Overzicht Governance Principes Code Verzekeraars - Menzis

Transcriptie

1 Overzicht Governance Principes Code Verzekeraars - Menzis Versie 1 januari 2016 Menzis geeft in dit overzicht een toelichting op de toepassing van de principes uit de Code Verzekeraars. Inleiding Per 1 januari 2011 zijn de Governance Principes Verzekeraars van toepassing voor zorgverzekeraars. In deze Code worden voor Nederlandse verzekeraars de beginselen uiteengezet met betrekking tot corporate governance, risicomanagement, audit, beloningsbeleid en naleving van wet- en regelgeving. De Code Verzekeraars die vanaf 1 januari 2011 van kracht is, is een vorm van zelfregulering op basis van het pas toe en leg uit- principe. De Code is van toepassing op alle verzekeraars die beschikken over een vergunning verleend op grond van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen activiteiten in Nederland of in een andere lidstaat en of de activiteiten al dan niet door middel van een bijkantoor worden verricht. Verzekeraars waarop de Code van toepassing is en die deel uitmaken van een groep kunnen onderdelen van de Code op het niveau van de groep dan wel de verzekeringsgroep toepassen. De Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen van de Coöperatie Menzis U.A. hebben gekozen voor toepassing van de corporate governance principes uit de Code Verzekeraars binnen de hieronder vermelde rechtspersonen: Menzis Zorgverzekeraar N.V. Menzis N.V. Anderzorg N.V. Azivo Zorgverzekeraar N.V. De beloningsprincipes en de principes met betrekking tot risicomanagement (inclusief het product goedkeuringsproces), de naleving van wet- en regelgeving, de zorgplicht naar klanten en de ondernemingsprincipes worden toegepast in de gehele Menzis organisatie. Menzis geeft in dit overzicht de wijze weer waarop de principes uit de Code Verzekeraars toegepast worden. Doel van de Code Verzekeraars is bij te dragen aan het (herstel van) vertrouwen in de financiële sector. Menzis onderschrijft het belang van de Code Verzekeraars. Menzis heeft bij de toepassing van de Code Verzekeraars rekening gehouden met de nationale context waarin wij opereren, de specifieke zorgverzekeringsactiviteiten en risico s en het coöperatieve karakter van de organisatie. Vanwege de coöperatieve organisatievorm kenmerkt de corporate governance van Menzis zich door een uniek systeem van checks and balances. De Raad van Bestuur draagt de verantwoordelijkheid voor de evenwichtige afweging van de belangen van alle stakeholders, zoals klanten, medewerkers en maatschappelijke organisaties. Hierbij wordt rekening gehouden met de continuïteit van de organisatie, de maatschappelijke omgeving waarin wij functioneren en relevante wet- en regelgeving en codes die van toepassing zijn. 1

2 1. Naleving Code en transparante verantwoording 1.1 Toepassing Code De verzekeraar past de principes van de Code in beginsel toe. Het toepassen van de principes is mede afhankelijk van de activiteiten en overige specifieke kenmerken van de verzekeraar en de groep waarvan hij eventueel deel uitmaakt. Verzekeraars waarop de Code van toepassing is, verschillen op veel gebieden. Zo verschillen zij in aard en omvang, opereren zij in verschillende (deel)markten, kunnen zij nationaal of internationaal georiënteerd zijn en kennen zij verschillende corporate governance structuren. Waar deze verschillen dat rechtvaardigen, zal sprake kunnen zijn van een proportionele toepassing van de principes van de Code. Afwijkingen, mits gemotiveerd, kunnen derhalve gerechtvaardigd zijn. De Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen van de Coöperatie Menzis U.A. hebben gekozen voor toepassing van de corporate governance principes uit de Code Verzekeraars binnen de hieronder vermelde rechtspersonen: Menzis Zorgverzekeraar N.V. Menzis N.V. Anderzorg N.V. Azivo Zorgverzekeraar N.V. 1.2 Verantwoording Code De verzekeraar vermeldt gemotiveerd in zijn (groeps)jaarverslag en op zijn (groeps)website per bepaling uit de Code op welke wijze hij de betreffende bepaling toepast. Indien de verzekeraar niet (volledig) voldoet aan de bepaling legt hij uit waarom. De verantwoordingstekst in het jaarverslag en op de website moeten eenvoudig vindbaar zijn. Menzis vermeldt op de corporate website de maatschappelijke missie en visie van de organisatie en het bedrijfsprofiel en bijbehorende activiteiten. Eveneens zijn wij transparant over ons handelen en leggen wij verantwoording af over de in- en externe codes en regelingen waar wij ons aan committeren. De toepassing van de Code wordt per bepaling vermeld in een document dat is weergegeven op de corporate website. Eveneens is deze verantwoording weergeven in het Financieel Maatschappelijk jaarverslag van Menzis. Ook staat op de website onder meer vermeld wat wij verstaan onder duurzaam vermogensbeheer, hoe wij omgaan met fraudebeheersing en wat de inhoud is van ons verantwoorde beloningsbeleid. 2. Raad van Commissarissen 2.1 Samenstelling en deskundigheid De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld, dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen. Complementariteit, collegiaal bestuur, onafhankelijkheid en diversiteit zijn een voorwaarde voor een goede taakvervulling door de Raad van Commissarissen. In het reglement van de Raad van Commissarissen is de naleving van dit principe geregeld. Voorts wordt in de daaruit voortvloeiende profielschets van de Raad van Commissarissen de complementariteit en deskundigheid van de Raad geborgd. Het reglement van de Raad van Commissarissen is bedoeld om, met in achtneming van de statutaire bepalingen, aanvullende principes betreffende het functioneren van de Raad van Commissarissen 2

