Nieuwsbrief September

Transcriptie

1 Nieuwsbrief September Pagina 1 Pagina 2 Werkoverleg Colofon Pagina 3 Pagina 4 Pagina 4 Programma September Vogelexcursie naar Zeeland Beheer in de Bongerd; onderhoud en oogsten Pagina 5 Pagina 6 Pagina 7-8 Pagina 9-10 Pagina 11 Pagina 12 Pagina Pagina 15 Pagina 16 Eet een regenboog aan fruit Zeis Wespennestje Dierenhotel Grauwe ganzen bij Zwart Water Watertappunt in de Maasduinen Scharrelvarkens Grote en Kleine beer Na regen komt Zonneschijn Bestuur IVN Maasduinen Hierbij nodigt het bestuur alle werkgroep leiders uit tot het jaarlijkse werkoverleg o.b.v. coördinator Ritsaart. Om te komen tot een nieuw jaarprogramma voor Leden kunnen hun voorstellen voortijdig inleveren bij de bestuursleden of werkgroepleiders (zie colofon). Aanmelden bij: Ritsaart. Blaisse 1

2 COLOFON IVN Bestuur Maasduinen Voorzitter Ton Wetjens Tel: Secretaris Annet Weijkamp Tel: Penningmeester Marc Vergeldt Tel: Bestuurslid Ritsaart Blaisse Tel: Bestuurslid Henny Martens Tel IVN Werkgroepen Maasduinen Coördinator: Ritsaart Blaisse Tel: # Werkgroep Natuur Beheer: Henk Wennekers Tel: # Werkgroep Volg de Das : Daan Strelitski Tel: Vertrouwenspersoon : Peer Maas peer.maas@wxs.nl # Werkgroep Amfibieën & reptielen: Ton Wetjens Tel: # Werkgroep Jeugd: Harry v.d. Logt, Tel: Vertrouwenspersoon en Basisschool: José Wennekers Tel: jose.wennekers@outlook.com # Werkgroep Natuur speelplaats Smokkelpad : Ton Wetjens Tel: # Werkgroep Vlinders: Jan Heuvelmans Tel: # Werkgroep Vleermuizen: Albert Raaijmakers Tel: # Vogel werkgroep: Theo Lommen Tel: # Redactie: Annet Weijkamp annet.weykamp@telfort.nl Jeu Smeets jesme40@home.nl # Website Wiel Jacobs wieljacobs@ziggo.nl Programma commissie: Ritsaart Blaisse en Henny Martens Contact: ivn.maasduinen@live.nl 2

3 Programma September Vogel excursie naar Zeeland Opgeven voor 7 september Aanmelden bij : Theo Lommen Werkgroep Vogels Beheer in de Bongerd Jeugd en Appels Plukken 17, 18 en 24 september Aanmelden bij: Henk Wennekers Werkgroep Beheer Inventarisatie jonge boomkikkers Bestellen van leesboekje Ferry, de boomkikker Inventarisatie gladde slang en hazelworm Aanmelden bij : Ton Wetjens Werkgroep Amfibieën en reptielen Inventarisatie Nachtvlinders Landgoed Exterveld Inventarisatie Dagvlinders - Stalberg De kleine parelmoervlinder Opgeven voor zondag 11 september Aanmelden bij : Jan Heuvelmans Werkgroep Vlinders 3

4 Vogelexcursie naar de provincie Zeeland. Zondag 11 september gaan we op vogelexcursie naar de provincie Zeeland. Het is de bedoeling dat we onze kennis van de steltlopers wat gaan verbeteren, en omdat er in Zeeland veel kwelders en slikken zijn, zijn dat de geschikte plaatsen om te gaan zoeken. En de trektijd is natuurlijk al vol op gang. Deze excursie duurt de hele dag, dus denk aan proviand, geschikte kleren enz.. Vergeet vooral ook je verrekijker niet. Nog beter is een telescoop Vertrek is s morgens om 6 uur. Terug s avonds, tijdstip onbekend Opgeven voor deze excursie kan bij Theo Lommen: theo.lommen@hetnet.nl Sluitingsdatum opgave is woensdag 7 september. P.S Deze excursie stond eerst gepland op 17 september.. Beheer in de Bongerd; onderhoud en oogsten Zaterdag 17 en 24 september van 10:00 uur 12:00 uur De appels en de peren beginnen te rijpen, er kan geoogst worden voor eigen gebruik. In deze periode zijn ze het langst houdbaar. En zoals altijd verzoek ik jullie vriendelijk om je via e- mail aan te melden als je komt, dan weet ik hoeveel koffie er gezet moet worden en hoeveel gereedschap ik mee moet slepen. Voor diegenen die niet weten waar de bongerd is, hierbij de link: Aanmelden bij: Henk Wennekers: henk.wennekers@outlook.com 4

