BESCHIKKING (kenmerk EU ) inzake een geval van ernstige bodemverontreiniging alsmede de bepaling van de urgentie tot saneren.

Transcriptie

1 Den Haag, 22 december 2004 BESCHIKKING (kenmerk EU ) inzake een geval van ernstige bodemverontreiniging alsmede de bepaling van de urgentie tot saneren. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DEN HAAG, Overwegende: dat op 13 november 2004 een melding is binnengekomen in de zin van de Wet bodembescherming; dat de melding is gedaan door: Dienst Stadsbeheer Milieu en Vergunningen Afdeling Bodemsanering Paviljoensgracht BL DEN HAAG dat de melding en deze beschikking betrekking hebben op de ernst van het geval van bodemverontreiniging en de bepaling van de saneringsurgentie voor de locatie Juffrouw Idastraat 2 t/m 22 en 7, 13 t/m 25, Prinsestraat 24 t/m 72 en 29 t/m 57, Molenstraat 42, 50c, 52 en 58 t/m 78 (even), Nobelstraat 11 t/m 47 en 22 t/m 28, Torenstraat 35a t/m 57, locatiecode , die is gelegen op de navolgende percelen of perceelgedeelten: kadastrale gemeente : Den Haag sectie : D percelen : 993, 1017, 1018, 1019, 1035, 1036, 1037, 1076, 1077, 1122, 1141, 1398, 1493, 1640, 1653, 1690, 1698, 1746, 1766, 1771, 1805, 1806, 1846, 1847, 1872, 1924, 1768, 1772 (alle geheel) 273, 274, 1078, 1124, 1149, 1527, 1579, 1581, 1655, 1666, 1668, 1684, 1689, 1755, 1776, 1804, 1810, 1812, 1845, 1848, 1849, 1854, 1867, 1871, 1906 (alle gedeeltelijk) grondpercelen: 1020, 1075, 1478, 1567, 1644, 1656, 1663, 1663, 1140, 1285 (alle geheel) 269, 995, 1020, 1075, 1079, 1116, 1478, 1530, 1582, 1644, 1825, 1827 (alle gedeeltelijk) dat deze melding is vergezeld van de volgende onderzoeken: - nader bodemonderzoek uitgevoerd door Lexmond milieu-adviezen B.V., (d.d. 1 augustus 2003, kenmerk /AVH); - aanvullend nader bodemonderzoek Juffrouw Idastraat 15 uitgevoerd door Royal Haskoning (d.d. 20 september 2004, kenmerk 9P0134). dat op 10 november 2004 een ontwerp-beschikking is genomen, die voor een ieder ter inzage heeft gelegen van 18 november 2004 tot en met 15 december 2004; EU /NAL 1

2 dat door de volgende belanghebbenden zienswijzen zijn ingebracht op het ontwerp van de beschikking: a. de heer J.N. van de Berg/mevrouw T.H. van de Berg-van Bennekom, Suezkade 161, Den Haag; b. de familie G.L. de Bruijn, Prinsestraat 46 ook namens de familie C. Zuiderwijk, Prinsestraat 38, Den Haag; c. Van Vliet & Elshof advocaten en procureurs namens Van Kempen Vastgoed B.V. eigenaar van de Juffrouw Idastraat 12 te Den Haag; d. de heer R.J. Udo, namens de heer S.F.M. Duijndam eigenaar van de Juffrouw Idastraat 15, Rijn 12, Leidschendam; e. Toyin Loye & Rob Rozenburg eigenaren van Juffrouw Idastraat 19, Prinsestraat 49 en ook namens mevrouw M. Grubben eigenaar van Prinsestraat 55. dat de belanghebbenden ontvankelijk zijn; dat de ingediende zienswijzen - kort samengevat - neerkomen op het volgende: 1. De belanghebbenden zijn niet geïnformeerd over de sanering (financiering en wijze van uitvoering van de sanering, de te verwachten overlast). De belanghebbenden wensen niet aansprakelijk te worden gesteld voor de sanering van de betreffende grondwaterverontreiniging en ze wensen niet geconfronteerd te worden met schade ten gevolge van de bodemverontreiniging en de eventuele sanering; 2. In de ontwerp-beschikking wordt vermeld dat het een geval van ernstige bodemverontreiniging betreft en vervolgens wordt de termijn waarbinnen gestart moet worden met de sanering gesteld op bijna 10 jaar (vóór 2015). Gezien