3 vast te leggen. Het reglement schrijft voor dat de Raad evenwichtig en naar behoren dient te worden samengesteld, zodat de deskundigheid, betrouwbaarheid en onafhankelijkheid van de leden is geborgd. In de profielschets wordt specifiek benoemd welke competenties, kennisen ervaring van commissarissen wordt verwacht. Er wordt gelet op diversiteit wat betreft sekse, leeftijd en complementariteit wat betreft de professionele achtergrond van de leden. In de algemene profielschets staat gedefinieerd over welke competenties de leden van de Raad van Commissarissen dienen te beschikken. De Raad van Commissarissen hanteert een geschiktheidsmatrix die afgeleid is van het door De Nederlandsche Bank (DNB) ter beschikking gestelde model. Uit deze matrix blijkt in welke mate een commissaris beschikt over de gevraagde kennis of competenties, ook in relatie tot het totaal van de Raad van Commissarissen Alle (her)benoemde commissarissen zijn voor hun (her)benoeming op geschiktheid en betrouwbaarheid getoetst door De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM).. Bij de beoordeling van de geschiktheid heeft de toezichthouder niet alleen gekeken naar de kennis, ervaring en vaardigheden van de individuele commissarissen, maar ook naar de samenstelling van de Raad van Commissarissen als geheel. De Raad van Commissarissen evalueert eenmaal per jaar de profielschets van de Raad van Commissarissen teneinde daaruit conclusies te trekken voor zijn eigen samenstelling, grootte en werkwijze. Bij de voordracht van kandidaten voor benoeming of herbenoeming wordt binnen de kaders van deze algemene profielschets rekening gehouden met de gewenste samenstelling en de in de Raad vertegenwoordigde competenties. Voor elke vacature in de Raad van Commissarissen wordt een individuele profielschets opgesteld. De leden van de Raad voldoen aan de onafhankelijkheidscriteria zoals geformuleerd in de Nederlandse Corporate Governance Code. De voorzitter van de Raad van Commissarissen ziet er in het bijzonder op toe, dat de leden van de Raad van Commissarissen zonder last of ruggespraak en onafhankelijk functioneren, zowel ten opzichte van de bij Menzis betrokken (deel)belangen als ten opzichte van de leden van de Raad van Bestuur. In de statuten van Coöperatie Menzis U.A. is vastgelegd dat de taakverdeling geschiedt onder handhaving van de collectieve verantwoordelijkheid van de Raad van Commissarissen voor zijn taakvervulling. De Raad van Commissarissen zal als collegiaal orgaan opereren en richt zich naar het belang van Menzis en zijn rechtspersonen en ondernemingen. Commissarissen volgen een permanent educatieprogramma. Tevens wordt aan nieuwe commissarissen een te volgen introductieprogramma geboden, wat hen op hun verantwoordelijkheid en rol voorbereidt. Het reglement en de algemene profielschets van de Raad van Commissarissen zijn op de corporate website van Menzis geplaatst De Raad van Commissarissen beschikt over een voldoende aantal leden om zijn functie, ook in de commissies van de Raad, goed te kunnen uitoefenen. Het geschikte aantal leden is mede afhankelijk van de aard, omvang en complexiteit van de verzekeraar. De Raad van Commissarissen van Menzis bestaat uit zes leden, die in hun hoedanigheid functioneren voor iedere rechtspersoon van Menzis afzonderlijk. Gezien de omvang, de complexiteit en de coöperatieve identiteit van Menzis is dit een passend aantal om de functie van de Raad van Commissarissen en de bijbehorende commissies goed en effectief te kunnen uitoefenen De leden van de Raad van Commissarissen beschikken over gedegen kennis van de maatschappelijke functies van de verzekeraar en van de belangen van alle bij de verzekeraar betrokken partijen. De Raad van 3

4 Commissarissen maakt een evenwichtige afweging van de belangen van de bij de verzekeraar betrokkenen zoals zijn klanten, aandeelhouders en medewerkers. Onderdeel van de vereiste competenties is dat de leden van de Raad van Commissarissen beschikken over gedegen kennis van de maatschappelijke functies van Menzis en van de belangen van alle bij Menzis betrokken partijen. De Raad van Commissarissen maakt een evenwichtige afweging van de belangen van de bij Menzis betrokkenen zoals de klanten,medewerkers. Commissarissen volgen een permanent educatieprogramma. Tevens wordt aan nieuwe commissarissen een te volgen introductieprogramma geboden, wat hen op hun verantwoordelijkheid en rol voorbereidt. De Raad van Commissarissen vervult haar functie voor de gehele Coöperatie Menzis U.A. en haar rechtspersonen en ondernemingen. Daarnaast heeft de Raad een aantal van zijn leden verzocht, uitgezonderd de voorzitter en de plaatsvervangend voorzitter, één van de zorgverzekeraars binnen Menzis op zich te nemen als bijzonder aandachtsgebied. Ook kan de Raad van Commissarissen aan één of meer van zijn leden verzoeken zich meer in het bijzonder bezig te houden met andere nader aan te geven aandachtsgebieden Ieder lid van de Raad van Commissarissen is in staat om de hoofdlijnen van het totale beleid van de verzekeraar te beoordelen en zich een afgewogen en zelfstandig oordeel te vormen over de basisrisico s die daarbij worden gelopen. Voorts beschikt ieder lid van de Raad van Commissarissen over specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor de vervulling van zijn rol binnen de Raad van Commissarissen. Daartoe wordt, zodra een vacature in de Raad van Commissarissen ontstaat, een individuele profielschets voor het nieuwe lid van de Raad van Commissarissen opgesteld die past binnen de profielschets die voor de gehele Raad is opgesteld. In het reglement van de Raad van Commissarissen is vastgelegd dat ieder lid een goed begrip dient te hebben van de risico s die Menzis loopt en de wijze waarop deze risico s worden beheerst. Van ieder lid van de Raad van Commissarissen wordt verwacht dat hij/zij in staat is om de hoofdlijnen van het totale beleid van de verzekeraar te beoordelen en zich een afgewogen en zelfstandig oordeel te vormen over de basisrisico s die daarbij worden gelopen. Ieder lid van de Raad van Commissarissen beschikt als bestuurder, adviseur en/of commissaris in de private en/of publieke sector over ruime bestuurlijke ervaring en diepgaande kennis op een of meer van de specifieke deskundigheidsterreinen, zodat hij zijn rol binnen de raad naar behoren kan vervullen. Nieuwe leden ontvangen aanvullende informatie en scholing voor zover nodig voor de uitoefening van hun toezichthoudende en adviserende taak. De Raad van Commissarissen evalueert jaarlijks zijn eigen functioneren teneinde daaruit conclusies te trekken voor zijn eigen samenstelling, grootte, werkwijze en educatieprogramma Bij de vervulling van de vacature van voorzitter van de Raad van Commissarissen wordt in de op te stellen individuele profielschets aandacht besteed aan de door de verzekeraar gewenste deskundigheid en ervaring met de financiële sector en bekendheid met de sociaal-economische en politieke cultuur en de maatschappelijke omgeving van de belangrijkste markten waarin de verzekeraar opereert. Menzis stelt ook bij de vervulling van de vacature van voorzitter van de Raad van Commissarissen een individuele profielschets op. Naast de algemene vereiste capaciteiten en kwalificaties voor commissarissen, zoals beschreven in de algemene profielschets van de Raad van Commissarissen, zal in de individuele profielschets specifieke deskundigheid en ervaring worden vereist om de voorzittersrol naar behoren te vervullen. Hierbij zullen principe van de Code Verzekeraars en de relevante bepalingen uit het reglement van de Raad van Commissarissen en de competentiematrix als leidraad dienen. 4