5 Zeis Wat ons betreft Mag er een verbod komen Op het gebruik Van buitensporig lawaaierige bosmaaiers, Tweetakt heggensnoeiers En volautomatische bladblazers. Deze apparaten verspreiden zich Als een virus In onze buurt. De gebruikers dragen op zomeravonden Op zater- en zondagen Gehoordempende koptelefoons. Zij bevinden zich In een afgesloten wereld, De omwonenden zitten Met de geluidsbrokken. Buurman A begint te maaien Tijdens het avondeten. Eerst zijn struweel, Daarna de heggen, Vervolgens blaast hij alles op een hoop Die hij dan Al dan niet handmatig Afvoert. In de oorverdovende stilte Krijgt buurman B Hetzelfde spontane snoei-idee, Op de voet gevolgd door buurvrouw C. Vrouw Omdat ze in een scheiding ligt. Hij is vertrokken naar Oegstgeest. De buurvrouw zonder ervaring Doet er daarom Tot diep in het donker over. Wij pleiten voor de terugkeer Van de vlijmscherpe zeis Wiens zoeven opgaat in de wind. Zo pleiten wij ook Voor de zorgvuldig geoliede heggenschaar Wiens geknip klinkt Als het overvliegen van witte zwanen, Zwarte zwanen, Wie zal er mee naar Engeland varen, Engeland is gesloten, De sleutel is gebroken. Is er dan geen timmerman Die de sleutel maken kan? Wij pleiten voor de terugkeer Van de bamboe grashark Wiens gekras ons doet denken Aan de vraag van mijn moeder, Jan wil je even op mijn rug krabben?, Ja iets naar links, Iets naar boven, Ja precies daar. Wij pleiten voor kalm tuinieren. Zo langzaam en rustig Als alles bloeit en groeit. Wij pleiten voor vrede met de aarde En in de mensen Een wel-behagen. Herman van Veen 5

6 foto: kruidentuin van A. Vogel door Annet Weijkamp Gezond en lekker: fruit is het snoepje van de natuur. Maar wist je ook dat fruit nog gezonder is als je het in verschillende kleuren eet? Elke kleur bevat namelijk weer unieke gezonde stoffen. Rood Rode fruitsoorten verminderen de kans op prostaatkanker, vermindert de groei van hormonen en zorgt voor een lager cholesterolgehalte. Bovendien helpt het tegen artritisklachten. Voorbeelden: sinaasappels, kersen, veenbessen, papaja, grapefruit, frambozen, appels, druiven. Oranje en geel Oranje of geel gekleurd eten staat vooral bekend om de hoge niveaus van bètacarotenen maar ook kalium, vitamine C en flavonoïden. Deze voedingsstoffen zijn een goede hulp bij het verlagen van de bloeddruk en het cholesterolgehalte. Daarnaast zorgen ze voor een jonger uitziende huid en helpen sterke en gezonde botten op te bouwen. Voorbeelden: citroen, mango, ananas, mandarijnen. Groen Groen is goed, want groene fruitsoorten bevatten vezels, calcium, foliumzuur, vitamine C en bètacaroteen. Deze verminderen het risico op kanker, zorgen voor een lager cholesterolgehalte en bloeddruk. Ze verbeteren de spijsvertering, versterken het immuunsysteem en de gezondheid van het netvlies. Voorbeelden: groene appels, groene druiven, peren, kiwi s, limoenen. Blauw en paars De stoffen van blauw en paars en fruit zorgen voor een beter immuunsysteem, een lagere bloeddruk en cholesterolgehalte. Daarnaast zorgt de opname van mineralen dat de spijsvertering verbetert en ontstekingen minder worden. Ook wordt de groei van kankercellen en tumoren vermindert. Voorbeelden: zwarte bessen, bramen, bosbessen, gedroogde pruimen, vlierbessen, paarse druiven en rozijnen. 6

