna deze omhoog schieten en de geur verspreiden. De verspreiding van petrichor is het meest efficiënt bij lichte regen op zand of klei. Wanneer het hevig regent wordt de vorming van de luchtbelletjes tegengewerkt en worden de dampen van het etherische mengsel dus minder goed verspreid. 5

6 Slakkenoverlast in Nederland: 'Ze eten alles op' Getty In België is er sprake van een heuse slakkenplaag en ook in Nederland hebben mensen er last van: steeds meer slakken die alle planten in de tuin aanvreten. Marcelle heeft zelfs honderden slakken in haar moestuin, zegt ze. Ieder jaar lukt het haar om de slakken uit haar moestuin weg te houden, maar dit jaar kan ze waarschijnlijk geen eigen sla eten. "De slakken eten alles op. Iedere keer dat ik in mijn moestuin ben trap ik er per ongeluk een paar kapot en vind ik ze onder alle plantenpotten". Honderden slakken "Ik denk dat het er honderden zijn, in mijn moestuin alleen al. Ze vieren echt een feestje in mijn tuin, dit jaar is het 1-0 voor de slakken". En zij is niet de enige: nog veel meer Nederlanders en Belgen hebben dit jaar last van slakken. Of er echt meer slakken zijn, weet slakkenexpert Adriaan Gmelig Meyling van stichting Anemoon niet. "Maar ze laten zich dit jaar wel meer zien", zegt hij. "Omdat het dit voorjaar heel vochtig is en ook niet extreem warm, is het klimaat voor slakken fijner en gaan ze meer aan de wandel." Slakken aan de wandel Normaal verstoppen slakken zich graag op donkere en vochtige plekjes, maar door het weer is dat dit jaar niet nodig. En dat kun je terugzien in de tuin: "Doordat ze nu gewoon rondkruipen kan het zijn dat je veel meer slakken in de tuin ziet dan normaal, en dat je planten daar ook last van hebben. Het zou best kunnen dat ze zich door het gunstige weer ook meer voortplanten." En wat je ertegen kunt doen? "Zet planten in je tuin neer die slakken lekker vinden en die ze mogen opeten", zegt Gmelig Meyling. "Zoals sla. Daar gaan ze gegarandeerd aan knabbelen. Op die manier blijven je andere planten onaangetast." Bron: RTL Nieuws 6

7 Jeugd op vakantie Samen op weg naar de IVN Natuurspeelplaats Scharrelkids Zondag, 10 juli kwam de jeugdgroep weer in actie. We begonnen om 9.30 uur en er waren 5 kinderen. Dat is zo n beetje de vaste kern. Vandaag heerlijk scharrelen. 7

8 Stadsnatuur Venlo Het versterken van de groene leefomgeving in de stad! Het project stadsnatuur is in 1996 ontstaan toen we begonnen zijn met GEOlution. De natuur in ons directe omgeving heeft namelijk ook onze liefde voor de natuur aangewakkerd. En dit is niet de natuur die je verwacht, maar de natuur in de achtertuin, plantsoen of stadspark. Want overal waar bomen, struiken of planten zijn is er ook sprake van een natuurwaarde. Naast deze bomen, struiken of planten zijn er namelijk ook zeer veel dieren aanwezig in deze kleine stukjes natuur. Vaak gaat het om vergeten pareltjes, want doordat we het gewend zijn of misschien zelfs niet willen zien weten we niet meer wat er aanwezig is. Laat staan dat we moeite doen om dit in stand te houden of te beschermen. En daar komt het project stadsnatuur om de hoek kijken. Stadsnatuur als schakel tussen samenleving en overheid, door het belang van het groen in de wijk voor o.a. biodiversiteit, leefbaarheid en sociale samenhang onder de aandacht te brengen. Beiden groepen betrekken bij het beschermen van deze stadsnatuur middels natuureducatie, natuurbeleving en natuurbeheer. Maar ook het uitbreiden en vergroten van natuur in de stad, door natuurgebieden te laten integreren in stedelijk gebied, parken natuurlijker in te richten en beheren evenals plantsoenen en wegbermen. Daarnaast verstening van het stedelijk gebied terugdringen zodat er meer ruimte komt voor de natuur in de stad. 8