5 De huidige voorzitter van de Raad van Commissarissen beschikt over brede deskundigheid en ruime ervaring met de financiële sector en bekendheid met de sociaaleconomische en politieke cultuur en de maatschappelijke omgeving van de belangrijkste markten waarin Menzis opereert. In 2012 is de voorzitter van de Raad van Commissarissen van Menzis in het kader van zijn herbenoeming op grond van de beleidsrichtlijn van De Nederlandsche Bank op geschiktheid getoetst. DNB is op basis van haar onderzoek tot een positief oordeel gekomen. Bij de beoordeling van de geschiktheid heeft de toezichthouder niet alleen gekeken naar de kennis, ervaring en vaardigheden van de voorzitter, maar ook naar de samenstelling van de Raad van Commissarissen als geheel Ieder lid van de Raad van Commissarissen, de voorzitter in het bijzonder, is voldoende beschikbaar en bereikbaar om zijn taak binnen de Raad van Commissarissen en de commissies van de Raad waarin hij zitting heeft naar behoren te vervullen. De Raad van Commissarissen evalueert onder leiding van de voorzitter jaarlijks het eigen collectieve functioneren en dat van de afzonderlijke commissies en commissarissen. Hierbij wordt tevens aandacht geschonken aan beschikbaarheid en bereikbaarheid (af te lezen aan de notulen van de vergaderingen van de Raad van Commissarissen) van de leden. In 2015 is gebleken dat ieder lid van de Raad van Commissarissen in voldoende mate beschikbaar en bereikbaar is om zijn taak binnen de Raad naar behoren te vervullen Ieder lid van de Raad van Commissarissen ontvangt een passende vergoeding in relatie tot het tijdsbeslag van de werkzaamheden. Deze vergoeding is niet afhankelijk van de resultaten van de verzekeraar. De Remuneratiecommissie brengt periodiek aan de Raad van Commissarissen advies uit met betrekking tot de bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen. De bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen is conform het kader van de Wet Normering Topinkomen (WNT) en wordt vastgesteld door de Ledenraad. Menzis hanteert een zorgvuldig, beheerst en duurzaam beloningsbeleid. De leden van de Raad van Commissarissen van Menzis ontvangen een passende vergoeding in relatie tot het tijdsbeslag van de werkzaamheden, welke niet afhankelijk is van de prestaties van Menzis De voorzitter van de Raad van Commissarissen ziet toe op de aanwezigheid van een programma van permanente educatie voor de leden van de Raad van Commissarissen, dat tot doel heeft de deskundigheid van de commissarissen op peil te houden en waar nodig te verbreden. De educatie heeft in ieder geval betrekking op relevante ontwikkelingen binnen de verzekeraar en de financiële sector, op corporate governance in het algemeen en die van de financiële sector in het bijzonder, op de zorgplicht jegens de klant, integriteit, het risicomanagement, financiële verslaggeving en audit. Ieder lid van de Raad van Commissarissen neemt deel aan het programma en voldoet aan de eisen van permanente educatie. De voorzitter van de Raad van Commissarissen ziet erop toe dat alle commissarissen een collectief en waar nodig individueel programma van permanente educatie volgen, welke jaarlijks wordt geactualiseerd op basis van veranderende omstandigheden en verworven kennis en ervaring. In het kader van het programma van permanente educatie (PE) worden kennissessies georganiseerd en werkbezoeken afgelegd. Het collectieve PE programma bestaat jaarlijks uit minimaal vier dagdelen. Ter verdere versterking en verbreding van de deskundigheid van de commissarissen beschikken zij over een digitale kennismap, waarin actuele informatie over het Nederlandse zorgstelsel, relevante wet- en regelgeving, het risicomanagement systeem en andere (actuele) onderwerpen beschreven is. 5

6 De Raad van Commissarissen heeft gezamenlijk met de Raad van Bestuur in 2015 kennissessies gevolgd over onder meer de verschuiving van ziekenhuisbehandelingen naar de eerste lijn, het systeem van risicoverevening en de evaluatie van het stelsel van zorgverzekeringen en het programma m.b.t. regiogericht werken.. Voorts wordt in de reguliere vergaderingen met de Raad van Commissarissen gesproken over relevante ontwikkelingen binnen de zorgverzekeraar en de financiële sector, corporate governance, de zorgplicht jegens de klant, integriteit, het risicomanagement, financiële verslaggeving en audit De beoordeling van de effectiviteit van de in principe bedoelde permanente educatie maakt deel uit van de jaarlijkse evaluatie van de Raad van Commissarissen. De benodigde individuele of collectieve inspanningen op het gebied van permanente educatie, alsmede de effectiviteit hiervan zijn een vast onderdeel van de periodieke evaluatie van het functioneren van de Raad van Commissarissen, de commissies en afzonderlijke leden Naast de jaarlijkse evaluatie van het eigen functioneren van de Raad van Commissarissen wordt dit functioneren eens in de drie jaar onder onafhankelijke begeleiding geëvalueerd. De betrokkenheid van ieder lid van de Raad van Commissarissen, de cultuur binnen de Raad van Commissarissen en de relatie tussen de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur maken deel uit van deze evaluatie. In het reglement van de Raad van Commissarissen is opgenomen dat naast de jaarlijkse evaluatie van het eigen functioneren van de Raad van Commissarissen dit functioneren minimaal eens in de drie jaar onder onafhankelijke interne of externe begeleiding wordt geëvalueerd. In 2014 heeft de Raad een zelfevaluatie uitgevoerd onder onafhankelijk externe begeleiding. In 2015 is een evaluatie uitgevoerd onder leiding van de vice-voorzitter van de RvC. De betrokkenheid en beschikbaarheid van ieder lid van de Raad van Commissarissen, de cultuur binnen de Raad van Commissarissen en de relatie tussen de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur maken deel uit van deze evaluatie. 2.2 Taak en werkwijze Bij zijn toezicht besteedt de Raad van Commissarissen bijzondere aandacht aan het risicobeheer van de verzekeraar. Iedere bespreking van het risicobeheer wordt voorbereid door een risico- of vergelijkbare commissie, die daartoe door de Raad van Commissarissen uit zijn midden is benoemd. De Raad van Commissarissen heeft ervoor gekozen om geen aparte risicocommissie in te stellen, maar de taken van de Audit Commissie uit te breiden. Deze commissie heeft in de praktijk reeds een sterke focus op risico gerelateerde onderwerpen. In lijn hiermee is de naam van de commissie gewijzigd in Governance, Risk en Compliance Commissie (GRC-commissie). De GRC-inrichting en de planning en controlcyclus van Menzis is zodanig ingericht dat alle aan risico gerelateerde onderwerpen systematisch georganiseerd zijn. Daarmee wordt geborgd dat het onderwerp risicomanagement veel aandacht in zowel de GRC-commissie als de Raad van Commissarissen krijgt. De GRC-commissie verricht op grond van haar reglement onder meer voorbereidende werkzaamheden voor: - De werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen, waaronder het toezicht op de naleving van de relevante wet- en regelgeving en het toezicht op de werking van gedragscodes. - De financiële informatieverschaffing door de Raad van Bestuur en de naleving van aanbevelingen en opvolging van opmerkingen van de interne auditfunctie en de externe accountant. 6