7 Wespennestje in onze garage Tekst en foto: Jeu smeets Op 20 juni, een van de heetste dagen dit jaar komt mijn vrouw uit de garage met de mededeling, voor het raam van de garage krioelt het van de wespen, ik ga kijken en inderdaad het waren er meer dan een paar, zeker enkele tientallen van een kleine wespen-soort. Mijn conclusie was, hier moet ergens een wespennestje zitten en de jonge wespjes kunnen nooit de uitgang naar buiten vinden. Dus heb ik met een spraybus, die ik heb tegen bladluizen om mijn met zorg gekweekte plantjes te beschermen, nu ook de jonge wespen uit hun lijden verlost. Na korte tijd geen wesp meer te bekennen en dus maar eens gaan kijken waar die vandaan kwamen, want ik had nooit een wespennest gezien in onze garage. In een donkere bovenhoek, waar waarschijnlijk wel een doorgang voor die beestjes zal zijn tussen het dakbeschot en de boarding kom ik een klein nestje tegen wat in de basis tegen het plafond ± 8 cm doorsnee had en naar beneden toe in een punt uitliep en waar ook de invliegopening zat. Ook hier maar weer even de spraybus gehanteerd en een paar dagen later het nestje met een plamuurmes van het plafond gehaald. De buitenkant, die wel een soort papiermaché leek brokkelde meteen uit elkaar. Maar de twee mooi gevormde raatjes waren voor mij toch wel het interessantste. De grootste diende als een soort bodemplaat tegen het plafond en het kleinste zat met een kleine tussenruimte in het iets smallere deel van het nest. De omvang van de raatjes laat, gezien de grootte van mijn hand, zich ongeveer raden maar toch heb ik ze opgemeten. De grootste had een doorsnee van 6,5 cm en de kleinste precies 5 cm. De jonge wespen die ik gedood heb zullen wel de werksters geweest zijn en de witte dikkere propjes die nog in de raatjes zaten zullen wel de koninginnen in spé bevat hebben die meer ontwikkelingstijd en verzorging nodig hebben. Normaal laat ik alle natuurlijk leven in de staat waarin het verkeert maar deze wespjes waren al ten dode opgeschreven door hun uitzichtloze situatie. Wespen hebben ook een functie in de natuur en komen niet alleen af op door mensen geproduceerde zoetigheid al moet gezegd worden dat bepaalde wespensoorten daar wel een grote voorliefde voor blijken te hebben tot overlast van ons mensen. Bij deze een wespennest aan mijn tuinhuis. Tussen het houtopslag. Open gebroken door onbekende. Foto: Annet Weijkamp 7

8 Bij een rondje om mijn tuinhuis kwam in diverse nesten tegen ; een vogelnest tussen het houtopslag. Fraai afgewerkt met coniferen groen. Een compleet wespennest met uitvliegopening. En een bijenhotel voor solitaire bijen. De wespen en bijen bestuiven de planten, struiken en fruitbomen in mijn tuin. Ik heb dit jaar een goede fruitoogst ; appel, pruim, braam, framboos, blauwe bes, rode bes, kruisbes en druiven. 8

9 Dierenhotel IVN Jeugd heeft vorig jaar een bijenhotel geplaatst. Tijdens deze zomer ben ik eens een kijkje gaan nemen of er al gasten zijn. Een deel van de gezaaide bloemen zijn weer terug gekomen, maar het grootste deel bestaat uit inheemse soorten kruiden en grassen. Het hotel is helaas (nog) niet volgeboekt, maar wordt wel bezocht. Dit kun je zien aan de dicht gemetselde gaten in de blokken, dit wordt zo gedaan door solitaire bijen. Even verderop hebben ze een hotel geopend voor honing bijen. In mediterranee blauw geschilderd. Veilig verscholen achter het pijpenstrootje. Het pijpenstrootje is een vaste plant uit de grassen familie. Het is een bewoner van zure grasgronden en een waardplant voor diverse rupsen. 9