9 Groen-Blauwe Nota Stadsnatuur Venlo en enkele leden van IVN Maasduinen zijn aanwezig geweest bij de Kick-off van de Groen-Blauwe Nota. Groenblauw is.ontspanning, rust en beleving ontmoeting, eetbaar en zelf doen sport, bewegen en recreëren aantrekkelijk, herkenbaar en historie gezondheid, leefbaarheid en flora en fauna klimaat, water bergen en vasthouden. Groenblauw is om trots op te zijn en om voorbereid te zijn op de toekomst. Venlo is een veelzijdige stad met karakteristieke dorpen in een groen landschap, waar water een belangrijke rol speelt. Groen, water, natuur en landschap: samen zijn ze eindeloos multifunctioneel. De bedoeling is dat we in verschillende vervolgsessies mee gaan denken over Groen-Blauw in het landschap. In maart 2016 zullen deze vervolgsessies plaatsvinden en wij gaan ons best doen om er nog meer natuur in te verankeren! Corina Brouwers Natuurconsulent 9

10 Wat wij doen In je eigen tuin, op je balkon, in de buurt en onderweg. IVN laat jong en oud overal de natuur beleven. Binnen onze vier thema's brengen wij voor iedereen de natuur dichterbij. District Limburg Werkgroep Districts Kader Vorming UITNODIGING inspiratiedag op zaterdag 8 oktober 2016 NATUUR IN STAD EN DORP Het niet bebouwde deel in stad en dorp laat steeds meer steen en beton zien. Steeds meer tuinen verstenen. In de zomer kan de warmte niet weg en kan de temperatuur flink oplopen. Er zijn nauwelijks koele plekjes te vinden. Meer groen om het huis, in stad en dorp is bewezen gezonder. Het trekt vogels, vlinders en andere dieren, en zorgt voor een beter, gezonder en prettiger leefklimaat. IVN ijvert voor steeds meer groen en biodiversiteit in de directe omgeving. De inspiratiedag van 8 oktober staat volledig in het teken van Natuur dichterbij. Op welke manier kan IVN bijdragen aan meer groen en biodiversiteit? Er staan een 4-tal workshops op het programma, waarvan enkele buiten plaatsvinden. 10

11 Het betreft de volgende workshops: 1. Operatie steenbreek en tuinambassadeurs 2. IVN-cursus Tuinreservaten 3. Schooltuinen 4. Mogelijkheden de biodiversiteit in de directe omgeving te bevorderen Locatie: Basisschool De Kasteeltuin Kasteel Wassenbergstraat XM Roermond (makkelijk bereikbaar via de A73, en vanaf het NS-station is het 20 minuten lopen) Dagindeling: uur inloop uur opening en inleiding uur 1e workshopronde uur 2e workshopronde uur lunch (wordt u aangeboden) uur 3e workshopronde uur 4e workshopronde uur plenaire afsluiting Met deze inspiratiedag hopen wij de afdelingen te inspireren en stimuleren om aan de slag te gaan met Natuur dichterbij. We hopen afgevaardigden van veel verschillende afdelingen te mogen begroeten. Toelating vindt plaats in volgorde van inschrijving, met de restrictie dat in eerste instantie de eerste 2 inschrijvers van een afdeling voorrang hebben, waarna wordt aangevuld met de overige inschrijvers in volgorde van inschrijven. Wij doen dit omdat we zoveel mogelijk afdelingen kennis willen laten maken met dit onderwerp. Er is maximaal plaats voor 40 deelnemers. Inschrijven is mogelijk tot 25 september a.s. via dit aanmeldformulier. Voor leden van IVN-afdelingen van het District Limburg is de deelname gratis. De kosten voor niet leden bedragen 10,-. Indien u na aanmelding onverwacht toch niet aanwezig kunt zijn, laat ons dit dan vooraf en tijdig weten. Bij afmeldingen na 2 oktober zijn wij genoodzaakt om de kosten van 10,- toch in rekening te brengen. Met vriendelijke groet, namens de werkgroep District Kader Vorming Peter Schouten, voorzitter peter.schouten@zuyd.nl Telefoon:

12 Zwanen en zwaantjes, in wit en grijs Veel mensen zijn er verbaasd over dat bij knobbelzwanen de kuikentjes totaal verschillend van kleur kunnen zijn, van wit tot grijsbruin. Toch zijn ze als volwassen vogel wel degelijk allemaal wit, al blijven er wel degelijk nuance-verschillen zichtbaar. Deze kleurver-schillen bij de kuikens vinden hun oorsprong in de afkomst en komt door de vermenging van oorspronkelijke, voor het dons gekweekte knobbelzwanen met de wilde soortgenoten. Honderden jaren geleden zijn in Polen zwanen die gekweekt werden voor het dons van de kuikens, als vulling voor kussens en dekbedden, gemuteerd van grijsbruin naar wit. Dit leverde een aantrekkelijker kleur dons op voor het betere publiek en daarom werd er met deze vogels intesief verder gekweekt en onstond er een duidelijk meer gewilde ondersoort. Echter met het instorten van de donsmarkt, toen er goedkopere en beter isolerende middelen op de markt kwamen waren deze zwaantjes overbodig, maar wel massaal aanwezig. Bij gebrek aan een betere bestemming werden deze witte knobbelzwanen maar gewoon losgelaten en mochten zij hun plaats in de natuur zien te veroveren. Dat laatste is hun zeer goed gelukt al snel hadden ze hun plaats gevonden tussen de al aanwezige gewone wilde zwanen en spontaan ontstond er paarvorming tussen de jongere vogels van beide soorten die toch van huis uit een ras vormden. Knobbelzwanen vormen steeds een paar voor het leven en omdat ze vrij oud kunnen worden zorgen ze, ook als paar, voor veel nakomelingen. Dit heeft wel tot gevolg dat de originele wilde soort, gepaard met de witte mutanten steeds twee kleursoorten jongen krijgen, wit en grijsbruin. Bij het ouder worden blijven de witte jongen wit en de grijsbruine jongen bruin tot de absolute volwassenheid voordat zij hun laatste bruine veren verliezen, hetgeen op de onderste foto ook duidelijk te zien is. Toch blijven er verschillen want de gemuteerde witte zwanen hebben ook in het volwassen stadium vleeskleurige licht grijze poten, terwijl hun wilde soortgenoten hun hele leven lang zwarte poten blijven houden. Tekst: Jeu Smeets. Foto s: Theo Heinsbergen, Beek en Donk. Info: internet sites. 12

13 Nieuws Luchtalarm voor agressieve buizerd in Velden Redactie 1Limburg Geplaatst opdonderdag 12 mei 2016 Foto: Facebook wijkagent Arcen, Lomm, Velden In de buurt van de Rijksweg tussen Velden en Lomm verblijft een agressieve buizerd die voorbijgangers belaagt. Vorig jaar werd ook al een aantal passanten toegetakeld door de roofvogel. De wijkagent van Arcen, Lomm en Velden waarschuwt op Facebook voor de buizerd. Aanval De politie heeft de eerste melding al binnen gekregen. Een hardloper werd door de grote vogel aangevallen. Uiteindelijk kwam de jogger er met een aantal schrammen en een kapot shirt vanaf. Nest De wijkagent vermoedt dat de agressieve buizerd een nest ver dedigt. Buizerds die hun nest met jongen bewaken, kunnen voorbijgangers als bedreiging zien. 13

14 Hallo allemaal. De vogelwerkgroep heeft her en der verspreid in ons territorium verschillende nestkasten hangen voor Roofvogels en Uilen. Ook dit jaar hebben wij deze nestkasten weer gecontroleerd op bezetting en broedsucces. Het overzicht van dit alles volgt in het jaarverslag. Opmerkelijk vonden wij dat zelfs de, dit voorjaar geplaatste, nestkast voor de Torenvalk op het landgoed van Sraar en Marga Geelen al bezet was. Hieronder een korte foto-impressie: Jonge Torenvalken Zojuist geringde Steenuiltjes 14

15 De ons tijdens het ringen in de gaten houdende ouder. Gr Leugene Faasen en Theo Lommen Dit vogeljong lag op de stoep in Lomm ; waarschijnlijk uit het nest gevlogen e/o gevallen. 15

16 Kijk ook eens op deze site en lees hoe onze IVN ers naast hun vrijwillige taken binnen onze vereniging er nog eens een schepje bovenop doen. Samen werken aan groen Groen en Doen gelooft in samen werken aan een mooi landschap. Groen en Doen is een programma van het ministerie van EZ en stimuleert en ontwikkelt vrijwilligerswerk op het gebied van natuur- en landschapsbeheer en groen in de stad. Werkgroep Vlinders ; vind (nacht) Vlindergids Albert Raaijmakers ; vind Plantenkennis op doen om verder te zaaien Werkgroep Vleermuizen ; vind Vleermuis zoekt batlogger Werkgroep Natuur speelplaats ; vind Zwerfafval in de natuur Annet Weijkamp ; vind Kruidentuin volgens monastieke traditie 16

17 AH Moestuintje Het is volop zomer en tijd om te oogsten. Mijn kruiden- en groetentuin is opgebouwd uit vaste planten (aardbei, salie, venkel e.a.) en losse vijverbakjes met zaailingen (sla, bosui, bieslook, bonenkruid e.a.) Zo heb ik elke dag iets lekkers uit eigen tuin. Door sla, kruiden en eetbare bloemen te mengen met een toefje vruchtenyoghurt, krijg ik een heerlijk ontbijtje met bijpassende bloemen infusie. Wat kan de zomer in Nederland toch mooi zijn. Dit jaar blijf ik thuis tijdens de vakantieperiode. Lekker wandelen in onze Maasduinen, waar veel te beleven valt als je er eenmaal oog voor hebt gekregen. Foto : Annet Weijkamp 17