7 - De rapportage van de Raad van Bestuur over de ondernemingsdoelstellingen, strategie en daaraan verbonden risico s. - Het beleid met betrekking tot het verzekeringstechnisch, krediet-, markt-, liquiditeits- en operationeel risico. Het reglement van de GRC-commissie is gepubliceerd op de corporate website van Menzis Voor de risicocommissie gelden, evenals voor de auditcommissie, specifieke competentie- en ervaringseisen. Zo moet een aantal leden van de risicocommissie beschikken over grondige kennis van de financieel-technische aspecten van het risicobeheer of over de nodige ervaring die een gedegen beoordeling van risico s mogelijk maakt en moet een aantal leden van de auditcommissie beschikken over grondige kennis van financiële verslaglegging, interne beheersing en audit of over de nodige ervaring die een gedegen toezicht op deze onderwerpen mogelijk maakt. In het reglement van de GRC-commissie is bepaald dat de commissie bestaat uit ten minste twee leden, die lid zijn van de Raad van Commissarissen. De GRC-commissie bestaat per 1 januari 2015 uit drie leden. Tevens is geregeld dat ten minste één financieel expert deel uit maakt van de GRC-commissie, hetgeen inhoudt dat deze persoon relevante kennis en ervaring heeft opgedaan op financieel administratief/accounting terrein bij beursgenoteerde vennootschappen of bij andere grote rechtspersonen. In de praktijk heeft de GRC commissie 2 leden met deze competenties. Daarnaast beschikken 2 leden van de GRC-commissie over grondige kennis van de financieel-technische aspecten van het risicobeheer of over de nodige ervaring die een gedegen beoordeling van risico s mogelijk maakt en beschikt een aantal leden van de GRC-commissie over grondige kennis van financiële verslaglegging, interne beheersing en audit of over de nodige ervaring die een gedegen toezicht op deze onderwerpen mogelijk maakt. 3. Raad van Bestuur 3.1 Samenstelling en deskundigheid De Raad van Bestuur is zodanig samengesteld, dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen. Complementariteit, collegiaal bestuur en diversiteit zijn een voorwaarde voor een goede taakvervulling door de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur bestaat op dit moment uit twee leden. De Raad van Commissarissen, gehoord de Ledenraad, bepaalt met inachtneming van dit minimum het aantal leden van de Raad van Bestuur. Voorts wordt bij de vervulling van vacatures in de Raad van Bestuur, door de selectie- en benoemingscommissie uit de Raad van Commissarissen de complementariteit en diversiteit van de raad bewaakt. Het reglement van de Raad van Bestuur is bedoeld om, met in achtneming van de statutaire bepalingen, aanvullende principes betreffende het functioneren van de Raad van Bestuur vast te leggen. Het reglement schrijft voor dat de Raad evenwichtig en naar behoren dient te worden samengesteld, zodat de deskundigheid, betrouwbaarheid en onafhankelijkheid van de leden is geborgd. Bij een vacature wordt in de profielschets specifiek benoemd de verwachtte competenties, kwaliteit en ervaring van bestuurders. Er wordt gelet op diversiteit wat betreft sekse, leeftijd en complementariteit wat betreft de professionele achtergrond van de leden. Het reglement van de Raad van Bestuur is op de website geplaatst. 7