de ernst van de situatie zou de verontreiniging zo snel mogelijk gesaneerd dienen te worden; 3. Als gevolg van de bodemverontreiniging treedt er een waardedaling van het onroerend goed op. Er wordt verzocht om een compensatieregeling op te nemen in de beschikking; 4. De analyseresultaten/onderzoeksrapporten zijn niet met de ontwerp-beschikking meegestuurd. Wegens het ontbreken van onderliggende gegevens is niet na te gaan of de ernst en de urgentie van de verontreinigingssituatie op juiste wijze zijn bepaald; 5. De bron van de verontreiniging is niet enkel gelegen ter plaatse van de Juffrouw Idastraat 15. Op de locatie is sprake van twee verontreinigingskernen in het ondiepe grondwater, waarvan de verontreiniging van geringe omvang mogelijk is toe te schrijven is aan de voormalige activiteiten Juffrouw Idastraat 15. De andere omvangrijke verontreiniging is veroorzaakt door andere bronnen aan de Prinsestraat ter hoogte van nummers (oneven). Eén verontreinigingskern in het diepe grondwater van grote omvang, is aanwezig ter plaatse van de Prinsestraat (oneven). Deze verontreiniging is mogelijk toe te schrijven aan de voormalige activiteiten Juffrouw Idastraat 20, Nobelstraat (oneven) (drukkerij); 6. In verband met de problematiek van de waardedaling is het ongepast dat de gemeente de OZB voor betrokken panden, vanaf het verkennend bodemonderzoek in 1994, niet heeft aangepast. dat ons verweer op de ingebrachte zienswijze inhoudt dat: ad 1. Deze beschikking heeft alleen betrekking op het vastleggen van de ernst en de urgentie van het geval van bodemverontreiniging op basis van de resultaten van de bodemonderzoeken. De beschikking heeft geen betrekking op de aansprakelijkheid van de sanering en de daaruit voortvloeiende kosten. De saneringsmethode is op het moment niet bekend en is niet aan de EU /NAL 2

3 orde. De saneringsaspecten komen aan de orde in een later (vóór 2015) op te stellen saneringsplan. Er mag niet eerder worden gestart met de sanering voordat het bevoegd gezag heeft ingestemd met het saneringsplan. Conclusie: de zienswijze is ongegrond; ad 2. Een geval van bodemverontreiniging wordt ernstig genoemd wanneer meer dan 25 m³ vaste bodem en/of 100 m 3 grondwater (bodemvolume) tot boven de interventiewaarde verontreinigd is. Het woord ernstig heeft betrekking op de omvang van de sterk verontreiniging in de vaste bodem en/of het grondwater. De saneringstermijn/-urgentie wordt gebaseerd op de risico s die de verontreiniging met zich brengt voor de mens, het ecosysteem en de mate van verspreiding van de verontreiniging in het grondwater. De beslissing of er al dan niet sprake is van een saneringsurgentie vindt plaats conform de bijlage 7 van de Circulaire Saneringsregeling Wet bodembescherming (Stcrt 1998, 4). Vanwege het actuele verspreidingsrisico hetgeen inhoudt dat de omvang van de sterke grondwaterverontreiniging jaarlijks slechts tussen 100 en 1000 m³ (bodemvolume) toeneemt, dient in overeenstemming met de geldende regels de sanering van deze verontreiniging voor of in 2015 te zijn aangevangen. Conclusie: de zienswijze is ongegrond; ad 3. Deze beschikking heeft alleen betrekking op het vastleggen van de bodemkwaliteit op basis van de resultaten van de bodemonderzoeken en de urgentie voor het saneren. Het belang van waardedaling van onroerend goed is geen belang dat de Wet bodembescherming beoogt te beschermen en dit belang hoeft derhalve niet bij de beschikking inzake de ernst en urgentie van het geval van bodemverontreiniging te worden betrokken. Conclusie: de zienswijze is ongegrond; ad 4. De onderzoeksresultaten hebben voor een ieder in het Gemeentelijk Contact Centrum ter inzage gelegen van 18 november 2004 tot en met 15 december De belanghebbenden zijn in de gelegenheid gesteld om binnen de inzage-termijn de rapporten in te zien op bovengenoemde locatie. Conclusie: de zienswijze is ongegrond; ad 5. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat ter hoogte van Prinsestraat nummers geen bronnen aanwezig zijn. In het grondwater ter plaatse, peilbuis 202, wordt namelijk geen sterker verhoogd gehalten aan gechloreerde koolwaterstoffen aangetroffen dan in peilbuizen 401,302 en 106 (ter plaatse van Juffrouw Idastraat 15). Verder blijkt uit analyseresultaten dat ter plaatse van Juffrouw Idastraat 20 en Nobelstraat het ondiepe en diepe grondwater (7.0-8,0 meter minus maaiveld) slechts licht verontreinigd is met tetrachlooretheen. Als bron van de verontreiniging wordt gezien de analyseresultaten (hoge concentraties) de voormalige clichéfabriek/drukkerij ter plaatse van de Juffrouw Idastraat 15 beschouwd. De verontreiniging heeft zich via het grondwater en mogelijke lekkage van het riool verspreidt richting Prinsestraat. Aangezien de dichtheid van de gechloreerde koolwaterstoffen groter is dan de dichtheid van water hebben de verontreinigingen zich eerst vooral verticaal verspreidt en vervolgens zijn de verontreinigingen door de grondwaterstroming stroomafwaarts richting Nobelstraat verspreid. Hierdoor zijn in de bodem de vlekken in het ondiepe en het diepe grondwater ontstaan. Conclusie: de zienswijze is ongegrond. Ad 6 Deze zienswijze is niet gericht tegen de ontwerp-beschikking maar tegen OZB beschikkingen die de gemeente heeft afgegeven. Conclusie: de zienswijze is niet ontvankelijk. Gelet op: - het huidige en het beoogde gebruik van de locatie Juffrouw Idastraat 15 als wonen met tuin en de omgeving als voornamelijk winkels met bovenwoningen; EU /NAL 3

4 - de mandaatregeling van de gemeente Den Haag van 13 juli 1999, (kenmerk BZ III) - het B&W ondermandaatbesluit dienst Stadsbeheer van 14 februari 2003, (kenmerk SB ); - de Algemene Inspraakverordening Den Haag (nr. 15/1994); - de Algemene Wet bestuursrecht; - de artikelen 29 en 37 van de Wet bodembescherming, de circulaire saneringsregeling Wet bodembescherming, beoordeling en afstemming (Stcrt 1998, nr. 4), de circulaire Streef- en Interventiewaarden bodemsanering (Stcrt 2000, nr. 39), de circulaire systematiek beslissing saneringsurgentie (bijlage 7 van de circulaire saneringsregeling Wet bodembescherming, beoordeling en afstemming stcrt 1998, nr. 4) en de circulaire Bepaling saneringstijdstip voor gevallen van ernstige verontreiniging waarvoor sanering urgent is (Stcrt 1997, nr 47), of de daarvoor in de plaats tredende wet- en regelgeving; Besluiten: - dat gezien de aard, de concentratie en de omvang van de verontreiniging sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging in de zin van artikel 1 Wet bodembescherming; - dat op grond van de risico's van verspreiding van de verontreiniging er sprake is van saneringsurgentie in de zin van artikel 37 Wet bodembescherming; - dat de motivatie omtrent het besluit inzake de ernst van het geval van bodemverontreiniging en de saneringsurgentie is vastgelegd in de bij deze beschikking (EU ) behorende bijlage; - dat ieder voornemen tot wijziging van het gebruik van de locatie zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk 4 weken voor de doorvoering van de wijziging, schriftelijk aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Den Haag ter kennis dient te worden gebracht; - dat de sanering uiterlijk voor of in 2015 dient te zijn aangevangen. Burgemeester en wethouders van Den Haag, namens dezen: hoofd Bodembeheer ing. L. Hopman EU /NAL 4