10 Dit alles is te bezichtigen vanaf deze fraaie zitplaats. Vanuit mijn bank thuis had ik een ontmoeting met deze schapen. Zij waren verdwaald in mijn tuin en op weg naar een stal. Helaas staan er geen wegwijzers langs de route voor deze gasten Foto en tekst; Annet Weijkamp 10

11 Grauwe ganzen bij Zwarte Water In de weilanden en de waterplassen bij het Zwarte Water aan de overkant van de Schandelose weg zaten, toen wij er langs fietsten, enorme aantallen Grauwe ganzen (Anser anser). Ze deelden daar het weiland met de prachtige, hoornloze Galloway runderen die te boek staan als rustig, vredelievend en zonder agressiviteit. Mogelijk dat zij door die eigenschappen ook geen hoorns nodig hebben De grauwe gans, met zijn niet te verwisselen verenkleed (zie inzet op grote foto) is de meest voorkomende wilde ganzensoort in Nederland en waarvan de huidige schattingen zijn dat er toch zo n broedparen zijn in ons land en dat deze aantallen met het binnentrekken van de wintergasten uit het hoge noorden deze aantallen zeker meer dan verdubbeld worden. Rond het begin van de 20 e eeuw waren deze ganzen in ons land uitgestorven en in de decennia daarna waren er incidenteel broedgevallen in Friesland en omgeving. In de vijftiger jaren zijn de eerste van deze ganzen weer blijven broeden in de toen in ontwikkeling zijnde IJsselmeer polders met zijn brede rietkragen waarvan ze nu de ongebreidelde uitbreiding in toom houden met hun enorme eetlust door de wortelstokken te consumeren. Ook in Zeeland, in het verdronken land van Saeftinghe houden ze de zeebies in toom door wegvreten van de knolletjes. Maar laten we niet vergeten dat ze ook enorme schade aan landbouwgewassen kunnen toebrengen door alle wintergranen weg te vreten en waarvoor de overheid vele miljoenen euro s aan schadevergoeding betaald aan de boeren. In zo n geval wordt er ook vaak een afschotvergunning afgegeven aan de plaatselijke jagers.tekst en foto s: Jeu Smeets 11

12 Watertappunt in de Maasduinen Op de Groote Heide bij het Infocenter van het Limburgs Landschap is half juli een watertap geïnstalleerd voor wandelaars, fietsers en voor veel mensen die ter plaatse hun hond uitlaten. Op de tapzuil is een tekst aangebracht en die luidt: Venloop, beleef je samen. Dit water wordt aangeboden door de Venloop. Voldoende water drinken houdt je gezond, energiek en verbetert je prestaties. Mogelijk gemaakt door WML ( Waterleiding Maatschappij Limburg) en Stichting Limburgs Landschap. De mevrouw op de foto was maar wat blij met het koele water dat uit de tapkraan komt, voor zichzelf en voor haar hond. In de paar weken dat deze voorziening hier staat is het wel duidelijk dat dit in een bepaalde behoefte voorziet en waar intussen veelvuldig gebruik van wordt gemaakt. Maar natuurlijk is het ook wel een aardige reclame voor de Venloop, omdat in dit buitengebied hier veel voor wordt getraind. Maar tevens is het ook leuke publiciteit voor het Limburgs Landschap op wier grondgebied dit staat en het nodigt ook uit om op woensdag- en zondagmiddag eens binnen te lopen als het Infocentrum geopend is. Voor de WML is die aandacht ook mooi meegenomen omdat dit tappunt zo ongeveer midden in hun waterwingebied staat op 1 km. van het pompstation Groote Heide. Tekst en foto s: Jeu Smeets. 12