8 3.1.2 Ieder lid van de Raad van Bestuur beschikt over gedegen kennis van de financiële sector in het algemeen en het verzekeringswezen in het bijzonder. Ieder lid beschikt over gedegen kennis van de maatschappelijke functies van de verzekeraar en van de belangen van alle betrokken partijen. Voorts beschikt ieder lid van de Raad van Bestuur over grondige kennis om de hoofdlijnen van het totale beleid van de verzekeraar te kunnen beoordelen en bepalen en zich een afgewogen en zelfstandig oordeel te kunnen vormen over risico s die daarbij worden gelopen. Bij de vervulling van vacatures in de Raad van Bestuur wordt door de selectie- en benoemingscommissie uit de Raad van Commissarissen de kennis, vaardigheden, competenties en ervaring getoetst aan de hand van de opgestelde profielschets en de competentiematrix. De leden van de Raad van Bestuur hebben uiteenlopende achtergronden en deskundigheden binnen de financiële sector, de zorgsector of het risicobeheer. De leden van de Raad Bestuur voldoen aan de onafhankelijkheidscriteria zoals geformuleerd in de Nederlandse Corporate Governance Code. De voorzitter van de Raad van Commissarissen ziet er in het bijzonder op toe, dat de leden van de Raad van Bestuur zonder last of ruggespraak en onafhankelijk functioneren, zowel ten opzichte van de bij Menzis betrokken (deel)belangen als ten opzichte van de leden van de Raad van Commissarissen. In de statuten van Coöperatie Menzis U.A. is vastgelegd dat de taakverdeling geschiedt onder handhaving van de collectieve verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur voor zijn taakvervulling. De Raad van Bestuur zal als collegiaal orgaan opereren en richt zich naar het belang van Menzis en zijn rechtspersonen en ondernemingen De voorzitter van de Raad van Bestuur ziet toe op de aanwezigheid van een programma van permanente educatie voor de leden van de Raad van Bestuur, dat tot doel heeft de deskundigheid van de leden van de Raad van Bestuur op peil te houden en waar nodig te verbreden. De educatie heeft in ieder geval betrekking op relevante ontwikkelingen binnen de verzekeraar en de financiële sector, op corporate governance in het algemeen en die van de financiële sector in het bijzonder, op de zorgplicht jegens de klant, integriteit, het risicomanagement, financiële verslaggeving en audit. De voorzitter van de Raad van Bestuur ziet erop toe dat de bestuurders een collectief en waar nodig individueel programma van permanente educatie volgen, dat jaarlijks wordt geactualiseerd op basis van veranderende omstandigheden en verworven kennis en ervaring. In het kader van het programma van permanente educatie worden kennissessies georganiseerd en werkbezoeken afgelegd. Tevens wordt aan nieuwe bestuurders een te volgen introductieprogramma geboden, wat hen op hun verantwoordelijkheid en rol voorbereidt. Het collectieve PE programma bestaat jaarlijks uit minimaal vier dagdelen. De Raad van Bestuur heeft gezamenlijk met de Raad van Commissarissen in 2015 kennissessies gevolgd over onder meer verschuiving van ziekenhuisbehandelingen naar de eerste lijn, het systeem van risicoverevening en de evaluatie van het stelsel van zorgverzekeringen en het programma m.b.t. regiogericht werken. Voorts wordt in de reguliere vergaderingen met de Raad van Commissarissen gesproken over relevante ontwikkelingen binnen de zorgverzekeraar en de financiële sector, corporate governance, de zorgplicht jegens de klant, integriteit, het risicomanagement, financiële verslaggeving en audit Ieder lid van de Raad van Bestuur neemt deel aan het programma als bedoeld in en voldoet aan de eisen van permanente educatie. Eén en ander is voorwaarde voor het kunnen functioneren als lid van de Raad van Bestuur. De Raad van Commissarissen vergewist zich ervan of de leden van de Raad van Bestuur voldoende deskundig zijn. 8

9 De voorzitter van de Raad van Bestuur ziet erop toe dat alle bestuurders een collectief en waar nodig individueel programma van permanente educatie volgen, dat jaarlijks wordt geactualiseerd op basis van veranderende omstandigheden en verworven kennis en ervaring. In het Reglement van de Raad van Commissarissen is vastgelegd, dat het functioneren van de leden van de Raad van Bestuur jaarlijks wordt geëvalueerd, waarbij de Raad van Commissarissen zich ervan vergewist of de leden van de Raad van Bestuur blijvend voldoen aan geschiktheidseisen gesteld door De Nederlandsche Bank De verzekeraar vermeldt jaarlijks in zijn jaarverslag hoe invulling is gegeven aan de principes en De toepassing van principes en wordt in het Financieel Maatschappelijk verslag nader omschreven. Het verslag wordt tevens op de website van Menzis gepubliceerd De Raad van Bestuur draagt, met inachtneming van de door de Raad van Commissarissen goedgekeurde risicobereidheid, zorg voor een evenwichtige afweging tussen commerciële belangen van de verzekeraar en te nemen risico s. Jaarlijks wordt door de Raad van Bestuur een (strategische) riskassessment uitgevoerd en vindt een zorgvuldig premieproces plaats waarbij alle relevante bedrijfsonderdelen van Menzis zijn betrokken en afstemming met de Raad van Commissarissen plaatsvindt. Bij de uitvoering van zijn taken maakt de Raad van Bestuur een zorgvuldige afweging van zowel de commerciële belangen van de organisatie als de financiële risico s, daarbij rekening houdend met alle belanghebbenden en de van toepassing zijnde wetten en gedragscodes. Tevens neemt de Raad van Bestuur in haar besluitvorming mee het door de Raad van Commissarissen goedgekeurde risicobeleid en risicobereidheid Binnen de Raad van Bestuur wordt aan een van de leden van de Raad van Bestuur de taak opgedragen besluitvorming binnen de Raad van Bestuur op het punt van risicobeheer voor te bereiden. Het betrokken lid van de Raad van Bestuur is tijdig betrokken bij de voorbereiding van beslissingen die voor de verzekeraar van materiële betekenis voor het risicoprofiel zijn, in het bijzonder waar deze beslissingen een afwijking van de door de Raad van Commissarissen goedgekeurde risicobereidheid tot gevolg kunnen hebben. Bij het uitoefenen van de risicobeheerfunctie wordt tevens aandacht besteed aan het belang van financiële stabiliteit en de impact die systeemrisico s mogelijk hebben op het risicoprofiel van de eigen instelling. Binnen de Raad van Bestuur draagt de Chief Financial Officer/Chief Risk Officer (CFO/CRO) primair de verantwoordelijkheid voor het risicobeheer. De CFO/CRO is belast met de voorbereiding van de besluitvorming binnen de Raad van Bestuur op het punt van het risicobeleid, de risicobereidheid en de risicobeheersing. De CFO/CRO is verantwoordelijk voor het volgen en beheersen van de risico s op geconsolideerd niveau, om te garanderen dat het risicoprofiel van Menzis in overeenstemming is met de financiële middelen en de risicobereidheid. De CFO/CRO is tevens verantwoordelijk voor de inrichting en handhaving van een solide risicomanagementsysteem. De CFO/CRO combineert deze functie met geen enkel commercieel aandachtsgebied. Bij Menzis wordt risicomanagement ingezet als een instrument voor het realiseren van strategische, tactische en operationele doelstellingen. Risicomanagement is een integraal onderdeel van de reguliere planning- en control cyclus. Binnen Menzis geldt een generiek risicomanagementproces. De interne GRC-structuur zorgt voor een adequate en tijdige monitoring, analyse en waar nodig bijstelling van gelopen risico s. Het cluster Governance Risk en Compliance (GRC) ondersteunt het management in de eerste lijn bij de realisatie van de strategische, tactische en operationele doelstellingen en het beoordelen van de mate van realisatie van deze doelstellingen en een beheerste 9