5 Rechtsbescherming Belanghebbenden kunnen tegen dit besluit binnen zes weken na bekendmaking daarvan een bezwaarschrift indienen bij burgemeester en wethouders, Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag. Het bezwaarschrift moet ondertekend zijn en tenminste bevatten: a. naam en adres van de belanghebbende b. de dagtekening c. een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar schrift is gericht d. de gronden van het bezwaar e. een volmacht, indien het bezwaarschrift niet door de belanghebbende, maar door een ander, namens hem, wordt ingediend U wordt verzocht een kopie van het besluit waartegen het bezwaar is gericht, mee te zenden. Indien u een bezwaarschrift indient, wordt u verzocht om in de linkerbovenhoek van de enveloppe de woorden "AWB/BEZWAAR" te vermelden. De indiener van het bezwaarschrift kan, als onverwijlde spoed dat - gelet op de betrokken belangen - vereist, eveneens een voorlopige voorziening vragen bij de voorzitter van de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State, Postbus , 2500 EA Den Haag. EU /NAL 5

6 Bijlage behorende bij beschikking geval van ernstig bodemverontreiniging en de urgentie tot saneren (kenmerk EU ) Algemeen De locatie Juffrouw Idastraat 2 t/m 22 en 13 t/m 25, Prinsestraat 24 t/m 72 en 29 t/m 57, Molenstraat 42, 50c, 52 en 58 t/m 78 (even), Nobelstraat 11 t/m 47 en 22 t/m 28, Torenstraat 35a t/m 57 is gelegen in het centrum in Den Haag. Op de locatie Juffrouw Idastraat 15 is vanaf 1931 tot 1994 een clichéfabriek/drukkerij gevestigd geweest. Op de locatie heeft een distilleerketel gestaan van 50 liter gebruikt voor distillatie van een mengsel van butanol en perchloorethyleen/ tetrachlooretheen. Verder zijn op de locatie een afvaltank voor ontwikkelaar en fixeer, berging van gevaarlijke stoffen, opslag van chemicaliën, een huisbrandolietank van 2 m³, een ets- en polymeermachine en spoelbakken gebruikt. Van 1916 tot 1922 was op het perceel Juffrouw Idastraat 15 een metaalbewerkingsfabriek gevestigd. Momenteel bevindt zich op de locatie een woning met tuin. Op en nabij de locatie zijn voornamelijk winkels met bovenwoningen aanwezig. Aanleiding voor de uitgevoerde onderzoeken is de tijdens het in 1994 uitgevoerde verkennend bodemonderzoek geconstateerde verontreiniging met oplosmiddelen. Opgemerkt wordt dat deze beschikking alleen betrekking heeft op het geval van bodemverontreiniging met gechloreerde koolwaterstoffen. Motivatie inzake de ernst: Samenvatting verontreinigingssituatie: Op de locatie is ter plaatse van Juffrouw Idastraat 15 het grondwater licht tot sterk verontreinigd met gechloreerde koolwaterstoffen (met name tetrachlooretheen (per), cis-1,2- dichlooretheen) en licht verontreinigd met trichlooretheen (tri). De oppervlakte van het grondwater waarin de concentratie gechloreerde koolwaterstoffen sterk verhoogd is, bedraagt tenminste 1800 m.2. De gemiddelde concentratie gechloreerde koolwaterstoffen (per en cis- 1,2-dichlooretheen) overschrijdt de interventiewaarde vanaf 3,2 tot een diepte van 10 m- maaiveld. Het totale volume grondwater dat boven de interventiewaarde