13 Scharrelvarkens Langs het Natuur leer- en eetpad zijn nieuwe, jongen Scharrelvarkens gesignaleerd. Foto; Annet Ze zeggen wel eens: zo lui als een varken. Dat blijkt nog te kloppen ook. Een varken ligt maar liefst tachtig procent van de tijd niets te doen. Wageningen Universiteit heeft het onderzocht en kwam tot de conclusie dat een varken veel wil rusten, liefst in het gezelschap van andere varkens. Want een varken alleen: dat kan absoluut niet. Het onderzoek naar de biologie en het natuurlijke gedrag van varkens leverde een lijst met tien behoeften op. Behalve rust en niet alleen zijn, wil een varken onbeperkt kunnen eten en drinken (daaraan besteden ze overigens maar twintig minuten verdeeld over de dag). Zo n vier uur per dag wil het varken samen met soortgenoten de omgeving verkennen, spelen en wroeten. Voor mesten en urineren wil het varken een aparte plek. Ook willen varkens een veilige omgeving waar het niet te warm en niet te koud is, ze willen zichzelf kunnen verzorgen (modderbad), niet ziek zijn en voldoende beweging hebben. Varkens zijn sociale en gevoelige dieren met een rijk repertoire aan communicatiemiddelen. Ze kennen en herkennen 26 verschillende geluiden waarmee ze boodschappen en stemmingen weergeven. Ergernis, tegenzin, welbehagen, honger, woede, pijn - een varken drukt het allemaal uit. Kun je mini-varkens ook thuis houden? Advies: Bezint, eer ge begint! 13

14 Als je mini-varkentjes om het huis zou willen, kun je je beter beperken tot egels. Foto: Annet De grootste bedreiging voor de egel zijn kou en nattigheid gedurende de wintermaanden en het vroege voorjaar. Deze tijd van het jaar zijn ze gevoelig voor lage temperaturen, vocht en overstromingen. En er bestaat het gevaar dat hun nest verstoord wordt. Biedt egels daarom een droge en beschutte plek waar ze een nest kunnen maken, waar ze kunnen overwinteren en jongen kunnen grootbrengen. Onze tuinen worden meestal zo keurig onderhouden, dat er nauwelijks natuurlijke bescherming voorhanden is in de vorm van braamstruiken, heggen en omgevallen bomen. Een egelhuis is ontworpen om egels optimale overlevingskansen te bieden. Uw hulp is daarbij dringend gewenst. U kunt het huis kant en klaar bestellen bij Vivara. Of zelf een huis maken. LET OP!!! 14

15 Slakkenkorrels en insectenverdelgers zijn dodelijk voor egels. Ook de zogenaamde Ecokorrels raden wij af aangezien een aantal honden en katten erg ziek geworden zijn na het eten van deze korrels! Laat geen blikjes en bekertjes slingeren. Egels kunnen er in vast komen te zitten. Egels zijn goed voor uw tuin Egels zijn natuurlijke bestrijders van schadelijke beesten als rupsen, slakken en maden. Zij zorgen voor een natuurlijk evenwicht in uw tuin zonder het gebruik van insectenverdelgers. Sterrenhemel grote en kleine Beer Lange Zwoele Zomernacht 15

16 Na regen komt zonneschijn. Na een natte maand augustus kwam dan eindelijk de zon en de warmte. 1 Mei Zonnebloemdag, doe mee! Elk jaar op 1 mei is het Internationale Zonnebloemdag. Overal ter wereld planten mensen op deze dag zonnebloemzaadjes op ongebruikte stukjes grond in de stad. Al sinds de Romeinse tijd is 1 mei een dag waarop planten en bloemen weer bloeien het lentefeest wordt gevierd. En jij kunt meehelpen met vieren op deze dag, door het planten van zonnebloemen! In 2008 bedacht Engelsman Richard Reynolds dat de wereld wel wat meer kleur, liefde en dus zonnebloemen kon gebruiken. Daarom riep hij 1 mei uit tot internationale zonnebloemdag. Doe mee en maak je stad, straat, plantsoen of geveltuin een beetje mooier en vrolijker Het resultaat mag er zijn; een verloren hoekje in de tuin fleurt behoorlijk op. Deze zonnebloemen staan allemaal in potten, zodat ze gaten kunnen opvullen waar uitgebloeide bloemen zijn. 16

17 Foto: Annet Weijkamp 17