10 bedrijfsvoering (beleidsvoorbereidend, ondersteunend en adviserend). Daarnaast vervult het cluster GRC tevens de tweelijnsfunctie waarin zij kaders stelt voor de bedrijfsvoering van Menzis en de bedrijfsvoering monitort. De GRC functie is zowel centraal als decentraal gepositioneerd. Meer informatie over het risicobeheer is te vinden in het Financieel Maatschappelijk verslag van Menzis Het lid van de Raad van Bestuur bij wie de taak is belegd de besluitvorming binnen de Raad van Bestuur op het punt van risicobeheer voor te bereiden kan zijn functie combineren met andere aandachtsgebieden, op voorwaarde dat hij geen individuele commerciële verantwoordelijkheid draagt voor en onafhankelijk functioneert van commerciële taakgebieden. De CFO/CRO binnen de Raad van Bestuur combineert de risicobeheer functie met geen enkel commercieel aandachtsgebied. 3.2 Taak en werkwijze De Raad van Bestuur van de verzekeraar draagt bij zijn handelen zorg voor een evenwichtige afweging van alle belangen van de bij de verzekeraar betrokken partijen zoals zijn klanten, aandeelhouders en medewerkers. Hierbij wordt rekening gehouden met de continuïteit van de verzekeraar, de maatschappelijke omgeving waarin de verzekeraar functioneert en wet- en regelgeving en codes die op de verzekeraar van toepassing zijn. Het bestuur van de coöperatie is opgedragen aan de Raad van Bestuur. De leden van de Raad van Bestuur zijn voor hun bestuurstaak collectief en afzonderlijk verantwoording schuldig aan de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur draagt de verantwoordelijkheid voor de evenwichtige afweging van de belangen van alle stakeholders, zoals klanten, medewerkers en maatschappelijke organisaties. Hierbij wordt rekening gehouden met de continuïteit van de organisatie, de maatschappelijke omgeving waarin wij functioneren en relevante wet- en regelgeving en codes die van toepassing zijn. De besturing van Menzis is gebaseerd op haar missie, visie en strategische doelstellingen en in het verlengde daarvan op de samenhang tussen kwaliteit van de dienstverlening en producten, de risico s, het rendement en het vermogen. De leden van de Raad van Bestuur beschikken over gedegen kennis van de maatschappelijke functies van Menzis en van de belangen van alle bij Menzis betrokken partijen. De Raad van Bestuur maakt een evenwichtige afweging van de belangen van de bij Menzis betrokkenen zoals de klanten, medewerkers en samenwerkende organisaties Het centraal stellen van de klant is een noodzakelijke voorwaarde voor de continuïteit van de verzekeraar. Onverminderd principe draagt de Raad van Bestuur er zorg voor dat de verzekeraar zijn klanten te allen tijde zorgvuldig behandelt. De Raad van Bestuur draagt er zorg voor dat de zorgplicht jegens de klant wordt verankerd in de cultuur van de verzekeraar. De klant centraal en de zorgvuldige behandeling van de klant is vanuit het coöperatieve karakter van Menzis diep verankerd in de cultuur en werkwijze van de organisatie. Vanwege de coöperatieve structuur, waarin klanten lid van de coöperatie zijn. Hiermee is gewaarborgd dat klanten invloed uitoefenen op het beleid van de organisatie. De core business van Menzis is het bieden van zorgverzekeringen aan klanten. Het assortiment aan zorgverzekeringsproducten is voor de klant zo eenvoudig en transparant mogelijk gemaakt. Menzis kent een integraal productgoedkeuringsproces, dat verweven is met de strategie en waarbij de multidisciplinaire betrokkenheid goed is. Aspecten die onderdeel zijn van het proces zijn kosten- 10

11 batenanalyse, risico s van het product voor de onderneming, zorgplicht jegens klant, passend binnen strategie en doelstellingen, regelgeving en financiële duurzaamheid. De producten worden onder andere getoetst op kwaliteit, nut, veiligheid, begrijpelijkheid, duurzaamheid en kostenefficiëntie voor de klant. Het bestaande productaanbod wordt elk jaar tegen het licht gehouden om te beoordelen of deze nog aan de huidige eisen en verwachtingen voldoen. Aan de hand van vaste ontwerpprincipes, wetgeving en de actualiteit in de markt worden producten steeds verbeterd. Menzis heeft diverse initiatieven ontplooid waarmee actief de dialoog met alle belanghebbenden wordt gezocht. Menzis zoekt nadrukkelijk de verbinding met de klanten. We ontwikkelen ons zorginkoopbeleid, onze producten en diensten in co-creatie met onze klanten en zorgverleners. Deze aanpak past bij een coöperatie zoals Menzis waarin de klanten vertegenwoordigd in de Ledenraad het hoogste orgaan zijn. Daarnaast worden thema- en discussiebijeenkomsten met de Ledenraad georganiseerd en vinden er reguliere gesprekken plaats met patiëntenorganisaties, zorgverleners, overheden en andere stakeholders. Medewerkers van Menzis streven een hoogwaardige en zorgvuldige dienstverlening na. Het beoordelingsbeleid van Menzis omvat een mix van gedrags- en resultaatscriteria, welke per functie kunnen variëren. Voor elke functie binnen Menzis geldt echter dat klantgerichtheid en resultaatgerichtheid belangrijke gedragscompetenties zijn. Daarbij maakt het gedragscriterium waarmaken voor alle functies deel uit van de beoordelingscriteria De leden van de Raad van Bestuur oefenen hun functie op een zorgvuldige, deskundige en integere manier uit met inachtneming van de van toepassing zijnde wet- en regelgeving, codes en reglementen. Ieder lid van de Raad van Bestuur tekent een moreel-ethische verklaring. In de toelichting op deze Code is een model-verklaring opgenomen. Dit model kan iedere verzekeraar naar eigen inzicht aanvullen. Het fundament van Menzis wordt gevormd door de missie, visie en kernwaarden van de organisatie. Deze vormen de basis voor de ambitie en organisatiedoelstellingen en geven tevens het kader weer waarbinnen beleid wordt geformuleerd en uitgevoerd en dilemma s worden verhelderd. In het verlengde hiervan heeft de Raad van Bestuur de moreel ethische verklaring ondertekend en is de verklaring op onze website geplaatst. De leden van de Raad van Bestuur zullen het belang van de klant voorop stellen en hun functie op een zorgvuldige, deskundige en integere manier uitvoeren met inachtneming van de van toepassing zijnde wet- en regelgeving, codes en reglementen. Daarnaast vormt de moreel ethische verklaring een leidraad voor het handelen van alle medewerkers van Menzis De Raad van Bestuur draagt er zorg voor dat de in principe bedoelde verklaring wordt vertaald in principes die gelden als leidraad voor het handelen van alle medewerkers van de verzekeraar. Iedere nieuwe medewerker van de verzekeraar wordt bij indiensttreding uitdrukkelijk gewezen op de inhoud van deze principes door middel van een verwijzing naar deze principes in het arbeidscontract en wordt geacht deze principes na te leven. Van Menzis medewerkers wordt integer gedrag verwacht. Wat Menzis verstaat onder integer gedrag is vastgelegd in de Gedragscode voor Persoonlijke Integriteit. De principes van de moreel ethische verklaring zijn onderdeel van de Gedragscode voor Persoonlijke Integriteit. In arbeidscontracten wordt verwezen naar de Gedragscode voor Persoonlijke Integriteit. Er worden diverse initiatieven ondernomen om te zorgen dat werknemers begrijpen hoe hun daden en houding kunnen bijdragen aan het verdienen en behouden van het vertrouwen van klanten en belanghebbenden. 11