verontreinigd is bedraagt tenminste m 3 (bodemvolume). De ondergrond op het perceel Juffrouw Idastraat 15 is (vanaf ca 1,8 tot 4,0 m-maaiveld) licht verontreinigd met tetrachlooretheen. De oorzaak / bron van de grondwaterverontreiniging is de clichéfabriek/drukkerij ter plaatse van Juffrouw Idastraat 15 geweest. De verontreiniging is ontstaan ten gevolge van morsen bij de destilleerketel en mogelijk ook door lekkage van de riolering. Conclusie : Vanwege de aangetroffen gehalten en het volume verontreinigde bodem wordt geconcludeerd dat de verontreiniging een geval van ernstige bodemverontreiniging in de zin van de Wet bodembescherming betreft. Motivatie inzake de urgentie: De urgentie is bepaald volgens bijlage 7 van de circulaire saneringsregeling Wet bodembescherming, beoordeling en afstemming (stcrt 1998, nr. 4). Er zijn geen actuele risico's voor de mens aanwezig: Direct contact met de verontreiniging is niet mogelijk omdat de sterke verontreinigingen ruim beneden de contactzone voorkomen. Opname via voedingsgewassen kan worden uitgesloten, gezien de diepte van de sterke verontreiniging. Opname via het drinkwater is vanwege de diepteligging van de verontreinigingen niet te verwachten, maar kan niet worden EU /NAL 6

7 uitgesloten omdat permeatie van de aangetroffen verontreinigingen door het drinkwaterleidingmateriaal mogelijk is. Inhalatie van de verontreiniging is mogelijk omdat de aangetroffen verontreinigingen vluchtig zijn. Ter plaatse van de Juffrouw Idastraat 15 is tevens onderzoek uitgevoerd naar de kwaliteit van de binnenlucht in deze woning. In de binnenlucht worden licht verhoogde gehalten, ten opzichte van de detectiegrenzen, gemeten voor dichloormethaan en tetrachlooretheen. De gehalten overschrijden echter de maximaal Toelaatbare Concentratie Lucht niet. Hoewel inhalatie van de verontrein iging mogelijk is, is met behulp van het binnenluchtonderzoek aangetoond dat er derhalve geen humane risico s zijn ten gevolge van de aangetroffen verontreiniging met gechloreerde koolwaterstoffen. Er zijn geen actuele risico's voor het ecosysteem aanwezig: Of actuele risico's voor het ecosysteem kunnen optreden is afhankelijk van de concentraties aan verontreinigingen en het verontreinigd oppervlak. Het maatgevend oppervlak is afhankelijk van de mate waarin het betreffende gebied voor flora en fauna toegankelijk is. Voor deze locatie wordt het minimale verontreinigde oppervlak waarbij, bij de gemeten concentraties, actuele risico's kunnen optreden voor het ecosysteem, niet overschreden. Er zijn wel actuele risico's voor verspreiding aanwezig: Er is geen sprake van dichtheidsstroming of een drijflaag of transport in de onverzadigde zone. De verontreiniging is in het grondwater aanwezig en is mobiel. Met behulp van het computerprogramma Sanerings Urgentie Systematiek is berekend dat op basis van volumetoename sprake is van actuele verspreidingsrisico's. Het geval van ernstige bodemverontreiniging valt in categorie 3. Dit houdt in dat de omvang van de sterke grondwaterverontreiniging jaarlijks met 100 m³ (bodemvolume) toeneemt. De sanering van deze verontreiniging dient daarom voor of in 2015 dient te zijn aangevangen. Conclusie : Bij het huidige gebruik van de locatie is wel sprake van actuele verspreidingsrisico's en geen sprake van actuele risico's voor de mens en het ecosysteem, zodat sanering van de verontreiniging wel urgent is. Motivatie inzake de saneringstijdstip Sanering van het onderhavige geval