12 De Gedragscode voor Persoonlijke Integriteit wordt periodiek opnieuw onder de aandacht gebracht middels intranet en opgevolgd met diversie initiatieven waaronder een e-learning module. Verschillende e-learning modules helpen medewerkers de code toe te passen in hun werk. 4. Risicomanagement 4.1 De Raad van Bestuur, en binnen de Raad van Bestuur primair de voorzitter van de Raad van Bestuur, is verantwoordelijk voor het vaststellen, uitvoeren, monitoren en waar nodig bijstellen van het algehele risicobeleid van de verzekeraar. De risicobereidheid wordt op voorstel van de Raad van Bestuur tenminste jaarlijks ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. Tussentijdse materiële wijzigingen van de risicobereidheid worden eveneens ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. De naleving van dit principe is geborgd in de reglementen van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen, alsmede in het reglement voor de Governance, Risk en Compliance-commissie (GRCcommissie). De risicocommissie heet binnen Menzis GRC-commissie, die de uitoefening van de toezichtrol verricht voor de Raad van Commissarissen en hiertoe is gevormd uit de Raad van Commissarissen. Binnen de Raad van Bestuur draagt de Chief Financial Officer/Chief Risk Officer (CFO/CRO) primair de verantwoordelijkheid voor het risicobeheer. De CFO/CRO is belast met de voorbereiding van de besluitvorming binnen de Raad van Bestuur op het punt van het risicobeleid, de risicobereidheid en de risicobeheersing. De CFO/CRO is verantwoordelijk voor het volgen en beheersen van de risico s op geconsolideerd niveau, om te garanderen dat het risicoprofiel van Menzis in overeenstemming is met de financiële middelen en de risicobereidheid. De CFO/CRO is tevens verantwoordelijk voor de inrichting en handhaving van een solide risicomanagementsysteem. De CFO/CRO combineert deze functie met geen enkel commercieel aandachtsgebied. Tevens zorgt de interne GRC-structuur voor een adequate en tijdige monitoring, analyse en waar nodig bijstelling van gelopen risico s. Bij Menzis zetten we risicomanagement in als een instrument voor het realiseren van strategische, tactische en operationele doelstellingen. Risicomanagement is een integraal onderdeel van de reguliere planning- en control cyclus. Binnen Menzis geldt een generiek risicomanagementproces. Dit proces is generiek doordat op elk niveau in de organisatie sprake is van dezelfde basisstappen. Op centraal niveau wordt jaarlijks door de Raad van Bestuur en Directeuren door middel van een strategisch riskassessment risico s verbonden aan de doelstellingen van de Menzis strategie en het Menzis Meerjarenplan. Op decentraal niveau worden risico s door middel van riskassessments verbonden aan de doelstellingen van de decentrale jaarplannen. En op operationeel niveau worden risico s verbonden een processen en/of veranderingen/projecten. Periodiek wordt op alle niveaus het risicoprofiel geactualiseerd en wordt verantwoording afgelegd over de beheersing van de risico s. Risico s kunnen worden geclassificeerd naar soort. Naast de operationele risico s onderkent Menzis vier soorten financiële risico s: verzekeringstechnisch risico, financieel marktrisico, liquiditeitsrisico en vorderingen- /tegenpartijrisico. De risicobereidheid wordt vastgesteld door de Raad van Bestuur en wordt goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. Tussentijdse materiële wijzigingen van de risicobereidheid worden, zoals volgt uit het reglement van de Raad van Commissarissen, eveneens ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. 4.2 De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het door de Raad van Bestuur gevoerde risicobeleid. Daartoe bespreekt de Raad van Commissarissen het risicoprofiel van de verzekeraar en beoordeelt hij op strategisch niveau of kapitaalallocatie en liquiditeitsbeslag in algemene zin in overeenstemming zijn met de goedgekeurde 12

13 risicobereidheid. Bij de uitoefening van deze toezichtrol wordt de Raad van Commissarissen geadviseerd door de risicocommissie die hiertoe uit de Raad van Commissarissen is gevormd. Dit principe is opgenomen in de reglementen van de Raad van Commissarissen en van de GRCcommissie. De Raad van Commissarissen besteedt bij zijn toezicht bijzondere aandacht aan het risicobeheer en aan het door de Raad van Bestuur gevoerde risicobeleid. Daartoe bespreekt de Raad van Commissarissen het risicoprofiel van Menzis en beoordeelt hij op strategisch niveau of kapitaalallocatie en liquiditeitsbeslag in algemene zin in overeenstemming zijn met de goedgekeurde risicobereidheid. Dit krijgt onder andere gestalte in de jaarlijkse goedkeuring van de begroting voor de Coöperatie Menzis U.A. Bij de uitoefening van deze toezichtrol wordt de Raad van Commissarissen geadviseerd door de Governance Risk Compliance-commissie (GRC-commissie), die iedere bespreking van het risicobeleid zal voorbereiden. De risicobereidheid wordt op voorstel van de Raad van Bestuur tenminste jaarlijks ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. Tussentijdse materiële wijzigingen van de risicobereidheid worden eveneens ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. 4.3 De Raad van Commissarissen beoordeelt periodiek op strategisch niveau of de bedrijfsactiviteiten in algemene zin passen binnen de risicobereidheid van de verzekeraar. De voor deze beoordeling relevante informatie wordt op zodanige wijze door de Raad van Bestuur aan de Raad van Commissarissen verstrekt dat deze laatste in staat is zich daar een gedegen oordeel over te vormen. Dit principe is opgenomen in de reglementen van de Raad van Commissarissen en van de GRCcommissie en is een vast onderdeel van de management- en controlcyclus. Ten minste eenmaal per jaar bespreekt, beoordeelt en spreekt de Raad van Commissarissen zich uit over de strategie en het risicoprofiel van Menzis en de uitkomsten van de beoordeling door de Raad van Bestuur van de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen en organisatieinrichting Significante wijzigingen in de bedrijfsactiviteiten dan wel de organisatie-inrichting daarvan worden voorafgaand aan implementatie ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Commissarissen. De Raad van Commissarissen toetst periodiek de werkelijke uitkomsten aan de in de voorgaande periode(n) geformuleerde strategie en doelstellingen. De Raad van Commissarissen beoordeelt of kapitaalallocatie en liquiditeitsbeslag in algemene zin in overeenstemming zijn met de goedgekeurde risicoprofiel, risicobereidheid en of de bedrijfsactiviteiten in algemene zin passen binnen het risicoprofiel en de risicobereidheid van de organisatie. De GRC-commissie verricht voor de Raad van Commissarissen de uitoefening van de toezichtsrol. 4.4 De Raad van Bestuur draagt er zorg voor dat het risicobeheer zodanig adequaat is ingericht dat hij tijdig op de hoogte is van materiële risico s die de verzekeraar loopt opdat deze risico s beheerst kunnen worden. Beslissingen die van materiële betekenis zijn voor het risicoprofiel, de kapitaalallocatie of het liquiditeitsbeslag, worden genomen door de Raad van Bestuur. Binnen de Raad van Bestuur heeft de Chief Financial Officer primair de verantwoordelijkheid voor het risicobeheer. De CFO heeft een interne risicocommissie ingesteld, die ieder kwartaal zitting heeft en waarbij de belangrijkste risico s en risicoproces besproken worden. Binnen Menzis wordt gebruik gemaakt van het 3 lines of defense concept, waarbij de 3 e lijn is ingericht door de interne auditafdeling. 13

14 Voor 2 e lijn is een Governance, Riskmanagement en Compliance (GRC-)kolom ingericht, met een decentrale GRC-afdeling per directeur en een centrale GRC-afdeling (rapportages en verslaglegging) en GRC Office (beleid en review). Decentrale GRC-afdelingen zorgen voor ondersteuning van de 1 e lijn in hun uitoefening van hun besturing c.q. hun activiteiten met betrekking tot Governance, Riskmanagement en Compliance. Daarnaast reviewen zij de resultaten van de interne verantwoording van (senior) management en ondersteunen de directeur met het opstellen van de interne verantwoording. GRC Centraal zorgt voor de uniforme beleidsrichtlijnen, processen en ondersteunende middelen om op deze wijze transparantie in de besturing te realiseren. Zij voeren de centrale regie uit op de planning- en control cyclus en zorgen voor de consolidatie van de interne besturing. Daarnaast ondersteunen zij het directieteam met het opstellen van hun interne verantwoording. GRC Office stelt het beleid op het gebied van Governance, Risicomanagement en Compliance op, dat goedgekeurd wordt door de Raad van Bestuur. GRC Office volgt de in- en externe ontwikkelingen nauwlettend en doet gevraagd en ongevraagd onderzoek. Daarnaast zorgt zij dat het beleid actueel en toepasbaar blijft. GRC Office reviewt de interne verantwoording van de directeuren aan de Raad van Bestuur. GRC Office ondersteunt de Raad van Bestuur bij het afleggen van haar externe verantwoording. 4.5 Iedere verzekeraar heeft een Product Goedkeuringsproces. De Raad van Bestuur draagt zorg voor de inrichting van het Product Goedkeuringsproces en is verantwoordelijk voor het adequaat functioneren daarvan. Producten die het Product Goedkeuringsproces binnen de verzekeraar doorlopen worden niet op de markt gebracht of gedistribueerd zonder een zorgvuldige afweging van de risico s door de risicomanagementfunctie binnen de verzekeraar en zorgvuldige toetsing van andere relevante aspecten, waaronder de zorgplicht jegens de klant. De interne auditfunctie controleert op basis van een jaarlijkse risico-analyse of opzet, bestaan en werking van het proces effectief zijn en informeert de Raad van Bestuur en de desbetreffende (risico)commissie van de Raad van Commissarissen omtrent de uitkomsten hiervan. Menzis kent een integraal productgoedkeuringsproces, dat verweven is met de strategie en waarbij de multidisciplinaire betrokkenheid goed is. Binnen de Raad van Bestuur is de CEO verantwoordelijk voor het proces van productgoedkeuring en evaluatie. Voor de uitvoering van het proces ligt de verantwoordelijkheid bij het lijnmanagement. Aspecten die onderdeel zijn van het productgoedkeuringsproces zijn kosten-batenanalyse, risico s van het product voor de onderneming, zorgplicht jegens klant, passend binnen strategie en doelstellingen, regelgeving en financiële duurzaamheid. De producten worden onder andere getoetst op kwaliteit, nut, veiligheid, begrijpelijkheid, duurzaamheid en kostenefficiëntie voor de klant. Het bestaande productaanbod wordt elk jaar tegen het licht gehouden om te beoordelen of deze nog aan de huidige eisen en verwachtingen voldoen. Aan de hand van vaste ontwerpprincipes, wetgeving en de actualiteit in de markt worden producten steeds verbeterd. De GRC functie is betrokken bij het productgoedkeuringsproces en draagt zorg voor de beoordeling van risico s en andere relevante factoren. Interne auditfunctie zal op basis van een jaarlijkse risicoanalyse de opzet, bestaan en werking van het proces toetsen en informeert de Raad van Bestuur en de GRC commissie van de Raad van Commissarissen over de uitkomsten. 14