van bodemverontreiniging is urgent vanwege actuele verspreidingsrisico's. De systematiek van tijdstipbepaling gaat er van uit dat bij de aanwezigheid van actuele verspreidingsrisico's voor of in 2015, respectievelijk categorie III met de sanering dient te worden begonnen. Op basis van de maatschappelijke criteria dient met de sanering te worden begonnen uiterlijk in het laatste jaar van de urgentiecate gorie III. Conclusie: Vanwege de actuele verspreidingsrisico's dient voor 2015 (categorie III) met de sanering te worden begonnen. EU /NAL 7

8 Algemene toelichting bij beschikkingen omtrent het bepalen van de ernst van een geval van bodemverontreiniging. Een beschikking wordt in het algemeen genomen op aanvraag. De beschikking heeft betrekking op (een deel van) één geval van bodemverontreiniging conform artikel 1 van de Wet bodembescherming. Op een locatie kunnen meerdere gevallen van bodemverontreiniging voorkomen. Of alle gevallen van bodemverontreiniging op een locatie bij onderzoek aan het licht komen, hangt vooral af van het onderzoekskader. Een geval van bodemverontreiniging kan perceels- en eigendomsgrenzen overschrijden. Een afschrift van de beschikking moet overeenkomstig het gestelde in artikel 55 van de Wet bodembescherming aan de dienst van het Kadaster en de Openbare Registers worden toegezonden. Het Kadaster koppelt de beschikking aan het betreffende perceel. Met deze registratie wordt de bodemkwaliteit van het betreffende perceel inzichtelijk voor potentiële kopers en belanghebbenden. Volgens artikel 29 Wet bodembescherming wordt er in een beschikking vastgesteld of er sprake is van een geval van ernstige verontreiniging. Hiervan is sprake bij een gemiddelde overschrijding van de interventiewaarden in meer dan 25 m 3 vaste bodem en/of 100 m 3 grondwater. De interventiewaarden zijn vastgelegd in de Circulaire Streef- en Interventiewaarden Bodemsanering (Stcrt. 2000, 39). Indien er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging, bestaat in principe een noodzaak tot saneren. Indien sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging dient vervolgens op grond van art. 37 Wet bodembescherming ook de saneringsurgentie vastgesteld te worden. Hierbij verplicht de wet in ieder geval rekening te houden met het risico voor mens, plant of dier als gevolg van blootstelling aan de verontreiniging en de mogelijke verspreidingsrisico's, gegeven het gebruik van de bodem op het moment van de beschikking. De systematiek voor de beslissing of er al dan niet sprake is van een saneringsurgentie van het geval van ernstige verontreiniging staat vermeld in bijlage 7 van de Circulaire Saneringsregeling Wet bodembescherming (Stcrt 1998, 4). Bij saneringsurgentie dient conform de wet ook aangegeven te worden wanneer uiterlijk begonnen dient te worden met de sanering; het saneringstijdstip. De circulaire bepaling saneringstijdstip voor gevallen van ernstige verontreiniging waarvoor sanering urgent is, (Stcrt 1997, nr 47), bepaalt het tijdstip waarop met de sanering moet worden aangevangen. Deze bepaling vindt plaats volgens twee stappen: 1. op basis van milieuhygiënische criteria worden gevallen van ernstige verontreiniging in drie categorieën ingedeeld en, 2. het definitieve tijdstip (jaar) wordt binnen de grenzen van een categorie (van stap 1) op basis van maatschappelijke criteria bepaald op het laatste jaar van de categorie van stap 1. In de circulaire zijn deze criteria uitgebreid beschreven. EU /NAL 8